1
Het Congres van de
Christelijke Volkspartij
De Regeeringscrisis
DE WEEK IN ONS LAND
DUITSCHLAND, voorpost van het Bolsjewisme
HetWekelijksch Nieuws
Het Wekelijksch Nieuws
Nationale
feestdag
Moeder ging ne heer
naar Brussel 1
Oogstvreugds in 't Land
Steeds aan
't Zoeken
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
21 JULI
HET NIEUWS VAN DE WEEK
ZATERDAG 20 JULI 1646.
BESTUUR EN REDACTIE :p
Gasthuisstraat 19,
T elefconnummer
PostdieckrekensPT
Sanseu C «broeder» 47.63.60
POPERINGE
PRIJS PER N'; 2 FRANK
1* JAAR. Mr 7.
Prijs voer 't Abonnement:
Tot Nieuwjaar 4G,fr. G
F
BRIEF UIT BRUSSEL
HET GERECHTSHOF
TE KORTRIJK
AFGEBRAND
VOOR DE DERDE MAAL
IN ACHT JAAR
JAARBEURS TE RIJSEL
Voor het overschrijden
der grens.
KAREL VAN DE P0ELE HERDACHT
TE LICHTERVELDE
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De "Hoogste Eer„ aan
Heer Jerome Weyne
van Bikschote
een West-Vlaming in
Amerika
wordt binnen kort
Om verwarring te vermijden met een Confrater van Oost-
Vlaanderen die onder zelfden titel verschijnt a's ons
blad nu, zal ons blad over een paar weken ver
schijnen onder den titel van
u
JONGELING UIT WA7CU
IN DUITSCHLAPÏD
GESTORVEN
k
I
ip«WI#Me£WW6U«IR*IWMe^^RflAWIt
Men abonneert zich op aüe post- dj
kantoren van 't land, of bij
SANSEN GEBROEDERS tl
Gasthuisstraat 19,
POPERINGE
Fostcheckrekening 4ÏS3.G0.
Verleden Zaterdag en Zondag hield
de C.V.P. haar tweede Nationaal
Congres in het A.B.C. theater.
E>e ruime benedenzaal werd inge
nomen door de 900 afgevaardigden,
dis uit alle hoeken van het Vlaam-
£--he l"td waren afgekomen, terwijl
de geïnvi teerden in greoten getalle op
het baleon plaats namen. Ds zaal
was zeer sober versierd. Alleen een
groots soandoek, met den tekst:
Christelijke Volkspartij - Tweede
Nat'onaal Congres - Voor Vorst, voor
Vrijheid en voor Recht en een
g-oote koningsfoto waren cp het
gordijn aangebracht. De eenige ver
dere cpsmuk bestond in twos groe
pen nationale vlaggen, die links en
rechts van het podium waren opge-
Eteid. (Tijdens de debatten vroeg dhr
Michiel Van de Kerckhove terecht
of de leeuwenvlag ook voor de C.V.P.
verdacht was, en drukte hij den
wensch uit, dat op het volgend con
gres ook de Vlaamsche vlag zou
wapperen. Deze tussehenkoms;
Werd geestdriftig toeg>:juicht).
Ds werkzaamheden van het Con
gres hestonden Zaterdag in de be
spreking van het verslag van den al-
gemeenen Secretaris, dhr Robert Van
de Kerckhove, over de werking der
C. V .P. tijdens het eerste jaar van
haar bestaan, en in de discussie van
het rapport van oud-minister Eyskens
over De C.V.P. tegenover ds actu
eel© politieke problemen.
Het ver-slag van dhr Van de Kerck
hove was uiterst degelijk en uit de
discussie die er op volgde, bleek dui
delijk dat de C.V.P. werkelijk een
eigen bestaan had veroverd, dat to
totaai onafhankelijk is van de oude
Katholieke Partij. De C.V.P. wordt
dit jaar nog steviger georganiseerd
en haar aantrekkingskracht op de
massa zal nog aanzienlijk verhoogen,
omdat iedereen zal Inzien dat de
C.V.P. het programma, dat ze met
Kerstmis 1945 lanceerde, wil verwe
zenlijken. De opsomming van een
aantal wetsvoorstellen door de C.V.P.
hij Kamer en Senaat ingediend, be
wijzen dit.
Uit de uiteenzetting van dhr Eys
kens bleek tenslotte hoe de C.V.P.
in al de brandende vraagstukken van
den dag haar eigen inzichten heeft
en dat de oplossingen die zij vqor-
staat, werkelijk van aard zijn om het
land op den goeden weg te helpen.
's Zondags hoorden de congressis
ten dan een rapport over de gemeen
tepolitiek, door dhr Claeys. Tiental
len sprekers wilden in het debat tus-
schenkomen, maar de tijd was be
perkt, zoodat het Congres tenslotte
den wensch uitdrukte dat over dit
zeer interessant onderwerp eerst
daags opnieuw zou geconigresseerd
worden. Ds practische richtlijnen door
de plaatselijke C.V.P.-afdeelingen in
acht te nemen, werden tenslotte ook
fel besproken en goedgekeurd, mits
een paar wijzigingen. Daarop werd er
gestemd voor het nieuw Nationaal
Comité. En toen was het reeds half
twee. Te half drie nu "begon de alge
meen© slotvergadering, waarop de
uitslag van de verkiesingen werd mee
gedeeld en waarop de H.H. Van Cau-
weiaert en Harmei een schitterende
redevoering uitspraken. Had de voor
zitter van de Kamer het meer over
de actueele politieke problcemen, de
Luiksche hoogleeraar drong door tot
den kern van de C.V.P.-ideologie, de
familiale poiitkk.
Met het kort slotwoord van den
met algemeen© stemmen herkozen
voorzitter, dhr Deschrijver en het
uitvoeren van het nationaal lied, was
het congres afgeloopen.
Onze indruk!
