PETROLEUM
Lijk te Hakendover
Wordt een reuzengeslacht
geboren
De Nationale Conferentie
van de Arbeid
Epuratie
inzake Burgertrouw
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
Na algemeen overleg tussen
Werkgevers, Werknemers en
Regering wordt een akkoord bereikt
ONZE BURELEN,
LEGERNIEÜWS
PROF. D' SEBRECHTS
OVERLEDEN TE BRUGGE
BUITENLANDS OVERZICHT
Zaterdag 3 April 1948. j»
BESTUUR EN REDACTIE:
Gasthuisstraat 19, Poperinge.
Telefoon 9. Postcheck 47.63.60.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België tot Nieuwjaar 78 fr.
Belgisch Congo 3,fr. p. week.
frankrijk Holland 3,fr. p. week.
Andere landen 3,50 fr. p. week.
Aangesloten bij V.B.P.P.
Uitgave POPERINGE-IEPER-WERVIK en Omliggende
HET
KELIJKS
3* JAAR. Nr 14.
PRIJS PER Nr; 2 FRANK.
Roeselare, St-Alfonsusstraat li.
leper, G. de Stuersstraat 4.
Poperinge, Gasthuisstraat 19.
Veurne, Noordstraat i4.
Wervik, Kasteelstraat 28.
Nieuwpoort, Langastr. (M. Dumon).
ONZE UITGAVEN:
R oeselare- leper-Meenen.
V'eurne-.VieuKpoort-Diksinuiiie.J
4 Poperinge leper-Wervik,
Met de Paasdagen konden we
eens gemoedelijk wandelen, ik en
Fiel.
Gewenst weer voor de boeren,
zei Piel; kijk maar naar de tarwe
en kijk hoe al dat land daar ligt,
omgedaan... te blinken in de zon,
en daar gerold, effen gestoken,
effen als zijde. Kijk vér hoe de bo
men op hun Paas-beste staan, de
pruimelaars en de kerselaars, de
perelaars 't is al bot en vroege
bioei.
Als er nu maar geen nacht
vorst of geen Maartse bijzen ach
terkomen en alles dooreen slaan
of verrampeneren, Fiel.
Fiel loech ne keer.
Pé, hebt ge dat gelezen over
Hakendover! lit heb me daaraan
verkreukeld, Pé! Hakendover dat
is een symbool, weet ge 't? Onze
boeren schudden hun kop, als ze
dat horen of lezen; voor onze
boeren is dat een soort mirakel,
als het maar geen heel mirakel is.
Als er hier een paar schooljon
gens over de velden lopen, over
de bezaaide dan is 't voldoen
de om al onze boeren kwa bloed
te zetten. Een soort van heilig
schennis is het dat bezaaid land
te... ontwijden met uw lompe
schoenen; een heiligschennis bij
na als bewaarschool-kinders er
barvoets over lopen. Bezaaid land
is als relikwie in de kerk; dat
moet vereerd worden, zorgvuldig
bezorgd...
Te Hakendover? 't Zal me iets
geweest zijn dezen keer. Hebt ge
gezien dat er daar een fameuze
jubilé gevierd werd! 1250 Jaar dat
die peerden-processie uitgaat!
Die honderden peerden draven
over de velden! Die Brabantse
peerden, Pé, met hun log zwaar
lijf en hun... plakpoten kruisen,
doorkruisen land en bezaaite
en duizenden, zegden ze niet
vijftig duizend bedevaarders
gaan, lopen, strompelen over het
land en... 't land heeft er deugd
van en de oogst, het koren gaat
er niet aan kapot... integendeel!
En de hele wereld zegt: dat is
vreemd; kom, dat is een... mira
kel!
Ik heb dat nog nooit onderzocht
Pé en, 'k ben een beetje mirakel-
schuw, aiverre lijk gij zelf Pé. Er
gebeuren er al genoeg, zonder dat
wij er in de serie inschrijven.
Maar weet ge waar ik op dacht,
Pé?
