sy
«s-
J
a
l,i<M
«4*
ws»9
xles’i
<le4
vtn *5
<1^1
hut*
w*
3$
<tfr
ctfj
tr-'f
pek
“3
‘"J
om zen kas le defendeeren; met al dat
Raes vaart den besten, jaarlijks 300 francs
in’t zak om al niet vele meer te doen als
ze mandaten le leekenen, dank je van zulke
toijes en nog en is k..(je niet content;
bah dat en zen k. .je daarbij legd.
4" Begrooting van onderwijs, dienst
jaar 1886.
M.r De Grave stelt voor om die zaak lol
de naaste zitting ie verschuiven, doch
daar M.r De Gae doel bemerken dal er
alzoo weinig of niets zal gedaan worden,
verzet zich M.r De Grave er niet verder
legen en de begrooting wordt gestemd.
Onzen buurman zegtt’is jammer, ze
moeten en waar niet durven, of anders
buiten Raesens 309 frankjes, twas beestje
dood, en lijk in de Wateringe ’l was
taleringe.
School voor volwassenen: bij hel voor
stel der stemming op de begrooting, stelt
M.r Pil voor de zaak te verschuiven, doch
M.r De Cao weerlegd dal er dringendheid
is en dal M.r de Gouverneur de stukken
eischt, en M Cailliau zegt dal bel beter
ware die school afteschaffen, terwijl ze
nutteloos is
31/ Pil herhaald zijn voorstel van uit
stel hetwelk aanveerd wordt.
Onze gebeur zegt’k wenschte wel om
’k weet niet wal dat ze Cailliau den
eersten van zen postje hier afschaflen,
is ieder keerc zelfde met dien vent, en
klapl van niet anders als van afschaffen,
dal en mol zen eigen begint en ’k zou
konlent zijn; voor de reste is hier ge
durig uitstel; ebwel ’k stel me ook hier
uil. en ’k poetse de plate.
Wij ook worden ongeduldig en ver
trekken, na le hooren verklaren dal de
gift gemaakt door den lieer pastoor Claeys
aan Si. Niklaas kerk niet uitgesteld maar
aanveerd wordt, doch dal ‘al de andere
punten aan ’t dagorde lol de aanslaande
zitting verschoven is.
Wij zeggen aan den Veurnaar en aan
onze lezerswas eene onbeduidende
zitting.
-
De geestelijkheid en de eerste Communie.
Over veertien dagen werd er van op
den predikstoel afgi kondigd, dat er bij de
welhebbende lieden omhalingen zouden
gedaan worden tol hel verkleeden der
arme eerste communicanten; dat hel ge
rucht verspreid was dat de liberalen de
kinderen der gemeentescholen niet meei
zouden verkleeden, zoo als zij het in vroe
gere jaren deden, maar dal de ouders
verwittigd waren dal de opbrengst dezer
omhalingen zoude gebruikt worden ten
voordeele der leerlingen der katholieke
scholen, en dal de arme leerlingen der
gemeentescholen het overschot zouden
hebbenindien er nog iels bestond.
Deze aankondiging, in eene stoute laai
gedaan door eenen n.tpuoAaippsuaui maar
razenden onderpastor, had slechts vooi
doel de liberalen hatelijk le maken, de
ouders der arme kinderen onzer gemeente
scholen te verontrusten, en alzoo eenige
leerlingen aan deze scholen te onttrekken
De liberalen hatelijk maken is voor onzi
politieke geestelijkheid eene dagelijksche
noodwendigheid, ja, volgens hunne denk
wijze, eeim zeer lefbare daad. Maar waar
om, zal misschien menige lezer zeggen,
waarom nu nog onderscheid maken lus
schen de scholen? Waarom de onder
wijzers en onderwijzeressen der gemeente
scholen als slechte menschen, en de arim
leerlingen als vcrsiooielingen behande
len?
Slaan deze scholen niet onder hel be
heer der klerikale wel van 1884, en wordt
deze wel niet door de klerikale meerder
heid van den gemeenteraad uitgevoerd
Waarom nu nog den schoolstrijd voort
zetten
Die opmerkingen, lieve lezer, zijn zeer
gegrond; maar zoo verstaal hel onze
geestelijkheid niet.
Onder de wel van 1879 bevocht zij de
gemeentescholen om. zoo zij zegde, de
ziel der kinderen le redden, en onder de
klerikale wel van 1884 bevecht zij deze
scholen om haren zak le vullen.
