Die schokkende gebeurtenis
"Dagen die de WereSd doen beven»
De leperse Handelsfoor
Amerika uit zich tegen
de Communistische Ex
pansiepolitiek in Europa
lef Mesters blok is een werkelijkheid
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
President Truman roept in spoed
vergadering het Congres bijeen
en vraagt dringend
Het Vijf-ianden Pact
Woensdag te Brussel ondertekend
is 3'
BUITENLANDS OVERZICHT
WEET U...
DE HEREN VERWILGHEN
EN DE V0GHEL
VRIJGESPROKEN
llcscsr een overweldigend succes
SCHUIF
1 - Bespoediging van de Marshall-hulp
2 - Wederinvoering van de Dienstplicht
3 - Wederinvoering van de Wervingserganisatie
Een beslissende dog voor ons Land en veer Europa
DE CONFERENTIE VAN BRUSSEL HEEFT IN VIJF
DAGEN MEER GEDAAN VOOR DE EUROPESE VER
STANDHOUDING DAN ALLE ANDERE LANGE CON
FERENTIES VAN DE LAATSTE JAREN SAMEN
VIJFLANDENPACT
GETEKEND IN HET
PALEIS DER ACADEMIËN
TE BRUSSEL
Zaterdag 20 Mr.art 1048.
BESTUUR EN REDACTIE:
Gasthuisstraat 19, Poperinge.
Telefoon 9. Postchcck 47.63.GO.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België tot Nieuwjaar 82 fr.
Belgisch Congé 3,fr. p. week.
Frankrijk Holland 3,fr. p. week.
Andere landen 3,50 fr. p. week.
Uitgave POPERINGE-ÏEPER-WI RVIK en Orcliggende
Aangesloten bij V. B. P. P.
pi
HET
KELIJKS
ONZE BURELEN:
Roeselart, St-Alfonsusstraat 11.
leper, G. de Stuersstraat 4.
Poperinge, Gasthuisstraat 19.
Veurne, Noordstraat i4.
Wervik, Kasteelstraat 26.
Nicuwpoort, Langestr. (M. Dumon).
JAAR. N' 12.
PRIJS PER N': 2 FRANK.
ONZE UITGAVEN:
Roeselare-Ieper-Meencn.
Veurne-Nicmvpoort-DiksmuideJ
Poperinge-Ieper-VTervik.
GEHEIME WAPENOPSLAG
PLAATS ONTDEKT IN
VOORSTAD VAN PARIJS
't Was een schokkende gebeur
tenis; öie de hele wereld beroer
de.
Over de Radio werd het nieuws
uitgevonden, al de bladen bloklet-
terden dat bericht: Jan Masaryck
had zelfmoord gepleegd; en nog
wel een paar dagen nadat men in
zijn land met grote praal zijn va
der had herdacht, Tomas Masa
ryck, de bevrijder van Tche-
cko-Slowakije.
Zijn zoon Jan Masaryck ging
den dood in, 'omdat hij overtuigd
was dat zijn volk opnieuw de vrij
heid heeft verloren en hij zelf
geen ander middel vond om zijn
landgenoten te overtuigen van
het verlies hunner vrijheid.
L.n vreemd geval! Vermoede
lijk had Masaryck wel gelijk waar
hij meende dat zijn volk onder
den hiel ligt van de Russen.
En langs hier en daar wordt
Masaryck reeds Martelaar ge
noemd. Liever... dood dan slaaf! I
Iioevelen hebben nu in de laat-
ste jaren de hand aan zich zelf
geslagen? Hitier, Goebbels, Goe-1
ring, tal van Duitse generaals...
omdat zij, de grote mannen van i
één dag, de heersers van één dag,]
te... laf waren om te leven en te
boeten! I
Kon Masaryck het verzet niet
stijven in zijn land? Kon hij het
verzet niet leiden? Was hij bang
voor dien strijd, bang voor de ge
volgen? We werpen hem den steen
niet... God alleen is Rechter!
Men zegt dat zijn volk begre
pen' heeft. De bladen berichten
dat duizenden het graf van Ma
saryck bezoeken; dat tallozen
hem aanzien als een ware marte
laar, martelaar voor de vrijheid
van zijn volk. Het is mogelijk!
Maar dan ga ik plots negentien
eeuwen achteruit... gij begrijpt
reeds... Negentien eeuwen achter
uit... Golgotha, de Calvarieberg
en op de top van dien berg een
lomp kruis waar een echte mar
telaar aan genageld, aan- vastge
klonken is.
Hij vluchtte het lijden niet, Hij
zocht het...
Hij stierf voor de vrijheid van
alle mensen, van alle volkeren.
Hij wist wat Hij lijden zou!
geen enkele foltering of Hij had
die voorzien; en toch! Dat on
menselijk lijden vluchtte Hij
niet... Hij zocht het... opdat ieder
druppel bloed getuigenis zou ge
ven van zijn grote liefde voor alle
mensen.