Onze brave mensen zouden
er veel deugd van hebben dat Ha-
kendovers-geval eens goed te
overwegen.
Weet ge waarom?
Onze brave mensen zijn liefst...
gerust gelaten. Ze gaan naar de
kerk, soms alle dagen, volbrengen
hun plichten, zijn lid van de con
fréries; zouden al eens in hun
beurs schieten voor de missies of
voor de patronage; zo ze niet
overtuigd zijn dat het voldoende
is te bidden voor de missies en
voor 't geestelijk welzijn van de
parochie en de parochiale wer
ken!
Dat is de bezaaite van bij
ons, Pé... laat verder die mensen
aan hun dagelijkse bezigheid en
aan hun... devotie. Maar moet er
eens wind waaien over de paro
chie; moet er al eens een briesje
of een kleine storm de parochie
beroeren; moet de pastoor of de
onderpastoor een klein aarde-be-
J vingske verwekken, een weinig
gerucht maken, om iets door te
setten, dan zijn al die brave
Hendriks niet te spreken. Dat is
land dat onaangeroerd moet blij
ven liggen, er mag geen windje
i over waaien... 's Morgens vroeg
er uit, 's avonds vroeg de luiken
dicht, alles potdicht gesloten uit
vrees voor dieven en kwa volk.
Pé, ze zitten daar dan opgesloten
in de opperste rust... Maar met
angst en vrees, lijk de... apostels
in 't Cenakel.
Hebt ge gelezen Pé, dat de wind,
de stormwind ook over onze bra
ve Hendriks» is gekomen? Dat
ihun fijngeleide vlasgaard 't van
j de ruiterij heeft gekregen? En
dan nog in een stormloop?
Dat hebt ge toch gelezen Pé?
Die aanspraak van Paus
Pius XII?
i Percies Pé. De Paus kent zijn
I tijd en kent zijn mensen. We we-
ten 't en we zien 't, dat de Paus
(nog andere raadgevers heeft dan
j wijze... mensen! Op Pasen heeft
i Hij die brave Hendriks en alle
i fraaie mensen een brutale schud
ding gegeven. Ik wenste uit de
grond van mijn hert dat ze, na
't danig verschot, voor goed al
hun triestige fraaiheid en bra
vigheid in hun bed achterlieten.
Met al die braafheid en fraaiheid
zijn we niet gediend en gaan we
naar de haaien, zei de Paus! Ziet
naar 't geweld, naar 't onder
gronds werk, naar de loense, de
geslepen propaganda van de
communisten. Ziet hoe zij met
hamer en sikkel de sterkste mu
ren toetakelen en de schoonste
vruchten neerslaan, 't Moet ge
daan zijn met de fraaiheid en de
braafheid van die mensen, die
jammeren over de sléchte wereld,
over 't bederf van den moder-
nentijd, maar in hun... oud-
i mannenhuis blijven zitten, in een
i zetel bij de kachelWie nu niet
I voor zijn geloof en overtuiging
I durft vooruitkomen is eenvoudig
een bangerik; we zouden wij zeg-
'gen, een... meelzak!
Ik wenste maar, zei Fiel. dat
onze mensen de overgrote
meerderheid in onze streek en in
ons land luisterden en gehoor
gaven aan de wekroep van de
Paus. Zo Hij hen niet wakker
krijgt, wie kan het wel?
...«Brave Hendriks», naar 't...
museum van oudheden, daar is
hun plaats, Pé!
O. L. Heer wenst den dood
van de Brave Hendriksniet,
antwoordde ik. Maar... 't mirakel
van Hakendover!
PÉ VLAMYNClt.
{V'
S afefc- -
Op Pass-Zondag morgen, te 5,59 u.
is Professor Sebrechts te Brugge in
zijn woning overleden tengevolge aan
hartaderbreuk.
Professor Sebrechts was op 11 Fe
bruari 1885 geboren te Wülebroek.