Het is een merkwaardig geslaagd
Congres, niet alleen can den diep
gang van de rapporten en den ernst
van de discussie, maar vooral om
den kraehtigen, jongen levenswil
die er tot uiting is gekomen. De
C.V.P. is gt:en verkiezingsmachine die
om de vier jaar eens wordt inge
smeerd, maar een levende, dynami
sche beweging. Zij is geen partij die
haar principes van kant schuift voor
een schotel linzensoep, maar een po
litiek geheel dat de massa wil leiden
en recht en grondwet doen zegevieren.
Een blik cp de rangen der afge
vaardigden was trouwens voldoende
om te constates ren dat de jeugd
weer haar plaats in het politiek leven
heeft ingenomen.
Zoo gaat de C.V.P. dan een nieuwe
werkperiode te gemoet, voor Vorst,
voor Vrijheid en voor Recht. De ge
meenteverkiezingen zullen eens te
meer bewijzen dat zij het vertrouwen
heeft van de meerderheid van onze
bevolking. Wij gaan naar de absolute
meerderheid
Op Zondag 21 Juli viert België de
verjaging zijner onafhankelijkheid
en der inhuldiging van Leopold I,
als doorluchtige stichter van ons
Vorstenhuis.
In alle steden en gemeenten wordt
te dezer gelegenheid een Plechtig «Te
Deurn» gezongen, waartoe alle land-
genooten uitgenoodigd worden.
Wij kunnen de geloovigen niet ge
noeg aanmanen deaa plechtigheid te
willen bijwonen en vurig te bidden
voor het welzijn van ons Land en
van ons Vorstenhuis, alsook voor den
spoedigen terugkeer van onzen Vorst
Leopold III.
f - 1
Het Gerechtshof in brand.
Op het oogenblik dat wij dezen
brief schrijven, ls er nog steeds geen
merkbare verandering in den toe
«tand. Alleen wordt algemeen aange
nomen dat dhr Deschrijver door den
Prins-Regent gevraagd werd een re
geering samen te stellen, maar dat
hij om persoonlijke redenen heeft
geweigerd. De voorzitter van de C.V.P.
heeft Inderdaad steeds bevestigd dat
hij zijn krachten wenschte te wij
den aan den uitbouw van de C.V.P.
en dat hij bijgevolg in den eerst-
komenden tijd in geen enkele regee
ring zou treden.
Dhr Deschrijver had verder ook
lange besprekingen met dhr Van
Acker, maar hierover werd geen woord
gerept.
Meest men voortgaan op de moties
door communisten en liberalen aan
genomen, -dan zou men zeggen dat
zij geen lust meer gevoelen om aan
een nieuwe Van Ackerregeerlng deel
te nemen. Beide partijen verwerpen
immers datgene wat specifiek Van
Ackeriaansch was: 6? economische
politiek. Maar ja, moties worden ge
stemd voor de buitenwereld en om
*oo groot mogelijke toegevingen te
verkrijgen van den cabinetsvormer.
Als puntje bij paaltje komt, dan zijn
én liberalen én communisten echter
van geen kleinen goocheltoer ver
vaard. Om in de regeering te kunnen
blijven, zijn die altijd bereid om het
even wat te doen of te laten. D: Ha
mer en Sikkelmannen omdat zij, op
bevel, zooveel mogelijk posten moe
ten bezetten in de administratie, de
liberalen omdat zij de belangen van
den geldmuur moeten verdedigen en
het kapitalisme dienen.
Alle partijen van de vorige regee
ring wenschen echter dat de C.V.P.
ook in de regeering zou komen, want
Van Acker is het moe te regeeren
met een ploeg die elk oogenblik door
één stem in de minderheid kan wor
den gesteld, en allen zitten1 te beven
van schrik, wanneer zij aan, de ge
meenteverkiezingen denken.
Of de C.V.P. echter zal aannemen,
ls een andere vraag. Er zijn natuur
lijk argumenten die ten voordeele
hiervan pleiten, maar het tegen
overgestelde is ook waar.
Wat er ook van zij: van één zaak
kunnen we zeker zijn: de C.V.P. zal
aan geen enkele regeering deelnemen,
indien zij niet de zekerheid heeft dat
de nieuwe ploeg een positieve oplos
sing wil vinden voor de koningskwes
tie en dat het vrouwenstemrecht ver
zekerd is.
Dit werd nog plechtig bevestigd op
het jongste Congres. We mogen hier
op betrouwen. 17-7-46.
RONDOM HET PARLEMENT
BESCHERMINGEN DER
KÏESPROPAGANDA BIJ
VERKIEZINGEN
Bij dan Senaat werd door Hr Sena
tor Missiaen een wetsvoorstel inge
diend tot bescherming van de kies-
propaganda hij verkiezingen. Dit
voorstel werd enkeie dagen geleden
behandeld d-oor de Senaatscommissie
voor Binnenlandsche Zaken, en goed
gekeurd.
Het behelst het verplicht aanplak
ken van affiches op naartoe bestem
de borden, die door d-s gemeen tebe-
Bturen bij elke verkiezing moeten ter
beschikking gesteld worden van de
partijen en groepeeringen, die can-
cliriaten voorstellen.
Het voorsbei voorzag echter dat de
Gemeenten op hun kosten de ver
nietigde of beschadigde plakbrieven
«noest vervangen dit werd evenwel
gewijzigd in dien zin dat d-e Gemeen
tebesturen erover zouden moeten wa
ken dat die plakbrieven geëerbiedigd
blijven en bij beschadiging oi' ver
nietiging de belanghebbends partij
moet verwittigen, op haar kosten
die cm plakbrieven te vervangen.
TELLING VAN DE BEVOLKING
De jongste telling van de bevolking
bad p nats in 1930. Schikkingen wer
den thans vooruit gezet voor een
nieuwe telling. Een ontwerp van uit
voering van een handels- n nijvw-
beidsteHing is anderzijds thans aan
de goedkeuring van de regearing on
derworpen.