En inderdaad, sedert wij hel geluk heb
ben zes klerikale helden op hel stadhuis
te zien zetelen, wordt hel geld der lasten-
belalers, ja, hel geld der armen, met volle
handen in de kus der geestelijkheid "e-
stort.
De nonnenschool alsook de lapschool
van den zevenligjarigen gepensionneerden
meester Piute zijn heide aangenomen door
stad, en voor ieder leerling moet de stad
of het armbestuur 1 fr. 50 per maand en
}>er leerling betalen. Hoe meer leerlingen
er in deze scholen zijn, hoe meer schijven
er in de kas der geestelijkheid rollen, en
ziedaar waarom de geestelijkheid de’ge-
meenlescholen bevecht en jacht op "de
kinderen maakt.
Nu begrijpt men gemakkelijk het doel
wit van onzen razenden man, toen bij zijne
aankondiging uit zijnen heiligen mond en
van zijne kuip liet vallen.
De inzichten der liberalen kende hij
niet, en deze zijn hem, zoo wij meenen,
l'ïl
dit#
i’ 7
<',’v
bU“V
r”'1
<i»sV
jaarlijksche uitgaaf van 325 duizend
francs voor die 53 kapiteins in meer, die
daar staan zonder opper nog onderolli
ciers, zonder kleedij noch wapens voor
die mannen der 5 reserve klassen.
'l Is ongelooflijk hoe zulke, belachelijke
zaken door ernstige mannen in eene
wetgevende kamer bonnen gestemd zijn;
ook heelt M. De Landlsheere, de Voor
zitter der Vertegenwoordigers Kamer
legen die reserve gestemd.
Insgelijks in het Senaat hebben de
heereii Graux, Van den Remden, Grocq
en De Tiiuin, legen du onrechlveerdigheid
van hel werving stelsel en der voorge-
stelde reserve, voorname, redens doen
gelden; hel stelsel van een vrijwilligers
leger weid voorgehoudeti en de onrecht
vaardigheid der buitenmatige bijdrage
door de werkende klassen aangewezen.
De Veurnaar zal toch niet bekennen dal
onze zienswijze onder zijne vrienden en
icrs,
ook verdedigers telde.
Wegens ’t gestamde Reserveleger.
Welnu Veurnaar, hoe vindt gij de rede
voeringen van uwen Senator, Baron De
Coninck
Ons dunkens deelt hij in vele deelen
onze gevoelens nopens dal papieren re
serve leger, en laakt vooral de nultelooze
Beurtspoorweg Vaurne-Yper. I
Op onze beweegreden waarom wij de
i I rechlslreeksclie richting langs staals-
steenweg den voorkeur geven op de
kronkellijn langs den engen slingerweg
iusschen de nieuwe herberg eu Alveriu-
ghem en Forlhem, de zoo aantrekkelijke
en bevolkte streek iusschen Eoi them en
de l.oobrug, weerlegt de Veurnaar, dal
die richting eene meerdere bevolking van
6000 inwoners zal bevatten on dal de
kleine gemeente Hoogstaede maar op
15 minuten afstand van de b. urlspoor-
weg zal zijn.
Om met de waai heid overeen le komen
moeten die aanhalingen van den Veurnaar
gewijzigd worden in dien zin
Dal iusschen Hoogstaede dorpplaats en
de Hoogstade-l.inde, den afstand minstens
drie kwart uurs of 45 minuten be
draagt. En dat aangezien de dorpplaatsen
van Alveringlu-m en Pollinchove, slechts
op 15 minuien afstand van den rechl-
streekschen Beul tspoorweg zouden liggen,
deze niet mogen gerekend worden als er
van afgescheiden; bijgevolg blijft maar
voor dekronkvlijn Loo met nauwelijks
1500 inwoners - in meer; en met leg
gen van een beurtsleenweg langs den be
slaande straatweg iusschen de Loobrug
en den Gapaard, zou de afstand van Loo
tot den buurtspoorweg gelijk zijn aan
dien van Hoogslade naar de lloogstade-
Linde, volgens ons 3,4 uurs of 45 minu
ten. 'lus volgens de l'euruaar slechts 15
minuten 1
Rechterlijke kronijk. De korrek-
lionele Rechtbank onzer stad, heelt de
volgende veroordeelingen uitgesproken.
Dc deurnaar is ueil raren kwant.
Op zekere onderwerpen of vragen welke
wij hem voorstellen ja zelfs herhalen, zoo
als b. v. hel werving stelsel voor 'l leger;
inrichting van den atlescheiden eersten
ban der burgerwacht als reserve leger,
wettigheid bij eene begroolingswel de
militie wette wijzigen, en laatst op de
aannemingswijze van den beurtspoorweg
Veuime-Nieuporl, op al zulke zaken welke
hem niet aanstaan gebaart hij van Bei tje
en speelt den dove man.
