wordt
Te Eessc» 1).
selijko zageman.
Heer plaatselijke, onze schrijvers zijn
mannen die drukke bezigheden hebben
en daarom kan bet wel gebeuren dat er,
in het een of ander onzer beweeringen of
voorhoudingen lusschenpoozen bestaan,
des te meer dal uwe redetwisling zagend
en vervelend voorkomt en hel uwe lezers
Dood vnn llogler*.
Karei Bogier, gewezen lid van hel voor-
loopig gouvernement, gewezen minister
en thans uoglid Kamer der van volksver
tegenwoordigers, is woensdag om 2 uur
20 m. te Brussel overleden.
De uaatn van Karei Bogier is al te
nauw verbonden aan de onafhankelijk
heid en aan de gewichtige gebeurtenissen
van Belgie sinds 1830, om op dit oogen-
blik niet eenige woorden te zeggen over
dezen groolen Staatsman, waarop ons
land .te recht fier mag wezen.
Overdenking.
Ju de Kamers, zegde de heer Debet, in
Kiene redevoering, dal de liberalen alles
voor den Staat willen. U we schoolpoli-
iiek. zegde hij hel ontnemen
van allezedelijke vrijheid ,aau eiken amb
tenaar, het weigeren van onderstand aan
.katholieke behoefligen., uwe toenemende
belastingen, uwen haal jegens de vrijheid
en jegens al degenen die niet dachten
zooals gij, ziedaar wat u in Juni heeft
weggejaagd.
De grinnikers uit den dierentuin
zoo de heer Holin noemt, zijn in staal
dergelijke woorden .te bulderen <en toe te
juicheu.
Biltere gal moet boven delever liggen
der priesler-represeutantcn om zoo
ziende blind legen de gezonde waar
heid te spreken.
T zijn wel de katholieken die alles
voor de kerk willen, dal is zonneklaar.
Hun ontnemen van alle zedelijke vrijheid,
het weigeren van onderstand; het schen
ken en veulen mei altsolulicn en sacra
menten, liet ontredderen \an bet volkson
derwijs; hel uithongeren van zoo vele
onderwijzeressen en onderwijzers; hunne
verzwaarde lasten; hunnen baal jegens
de vrijheid en jegens allen die niel denken
en handelen als hunne lieerseliziicbtige
priesters zullen het land ongelukkig
maken, on alle weldenkende kiezers
zullen u wegjagen.
ezels zijn die zich tweemalen aan den verboden is onze wedcrleggingen le onder-
zoeken of er van kennis le nemen.
Deze voorloopige bemerking gedaan
zijnde, herinneren wij u dal wij vooral als
liberaal politiek nieuwsblad bestaan en
menigmaal verklaard en geweigerd heb
ben ons met Godsgeleerdheid ol theologie
bezig te houden.
Een onzer schrijvers heeft, op eigen
verantwoordelijkheid, zekere door u voor
gestelde vragen, met uitsluiting van het
theologisch oogpunt geantwoord en hij
verklaarde zich daarbij le willen bepalen,
terwijl wij geen verdere dergelijke penne-
twisten in ons politiek blad wilden toe
laten; hij en wij waren daarbij in ons
recht.
Tijdens de inkwisitie, mochten uwe
mannen eene geloofsbelijdenis eischen,
maar zulks hebben wij u nooit beloofd en
zijn wij u niet schuldig.
Omdat wij zeggen dal die antwoord
door u als goddeloos verweten, op de
spiritualische wijsbegeerte, volgens Ti-
berghien en Ahrens geslaafd is, welke
leering het geloof in God en de onsterflijk
heid der ziel als grondstelsel aanneemt,
dus het tegenovergestelde van goddeloos
is; leid gij afdat de liberalen van
7 Advertentie Wat/de spiriiualische wijs-
begeerte aangeleerd door Tiberghien
en Ahrens volgen.