Na voltooide studies aan de Leuvense
Hogeschool vestigde hij zich te Brug
ge in 1910. Eij trad er in het huwe
lijk met mej. Jeanne Van Gaillie die
hem zeven kinderen schonk. Een zij
ner zoons assisteerde reeds bij zijn
vader. Twee andere zoons werden
advocaat, de twee overige brachten
het tot notaris. Een van hen huwde
de dochter van de huidige gouver
neur van Limburg, dhr Verwilghen.
Sedert Professor Sebrechts zich
gevestigd load te Brugge had hij een
wereldfaam verworven en werd hij
bekend, zo in binnen- als in buiten
land als een der vaardigste chirur
gen. Ook op ander gebied maakte hij
zich uitzonderlijk verdienstelijk en
zo werd hij onder-voorzitter van het
Bode Kruis van België.
Zijn afsterven is niet alleen voor
Brugge, voor West-Vlaanderen en het
ganse land een zwaar verlies, maar
bijzonderlijk voor de geneeskunde.
De begi-afenisplechtigheden werden
vastgesteld cp Vrijdag 2 April, in de
Et-Salvatorskerk te Brugge. H. Ma
jesteit Koningin Elisabeth zou deze
pi echt® heden bijwonen.
Professor Joseph Sebrechts was
dokter in de geneeskunde, geaggre
geerd Hoogleraar in de chirurgie aan
de Universiteit te Leuven, hoofdge
neesheer van St Jans Hospitaal en
van St Jozefs Kliniek te Brugge,
voorzitter der Koninklijke Vlaamse
Academie voor Geneeskunde ere
lid der Académie Royale de Méde-
cine de Belgique onder-voorzitter
van het Rode Kruis van België lid
van de Hogere Gezondheidsraad
voorzitter van de vereniging der Ge
neesheren-oud-studenten der Leuven
se Universiteit kerkmeester der
St-Salvatorskerk te Brugge.
Erekruis van het Rode Kruis van
België, officier in de Leopoldsorde
commandeur in de Kroonorde
commandeur in de Orde van Leopold
II commandeur in de Orde van
Oranje-Nassau officier in de Orde
der schitterende ster van China, enz.
Aan de diepbeproefde Familie biedt
Het Wekelijks Nieuwszijn chris
telijke rouwdeelneming.
BRIEF UIT PARIJS
VOOlt WIE BIJ DE ZEEMACHT
WIL DIENEN
Voorwaarden ter aanvaarding.
De miliciens der klas 1949, die
wensen hun actieve diensttermijn te
volbrengen bij de Zeemacht, worden
verzocht een aanvraag te richten vóór
1 October 1948 aan Ijet volgend adres:
Werfbureau der Zeemacht, 86 Wet
straat, Brussel.
Bij dit verzoek dienen zij verplicht
een afschrift te voegen van het ge-
schiktheidsbewijs (mod. J of J-bis)
dat hun afgeleverd werd door het
Werfbureau van het leger.
De aanvragen der miliciens onder
zocht op het Werfbureau van het le
ger en ongeschikt bevonden voor de
Zeemacht, zullen niet in aanmerking
genomen worden.
De aanvragen der miliciens die hun
nulitieklas met een of twee jaren
vervroegd hebben, zullen de voorkeur
hebben.
Het Werfbureau der Zeemacht zal
de ingeschreven miliciens op een bij
komend geneeskundig onderzoek uit
nodigen in de loop van het volgend
jaar en zal hun vervolgens het geno
men besluit ter kennis brengen.
De soortgelijke verrichtingen aan
gaande de miliciens der klas 1948 zijn
afgesloten.
Een Franse geleerde slaagde er in reuzénmicroben
voort te brengen. Wordt het «Instituut Pasteur»
een fabriek van monsters?
(Van eigen Correspondent)
PARIJS. In de kale, stille ge
bouwen van het Instituut Pasteur
werkt een geleerde onverpoosd, ge
bogen over een microscoop die reeds
een gedeelte van het geheim onthul
de dat de geleerde zo hardnekkig wil
ontraadselen.