Hoe dat nu komt weet ik zelf
niet; maar wijl ik aan die jam
merlijke dood denk van dien
Staatsman uit de twintigste eeuw
zie ik voir mijn ogen, groter, on
metelijk groter en hoger dan
ooit... het Kruis! Het mag nu nog
zó vreemd zijn, het mag nog zo
dwaas zijn; ik kan er niets aan
doen. Ik denk immers aan die
duizenden mensen die Masaryck's
daad schijnen te begrijpen; er
een held en,martelaar van maken
willen en niet meer begrijpen wil
len dat zij zelf verlost werden en
gered door Hem die stierf op het
kruis... die niet in den dood
Vluchtte maar goddelijk heldhaf
tig, zonder een klacht leed en
stierf. Maar daar was de redding
dan ook... volkomen! Die dood
was niet een wanhoopsdaad als
les voor het volk. Die dood bracht
de algehele bevrijding.
Er is wel niemand, tot welke
gezindheid hij ook behore, die
niet een ogenblik heeft nage
dacht, die niet alles gelezen heeft
Wat zijn blad meêdeelde over den
- I
dood van Masaryck. Een schok,
inderdaad! Wat haalt zijn volk
uit zijn daad? Een raadsel is 't;
een raadsel blijft het.
Maar als. in de Passietijd, de
Kruisweg' wordt gedaan, knielen
we bij ieder Statie en herhalen
Wij aanbidden U Christus en lo
ven U omdat Gij door uw kruis
de wereld verlost hebt. Die ver
lossing is een feit, al zo werkelijk
als de kruisiging zelf.
Het heeft geen zin, ik weet het;
het is bijna èrgerlijk die gebeur
tenissen te vergelijken.
Maar wat misschien wel even
ergerlijk is,., dat we zo gemakke
lijk die grootste aller gebeurte
nissen vergeten: de verlossing
door den dood van Christus!
...de 'Goede W.eek begint mor
gen; Palm-Zondag! In onze pro
cessie, in de uwe ook wel, gaat nu
een Hosannah-groep meê; meis- m
jes die wuiven met palmtakken Een voorraad van 5 ton wapens werd
en hosannah zingen! [onlang* ontdekt in een der voorste-
Maar dat hosannah, óver ne- Iaen van Pa»j*. De wapens waren ge-
n.entien eeuwen luidde eenvoudig
de passieweek in! Dat jubelge
zang werd enkele dagen later:
«.Aan 't kruis met hem»!
De Goede Week! Witten Don
derdag, Goede Vrijdag, Paas-Za-
terdag! Wie een hert heeft, voelt
meê in die dagen. Waarom lopen
onze kerken niet vol in morgen
en avonddienst? Hoe verlaan we
ook mogen zijn, kunnen we daar i
niets van afduwen van onzen
I tijd? Als 't orgel zwijgtr als de
ratel krijst, dan moeten wij ons!
hert laten spreken... Hem aan-
bidden, op Witten Donderdag in
de stille, lyeimvolle kerk; de
Kruisweg méégaan op Goede Vrij-
dag, de Kruisweg meeleven, de
Heer zien vaillen onder 't zware
I kruis, de klank horen van de lom
pe spijkers die zijn handen en
v oeten doorborenwe moeten
Hem zien uitbloeden voor ons. E.j
ontvluchtte het leven niet, Hij
ontvluchtte het lijden nie't. Hij
gaf zijn leven: Hij schonk de
laatste druppel bloed. Die dood
bracht onze verlossing meê; al-
I gehele verlossing, niet voor een
j natie, voor alle naties, voor alle
mensen, voor alle tijden,
i Hedendaagse gebeurtenissen le-
ren ons misschien beter begrij -
pen, min vergeten die enfge ge-
beurtenis. Dan was 't misschien
j toch niet zo dwaas aan die nieu
were gebeurtenis te denken.
PÉ VLAMYNCK.
j borgen in een hanga&r en bestemd
I voor een Zionistische Organisatie.
Op de foto: de politie tijdens het
onderzoek.
Dat de termijn van instu
ren van onze Litteraire
Prijskamp» verlengd is
tot o]) 31 Maart?
Dat er 1.000 Fr. prijzen
aan verbonden zijn?
Dat... de bijdragen flink
binnenkomen?
Woensdag o.m. deed de 4" Kamer
van het Krijgshof te Brussel, onder
voorzitterschap van Raadsheer Huy-
brechts, uitspraak in de zaak der hb.
secretarissen-generaal Verwilghen en
De Voghel. Zich steunende op de
zelfde argumenten, die vervat waren
in het vonnis van eerste instantie,
nl. dat de' beschuldigden enkel ge
handeld hebben onder dwang en zij
nooit kwade bedoelingen gehad heb
ben, doch enk'el handelden om de
wegvoering der arbeiders in massa te
vermijden, spreekt het Krijgshof de
vrijspraak voor beide beschuldigden
uit.
We wensen hr Verwilghen, in onze
streek zeer goed bekend om zijn uit
zonderlijke verdiensten aan de bevol
king bewezen, van harte proficiat.
III!
Koortsig wordt er gearbeid om van
de 18" leperse Handelsfoor een top
prestatie te maken. De zalen van
Laken-Halle, Vlees-Halle en Stads
schouwburg zijn in werkhuizen her
schapen. Ieder tentoonsteller wed
ijvert er om zijn stand een zo mooi
mogelijk uitzicht te geven, wat hem
toelaten moét zijn waren onder de
meest verscheiden vorm en in het
meest gunstige daglicht aan het
talrijk te verwachten publiek voor
te stellen en aan te bieden. Ook t„s-
sen de Laken-Halle en de Kathe
draal wordt een grote hangaar De
Meesteropgetimmerd, om aan de
zo talrijke deelnemers aan de Han
delsfoor gelegenheid te geven over
de nodige ruimte te beschikken.
