I on Besluiten en Benoemingen. e .w< Myne Heeren, BURGERSTAND DER STAD VEURNE. Myniieeren, Mïne Heeren, If -J bin .1 mi tin ter ba J o\e <la;; tot In arc Ih'I hel lire mil |>at io I cell Bui Wei z\<1 me 1 pla< sch han tier nes sin; Pro vae leg. mis legi By koniti;;lyk besluit van 28 april wordt de heer A. be Brauwere, kandidaat notaris to Aieuporl, lol loegevoegd regter by het vrederegl van hel kanton Nieupoort benoemd, in vervanging van wylen den heer L. Jooris. to I res vol nci sc I del re; bit blv Bci be I sul Veurne,drukk. van de wed. Ryckchoer on Abon. erkentenis aen den heer prins Behacghel optedragen, 1 en deze werdt hem met eene warme redevoering en (te algemeenc toejuiging overgegeven. De prins heeft door eenige «el toegepaste woorden zyne mede broeders bedankt. De stoet geleide de Rhetorica naer het gildhof en ging dan uiteen. Om 2 ure begaven zich de heeren deel nemende aen het banket, ten getalle van 69, naer hetzelfde lokael. By het intreden was elk verwonderd van den fraijen, rj ken en smaekvollen opgeschik der zael en derzelvcr versieringen: eene tafel, vol goude bloe men en vazen, mandekens en lafelgeregt; rond de kamer hier de acht medailjons, met de wapens der acht vreemde maelschappyen, omringd met roozvn en strengelen, daur de Belgische kleuren, uitma- kende eene schoone trophée niet ’s konings borst beeld, nu het zilveren Barbarabeeld met do oude slagzweerden, ginter hel tooneel vol bloemen, potten, planten, boornen, vaendels, printen, de afbeeldsels van ’s konings familju en vaii groote geleerden, en dit fraei gezigt was het miuslbelangrvke niet van het gcheele feest! ook de kommissie heeft er de welver diende gelukwenschingen over ontvangen. Aanwelyks aen hel nageregt of er vloog als eene hagelbui van toasten of dronken uit de lucht, altyd de eene na de andere, zonder ophouden De voor zitter aen hel besluer, het hoofd des besluers aen de welvaert van de maetschappy en tic bloei van den schouwburg, Brussel aen hel gouvernement, Gent aen de v laemsche beweging, Yper aen den heer prins, de prins aen juli’. Deweerdt, nog Yper aen de oude en nieuwe vlaemsche sehryvers van hitland, Lokercn aen de eenheid der moedertael, Antwerpen op de verbroedering van alle de looneelmaelschappyen, Mr. V. B. van Langhemarck, op het oud en nieuw Veurne de hoofdman van St. Sebastiaeu op de overeenkomst van alle onze stadsgilden, een werkend lid stelde de gezondheid voor van alle do klassen der inwoo- tiers die zoo aenboudeiid de vertooniugen bygewoond hebben, een ander uitteden vvensch dat den schouw burg eenezedenschool zoude mogen blyven,een derde dronk op de sehryvers van zoo vele zedige cn vader- landschc dramas en vrolyke blyspelcn, een vierde op de pryswinn.aren en de andere goede spelers, een regts van do tafel dronk op degezondheid van de toot neelIiefhebsters Mev. Eauconnier, Gassée, Deterre, Versluys, D’haencns, Speelman, Desomme, Denilde, Verstraete, en de jonge Henriette, die alle hare rollen zoo getrouwelyk, zoo naturelyk gegeven hebben, en, met de spelers, do looneelkunde op eene zoo hoogen graed van volmaaktheid gebragt hadden, een links dor tafel deed een toast op alle de besturen die hunne edelmoedige hand leenen aen de vlaemsche zaek cn het vlaeiusch tooneel; en men moet zeggen dat allo dronken voorgesteld waren in warme woor den en innige overtuiging, en ook door alleu zoo aenvaerd werden. Het spreekt van zelfs dat de cham pagne hier eene harde party heeft moeten spelen, en ware het niet geweest door gebrek aen tyd, er moes ten nog toasten gedaen worden op de werkingen