Het doel dat deze zoeker, Mr de
Fomtixrune is een onbekende voor hpt
grote publiek, zich stelt is zo fan
tastisch dat het aan het wonderbare
grenst. Stel u voor dat hij de zaden
en kiemen wil opereren om aldus
nieuwe rassen en nieuwe soorten te
doen ontstaan.
Onmogelijk! denkt men als men
weet hoe oneindig klein deze levens
kiemen zijn. Maar de geleerde glim
lacht: dit wonder is reeds lang wer
kelijkheid. Men slaagde er reeds in
appelsienbomen te kweken die vruch
ten zonder kernen voortbrengen; men
bracht vliegen met afgeknotte vleu
gels voort; en iets oneindig practi-
scher: katoenbloemen van de mooiste
gele, blauwe of roze kleur.
Maar de uitvinding van Mr de
Fontbrune is veel belangrijker. Hij
ontwierp nl. een scalpel, een opereer -
mes om zo te zeggen, bestemd om mi
croben en chromosomen of levenskie
men te opereren! Met dit nieuwe in
strument kan men de laatst-gekende
bron van het leven zelf aantasten,
veranderen, en misschien... verbete
ren.
De Amerikanen staan in verruk
king voor deze uitvinding. Meer dan
DE NOOD IN CHINA
Oorlog, honger en koude hebben oneindig veel ellende teweeg gebracht
In het zo uitgestrekte China. Duizenden, uit de streken waar de oorlog
Woedt gedreven, overbevolken de steden en vinden er geen uitkomst. In
Ïorte tijd stierven er dan ook te Shangat niet min dan 2.000 lieden aan
oude en honger; velen ervan hadden zich, uitgeput, op straat neerge
legd en gaven er de geest. Een speciale dienst zoekt de doden op die
tUn naar de buitenwijken worden gebracht waar zij verbrand worden.
Ellendig.
zeventig grote studiecentra, over de
hele wereld verspreid, hebben reeds
dit onzichtbaar operatiemes besteld,
en de fabriek die de bestellingen
moet uitvoeren, is overstelpt met op
drachten.
De operatiezaal der onzichtbare
patiëntenis een hallucinant beeld
dat de stoutste toekomstvisioenen
overtreft. In een «smidse» voor dwer
gen, smeedt Mr de Fontbrune dage
lijks zijn instrumenten: scalpel, haak
en holle tangen die zo klein zijn dat
het tóote oog ze niet kan onderschei
den. Rond een platinadraad wordt
een glasdraad gesmolten die alle mo
gelijke vormen aanneemt. Zo ont
staan messen van een tiende van een
millimeter doorsnee... Onzichtbare
glazen buizen worden in deze dwerg-
werkplaats gesmolten, gekromd en
Uitgerokken.
Daarna begint da operatie. De ope
ratietafel is een microscoop, voorzien
van een soort uiterst kleine werk
bank, die toelaat de operatieinstru-
menten in alle richtingen te bewe
gen. Zo kan men bv. tien regels tekst
op de vleugels van een ylieg schrij
ven.
De microben worden één na één
afgezonderd. De geleerde seleclioneert
aldus de staphilococeen, de meest ge
vaarlijke microben. Over zijn micro
scoop gebogen kiest hij de grootste,
krachtigste microben uit een bouil
lon net als men de krach tigste
paarden kiest om voort te kweken.
Met een onzichtbaar pipet trekt hij
de uitverkoren microben uit den
hoop en plaatst ze dan in een nieu
we bouillonwaar ze zich verme
nigvuldigen en gebruikt worden cm
serums te bereiden.
Professor de Fontbrune beeft al
dus de mooiste sporen van padde
stoelen uitgezocht om de cultuur van
deze groenten te verbeteren.
Samen met Professor Comandon,
werkt hij echter op 'n nog veel inte
ressanter», terrein. Zo slaagde hij er
o.a. in, een amibe te opereren, t.t.z.
een der meest elementaire wezens op
de grens van het leven. Deze eencel
lige wezens, zonder mond noch dar
men, leven in de ingewanden van
mensen en dieren. De geleerde slaag
de ér ln, een van die amiben twee
kernen te geven en verkreeg aldus
een nieuwe reuzensoort... alhoewel
nog onzichtbaar.
