Wat zal de toekomst uitwijzen? Niomvsjes in 'I fe@r$ De Week in ons land BRIEF UIT BRUSSEL Die Donderdag zo cuit en cuelig De Handelsfoor te leper HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 20 Maart 1948. Blz. 2. Het Vraagstuk van de Middenstand NOG DE H. PRIMITIVUS- VINDING TE IEPER AUTOBOTSING IN HET BRUGSE Burgemeester, Schepen en Gemeentesecretaris uit Heist gewond. BELANGRIJKE SMOXKEL- YANGST AAN DE GRENS MEENEN-HALEWIJN GEEN BRITSE TOERISTEN NAAR BELGIE IN AANSTAANDE SEIZOEN? ZONDAG IN DE KERK GOEDE VRIJDAG ECHTPAAR VERSTIKT TE DE PANNE •Het heilig nonneke te Herentals overleden. LEDEN VAN COMMUNISTI SCHE JEUGDGROEP MIS HANDELEN KINDEREN TE OOSTENDE Priester bespuwd. ANDERMAAL LUCHTVAARTRAMPEN Vliegtuig te pletter tegen hoge berg in Alaska. 30 Doden. Toestel vermist. Toestellen te pletter gestort. VERDWIJNT DE ORANJE TEELT IN AMERIKA? SLIJPE IN ROUW De Burgemeester overleden. volft 30 vroom en vro I ie ondertekening w het Ifijf-Snneaen Poet n Brussel .jl tsknii, geweest, In deze korte reeks artikelen heb ben we gepoogd enkele zeer belang rijke aspecten van het middenstands- vraagstuk te belichten. We zullen in de eerstvolgende jaren wellicht de oplossing van dit vraagstuk beleven. Die oplossing zal ofwel een goede of wel een slechte oplossing zijn. Dat zal in de eerste plaats van de midden standers zelf afhangen. Maar één zaak staat vast: er zullen slachtoffers val len. Ei- zullen kleine (en misschien zelfs grote) ambachtslieden en ne ringdoeners zijn die in de strijd 'om hun bestaan de nederlaag zullen lij dén, en die hui} zelfstandige onderne ming noodgedwongen voor een loon- boekje zullen moeten prijsgeven. Dit zal echter niet de schuld zijn van hun gebrek aan kapitaal of van hun zwak ke concurrentiemogelijkheden. Het zal in de eerste plaats hun eigen schuld zijn. Omdat zij niet inzagen dat hun voortbestaan afhankelijk is Van het voortbestaan van hun be roepsgenoten, omdat zij ln hun ego- isme geen vrede konden nemen met samenwerking en vereniging, omdat zij ten slotte geen oog hadden voor de geweldige omwenteling die aan het gebeuren is, en dan ook verzuim den hun bedrijf, hun werkmethode en hun mentaliteit aan de eisen van de tijd aan te passen. Tegen de gang der geschiedenis baat het niet te protesteren. Alleen docr durvend te handelen redt men wat te redden valt. Ons vertrekpunt is en blijft de stelling: DE MIDDENSTAND MAG NIET VERDWIJNEN. De verdwijning van de middenstand zou voor gans de samenleving' een onherstelbaar verlies zijn. De rol van de middenstander is veel meer dan de verdeling van kruidenierswaren én de verkoop van ondergoed, het is veel meer dan het fabriceren van meubels of het herstellen van schoe nen. De middenstander vormt de ruggegraat van gans ons sociaal li chaam, Het is in die winkels en in die herbergen dat de schoonste deug den van ons volk groeien en gedijen: gastvrijheid, gemoedelijkheid, be hulpzaamheid, vrijmoedigheid. Het is de middenstander die de smaak van het volk vormt, die het volk leert hoe imen verstandig en schoon engoed kan wonen, zich kleden, zich amuse ren, het leven aangenaam maken. Meer dan wie ook vertegenwoordigt ttüj de onbeperkte werklust van ons volk: de liefde voor het eigen arbeids- produkt, de gehechtheid aan het eigen arbeidsmidden. Terecht zegt het lied je van Hullebroeck: Wel smid je in uw smidse, gij zingt geheel den dag? Maar in onze grote me taai fabriek en waar duizenden arbeiders wenken on- gler het gestamp der machines... daar wordt nooit gezongen, daar is de mens zelf machine geworden. De mid- Tienstander weet waarvoor hij werkt, en al is hij vrij zo weinig te werken als hij maar wil, toch is er geen loon- rekkende die meer urene werkt dan dj. Hij vindt vreugde in zijn arbeid, reugde in de voldoening van zijn nten, vreugde in het gemoedelijk tje rond de toog. Zijn klant is ider een koning dan een vriend. Jans zijn beroepsleven, dag-in dag- staat onder hetzelfde teken: jf dienen Die menselijke verhoudin gen zijn het monopolie van alle echte jtn eerlijke middenstanders. Men zal 8e vruchteloos zoeken in het grootbe drijf. i Wat meer is, de middenstand op pijn geheel vormt de brug tussen de Verschillende standen. Hij is arbeider ,pn kapitaalbezitter. In zijn huis ont- .jnoeten de standen elkaar, en hij kent fien verschil tussen arm en rijk. eem de middenstand weg en de jmaatschappij verliest haar rugge- jgraat. Dan ligt de weg open voor de Klassenstrijd. Dan kon de Grote ê.vond van de rode revolutie aanbre- en. Maar nu stellen we onmiddellijk de waag: ZAL de middenstand blij- ■/ven bestaan? - ZAL ONZE SOCIALE ORDE STANDHOUDEN OF INEEN STORTEN? De vraag is actueel. Men moet maar eens kijken naar de internatio- "tale toestand. Waar zal de nieuwe ctatuur haar Stalingrad vinden? ij weten het niet. Maar wij begrij pen nu waarom de burgemeester van Weenen op het Congres van St. Gallen iVorige maand uitriep: «Ik zie maar één uitkomst voor Oostenrijk. De on middellijke oprichting van een krisie- lijke middenstandsbeweging!Wij Staan tot' op heden nog in een be voorrechte positie. Zullen wij erin sla gen de middenstanders tijdig te doen inzien dat de toekomst van het land in hun handen ligt? Alleen ieder mid denstander kan hierop voor zichzelf het antwoord geven door het roer om te slaan en meê op te rukken in zijn Standsbeweging. De taak die deze be weging te vervullen heeft, de taak die ('VERVOLG) 's Namiddags te 15 uur, optocht door de straten der stad, waarna Kunstconcerten op de Grote Markt en de Rehé Colaertplaats, van en door volgende muziekmaatschappij en Harmonie Ypriana Harmonie «Panne Vooruit»; «La Fanfare du Commerce D'Armentières«La Philharmanique de Halluinen PhiJharmonique de Halluinen los Dinsdag 30, Woensdag 31 Maart en Donderdag 1 April, volgen dan nog telkens te 16 en te 20 uur, Prachtige Filmvoorstellingen over Belgiseh- Ccngo, dit eveneens in Cinema F."ra Grote Markt. Ingang koste- locs. Zondag 4 April. Wandelconcert door de N. S. B.