Daarbij komt nog dat, voor gans de
duur der handelsfoor, de Vande Pee-
reboomplaats als automobielsalon in
open lucht zal ingericht worden,
plaats, waar al de laatste modellen
TWEE MISSIONARISSEN EN TIEN MISSIEZUSTERS
TERUG UIT CHINA
Op Donderdag 11 Maart jl. bracht
ren vliegtuig van de Avi-Trans-
port2 Missionarissen en 10 Missie
zusters te Melsbroeck terug van uit
Shanghai.
De Missionarissen waren twee Bel
gen, E.P. Heyns, Scheutist, 72 jaar,
uit Ooien en E.P. Vloeberghs, Scheu
tist, een Waal. Alle Missiezusters wa
ren Nederlandse.
In een missiepost van Jehol welke
55 jaar geleden werd gesticht hadden
zij vele jaren gewerkt. De jongste
der terugkerenden vertoefde er reeds
sedert dertien jaar. Een eerste maal
werden zij door de Jappanners in
hun missiepost geïnterneerd, waarna
de Paters vier jaar in een concen
tratiekamp doorbrachten. Dan kwam
de bevrijding, gevolgd door burger
oorlog met een gruwelijke nasleep
en communistische overheersing. Op
15 September 1946 werd de missie
post een eerste maal aangevallen
door de roden, maar deze moesten
zich terugtrekken. Zes maanden la
ter bezetten de communisten de mis
sie. De missionarissen moesten de
wijk nemen, hun kerk werd vernield
en alles geplunderd. Kort nadien
werd de missie ontzet door de nati
onalistische troepen, naderhand bra
ken de communisten weer door. De
katholieke priesters en zusters wer
den in de gevangenis gestopt en van
alles beroofd, zelfs vs.n hun klederen.
De overste werd zelfs een half uur
aan een touw opgetrokken. Twee an
dere Paters en een Inlands priester
kwamen alsdan in de gevangenis om.
Ten slotte waren de 12 terugkerende
te Tien-Tsin beland en konden zij
nu naar Europa terugkeren. Alle
wensen evenwel naar China terug te
keren.
Andere Missionarissen
door Communisten
gevangen gehouden in China.
Te Peping hebben de Britse en
Amerikaanse consulaten een bood
schap naar de communisten gezon
den om hen te verzoeken 12 katholie
ke missiezusters welke sedert Novem
ber in een gevang te Hsienhsien zijn
opgeslotten, vrij te laten.
Men vermoedt dat nog II andere
missionarissen, alle Fransen, in de
zelfde gevangenis zijn opgesloten en
naar men heeft vernomen moeten
die er slavenarbeid verrichten, dit
niettegenstaande hun hoge leeftijd.
mm
Buvtustaand plaatje werd .genomen even na hun aankomst te Meltferoek
van personenwagens, camions en
camionetten, zowel van Europese als
van Amerikaanse merken zullen te
bewonderen zijn.
Zeker; de leperse Handelsfoor zal
andermaal uitgroeien to; iets groots:
de stad leper waardig.
EEN LEZING OVER
RADIO KOKTRIJK EN RIJSEL
Maandag 22 Maart, te 19.50 u.
Wordt er over Radio Kortrijk een le
zing gehouden over de 18" leperse
Handelsfoor, ook Zender Rijsel
springt bij met een causerie over
zelfde onderwerp dit op Donderdag
25 Maart, te 8 uur 's morgens.
DE OFFICIËLE OPENING
De Handelsfoor wordt officieel ge
opend op Witten-Donderdag te 15 u.
door de Heer Jan Vander Ghote,
Burgemeester der stad.
Op Goeden Vrijdag worden al de
leerlingen der scholen van gans het
arrondissement uitgenodigd, verge
zeld der leerkrachten tot een koste
loos bezoek aan de foor.
Zaterdag 27 Maart, In cinema
Flora Grote Markt, te 10 uur en
te 16.30 uur volgt een kosteloze film
voorstelling ingericht door de Firma
Stevens,
Deze film zal in hoofdzaak de
landbouwers aanbelangen daar de
volledige uiteenzetting der Surge-
Melkmachinezal ontrold worden.
Voor de voormiddag vertoning zal
het inleidend woord gegeven worden
door Hr Ingr. Simoens, Prov. Direc
teur der Landbouwdiensten.
Op Goede Vrijdag 26 en Zaterdag
27 Maart, is de Vrije Berocpsschool
in volle bedrijvigheid, gans de dag
toegankelijk voor het publiek. (In
gang langs de Meenenstraat).
Op Pasen, Zondag 28 Maart, zul
len verder volgende muziekmaat
schappijen concerten uitvoeren op
de Grote Markt en de René Colaert-
plaats. Deze zijn: De Harmonie «Pi
canol leper; De Vlaamse Vrien
den Vlamertijige; c Ste Cecilia
Watou; «Ste Cecilia» Veurne; «De
PhilharmoniePoperinge: «Ste Ce
cilia Passchendale en de Harmo
nie Onder Ons van Wervik.