Hij vatte het plan op aldus nieuwe
vissoorten voort te brengen door de
eieren te opereren...
Natuurlijk hebben deze opzoekin
gen de verbeelding van sommige jour
nalisten op hol gebracht. Ze spreken
er reeds doodeenvoudig van, paarden
te kweken zo groot als olifanten en
ze gingen zelfs zo ver de geboorte
van nieuwe reuzengeslachten voor
mensen en dieren te voorspellen.
Maar de gei eerde blijft kalmOm
Zie vervolg hiernevens 0MT
GEWAPENDE VBEDB
Sedert Marshall de teugels der
Amerikaanse buitenlandse poli
tiek in handen heeft genomen is
er in de wereld veel veranderd.
Amerika heeft het roer volledig
omgegooid en het naïef idealisme
van wijlen President Roosevelt
vervangen door een militaire en
strategische nuchterheid die de
onmiddellijke gevaren misschien
verhoogt, maar de kansen voor de
vrede op lange termijn veel ste
viger en hoopvoller maakt.
Marshall is in feite de man die
de iweede wereldoorlog gewonnen
heeft, want toen de U. S. A. te
Pearl Harbour werd aangevallen
was zijn militair apparaat haast
onbestaande. Maar twee jaar la
ter beschikten diezelfde Verenig
de Staten over het machtigste le
ger ter wereld, dank zij de orga
nisatorische talenten e?i de vast
beradenheid van Gen. Marshall
die dit alles had weten uit de
grond te stampen.
En Marshall is en blijft militair,
bekijkt de zaken met een strate
gisch en tactisch oog. en is daar
om ook de geknipte man om de
koude oorlog tegen Rusland te
winnen en aldus de shooting
war te voorkomen.
Zijn parool is thans geworden:
gewapende vrede. En gans Ameri
ka volgt hem, ook al verlangt en
wenst iedereen dat het anders
zou gaan. Maar alle Amerikanen
omtrent zien thans in dat er geen
andere weg mogelijk is.
De Sovjets hebben hem trou
wens hierin op meesterlijke wijze,
geholpen. Hoe meer zij om zich
heen grijpen, volkeren verknech
ten en baldadigheden begaan, hoe
meer zullen de Amerikanen de
Stop-Russia »-politiek van hun
Minister van Buitenlandse Zaken
volgen.
Zo wdren de gebeurtenissen in
Tchecko-Slöwakije er niet alleen
op berekend dit ongelukkig land
onder communistische obedientie
te brengen, maar tevens de wes
telijke democratiën te intimide
ren en innerlijk tot defaitisme te
'brengen.
Het resultaat is echter juist het
tegenovergestelde geweest. De
staatsgreep te Praag heeft de vor
ming der Westerse Unie verhaast
en heeft de goedkeuring van het
Marshallplan en de herbewape
ning van Amerika voor gevolg ge
had.
STRATEGISCHE RUIMTEN
Over strategie spreken is daar
om nog geen oorlog willen. Een
offensieve oorlog kan trouwens in
onze moderne wereld niet meer
door een democratie gevoerd wor
den. De feiten van 1932-1940 heb
ben zelfs bewezen dat ze moeilijk,
in staat zijn een goed defensief
voor te bereiden.
Maar willen of niet: elk land
moet zich op de oorlog voorzien
en de militairen moeten voortdu
rend plannen maken ter afweer
van elke mogelijke vijand.
Dit is waar voor de echte oor
log. maar ook voor de koude.
En het beste defensief blijft
nog steeds een tegenoffensief.
Maar om daarin goed te slagen,
moet men zeer goed de strategi
sche ruimte bepalen waar men
gaat vechten en terugslaan. En
wanneer het gaat over een hele
reeks slagvelden, dan is die keuze
zeer lastig omdat men daar moet
trachten het tegenoffensief in te
zetten, waar de vijand juist een
grootscheeps offensief heeft voor
bereid, dat echter nog niet hele
maal op 't punt is.