-Harmonie, leper. De Handelsfoor blijft open tot de Woensdag 31 Maart inbegrepen. Ook de Koloniale Tentoonstelling, Ingericht in de Stadsschouwburg, blijft toegankelijk voor het publiek dit tot en met Zondag 4 April. De uitslag der kosteloze tombola aan de bezoekers der handelsfoor aangeboden, zal in ons blad verschij nen op Zaterdag 10 April. Speciale treinen, trams en auto- bussen zullen de bezoekers alle ge mak verschaffen om leper te berei ken. Deze volgen op ons blad. ieder middenstander moet opnemen om zijn bestaan te redden en het so ciaal probleem te helpen oplossen is duidelijk: 1) Door eendracht komen tot macht. Alleen door machtzal hij te genover de-Staat zijn rechten kunnen verdedigen. Alleen door als .één man zijn stem te laten horen zal hij kun nen verhinderen dat de staatsleiders de moeilijkheden waarmeê zij te kam pen hebben bij voorkeur op ZIJN nek zouden schuiven. Alleen door eendracht zal hij erin slagen naast de arbeiders en naast het grootkapitaal de plaats in de maatschappij te bekleden die hem toekomt. 2) Zich durven aanpassen aan de economische vooruitgang. Alleen door grotere beroepsbe kwaamheid zal de middenstander zich kunnen handhaven. Alleen door ern stige beroepsopleiding zullen dé jon ge middenstanders nog een soliede zaak kunnen oprichten of overnemen. Alleen dooi- belangstelling en voor lichting inzake de veranderingen die de moderne techniek zowel in produc tie, distributie, smaak en mode zal teweegbrengen, zal hij de toekomst van zijn beroep leren kennen en zich tijdig kunnen aanpassen. Alleen door een gedurfde modernisering van zijn zaak, door een verstandig gebruik van het reklamewapen, door een revolu- tionnaii-e toepassing van nieuwe han delsmethodes en f a bri cati e - pi ann ing zal hij kunnen standhouden tegen de concurrentie van het grootbedrijf. Al leen door samenwerking zal hij zijn bedrijf tot een nieuwe bloei kunnen leiden. Samenwerking met beroepsge noten door vei'koopweken, handels foren. gezamenlijke aankoop in bond genootschap. met verstandige gras siers, gezamenlijke publiciteit, geza menlijk vervoer, gezamenlijke ver koop. hetzij onder vorm van vrijwil lig filiaalbedrijf, hetzij door een mo gelijke vernieuwde toepassing van het marktsysteem. Dit alles zal hem onweerstaanbare wapens in de hand geven. 3) Zich verzoenen met de so ciale hervormingen. Zonder een gedurfde sociale poli tiek is onze kristelijke sociale orde niet meer te redden. De middenstan der moet aanvaarden dat ook de ar beiders recht hebben op de bèscha- vingsgoederen. Hij moet -aanvaarden dat het prinpipe der bevoorrechte standen uitgediend heeft. Dat demo cratie iets meer is dan algemeen, stemrecht in de politiek, maar ook betekent dat de arbeiders hun stem recht opeisen en krijgen in de eco-' nomie. Indien hij een kleine werkge ver is moet hij dan ook in zijn bedrijf dit contract van maatschap trac'" - -ten te verwezenlijken, waarvan Paus Pius XI zaliger sprak in zijn wereld- brief Quadragesima Anno De middenstander mag niet aan de zelfkant staan van -het sociaal gebeu ren. Hij mag wel een rem zijn, die de koers aan iedere gevaarlijke bocht even inhoudt, maar hij mag geen hin derpaal zijn. Hij moet zijn rol van bindteken tussen de standen ook op het sociaal plan blijven vervullen. 4) Alle egoïsme over boord gooien. De Engelse schrijver Chesterton moet ergens gezegd hebben: alle on deugden zijn overdreven en ontspoor de deugdenDat geldt ook hier. De middenstander is de kampioen van de zelfstandigheid, de concierge van de vrijheid en de vaandrig van de menselijke persoonlijkheid. Het is dan ook zijn typisch gebrek al te veel op zichzelf te zijn afgestemd, al te veel de wereld te bekijken - van uit zijn eigen winkel, al te veel de politiek, de gebeurtenissen en de mensen te beoordelen volgens dat zij hem ai dan niet cent-en in het bakje brengen. Indien d-e middenstander echter zichzelf wil redden door de strijd- en hulpmiddelen die wij hierboven schetsten, zal hij vooral en vooreerst -moeten gedaan maken met zijn be krompen individualisme. Hij moet een gemeenschapsmens worden. Hij moet in zijn concurrent een collega leren zien, hij moet in die tweehon derd: verschillende soorten van mid denstanders standgenoten leren zien. Hij moefc een klein onmiddellijk ver lies kunnen lijden als zijn beroep en -zijn stand als geheel er nood aan heb ben en baat bij vinden. Hij moet zijn best doen, om zonder één letter van zij.n goed recht prijs te geven, de reoh-ten van anderen te leren begrijpen en zijn pliohten als staatsburger op te nemen. Hij moet dooi- dik en door dun eerlijkzijn. Liever in eerlijkheid honger lijden dan met oneerlijke middelen aan een Frazer te geraken. Onderling vertrouwen, samenhorig heid en gemeenschapzin zijn de eer ste vereisten voor de oplossing van het mïddenstandsvraagstuk. Mochten er in iedere