HR. RTCKMANS
GOUVERNEUR - GENERAAL VAN
CONGO, TERUG IN BELGIË
Hr. Ryckmans, Gouverneur - Ge
neraal van Congo, is Dinsdag per
vliegtuig te Melsbrck torgekome-n.
terug uit Cargo. Zijn definitieve
terugkomst gaf aanleiding tot een
plechtigheid met aanwezigheid van
Hr Godding, Minister van Koloniën.
WH. MINISTER BORREMANS
NOG SNT DEN U7T RT©REN
ONTEIGENEN
Naar Het Volk heeft Minister
Borrenans, communist, en cit na
den val der Regeering aan zijn ;.mb-
tenarea bevel gegeven, binnen de
48 uren uit te maken hceveel de o.nt-
i- eigen Lig van den Dierbaren zou
L kosten
Hieruit blijkt dus wel duidelijk dat
de aftredende Regiering de volgende.
%lsmeca het Vlaamsche land voer een
,vo\ö.orr<jvn. lelt, «k plaatsen, ter cezer
Tawestie.
ONDERSCHEIDING VOOR
GRAAE CARTON DE WIART
De Prins Reg-aat heeft aan graaf
Carton de Wiacpt, ter gelegenheid van
zijn 50-jarig parlementair jubileum,
het Groot-lint in de Leopoldsorde ver
teend.
GEEN SAMENGAAN VAN
LIBERALEN EN SOCIALISTEN
BIJ AANSTAANDE GEMEENTE
VERKIEZINGEN
Dr Brusselsche Federatie der So
cialistische Parti.i heeft een verbod
goedgekeurd omtrent een samengaan
van de Socialisten met de Liberalen
bii de aanstaande Gemeenteverkie
zingen.
Zaterdagavond rond 6.45 u. brak
brand uit m het Gerechtshof te Kor
trijk.
De brand ontstond in de voorzij
de van den rechtervleugel en nam
een snelle uitbreiding. In korten tijd
stand het geheel© gebouw in lichte
laai. Brandweer en politie waren rap
ter plaatse en m©t alle kracht werd
heb vuur bestreden. Dank den durf
van velen kon een daal dier dokumen-
ten gered worden.
Rond 10 uur in den avond was ds
brand zoo goed als gsiblusoht. De eer
ste verdieping was volledig vernield,
alleen de benedenverdieping kon
worden gered.
Een 5-tal brandweerlieden liepen
verwondingen, op. Een hunner viel
door verbrande plankan en stortevan
een groote hoogte neer en liep een
dijbreuk op. Een andere kreeg bal
ken op het lijf.
De oorzaak van dien brand is on
bekend.
Zonderling is heit dat dit gebouw
in acht jaar tijds nu reeds voor de
darde maal afbrand©eerste maal'
in 1938 toen het vernield werd, een
tweede maal in 1944 bij het bom
bardement op Kortrijk, en thans nog
maals wegens onbekende oorzaak.
DE REGEERINGSCRISIS
Donderdag werd dhr Van Acker
door den Prins Regent belast met
het samenstellen van het Minis
terie. Hij weigerde omdat mijn
partij mij niet toelaat te hande
len naar mijn gedacht verklaar
de hij
Dan werd de Heer Struye, voor
zitter C. V. P., met jormatieop-
dracht belast.
Hij ging den Heer Van Acker
vinden. Deze zette den toestand
uiteen volgens hij hem inzag en
verklaarde geen antwoord te kun
nen geven tot na bijeenkomst der
partijleiders.
De onderhandelingen zouden
Vrijdag na 18 uur voortgezet
worden.
Ter gelegenheid van de Jaarbeurs
te Rijs-el, die gehouden wordt van
13 tot 29 Juli, zullen de Belgische
onderhoorigen ertoe gemachtigd Zijn,
de Fransch-Beigische grens, zoowei
bij het gaan, als bij het terug koeren,
te overschrijden, op vertoon var. hun
behoorlijk gevalideerde identiteits
kaart, vergezeld van de legitimatie-
kaart van de Beurs.
Deze kaart kan verkregen worden
bij den Algemeenen afgevaardigde in
België van de Jaarbeurs te Rijsel.
3U2, Koninklijke straat, Brussel. Zij
zal moeten gestempeld worden voor
den tergkeer, op het bui eel van de
Jaarbeurs.
Grensposten zijn bepaald, waar al
leen de grens bij dit middel mag
worden overschreden.
<j£> V.
BE ONTHULLING VAN HET GEDENKTEEKEN
Te Liehtervekte werd. zooais vrij feeds schreven, een grcotsche her-
deitio:..' op tc.iw gezet, waarbij een herinneringsplaat Karei Van <Ie Poele
wei-a calhJid. Onder b:l. baifverheven beeldhouwwerk staat gebeiteld'
«- Hfc r werd gtSxwea Karei Van ét Po»*?, uitvinder in Amerika van de
'hetriséhe trams 1846TSS2 Ree';tra «t) de foto staat Trucktnce Van de
Focie, kleindochter van <kr. uilvutde:, die speciaal uit Amerika kwam
om de plechtigheden i>ij te wetten.
In ons volgend nummer geren wij de aanspraak op deze plcchtlg-
i Vteid. gehrwvieit door een student aar. Ixl B-.zsetooppeïiJfc College to Po*
peaünsge, wsstx Karot Van de Poel» drie jaar op school vast.
WIJ KEEREN MET DE ROODE
VAAN TERUG
Toen wij tijdens de dagen van
de Duitsche ineenstorting'met een
paar aftrekkende Duitschcrs een
toevallig gesprek voerden, liep
dit natuurlijk over de ineen,
ting van het Derde Rijk en
oorlogsche periode.
