Bewesler- en
Beooslerpoorlenaars
onder Nr 1.
Ze zijn zoo invloedrijk.
Liegen,
altijd liegen.
onder Nummer 1.
Over het bouwen.
Ouders, vergelijkt en oordeelt.
Oiïicieele Scholen.
Ze durven spreken van
onpartijdigheid.
Hel leven is duur.
Ze leiden ons naar hel
Bankroet
I
onze
zonderlinge uitslagen
Hetgeen bewijst dat alle klerikale be
heerders, zoo van den Slaat als van de
c
e’
f
als bezoldigde ambtenaar van hel officieel
onderwijs, iemand te doen aanduiden, die
niet alleen in zijn hart maar ook in de
werkelijkheid dal zelfde onderwijs, dal
hem betaalt, ondermijnl en bevecht.
Voor hel kwade te verrichten laat de
machtige invloed dus zijne uitwerksels
gevoelen. Voor het goede, integendeel, is
die machtige invloed onmachtig.
0
P!
0
Maar, wanneer zal de gemeenteraad
daarover beslissen?...
Zoolang reeds is er verandering beloofd;
ja beloofd, maar wanneer komt dit punt
ter bespreking?
Om dergelijken uitslag te bekomen is het
noodig, onontbeerlijk dal liberale man
nen plaats nemen in den Raad.
Deze hebben hair op hunne tanden en
zij alleen zullen de zaak weten door te
I drijven.
Herinnert u, Bewesierpoortenaars, dal
uwe Dijkjekermis is iugerichl geweest en
eerst en vooral gevierd geweest onder een
liberaal bestuur. Herinnen u, hoe vrolijk
en opgewekt uwe feesten waren op louw
gesteld onder bel toezicht van die zoo
kundig uitverkorene feestcommissie? De
katholieken hebben niets anders gedaan,
dan dil gebruik behouden.
Herinnert u ook, Wester- en Ooster-
poorlenaars, hoe vurig de liberale raads-
heeren uwe belangen Ier harte hebben ge
nomen voor wal de openbare vermakelijk
heden beli eft. Te vergeefs hebben zij de
afschaffing, op de Kermisdagen, der dans-
taksen gevraagd. De katholieken stemden
voor hel behouden van die zware en ter
gende lasten.
Herinnert u, allen, dal in menige om
standigheden, de liberale gemeenleraads-
beeren uwe stoffelijke belangen hebben
vorengesiaan met nieuwe macadamwegen
te eischen, langs den Burgweg, de Zonne
straal. den Proostdijk, den weg van Wul-
pendamme naar Boilshoucke.
Ja, ’t zijn de liberalen die zulks, in den
Raad, met aandringende reklamatien de
eersten hebben gevraagd. Op hel oogen-
blik zelve, wierd hun zulks door de katho
lieken geweigerd. Langzamerhand zijn die
werken toch uitgevoerd geweest.’t Is dank
aan de aanhoudende verzoeken van de
liberalen dat zulks is bekomen geweest.
Herinnert u dit alles en stemt
d'
d'
V
I
I
I
I
F
i»
(U
frt
te«
e"
|o
sc
hier eeno processie of ommegang verboden Stad, te samen hebben gespand om hier,
geweest. --m-:—1
Ziedaar dus bewijzen dat de gebeurlijke
onheilen met dewelke de klerikalen, voor
het nul van hunne slechte zaak, zwaaien,
niets dan schrikbeelden zijn.
De Veurnsche kiezers zijn slimmer dan
de klerikalen het wel peinzen; ze laten
zich niet beet nemen aan zulken onnoo-
zelen en Hauwen zeever.
Wij dagen de klerikalen uil te bewijzen
Een der bijzonderste grieven der kleri
kalen legen hel officieel onderwijs is dal
men er de Godsdienst niet aanleert.
Hoe kunnen zij dat beweren?Eu hoe zou
iemand dat kunnen gelooven?
Sedert 27 jaar zijn de klerikalen aan hel
bewind, dil dank aan hel onverpoosd wer
ken der priesters. En die priesters welke
in feite onze meesters zijn sedert die 27
jaar, zouden toegelaten hebben dat de
Godsdienst verwaarloosd weze in dat on
derwijs dal zij werkelijk in handen hebben.