vanden hulpgreffier en de kommissie; op den orkest meester en zyne jonge liefhebbers, aen de zang meester en zyne begeleidingen, aen do jonge spelers van Rhetorica en aen de jonge kooristen van verle den winter, die voor de eerste mael proeven van hunnen goeden zang gegeven hadden. Maer dit alles is daerna gedaen geweest by het nemen van den koffy, met een fynen borrel en het rooken van eenen lekkeren «igaer. Om 9 ure begon het bal dat dit feest moest sluiten en dat om 1 ure geëindigd was. De afgevaardigden hebben van hun verblyf alhier gebruik gemaekl om de Panne, onze aenstaende bad- plaets te gaen bezoeken, en zy hebben wel gedaen. Een oude neuswyzu vroeg ons of de feesten van 1823, 18-12, 1833 beter dan die van 1863 waren? En wy antwoorden daerop dat de twee eerste slechts konkoirsen van alleenspraken waren; maer de twee lts o festivals van vertoonde stukken zyn, die veel belangryer voor de kunst, aangenamer en nuttiger zyn voor het publiek. VVy mogen dat zeggen: dank aen de leden van Rhetorica die alles deden om dergelyku feesten te besluiten en te doen uitvoeren, en ons daardoor eene reeks vertooniugen gegeven hebben die ons de winteravonden in vreugd, hebben doen door brengen, en welke nu alle bezegeld hebben geweest met het laetste feest der prysdeeling Leve het vlaeiusch looneel Leve de Rhetorika Ziet hier nu eenigc der redevoeringen aen het BankeJ uitgesproken, en welko het ons gelukt is ons te kunnen verschaffen. Redevoering van den l.’“" prys van hel blyspel, de heer Posch, lid der Jlorgendatar, van Brussel. Als afgevaerdigde der vlaemsche tooneel-mact- echappy Morgenditar van Brussel, voel ik my vereerd, gelukkig inoet ik zeggen, door de gulle omhaling welke ik in de vlaemsche stad Veurne geniet. Ontvangt mync heeren, hiervoor mynen harte- lyken dank, in afwachting UEd. er van de weerga te tetuigende gelegenheid welke ons hier vereenigd U be?sluiten van den grooteu festival-prykamp door GEBOORTEN. den 22. Carolus l'orney, zoen van I’ieler en Amelie Vandewoude, Abdystraet. den 24. Sophie Vantnassonliove, dochter van Caro lus en van Marie Vermeeseh, Bewester poort. den 2b. Leonie Caillie, dochter van Carolus en van Mathilde Delanghe, Vestenstraet. IIÜWELYKEN. den 23. Augustus Vanhoutle, bierbrouwer, 28 jaren en half, jongman, met Marie Macrten, bezondere, 24 jaren en 11 maenden, jonge dochter, beide geboren en woonende te Veurne. den 26. Carolus Lepine, regter by de rcglbank, 46 jaren en o maenden, geboren te Lessen en woonende to Veurne, weduwaer van Hermanen Autrique, mil Marie Henry, bezondere, 24 jaren en 2 maenden, ge boren te Jauche (Braband en woonende te eurne, jonge dochter. den 27. Edmond Vnnderslraete, handschoenmaker en koopman in leer, 23 jaren en 1 maend, jongman, met Sophie Vanbeveren, bezondere, 30 jaren en half, jonge dochter, beide geboren en woonende te Veurne. STERFGEVALLEN. den 24. Carolus Torney, 2 dagen. den 24. Octavie Delanghe, 6 jaren en 3 maenden. den 27. Evelina Bilcke, 10 maenden en 20 dagen, den 27. Sophie Vanmassenhove, 4 dagen. den 28. Joanna Vanjwaede, bezondere, 76 jaren en 19 dagen, geboren en woonende tc Veurne, ongehuwd. de maetschappy: Arm in de borat en ran zinnen jong uitgeschreven. Hebben onze verdienstelyke vaderlandsche letter kundigen, onze groote tooneelsehryvers, veel, zeer veel, voor onze moedertael gewerkt, zoo mag men toch ook niet ontkennen dal de tooneelkunsl hacr deel-in den vooruitgang mag nemen. Het vlaeiusch tooneel, mynheeren, dat groot be- schavings-middel, waer men leert de deugd loonen en de sëhurkery ontmaskeren, neemt