wa
scl
eet
om
kal
I
vad
st ei
zes-en-tnegentig jaren verloopen vooraleer de god
vruchtige schikkingen van den teslamenteerder
zullen tnlgevoerd zyn; eu vervolgens, wie verzekert
dat de som, bestemd voor de Kerkfabriek lot het
doen der voorschreven goddelyke diensten, binnen
eeneeeuw, in 1964, nog zullen bestaen
Op wal standpunt men zich plaelse, is liet
koniuklyk besluit van 14 april onverdedigbaer
hel heeft geene wetlelyke basis; hel comprotnel-
leerd het koningdom aen wie men akten doe lee-
kenen zoo willekeurig als dom hel verkracht de
reglen der geeslelyke overheid het schaedt de
interesten der Kerkfabriek en bekrachtigd de tus-
schenkomst van het Ministerie in het uitoefenen
der goddelyke diensten. (La Patrie).
Des anderendaegs, na dal de Koning zynen
Paeschen had gehouden (zie Echo du Parlement),
is M. Bara den vorst gaen vinden en heeft hem
koksmaet aeu; met een vriendelyken glimlach boogde
maerschalk en bedankte uiy als een echt hoveling. Een
oogeublik later waren wy druk in onze kokery verdiept, en
met snyden van ajuin bezig. ’T was vrolyk om te zien op
wat wyze dc maerschalk zyne hemdsboorden omsloeg om
den ajuin te schillen; aerdig oin de vrolykheid gade te
slaen waermeë hy de ellendige gevangeuistaek het karakter
vau eeu picnic zocht te geven. Weldra nam zyn gesprek
een verirouwelyker wending.
Wy bemerken thans een zonderling tooneel de
tegenovergestelde houding van Oostenryk en En
geland. Deze tegeustrydigheid komt eens te meer
de woorden bevestigen ik zal met u zyn lot het
einde der eeuwen, en de pootten der hel zullen
tegen u niets vermogen.
In Oostenryk, in dat oud katholiek land, in het
parlement, hoort men de armzaligste argumenten
uitbrengen om de reglen der Kerk te hinderen,
om ze te vernielen.
En de katholieken staen verslagen en zyn be
droefd, de goddeloozen jubelen en juichen Oos
tenryk toe; maer hel parlement van Engeland
begint ook le beraedslagen over de godsdienstige
belangen, Engeland dat proteslantsch is, dat de
protestanlsche godsdienst erkent en bezoldigt. En
deengelsche protestanten spreken van den katho-
lyken godsdienst met ophef, met eerbied en achting;
de kalholyke godsdienst krygl er lucht, ruimte en
vryheidbet katholiek geloof wordt er bevoor-
deeligd en uitgelokt.
Oostenryk, door de franema^onnery voortge
zweept, verzaekt aen zyne princiepen, verstompt
den godsdienst en opent zyne poorten aen vyanden
die voor hem meer gevaer opleveren dan deze
welke het te Sadowa te bevechten had.
Het ontwaert niet eens dat het de logie was die
het voorheen fopte, bedroog en verraedde, en dat
zy gansch ten onder wil brengen.
Engeland, reeds drie eeuwen in dwaling, staet
thans op, erkent zyne misgreep en keert tol rede
terug; het begeert wederom diengeoeu te om
helzen die T beginsel van al zyne grootheid en roem
is geweest, den katholieken godsdienst.
Oostenryk beneemt de Kerk hare voorregten en
vryheden; eene godsdienstige vervolging neemt er
aenvang; Engeland wil de Kerk hare vryheid
schenken.
Wat zullen de goddeloozen nu zeggen, zy die
voor Engeland zooveel genegenheid loonden, om
dat het de kalholyke Kerk onderdrukte en in
toomde? Zullen zy nu nog moeten jubelen, van
den godsdienst uitroepende, dat het een verledene
is dat wegkwynt (un passé qui s’écroule), dal niet
meer vatbaer is voor de huidige tydea, voor de
tegenwoordige samenleving?