Eén ervan was een xrude, afgc-
tjokte landbouwarbeider 'uit Ol
denburg. Hij had maar weinig te
vertellen over den oorlog en ver
langde maar 'één zaak: dag en
nacht door te marsjeeren om tcch
thuis te geraken vooraleer de ge
allieerden hem zouden te pakken
krijgen. De andere een jong in
genieur uit Oost-Pruisen, dacht
er anders over: hij vroeg ons of
wij uit de radioberichten niet kon
den opmaken zoaar ds Amerika
nen vochten. Hij wou zich door
de Amerikanen laten gevangen
nemen, den plas oversteken als
krijgsgevangene, ginder trachten
te ontsnappen of de toelating
trachten te bekomen om zich in
de States te vestigen.
Toen wij hem verwonderd vroe
gen of hij dan absoluut geen lust
meer gevoelde om naar zijn hei
mat terug te keeren, antwoordde
hij ons: «Toch wel. Maar mijn
streek is door de Russen bezet en
zij zal het blijven. Na den oorlog
zal Duitschland trouwens in zoo'n
slechte voorwaarden moeten le
ven dat de communisten, die nu
reeds een zeer sterke organisatie
hebben, veel kans hebben om den
baas te worden. Mogelijks zullen
zij het niet halen daar waar de
Angëlsaksers zijn, maar in het
gebied door de Russen bezet, zal
al wie geen communist wil wor
den, worden uitgeroeid. Daarin
komen nationaal - socialisme en
communisme perfect overeen. Gij
zult het trouioens zien hoe rap
de vervloekte S.S.ers vurige com
munisten en leden van N. K. V. D.
(Russische geheime politie) zul
len worden. De Sowjets zullen alle
middelen gebruiken om Duitsch
land te bolsjewisseren. Eén van
die middelen zal hierin bestaan,
dat zij na zeer korten tijd wraak
gevoelens zullen aankweeken te
genover de Angel-Saksers en de
Duitschers een nieuwen oorlog in
het Westen zullen voorspiegelen,
waaruit zij eindelijk eens als
overwinnaars zouden te voor
schijn komen. De Duiisclie com
munisten weten dit van nu al.. Ik
heb trouwens van meer dan een
soldaat reeds gehoord: «wir kom
men mit der Roten Fahne wieder
(wij komen terug met de Roode
Vaan)
VAN BRUSSEL NAAR PARIJS
Dit gesprek dat wij cp 1 Sep
tember 1944 te Brussel haddenis
ons steeds bijgebleven, maar het
stond weer in al zijn sclerpte
voor ons geheugen, wanne?,- wij
op het einde van verleden week
in de kranten de berichten lazen
over de conferentie van Parijs.
Daar werden de vermoedens
over de Sovjetpolitiek tegenover
Duitschland weer eens bevestigd.
Het is nu immers de tweede
maal dat de Vier Grooten weken
lang te Parijs geconfereerd heb
ben en nog hebben zij geen
accoord bereikt over het meest
gewichtige probleem van 'den
vrede: Duitschland.
Het eenige wat zij tot nog toe
hebben kunnen verwezenlijken,
is een zeer mank accoord over de
vredesvoorwaarden die men aan
Italië denkt op te leggen en het
bijeenroepen van de vredescon
ferentie der 21 tegen den 29n van
deze maand.
De Angel-Saksers hadden er
sterk op aangedrongen dat cok
een ontwerp van vredesverdrag
met Oostenrijk zon, worden gereed
gemaakt, maar Molotov heeft dit
weeral eens afgescheept. En het
is duidelijk waarom. Indien men
op de vredesconferentie, die op 't
einde van deze maand begint, tot
een vredesverdrag met Oostenrijk
zou komen, dan zouden alle be
zettingstroepen binnen de 90 da
gen na het onderteekenen van
het vredesverdrag, het land moe
ten verlaten. Daarvan wil Rus
land nu absoluut niet hooren,
want dat zou beteekenen dat ze
niet verder de Duitsche bezit
tingen t in Oostenrijk zouden
kunnen aanslaan (en alles wat
ze interessant vinden, doopen ze
onmiddellijk: Duitsche bezitting).
En het zou vooral beteekenen:
een verzwakking van het com
munisme in Midden-Europa, en
minde- mogelijkheden om wa.pens
in Delia binnente smokkelen en
in het schiereiland tot burger
oorlog aan te zétten.
Maar ook met Duitschland zelf
willen ze geen vrede onderteeke
nen, omdat ook daar het onder
houden van een sterk bezettings
leger en het ondermijnen van de
Duitsche economie noodzakelijk
is, niet voor den vrede in Euro-
va, maar voor de vestiging van
de bolsjewistische dictatuur en
den communistischen invloed in
Midden- en West-Europa.
En de Sowjets gaan nog verder
en verzetten zich stelselmatig te
gen elke normalisatie van hét le
ven in Duitschland en in deze
obstructiepolitiek zien rij er niet
tegen op, de accocrden van Pots
dam, waarop zij zich heéle dagen
beroepen, met de voeten te tre
den. Te Potsdam waren Stalin,
Truman en Attlee immeis over
een gekomen dat Duitschland
economisch leefbaar moest wor
den gemaakt, terwijl het blijvend
militair onmondig moest tvo'den
gehouden.
En wat doet Rusland? Ilet. ver
hindert stelselmatig elke econo
mische uitwisseling tusschen de
verschillende zones, zoodanig dat
West- en Zuid-Dnitschland een
groots tekort hebben, terwijl al
de landbo'.nvproducten uit. Óóst-
Duitschland. naar Rusland wor
den weggesleept.
Dit heeft nu reeds voor gevolg
dat de bevolking in West-Duitsch
land minder goed gevoed is, niet
tegenstaande al hetgeen de Angel-
Saksers er invoeren invoer die
zeer zioaar drukt op de beurs der
Engelsche en Amerikaansche be
lastingbetalers.
