i
i
te handelen zonder genade.
Vooruitaltijd maar vooruit
1
°1
i
waar, de
altijd om de
dal de dichter
Veurnaar uit
til zijn
dichtstuk
cere der
voor ons en onder ons beleid de stads
zaken te bestieren, misnoegd maken Zij
hadden zoo geern hunnen eed op nieuw
jaardag afgelegd; zij waren reeds op
de groole markt na de hoogmis vergaderd
om de trappen van hel stadhuis zege
vierend te beklimmen; zij hadden
hunne aanhangers bijeengeroepen, de
labakwei kers doen vergaderen in eene
herberg nevens hel stadhuis om bet
plezier te kunnen genieten van toege
juicht te worden toen zij uil bel stadhuis
zouden komen; en gij, M. De Cae, gij
dool dit alles mislukken gij hebt geene
uilnoodigittg gedaan tol de eedaflegging
Daarom moei men u op de vingeren
I kloppen, daarom moet gij gestraft wor-
I den En voor uwe slraf, zuil gij does jaar
I ons bezoek niet ontvangen.
I Och, l'eurnaar, toch, hoe (lauw, hoe
I had gij beter gedaan van te zwijgen, niet
I waar
I En verders, waarom hadden de liberalen
I met de priesters gelachen, indien zij, bij
I voortduring beleefd en gevoegelijk ge-
I weesl hadden als in vorige jaren Kunt
I gij ons dal niet zeggen, lenrnaar?
Hebben dan de liberalen met de pries-
I ters gelachen toen zij hun bezoek zijn
I gaan afleggen aan hunnen aartsvijand,
I den heer gouverneur Heyvaert, tijdens
I zijn bezoek hier in Veurne
I Hebben zij andere jaren gelachen toen
I zij op nieuwjaardag aan den heer burge-
I meester Ollevier hun bezoek aflegden 1
Neen, niet waar, niemand lacht met
I iemand die de beleefdheid en de gcvocgc-
I lijkheid navolgd.
En dees jaar ook zeker zouden de libe
ralen niet gelachen hebben, indien de
heeren priesters een bezoek bij den dienst
doenden burgemeester afgelegd hadden.
Maar hetgeen integendeel hun hartelijk
nu doel lachen, T is de belachelijke klein
geestigheid welke deze heeren geloond
hebben jegens den heer De Cae, en dit
enkel omdat deze heer liberaal is, hunne
willen en grillen niet voldoet en daarvoor
dees jaar met hun bezoek op nieuwjaardag
niet vereerd is geweest.
Be liberalen kunnen toch den dichter
hebben. V00‘ lic" alleen niel
Als t u belieft Veurnaar!
Wij zouden den Veurnaar dankbaar
zijn indien bij in het toekomende ons
geene gezegdens meer wilde opleggen
welke wij niel gebruikt hebben.
Wij zijn en blijven verantwoordelijk
voor hetgeen wij zeggen en schrijven;
maar geenszins voor hetgeen de leiir-
naar ons valschelijk doel zeggen.
Volgens de l’eurnaar zouden wij in ons
nummer van zaterdag laatst geschreven
hebben dal de klerikalen noch huldc-
bewijs noch gevoeglijkheid moeten ver
te wachten van de liberalen en dal deze
zich van de katholieken verwijderen en
alle gemeens met hen verbreken
Pardon, confrater, zoo is het niel
maar wij hebben juist hel tegenoverge
stelde geschreven.
Wij zegden dal men noch btildebcwijs
noch gevoeglijkheid, van onze nieuwe
meesters moet verwachtenals men
liberaal is.
En dal de klerikalen opentlijk zich
van de liberalen willen verwijderen, alle
gemeens met hen verbreken
Hetgeen iels anders is dan hetgeen gij
ons doel zeggen, niet waar, Veurnaar
Gij hebt dus, confrater, een beetje ge
logen loen gij ons deed zoggen T geen wij
niel gezegd hebben.
En liegen is zonde, weel gij hel niet
confrater
nog in nieuwjaarvakanlie, maar dc haan
is op zijn kol gebleven om in hunne plaats i
een staaltje te geven van zijne voorirefle- i
lijke opvoeding en van zijn groot versland
als rechtsgeleerde.