dagelyks meer toeloop. In alle vlaemsche gewesten, worden er ver- tooningen tot stand gebragt, niet zoo als over dertig jaren, wanneer eene maetschappy eens of ten hoogste twee mael speelde, maer met moed bezield, door vaderlandsliefde aengevuerd, aarzelen ze niet van 12 tot twintig vertooniugen in den loop van eenen winter optevoeren. Het gemeentebestuur der stad Veurne aen wiens hoofd zich den zoo vlaeiusch-als vaderlandsminnendeii heer Behaeghel bevindt, heeft zulks ook begrepen; het heeft gezegd wy ook willen het middel betrach ten, onze stadsgeiiooten datgene tc bezorgen welk tot beschavingsmiddel dienen kan! Wyook; wy wil len eene behoorlyke tooneelzael waer de gewrochten onzer vlaemsche sehryvers kunnen uitgevoerd wor den. De heeren stadsbestuerders lubben mildzaem en breedvoerig gehandeld, zy hebben eene schoone schouwburg-zael laten bouwen, iels wal nog vele vlaemsche steden die het dubbel inwooners tellen, zoo prachtig, zoo wel ingerigt niet bezitten Eer dan, aen u heeren burgemeester en schepenen Eer aen u gemeenteraedsheeren gy hebt als magis traten en Vlamingen uwe plichten gekweten Gy hebt allen van het vaderland verdiendl! Brengen wy ook eene hulde, aen onzen minister van binnenlandsche zaken, de weledele heer AI phons Vandenpeereboomdie geene gelegendheid laet voorby gaen, om aen den vlaming te loonen, dat hy ook onze eischen billyk vind, en alle middelen in het werk stelt, om onze moedertael, die ook de zyne is, regt te laten wedervaren. De Weledele Heer Vram- boudt, gouverneur der provinlie Wisl-Vlaenderen verdiend insgelyks eene byzondere hulde voor du aetimoediging Welke hy aun de vlaemsche mael- tchappyen zyner.provintio vergunt. En gy allen mync Veurneschu tooneelmakkors, werkt yverig voort! dal twist of tweedragt u nooit verdeele, dal vooral de verwaandheid, die zoo ver giftige slang, zich nooit van u meester make, hel vaderland heeft hel oog op u Welaen dan; vooruit Gy zyt de voorwacht onzer Heilige zaek, gy staet op de plaels van eer!.... Wykt nooit voor de verbaste ring, want gy sleepte ons in uwen val mede1... Voor uit zonen van Breydel en Pieter de Coninck ge heugd u steeds, dat zy, ofschoon klein in getal! do dwingelanden versloegen; doch, zy waren groot door deugden zy waren als broeders vereerd, die voor een cn hetzelfde doel streden Eu wanneer wy het gezegend oogenblik zullen zien verschynen, dal wy Vlamingen hetzelfde regt in onze provinlien zullen genieten als de walen by hun; 0 op dat oogenblik zullen allu harten blaken van liefde!De vaderlandsche kooren zullen weèrgal- men door de lucht! en een zegenzang aenhvllën, voor de vereeniging der moedertael voor het vrye vaderland Redevoering uitgesproken door den l.,l,“ prys in het ernstig vak M.’ G. Schram, lid van den Eik, van Antwerpen. Ik was er verre af te denken dat my in Veurne eene onderscheiding zoude te beurt gevallen zyn, wanneer wy met eenige liefhebbers het denkbeeld opvatten onze nederige kunde in uwestad ten tooneele te voeren. Het was van zelfs met een weinig schrik dat wy die afgelegen vlaemsche stad een bezoek braglen, daarvan dan dat ons getal belrckkelyk zoo klein was; doch laet my het zeggen, wy hadden er de minste niet uitgekozen, en heb ik den eersten prys behaeld, dan toch zyn er mync makkers voor het grootste gedeelte lusschen, daer ze my zoo kundig hebben bygcstaen. Doch mynheeren, wat ons hel meeste moed byzette, was het gold onlhael dat wy hier ter slede by onze aenkoinst genoten hebben en het warme vlaemsche gevoel dat lusschen onze zui- derbroeders heerschte. Heb dan