Zoo dan omdat wij zeggen dal de
antwoord door een onzer schrijvers op
eigen verantwoordelijkheid en mei uit
sluiting van liet theologisch oogpunt ge
geven, op die spiritualische wijsbegeerte
gestaafd is, volgt, volgens u. dal de libe
ralen van 7 Advertentie-blad zulks volgen
En dan uwe valsehe aantijging nopens
die leering van Tiberghien gesteund op
God. u Ja maar op welken God Hel
Heelal, alles is God; de planten, de
steenen, de dieren, enz.
Dal is toch klaar en duidelijk die leering
als en van Pantheïsme of Afgoderij be-
beschuldigen
Zonder die leering als de onze aanlene-
men, moeten wij toch legen uwe valsehe
beschuldiging protest aauteekenen,
Tiberghien leertGod is hel Opper
wezen; alles is in God, door God en onder
God.
Vergelijkt dal nu, mei uwe onware en
verkeerde aanhalingen en er volgt uil die
vergelijking dat gij immer en altijd de
zelven zijl, dezen die Janssenius veroor
deelden.
Na de veroordeeling moesten zij be
kennen dat hij datgene waarover hij
veroordeeld werd wel niel openlijk ge
schreven had, maar dal men liet toch uil
zijne schriften had afgeleid, dus dal er
wel degelijk in bestond.
Proficiat ook met zulke veroordeeling
gestaafd op zulke afleiding, op zulke
logika
lloorl man, het spijt u te moeten be
kennen dal er u, door een schrijver van
een liberaal nieuwsblad geantwoord werd
volgens een stelsel geslaafd op hel geloof
in God, en hel spijl u nog meer te moeten
bekennen dal zulk stelsel door een leeraar
der BrusseJsche vrije hoogeschool wordt
aangenomen.
Maar gij hebt ongelijk zulk stelsel als
Panlheïsch le willen aanwijzen om hel bij
uwe lezers in minachting of misprijzen le
doen vallen, en nog plichliger zijl gij
die valsehe beschuldigingen door uw
nieuwsblad le verspreiden, daar gij weel
hel uwe lezers verboden is zich omtrent
de gegrondheid of waarheid in de werken
der schrijvers le onderl ichten.
Wij zegdejt hel reeds zulke redenec-
ringen koenen wel sommige onzer lezers
overtuigen, aan weinige onzer tegen
strevers inlichtingen geven, maar met zoo
weinig rechtzinnigheid van uwen kant,
is de penneslrijd onaangenaam en ver
velend.
zelfden steen slootcn.
Wanneer zal al de buitenlieden de
blinddoek, hun zoo behendig door do
geestelijkheid voor de oogen gewreven,
voor de voelen vallen
Zells in hel eigen arrondissement van
M. de Moreau, minister van landbouw,
te Namen, overwinnen de liberalen met
10'J stemmen meerderheid, en te Eghezée
durfden de clericalen- niel eens kandida
ten stellen, zoo zeker waren zij er van
eene buis.
Op andere plaatsen hadden zij hun
vaandel weg gesleken en hel masker der
independenteu aangetrokkénmaar de
kiezers hebben zich daaraan niel laten
beet nemen. Te Charleroi werden die
valschaards verpletterd mol 1200 stem
men liberale meerderheid, en te Bergen
(Mons) met bijna 700 stemmen.
Hoe vindt ge deze davering, lieeren
clericaailjes?
Die uitslag toont eens le meer hoe
populaire in ons land de priesterdomi-
natie is, en geeft ons hel recht le zeggen:
de dag van zondag is uitmuntend geweest.
Let er op, toch zullen de clericale bla
den kraaien, omdat hunne vrienden win
nen le Brugge, Mechelen, P.mrs en
Barvauxmaar men mag niel uil hel
oog verliezen, dal de liberalen hel daar
niel nuttig hebben geoordeeld in hel
strijdperk te treden. En toch zijn ze blij,
gelijk een kind met eene doode musch.