Dat doen de Amerikanen thans
in het Middellands Zeegebied.
Daar kondigt de Lente immers
twee stormen aan: Italiaanse ver
kiezingen en lente-offensief der
communisten in Griekenland.
Op die frontposten zal er hard
gevochten worden, want zo Italië
valt, dan is de Middellandse Zee
voor het Westen verloren, en
wordt het Nabije Oosten bedreigd.
Idem voor Griekenland.
Er zijn natuurlijk nog andere
sirijdposten: Korea, China, Ber
lijn, Oostenrijk, West-Eur.opa enz.
Maar men moet zijn keuze kun
nen doen.
Welnu de strategische ruimte
Middellandse ZeeNabije Oosten
wordt door beide tegenstanders
als uiterst gewichtig aanzien.
Die ruimte is inderdaad het sluit
stuk dat drie continenten bijeen
houdt: Europa, Azië en Afrika.
Vallen de stellingen in de M. Z.
dan moet het Westen zich tot in
Afrika terugtrekken en ligt de
weg naar Indië voor de Sovjets
open.
En daarenboven: de petroleum-
bronnen van het Nabije Oosten
vullen dan, zoniet in Russische
hand, dan toch in het nomans-
land, en worden de opkomende
Arabische Staten het inzet van
een nieuwe strijd om de sympa
thie.
HET TRAGISCH LOT DER JODEN
Sedert het einde van de tweede
wereldoorlog werd er heel wat
over de Joden en de inwijking in
Palestina geschreven. Men ging
zelfs zover te beloeren dat Enge
land de moord en de verbranding
van honderdduizenden Joden door
Hitler gedeeltelijk op zijn gewe
ien haa, aangezien het tijdens de
oorlog gehele schepen uit Europa
ontvluchte Joden niet in Pales
tina had binnengelaten en terug
naar Nazi-Europa had gestuurd.
Men verwijt Engeland verder
reuzen voort te brengen moeten de
wezens die we willen beïnvloeden
van reuzen afstammenbeweert hij
nuchter.
Trouwens als men de eencellige
wezens wel beïnvloeden kan, dan kan
men daarom de levenskiemen der
mensen of zoogdieren nog niet wij
zigen.
En de geleerde besluit zijn uiteen
zetting met de opmerking dat, zelfs
moest men de hogere dieren kunnen
veranderen, men veeleer monsters
zou voortbrengen dan verbeterde dier
soorten. Daarom is het onzinnig deze
uitvindingen resultaten toe ie schrij
ven die buiten haar bereik liggen.
De tijd der reuzen is dus nog niet
aangebroken. En niets laat vermoe
den dat we zo iets zullen beleven.
Maar het werk van Prof. de Font
brune is niettemin boeiend en Inte
ressante
dat het tot tweemaal toe zijn grimmig over de heilige oorlog.
woord tegenover de Joden met
gehouden heeft, aangezien Bal
jour reeds in de vorige oorlog be
loofd had dat er in Palestina een
Joodse Staat zou worden opge
richt, belofte die tijdens de jong
ste wereldoorlog herhaald werd.
17n deze campagne blonk o. m.
de Joodse anti-communistische
schrijver Arthur Koerstler ten
zeerste uit).
Die beschuldigingen tegenover
de Britten zijn verre van onge
grond. Maar de zaken zijn niet
altijd zo eenvoudig als ze soms
worden voorgesteld. En nu is het
een feit dat de Arabieren reeds
meer dan twaalf eeuwen de Pa
lestijnse bodem bezetten en dat
zij zich bijgevolg als de rechtma
tige bezitters en btwoners van
het land beschouwen.
vit is dan ook een eerste moei
lijkheid.
