voorlaat) op gelijken voel
Een nieuw broerkensschandaal.
De Avenir des Flandres, van Brugge,
meldl, dal bij vonnis van 8 mei 188a,
Francies Michgilsen, in religie broeder
Bruno, bestuurder van de kostschool te
Sl-Andries-bij-Brugge, op zijne vraag in
failliet is verklaard
Gemeld blad geel! daarover eenige uit
leggingen welke wij hier overnemen
den, ook de verbreeding der boogbrug
op hel Langgelecd.
Die steenweg zal een der schoonste
wandelingen onzer omstreek uilinaken,
als den aangenaamsten en koristen weg
naar zee, en zal, waarschijnlijk het toe
komend jaar, mei eenen slaalssleenweg
van Coxyde naar zee, vervolgd worden.
Maandag laatst vergaderden hier eenige
bijzondere ambtenaren der ijzeren buurt
wegen Maatschappij, mei plaalselijkc
óverheden onzer stad en belanghebbende
gemeenten en ander bevoegde persoonen,
lol onderzoeken de voorstellen en bera
men de middelen voor hel leggen der
I tramspoorlijn insschen Nieuporl-Oosl-
duinkerkc-Coxyde-Veurne. Zijn wij wel
ingeliclil, hebben die pogingen goeden
uitslag bekomen en zou men spoedig
hand aan T werk slaan, om, nog voor den
aanstaanden winter, die tramspoorbaan
gansch in te richten en den dienst aan le
vangen.
Verders zou die tramspoorlijn van
Veurne, langs den slaalssleenweg op IJ per
vervolgd worden.
Zoo men ziel zullen de vervoer en be-
irekkingsmiddelen in hel omliggende
onzer stad merkelijk verbeteren en uilge-
breid worden, alle hetwelk, bovenal in
de huidige krisis omstandigheden, werk
zal verschaffen, ook landbouw, handel en
nijverheid zullen ler hulp komen en aan
moedigen.
De geuzen moeten nu eene liberale be
waarschool inrichlen, op eigen kosten
Zoo spreekt de Veurnaar m zijn laatste
nummer.
Dit is eene bekentenis, welke wij op
rapen en die belangenswaardig is.
Wij moeten eene bewaarschool inrichlen
om de algeschal'te school le vervangen.
Wal wil dil beduiden
Anders niels, tenzij dal die afgcschafle
bewaarschool niet alleenlijk nuttig maar
noodiy was.
Anders zou er geene noodwendiyheid
beslaan om cr eene nieuwe in te richten I
Dus, als wanneer wij in ons blad be
weerden dal liet alzoo was, als wanneer
de 62 huisvaders in hun verz.öekscbi ift
aan den gemeenteraad 'toonden luie' hel
behoud dier school als nuttig en wensche-
lijk voorkwam, dan spraken die huis
vaders waarheid, dan zegden wij hetgeen
waarheid is.
De Veurnaar is verplicht hel te be
kennen
Dit bewijst alleenlijk met welke partij
digheid de klerikale meerderheid van den
gemeenteraad te werk is gegaau toen zij
die afschaffing stemde.
Zoo doende, heeft zij de billijke rechten
van de helft der Veurnesclic bevolking
miskend; zij beril geloond dal zij niels
Een koninklijk besluit van 7 Mei aan-
veerdl hel ontslag van M. B. Vetoug-
slraele, als schepen van Boilsboucke.
zelfde onwaarheden.!
Liegen, 'j
zeker.
Maar, ’t is loeh maar liegen, en van
wegens de Veurnaar kan zulks ons geens
zins verwonderen.
Daaraan zijn wij gewoon.
Hetgeen ons integendeel zou verwon
deren, is dal hij eens zou rechtzinnig
zijn
Het schandaal van Qnaregnon.
Hel parket \an Doornijk, altijd op zoek
naar den gevlochten paler Ignatius, In efi
zich op nieuw naar bel klooster der pas-
siebroeders van Ere bij Doornijk begeven.
De overste, vader Franciscos de Sales,
een Frauseliman van geboorte, is sedert
eenigen tijd afwezig eu wij begrijpen heel
goed dal hij niel veel Lett bceJl om, onder
(ie tegenwoordige, .omstandigheden, zijn
broederschap le komen besturen.