Neen, de Kerk zal nimmer vergaen, wat de god
deloozen dan ook zeggen en doen. Zy is de steun-
pilaer der Samenleving, het orgaen van alle be
schaving, en zonder Haer zou de maetschappy
zelve wegkwynen.
zelve waer thans honderde voorwerpen aen de on-
sterfelykheid der ziel herinneren.
Diep ongelukkig is deze die de zaken in dezen
zin niet verstaende, zyne medewerking leent aen
die mannen zonder trouw, zouder regtzinnigheid,
waervan wy hooger spreken; want hy bereid aen
zyn vaderland eenen toestand voor, welken eene
lange reeks rampen eu ellenden over hetzelve zal
trekken.
Gisteren, dingsdag, is de Kamer wéér byeen
gekomen, De kwestie aen hel order van den dag
De Kamers rusten, maer nogthans slaept de
politiek uiel. De ministerieelen geven zich zooveel
beweging eu werken met zulkeu moed dal zy regt
te bewonderen zyn
Het volk onderwyzen, verlichten en bereiden tot
de naestkomende kiezing.
De kiezerslysten goed onderzoeken en alles
stiplelyk nazien.
Liegen en bedriegen, dreigen en beloven, ia
een woord, waken en werken met vlyl en aeu-
houdendheid, ziedaer waermede zy zich heden
ophouden.
En nu vragen wy Volgen de kalholyken dit
voorbeeld???
De party van hel ministerie zou, naer 't schynt,
voornemens zyn in verscheidene arrondisse
menten van Luxemburg, slag te leveren in de
aenslaende kiezingen voor de Kamer. Te Marche
zal M. Petit optreden legen M. Otban, en te Virton
zal M. Bouvier bestreden worden door M. Haul»
leville.
Te Bastogne zal M. Van Hoorde een katholiek,
een tegenstander vinden in den heer Smith,
liberael.
Te Brugge zullen de ministerieele kandidaten
zyn MM. baron Devrière, Ch. Van Caloen, oud-
voorzitter der reglbank van eersten aeuleg, en
Jooris.
Te Veurne zal er worsteling zyn tusschen M. De
Smedl eu M. Bieswal, welke laelste optreedt als
ministerieele kandidael.
uitgelegd op welke manier het ministerie des op-
roers zich kon indringen in de sakrisly en in de
kerk ten titel van overheid; dal zulks van aenbelang
was voor de onaf hankelykheid der burgerlyke
magt; dat het regt om het getal missen te be
palen lormeellyk aen die magt voorbehouden was
door de edikten van Jozef II en door de onslerf-
lyke grondbeginsels van 89;, dal diensvolgens hy,
Bara, en hy, Leopold, len pligt hadden een over
tollig getal van missen in te korten, welke een
calotyn met name Jan-Hendrik De Baerdemaec-
ker, broeder der kristelyke scholen le Malonne,
by testament, had bevolen te zingen tol rust zyner
ziel; dat hel betaemde die missen in geregelde
gedeelten te plaelsen en hel getal le bepalen van
diegenen jaerlyks voor den overledene le zingen.
Het moet zyn dat de redenering van M. Bara
ovei tuigend en doorslaend aen zyne Majesteit heeft
geschenen, want gisteren hebben wy in den
Moniteur Beige een besluit gevonden, geleekend
Leofold en Jules Baba, en dat aen den Koning
den titel zou weerd zyn van tnyn broeder de
koster, indien Frederik II, koning van Pruisen,
nog ter wereld ware.
Dit besluit is hel kurieuste, het zonderlingste,
het aenstoolendste stuk dat ooit in een officieel
bla I is verschenen; hel is de volledige verwarring
van de geeslelyke en de lydelyke magt; ’t is het
goevernement de bediening van deu pastoor over
weldigende en beslissende in de plaets vau den
fabriekraed der Kerk.
De lezer zal erover oordeelen
M. J.-H. De Baèrdemaecker, broeder der chris-
telyke scholen te Malonne. geelt, by testament,
aen de Kerkfabriek van Assche ter Heyden, twee
perceelen gronds, en beveelt in die kerk vyf dui
zend gezongene missen te doeu celebreeren en ten
eeuwigen dage twee jaergetyden.