gemeente middenstands bonden ontstaan waarin deze menta liteit ontkiemt en groeit. Dan is er nog niets verloren. Nog zullen wij het hard hebben, maar 't zal hard tegen hard zijn. En zo niet allen zullen standhouden, de mid denstanders die hun taak hebben be grepen en hun steentje hebben bijge dragen zullen uiteindelijk ook de slag thuis halen, hun eigen gezin en gans het Volk ten bate. (Slot,) A. M. Hierboven afbeelding der Relikwie en Relikwieschrijn van de H. Pri- mitivus die gevonden werd op de zol der der St Pieterskerk. Thans net ge kuist' en opgeblonken prijkt dit kun stig Stuk in volle luister. Aan de voet van de schrijn zien we de relikwie, een wit stuk opgerold linnen, waaraan de bezegelde certi ficaten hangen. Naar het schijnt zou deze schrijn een enig 'kunststuk van' die datum (1657) zijn in ons bisdom. Vrijdagavond is de auto, waarin de H.H. De Gheldere, burgemeester te Heist, Parez, schepen, en Gobert, ge meentesecretaris, hadden plaats ge- ï.ometi en die uit Brussel huiswaarts keerden, op een stilstaande vracht wagen zonder stoplichten gereden. De drie inzittenden werden gewond. Tolbedienden welke Donderdag 11 Maart op dienst waren in de nabij heid der Frans-Bclgische grens te Halewijn-Meenen, zijn er 'overgegaan tot de aanhquding van Gaudcbec Jean, 30 jaar, wonende Patinicrs- piaats, te Rijsel; Dutertre Ducicnne, 20 jaar, wonende Metzstraat. te Rij sel, en Dutertre Marie-Louise, 35 j., wonende, zelfde adres, welke te sa men dragers waren van 144 paar Nylonkousen ener waarde van 72.000 frank, welke zij in Frankrijk smok kelden. De smokkelwaren werden aangeslagen en zij liepen een boete op van 144.000 frank. Anderzijds zijn de tolbedienden aan de grens nog overgegaan tot 0 aanhouding -van Legrand Michèle, echtgenote Lauterée, 22 jaar, wonen de Distailleurstraat, te Rijsel, die 18 meters matraslinnen en 24 zakdoe ken in Frankrijk smokkelde. Alles werd aangeslagen en de smokkelaar ster liep nog een goede boete op. Voor het Lagerhuis Jieeft- Sir Staf ford Cripps, de Britse Minister van Financiën, op Dinsdag jl. mededeling "egeveh van de landen naar dewelke Je Britten zich vanaf 1 Mei e. k. als oeristen zullen mogen begeven. Deze landen zijn: Nederland, De nemarken, Frankrijk, Oostenrijk, Ita lië, Noorwegen, Portugal en Zwitser land. De toeristen zullen mogen be schikken over 35 pond per volwassen persoon en 25 pond per kind, even als over het bedrag nodig voor de reis. België komt dus niet voor op de lijst zodat aan de Britten nog niet is toegelaten naar België op reis te ko men, wat 'n geweldige knak zou kun nen geven aan de toeristische uitba tingen in ons Jand. F.r. mag verhoopt worden dat onze Regering hiertegen protest zal aantekenen. Sir Stafford Cripps heeft evenwel de mogelijkheid opengelaten dat nog andere landen aan voormelde zullen kunnen toegevoegd worden. DE BEVOLKINGSBEWEGING IN 1947 Uit het Statistisch Bulletijn on langs verschenen, blijkt dat het aantal geboorten in 1947 de 144.000 heeft bereikt, 't zij 7.500 minder dan in 1946. In alle provincies heeft zich die vermindering voorgedaan, ook in West-Vlaanderen met 5%. Juiste cijfers zijn evenwel nog slechts bekend voor de eerste elf maanden. Zo waren in die eerste 11 maanden van 1947, 99.132 sterfge vallen, tegen 100.366 in zelfde tijd stip van 1946. In de eerste 11 maanden werden er 77.084 huwelijken gesloten, te genover 83.238 in 1946, hetzij dus 6.154 minder of —7%. Het is te verwachten dat de da ling van het aantal huwelijken zich ook in 1948 zal voortzetten. Men mag aannemen dat het verschijnsel van de uitgestelde huwelijken wegens de oorlogsomstandigheden nu stilaan naar het einde loopt. Anderzijds zijn de bevolkingsgroepen die op huwe lijksleeftijd komen van jaar tot jaar minder talrijk, ofschoon de gevolgen hiervan zich pas over enkele jaren ten volle zullen doen gevoelen. Er wordt diensvolgens voor 1947 gerekend op een geboorteoverschot van 35.000 eenheden. JONGE OOSTFRONTSTRIJDERS Dhr Lefère, C.V.P.-Volksvertegen woordiger voor leper, heeft volgen de vraag gesteld aan dhr Strüye, Minister van Justitie: Ik ken het geval van een jongen die in Augustus 1942 naar het Oost front getrokken is, toen hij pas 17 jaar oud was, en dit tegen de wil van Zijn ouders. Hij werd op 20 April 1945 door de krijgsraad bij verstek ter dood veroordeeld. Op 30 Novem ber 1945 werd hij, op verzet, tot twintig jaar buitengewone hechtenis veroordeeld. Hij diende een genade- verzoek in, in April 1947. Dit bleef echter zonder gevolg. In zijn bundel steekt geen spoor van verklikking of andere beschuldigingen. Zijn ouders zijn zeer deftige lieden. Vindt de Minister het niet treurig dat jonge mensen, die op zeventien jarige ouderdom hebben gefaald, thans niet onmiddellijk de gelegen heid krijgen om zich te rehabilite ren? Vindt de Minister niet dat voor al deze jonge lieden onmiddellijk alge mene gunstmaatregelen zouden die nen getroffen voor zover natuurlijk zij zich niet schuldig gemaakt heb ben aan gemeenterechtelijke misda den als verklikking en zo meer? STAKING VAN TRAMPERSONEEL UITGESTELD Daar een, oplossing beloofd werd voor de eisen, gesteld door het tram personeel te Brussel, had eerst het Christelijk Syndikaat van bedoeld personeel de stakingsvooropzeg in getrokken. Naderhand besloot het Socialistisch Syndikaat de staking uit te stellen, tot nader verloop van het gestelde geschil. -NIEUWE ACCIJNSTARIEVEN OP ALKOIIOL