Wij zullen hun dal kinderlijk genoegen
hiteii.
Zie hier de verschillige uitslagen
Mechelen. Geen strijd. De katholieke
kandidaat, M. Albert Leiebvre, advocaat,
is benoemd.
Ui ugge. Twee katholieken gekozen
zonder strijd.
Zomergem. M. d’Udekem, clericale
kandidaat is gekozen.
Evergem. M. Braekman, id., id.
jVederbrakel. Solvyns, id., id.
Er was geen strijd in die kantons.
Geldenaken. Liberale kandidaat ge
kozen met 164 stemmen meerderheid.
Nijvel. M. Jouret, liberale kandidaat,
gekozen met 400 stemmen meerderheid.
Jdergen. Liberale kadidaat gekozen
met 1465 stemmen; de clericale kandidaat
.bekomt 761 stemmen.
Charleroi. De lijst der Liberale Asso
ciatie werd gekozen met 1200 stemmen
meerderheid.
Wal klopping voor clericalen en inde-
pendenlen die te zaaien spanden.
Luik. De liberale kandidaat
gekozen.
Namen. M. Gilliard, liberale kandi
daat, is gekozen met 100 stemmen meer
derheid.
Eosses. De katholieke kandidaat is
gekozen.
Eghezée. M. Dcthy, liberale kandi
daat, gekozen.
Bastogne. M. Marlbucin, gemeente
secretaris, werd gekozen zonder oppositie.
Zooals men ziel hebben de liberalen
■bijna overal waar er strijd was, de over
winning behaald.
Den 21 mei lest, is er brand uitgebors-
len in hel woonhuis bewoond door de
wed* Pit. Verfaillie, le Wercken.
Men heelt vermoedens op de echtge-
noolcn Baeckelandl-Dcmeersseman die
hel aanpalend buis bewonen. De justitie
is ter plaats geweest. Baeckelandl Fran-
ciseus en zijne vrouw Louise Deineers-
seman, werklieden te Wercken, werden
aangehouden en naar bel gevang van
Veurne ovcrgebrachl.
Toelagen. Een koninklijk besluit
van 31 December 1884, verleent de vol
gende toelagen voor uilgevoerde werken
aan steen- en buurtwegen
Aan de besturende commissie van den
steenweg van lloogstaede-Linde naar de
fransche grens, lï18,091-57; id. van
Nieuporl naar Ooslduiukerke, 12,000;
id. van Veurne langs Bulscamp naar hel
Zwaantje, fr. 6,444 68; id. van Veurne
langsCoxyde naar den geineente-sleeuweg
van Ooslduiukerke, fr. 15,000.
Rechterlijke krontfk. De korrek-
lionele Keclilbank onzer stad, heeft do
volgende veroordcelingeii uitgesproken.
Bij koninklijke besluiten van den 8 en
22 mei, zijn benoemd lol Schepenen
Te Pollinchove, M. B. Garmyn.
Te Eessen D. Declercq en D. Defever.
Bij koninklijk besluit van 25 mei, zijn
Schepenen benoemd le Loo
MM. G. Verlende en A. Torrelle.
- -
Stn<l- en HtrceltnicuwM.
Veurne, 30 Mei,
Een ongeval Jat schrikkelijke gevolgen
na zich kon slepen is Donderdag middag
voorgevallen, bij de aankomst van den
trein uil Duinkerke, aan de doorsiiêe van
den nieuwen aangelegden steenweg op
Coxyde.
Dc werklieden bezig aan liet vervoer
van land, bij middel van kleine wagentjes
op rails, hebben bij onachtzaamheid liuime
riggels over de baan laten liggen, zoodat
den trein in volle vaart daarop is komen
stooten. De schok was verschrikkelijk.
De machinist en stoker, xegl men, be
kwamen meer of min erge kneuzingen.