Wij zullen voor hel oogenblik de
consciëntie niel onderzoeken van den
gewezen Burgemeester en den dienst-
(loonden Burgemeester in persoon Zeg
gen wij enkel dat die consciëntie zuiver
i is. Van oenen anderen kant zeggen wij
ook ter loops dat onze nieuwe raadsleden
zoodaning verlangen om hunnen eed alle
leggen en op de kussens te zitten dal het
waarlijk kinderachtig is.
Maar wal blijft er, helaas 1 over van
hunne schoone droomen tot den losten
nacht toe van het jaar 1884. Wat blijft er
over van hunne droomen van eene grool-
sche manifestatie ter hunner core op den
eersten dag van hel nieuwe jaar'! Niets,
niets, niets
De beste frak en broek, de splinter
nieuwe hoed, alles lag gereed op 31
december om den eersten van zalig jaar
1885 in bediening te treden, maar die
helsche dienstdoende Burgemeester had
er anders over beslist.... Laat ons ééns
zien, op onze beurt, of hij wel de
wel miskend heeft.
Ter zake, gelijk de Leugenaar zegt on
laten wij hem vooreerst hel woord
Ja maar, onthoudt ook wel, mijnheer
de rechtsgeleerde van den Veurnaar, dat
de wel niel moet verslaan worden zou
als gij ze verslaat en dat wij beweeren
dat noch den gewezen Burgemeester noch
den dienstdoenden aan hunnen plicht
zouden te kort gebleven zijn.
De nieuwe gekozenen, wel is waar,
treden in bediening met den 1 januari
maar in Godsnaam, waar staal er ge
schreven in de wel dal de Burgemeester
of dc dienstdoende Burgemeester vet-
pliclit is, dien vereischlen eed te ontvan
gen op den eersten januari, verplicht is
op dien dag eene openbare zitting van
den gemeenteraad bijeen te roepen'!
Is zulks geschied het gansche kind door'!
Wij durven luid zoggen: neen. TeBrussel
h ul deopenbare zitting plaats op 1 janua
ri, maar bijna ncigens elders. Te Gent
had dezelve plaats op 3 januari. Ook te
Mechelen, bij voorbeeld, waar de creatu
ren van den bisschop voor T oogenblik
de meerderheid bekomen hebben, zien
wij dal slechts op heden 10 januari 1885,
de nieuwe burgemeester den eed zal ont
vangen der nieuwgekozenc raadsleden.
Hoeveel gemeenteraden van geheel hel
bijeengekomen voor de eedaflegging der
nieuwe gekozenen Misschien oen.
Waarom dus al dal geschreeuw en dien
ellenlangen artikel in den Veurnaar, heer
1 rechtsgeleerde, en wal hebt gij bewezen'!
Niels anders dan dal gij oenen grooten
1 kemel hebt gescholen, dan dal gij nog
verre zijt van onlaalbaar te zijn. Waart
gij in uwe schelp gebleven, o rechts
geleerde, uwe meesters zouden een beter
gedacht van ti gehad hebben.
In zake van betamelijkheid hebben wij
ook onze vrienden niel wil te wasschen,
want ge weet zoo wel als wij, Veurnaar,
dal zij op geene manier aan hunnen plicht
te kort gebleven zijn.
Al schroeft gij nog honderd Veui naars
vol, o groote rechtsgeleerde, uwe mees
ters, de priesters, hebben eene dommig
heid begaan, met op nieuwjaardag den
dienstdoenden Burgemeester niel te gaan
groeten. Niel dat die heer gediend is met
valsche complcmcnljes, maar de gebrui
ken vereischlen zulks, en overal waar er
priesters zijn die eene goede opvoeding
ontvangen hebben, gedragen zij zich op
eene beleefdere wijze.
Heer rechtsgeleerde, dc gewone krab
belaars van den Veurnaar, zouden beter
dan gij de nieuwe raadsheeren en hunne
slecht opgevoede priesters ter hulp ge
komen zijn.
Zie daar wat wij u te zeggen hebben.
De beleefdheid onzer nieuwe
meesters
Dc Veurnaar is niet te vreden omdat
wij de belachelijke kleingeestigheid heb
ben getoond van onze priesters en onze
nieuwe klerikale raadsheeren, die op
nieuwjaardag hel gebruikelijk bezoek aan
den heerdiensldociiden burgemeester niet
hebben afgelegd.