EN BIER Door het Ministerie van Finan ciën werd medegedeeld dat een ver hoging van accijnsrechten werd toe gepast op de alkohol. Tevens werd medegedeeld dat een nieuw recht bp het bier zal geheven worden waardoor de accijnsrechten tot het coëfficiënt 3 zullen stijgen in verge lijking met 1938. Dit nieuwe recht zal evenwel slechts geheven worden op de grond stoffen en niet op de bestaande voorraden, zodat de uitwerking van deze verhoging slechts binnen een tweetal maanden zal merkbaar wor den. Het Ministerie stelt trouwens al les in het werk, 'aldus wordt ver klaard, om een stijging van de ver koopprijs van het bier te vermij den. DE HERBERGIERS TEGEN DE ALCOHOL-WET. Een afvaardiging van het Natio nal Verbond der Beroepsunies van herbergiers, hotelhouders en restau- ranteurs, werd Woensdagvoormiddag in het kabinet van de eerste-minis- ter ontvangen. De afvaardiging over handigde de hr Drapier, adjunct-ka binetschef, een gedrukt verslag, met de uiteenzetting van het standpunt van het Verbond inzake de alcohol- kwestie, en de weerlegging van de argumenten der voorstanders van de huidige wet en van het Wetsvoorstel van Mevr. Blume. DALING VAN DE WERKLOOSHEID De gunstiger weersomstandigheden hebben tot gevolg gehad, dat in de week van 29 Febr. op 6 Maart jl. het aantal volledige werklozen ver minderde met 4.600 eenheden en dit der gedeeltelijke werklozen met 60.800. In voormelde week werden nog 70.800 volledige en 47.700 gedeeltelij ke werklozen geteld. AANSTAANDE NATIONALE CONFERENTIE VAN DE ARBEID Er wordt dus voor binnen kórt een nieuwe conferentie van de Arbeid verwacht. De verschillende punten welke er zullen worden besproken deelden wij reeds mede in ons num mer. Er wordt immers veel gespro ken over een afschaffing van de compensatiebons, en een loonsver hoging ter vervanging door te voe ren Intussen wordt over deze bijéén komst onderhandeld tussen regering en syndikaten. Eerst werd gemeld dat de conferentie zou worden ge houden op 25 en 26 Maart, maar na derhand bleek dat eerst nog op 18 Maart een contactcommissie moest bijeenkomen om de voorgelegde pun ten te bespreken en dan een datum uit te steken. ONZE UITVOER LOOPT TERUG Het in werking treden van het Be- neluxtoltarief en de oververzadiging van onze markt voor éen groot aan tal produkten begint eindelijk rem mend te werken op de invoer, zodat men kan voor-zién dat het deficit op de handelsbalans geleidelijk zal ver minderen, De evolutie van de invoer was in de jongste maanden als volgt: December 194710.695 milliard frank, Januari 1948 7.437 milliard frank, Februari 1948: 6.489 milliard frank. Over Februari voerde België uit v.oor 5.207 milliard frs. wat een in- voeroverschot laat van 1.280 milliard frs. Alles is volbracht! Het leven Dat de mens verloren had, Is vandaag hem weergegeven, Als 'n vrijgekochte schat! Alles is volbracht!... Geleden!.., Nooit heeft mens dat uitgestaan! Bittre strijd, voor ons gestreden! Vol geduld naar, 't Kruis gegaan! Alles is volbracht!... Vergeven Uwe zonden!... Uit met schand! Jezus heeft zijn bloed gegeven! Mensdom! Reik hem nu de hand! Beselare, 1948. GEO. Te Parijs heeft de guillotine andermaal gewerkt; twee zigeuners, twee broeders, die een oude man hadden vermoord en diens dochter zwaar mishandeld, moesten hun mis daad bekopen met de dood op het échavot. Edouard Degrelle, vader van Léon Degrelle, die tot 10 jaar gevang was veroordeeld en wegens ziekte van uit het gevang van St Gilles naar het Molière-ziekenhuis was overgebracht, is er overleden, Te Sidney, Australië, hebben de seïsmografen geweldige aard schokken waargenomen welke twee uur aanhielden en zich zouden heb ben voorgedaan in de omtrek van het eiland Guam. Te Ergurt, Duitsland, werden reeds 234 gevallen van typhus vast gesteld. Een politiekazerne moest tot ziekenhuis omvormd worden ge zien hetgroot aantal aangetasten. Er déden zich reeds 4 sterfgevallen voor. Te Kasterlee had een knaap een kogel gevonden. De jongen plaat ste het gevaarlijk goedje op een be tonnen paal en bewerkte het met een stuk ijzer. Plots ontplofte het tuig en trof de knaap aan wang en herséns. De ongelukkige moest in derhaast naar een kliniek overge bracht worden waar hij naderhand overleed. Alsdan werd vastgesteld dat het gevaarlijk goedje een dum- dum-kogel was. Te Grace-Berleur overvielen twee gewapende bandieten het post kantoor om er de kas te ledigen.. Zij hadden echter zonder de vrouwe lijke postbediende gerekend, die poog de een der schurken te ontwapenen en om hulp riep, zodat de aanval lers op de vlucht sloegen. Te Luik voerden 125 rijkswach ters, 100 politieagenten en 20 M.P.