In afwezigheid van vader Franeiscus
heelt het parket zich gewend tol pater Ca-
miel. dienstdoende overste. Ondervraagd
op hel punt van te welen waar pater
Ignatius is gevlucht, antwoordde hij cr
geene kennis van le hebben.
De vader-geleider père conducteur
ondervraagd otn hel klooster aan te wijzen
waar hij paler Ignatius heeft geleid, moei
geantwoord hebben dal hij hem ouder
weg had vertalen.
hare denkwijze niet aaunemen.
Zij heeft, legen recht en reden, de libe
ralen verplicht van zelf eene school in te
richten, terwijl er eene besiond welkers
behoud noodiy was en door de helft der
bevolking gevraagd was.
Zoo is hel dal de klerikalen hun pro
gramma ten uilvocr brengen alle bur-
Braxd. Dinsdag morgend om II ie
ure is er brand uitgebroken in de voute
kamer der pachthoeve van sieur Pauwcls-
Floorizoone, le Ramscappelle, gelegen
langst den steenweg naar Schoorbakke.
Verscheidene liedgoederen en kleederen
zijn de prooi geworden der vlammen
welke dank aan spoedige en krachtdadige
hulp omstreeks twee ure zijn kunn m
gedoofd worden. De schade mag op 2000
frs. gerekend worden gedekt door ver
zekering. De oorzaak der ramp is onbe
kend: men vermoedt kwaadwilligheid.
Rechterlijke kronijk. De korrek-
lioncle Beeldbank onzer stad, heelt de
volgende veroordeelingen uitgesproken.
De geuzen, zegt de Veurnaar, vergeten
le zeggen welk onderwijs er in de ge- i
meenlescholeii gegeven wordt, en welke
opvoeding de kinderen cr ontvangen.
Ziel gij nu dal?
Maar wij hebben, sedert eenige weken,
niets anders gedaan dan die punten be
spreken.
En le vergeefs, want de Veurnaar heeft
ons nog nooit geantwoord!
Wij zegden, voor wal de opvoeding
belieft, dal iedereen hier in Veurne zich
kan overtuigen en zich overtuigd wal er
van is, en hoe de kinderen welke deze
scholen bij wonen opgevoegd w orden.
Men leert ze braaf, deugdzaam, eerlijk,
beleefd en onpartijdig zijn.
Maar men leert ze niet onbeleefd en
onbeschoft zijn tegenover al de Veur-
naars die lol zekere politieke partij be
lmoren.
De kinderen worden aldaar ook geene
kiesdravers van kindsgebeen af.
Zij kt ijgen er geene roode linten en
strekken om zich le versieren en in sta I
le wandelen, tijdens de kiezingen.
Zij leeren er ook niet zingend bas
Hat abas les ytieux
Eii zij spelen ook op de viool niet 1
De gemeenleonderw ijzers en onder
wijzeressen vergenoegen zich te doen
wal hun mogelijk is, omdat later, onze
kinderen goede en geleerde huisvaders
en huismoeders zouden worden, vader
landslievende burgers en rechtschapene
menschcn
Volgens ons, is hel genoog, en indien
<ie i'enmaar zulke opvoeding eene liberale
opvoediny noemt, valt er ons niets anders
le doen dan ons te verheugen over de
bedekte hulde die onze tegenstrevers
biedt aan onze princiepen welke voor doel
en voor gevolg hebben van de kinderen
op zulke manier te doen opvoeden.
Voor wal hel onderwijs betreft, hebben
wij ook altijd gezegd wal bel was: is
het onderw ijs gegeven volgens de pro
gramma van hel staatsbestuur, zooals hel
allijil gegeven is geweest, cn nu nog
gegeven is, onder hel klerikaal gouver
nement.
T is hel zelfde onderwijs tegen hetwelk
de klerikalen bulderden en tierden tijdens
de liberalen aan hel hoofd waren, maar
dal zij nu behouden cn goedkeuren,
zooals wij overal cn namenllijk te Brugge
zien.
Wij hebben reeds voorgaandelijk ge
toond wal er ten dien opzichte onlangs
te Brugge geschiedt is tusschen de kleri
kale gemeenteraad en de geestelijkheid,
nopens hel godsdienstig onderwijs iu de
gemeentescholen aldaar.
Deze handelwijs des klerikalen gemeen-
teraads van Brugge is de schoonste ver-
oordceling die er le vinden is van den
belachelijke!) strijd welken de klerikalen
voelden en nu nog voeren tegen hel ge
meenteonderwijs, alsook de beste buide
welke men aan dit onderwijs zou kunnen
brengen.