Paus-Maandag 29 Maart:
FRANS-BELGISCHE DAG
Te 11 uur worden volgende perso
naliteiten ontvangen op het stadhuis
door de Stadsoverheden. Een afge
vaardigde van de Heer Ambassadeur
van Frankrijk in België; de Weledele
Heer Gouverneur der Provincie West-
Vlaanderen, Ridder P. d'Outryve
d'Ydewalle; de Heer Prefect van
het Noorden: de Heer Consul Gene
raal van België te Rijsel; de Heer
Consul van Frankrijk te Kortrijk;
de HH. Burgemeesters van Rijsel,
Roubaix. Tourcoing, Belle, Boesche-
pe. Hazebrouck, Wattrelos, St Omer,
Duinkerke. Armentiers, Cassel. Frans-
Wervik en Komen-Frans. Onmiddel
lijk na de ontvangst op het stad
huis, volgt dan het bezoek der Han
delsfoor waarna de genodigden een
lunch zal aangeboden worden.
(Zie vervolg 3" blad)
na lezing, ons blad in de banden
een uwer vrienden of buren die
on» blad niet hebben. U bewijst
er ons een dienst mee. Dank.
OOK DE GELEERDEN
BEGINNEN HET IN TE ZIEN
De gebeurtenissen in Tchecko-
Slowakije, en vooral het stomme
protest van de dode Jan Masa
ryck, hebben veler ogen eindelijk
geopend. En het plezantste is dat
gij cn ik dat allang wisten, ter
wijl de geleerden en de grote
mannen dat nu pas schijnen te
ontdekken. Spaak doet inder
daad in 1348 wat wij in 1945 ge
vraagd hebben en gezegd hebben
dat er moest gedaan worden.
En zelfs Mr Buset, de zo com-
munophiele voorzitter van de B.
S. P., heeft verleden week te Aar
len en op de partijraad vernieti
gende woorden over het commu
nisme uitgesproken.
En daar valt ons in de Times
van 13* dezer een uitspraak in het
oog van Sir H. Shaweross, procu
reur-generaal bij het internatio
naal gerechtshof te Nurenberg.
Ziehier iaat hij gezegd heeft:
Geloof me: drie jaar, twee jaar
geleden, was ik geweldig pro-
Russisch en stond ik op de
uiterste linkervleugel van mijn
partij. Nog ben ik van mening
dat het van het allerhoogste be-
lang is met Rusland samen te
werken, mits een wederzijdse
eerbied voor onze respectieve
rechten in acht te nemen, maar
tijdens deze laatste jaren heb
ik gezien wat er aan 't gebeuren
is.
Stap voor stap ben ik meer
en meer er toe gedwongen te bs-
sluiten dat het doel van het
communisme in Europa akelig
en dodelijk is.
Ik heb de Nazi's vervolgd te
Nurenberg. Met mijn Sovjetool-
lega's heb ik de Nazi-aanval en
de Nazi-terreur veroordeeld. En
j> nu ben ik beschaamd en verne-
derd te moeten vaststellen dat
hetzelfde doel, onder een ande
re naam maar met dezelfde
middelen, wordt nagestreefd.
Voila! Daarmeê bekent-de ge
wezen procureur-generaal van
het gerechtshof te Nurenberg dat
niet alleen Ribbentrop had moe
ten hangen, maar ook Molotov en
dat de Angel-Saksers zich hope
loos belachelijk gemaakt hebben
door samen met \de ene bende
booswichten de andere te loülen
veroordelen en uitroeien. Daarmee
veroordeelt de attorney-general
tevens de onzinnige politiek van
Roosevelt die aan de Russen
steeds maar toegevingen deed in
de valse veronderstelling dat de
copimunisten mensen ivaren ge
lijk alle andere.
En we zeggen meer: die beken
tenis betekent in de grond dat de
Angels-Saksers thans duidelijk
inzien dat, zo er een nieuwe oor
log moest volgen, de schuld oótyts*
spronkelijk bij hen zelf ligt, om
dat ze, juist gelijk voor '40, moed
willig ziende blind geweest zijn.
KOORTSIGE HAAST
Nu de Westerlingen eindelijk
uit hun winterslaap ontioaakt
zijn, ivordt er met koortsige haast
gewerkt aan de verdediging van
wat er van Europa rest tegen de
vloedgolf van het communisme.
Verleden week schreven we over
de Dujtsland-conferentie te Lon
den en de Vijf Landen-conferen-
tie te Brussel. Beide conferenties
zijn van het allergrootste belang.
Intussen spitsen de toestanden
zich nog verder toe. Moskou voelt
dat het er begint te spannen en
wil nog vlug zoveel mogelijk in
zijn schuur binnen halen vooral
eer het onweer losbarst, loant de
barometer gaat naar storm.
FINLAND werd aldus uitgeno
digd een militair bijstandsverdrag
af te sluiten met de U.S.S.R.
De kleine Finnen kunnen er na
tuurlijk moeilijk van uit die uit
nodiging aan te nemen, maar ze
hebben wel de moed gehad te la
ten opmerken dat een militair
pact geen zin heeft. Finland zal
inderdaad geen oorlog beginnen
en door wie anders dan door Rus
land' zou het ooit worden aange
vallen? Het gaapt dus als een
oven dat dat pact maar camou
flage is en dat de bedoeling van
het Kremlin is Finland volledig
onder de knoet te brengen en met
de andere slachtoffers op één lijn
ie brengen.
