Gazette yan Yperen.
in eenen toast dien hy deed ter eer van
koningin Victoria, dat zyn meester een
goed gedacht had van het engelsch staets-
bestuer en dat zyn handel regtzinnig en
standvastig zou zyn. Daer is de ware tael
van een soldaet, de regtzinnigheid vooral,
geene politieksche geveinsdheid; als men
kaert op tafel speelt, dan is men niet
gedwongen den degen te trekken om het
regt, gekrenkt door de leugentael en door
het bedrog, te erstellen.
De zaken tusschen de twee volkeren
zullen op goeden voet komen; de engel-
schen zullen aen het parlement een wets
ontwerp aenbieden om de fransche demo-
kratendie op engelschen grond eene
schuilplaets zoeken te dempen en te doen
zwygen en daerna zal alles gerust zyn
gelyk te vooren.
STOFFELYKE TOESTAND ONZER STAD.
Zyn vaderland, zyne geboortestad lief
hebben, is voor iedereen een ingeboren
gevoelen. Geen wonder dan indien de
geest der geboorte torens zich geern bezig
houdt met het verdedigen der stofïelyke
zoo wel als der zedige plaetselyke belan
gen. Toen wy Yperlingen eenen oogwenk
slaen op het voorledene en bemerken dat
het tegenwoordige niet alleen is verduis
terd, maer dat het allengskens zelfs gansch
ten niete gaet, wat droevige, wat bittere
gevoelens nypen ons herte toe?
Zonder achteruit te deinzen tot het tyd-
stip op welk de koophandel en de nyver-
heid by ons bloeiden en Yperen deden by
alle volkeren kennen, moeten wy maer
eenen oogslag geven over hetgene onze
stad was over iets meer dan eene halve
eeuw. Dan bloeide onze stad nog door hare
pracht, door hare oude stamhuizen; dan
zag men nog een tachentigtal ekwipagien
de stad doorkruissen; dan kwamen de
vreemden nog toegevloeid om alhier koop
handel te dryven; nu in tegendeel, meer
dan twee derden onzer bevolking bestaen
uit noodhebbenden, uit kleine burgery,
welkers welzyn en onderhoud meermaels
afhangt van den kanten handel die zoo
veranderlyk en zoo onzeker is.
Byna al onze groote stamhuizen zyn
vertrokken naer meerdere steden; wy zien
er nog andere van tyd tot tyd onze stad
verlaten. Yan nyverheid mag men, om zoo
te zeggen, by ons niet spreken. De koop
handel vermindert, en ware het niet van
onze wekelyksche markt die nog wat
vreemdelingen aenlokt, wat zou er nog
gekocht en verkocht worden?
De hosteliers klagen putten in d'aerde,
en met reden; byna nooit meer, sedert de
inrigting van den yzeren weg, vernachten
de reizigers alhier; voor eenige uren som-
wylen komen zy wal zaken verrigten, om
met het eerst vertrekkende konvooi de
stad te verlaten.
Aen eenigen zal misschien ons gezegde
overdreven schynendoch wy houden
staen dat de staet van zaken by ons dus
danig is, en die regtzinnig is, zal het met
ons getuigen.
Welke middel dan om al dienen tegen
spoed te verhelpen?
Wal meer iever, wat meer zorg vanwege
diegenen die aen het hoofd zyn, zou kunnen
veel goeds te weeg brengen.
Maer 't is niet genoeg te vreden te zyn
met de liberale meerderheid te hebben en
dan Bourgonje te laten waeijen'T is niet
genoeg dat het bestuer eene bureaucratie
zy; alles is niet wel, wanneer het alleen op
het papier wel staetwanneer men jaerlyks
een rapport doet drukken, waer by burge
meester, schepenen, raedsheeren en de
sekretaris op den hoop, zelve zeggen, dat
over twee jaren hun bestuer volmaekt was.
Maer met al dat, wat is er gedaen geweest
om leven in de stad te brengen, om koop
handel en nyverheid te bevoordeeligen,
om de kapitalen te doen rollen en niet
alleen voor de eigenaers, maer ook voor
het werkvolk dezelve door de nyverheid te
doen intresten opbrengen?
'T is waer men herstelt het Stadhuis,
men maekt van den zolder van het vleesch-
huis schoone salons om oudheden en op
gevulde dieren ten toon te stellen men
verandert de afgebrokene vestingen in
wandelingen en lusthovenwaerlyk dit
al dient voor degenen die dagelyks hun
buiksje vol, voor hunne gezondheid of om
hunnen tyd te verslyten wandelen moeten...
maer de ernstige groote belangen van
algemeen welvaren, ah! zouden deze het
vernuft van onze groote verstanden dan
wel te boven gaen?