Laat ons liever het tegenovergestelde
aannemen.
De burgers, welke den Godsdienst wil
len doen aanleeren aan hunue kinders
mogen gerust hun kroost aan de officieel»!
scholen loeverlrouweii. Dhir, zoowel als
in de vrije scholen zal de Godsdienst hun
aangeleerd worden. En daarbij nog de on
ontbeerlijke kennissen welk»: in hel vrije
onderwijs niet woiden onderwezen.
Maar, eens voor goed, dal men dus ver-
zake aan dit belachelijk poliliereglemenl
van 1853!
Waarom zich niet vergenoegen met eene
fagadebreedte van b.v.b. 4 meters? Dat
men vooral zorge voor hel noodige ku
bieke, gezonde lucht; ziedaar hel hoofd
punt.
Weeral komen de klerikalen te voor
schijn onder de gedaante van wolven die
een schaapvel aangetrokkén hebben.
Beeldt u in dal ze durven boffen over
hunne onpartijdigheid.
Ja, ze beweren zich onpartijdig, die
zoele lammekens 1
Tiens, tiens
Ehwel, telt eens op uwe vingeren
Hoeveel liberalen zijn er in den Hospi-
ceraad Geen één.
Hoeveel liberalen zetelen er in den
Dischraad Niet één.
Hoeveel zijn er in de Besturende Com
missie van de Nijverheidsschool Geen
één.
Hoeveel in hel Besturend Bureel van de
Middelbare School Niet één.
Hoeveel liberale beambten zijn er op
’l Stadhuis? Geen één.
Hoeveel liberale ambtenaars zijn er in
het Bestuur der Hospicen? Niet één.
Hoeveel idem in T Bestuur van den
Disch Geen één.
Hoeveel liberalen zijn er in het Bestuur
van de Werkmanspensioenen? Niet één.
enkele benoemingen.
In bet officieel onderwijs, overtreffen
43.8 per honderd der uitslagen 65 punten
en 10 per honderd staan boven de 80 pun
ten terwijl in hel vrij onderwijs slechts
33,6 per honderd der uitslagen de 65 pun
ten overschrijden en maar 6 per honderd
boven de 80 punten stijgen.
Men bemerke dat de 10 eereprijzen
allen toegekend zijn aan de atheneums en
niet één aan hel bisschoppelijk onderwijs.
Zulke optelling is hel doorslaande bewijs
van de voortreffelijkheid van hel officieel
onderwijs.
Wij hebbt'n gesproken van de plaats 1
van Schatbewaarder van liet beheerend
bureel onzer Middelbare School; tol dil
ambt wordt, inderdaad, voorzien door
den Staat en niet door de slad. Dit laatste
is nooit noch in ons blad, noch in de rede
van eenen onzer kandidaten beweerd ge
weest.
Indien zulks ten rechte gelaakt is
geweest, hel is omdat Burgemeester
en Schepenen, die van rechtswege deel
maken van dien Bestuurraad, al hunne
pogingen hebben doen strekken tol hel
doen verwezentlijken van die benoeming.
En ziedaar de slechte bandeling die aan
naai crediel verliest hel algemeen
trouwen I
Onthoudt zulks, renteniers, hel verlies
van 13 per honderd franks dal gij op uwe
rentetitels ondergaat, is te wijlen aan de
onbezonnen wijze waarop onze financiën
worden beheerd.
Zendt zulke administrateurs en hunne
aanhangers wandelen.
En stemt met volle overtuiging voor de
mannen die tegen zulken toestand zullen
opkomen en uwe belangen zullen verde
digen I
Als er iets moet aangewakkerd worden,
in plaats van tegengewerkt is hel toch wel
belhouwen van geschiktewerkmanswoon-
sten in den gezonden open lucht, rond de
omheiningen van de stad.
Lange jaren spreekt men reeds over hel
reinigen van zekere ongezonde kwartieren.
Ehwel, ziedaar de oplossing van die
zeer belangrijke kwestie.