Maar raapt hij ergens een beentje zoo
als nu de dische rekening daar blijll
hij aan knagen.
Wij wensdien hem veel voldoening,
maar zijn niet van zin ons te laten zagen
als destijds met zijne derde vraag, en
willen hier omtrent nog eenige redens en
uitleg geven.
Voor eerst wal betreft de afrekening
iusschen den ontvanger aftredend en
dezen aankomend, dat is, zoo wij liet
reeds uilg'degd hebben eene zaak onder
hen, waarmede de Veurnaar noch het
publiek zich niet le bemoeien hebben, ver
slaan indien de nieuw benoemde ambte
naar over zijn voorzaats rekenschap vol
daan is; zoo niet moet hij zijne tegenwer
pingen of opspraken aan hel bestuur
bekend maken.
Wij hebben uitleg in algemeenen zin ge
geven waarover de l’eiirnaar met voldaan
schijnt.
Doen wij hem bemerken, dat bij ver
schil der zittingen van den gemeentelaad,
welke volgens de wel moeten openbaar
zijn, de zittingen van Godshuis, Disch en
kerkbesturen niet openbaar zijn, waaruit
volgt dal hel onbescheiden en onregel
matig is, de bijzondere voorwerpen of
omstandigheden der zittingen dier be
sturen te bespreken vooraleer die aan
den gemeenteraad zijn toegezonden, en
die disch rekening zal eerstdaags den
raad toegezonden worden.
Deelt de l’eiiniaar ons gevoelen ol
zienswijze niet, hij wende zich lol zijnen
vriend hel bestuurlid heer Heliodoor
Despol, bij wien hij Veurnaar de ge-
wensclilc antwoord en inlichtingen be
komen zal; alzoo ingelichl verdwijnen
de duisternissen der zaak waarmede de
Veurnaai zoo bekommert schijnt en kan
hij levens het nieuwsgierig publiek vol
doening geven.
niet gaan vertellen wal zij voornemens
waren te doen. Nochtans heeft hij niet
geaarzeld om, van uit den stoel der waar
heid, eenen gehenedijden leugen te ver
tellen.
Maar ’l was om belerswille, en absolu
tie zal hij krijgen, want zijne inzichten
waren zuiver en goed... voor de intresten
der nonnen te bevoordeeligen.
Want ziet: ’t had toch wel ongelukkig
geweest indien er eenige arme lieden zich
door zijne woorden niet hadden laten
foppen en bedriegen Zij zouden dus ge-
looven dal hunne kinderen die de ge
meentescholen bijwonen dees jaar niet
zouden verkleed worden, en ten einde
deze verkleeding te bekomen zouden zij
hunne kinderen uil die scholen trekken
om ze naar de nonnen- of tapscliool le
zenden. Aan 1 fr. 50 centimcn per maand
en per kind, 't is nog al de moeite waard,
niet waar, heilige babbelaar? Iléné/ice net
18 franken per jaar en per kind vooraanhangers hij de Wetgevende Kam
dc masceurkes
Maar, eilaaswas maar eene
misgreep die de man alzoo aankondigde.
De liberalen zijn menschlievender dan
onze politieke geestelijken, en alhoewel
dc gemeentescholen de scholen der stad en
geenszins hunne scholen zijn, lu bben zij
de valsche beschuldigingen hun ten laste
gelegd door daden gelogenstraft.
Dees jaar doen zij wal zij op andere
jaren gedaan hebben.
Wij zijn gelukkig aan onze geestelijken
te mogen mede deelen, dal liefdadige
personen bij de rijke liberale ingezetenen
gillen zijn gaan inzamelen en dat hun
menschlievend werk met goeden uitslag
bekroond is geweest.
Al de arme eerste communicanten zul
len op den dag der eerste communie net
jes gekleed zijn, en zij zullen geenzins
moeten beschaamd zijn voor de bescher
melingen onzer geestelijken.
Hel fameus overschot dal onze geeste
lijken, iu hunne milddadigheid, voor de
arme kinderen der gemeentescholen be
stemd hadden, zal nu ongebruikt blijven,
en wij raden hun hetzelve te storten iu
de kas der goede werken, 't is te zeggen
in de kas die dient om de kiezingcii naai
den weiisch der geestelijkheid le doen
uitvallen, leuz j zij v< rkiesden hel.... op
hunnen buik te plakken.
Fhans zullen wij er eenige en later nog
andere aanwijzen.