Het sterkste van het geval is
echter dat Molotov te Parijs een
lans voor Duitschland heeft ge
broken en gezegd heeft dat men
in het ééne en democratische
Duitschland volledig vertrouwen
zal mogen hebben! Wij weten er
alles vn.n.
Het ïs dan ook niet te verwon
deren dat dhr. Byrnes, bij zijn
terugkomst in Amerika, zich zeer
scherp heeft uitgelaten over die
houding van Pusland. Intusschen
hebben de Rr-sen echter weer
wat tijd gewonnen. Pas in Novem
ber zal men weer bijeenkomen
om over het Duitsch probleem te
onderhandelen. De Sowjets hopen
nu binst die volgende drie maand
hun propaganda zoo te kunnen
doorvoeren, dat geheel hun be
zettingszone intusschen zal gebol-
sjewiseerd zijn. Dan zullen zij
misschien bereid gevonden wor
den een zekere regeling in te voe
ren, omdat zij dan reèds een vol
doend en genoegzaam betrouw
baar communistisch kader zullen
gevormd hebben.
EEN NAVOLGER VAN
MINISTER LALMAND
Die houding van Rusland op de
conferentie van Parijs mag een
onmgewijden toeschouwer ver
wonderd hebben, in feite stond
het vooraf vast, dat Mclotov al
dus zou optreden. En omdat we
weten ïoat het communisme be
oogt, en omdat Rusland sedert de
capitulatie van Duitschland nog
geen andere politiek gevolgd
'heeft.
Ten tijde dat diezelfde Molo
tov op 31 Augustus 1939 met von
Ribbentroffc aan niet-aanvalspact
afsloot, verklaarde hij dat de be
langen der Sowjet-Unie tenslotte
ook die icaren van alle andere
volkeren. Dat liedje zijn zij trouio
gebleven en daarom zingen alle
Roode Vanen nu in alle landen
van de wereld dat de U.S.S.R.
alleen den echten vrede nastreeft.
Dat wil dus zeggen, dat alle vol
keren eerst moeien communis
tisch: worden, eer ze gelukkig zul
len zijn en eer er vrede zal heer-
schen.
Indien we dit goed voor oogen
houden, dan is geheel de Duitsch-
land-politiek van de Sowjets be
grijpelijk, want om dit doel te
kunnen verwezenlijken, moeten
zij de wereldheerschappij in han
den hebben en moeten zij dus
kunnen rekenen op Duitschland
om het Westen te veroveren.
Duitschland moet dus eerst en
vooral communistisch worden en
daartoe zijn alle middelen goed.
Om dit doel te bereiken, han
delen de Russen dan ook steeds
zoo dat de Duitschers den indruk
moéten krijgen dat Rusland
Duitschland wil ophelpen, terwijl
de V/estelijke mogendheden het
willen vernietigen. Zij weten dat
de Duitschers allemaal genoeg
van het nazisme gedronken heb
ben. om nooit meer van een ver
brokkeling var. Duitschland te
willen hooren. Zij geven dan ook
aan de Duitschecommunisten
het wachtwoord door. op te ko
men voor het «Eén volk, één rijk
(straks komt daar weer bil: één
führer) en Molotov verdedigt die
stelling op de conferentie ie Pa
rijs. V/aarom? Omdat de eenheid
van het Rijk natuurlijk de impe
rialistische plannen van het
Kremlin goed zal dienen: eer de
Russen uit Oost-Duitschland weg
trekken. zullen daar niets anders
dan communisten meer overblij
ven en samen met de communis
ten uit de andere streken, hopen
rij aldus de meerderheid en de
leiding van het democratisch
Duitschland in handen te krijgen.
Die stelling van de eenheid van
Duitschland verkondigen zij met
des te meer kracht, omdat er in
het Angel-Saksisch kamp een
neiging bestaat om Duitschland,
federaal in te richten. Vooral
Frankrijk roevt om de verbrok
keling van Duitschland en de
Fransche communisten schreeu
wen het hardst. Zij doen dit ech
ter loesr ov bevel van Moskou op
dat de Duitschers te steviger den
indruk zouden hebben dat 'Rus
land de goede is.
Verder eischen zij een mede
controlerecht nv in het Rv.hrae-
bted, maar toeigeren iemand bin
nen te laten achter hun ijzeren
oordijnwaar de oorlogsindustrie
ën vooral munitie- en vliegtuig
fabrieken) weeral op volle toeren
draalen.
Zii eischen dat alle industrieën
in West-Duitschland zouden ge
sloopt worden, maar ze vergeten
dat West-Duitschland van rijn
industrie moet leven. Intusschen
zal dit gebied echter verarmen
en zullen de plaatselijke commu
nisten schoon spel hebben om de
hongerige massa"s wijs te maken
dat dit alles de schuld is van
Frqelschen en Amerikanen, en
at het in de communistische
zone zooveel beter gaat.
Verder gebruiken zij al hun ge
wone terreurmethodes. De socia
listische partij werd gedwongen
met de communistische te ver
smelten en wie rich hiertegen
durft te verzetten, wordt 's nachts
van zijn bed gehaald om de con
centratiekampen der nazis op
nieuw te gaan bevolken, in Sibe
rië aan te landen of achter een
hoek te worden afgeschoten.
Ruslav,d heeft roei een heel
stuk van Duitschland afgepakt
het laat de Duitsche communis
ten rond fluister en dat dit gemak
kelijk aan Duitschland kan terug
gegeven worden, op voorwaarde
dat het maar Rood genoeg wordt.
Deze teruggave zon dan gevierd
worden als een groote mildheid
vanwege de U.S.S.R., dan wan
neer ze slechts bïoote rechtvaar
digheid zou zijn.