En hij wil die heeren verontschuldigen
over hun onbegrijpelijk gedrag.
Weet gij hoe hij dit meent te doen’
Hoort, lieve lezer, en oordeelt.
en wal
zij wil moeten hare slaven, of zij dan
minister zijn of wat anders, ten uilvoer
brengen.
De beurt is thans aan dc opzichters.
- -
De Leugenaar en zijn rechtsge
leerde.
De gewone schrijvelaars van den aan
staanden Ifoiiiteur van het stadhuis zijn
En onze priesters dan
Zij hebben liet gebruikelijk bezoek aan
M. De Gae niet afgelegd omdat, zegt de
Veurnaar
1. “ M. De Cae dc nieuwgekozenen niet
uitgenoodigd heeft tol de eedaflegging.
2. " Omdat de liberalen zouden gelachen
hebben indien het bezoek gedaan had
geweest.
Zoo, zoo. l’eurnaar
Zoo dus de priesterlijke overheid heeft
den lieer De Cae willen straffen omdat hij
niel gedaan heeft wat de klerikalen
wcnschten
Maar ziel gij ook dien heer De Cae die
aan de priesters en aan de klerikale
raadsheeren niet is gaan vragen hoe zij
begeerden dat hij handelde
Ha, M. De Cae, gij durft onze dienaars,
deze die wij hebben doen benoemen om
De nieuwe raadsheeren, zegt de l eur-
naar, waren op nieuwjaardag niet meer
raadsleden dan gij en ik; zoolang zij den
eed niel afgelegd hebben, zijn zij bijzon
deren, burgers als wij, en moesten bijge
volg geen bezoek gaan doen aan het hoofd
van den gemeenteraad waarvan zij nog
geen deel mieken
Wel, wel! wat zijn die mannen toch
nederig en ootmoedig
Zij zijn nog geen raadsleden! Zij zijn
niets, enkele burgers!
Zij nm Hen dus geen bezoek afleggen
aan den burgemeester, vermits zij geen
deel maken van den gemeenteraad
En vermits zij niets zijn, zij hebben ook
i zeker geene bezoeken ontvangen’ Zij heb
ben ook geene huldebe.wijz.en aanvaard,
niet waar, Veurnaar?
Alswanneer na dc kiezing, alswanneer
op nieuwjaardag hunne politieke vrien
den hun zijn gaan gelukwenschen, als
wanneer burgers van stad hun zijn gaan
bezoeken of visiel kaarten dragen in hun- I
ne hoedanigheid van nieuwgekozenen, zij
hebben zeker die eerbeloogingcn gewei
gerd, niel waar, Veurnaar?
Zij hebben ongetwijfeld geantwoord aan
dezen die lol hun kwamenmaar gij zijl
mis, wij hebben geene bezoeken le ont
vangen, wam wij zijn niets niets meer
dan gij zelf, wij zijn geen raadsleden, wij
maken geen deel van den gemeenteraad
Is hel zoo geschied, l’tfurnaar?
Wij hadden altijd gemeend dal iemand
raadslid wordt door den uitslag der ge-
meenlekiezing, alswannecr hij indezehoe-
danigheid door den voorzitter van hel
kiesbureel geproclameerd wordt.
Wel is waar dal deze raadsleden maar i
in bediening treden mei eersten Januari I
die dc kiezing volgt, on dal zij, vooraleer i
in bediening le treden, den eed door de
wel vereischi moeten afleggen.
Maar omdat zij dezen eed niet afgelegd
hebben, zijn zij dan geene raadsleden,
maken zij geen deel van den gemeenteraad,
door hel kiezerskorps genaamd en door
hel kiesbureel in deze hoedanigheid uit
geroepen’
Dal zij hunnen eed op fr Januari afge
legd hebben of niel, is hunne hoedanig
heid veranderd'! Zeker neen. De eedafleg
ging heeft geen ander elïekl dan bun be
kwaamheid le geven om hunne bediening
uil le oefenen.