dank, mynheeren, om dat gy het Heiligdom der lael zoo zuiver bewaerd hebt, en voor de kundige leiding die gy aen deszelfs uitvoering en toepassing weel te geven. Zoo voort gaende zullen onze zonen in later tyden hel aloude Veurne-ambachl onverbasterd terug vinden. Redevoering uitgesproken door den heer Pieterz, tooneelbesluerder van de Vlaemschc Ster, teYperen’ De taal is hel volk, heeft men sedert lang gezegd. Geen wonder dan dalai wie een vlaamsch hert °en vlaamsch bloed heeft, zich beïevert om deryke taal van Van Maarlant uit haar slof te doen opryzen. ’tls waar, die jeugdige, krachtige, volschoone taal van het klein maar dapper volk, wiens vriendschap koningen en keizers kwamen afsmeeken; voor wiens zweerd Rome, Erankryk, Engeland, Duitsland en Spanje menigmaal duchten moesten; de taal van Boduognat, Ambiorix, van Breydel en De Coninck, van de Artevelden, van Horne en van Egmont; dc taal van het volk wiens zeden en landaard door hel ontsterfelyk penseel van Rubens, Vandyck, Teniers werden afgebeeld; die schoone taal werd verdrongen, miski nd; hare welluidendheid werd voor domheid, haar rykdom voor armoede gehouden, in een woord, Myne Heeren, hel nederduilsch was aenzien als hoog stens goed voor het volkje cn voor de keukenmeiden. Under zitlken smaad kon Vlaanderens maagd niet gebukt blyven: schoon als een lentemorgen, ver scheen zy uil haren langen slaap. Op dit bekoorlyk gezigt rezen langs allo kanten bewonderaars, genieën op. Ledeganck, Van Beers, Van Duyse, Dautzenberg, Stroobant, Jules de S.’ Gcnois, vrouw Vanackere, vrouw Courtmans, gevolgd door eene lange ry zan gers en zangeressen, zongen hare bevalligheden in hemelzoete akkoorden. Conscience, Vandekerck- hoven, Sleeckx, Ecrevissc, Snieder», David, maalden hare zeden af. Schilders, beeldhouwers, toonkundigenkunste naars en geleerden in alle vakken, kwamen de schoone aanbidden. Du vlaming voelde een nieuw leven door zyne aders vlieten; hy toog met volle borst de vaderlandsche lucht in, cn zyne danklie deren stegen ten hemel; trouwens Vlaanderen werd wederom vlaamsch; de vlaamsche rederykers hieven hunne zangen aan, en hel vlaamsch tooneel trad met nieuwen luister te voorscliyn. 11 et vlaamsch tooneel, wel edele kunstbroeders, hoe gering zulks aan sommigen moge loeschynen, is een magtige hefboom ter beschaving van taal cn zeden, en ik vrees niet tc overdryven met hem den titel van volkschool toe te kennen. Inderdaad onze vlaamsche tooneelschryvers, en wel voornamelyk onze diep betreurde Van Peene, welken de onver- biddelyku dood zoo vroegtydig aan hel vlaamsche land en aan zyne bewonderaars heeft ontrukt, zyn waarlyk zcdcnlceraara, die op eene vermakelyke wyzc <le deugd verecrcn en de ondeugd laken, het slechte bestryden en het goede aanmoedigen, den landaard ontwikkelen en de verbastering bevechten. Wy, kunstbroeders, die de vertolkers zyn van de veredelende gevoelens, wy hebben eene schoone zen ding; hel volk verlichten, hem do pil der geleerden door het talent van uitgalming aangenaam maken, hem het bittere der waarheid door den luister der uitvoering verzoeten, zy nu taal en zeden zuiveren terwyl het zich lustig vermaakt, zulkdanig is onzu zending, broederen. Om die te vol voeren is er studie, moed, vertrouwen, eendragt en verbroedering noodig. Dat het my toegelalun zy, myne heeren, en kunst broeders, eenen dronk voor te stellen op den voor uitgang van het vlaamsch tooneel, op dc eendragt, de verstandhouding en verbroedering der vlnain- sehe looneelislcn.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1864 | | pagina 4