Onze Veurnesclic burgers weten ook wal
er van is: Zij zien hoe hunne kinderen
geleerd worden en vooruitgang doen.
i En dil is hun genoeg, om du hamLI-
i wijze te waardeuren der liberalen die dit
onderw ijs ondersteunen en der klerikalen
die hel bevechten en bij alle middelen ten
onder willen brengen.
on Ahrens, en volgens dc Franscheschool,
aldaar aangenomen door Victor Cousin,
Jules Simon en E. Caro, alles gesteund
op het geloof aan God cn dc onsto ffe
lijkheid der ziel, volgens uw uitsluitend
en afschuwelijk stelsel is zulke spiriluali-
sche wijsbegeerte goddeloos, zijn die
vermaarde meesters der spiritual.sche
wijsbegeerte Goddeloozen
En volgens die stelsels werden uwe
drie vragen beantwoord cn was ook al
goddeloos, ofschoon kort en eenvoudig
beperkt volgens hel oogpunt der spirilua-
lische wijsbegeerte en ler uitsluiting van
het theologisch oogpunt.
Ongelukkig voor ons land en voor
andere landen als Oostenrijk waar de
klerikalen zich sterk gevoelen, wordt zulk
uitsluitend stelsel hardnekkig aangelegd,
maar in zulke landen waar zij de overhand
niet hebben welen zij hun te bedwingen.
Verklaarde de Paus niet onlangs dat de
katholieke Godsdienst bij alle regeerings-
vormen kon groeien en bloeien en sprak
hij niet uil dat, onder andere, zulks hel
geval was in de Vereenigde Stalen of
Republiek van Noord Amerika.
En nochtans daar zijn de bedienaren
van welkdanige Eeredienslen hel stem
recht ontkend, gesteund op deze reden,
dat hunne geestelijke zending met poli
tieke belangen tegenstrijdig is.
Het verwonderd ons niet dal, waar de
priesters zich bij de kiesstrijden onthou
den, de godsdienst bloeit n groeit; doch
volgens de. plaatselijke ’l ware verkeerd
£i) kan noch 'l mag niet zijn
gets zullen
slaan.
Dil wil zeggen en moot op volgender I
wijze verstaan worden zijl gij kleri
kaal, dan hebt gij alles le zeggen, dan
bekomt gij alles; zijl gij liberaal, voor
u is er niels, gij hebt geene rechten
Iets voor hot Ganxenland.
De Veurnaar schijnt dezen artikel over-
loopen le hebben. Hij vindt dien school-
meeslerspraal belachelijk en zou willen
dal de menschen van Boilshoucke, zeker
hel gemeentebestuur aan hoofd en op
kominamJo van den pastoor, er mede wel
lachen zouden.
Neen, Veurnaar, gij hebt hel mis. De
Boilshouckenaren alhoewel doof ge
schreeuwd door hunnen lalenivollen (sic)
predikant, zijn nog niet gansch onge
voelig aan de waarheid geworden; zij zijn
ook nog niet diep genoeg gezonken om aan
uwe laaghartige aanhitsing gehoor le
geven.
Treden wij heden in geene bijzonder
heden en bepalen wij ons met den Veur-
lutar le vragen dal hij in defliye woorden
hel belachelijke van den gemelden artikel
zoude doen uilkoinen
Wij wachten op u, Veurnaar.
Bij een overzicht der werken van den
steenweg Veurne-Coxyde-Oostduinkerke,
hebben wij met genoegen bemerkt dal
die werkzaamheden vlijtig voorlgezet
worden; nametilijk de aardewerken en
metselwerken. Wal de metselwerken be
treft er blijft enkelijk nog uiltevoereu
eenen duiker op hel Doornleed en een
doorlating duiker over de Kwinlehofste-
Zoo spreekt het evangelie, en die
woorden kunnen opperbest aan den l'ew-
tiaar loegepast worden.
In onzen pennestrijd nopens de gemeente
scholen, hebben wij geloond en bewezen,
boe hel liberaal gemeente bestuur alhier
verplicht is geweest van, volgens de be
slaande wel, de scholen in le richten,
zoo als zij nu beslaan.
Deze scholen zijn last der gemeente, en
hebben altijd last der gemeente geweest
zoowel ouder de wel van 1842 als onder
deze van 1879.