OOSTENRIJK voelt zich even
eens ten zeerste bedreigd, en zag
zich verplicht in de mate van
het mogelijke, want zij zitten met
de beer in huis de nodige af
weermaatregelen te nemen.
NOORWEGEN voelt een druk
op Narvik dat de Russen zouden
willengebruiken als een uitvals-
poort op de Atlantische Oceaan.
In ZWEDEN is men al niet min
der ongerust, en heeft de Gene
rale Staf een boodschap aan de
Koning gericht, waarin de na
druk wordt gelegd op de zeer ern
stige internationale spanning en
waarin gevraagd wordt de in dit
kader passende militaire maatre
gelen te nemen.
In DUITSLAND tenslotte heb
ben, de Russen aan de S.E.D. (so-
ciaio-commuiiisteii) bevel gege
ven op 18 dezer een nieuw fameus
Duits Volkscongres te organi
seren, waarvan algemeen gevreesd
ivordt dat het de eis zat stellen
tot het oprichten van een cen
trale regering voor de Russisch
zóne en het inschakelen van die
zone in het Sovjet-systeem. Dit
zou dan hoogstwaarschijnlijk het
einde betekenen van de inter-
geallieerde controleraad te Ber
lijn en dus de definitieve verde
ling van Duitsland consacreren.
Aan de andere kant is er de
vraag van de Chileense regering,
gesteund door de Angelsaksers en
Benelux, om de communistische
staatsgreep in Tckecko-Slowakije,
door de Veiligheidsraad te laten
onderzoeken
Er is vooral het Marshallplan
dat door de Amerikaanse Senaat
met een overdonderende meerder
heid en in spoedtempo werd goed
gekeurd.
Er zijn de herhaalde berichten
uit de States dat Amerika de in-
tegreteit der West-Europese Unie
militair zou waarborgen.
En er is vooral de rede die Pre
sident Truman, heden Woens
dag (1), voor het Congres zal uit
spreken en waarvan algemeen
verwacht wordt dat ze een zeer
duidelijke en zeer scherpe waar
schuwing zou zijn aan het adres
tan de Sovjets en ivaarbij de Pre
sident zou vragen de alarmtoe
stand uit te roepen met al de ge
volgen die dit meebrengt: alge
mene dienstplicht, mobilisatie van
de ganse industrie en uitgebreide
volmachten aan de regering.
Er is bijgevolg aan de Sovjet
zijde een koortsige haast om nog
zoveel mogelijk te pakken, en aan
de andere kant een koortsige
haast om zich gereed te maken
voor wat misschien komen zal,
of door hun voorzorgsmaatrege
len het losbarsten van het con
flict te voorkomen.
KOMT ER OORLOG?
Dagen die de wereld doen be
venwas de titel van een com
munistische film over de October-
fevolutie van 1917. Toen heeft de
wereld gebeefd, maar niemand,
zelfs niet de cineast die de titel
koos, heeft, vermoedelijk gedacht
hoezeer die revolutie, 30 jaar la
ter, de wereld werkelijk zou doen
beven.
Thans vraagt iedereen zich in
derdaad bezorgd af of het com
munisme dat toen geboren werd,
de wereld thans in een nieuwe
gruwelijke oorlog zal meesleuren.
De onzinnige politiek van Roo
sevelt heeft dit gevaar klaarblij
kelijk ten zeerste verhoogd en de
goedzakkige slappe Westerse po
litiek der laatste drie jaar heeft
daaraan niet veel gecorrigeerd.
Thans gaat het er zeer scherp
aan toe, en zonder te beschikken
over de inlichtingen van de Ame
rikaanse legerstaf die zo juist
dagenlange geheime besprekingen
heeft gevoerd, ziet iedereen in
dat we op de rand van de af
grond leven en dat elk verkeerd
'gebaar ons in die afgrond kan
doen vallen.
De vraag zou dan ook zo moe
ten gesteld worden: lopen wij ge
vaar binnen kort ons evenwicht
te verliezen?
Het is ongetwijfeld zo dat er
op dit ogenblik talloze stronkei
stenen op de weg liggen en dat
niemand metzekerheid kan zeg
gen dat er iets of niets zal ge
beuren.
Logisch gesproken echter is het
gevaar tot oorlog niet gestegen
tijdens de jongste weken.
Er zijn inderdaad volgende fun
damentele vaststellingen te-doen:
1. - Rusland heeft colossale
wonden te verzorgen en heeft
daarvoor behoefte aan een rela
tieve vrede.
2. - De communistische machts
grepen die tot nog toe plaats von
den consolideren alleen de posi
ties die stom-weg te Yalta en
Potsdam aan de Sovjets werden
prijsgegeven.
3. - Zolang Amerika over het
atoombomoverwicht beschikt is
het weinig waarschijnlijk dat de
Russen hun kansen zullen wagen,
want het kan onmogelijk het
voorbeeld van Japan vergeten,
dat na. twee atoombommen capi
tuleerde.
We kunnen dan ook de toe
stand best als volgt resumeren:
Finland kan nog verloren gaan
zonder dat het een casus belli
(een geval van oorlog) wordt. Ra
ken de Russen echter aan Noor
wegen of krijgen ze Italië in hun
macht dan is de oorlog nog een
kwestie van tijd.