Bij duizend gelukken is de locomotief op
de riggels kunnen blijven, anders kon een-
ijselijke ramp zich voordoen en had mem
zeer waarschijnclijk verdere ongelukken
moeien betreuren.
De hoor Rogier werd gelxiren in Frankrijk,
te Salnt-Quentjn, ten jare 1800, van eene familie
<lio oorspronkelijk was van België. Op don
ouderdom van 12 jaar kwam hij zich te I.uik
vestigen, waar zijn oudste broeder professor
was in het Lyceum.
Na zijne middelbare en hoogero studiën ge
daan te hebben, werd de heer Rogier doctor in
do rechten, en deed zich in do dagbladpers
kennen door zijne Lettres d'un Bourgeois de
Saint-Martin, die verschenen in het dagblad van
Mathieu Laensberg, waarvan hij een der stich
ters was.
Op liet eerste nieuws van den opstand te
Brussel, in augusti 1830, sloten de Luikenaars
zich aan bij die beweging. Drie honderd waalsche
vrijwilligers vertrokken uit Luik om zich naar
Brussel te begeven. De heer Rogier, was hun
aanvoerder en hij wist zich derwijze te doen
I - 11
M-- W— ll 1 ---
onderscheiden dat hij lid van hot congres en van
liet voorloi pig gouvernement werd benoemd.
De vlag der Luikenaars, aangevoerd door
Rogier, droog voor opschriftOverwinnen of
sterven voor Brussel
In de dagen van 21 en 22 september voerde do
heer Karei Rogier do tirailleurs aan, die de
hollandscho dragonders in do vlakten van
Dieghctn fel achter de hielen zaten.
Den 21 september vestigde hij zich in het
stadhuis van Brussel met de heeren d’ltoogvorst
en .lolly, om het Cerate belgisch gouvernement
te vormen onder den naam van Bestuurlijke
Commissie.
Twee dagen later was hot Voorloopig Gouver
nement ingericht.
lu den Boriuago ging Rogier, do onlusten
onderdrukken; to Antwerpen kwam hij tijden»
het bombardement toegesneld, om van generaal
Ch.-usé oene wapenrehorsiug to trachten te ver
krijgen.
Het Nationaal Congres opende zijnen zittijd,
den 10 november 1830. De hoer Karei Rogier
maakte er deel van als afgevaardigde van Luik,
en deze groote vergadering behield hem aan het
Uitvoerend Bewind mot zijne collegas van het
voorloopig gouvernement.
Hij vervulde de bediening van aido-de-camp
van den regent en bestuurder der openbare
veiligheid.
Bij de algem eno kiezingon van 1831 werd de
heer Rogier, naar de Kamer gezonden als afge
vaardigde van Turnhout. Het is daarna Antwer
pen dat hem naar do Kamer z/ ndt. terwijl hij
gouverneur dier provincie is. Die twee bedienin
gen mochten toen nog door óónen persoon
waargenomen worden.
Den 13 juni 1851 viel hij te Antwerpen in de
kiezing Maar hij begaf zich naar Brussel en
stelde zich aan als voorzitter van den Kunst- en
Letterbond die uit erkentenis zijuo kandidatuur
in de hoofdstad deed lukken den 20 februari
:856.
In 1857 werd hij op nieuw gekozen te Antwer
pen, welk arrondissement hij tot in 1863 ver
tegenwoordigde. In dit jaar leed hij aldaar be
slissend de nederlaag. Te Dinant, waar hij de
kans beproefde, gelukte de heer Rogier ook
niet, maar hij bood zich aan te Doornik, welke
stad hem tot nu onafgebroken naar de Kamer
gezonden heeft.
Karei Rogier heeft dus gedurende 53jarcn
van de wetgevende Vergadering deel gemaakt.
Door den koning geroepen oin deel te maken
van het tweedo kabinet, verkreeg do heer Karei
Rogier <le portefeuille van minister van binnen-
iandsche zaken van 20 octobcr 1832 tot den 1
augusti 1834.