Maar er is nog een tweede: het
uitgebreide gebied dat er achter
ligt is uiterst rijk aan petroleum
en, sedert de oorlog gemechani
seerd werd bij het einde van de
eerste wereldoorlog, is die grond
stof nog altijd de meest noodza
kelijke voor de moderne oorlog
voering. Dit betekent dan ook dat
elk land, ter beveiliging van zijn
eigen bestaan, zich de volle be
voorrading in petroleum uhl
waarborgen; icat betekent dat elk
land dan ook voortdurend naar
de sympathie der Arabieren hen
gelt.
Duitsland stelde tot tweemaal
toe wanhopige pogingen daartoe
in het werk, en thans vergooit
Rusland millioenen roebei voor
propaganda in de Arabische lan
den.
De Joden zijn dan ook gewoon
lijk van dit alles de dupe en het
is goed begrijpelijk dat de Sov
jets thans uiterst verheugd zou
den zijn om een Brits-Amerikaan
se politiek die hen de haat van
de Arabieren op de rug zou laden.
DE VERDELING VAN PALESTINA?
Croot-Brittannië had dan ook
g?en goesting nog langer de zot
van de historie te zijn en heeft,
zoals men weet, reeds maanden
geleden de U. N. O. er van verwit
tigd dat het zijn mandaat over
Palestina, dat 'het na de vorige
oorlog van de Volkenbond kreeg,
zou neerleggen.
Daarop kwam de Veiligheids
raad bijeen. Men hoorde Arabie
ren en Joden, discussieerde en
overiooog, en tenslotte vernam de
wereld niet zander enige verba
zing dat voor één keer Amerika
en Rusland accoord waren: Pa
lestina zou verdeeld ivorden!
Hadden de Amerikanen goed
nagedacht en de gevolgen over-
ln elk geval was het resultaat
het volgende: de Joden juichten
toe, maar ds Arabieren spraken
En het bleek alras niet bij woor
den te blijven.
Nu is er wel iets aan gelegen de
sympathie der Joden te hebben,
maar als dit moet gebeuren ten
koste van de sympathie der Ara
bieren, is het dan nog wel de
moeite?
Misschien zou men die kans
kunnen lopen in normale omstan
digheden, maar we leven nu een
maal niet in normale omstandig
heden.
Er is inderdaad het volgende:
1. - Indien men de verdeling
doorzette, dan zou er ongetwijfeld
een permanente burgeroorlog in j
Palestina geheerst hebben, toe
stand die de Sovjets dankbaar i
zouden kunnen uitbaten om ge-
wapend tussen te komen om de
vrede te herstellen d.i. om zich
definitief in Palestina te vestigen,
aldus Turkije te omsingelen en
een goede springplank te hebben
voor het nabije Oosten en zijn
petroleum.
2. - Er zijn reeds brandpunten
genoeg in de Mtddeuanase Zee,
zonder dat ook de Oost-kust er
van in beroering komt en nieu
we bekommernissen bezorgt aan
de Westerse mogendheden. Tij
dens de slag om Italië die ver
moedelijk na, de verkiezingen nog
scherpere vormen zal aannemen
als thans en de slag om Grie
kenland is het vsenselijk dat de
rest van het Middellands zeege
bied rustig blijve.
Die overwegingen zullen de stra
teeg en tacticus Marshall er zon
der twijfel toe gebracht hebben
het Amerikaans standpunt inza
ke de verdeling van Palestina te
wijzigen.
Dit gaf in de V.S. een psycho
logische schok, daar men er daar
niet aan gewoon is dat de alge
mene lijnder politiek zo maar
bepaald wordt buiten de publieke
opinie om, en zo maar van van-
dfiag tot morgen verandert.
Maar de publieke opinie is
thans in Amerika ook zo dat ze
de strijd tegen het Sovjet-impe-
rialisms als het meest essentiële
is gaan aanzien waaraan alles
moet ivorden ondergeschikt. In
dit kader keuren de Yankees de
niemoe beslissing van Marshall
goed.
En wij menen dat het rede
lijk is.
Het is wel wenselijk dat de Jo
den een eigen thuis zouden vin
den
Maar het is beter dat ze hierop
nog enkele jaren zouden moeien,
wachten dan dat ze dit onmid
dellijk zouden krijgen ten koste
van een communistisch succes.