-ers, een grote razzia uit in het Quar- tier de la BatteEen 500-tal per sonen werden er opgeleid onder wie talrijke zwendelaars in goud en de viezen en handelaars in verdovings middelen, ook een aantal ongewens- ten. Enkele tientallen bleven aan gehouden. De óngewensten zullen het land worden uitgedreven. Te Mortsel' brandde de villa af van de voetbalspeler-internationaal Aérnoudts. Te St-Pieters-Leeüw, was een man, die vermoedelijk onder in vloed van de drank was, op de spoor lijn in slaap gevallen. De ongelukki ge werd aldus door een trein overre den en gedood. Te Vismes-au-Val, nabij Abbe ville, waren werklieden bezig de oude pastorij aldaar af te breken toen zij plots twee ijzeren buisjes, gehuld in leder, daarbij nog zorgvuldig in pa pier gewikkeld, in de muur aantrof fen. Bij nader 'toezicht bleken de twee buisjes 81 gouden geldstukken met de beeltenis van Napoleon III en der III' Republiek, te bevatten. De goudstukken werden op de.gref- fie van de rechtbank' te Abbeville neergelegd. Te Wandre werden proefnemin gen gemaakt voor ondergrondse ver gassing. Door gasuitwasemlngen wer den evenwel een 20-tal arbeiders onpasselijk en drie ervan moesten naar een hospitaal worden overge bracht. Men meent dat deze proef nemingen, waarvan de duur op 200 dagen was voorzien, zullen moeten worden stopgezet. Nabij Parbhani, Iran, ontplofte een granaat midden een procêssie. Er vielen 5 doden en 330 gewonden, allen Hindoese deelnemers aan de processie. Toen de werkvrouw In dienst van de echtgenoten Jozef Declerck-De- Molder, in De Panne 's morgens haar dagelijkse bezigheden* wilde hervat ten verwonderde zij er zich over, dat het huis nog gesloten was. Aanstonds werd de politie verwit tigd, die de woning binnendrong. Men vond het echtpaar dood in de slaapkamer. Uit het onderzoek bleek dat de verstikking te wijten was aan een lek in de gasleiding. PALMZONDAG. 21 MAART We gaan vandaag de Goede Week» in, of, zoals het in andere talen wordt uitgedrukt, de Grote, Heilige WeekHoe jammer, dat voor de meeste christen mensen deze week zo héél gewoon, zo hélemaal ge lijk een ander is! Hoe is 't dagelijks leven toch onttrokken geworden aan den weideenden invloed van den Ere dienst van de Heilige Kerk, en hoe zijn daardoor de schoonste waarhe den van onzen Godsdienst in verge telheid geraakt! Maar 't blijft toch een schone week, en als we 't kunnen, laten we dan meevieren, van zo na bij als 't maar kan. Vooral de drie laatste dagen. Witte-Donderdag, met zijn morgendienst ter herinnering aan de instelling van het Allerhei ligste Sacrament en het Priester schap; met zijn Hofke, dat den helen dag door en vooral tegen den avond de vrome gelovigen aantrekt. Goede Vrijdag, met de hulde aan het Hei lig Kruishout jn den vroegen mor gen en heel den dag door'; met de ingetogenheid van dat derde uur in den namiddag, gewijd en gehei ligd door den kruisdood van den Meester, en 's avonds den kruisweg', als 't ware achter Jezus, met Onze Lieve Vrouw. En Paaszaterdag, met de wijding van het nieuwe vuur en van de paaskaars, en het jubelend lied van orgel en klokken na de stil te van den rouw om 't Heilig Graf! Ja, als we kunnen, laten we 't mee vieren, zo goed als 't gaat, hoe inni ger hoe beter: dan dringt de gedach te aan de verlossing die ons toevloei de met het Goddelijk Bloed diep in ons, en, we zullen het voelen, dan wordt het .voor ons een goede, hei lige, grote en schone week! LITURGISCH KALENDER. 21 Maart: Palmzondag. - Palmwijding en plechtige zang van het passieverhaal volgens St- Mattheus. 22Maandag van de goede Week. Eigen Mis. 23 Dinsdag-Passieverhaal vol gens St-Marcus, ding. 24 Woensd.-Passieverh. vol gens St-Lucas. 25 Witte-Donderdag. Algeme ne Communie van pries ters en gelovigen. Aanbid- 26 Goede-Vrijdag. Kruishul- de. 27 Paaszaterdag. Vontwijding. 28 Paasfeest. Eerwt Zuster Rumolda, beter be kend onder de naam van het Heilig Nonneke, is Zondag jl. in het kloos ter der Eerw. Zusters Franciscanes sen na 'vele lijdensjaren overleden. Eerw. Zuster Rumolda van Zander eigen was, gestigmatiseerd met de vijf wonden van O.L. Heer. Gans de Kempen door kende men het Heilig Nonneke, zodat haar heen gaan een verslagenheid onder de Kempisehe bevolking heeft teweeg gebracht. Melden we nog dat Zuster Rumol da stierf enkele dagen vóór de her denking van de 25* verjaring der Missiestiehting in Ubangi. Bij 't oprichten van de missiepost het Heilig Nonneke, -zodat haar heen- ste karavaan Zusters uittrekken, doch werd omwille van de Wonden weerhouden^ In cle hoge duinen ter hoogte van het Fort Napoleon bij Oostende, wa ren kinderen van 7 tot 8 jaar, beho rend tot de Katholieke Studenten Actie, aan het spelen onder de waak zaamheid van een priester. Op een gegeven ogenblik kregen zij bet «bezoek» van een groep van de Communistische Jeugd, bestaande uit jongelingen van 16 a 18 jaar. Een staaltje willende geven van de com munistische verdraagzaamheid, von den deze lummels dan niets beters dan de kleine kinderen te overvallen en enkele hunner te binden en aldus over een twee meter hoge muur naar beneden te werpen. Verschillende kinderen liepen hierbij verwondingen op in zoverre dat een hunner, de klei ne Hubert Van Geluwe, in allerhaast naar zijn woning diende overge bracht. Andere kinderen moesten on dergebracht worden in een school te Breedene. De priester, die tussenbeide had willen komen, werd bespuwd en werd het voorwerp van baldadigheden. De Rijkswacht heeft een onderzoek ingesteld. VOETSTAPPEN zullen van uw lino leum verdwijnen, indien U het boenwas Lavéciregebruikt, dat wast en boent en een groter glans geeft. EERBIED VOOR ONZE TAAL Verschillende taalgeleerden en pro fessoren kwamen te Brussel bijeen om een nieuwe vereniging te stichten voor de beschaafde omgangstaal. Men weet dat er reeds soortgelijke verenigingen werden opgericht vóór de oorlog. Zij leverden goed werk voor de verspreiding van het Alge meen Beschaafd Nederlands. De nieuwe vereniging werd opge richt op initiatief van het Vermeylen fonds, dat overleg gepleegd had met het Davidsfonds en het Willemsfonds. Zij heeft geen politieke kleur en staat open voor alle Vlamingen die willen meewerken aan de versprei