Het is gedurende dit tijdbestek dat hij dooi
de Kamer do wet deed stemmen, waarbij in
Belgie de spoorwegen werden lugoricht. Belgie
was toen de eerste Staat van gansch het Vaste
land, en. na Engeland, het eerste land der
wereld, dat de spoorwegen durfde tot stand
brengen.
In 1833 deed de hoer Karei Rogior daartoe
aan de Kamer stellige voorstellen. Doch daarbij
bepaalde hij zich niet; gedurende seventien zit
tingen verdedigde hij zijn ontwerp.
De vaderlandslievende pogingen van den heer
Karei Rogior werden bekroond mot eenen uit
slag die Belgie eer aan doet.
Den 1 mei 1834 bekrachtigde de koning de
wet die do inrichting der spoorwegen bovatto.
Vier lijnen. Mechelen voor middenpunt hebben
de, werden ingericht naar de vier zijden des
1 inds. Den 5 mei 1835 werd de eerste lijn van
Mcclielon naar Brussel plechtig IngÖliUWÏgd.
Den 18 april 1840 werd do heer Karei Rogier
opnieuw iuini*t»r,ditmaal van openbare werken,
doch hij gaf met zijne collegas zijn ontslag op
13 april 1841, om reden van liet adres dat de
Senaat aan den koning gestemd had.
Hoofd vau do oppositie, kwam liij den 12
augusti 1847 op nieuw aan het bewind, al»
minister van binnenlandsho zaken en met een
kabinet waarvan de koning hem de vorming had
opgedragen. Do beer Frèro maakte deel van dil
kabinet.
Belgie had moeilijke omstandigheden iu du
jaren 1817, 1818 en 1851 tg doorworstelen.
De linucnuijverlmid lag in Vlaanderen diep
gezonken.
De armoede en do hongersnood waren in die
gewesten ten hoogste geklommen. Eon nieuw
ministerie Rogier Frèro, verving datgene waar
van de heer De Theux bet hoofd was.
Het schreef iu zijn programma van 12 augusti
1847
- Hot is ontuogelijk koelboedig den nood en
- de armoede te aanzion waarin sommige distric-
- teu van do Vlaanderen gevallen zijn, provin-
- cicu die vroeger zoo voorspoedig waren. Zij
-moeten uit dit verval opgewekt worden. Do
- eer van Vlaanderen, do eer van het land en hot
- gouvernement staan op hot spel. -
Een comltoit werd bij koninklijk besluit van
22 octobcr 1847 iugestold; do noodige maatrege
len werden genomen, doelmatige inrichtingen
kwamen tot stand.
1818 had geslagen: In Frankrijk viel een
bloedige regen. In Belgie begon het te druppe
len. Dank aan de wijsheid van Leopold I, dank
aan de voorzichtigheid van het ministerie van
toenmaals bleef ons land kalm, terwijl do Staten
van Europa tot in hunne grondvesten geschokt
werden eu vele troonen waggelden. De heer
Karei Rogier legde hier tot het behoud onzer
dynastie en onzer onafliankelijklieid eenen
grooten ijver aan den dag.
Wanneer Karei Rogier zich in October 1852
terug trok, ua vijfjaren aan liet bewind doorgo-
bracht te hebben, was zijne populariteit verre
van verzwakt tu ziju, nog zeer vergroot.
Van bcm mag men zoggen, dat hij do verper
soonlijking der politieke eerlijkheid is." niets had
hij, iu zijn eigen voord ;o), uit zijne hoogo bedie
ningen willen trekken. Zijne kennissen en zijne
verkleefdheid op hot altaar van het Vaderland
ten oiler brengen was het doel van al zijn stre
ven.
Te Brussel herkozen op 12 februari 1856, l>a
hield hij zyuen invloed in de Kamer.