Om maer van eene zaek te spreken, die
nu gevoelig is omdat zy de openbare ge
zondheid bedreigt, waerom nu geene
krachtige middels ingespannen om eens en
voor altyd, goed en gezond water aen de
stad te verschaffen? Men zal zeggen dat de
tegenwoordige toestand buitengewoon is,
wy bekennen het, maer wy houden
staen dat een wys, voorzigtig en kloek
moedig bestuer buitengewone omstandig
heden te bate neemt, om zaken te verrigten
die anderzins nooit konnen wel ten uitvoer
gebragt worden. 'T is dan immers dat
ware bestuerders hunnen ouden rymram
daerlaten om te toonen dat zy weerdiglyk
hunne zetels bekleeden.
Wy ontvangen over de pensioenen der
onderwyzers den volgenden brief, dien wy
zonder eenige aenmerkingen aen onze
lezers mededeelen.
M. DE Opstelleu.
Uwe deftige en daerom geachte Gazette
heeft op herhaelde keeren de belangen der
onderwyzers verdedigd; wy bedanken er
u grondhertig over en verwachten dat gy
die taekmetkloekenmoedzult voortzetten.
Gelief uwe lezers de volgende aenmer
kingen mede te deelen welke ik schryf met
volle overtuiging dat zy in der waerheid
gegrond en onweerlegbaer zyn.
Over omtrent een jaer wierd er door de
Kamer een krediet gestemd van een mil-
joen-honderd-acht-en-vyftig-duizend-twee-
honderd-tachtig franken en reeds gebragt
in het budjet van 1857, om de pensioenen
te vermeerderen dier staetsbedienden wel
kers jaerwedde de som van 1,600 franken
niet bereikte; eene som van honderd-dui
zend franken wierd ook gestemd in het
budjet van het inwendige, om het bestaen
der lagere onderwyzers te verbeteren.
Tot nu toe weten wy niet wat er gewor
den is van dit geld. Nochtans de laek van
al de onderwyzers is verre van gemakkelyk
te zynhun bestaen trekt naer de armoede
te wege.
Onze jaerwedde is klein in evenredig
heid van het last dat men ons oplegt door
het onderwyzen der arme kinderen, wel
kers getal in al de scholen verre het meeste
is.
De schoolonderwyzer en de priester zyn
de persoonen die op ieder gemeente het
grootste last dragen, en het zyn juist deze
die minst worden beloond.
Ik onderwyzer trek, alles er in begrepen,
omtrent duizend franken, en daer mede
moet ik, buiten myn eigen bestaen, vrouw
en kinderen onderhouden.
Toen M. Rogier aen het roer der staets-
zaken kwam, dachten wy dat, volgens de
woorden die hy had uitgesproken onder
het ministerie De Decker, hy ons allen zou
betalen volgens verdiensten. Hy had ge-
zeid, in maert 1857 Nevens de vermeer-
dering van jaerwedde der lagere klergie,
stel ik de vermeerdering van jaerwedde
der schoolonderwyzers; deze twee kwes-
tien zyn voor my onscheidbaer. Nooit zal
ik toestemmen in de vermeerdering der
eene zonder dat de andere vermeerderd
worden.
M. Rogier is logiek in zynen handel
hy heeft het niet goed gezien op de pries
ters; diesvolgens zal hy hunne jaerwedde
niet vermeerderenen vermits de vermeer
dering van de jaerwedden der geestelyken
en der onderwyzers, volgens M. den mi
nister onscheidbaer is, zullen wy, ongeluk
kige slagtoffers, moeten brood honger
lyden.
'T is waerachtig Iiberael... al den ave-
reglschen kant.
Aenveerd, Mynheer, etc.
gediplomeerde Ondertvyzer.
Wy hebben onlangs bewezen hoe nood-
zakelyk het was van te zorgen voor de ge-
meentelyke onderwyzers, wiers toestand
waerlyk degrootste belangstelling verdient;
het docht ons dat het redelyk en regtveer-
dig was van eerst en vooral te zorgen voor
de kleine bedienden die nauwelyks met
hun gering traktement kunnen bestaen.
Zoo hebben het ministerie en zyne meer
derheid der Kamer er niet over gedacht
de eerste vermeerdering van traktement
is toegestaen geworden aen de leden van
het Rekeningshof, die reeds zes a zeven
duizend franks jaerlyks trokken.
Wy weten het zeer wel, de diensten
welke gemelde leden aen het land bewyzen,
de noodzakelykheid in welke zy zich bevin
den van te Brussel te woonen en groote
onkosten te doen, enz., verdienen eene
grootere jaerwedde; maer zy hadden kun
nen wachten, en wy zyn er van overtuigd,
niet één van hen zou er één woord tegen
willen zeggen hebben, indien men eerst
en vooral gezorgd had voor de gemeente-
lyke onderwyzers en sekrelarissen.
Het ministerie en de meerderheid der
Kamer hebben er anders over gedacht, en
zy hebben begonnen langst waer zy moes
ten eindigen. 'T is eenen akt van slecht
bestuer, niet tegenstaende de belofte die