En het woord waarmee een
vriendeen discussie omtrent de
internationale toestand besloot
lijkt me inderdaad zeer ivijs:
Wij hebben geen redenen om
pessimist te zijn. maar het is toch
best een goeie Pasen te houden».
17-3-48. V. WESTERLINCK.
(1) Commentaar over deze rede vin
den onze lezers hiernevens.
De politieke gebeurtenissen der
laatste weken in Europa hadden gro
te weerslag gevonden in de U.S.A.
waar meer en meer de mening op
ging dat de U.S.A. halt moest roepen
aan de communistische expansie in
Europa.
Begin dezer week werd dan in het
vooruitzicht gesteld dat hieromtrent
de U.S.A. militaire steun zou toezeg
gen aan de West-Europese Unie,
wijl anderzijds voorgehouden werd
dat President Truman een laatste
waarschuwing sturen zou aan Stalin.
Anderzijds werden drukke bespre
kingen gehouden tussen leden van
de Regering en de legerstaven.
Dinsdag jl. werd dan medegedeeld
dat President Truman het Congres in
spoedvergadering had bijeengeroepen
voor de daaropvolgende dag', bericht
dat groot ophef maakte, te meer
daar op dezelfde dag te Brussel het
Vijflaadenpact moest worden onder
tekend.
HET VERZOEK VAN PRESIDENT
TRUMAN AAN HET CONGRES
Het was dan ook onder zeer grote
belangstelling dat de Congresleden
Woensdag jl. samenkwamen.
Na de opening der vergadering
Wij hebben gevoeld dat het tijd was en ik ver
klaar dat het ntet te laatis om ons te verenigen
voor- de verdediging van. dezelfde gedachten icaarvoor
onze volken samen gestreden hebben.
Wij zijn verenigd om ons te verdedigen in geval wij,
bij ongeluk, aangevallen zouden worden.
EERSTE-MINISTER SPAAK.
De Heer H.-P. Spaak
ónze iuitiatiefvolle Eerste-Minister en
tevens Minister van Buitenlandse Za
ken, die zeker wel het grootste aan
deel Heeft bij liet verwezenlijken van
het' Vijflandenpact.
2)
3)
De 19 Punten van het Verdrag.
I) de verdragsluitende partijen ver
binden zich hun economische ac
tiviteit te organiseren en in on
derlinge overeenkomst te. bren
gen ten einde het rendement er
van zo hoog mogelijk op te voe
ren;
de verdragsluitende partijen zul
len zich inspannen om de levens
standaard van hun volkeren op
te voeren en de nationale acti
viteit op sociaal gebied te be
vorderen
de verdragsluitende partijen wil
len de beginselen, die len grond
slag liggen aan onze beschaving,
dieper doen doordringen en het
cultureel verkeer onderling uit
breiden;
4) zo één der verdragsluitende par
tijen moest aangevallen worden,
dan zullen de andere met mili
taire en andere middelen hulp
en bijstand bieden;
5) de aldus getroffen maatregelen
zullen desgevallend dadelijk ter
kennis worden gebracht van de
Veiligheidsraad
6) de verdragsluitende partijen zul
len aan geen coalitie deelnemen
of geen verdrag sluiten, tegen
één der partijen gericht;
7) te dien einde zal ook een ad
viserende raadworden opge
richt, die zal bijeenkomen tel
kens hij dit gewenst acht: op
verzoek van een der partijen zal
de adviserende raad terstond
worden bijeengeroepen
8) de verdragsluitende partijen Zul
len hun geschillen voorleggen
aan het Internationaal Gerechts
hof geschillen die hier niet voor
vatbaar zijn, zullen aan een be-
middelingsprocedure worden on
derworpen;
9) in gemeen overleg kunnen de
partijen een andere staat uitno
digen tot hét Pact toe te treden;
10) het Pact treedt in werking zo
dra de laatste bekrachtigingsoor-
konde zal ingediend zijn; het
Pact wordt gesloten voor 50 jaar;
na het verstrijken van deze ter
mijn kan Iedere partij. wat
haar betreft. een einde stellen
aan het verdrag, mits de rege
ring van België een jaar van te
voren te verwittigen; de Belgi
sche regering moet de andere
partijen op de hoogte houden
van de neerlegging der bekrach
tigingen alsmede van de eventu
ele opzeg; de Franse en de En
gelse tekst zijn beide authentiek;
het oorspronkelijk exemplaar
van I. t verdrag zal in het ar
chie i er regering van België be
rust. u.
Op Vrijdag 12 Maart jl. nam de
Vijflandenconferentie, gehouden te
Brussel ter oprichting van een Wes
terse Unie een einde, nadat de deel
nemende diplomaten een ontwerp
verdrag hadden samengesteld welke
dan nog aan de goedkeuring van de
onderscheidene Regeringen diende
voorgelegd. De inhoud van dit ont-
werp-verdrag werd niet bekend ge
maakt, wat eerst zou gebeuren na de
plechtige ondertekening ervan.
Naderhand werd vernomen dat de
toetreding van Portugal en Italië tot
dit pact, door de diplomaten welke
verblijf houden te Parijs, werd be
sproken.