1,1,1 eerst zouden din amigewassen
s'J i>ot leu uitimikeude de oude builen-
vesten of zoowel genaaimle vuilveslen
moeten aangevuld worden; onze im-uwe
meesters moeten invloed hebben bij hunne
'•■•enden thans a:m’l roer, om lochgeii le
bekonu-u voor zulke
zoo met is hel toch geen reden om die ver
pestende modderpoelen le laten bestaan.
ve,!| l,elv'’ g'-kuisclil
i dc luchlafsmjders bezorgd worden; hij
•et kuisschen der rioolputten zien wij
menigmaal uit de bijzonderste dier i iool-
l'Ulletteeiie halve karreladmg slijk halen,
et wijl ze nauwelijks van twee lol drie
eemers slijk zouden mogen bevallen. Veel
luchlalsnijdei s moeten ook gelrn kkig of
ondicht zijn, hoe zouden anders de wal-
R''lijke stanken omslaan welke men be-
•''biligd namelijk aan den hoek der
ic'-l en Kamplaats, in de groole Oosl-
Slrmn tegenover het Kaatsspel; in de
midstraat aan S 1 Denijspla.its, waar eene
Opene vuilgoot voor die k eine Imizekens
|7‘l0° u"|,l: üok 111,1 Kf'iiak voorde
/■mnlkazerumimi van luchtafsmjders en
'"'“i''0'"1»" SfmaU.u. voor-
beitle kanten van kerkhof moeten
ook veiandcnngen worden loegebracln*
hp“ndc,'' 00slk;,llt’ °P l,el oude Gaaiplein’
u-lt men eene opene gracht of slijkpoel
^houden voor Hossen van vuiluiswaler,
en m die gracht, m dien slijkpoel moei
dat vuilmsvvater opslorpen.
len westen van bel kerkhof liestn it
^‘evm'Rn’clit alwaar al ItefvXiSeJ
Cani'dP!llil"9l’IooSst':,1>ijo in den ouden
*i •hn4V.il lost; die gracht geeft
SiDuchtcndc geuren.
rJk0!™8<;‘l<:genhci'1 van hel kerkhof is
n ‘J1 i’K met de wetten en ge
zondheidsleer.
Den ouden Capitalen Wal, iusschen dc
zuSr°wntaai lr l)uillkei’kvaarl waar bel
SooehlP U dl<?1’Vaarlcn levoi e" ‘loor-
v.:“l de" Nieuportvaarl af-
rieuw c’ov11 k'1 '?'!,leelt0101 “chler hel
slijklaag, zoö^enE^tSe^JS
Gaiisch dat gedeelte van dien ouden
Capitalen Wal tot achter het nieuvv gc-
vaiig zou moeten op de breedte cencr
gewone gracht aangevuld worden,
watermdï'h!"? vcil,oo"'i'k van hel
waterpeil in den Nieuponvaai t, wal ook
a.mslaandc is met de verdieping, ver
bi ceding en bedijking der Duink.-i^va t
zouden al de fctndsrioolcn dienen - it..!tl t(j
worden met helling of aflossing naar dat
gedeelte van den ouden Capitalen Wal
lussclien de Duinkerkbrug en l'annebru
om. bij middel van schuithuizen, tussclmii
de Nieuporibrug en Paiinebriig.de rioolen
tc kunnen doorspoelen.
deSoofii(V,'n,n<ei^ 'lc ^helling
1 ‘001t: 1 lodende op een lager water-
Mcrtan;:, ,,uiskd'l« v,„
tewm
éem.y •ondvormigo
van dï"'1".7Ï" V:-" !"’1 ll;""ll",’,^l'-aatje.
van dal achteruit bij 't kerkhol mi var
1 ZOO genoemde vuilpotshaven thans
Markieseplaats? - ei> „<>g meer a
woonsten verkeeren in droev me o
■’C^h|Crumrr|KOen 5lac,llllui> moeten in-
S to mL °n' 11,1 slacl'l°" °P
hlia.it le beletten, tegenstrijdig aan de
kezondhenl. daar het bloed in de rioolen
loopi en tegenstrijdig aan <lc zedege-
voelens door den slechten indruk wclko
JóVilonef,J<‘l,|bOVe‘ial 0|’de ki,ldcrm« en
ook al op de volwassenen veroorzaken
En hel onderzoek op de verkochte meel
stoffen en hel daaruit verbakken brood
voerd en door onze bakkers verbruikt-
kent men er de samenstelling van’
Bij den aanvang der jaarlijksche ver-
vin'ii/'^ i'a" 'rlc ,andbou'v-maatschappij
hn 1Jt!"lde'e" 8“,|,|ü de heer Er'ek-
ut aan den lieer sekretaris Tvib’-idt
mnled1nJeit A,r'Venib,Oem ,er b'J 'l,}
sleld d-n i' T Sla ,ieel1 men V11S,K6-
bev-mn i ?C"e !‘e" l’l'mm
t irwe l 'i 'el :‘,".deiZt‘lfs geen greintje
ower dü T-'d-,,'l
1 lam°< il.hel ,s wpel ik "1L‘lik
mm a denken wat brood wij eten
l,ierCopei8ei;;gOr l,edCn’ d0C" wiJ komo"
Overlijdens in 1885.