ding van de beschaafde omgangstaal. De Vlamingen, zegde men op deze eerse stichtingsvergadering, zijn het aan het besef van hun eigen waar digheid en aan hun prestige verplicht om zich zo beschaafd mogelijk uit te drukken. Verder vroeg men dat de Vlamin gen zoveel mogelijk propaganda zou den maken voor de beschaafde om gangstaal. Dit moet gebeuren van man tot man'en ook in de onderwijs instellingen. Hier is een grootse taak weggelegd voor onze onderwijzers en onderwijzeressen, die hun le'erlingen moeten vertrouwd maken met de zuivere uitspraak van hun Vlaamse moedertaal. Dit is van groot belang om de eer bied voor onze taal, voor de Vlamin gen in dit land, en om de Vlaamse cultuur vooral in de hoofdstad dieper ingang' te doen vinden. Deze stiohtingsvergadering werd o.m. bijgewoond door de. Leuvense hoogleraar Groovers, door prof. De Smaele van 'de U.L.B., en door de oude strijder voor het Algemeen Be schaafd dhr Verachtert. Wij wensen haar een vruchtbare en groeiende werking en invloed toe, ook aan de commissie belast met de stu die van het Brussels probleem, waar van de oprichting zo pas werd aan gekondigd. PROBLEMEN VOOR DE LANDBOUWERS Vertegenwoordigersvan de Boereri- en Hoveniersgilden uit het Brusselse hoorden te Brusseleen voordracht van ingenieur Constant Boon over de toestand en de vooruitzicht~o van de landbouw. De spreker onderzocht de weerslag van het plan Marshall voor onze land bouw en de voor- en nadelen van de Een Amerikaans vliegtuig, met "30 inzittenden aan boord, o. m. zeelie den die een schip hadden geleverd in China,is op de lijn Shanghai- St Raul, in Alaska tegen een hoge berg gevlogen. Het toestel schoot daarop in brand en viel dan nog in een 1.000 meter diepe afgrond, welke onbereik baar blijkt te zijn. Alle inzittenden zijn om het leven gekomen. Een klein Brits toestel met slechts de piloot aan boord, wordt vermist tussen Brussel en Praag. Te North-Green, in Engeland, stortte 'éen Mosquito te pletter. De twee inzittenden werden gedood. Nabij het Claer-Meer, U. S. A., werd het wrak van een toestel ge vonden dat Sedert enkele tijd was vermist. Tevens werden de lijken van de twee inzittenden er aangetroffen. Gans de gemeente is in rouw ge dompeld door liet plots afsterven van burgemeester Camiel Stubbe. Sedert 25 jaar oefende hij zijn ambt uit en werd hij door elke gemeentenaar ge acht en bemind. Na enkele dagen van ziekte is hij in de Heer ontslapen. Hij bereikte de gezegende ouderdom van 75 jaar. Sedert enkele jaren zijn de oranje bomen van Californië aangetast door een ziekte welke steeds verder woedt. In het voorbije jaar gingen niet min der dan 25.9Ï9 bomen verloren en nog gaat het vernietingswerk voort. Deskundigen bestuderen de ziekte en enten de bomen in met sulfa en pe nicilline, maar het echt doeltreffend middel om de ziekte uit te roeien, werd nog niet gevonden. Pasen luidt de Lente in! Het sei zoen dat de mensen doet herleven... en hopen dat eindelijk eens alles zal beteren op de wereld. Voor de inrichters, deelnemers en bezoekers van de Handelsfoor, zul len de Paasdagen hoopvolle dagen Zijn die door nauwere contactname het mogelijk zullen maken het han delsleven uit onze streek tot hogeren bloei te brengen. Kerst dan kan en zal iedereen er voordeel bij halen. Witte altaardwalen, de witte Hostie, het witte licht der aanbiddingskeersen en zoveel witte harten die him Pasen hiel den. Witte Donderdag! En een zo welige dag, die druipt van heilige tarwegeur en honing uit de steemoté, waarover Gods Bijbel zingt. Die witheid en weelde heeft zich ook in het volksleven overgezet. Ei- wordt dus feest gevierd, want wit is de feestkleur der Kerk. Op deze dag immers deden de apostelen hun eerste Communie en wer den zij door Ohristus zelf Priester gewijd. Maar ook rouwt de Kerk nog op Witte Donderdag, omdat het bitterste van Je zus' lijden zeer nakend is: Zijn doods angst in de hof van Gethsemanië. Daar om zal de liturgische kleur 's namiddags reeds zwart zijn. Aan het Gloria van de Mis beginnen de klokken te luiden en de bellen te rin kelen tot aan het einde van de zang, waarna de bellen in de kerk vervangen worden door de houten ratel. Naar de kin derverbeelding zijn de klokken dan door het luchtruim heen vertrokken naar Rome, om 's Zaterdags vóór Pasen aan het Glo ria der H. Mis weer te keren met de paaseieren. Op die dag consacreert de priester twee hosties. Ene ervan wordt daarna proces- siegewijs gedragen naar het daartoe voor bereide altaar, overvloedig versierd met bloemen en waslicht. Na de plechtigheid wordt het altaar ontdaan van alle sieraden; het tabernakel staat open en enkel zes kandelaars zon der licht omringen het kruisbeeld. Vroeger had ook in de namiddag van Witte Donderdag het Mandatum of de Voetwassing plaats. De bisschop waste de voeten der priesters en bij christen koningen en vorsten was het een gewoon te twaalf arme mannen op het .kasteel lilt te nodigen, hun voeten te wassen en hen aan een rijkelijke tafel te bedienen. Te Kortrijk was hot gebruik dat de pastoor een sermoen hield, waarna tot het voetwassen en het uitdelen van sui ker en wijn werd overgegaan. Na. de voet wassing kreeg men ln sommige streken ook wel eens een haring. In Rupelmonde werpt men nog steeds de ApostelbrokkenDaar begeeft de pastoor zich met de kerkbedienden en de kerkmeesters naar het stadhuis. Van op de eerste verdieping werpt hij door het venster naar de