Op Maandag jl. werd het ontwerp
verdrag reeds goedgekeurd door de
Britse Regering en werd tevens be
vestigd dat het pact plechtig zou
worden ondertekend op Woensdag 17
Maart te Brussel.
DE ONDERTEKENING
Voor 50 jaar verbonden.
In het Paleis der Academiën te
Brussel had dan Woensdagnamiddag
jl., tijdens een historische plechtig
heid, de ondertekening plaats van
het Pact van Brussel.
Op deze plechtigheid waren aan
wezig: de HH. Spaak, Bidault, Bevin,
Bech en van Boetselaer van Ooster
hout, de respectievelijke Ministers
van Buitenlandse Zaken van België,
Frankrijk, Groot-Briitanje, Luxem
burg en Nederland, verder de HH.
Ambassadeurs te Brussel der vier
laatst vernoemde naties, Minister
Eyskens, en andere personaliteiten.
Te 17.10 werd overgegaan tot de
ondertekening van hetverdrag. Na
de Hr Spaak tekenden de Ministers
van Buitenlandse Zaken van Frank
rijk, Luxemburg, Nederland en Enge
land, daarna ook de heren Eyskens,
Minister van Financiën, die namens
deBelgische Regering tegentekeni,
dan de heren Als, Ambassadeur van
Luxemburg; de Hautecloque, Ambas
sadeur van». Frankrijk; Harinxma
Thoe Slooten, Ambassadeur der Ne
derlanden, en Rendel, Ambassadeur
van Engeland.
TOESPRAKEN
Na de plechtige ondertekening wer
den enkele toespraken gehouden.
De hr spaak kwam het eerst
aan de beurt, en verklaarde o.m.:
We hebben gevoeld dat het tijd was
om ons te verenigen voor de verde
diging van die gedachten, waarvoor we
we tweemaal toe gevochten hebben,
liet was tijd om in liet gedeelte van
do wereld waarin wij leven, even
wicht en voorspoed te brengen.
Het is niet nodig te verklaren dat
dit akkoord tegen niemand is gericht
en niemand heeft reden zich er over
te verontrusten, gaat de Minister ver
der. Onze inspanning staat onder het
teken van de vrijheid, de eerbied van.
het individu en de politieke demo
cratie. Hierdoor sluiten wij elke uit
daging uit. Wij willen ons geens
zins bemoeien met binnenlandse aan
gelegenheden van anderen, maar we
eisen van hen dezelfde houding.
We zijn verenigd om ons ie ver
dedigen tegen mogelijke aanvallen en
onze fo rnule is ontleend aan het
handvest van de Verenigde -Naties.
We willen niet alleen diplomatilek
samenwerken, maar ook economisch.
Dit verdrag geeft ons de hoop dc
vijf landen rijk cn welvarend te ma
ken.
Dadelijk na Hr Spaak kwam de
HR BIDAULT aan het woord en in
zijn toespraak verklaarde hij o.m.:
Op de weg van Parijs naar B "us-
sel is er bijna geen stad of dorp
of zij dragen dc naam van een veld
slag. Dit drama heeft al te lang ge
duurd. Wij zijn hier verenigd om er
ccn einde aan te maken. Dit akkoord
is in overeenstemming met de ge
meenschappelijke eisen onzer lan
den. Wij zullen de vrede cn vrij
heid verdedigen. Noch de list, noch
het geweld zijn de richtsnoeren ge -
weest van ons besluit. Ons akkoord
is uit eigen beweging tot stand ge
komen. Wij zijn oude landen die pe
riodiek door het ongeluk zijn getrof
fen. Wij zijn het beu. Wij zijn voor
taan verenigd en naar ik hoop voor
immer.
Het iand, het edele toevluchts
oord, waar wij heden ontvangen wor
den, zij gedankt.
De HR VAN BOETSELAAK, Ne
derlands Minister van Buitenlandse
Zaken, vrees er vervolgens op, dat dit
yerdrag voor Nederland van histori
sche betekenis is, daar het een einde
stelt aan de neutraliteitspolitiek van
zijn land. Dit '.verdrag sluit alle mo
gelijkheid om neutraal te blijven uit.
Men kan zijn ogen niet sluiten voor
de grondige wijzig'ng van de toestand
in Europa en wij beseffen het ge
vaar dat een agressie tegen een der
partijen tot gevolg hebben zou. De
West-Europese Unie heeft slechts een
defensief doel. Het is tegen geen en
kele staat gericht. Met vreugde zal
een verruiming van de aangcslote
nen worden begroet.
IIR BECH. de Minister van Buiten
landse Zaken van Luxemburg deed
ook uitschijnen dat dit verdrag van
onderlinge economische, politieke en
militaire bijstand de kern vormen
zal voor de nieuwe solidariteit van
Europa. Door .dit verdrag verzaakt)
Luxemburg aan de neutraliteit. Ook
de Hr Bech beklemtoonde dat ook
nog andere naties tot het verdrag
zenden kunnen aansluiten.
<Zie vervolg 2' blad).
verzocht President Truman hes Con
gres dringend volgende maatregelen
te treffen
1. Dringend het economisch her
stelplan dat als de voornaamste bij
drage tot de vrede wordt beschouwd
goed te keuren.
2. De verplichte dienstplicht snel
aan te nemen.