En wal is de bediening van eci. raads
lid Niets anders dan le zelden als lid van
den gemeenteraad alswanneer dezen ver-!
gaderd is. Persoonlijk en afzonderlijk,
hebben de raadsleden niets le doen, niets
ie verrichten. Zij zijn leden van den raad
en hunne bediening beslaat in niets anders
dan al le zamen, in zilling van den raad,
de macht uil le oefenen welke dc wel hun
toevcrlrouwd.
Daaruit vloeit dat dc nieuwe raads
heeren maar in bediening treden op het
oogenblik dal zij voor de eerste maal in
zilling van den gemeenteraad zetelen.
En vermits er hodpn geono zitting vnn
den gemeenteraad bijeengeroepen is, kun-
otien onze nieuwe helden niet aanzien zijn
arrondissement Veurne zijn er op 1 januari a|s jn bediening getreden le zijn alhoewel
--- .i.' <i..r ze]fs zij hunnen eed algelegd hadden.
Bijgevolg dat de eedaflegging, waarvan
de Veurnaar zoo veel lawijt maakt, geenen
den minsten invloed kan hebben noch op
dc hoedanigheid van raadsleden die wij
a ui onze nieuwe meesters herkend heb
ben, noch op hel punt te weten indien zij
op 1 Januari in bediening getreden waren.
Hel blijft dus zeker en vast, niettegen
staande de Veurnaar het zou willen be
twisten
1. ” dal op nieuwjaardag de nieuwge
kozenen iels meer waren dan gij en ik,
geachte lezer;
2. " dal zij de hoedanigheid van raads
leden bezaten;
3. ° dal zij deel maken van den gemeen
teraad.
En vermits zij zich niel geweerdigd
hebben van een bezoek aan den burge
meester, voorzitter van den raad, afteleg
gen, houden wij slaan al wal wij in ons
vorig nummer gezegd hebben nopens hel
onbegrijpelijk gedrag van onze nieuwe
klerikale raadsheeren op nieuwjaardag.
Liberalen, zwicht u
Nu zijn wij, liberalen, waarlijk le be
klagen.
Peisl, ne keer, lezers 1
Dc l’eurnaar bedreigd ons van
aanslaande nummer 1° een
mede le doelen opgemaakt ler
nieuw gekozene raadsleden;
2’van medcdceling le g( veu van Iwce
minislerieele besluiten, indien wij de ver
waandheid hebben van zijne gezegdens le
bestrijden en te weerleggen
Ecu dichtstuk, hoort ge wel, lezer!
ter cere der klerikale raadsheeren
Zal en moet dal schoon zijn, he!
Hel water koml ons al in den mond,
en wij zouden al dien gelukkigen dag van
woensdag willen beleven, omdat te kun
nen waardeuren en bewonderen.
i Sedert cenigen lijd is de l'eurnaar
waarlijk benijdenswaardig menig
maal heeft hij dichtstukken medegedeeld,
hij heeft eenen opsteller die dichter is
Hoe schoon, hoe lieftallig, niel
reeds ingelijfde dichtstukken
Maar lol nu toe was het
liberalen te verpletteren
zijne liefdetoonen in den
galmde.
I Nu zal het ler ecre van de klerikalen
I zijn
Het moest ook zoo.
I'
I van den l'eurnaar
doen, doel nu op zijne beurt hel officieel i
orgaan des Ministeries, de Alonileui1
Inderdaad, in hel koninklijk besluit,
welk de eenige gemeenteschool van
Dadizeelo afschaft, haalt M. Thonissen
Jeremais als beweegreden aan, dal «die
school weinig werd bezochten dat de on
derwijzer hel vertrouwen der huisvaders
niet genoot.
Als dc ministers zelven persoonlijke
aanrandingen beginnen te doen, en dat
nog al in een besluit welk hel koninklijk
zegel draagt, dan mogen wij ons niet
meer verwonderen als de clericale bladen
gedurig met modder en slijk naar de
gebroodroofde onderwijzers werpen.
Voortaan zullen zij dit met nog meer
schijn van recht kunnen doen dc Minis
ters, geven hun nu het voorbeeld.
Dat is de bekroning van hun schand-
werk
Maar als M. Thonissen denkt dat dit
eene voldoende reden is om eene school
le sluiten of eene gemeente le ontslaan
van de verplichting ten minste eene open
bare school te hebben, dan zeggen wij
dal zijn argument armzalig kleingeestig
is.