wachtende menigte op de marktplaats, een vijftal manden brokken brood toe. Dit gebruik beryst op een oude gewoonte Het apostelbrokken rapen Waemaer de mensen staen te gapen, Is hier een aerdigheit Van in den ouden tijdt Ge mocht er ook gaen zoecken Maar scheurt er niet uwbroecken; Et eet de brokken met profijt In dezen duren tijdt. Te Belcele-Waas bestaat nog het ge bruik dat op Witte-Donderdag aan al de kerkbedienden een broodje gegeven wordt. Naar aanduidingen in de kerkberekenln- gen, moet dit gebruik vanaf do XV" eeuw dateren. Steeds werden de arme lieden op Witte Donderdag mild bedacht; zo onder meer te Antwerpen, in het. Sint-Juliaangast- huis, gelegen ln Stoofstraat, nabij de Schelde. Dit gasthui» was .gesticht ten be- hoeve van oude lieden; het verleende ook gastvrijheid aan de bedevaarders naai' het H. Land. In dit gasthuis van Sinte Juliaen Mogen de arme passanten drymoal slapen gaen kon men vroeger aan de gevel van het gesticht lezen. Jaarlijks nu wordt op Witte Donderdag in dit aloude gasthuis de zogenaamde Pelgrimstafelgedekt. Daar wprden dan fijne spijzen en vis opgediend; benevens fruit en pasteien. Twaalf oude lieden scharen zich rond de feestelijke distafel en doen zich te goed aan de lekkere spij zen, die uit niet minder dan achttien ge rechten bestaan. Midden de tafel staat een oud beeld, een Piëta, Ohristus op de schoot van zijn Moeder. De tafel wordt bezocht door een groot aantal nieuwsgierigen, die dan een aafmoes schenken. Te Veurne werd de Kruisweg gedaan in de nacht van Donderdag op Vrijdag. Deze kruisweg heeft achttien staties langs de straten van de stad. bedraagt zoveel, voet stappen als O. L. Heer er zou gedaan heb ben te Jeruzalem. Een oude vrouw leest de gebeden voor; zij is vergezeld door een jongere vr-ouw die, na haar dood, het ge bruik zal voortzetten, en is opgevolgd dooir een groot aantal in ertsen. Te Brugge wordt in dezelfde nacht een ommegiangirehoudèn van de St-Salvators- kerk naar de II. Blóedkapel, In sommige Streken wérd óp Wlttè^Don- derdag een bijzonder maal opgediend, be staande uit schaap- of lammerenvlees, als herinnering aan het Paaslam dat de Za ligmaker met de Apostelen nutte bij het Laatste Avondmaal. Ook werd wel eens een soep opgediend van melk met boterklontjes. Dit noemde men Soppe doppe naar een oud West- vlaains telliedje van de speldewerksters. Dit gebruik was vooral in zwang te Ant werpen. Het eten van wittebrood metme de werd ook soppen of zoppedop- pen geheten. Vandaar de talrijke bena mingen; Zoppedoppen-Donderdag, Zop- pen-Donderdag, Doppen-Donder-dag en Dopperkensdag. Nog andere benamingen gaf men vroe ger; zo vernoemt men Weiten Donder dag». Gezelle zegt: «Eertijds zei men Weiten Donderdag, van weite, dat is koorn, zoals in boekweitmen at 's avonds wit weitenbrood en dronk witte wijn In Vlaanderen werden op deze dag pan nekoeken met bieslook gebakken. Volgens de volksmening is het gezond op Witte- Donderdag kruiden te eten. Nog veel andere volksgebruiken zijn aan Witte Donderdag verbonden. In de Duitssprekende streken heet deze dag gr oeneDonderdag Gründon- nerstag niet omdat men daarmee zin speelt op enige groene kleur eigen aan de ceremoniën van deze dag;' deze benaming werd afgeleid van" greinendat is een ander woord voör schreien, wenen, woord dat ln "Vlaanderen CK>k Welbekend' ls. Mét' groene-Donderdagbedoelt men dus ween-Donderdag, omdat in de primitieve christene Kerk op deze dag de boetelingen vanher in de gemeenschap van de kerk werden opgenomen, waarbij ze tranen van berouw en van vreugde schreiden. In diezelfde streken was het ook de ge woonte kruidkoeken te bakken. Deze kruidkoeken ver-schillen van streek tot streek. Zo in Hessen worden de kruidkoe ken gemaakt met negen verschillende kruiden; in Saksen en Zw.aben met salade en bieten; üi Bohemen eet men koeken met spinazie. In Hamburg is het soep van zeven verschillende kruiden, benevens een bijzonder brood, dat Judasoren of Ju- dasbrood wordt genoemd, terwijl men in Saksen op Witte-Donderdag het honig- brood kent. Aldaar bestaat ook de mening daf op deze dag het nutten van honig met nuch tere maag een voorbehoedmiddel is tegen de razernij. Te Rome worden vandaag kleine stukjes was, waarop een Agnus Delis geprent, gewijd, om op Zaterdag vóór Beloken Pa sen aan de gelovigen uitgedeeld te wor den. Oorspronkelijk werd de Paarskaars in stukjes gesneden en onder de gelovigen verdeeld. Later mam men was, gemengd, met olie waaraan enkele resten der Paas kaars waren toegevoegd Deze wijding Is sedert de 15* eeuw door Paus Sixtus IV uitsluitend aan de Paus voorbehouden. Schier overal staat Witte Donderdag aangeschreven als een dag van geluk; op die dag wordt er dan ook ln de hoven zo veel mogelijk geplant. Het ls vooral de best geschikte dag om vlas te zaaien. Zoals al deze gebruiken en overleverin gen het aangetoond hebben staat Witte- Donderdag volop in het teken der volkse vroomheid. Het weze dan ook onze plicht •die.dag met al zijn talrijke schatten trouw 'te beleven en in ere te houden. douane-unie met Nederland, Doord» kredieten van het plan Marshall zul. len onze buurlanden gemakkelijke hun invoer uit ons land kunnen be. talen en dus ook meer landbouw, voortbrengselen kunnen invoeren, Benelux heeft voor onze boeren geen al te nadelige gevolgen. Eerst wanneer de economische unie tot stand komt, zou hun toestand moeilijker kunnen worden. Maar dat zal nog