Het testament is niet betwistbaer de Kerk
fabriek kan en mag aeuveerden, hel bezet is niet
legenstrydig noch aen de wetten, noch aen de
zeden; maer op hel verzoek van een eenigen
erfgenaem, heeft de vrymelselaersziel van M. Bara
zich bewogen gevoeld op het cyfer van vyf duizend
gezongene missenhy heeft zich waerschynelyk
herinnerd dat wanneer hy beursganger der Door-
nyksche kanonikken was, hy de voorwaerde had te
volbrengen de Onzen Vader’s en Wees Gegroel's te
lezen lot rust der ziel van de stichters dezer
beurzen, en hy heeft zyn hert van solidair by deze
wederherinnering in zyn hert voelen sidderen.
Ook is hy stil gebleven by deze redeneering
Byaldien de vyf duizend missen oumiddelyk
moeten gecelebreerd worden, en de kosten schal
lende op drie franks elk, vraegt dit eene som van
vyflien duizend frank, en de erfgenamen, beroofd
van dit kapitael, zulieu hel genot niet hebben van
den jaerlykschen interest dezer som, zynde750fr.,
berekend aen 5 ten honderd. Diensvolgens be
sluiten wy dal men maer 52 missen ’s jaers mag
celebreeren, en op die wyze zullen de erfgenamen
jaerlyks maer 136 fr. uil le geven hebben.
Eu zoo beeft M. Bara gedaen eu zoo heeft Leo
pold II geleekend.
Maer beschouwen wy eens de dwaze gevolgen
die den aki met zich sleept welken M. Bara aen de
koninklyke machien heeft doen leekeneu voor
eerst, aen 52 missen per jaer, zal er een tyd van
Mgr. Dupanloup, de onvermoeibare prelaet,
komt weder een hoogst merkweerdig schrift uil le
geven, voor titel dragende Les alarmes de
Episcopal justices par des faits.
De vermaerde bisschop van Orleans wyst
waerlyk op den wortel der wreede kwael welke de
samenleving knaegl en doet wegkwynen. Ook
heeft zyn schryveu in Frankryk eenen diepen in
druk gemaekt. Voor Belgie insgelyks is dit werk
hoogst merkweerdig. Hel is meer dan tyd dal ai
de kalholyken kennen wal er in de wereld om-
gaet, wat men al tegen hun en tegen huuuea
godsdienst beraeml.
dacht
Godsd
tydii:
geval
de ve
De vi
door
koud*
een
land
gewi
52 p
slae|
ket<
Nb
lienklc
volkin
telt im
bugel:
Godsd
In l
kei kei
stek,
stelli
hel
iezin
valse
pach
de k<
heeft
deu 1
vei oi
dat
iiem
uuiu
deze
den
baro
Vila!
weel
Kon
«lede
L»
verkc
heill
boter
geSla
schilt
hebbi
eeuve
word,
oulde
teggei
papier
van oi
Pit
dai
na<
vol
dig
oss
zyr
lor
wo
tiet
lyd
I
De kalmte van den ouden hoveling verbitterde Jazard.
Pas op, zegde hy; pas op, oude koningsmat:, of
ik zal u aenklagen en u opsluiten lot dat de guillotine
u beet krygl.
Een oogenblik later wierp ik den ellendeling op den
grond, en sloeg hen: met bet platte van zyn eigen satiel.
Door 't geschreeuw kwam Benoit spoedig ter plaets,
doch by was liet volstrekt niet met hem eens.
Wat! weer die oude streken, Jazard, om bedaerde
menschee te kwellen 't Stiel, den gang uit: Gy hebt hier
niets te maken. Ge zyt alleen geschikt om galeislaven te
bewaken, zoo als ge vroeger deedl. Spoedig deu gang uil,
marsch of ik zal de wacht halen.
Morrende, bedreigingen mompelende van ons allen te
zullen aenklagen, droop Jazard af. Benoit bleef nog eea
oogenblik achter om zich te verontschuldigen.