3. De tijdelijke wederinvoering
van dc wervingsorganisatie goed te
keuren, zodat de Amerikaanse strijd
krachten «op het toegelaten effectief"
worden gehandhaafd, d.i. I.7M3WO
man voor het land- en luchtlager en
500.009 man voor de vloot.
De Verenigde Staten moeten im
mers sterk genoeg blijven om lie Eu
ropese landen, die bedreigd werden
door de communistische greep, ter
hulp te komen tot dat deze luiden
zelf weer sterk genoeg zijn gewor
den
ZWARE AANKLACHT
TEGEN SOVJET-RUSLAND
In de rede die de Hr Truman hield
om zijn verzoeken kracht bij :e set
ten heeft hij tevens een scherpe aan
klacht geuit tegen Sovjet-Unie. Zo
verklaarde hij o.m.:
Sedert het einde van de vijande
lijkheden hebben de Sovjets en hun
trawanten de onafhankelijkheid en
het demokratisch karakter yaei een
gehele reeks landen van Oost- en
Centraal Europa vernietigd. Deze
onmeedogende gang van de gebeur
tenissen en het duidelijk opzet deze
actie toe te passen op de overige vrije
landen van Europa hebben ot> toe
stand In Europa in een critiek sta
dium gebracht.
Ik geloof dat wij thans z« ver
gekomen zijn, dat de Amerikaanse
positie ondubbelzinnig moet worden
bepaald zei spreker.
De president verklaarde vïj-voI-
gens onder verwijzing' naar hét be
lang van het pact van Brussel: De
ze ontwikkeling van zaken verdient
ten volle onze steun. Ik vertrouw,
dat dc Ver. Staten de vrije znties
de door de toestand vereiste steun
Zuilen verlenen met de daartoe ge
schikte middelen. Ik ben overtuigd
dat de vaste wil van de vrije naties
in Europa zich zelf te verdedigen een
gelijke vastberadenheid van de Ver
enigde Staten om haar tè helpen te
genover zich zal vinden
«Het tragische einde der Tsjecho-
slowaakse republiek heeft de gehela
beschaafde wereld pijnlijk getroffen
Thans wordt drukking' geoefend,
op Finland en daarna komen mis
schien de Scandinavische landen
aan de beurt. In Griekenland 13 men
overgegaan tot een rechtstreekse mi
litaire aanval die gesteund wordt
door buurtstatën, waar de commu
nisten het bewind in handen hebben.
In Italië wordt door een communis
tische minderheid een doelbewuste
en agressieve poging gedaan cru het
bewind in handen te nemen.
De Verenigde Staten moeten t'zans
sterk genoeg' blijven om de Europese
landen, die bedreigd worden door de
communistische greep, ter hulp te
komen, totdat deze landen zeit' weer
sterk genoeg zijn geworden.
De toestand in de wereld is op dit
ogenblik voor het grootste doei te
wijten aan het feit, dat een enkele
natie niet alleen weigerde mede te
werken aan het oprichten van eeh
rechtvaardige en eervolle vrede, doch
actief er naar streefde deze te ver
hinderen.
De meeste landen legden ;:i de
U.N.O. de handen in elkaar om te
trachten een wereldorde op te bou
wen, gegrondvest op wettelijkheid
en niet op de kracht.
Een enkele natie heeft evenwei on
ophoudend het werk van de U.N.O.
gehinderd door een voortdurend mis
bruik van het vetorecht. Dat '.ancl
heeft in weinig meer dan 2 jaar 21
maai zijn veto gesteld. Dit is echter
niet alles. Sedert het einde van de
vijandelijkheden vernielden de Sov
jetunie en haar trawanten de onaf
hankelijkheid en het demokratisch
karakter van een gehele reeks landen
van Oost- eh Centraal Europa Deze
meedogenloze actie en het duidelijk
opzet om ze toe te passen op de ove
rige vrije landen van Europa is het,
die de critische toestand in 't leven
heeft geroepen voor het huidij Eu
ropa.
President Truman kloeg vervolgens
de Russische actie aan welks er naar
gericht is het Marshall-plan te
dwarsbomen.
Ten slotte bevestigde de President
der U.S.A. dat de Verenigde Staten
trouw blijven aan de O.V.V. en hij
heeft dienaangaande verklaard:
«Nooit werd de Sovjet-Unie de toe
gang ontzegd en dit zal oqk nook hét
geval zijn, voor, om het even wélk
land dat oprecht zal medewerken tot
het behoud van de vrede
De rede van do Amerikaanse
staatsman werd met applaus door de
aanwezige Congresleden begroet.
Donderdag morgen werd dan reeds
vernomen dat het Congres geen ver
lof nemen zal met de Paasdagen om
in alle spoed de gestelde kwesties te
kunnen afhandelen.
HET GESCHIL
REGERING-GENEESHEREN
Het Rijksfonds voor Verzekering
tegen'ziekte en invaliditeit had laten
weten dat het afhankelijk stellen
van de terugbetaling van geneeskun
dige prestaties van de voorlegging
van een fiskaal kwijtschrift ander
maal werd uitgesteld.
Daarop heeft de Regering bekend
gemaakt dat het besluit van voor
meld Rijksfonds daarom de genees
heren niet ontslaat v an de door d«
Regering' opgelegde verplichting voor
elke prestatie een fiskaal kwljt-
sahrift af te leveren, daar ue »Uk*l#
wet wel dient toegepast.