In plaats van de beslaande onreine ge
westen te onteigenen, hetgeen aan de
stad veel geld zou kosten, dal men hel
oprichten van nieuwe werkmanshuisjes
aanmoedige. Deze laatste zullen verkozen,
terwijl de oude, verpestende, zullen ver
laten worden.
De middenbureelen van de gemeente
trams zijn te Dixmude opgericht, in plaats
van te Veurne, 't Is, leggen de katholieken
uit, omdat Dixmude hel middenpunt is van
al de lijnen.
Ewel, wal kan dat schelen en vooral hoe
zou die enkele bijzonderheid moeten in
acht genomen worden, tegenover den
almachtige» invloed de overgroote
influentiewaarmede onze klerikale
meesters altijd zich zelven beboffen?
Als men zoo machtig invloedrijk is,
moet men iels kunnen bekomen, dat meer
dan den gewonen uitslag bijbrengl; want
voor eenen gewonen uitslag te verkrijgen,
kan men dan heel gemakkelijk die
grrrroole influentie missen....
Besluiten wij dus dat de handelingen
van onze bazen heel ordinair, heel gemeen
zijn; en is juist hetgeen we altijd hebben
beweerd.
Kunt ge nu raden waarom de gaz-usine
te Nieuporl is opgebouwd geweest
T Is omdat Nieuporl ook het midden
punt is van deze omschrijving III!
A bah
Zoodus, Nieuporl ligt te midden Dix-
mnde, Veurne en Loo
Neen, neen, Veurne is bet natuurlijk
aangeduide centrum.
Ook hier moest de gazfabriek blijven en
zich uitbreiden.
Doch, blijft de machtige invloed
van onze klerikalen in menige omstandig
heid verlamd, ze wordt, ten anderen soms
toegewijd om zeer zonderlinge uitslagen
bij te brengen.
Wel ja, hel leven is duur, zelfs zeer duurI
Maar, aan wie de schuld? Aan de katho
lieken.
Deze hebben, inderdaad, alles belast
wal burger, boer en werkman zich onder
den tand leggen of van nood»! hebben in
hun huishoudelijk leven, en wel namelijk:
Hel bier, De gist,
De chocolade, De wijnen.
De bewerkte koffij. Sterk»! dranken
likeuren.
Het zeem,
De zoetekoeken,
De ossen,
De kalvers,
De vaarzen,
De schapen,
De gewelfsels, dus
de kledingstukken
Hel alaam van den
werkman.
Iers van hel sterfbed der zieken verwij- I
derdlIOokdal de processien of andere
godsdienstige plechtigheden zouden wor
den verboden of gestoord II!
En met zulken dommen priet-praat durft
men de kiezers bezighouden
Maar... de liberalen zijn lange jaren
meesier geweest van hel Stadhuis. Is er
één voorbeeld, dat zou kunnen worden
aangehaald over de gegrondheid van der
gelijke lasterende aantijgingen?
Destijds was de Hospicieraad samenge
steld uit liberalen en men heeft ons altijd
verzekerd dal die heereu met de zusters
van hel Hospitaal de beste betrekkingen de schandpaal gespijkerd is geweest,
onderhielden. Nooit hebben de masoeurs 1
over hunne toeziclilers geklaagd. Nooit is
1 gescholden hebben voor beesten.
Met zulke peerdeleugens uil te vinden,
maken de klerikalen zich zelven plichtig
aan ware beestemaniereti; ziedaar de
waarheid.
Overigens, dat de buitenlieden oordee-
len over de houding, tegen over hen, van
de verschillig»! partijen.
Liberalen en socialisten zijn het eens
om aan al de burgers, buitenlieden zooals
andere, hel zuiver en eenvoudig stemrecht
toe te kennen aan 25 jaar.
En de klerikalen, wat geven zij toe?
Vooreerst achten ze dat een burger 35
jaar oud moet zijn om te kunnen deel
nemen aan eene gemeenlekiezing.
Daarenboven, en hier is nog wel de wal-
gelijkste onrechtvaardigheidde eene bur
ger bezit 4 stommen en de mindere man
slechts één arm stemmetje.
Moesten de liberalen en socialisten de
buitenlieden aanzien voor hetgeen de kle
rikalen beweren, ze zouden zeker wel niet
partijgangers zijn van liet zuiver en een
voudig algemeen stemrecht.
talen zouden worden verjaagd en de pries- l
Hoeveel liberale onderwijzers in onz»;
Gemeenteschool Geen één.