Wij laten hier volgen hel statistiek der
overlijdens iu 'Ie bijzonderste bevolkiiigs
plaatsen van ons land, op ëóne gelijke
hoeveelheid van 1099 inwoners berekend
Zoo men ziel bij bovenstaande statis
tiek, lei' uilzondei mg van Burgerhout
lellende 31.7 sterfgevallen op bereikt
Veurne zoo na hel hoogste getal over
lijdens mei 31,1 op v, eu verminderd
levens zijne bevolking.
Men hoeft niet zoo als do struisvogel
die den kop onder zijne vleugels verbergt
om hel gevaar niet te zien, op zulke uit
slagen de oogen sluiten.
Er beslaan geen daden, werkingen noch
uitslagen zonder oorzaken. Die oorzaken,
tiie redens dienen le worden onderzocht
en gekeild.
Er bestaal hier eene gezondheids-com-
missie; houdt die commissie zich daar
mede bezig?
Zoo ja, van hare werkingen, van hare
aanwijzingen moei er kennis gegeven
worden en de noodige middelen aange
wend, om die buitengewone verhouding
van overlijdens te voorkomen.
Zoo neen, dan diem die commissie te
worden heringericht en moei zij hare
zending nakomen.
Vooral moet de gemeente overheid de
noodige maatregelen inspannen en uit
voeren, om door hare ingezetenen goede
plaalselijke gezondheidsvoorwaarden ie
doen genieten.
Bekennen wij maar vooraf, dal door liet
niiroeijen der groote hoornen ror.d stad,
de gezondheidsvoorwaarden, namelijk de
luchtzuivering, verminderen zal.
Om hier in te voorzien moeten zekere
middels worden aangewend eu zekere
zorgen genomen worden.
I
d
«34
aIl
sWJ
uii*t
g“4
T»f-*
he=>’l
be®}
n
i
vo,>(l!
ki,4
nd
A< 1
1
-:.-
w<£
rJJ
bi^’’
v**l
■k37
Jiff*
tfl
1
b«*l
«*•7
.^t-
te
8 :--i
W
I
Pj
Vu*
b'*-'
ken*,
til*.!
niinfk
pen#
pidj
d^b
d««>i
'ij
Zitting van 11 maart. Mittenaero Alyi*-
werkman te Zarrcn, 2 maanden gevang en 26 fr-
boet, voor dieflo van hennen, hij lloorelbeke.
Venchaeva Ambroos, winkelier te Zarren,
dagen <;n 2'1 fr. boet, voor verhellng.
bM’hel k«"
BfubscI met 8 voorsteden. 21,8; Antwerpen,
22.8; Gent. 26.2; Luik. 23,1: Brugge, 18.7;
Mechelen, 23.3: Verviel s, 19. i; Leuven, 23,1;
Doornijk, 23,3: Seratng, 19.3: Aatnen, 23,1; Bur
gerhout, 31,7; Bergen, 2 :.i; Juinot, 1.7,2: Aalst,
21,5; Charleroi, 1.7,8; Gilly, 15,5; lloussulare,
21,2; Turnhout. 21,3: 1.1per. 23.2; Ilarsnlt, 17,09;
Nijvel, 15,1; Vilvoorden, 19,5; Soenien, 15,02;
Aarlen, 15,05: Tongeren, 17; 6; Kiest, 19,03;
Spa. 19; Vfl'iw, 31.1: Blatikenberghe, 22,01, enz.
Voor do overlijden» beueden een jaar oldo,
wa» hot luiddengenil 24.2 hier te Veurne be
reikte dat tnidd ngotal 30 der sterfgevallen.
Op 31 Doeeiiiber 188| hud Veurne eene bevol
king van 5,312 inwoners: rekening houdende
van do woouatvorauderiugen, geboorten 167 eu
overlijden» l'll. is er voor 1885 eeue verminde
ring van 31 inwoner».