Het Ministerie Do Decker, op 36 Maart 1855
gevormd, werd door het voordragen dor klooster
wet den genadeslag toegebracht: onlusten bra
ken in alle steden ujt, en den 6 November 1857
was Karei Rogier, als minister van binnen-
landsclie zaken, weder kabinetsboofd vau oen
liberaal Ministerie.
In 1859 verwisselde hij zijne portefeuille van
het Binnenland met die van Buitenlandsche
zaken.
In die hoedanigheid stelde M. Rogior een der
grootste akten daar, waarop zich een Staatsman
kan beroemen: de afschaffing van den Schelde-
tol, de volhonicne vrijmaking van dien schoonen
stroom.
Sinds 1839 had do Scheldetol 28 millioeu aan
den Belgischen Staat gekost. M. Rogier zette
de vroeger begonnen studies en onderbande-
rouw voor
ZITTING VAN DEN 21 EN 22 MEI.
Devos Francis en Devos Eduard, werklieden
te Proven, elk 26 fr. boet, voor eerroof, en 8
dagen gevang en 26 fr. boet voor scheldwoorden.
Desodt Leonard, werkman tc Woutnen, 8
lingen voorthij steldo voor don tol af tc
koopon.
Oroot, overgroot waren do mooiclijkliedcn,
aan do oplossing van dit gewichtig vraagstuk
verbonden, en toch zegepraalde.MRogier.
Op 1 Augustus 1863 was do Schelde vrij! Aan
deze roemwaardige gebeurtenis blijven do
namen van Leopold I, Karei Rogier, Baron de
Vrlèro en Baron de Lamliermont voor eeuwig
verbonden.
Karwl Rogier bleef nog verschillende jaren
minister, lu 1870 trok hij zich terug uit het
ministerie, om voor goed het huis te betrekken,
iu de (ialileusstraat te Brussel, dat zijne vrien
den hom ten gcschenku hadden aangeboden als
eene hulde aan zijne vaderlandslievende opolTc-
ringeu eu zijne persoonlijke zelfverloochening.
Want men vergete het niet: noch in 1830, noch
later heeft M. Rogier fortuin bezeten.
Al de heugelijke feesten heeft de staatsman in
Belgie bijgewoond, en troostend was het voor
hem, in 1880 het gouden jubelfeest r«n Belgie's
onafhankelijkheid te kunnen medevieren. Men
herinnert zich do hartclijko betoogiugen, dto
hem alsdan te deel vielen, toen hij arm aan arm
met kanunnik De llaerne iu de straten van
Brussel rondwandelde.
Vele andere zijner wakkere medehelpers in
het geluk vau Belgiü, vele andere groote man
nen, als hij met hart eu ziel aan liet vaderland
verkleefd, heeft M. Karei Rogier vau het lovens-
toonecl zien verdwijnen. Buiten du leden van
liet voorloopig gouveriiemeul, buiten al du leden
op drij ua vau het Nationaal Congres, stippen
wij aan
In 1857 was het Felix de Merode; in 1858
do groote medeslepende redenaar Delfossu;
in 1859 De Potter, De Brouckere, oud minister
en burgemeester van Brussel; in 1862 do
graaf do Muulenaere;eenige maanden latcr
Verliacgen, voorzitter der Kamer en stichter
der L'niversiteit van Brussel; >u 1865 Joseph
Lebeau, enz.
Thans is zijn uiterste oogenblik gekomen.
Sinds eeu paar jaren was M. Rogier min of
meer lijdend. Gedurende den laatsten tijd waren
zijne krachten fel afgeuomen, en deed zich do
noodlottige ontknooping voorgevoelen.
Z' oals wij reeds gemeld hebben op 27 mei
1885, ten 2 ure 20 min., is de 85-jarige grijsaard
de eeuwigheid binnengetredeu.
Dit afsterven is een nationale
België.
De begrafenis van M. Rogier is vastgesteld op
maandag 1 Juni te middag.
De lijkplechtigheden zullen plaats hebben ten
koste van den Staat.
