HET ARRONDISSEMENT. lste Jaergang. No 50. STAETRUNDIG OVERZIGT. Een keizerlyk besluit, voorgegaen door een verslag van den minister belast met de godsdienstelyke zaken, schikt op nieuw de jaerwedden der pastoors in Frankryk. De jaerwedde der pastoors, die hun vyftigste jaer niet hebben bereikt, is gebragt op 900 franken. De zitting van het engelsch Parlement is opgeschorst op 2en oogst. De prins regent van Denemerken is op 23en july vertrokken op het stoomschip Valkyrian om eene reis te doen in het noorderlyk gedeelte des ryks. Hy was ver gezeld tol Waxholm door den hertog van Ostrogothien en door twee fransche offi cieren, de luitenant kolonel Brincourt en den kapitein graef de Geslin. Men kondigt aen de wederkomst van Lord Stratford de Redcliffe te Konstanti- nopelenniet als afgezant van Koningin Victoria, maer als geheime raedsheer van den turkschen Keizer. De cholera is uitgeborsten te Sint- Petersburg en neemt meer en meer toe; op 20?D july waren er twintig gevallen. De zaken gaen niet al te wel te Can ton. De Chinezen worden dagelyks baldadi ger wegens de Europeanen. Te Hong-Kong is men ook jegens de Europeanen en bovenal jegens de Engelschen slecht gezind. Sedert eenigen tyd zyn er dieften met ge weld gepleegd; men heeft ook poogingen gedaen om brand te slichten. De Spanjaers voegen zich met de Eranschen om den oorlog te voeren tegen den Koning van Cochinchina. De fransche en spaensche eskadrilien verzamelen zich te Manille om welhaest Cochinchina aen te vallen. Te Djeddah zyn reeds twee honderd pligtigen aengèhouden. Niet alleen de moordenaers zullen gestraft worden, maer een nauwkeurig onderzoek zal geschieden betrekkelyk het gedrag der turksche overheden gedurende de wanorders van loen juny. M. Zoepffel, prefekt van Constantine, is benoemd tot bestuerder der burgerlyke zaken by het ministerie van Algerien. De kolonel Franconière is belast met krygs- zaken van hetzelve ministerie. De Koning van Napels heeft de straf fen verminderd uitgesproken tegen de veroordeelden in den opstand van Salerne. De eene hebben gratie bekomen van de straffe der dood, de andere zullen hunnen eeuwigdurenden dwangarbeid in gewoon gevang veranderen. Onze Grondwet waerborgt aen allen Belg de vryheid van het Onderwys. Een ieder is vry van te onderwyzen en van zich te doen onderwyzen op de wyze dat hy het begeert. Vervolgens vryheid van onderwys voor protestanten, voor joden, voor kalholykenvoor alle slach van geloofsgezind heden. Regt over deze vryheid zie ik staen de liberale bende, die ze wilt muilhanden en die ze uitsluitelyk tot zich wilt trekken. Wat ontbreekt er in de scholen die niet staen onder het beheer van het staetsbe- sluer? Zyn het de leerwyzen? is het den naïever? is het 't gebrek aen meesters, aen leerlingen? Vraeg aen de liberalen waerom zy zyn tegen de vrye scholen en namelyk tegen degene die bestierd zyn door de geestelyken? Het antwoord is gestadig dal men het klerikael er moet uitroeijen. Daer is de bezwaernis! Het monster dat de liberalen bevechten in het onderwys is vervolgens den Gods dienst, hel eenigstedat noodig is lol eene goede, tot eene ware opvoeding. De wet op het lager onderwys roept de geestelyken in de scholen om er de zeden en den Godsdienst te bewaken. Dit is eene andere liberale bezwaernis, die kost wat kost moet ersteld worden door eenige veranderingen welke zy beweeren te zullen inbrengen. Wel hoe een priester in de kommunale scholen! Daer mag hy onder zoeken of men den Godsdienst niet tegen- spreekt door valsche leeringen! O verer gernis! het klerikael moet hui ten! de priester in zyne kerk, zeggen zy, en de liberael in de scholen om van onze jongens ook a! goddelooze liberaeltjes te maken. Kan er wel een onderwys bestaen zonder Godsdienst? De liberalen zeggen ja; wy zeggen neen. Ban de religie uit de school en de kinders zullen wanschepsels worden. In de prolestanlsche landen is de leering in de scholen gegrond op