lang duren en intussen kun. nen zij zich aanpassen, Deze aanpas, sing moet vooral gericht zijn op de rnotorisatie en de mechanisatie van het landbouwbedrijf en over het al. gemeen op de verlaging van de kost prijs. Spreker deelde mede dat men op het einde van Mei een daling mag ver. wachten van de prijs der' varkens. Hij zegde dat het niet wenselijk waj de hoenderstapel uit -te breiden om dat deze tegen het einde van dit jaar groter zal zijn dan voor de oor log en omdat men moeilijkheden zal hebben bij de uitvoer van eieren. De melk zal vrijkomen op het ogenblik dat de melkgifte het hoogst is, omdat de kaTfperiodé over het algemeen naar het voorjaar werd gebracht. Het zou beter zijn de kalvingen niet al- leen in het voorjaar "te doen .plaata vinden, maai' ;;e meer te vertelen over het hele jaar. Dat zou meer evenwicht brengen in de melkgifte en dus ook in de melk- en boterprij. zen. De vreemde boter die ingevoerd werd zal allleen dienen om de botev- prijs te regelen op het ogenblik dat hij te hoog zou zijn wegens gebrek aan inlandse boter. Tenslotte deelde ingenieur Boon nog mede dat de graanprijs op da Amerikaanse markt nu slechts 260 fr, per 100 kg. bedraagt en nog- verder zal dalen. Toch moet ons land graan voortbrengen en moet de Regering deze voortbrengst steunen. EEN BEGROTING PER VERGADERING. De Kamer draait nu op. volle toe- ren. .- Dit wil niet zeggen dat alleman aanwezig is, maar alleen, dat ieder een akkoord is om de besprekingen zo rap mogelijk te deen vooruitgaan. Men zou zo rap mogelijk willen klaar- komen met de begrotingen. Men is daar nu al een goeie rhaand mee bezig en is nog maar voor een ■derde klaar. De Regering had gehoopt en ge wenst en zelfs verzekerd dat alles in kruiken en kannen zou zijn met Pa sen om na het Paasverlof met de structuurhervormingen te beginnen. Het zou wel kunnen gebeuren dat er van de begrotingen nog een paar vij gen na' Pasen overblijven. Vooi'zltter Van Cauwelaert doet zijn bést en zet alle zeilen bij. Hij heeft zelfs'al ge wenst dat men een begroting per vergadering' zou afhandelen. Erg interessant is een dergelijke bespreking; in de Kamer niet. Ér zijn weinig mensen aanwezig buiten de sprekers. En deze laatste sprékên ge woonlijk veel te lang om voortdurend het zelfde te zeggen. Nu we deze regelen schrijve», moe ten, er nog een 17 begrotingen wor den afgehandeld van de 27. De be langrijkste die al afgehandeld zijn, zijn deze van Landbouw en van Bin nenlandse Zaken. DE ZELFSTANDIGHEID DER GEMEENTEN. Bij de behandeling van deze laat ste, heeft de C. V. P.-er Carton d» Wiart de gemeentelijke zelfstandig heid verdedigd tegen het optreden van Minister Vermeylen, die zeker» volkomen gewettigde gemeenteraads- beslissingen, bvb. over de toekenning van geboortepremiën vernietigd hai De gemeentepolitiek, zegde hij, moet absoluut niet afgestemd zijn ..op d9 Regeringspolitiek. DEMOITELLE, DE MENAPIERS EN DE PINT BIER. De Socialist Demoitelle is een rare kwast. De Minister van Brandstof en Ener gie was aan 't klagen dat er-nogal eens moeilijkheden zijn met de vreemde arbeiders die in onze kolen mijnen werken, omdat ze tot 47 ver schillende nationaliteiten behoren. Alee, zei men, zijn er soms geen Arabieren onder? Ja zeker, zei de Minister. Dat is niet te verwonderen, zei Demoitelle. Op mijn parochie zijn er zelfs nog Menapiërs. Er werd natuurlijk weer eens ge lachen. Ook toen Demoitelle daar-i zelf op de tribune ging staan om steen en been te klagen over het overwerk der gemeentelijke adminisstralies. Deze moeten nu, zeide hij, tien maal meer werk leveren dan voor de oorlog en Minister Vermeylen laat hen niet toe over inkomsten te be schikken om de onkosten van dit overwerk te dekken, dat; hij zélf aan de- gemeëhten oplegt. Als ik in de staminee ga, be sloot Demoitelle, en ik vraag een pint bier, dan moet ik hem betalen nog voor dat ik hem uitgedronken heb, Maar hier doet de Minister de ge- meënten werken en hij betaalt hen niet. I AJlee, mijnheer de Minister. PAS. (VERVOLG) De Britse Minister van Buitem; ad- se Zaken, HR BEVIN, was de laat ste om een toespraak te houden, eu zegde o.m.: Dit verdrag is aangegaan in het 'oordeel van allen. Hef is opgevat om goede buren nader bij mekaar te brengen en goede betrekkingen te verzekeren. Dit verdrag is geen eindstadium, doch een aanvangs punt, een basis zoals er voorheen nooit een heeft bestaan, Het beze gelt de goede verstandbouindg on der onze vijf landen. liet zal er to« bijdragen de veiligheid te verhogen en het oorlogsspook uil de geesten te bannen. Het is tegen niemand ge richt, wij zullen de medewerking van alle vredelievende naties aanvaar den. Bevin voegt er aan toe: Wij zijn hier om een grote vredeskans te scheppen. Er is geen tijd meer te verliezen. De na-ooriogse problemen zijn uitgebreid. Wij moeten ons ver enigen. Daarop nam de plechtigheid een einde. Het was toen 17.40. In de vijf betrokken naties weid intussen de ondertekening' van het vijflandenpact met vreugde begroet Dit verdrag betekent de uit eindelijke verwezenlijking van ce sedert zolang besproken en teven) verwachte Westerse Unie, de vor ming van een macht loaarmeit verder rekening zal moeten wol- den gehouden, welke ook een dam wil zijn tegen de verdere commv- nistische ópmarsch. De plechtig heid te Brussel van Woensdag d is dan ook van uitzonderlijke W*

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1948 | | pagina 2