Maar voortijds was het gemeente onder
wijs alhier gegeven in eene nonnenschool,
welke eene aangenomene school was,
ingericbl door de burgerlijke godshuizen
en waar het onderwijs gegeven was in de
lokalen dezer godshuizen, met hun geld
en door hunne onderwijzeressen, 'l is te
zeggen de bruine nonnen, mits eene jaar-
lijksche toelage of hulpgeld van siad.
Deze staal van zaken veranderde in
1879, en de scholen wierden op nieuw
ingcrichl, hel onderwijs wierd er gegeven
door wereldlijke onderwijzeressen die de
plaats der nonnen vervangden.
Waarom geschiedde zulks?
Zoo als w ij hel gezegd hebben omdat
ale nonnen yeweiyerd hebben van bij voort-
.during hel onderwijs te yeven, niellegen
slaande, dc vraag hun gedaan wierd.
1' zijn dc nonnen die de school verluien
hebben, en niel de liberalen die de nonnen
.weggejaagd hebben
Zij mochten blijven, indien zij wilden.
Maarzij wilden niet, en zij verlrokker..
Hel gemeentebestuur, na hel vertrek
<dor nonnen, was, volgens de wel, ver
plicht van bel gemeente onderwijs op le
richten en le ondersteunen.
En dil deed bel.
Die scholen, zooals wij meermaals
.zegden, zijn enkel gemeentescholen, omler-
Jiouden mei stadsgild, T is le zeggen, met
hel geld van al de Jmrgers, maar ook zijn
.zij dienstig voor iedereen en voor al de
burgers, zonderonderscheid van politieke
.denkwijze.
Op dit alles antwoordt dc Veurnaar
niets, maar blijft alleenlijk volhouden in
hetgeen hij zoo dikwijls beweerde dal
.de gcmeeiitescholen alleenlijk dienstig
waren voor eene partij, dat zij nutteloos
waren eu dat deze die ze ingericht had-
<den moeten geschandvlekt worden.
Nogmaals de Veurnaar heeft hooren
maar hij hoort niet.
Hij heelt oogen, maar schijnt dal hij
,niet lezen kan.
Of ten minste, hij gebaart dal hij niel
Jezen kan, cn gaal maar altijd voort in
zijne eerlijke polemiek
Hij beweert ’t geen niet waar is.
Men doel hem opmerken dal bij hel
.tegenovergestelde der waarheid schrijd
T is also! uien schuifelde
Hij antwoordt niels, maar herneemt de
aarheden!
altijd hegcu., .om belerswille,
wil doen voor al deze die liberaal z'ijn en
Stede cn 8ti*eel£belnn££cn.
Al^emeene t ijdiitgeii.
Maandag avond, wanneer de trein
van Meenen naar Kortrijk vertrok, en
nabij dc hofstede van sieur Cyrillc Ver-
brugge gekomen was, bemerkte de stoker
dal wal verder iels op de riggels lag ei)
hield ten spoedigste mogelijk den trein
in. Een bedronken jongeling was gezeten
op 15 eentimelers van de riggels met do
beenen in eenen gracht. Gclukkiglijk heeft
hel stoomtuig hem niel geraakt, hij heeft
enkelijk eenen sloot ontvangen van do
banken van eenen wagon, waarop trein
wachters gaan, die hem twee meiers ver
wierpen. De trein hield stil en de rei
zigers slapten af om le zien wal cr gaande
was.
Zaterdag morgend rond 8 ure terwijl
zijne echtgenoote de begraving van haren
grootvader bijwoonde heelt Demeurissc,
cn HtrecknieiiWH.
Veurne, 16 Mei.
Voordracht. Woensdag aanslaande,
20 Mei, om 10 t/a ure 's morgens, zal er,
in eene der bovenzalen van hel Stadhuis
alhier, eene openbare landbouwvoor
dracht plaats hebben
De zoo gunstig gekende hollandsche
voordrachtgever M.r Martel zal handelen
over den best geschikten kweek en de meest
praktische middelen om in den landbouw
crisis le voorzien.
- Broeder Bruno maakte deel van de Hroeders
van Liefde, te Brugge, gevestigd iu de Sinto-
Catharinestraat. Die broeders, terwijl zij zich
niet het onderwijs bezig houden, geven ook de
gastvrijheid aan ouderlingen en gebrekkelijken.