In afwachting dat ze echter
tot zulke groote gesten kunnen
overgaan, voeren ze hun propa
ganda op kleinere schaal. Een ty
pisch staaltje van die propaganda
roerd voor enkele dagen geleverd
door maarschalk Sokolovski, Rus
sisch bevelhebber in de Sowjet-
zone. Die maarschalk is onge-
ticijfeld een goede vriend van
onze roode minister halmand,
want hij gebruikt ook het broed
en de aardappelen niet in de
eerste plaats om de menschen
te voeden, maar om ze commu
nist te maken. Zooals kameraad
Lalmand voor de verkiezingen
heele hoopen wit brood gaf,
opdat de arme misleiden voor
dien mirakeldoener en zijn kor
nuiten zouden stemmen, zoo heeft
maarschalk Sokolovski thans het
brood- en aardappelenrantsoen
verhoogd... op aomvraag van den
führer der communistische partij.
Het voorbeeld is maar klein,
maar het is zeer typisch: alleen
de communisten kunnen van de
bezettende overheid iets gedaan
krijgen. Alleen wie communist is,
krijgt voldoende eten.
Rusland hoopt nu dat die po
litiek, indien ze die gedurende ge-
ruimen tijd kan toepassen, zal
succes hebbenHet verzet zich
dan ook tegen elke definitieve
regeling of voorloopige ordening
van het Duitsch leven. De com
munistische schimmel kan alleen
welig tieren op moerasgrond.
Daarom deed Molotov de con
ferenties van Parijs op hun voor
naamste punt mislukken. Vóór
Rusland het Duitsch probleem,
wil aanvatten, wil het zooveel
mogelijk zekerheid hebben dat
Duitschland de voorpost van het
bolsjewisme zal worden en dat
het de gewezen nazis terug naar
't Westen zal kunnen sturen, niet
meer met het hakenkrvus, doch
met de roode vaan.
Het zal dan ook vanwege
de V/estersche moaendheden heel
vjat oplettend, heid en kracht
dadigheid vragen cm dit gevaar
te keeren. En voor ons spruit uit,
deze overwegingen de plicht voort
de communistische, vijfde colon
ne in ons land uit te schakelen.
V. WESTERLINCK.
Moeder ging naar Brussel, naar 't
Congres van de K.A.V. Moeder keer
de terug Zondagavond. Moe lijk 'n
hond, maar... en haar oogen schit
terden lijk parels door haar bril
glazen... Schoone! schoone!... ik zou
't voor geen gelei willen laten
hebben
Maandag morsten we twee drie
dagbladen koopen; moeder moest we
ten wat de bladen zouden schrijven
In Amerikaansche- bladen verscheen
onder den titel De hoogste eer aan
Jéröme Weyne volgend artikel:
Bij de eindexamens van de inge
nieurs aan de Universiteit van Ra
leigh, bekwam Jéróme Weyne, gebo
ren te Bikschote. B'igië, de hoogste
onderscheiding. Hij werd tevens uit
gekozen als de meest uitmuntende
student «n behaalde zoo den eersten
prijs, een uurwerk in gedreven goud,
dat hera door dan Rector van ds Uni
versiteit in aanwezigheid van twee
duizend personen werd uitgereikt.
Jéröme Weyne is president van de
«Rau Bèta, Pi national honorary en
gineering fraternity en nresid-ert van
Sigma, Pi, Alpha, national hono
rary languages society». Zijn brcer
G. Weyne is Pater Redemptorist.
Doctor in de Godgeleerdheid en pro
fessor aan het studiehuis van de Pa
ters Redemptoristen te D:uven.
Wat is het aangrijpend schoon in
de oogsttijd.
De boer vergeet zijn pijpke te stop
pen, hij loopt rond, en zijn oogen
zijn preutsch en karbonkelen over
den golvenden rijkdom van zijn oogst:
't zijn priemen gouds, die dragend Zijn
den last elk, en de zware,
de dikke, vol onschatbaarheid
der gouden korenaren (G. G.)
OogstOogst De lucht hangt ei
vol van. En 't verblijdt zoo klein, zoo
groot. Omdat wij weten, wat het ge
kost heeft van taai labeur, van zörg-en
en zuchten, omdat wij Vlaamsche
menschen hier, dis geen polder- noch
leemgrond hebben om zaaigraan op
te smijten, hebben mosten vechten
tegen de magerte van den grond om
er een schoone note uit fce krijgen.
Doch geen nood, dees jaar. Want weer
is het waar, wat Gezelle zong, die
hartelijke mensch, die meejubelde
en meeschreide-met de menschen. Ei
ja, 'tis waar
Gods regen op de velden viel
God zegent u, gij boeren,
diie peerd-wagens -konen zult
dit jaar, ten vlegel voeren.
Om die weelde is er vreugde in de
zen stralenden Oogstmaand.
Hoe hebben ze die maand alweer
genoemd Van Sextilis werd de na
me van deze maand door d>e Romei
nen veranderd in dien van Augus
tus ter esre van hun grooten keizer
die Augustus heette.
Karei de Groote, in 't begin van
de 9" eeuw, die stillekens -aan de din
gen op hun volkseh, op hun Ger-
maansch begon t-e noemen, gaf deze
maand den name van Oogstmaand.
En onze geliefde dichter Guido Ga
zelle- sprak gewoonlijk van Koorn-
maand
Maar we gaan ons geen zeer hoofd
aandoen omwilla van dien name.
We vieren den Oogst! En dat kon
den d-e menschen uit den ouden
tijd, en ja, ook uit den nieuwen tijd.
toch zoo schoon.
De Mei! Hé, je weet wel. die groe
ne kerel boven d-e gouden schooven
van het laatste ingehaalde voer. En
alsof hij nog niet schoone genoeg
was, werd er aan gepareerd met pa-
pierkes en -bloemen. En ginder hoog
was het een schaterende vreugde
rond den Mei, die in de maand van
Mei reeds zooveel plezier meebracht,
met den Meiboom, de Meiplanting,
de Meigilde.