den godsdienst; waerom zou de godsdienst moeten geban nen worden uit de scholen waer de leer lingen allen roomsch katholyken zyn?... Het is gekend door al die een weinig klaerziende is, dat de liberalen den gods dienst willen vernielen. Wy hebben hun aen 't werk gezien in onderscheidene streken van Europa; alle hunne pogingen waren gewend legende roomsch kalholyke religie, omdat deze hunne misdadige aen- slagen doemt, omdat hare grondstelsels tegenstrydig zyn aen de leeringen die door de liberalen geput worden in de vrymet- selaers logien. Veronderstellen wy dat de godsdienst uit de scholen gebannen worde, welk gevolgen zal deze maelregel hebben? Dat de scholen zullen verlaten worden. Ja maer, zeggen de liberalen, wy zullen u anders vinden. Wy zullen eene wet maken waerby wy alle ouders zullen verpligten, op straffe van boete of van gevang, hunne kinders ter school te zenden. Dit ware eene dwingelandy, eene overtreding der Grondwet. Zult gy de ouders beletten hunne kinders zelve te onderwyzen, die toe te vertrouwen aen vrye scholen? Dat zullen wy later zien als gy den grooten stap zult gedaen hebben, heeren liberalen! en wy voorzeggen u, van nu af, dat uwe onderwyzers zullen speeltyd hebben gansch het jaer door. Gy gaet er naer toe op eene ergere wyze als vader Willem, die door het tegenkanten van het onderwys en door het aen stukken trekken van de Grondwet, zyne kroon en troon verspeeld heeft. DE WELDADIGHEID DER LIBERALEN TOT DEN ARMEN. De liberalen tuiten zonder ophouden over de weldadigheid. 'T is niet dal zy hunne hor zen openen voor den armen; maer zy willen door het uildeelen van geslichte almoezen invloed verkrygen by het volk. De hospicen zyn ryk, vele bureelen van weldadiqheid hebben eene goed voorziene borze; de liberalen steken er de hand in Zy zyn meester van de officieele almoezen en aldus doen zy hunnen invloed gelden by de werklieden, by de koop- mans, by de winkeliers door hun de kalandizie te verleenen voor het verkoopen hunner waren ten dienste der belioeftigen. Denkt niet dat sommige liberale heeren aldus voor niet handelen. Er zyn pensioenjes vast aen eenige postjes van de hospicen en men doet geenen stap onvergeld. Wie lydt er daer door Den armen die een groot deel van zyn goed ziet opeten door eenige mannen die het niet noodig hebben en die door hunne han delwijs nog invloed winnen voor de kiezingen. Men verdeelt de leveringen der waren onder zoo veel neeringdryvers als het mogelijk is en als de tyd gekomen is der kiezingen men leidt die belanghebbende als met de roede, om te stemmen tegen hunnen dank. Wat volgt er daer uit? Dat het goed van den armen armlgk wordt bestierd en meer- mael verkwist om het zot gedacht van eenige liberalen te voldoen. Er volgt nog daer uil dat men weinig zorge draegl voor den armen; dat men partijdig is in de uildeelingen, dat men ontneemt aen de eene, die hunne kinderen niet willen zenden naer de liberale scholen, om te geven aen anderen ivier gedrag veel te wenschen laet. Als wy deze daden aenhalen men zou ons kunnen eenige partijdigheid ten laste leggen, maer zien wy niet nu en dan uit de reglzin- niglieid eeniger onbedachte liberalen dat liet stelsel hetwelk zy verdedigen valsch is? De gouverneur van Braband, M. Liedts, die toch ook een liberael is, spreekt aldus in zyne rede voering aen de provinliale leden. Onze hu rt reelen van iveldadigheid hebben, voor eene GAZETTE VAN YPEIEI Dit blad verschyut den Zaterdag van iedere week. Prys van iuschryving by jaer Voor de stad. Fr. !\-qo. Voor de provinciën. Fr. 4"5o. L)e Jaergang begint met den tea September. EN VAN GODSDIENST EN VADERLAND. BEKENDMAKINGEN: zeventien centiemen den drukregel Brieven, Bekendmakingen en Geld moeten oen den uilgever Vrachtvry toegezonden worden. De bekendmakingen moeien den Donderdag, toegezonden worden. HET LAGER ONDERWYS EN DE LIBERALEN. cJ

HISTORISCHE KRANTEN

Gazette van Yperen (1857-1862) | 1858 | | pagina 1