Jazard is dronken, zegde hy, en beeft by het spelen
verloren; wanneer hy nuchter blyft, is by zoo kwaed
niet. De soldaten geven hem zeker slerkeu drank.
De avond kwam en de vreugde begon. De tafels waren
weggeruimd en de groole salon was itiderdaed tot eene
lamelyk goede danszael ingerigt. Wy waren allen even
vrolyk en luidruchtig, alsof wy een iandelyk feest bywmm-
den. Er heerschte een argloos lagchend gefluister toen de
hertogin de Mereville de kamer binnentrad, gevolgd door
al de dames, in 'l onheilspellend rood gekleed. Bazire had
er op aengedrongen dat wy allen kleine zilveren guillotines
aeu ouze knopsgaleu zouden dragen. Wordt voorlgciet.)
der guillotine-dagen tooijen, en niemand zal mogen
dansen zonder dat hy iemand zyner familie door dien
scherpen hervormer van *1 menschelyk geslacht verloren
hebbe. M. de Money, uwe viool zullen we noodig hebben.
Ik ben er trotsch op, zegde de maerschalk. Wy
moeten de gevangenis met bloemen sieren, indteti wy ons
niet doodeiyk willen vervelen. De beste muziek vau Lulli
en Rameau is lieden avond ter uwer beschikking. Wees
zoo goed dit aen de dames te zeggen.
Op dit oogenblik trad Jazard, een dronken luije cypiers-
knecht, dien de goede Beuoil zelfs vreesde, den gang in
met een grooten hond achter zyue hielen, eene kruik in de
eene hand, een grooten bossel sleutels in de andere en
een ontzaggelyken sabel die aeu zyue zyde sleepte.
De maerschalk was juist met zyne kokery klaer, waschle
zyne handen, en de viool uil zyn slaepvertrek gehaeld
hebbende, zette hy zich neer om wal te spelen. Jazard
bleef slaeu toen hy zich tegenover den maerschalk bevond,
en zag hem met een oubeschaemden blik aen.
Welnu, zegde de lummel, ge scliynl nog al schik in
yw leven te hebben, oude heerMen zou denken dat gy
te Versailles Of op een van Cupel’s leesten waert, met uw
geftelel en gestryk. Waerom speelt gy de Carmagnole niet
of de Marseillaise? Ge weel misschien niet wal ei voor u
in 'l zout ligt, anders zoudl gy zoo vrolyk niet spelen.
De maerschalk zag ten slotte op, doch scheen zeer
kalm. Marsch, lummel, zegde hy, door uwe stem zou ik
byna valsch spelen.
M. Etara in de sakristy.
Drukt de gevangenschap u erg. M. Drouet? vroeg
de maerschalk, lerwyl hy naer 't zoui greep n hel even
zorgvuldig strooide als Vatel ooit gedaeu had. ’T is hoe-
genaemd niets wanneer men 't wysgeerig beschouwt. Ver
beeldt u dal het eene vrywillige opsluiting is, dan zyt gy
op eenmael zoo vry als Robespierre in persoon.
Juist wilde ik antwoorden dat mytie filosofie zich nog
niet naer de omstandigheden geschikt had, hoe aengeuaem
bet gezelschap in Port libre ook was, toen Bazire kwam
aendrentelén.
Bravo, weerde maerschalkzegde hy, en bravo
heer Drouet! Hoe kunnen wy ons over de tafel beklagen,
wanneer zulke koks er voorzorgen! Goed nieuws, goed
nieuws, mes amis; 'l is heden de verjaerdag van'l over
weldigen der Bastilje. De glurieryke dag die de groole
mannen deed kennen, welke uu deze gevangenis met on
schuldige edellieden vullen Ik eu de dames in 'l gevang
hebben besloten dien behoorlyk te vieren met een bal
4 la viclime, eeu der meest gezochte uitvindingen van dit
glorieryk tydperk. De dames zullen zich met ’t roode kleed
D
hui,
bev<
E
21
ren
ren;
M
opsl
55 a
De Kerk in Europa.
De Kamer.
Kieskronyk.