'k Heb een meitak in mijn hand,
aan wie zal ik hem geven?
Nu is het de Mei van den Oogst,
waarover meer dan één Vlaamsch
liedje bestaat. Je kent toch allemaal
dat prachtige Oogstlied van Pater
Mervilii-e. Zing maar op:
Den hoogen meitak staat te pronken
van boven cp hët laatste voer;
al wiegewagen en al lonken,
knikte en loech hij naar den -boer.
De mei van over honderd jaren
beteekent. welvaart, vrede en vreugd,
om het aan Polen te geven, maar en met zijn groene en vaste blaren
is hij 't beeld der Vlaamsche jeugd!
't is zco!
en Hi-et zijn groene en vaste blaren
is hij 't beeld der Vlaamsche jeugd!
In oud» tijdien aarig het werk
volk op den laatsten wagen:
Het laatste voer is cp de baan
dat in den boer zijn schuur moet gaan.
E. Serrosn. In zijn wijds en zijds
gevierde stuk Hooger Opzet er
zijn tconeel mee in. En het klinkt
als een fanfare:
Gaan wij vandaag den oogst Inhalen
de stuiken staan :n ééne rij
7oo rijk en geel als goud te pralen
Het graan moet in, 't is oogstgetij!
Het laatste voer is ingereden,
van boven op, de mei gepint
en daarom is hét feest op heden
en daarom zijn wij welgezind.
En is hst in Veurne-Ambacht niet,
dat de inhalers zingen:
Kariole, ksriole, den oogst ls ln
en als de boerinne geen wafels bakt
't en is geen volle kariole.
Kermis cp 't hof. met wafels of
pannekoeken, of met rijstpap. Volop
boerenkermis.
En had iedereen zijn maag welge
daan, dan ging het naar buiten, waar
de mei cp den bleek-er «plant werd.
en er gefeest werd tot da eerste ster
ren hun bleeke gezichten uit da pur
peren hemelkappe staken.
Da boer was gelukkig. Onder 't dik
ke stroodak zat de oogst, ri.ip en vol.
Het hardste werk van dsn zomer
was af. Weldra zou het opnieuw plan
ten en zaaien zijn. want zoo gaat het
in ronden ring, jaar uit, jaar in.
Elders wera er met het inhalen
van den laatsten schoof, een gans ge
knuppeld. En dan werd die lustig
n-aar binnen gespeeld met vlaai en
nieuwe tarwe.
De armen ook werdan niet verge
ten. Ze mochten zanten, en kregen
van de liefdadige boerin nu en dan
wel eens een flink stuk.
Er is veel van die oude hertelijk-
heid te loor gegaan. Zooveel men
schen tellen maar het geld e-n zien
niet om naar de schoone blijheid van
t leven, die in meer dan één moment
hst landeliik leven zoo vroo en vreug-
dig maken" kan. Maar anderen hou
den de goede gebruiken, uit moeders
en vaders tijd, nog trouw in eere, en
vairen er daarom wellicht niet te
sl-sehter mee.
Het leven te lande is zoo heer
lijk voor wie het goed wil verstaan:
vrijheid en vreugd© onder Gods blau
wen hemel, gezondheid van lijf en
geest 'in 't afwisselend gedoe van 't
buitenwerk. Wie er geboren is. zal er
zco graag blijven. In ens land blijft
die goede trad tie. En liet gaat nog
zoo erg niet als in vele andere sre-
ken, waar er zooveel boerenmenschcn
hunkeren r.aar het stadsleven. Hier
zijn er steeds hofsteden te kort. Ons
Vlaamsche buitenvolk blijft getrouw
aan den grond, die hst zweet dronk
van heelder geslachten. Trouw aan
het schoone, forsige werk, midden de
weelde van Gods natuur, die maand
od maand in andere tooi en tinten
staat, om ons te verheugen en de
eentonigheid voor onze oogen te
breken.
Eentonigheid is allerminst het ken
merk van d-en buitenarbeid. Want
pas is de oogst binnen of rechte op
't land, of daar snijdt de blinkende
ploeg door 't gouden stoppelveld.
De oogst staat op ons land. Wat
vreugde, wat rijkdom. Doch iaat het
geen vreugde zijn- van menschen. die
niet verder denken dan hun neuze
lang is. Van den Greoten Meester
van Hierboven, kwam de weplde en
vruchtbaarheid en daarom zingen we
met Pastoor Mervilli::
We moeten God met dank betalen,
door Wien het minste zaadje leeft.
Hij die met zegen en zonnestralen,
ai wat groeit doen leven heeft
Ü.B.
over haar Congres, 't Was een tegen.-
vallertje... «Wat!» zei ze, «over een
peerdekoers schrijven ze meer! En
zoo 'n schoon Congres! Gelukkig dat
Vrouwenbeweging daar meer zal
over geven; ge ziet hoe noocUg onze
vrouwengilden zijn. De mannen be
grijpen niet!
Wij begrepen 't wel; moeder ge
raakte ni:t uitgepraat. Ze was waar
achtig lijk in den... hemel geweest,
Zondag, of alleszins in 't voorge
borchte. Die duizenden vrouwen in
de kerk en vandaar naar dat rendlijk
feestgebouw, 't Paleis der Schoone
Kunsten! Ge komt van te lande en
ge wórdt daar plots in zulk een para
dijs neergezet! En alles zoo schoon
versierd, zco in orde, zoo op zijp
beste, dat kon moeder niet beschrij
ven; landsche menschen vinden daar
geen woorden voer.
En dat was nochtans alles ter eer
van die wijkmeesteressenvrou»
wen die meer <en blauwe schort4
dragen dan een frak; die heele dagen
wasschen en plasschen en niet veel
uitkijken buiten hun parochiën; wier
dagen vol zijn als een ei en toch nog
tijd vinden om hun wijk te begaan!