Hoeveel liberalen zijn er onder het per
soneel der Politie? Niet één.
Enfin, steekt den naam uil van één
stedelijke ambtenaar of bediende, die
liberaal zij 1
Kent gij er ééne Neen niet waar.
En niettegenstaande dat, beweren de
klerikalen zich toch zoo onpartijdig
Dat is toupetI
Dan verder, beweren ze dat hel ons
onmogelijk ware hier ééne maatschappij
te noemen die, zonder reden, toelaag en
hulp geweigerd is door hel Gemeente- I
bestuur I
Stout gesproken, is half gewonnen,
peinzen ze zeker.
Ehwel, zonder aarzelen, noemen wij er
aanstonds ééne, te welen, de voornaamste
van de stad Onze aloude en voortreffelij
ke Koninklijke Harmonie Su Cecilia.
Deze is plotselings, zonder voorafgaand
bericht, zonder reden noch uilvluchtsel,
beroofd geweest van alle toelage van wege
hel stadsbestuur
Ziedaar de klerikalen weeral op beeter-
daad van... logentaai betrapt
Ze zijn toch zoo onnoozel en zoo on
partijdig
De ingelegde eet
waren,
De melk,
Hel graan,
De suiker,
De tabak,
Hel verseb en
gerookt vlecsch, De varkens,
De specerijen.
Het wild en hel ge
volgle,
Hel fruit,
En men verwondert zich dal hel leven
duurder kost dan in den tijd der liberalen.
Voegt daarbij dal indien d»1 uitgaven ver
meel deren, de inkomsten integendeel ver
minderen 1
De Belgische renten zijn gedaald lol bij
de 87 fr.; hetgeen voor de spaarzame
menschen een verlies maakt van 13 fr. op
100 fr.
Is hel dan niet natuurlijk dal men pul
len in de steenen klaagt over den duren
lijd?
Sedert jaren, verwijten de liberale af
gevaardigden aan de katholieke ministers
dal deze hel land naar het bankroet leiden.
Dal die waarschuwingen maar al te
gegrond zijn, bewijst het volgende
Sedert hel begin van dil loopende jaar, 1
is de openbare schuld van Belgie ver
meerderd geweest van 7 miljoen 600
duizend franks; daarenboven hebben
onze opperbazen, insgelijks sedert den
1 Januari Icstleden, schalkistbons uitge
geven ten beloope van 75 miljoen 300
duizend franks; zoodal in deze laatste
tien maanden 's lands schuld gestegen is
van 84 miljoen.!
In 1884, toen de liberalen het bewind
verlieten, beliep de openbare schuld lol
1 miljard 771 miljoen!
In 1911, onder hel katholiek bestuur,
is onze openbare schuld geklommen tot
boven de vier mlljnrtl* I
Vergelijkt en oordeelt
Is het dan te verwonderen dat
Belgische renten zoo laag «laan; ons natio
naal crediet verliest hel algemeen ver-
De klerikale bladen hebben de gewoonte
aangenomen te verklaren dal bel ouder
wijs in de bisschoppelijke collegiett veel
meer waarde bezit dan dal, welk gegeven
is in de wereldlijke atheneums of gemeen
telijke collegien’
De uitslagen van de laatste algemeens
wedstrijden leveren hel klaarste bewijs
op van hel tegenovergestelde.
Dees jaar, hebben de officieele gestich
ten K3N onderscheidingen bekomen en
de vrije katholieke slechts 344.
De atheneums en gemeentelijke gestich
ten hebben 10 eereprijzen behaald, daar
enboven 46 prijzen, 104 accessilen, 76
eervolle meldingen en 302 enkele benoe
mingen.
De geestelijke collegien hebben alleen
lijk kunnen inoogsten 15 prijzen, 33 ac
cessilen, 34 eervolle meldingen en 162
t
♦tn
I
I
i
8
I
1
I
-O3grxiit.n - -
dal het waar is, heigpen ze beweren, dal
een liberaal blad de buitenlieden zou uil-
•-1-I