Was het waar dat die onderwijzer
hel vertrouwen der huisvaders niet
bezat, dan nog had M. Thonissen liet
recht niel de sluiting der school toe le
laten, zelfs niel als die onderwijzer de
grootste schurk van de wereld was. De
plicht van den minister was alsdan dien
onderwijzer af le danken, maar hem le
vervangen door een anderen, op wiens
rekening niets le zeggen viel en die hel
vertrouwen der ouders zou bezitten.
Zoo had Jeremias moeten handelen,
maar hij heeft hel niel gedaan en liever
dc oflicieele school laten sluiten, wal
bewijst dal hij al een zoo hevige vijand
is van hel nationaal volksonderwijs als
de him. Jacobs en Woeste, die hem bevel
geven en waaraan hij moet gehoorzamen.
De onderwijzers afschafleil en de scho
len sluiten, dit is nog niet genoeg voor
onze meesters de clericalen
Nu beginnen zij er aan te denken om
ook de schoolopzichters inspecteurs te
slachtofferen.
De appetijt komt al etende; T is maai
de eerste slap die moeite kost en eens
dat men aan den gang is wil men blijven
voortgaan.
T Is dan ook de totale uitroeiing, den
volledigen moord van hel openbaar ond< r
wijs welk de clericalen beoogen en rusten
zullen zij niel, zoolang zij dit doel niel
hebben bereikt.
Er zal nog een schijn, eene schim van
onderwijs ovei blijven, waarin de vrien
den vette postjes zullen zoeken en vinden,
zonder iels te moeten doen.
Maar die vrienden beginnen ongedul
dig le worden; ze vinden dat hel gouver
nement niet gauw genoeg le werk gaat
en ze betreuren hel afdanken
1.,,-obn, die mei minder complimenten
zou hebben gehandeld.
Inderdaad, men verzekert dal M. Jacobs
eene heele lijst van opzichters had gereed
•'emaakl. die moesten opgeofferd wor
den; maar hij heeft den lijd niet gehad
voor het uilvocren van zijn plan, en M.
Thonissen durft dit werk niel op zich
nemen.
Hel Journal de llruxelles opent nu
een veldtocht legen de lagere schoolop
zieners; hel beschuldigt hen, dal zij
moedwillig lantei fanteti en dal zij geen
spoed genoeg zetten achter het opmaken
en indienen van hunne verslagen over
de aanvragen lol sluiting der gemeente
scholen.
Dc Echo du Parlement meldt dat er
niel minder dan 1000, zegge DlilZEND,
aanvragen van dien aard bij hel Gouver
nement zijn ingekomen, waarvan er nog
maar twee zijn aangenomen, die van
Eynlhoul en Dadizeelo.
Van daar de woede van het Journal de
Itruxelles. welk de schuld van die werke
loosheid op de schoolopzichters werpt,
ten einde een voorwendsel tegen hen le
vinden, opdat er wraak op ben zou kunnen
worden uilgeocfend.
Hel gouvernement durft voor het
oogenblik nog niet; maar wal liet heden
niet durft, zal hel misschien morgen of
overmorgen durven, wanneer van hel
bisdom uil het dwangbevel zal komen om
tot dal
liet openbaar onderwijs totaal zal zijn
uitgeroeid.
Zoo wil het de geestelijkheid,
Cll
s
t
i
dl
Al
ij
i
1
j
11
a
Art. (50 van do Gemeentewet zegtde leden
- die gekozen geweest zijn bij de driejarige ver-
i nieuwing van den geineeuteraad, treden in
- bediening niet den 1 januari. Wat is er nu
- daarvoor noodigt Hoe treden zij In bedioningf
- Art. 61, gewijzigd door de wet van 1 ju.i
- I860, spreekt als volgt: Vooraleer in bediening
- te treden leggen de gemeenteraadsleden den
volgenden eed af: - Ik zweer enz.... - en deze
eed wordt afgelegd in openbare zitting.
- Zoo dan, volgens de wet, weteu wij reeds
- 1° dat de nieuwgekozenen iu bediening moeten
treden met 1 januari, 2» dat zij in bediening
- treden door den eed dien zij afleggen iu open-
bare zitting. Onthoudt dat wel.
Altijd nittm* vooruit J