Broeder Bruno was in het gesticht kok. Hij had
vele betrekkingen met het publiek en bekwam
daardoor veel invloed.
- Die invloed stond zijne collega* niet veel aan
en eenigen tijd nadien verzochten zijne oversten
hem den broederkensrok af te leggen en liet ge
sticht t« verlaten.
- Maar broeder Bruno verstond dat alzoo niet,
hij wilde zijnen rok nog exploitecren, wat in
eene zoo katholieke stad als Brugge, waar zoo
vele kwezels en kwezelaars zijn niet moeilijk is.
Broeder Bruno, reeds als een rechtgeloovige
goede kok gekend, plaatste zich voor zijne
rekening. Hij huurde do oude vermicelle-fabriek
van M. Maberooue, en aanvaardde ouderlingen,
gebrekkelijken, kimieren die ziekelijk waren enz.
De winkel van broeders Bruno ging zeer
goed, tot zoo verre dat hij oeno grooto mededin
ging deed aan zijne oversten, de broeder van
Liefde. Hij had een bijzonder talent om hot ver
trouwen van <lo nionsclien te winnen. Ook Uriel
hij overal crodiet.
- Waarschijnlijk gingen zijne zaken evenwel
niet ras genoeg vooruit, volgens hem, want hij
leendu aan verscheidene personen geld.
- Eindelijk, na een goed sommoken bij<><-n ge
bracht te hebben, is broeder Bruno, altijd met
zijne kloosterkleederen aan, donderdag avond
naar Antwerpen vertrokken, vergezeld van een
zijner kostgangers, zijne gelir-kkelljke, blinde
en doove kostgangers iu plan latende.
Broeder Bruno tolegrafleerdo uit Antwerpen
dat hij zaterdag naar Brugge zou terugkeeren,
maar die men niet zag. dat was broeder Bruno.
- Vrijdag, hoeft de handelsrecht bank de tail
liet van broeder Bruno uitgesproken.
En zaterdag werd een aanhoudingsmandaat
tegen 'hun uitgevaardigd.
- Die i tak b -eft de Brugge veel ergernis ver
werkt, waar broeder Bruno velo slachtoffers
heeft gemaakt. Men noemt eeu beenhouwer die
er 4,000 fr. van moet bobben, niet alleen van
vleescli, maar ook van goleqnd geld.
bt- schulden van /jat broederkon beloop n
ongeveer 50,000 Ir. zegt meu
ZITTING VAX HEX 1 EX 8 MEI.
Hartcel Pamphilo, landh niwer: Loplae Emile,
laudbouwor, on Verlyudu August, bakker to
Stuyvcken kerke, elk 3 maal 10 fr. boot, voor
vondeling van afsluiting.
Desauvago .tan, rondleurder te Dixmude, 15
dagen gevang, voor singen en wouden.
Bruueol Renó, gozeg'l Nickon 1‘arnasse, smid
te Morckuin, 15 dagen gevang en Leeman
Camille, gezegd Camille Verstraeto, dienstknecht
te Nieppe Vraukrijk 86 fr. boet, voor slagen.
Veryaer Kalei, werkman te Clereken, 26 fr.
Imet voor dracht van verboden wapen.
(‘lauw Stanislas en Bogacrt Isidoor, werklieden
te Clereken, elk 2 fr. 20 boet, voOr jnchtdelikt.
Platteenw Pieter, sehoenmalo r te Isenberglie,
2(5 fr. Imet, voor vernieling van afsluiting.
Ryssen Karei, en Vanbilloniont limit i, zonder
beroep te Oostduinkerke, elk 25 fr. Imet, voor
jacht.
Caytan Isidoor, werkman te Veurne, lödagen
gevang, voor slagen cu 25 fr. boet voor kwaad
willige uitstrooiing.
Dobruyne Alois, gezegd Alois van Parotten»,
en Beauproz Dusiré, gezegd Dosiré van Motions,
werklieden te Clereken, den 1" 26 fr. Imet, en
den 2") een maand gevang en 2ti fr. boot, voor
diefte.
Dezouro Virginie, wed” Jules Inion, rondleur-
ster te Crombuke, 8 dagen gevang cn 26 fr. boet,
voor diefte.
--iimi ---
Steenweg op Coxyde. Oostduinkerke en
Stoomtrambaan op Nieuport.
----
Zij hebben oogen, cn zij zien niet.
Zij hebben ooren, en zij hooren niet.