Dat was nu ten minste een prijs-
uitdeeling voor moeders en wijkmees
teressen! En voor die simpele land
sche menschen werd daar een feest
gegeven... lijk er gegeven wordt voor
ministers en bankiers, met dat ver
schil dat alles li:p over Moeders
De oogen schitterden door de bril
glazen...
Er was ook gesproken geweest. Ni&
in dat hoog Vlaamsch, dat ge niet
verstaat... Maar Jw Baers en JwNae<
gels en Jw Vandeputte waren veel ti
veel gewoon niet de «kleine» men
schen om te gaan, om dingen te ver
tellen die ze niet verstonden. Dis
duizenden vrouwen hadden geluisterd,
aan de lippen gehangen van di»
spreeksters
Die Jw Vandeputte is van Blan
kenberg©, geloof ik,zei moeder en
'k west niet maar ge luistert
nog liefst naar uw eigen volk. Kijk,
we leefden meê, we gevoelden meê,
we peizen heele dagen wat daar ge-
zeid werd... de zuivere waarheid, ten
andere. De moeders staan in den
hoek, bij di-e heeren te Brussel, d«
moeders tellen niet meê, 't is lijk
of te zeggen dat die heeren geen
moeder hadden of er geen noodig
hadden. Ze zouden wel zorgen voel
d-e vrouwen o-p de fabriek, maar wal
wordt cr gedaan voor de moeder dil
thuis blijft en met de zerg zit van
een -bende lieve deugnieten, 'k Weté
er alles van... gij gloeiende rakkers,
gij duvels als ge een duim hoogt
waart...
...en haar oogen vlamden door haai
brilglazen. Of wij er ook alles van
wisten; maar moeder cked vroeger
lijk alle Vlaamsche moeders; patiën
tie hebben en zwijgen. Kom, moeder,
we zien ar u te liever om! en we
hebben, nu we groot geworden zijn,
er zoo'n deugd van u t-e hooren
moeder-en
't Moet veranderen en... 't zal ver»
and-eren ook,zei moeder. Voer
gezin moet men zorgen cn in 't gezii
draait toch alles rond moeder, di!
nooit t'endengewerkt is, ucoit mot
rust gelaten en blij is dat c's Kerf,
het Zondagwerk verbiedt; anders was
het eeuwigdurende dwangarbeid ge
weest! Veel meer word daar nog g?-
zeid cn 't werkplan uiteengezet voor
morgen, maar ciat zullen we op onze
vergadering-en bespreken. Dat er daar
duizenden vrouwen waren... Nooit in
.mijn leven zoo iets gezien! Oudere
en jongere, uit d-e Kempen, uit de
Mijnstreek, honderden tot onze eigen
provincie; Oostende-, Brugge Roese-
lare, Kortrijk en uit onzen Westhoek
hier! Aardig om buiten op straat al
die verschillende tongvallen te hoo
ren. De stoutste vroegen ai eens: Van
waar komt gij? En gij? We reken
den 't uit en wij van Veurne hadden
voorzeker de prijs van vcrstkorr.cn-
de In 't weerkeeren waren we dood
op en toch! 't Was alsof we van ec,v
bruiloft kwamen. Dien dag vergeten
w-e nooit.
Moeder ging naar Brusrel. Dingdag
was het t'-onzent vergadering... Kot-
fiebal voor heel den hoek!
Moeders oogskens tooverden weer
lichtjes door haar brilglazen, 't W-rs
de herhaling, denk ik, van wo» wij
gekregen hadden, maar ik vernam
dat er een... steeltje bijkwam. Ja
dat ging ons eigenlijk ni-et aan! Dil
duizenden wijkmeesteres&:n haddef
nu gezien en gevoeld dat aan één cfi
zelfde koorde werd getrokken van
Oost tot West. Nu gevoelden ze dat
er 165.000 moeders aan c'ievlfde
koorde in dezelfde richting trokken.
En de Boerinnebond trek ook meê
in dezelfde richting. Als al die moe
ders nu... serieus wilden trekken?
We kunnen al wat we willen,zei
moeder, maar we- moeten eerst Tril
len! Als we 't mesnen moet opvoe
ding en zedelijkheid, als we 't se
rieus mecnen met gezonde woningen
als we 't absoluut willen dat de ko-«
ningin van dsn heerd weer konin
gin wordt al was 't op haar kloe
fen en met de blauwe schort aan
dan zal 't ge beuren. Als wij het.
mesnen, zullen de gTOote Jan's en de
madams met schoothondjes het mes
ten afleggen. Zorg voor het volk be
teekent in dé ecriste plaats zorg voor
de volksvrouw en haar gezin.
Zoo was moeder weergekeerd uit
Brussel
Dinsdag avond, als we thuis kwa
men, schoten haar cogen nog von
ken door haar briigli-zen, want moe
der... meent toet en veis mee den, met
haar.
Moeder ging ne keer ncr.r Brussel!
Pfi VLAEMYNCil.
Marcel Money, zoon van toon en Ma
rie Leys, werd cp 23 Juni 1343 door da
Watouscbe Duitsche tolbeambten aan
gehouden, cp 23-6-43 naar It per gevoerd
en op 7-7-43 naar DuitschLin-J vrrl in
nen. Daar werd hij in April 1944 ln cm
beschieting gedood. Deze pijnlijke msre
stelde een einde aan de vreeselijke on
zekerheid waarin de familie Money
sinds meer dan t:n jaar verkeerde. Mar
cel, welke om zijn vriendelijkheid en
minzaamheid door ledereen bemind
werd, is Watou's eerste slachtoffer van
de nazi terreur. De brave jongen wordt
door iedereen betreurd. Wij beden langs
dezen kant nam de diep beproefde ouder»
onfc-e welgemeend» tteelaeaxiM in $US
jgrootea rouw,