Een dergelijk succes valt ten
slotte toch steeds ten nadele van
aïle volkéren uit, dus ook''van de
Joden.
30-3-48. V. WESTERLINCK.
Onze lezers kennen de beruchte
Besluitwet van 19 September 1945
over Epuratie ln zake Burgertrouw.
Wij hebben reeds dikwijls over dit
onderwerp geschreven en aangetoond
hoe gevaarlijk en onrechtvaardig' het
was mensen te straffen die niet ver
volgd werden, en hen hun politieke
en burgerlijke rechten te ontnemen.
Wij hebben gezegd waarom volgens
ons die Besluitwet onwettelijk was.
Wij herhalen vlug onze argumen
ten.
Eerst en vooral voorziet zij straf
fen uitgesproken door de uitvoerende
macht en niet door de rechterlijke
macht, en ten tweede heeft zij re
troactieve straffen uitgesproken; het
is te zeggen ze heeft bedongen, dat
een feit, niet strafbaar op 't ogenblik
dat het bedreven werd, later toch met
straffen zou gesanctioneerd worden.
Een voorbeeld zal onmiddellijk tonen
hoe gevaarlijk die methodes zijn.
Laat ons veronderstellen, wat, ho
pen het wij een louter veronderstel
ling zal zijn, dat wij binnen kort
meegetrokken worden in den dans en
oorlog zouden moeten meevoeren te
gen Rusland. Indien men de metho
des toepast die door die fameuse Be
sluitwet ingericht wer-den, zou men
moeten aannemen en goedkeuren dat
men bij voorbeeld zou mogen zeggen
dat al degenen die leden geweest zijn
van de communistische partij sinds
begin 1947 hunne rechten zouden
verliezen. Zou dit rechtvaardig zijn?
Geenszins. Want hoe konden die ïen.
sen die in begin 1947 leden waren
van die partij weten dat op een ze
keren dag dit feit als strafbaar zou
aanzien worden. Wat men in rechte
mag doen is zeggen dat vanaf een
dag' te bepalen in de toekomst dit feit
strafbaar zal zijn. Het volstaat zulk
een voorbeeld te geven, om aan te
tonen hoe onrechtvaardig het is, re
troactieve wetten te stemmen in
strafzaken.
En dat is het nochtans wat men
gedaan heeft.
Inderdaad. Het is in September 1945
dat men voor de eerste maal gezegd
heeft dat het eenvoudig feit van b.v.
V. N. V. geworden te zijn of gebleven
te zijn tijdens de bezetting strafbaar
was. Moest men ooit de uitzonderings
wetten die men thans tegen de zoge
zegde i< zwarten toepast op andere
willen toepassen, dan zou men met
klem en toen daarentegen moeten
protesteren in naam van de princie
pen die boven alle meningverschlllen
moeten blijven bestaan.
In oude kerkhoven leest men soms
op een graf: Hodie mihl, Cras tlbi
wat vertaald, zeggen wil: «ik van
daag, morgen gij Wij dachten aan
die spreuk wanneer wij over die uit
zonderingswetten begonnen te rohrlj-
ven.
Neem nu eens b.v. de wet over de
verdediging der nationale instellingen
gestemd in Maart 1940.
Het is ln die wet dat men voor de
eerste maal aangenomen heeft dat,
wegens politieke misdrijven, burgers
voor de krijgsgerechten zouden moe
ten verschijnen. Toen had men het
meestal tegen de communisten en
ook zijn het de communisten die toen,
en met reden, tegen die schending
van de ond wet hebben geprotes
teerd. I haut aarzelde niet te zeggen
dat die «iniinelle «4, «céiérate
was (misdadig en schurkachtig). De
zaken draaiden echter zó dat die wet,
aangevuld en aangepast door allerlei
Londense besluitwetten, uiteindelijk
toegepast weid op de incivieken.
Toen vonden de communisten plots
niet meer dat die wet zo slecht was.
Maar moest men ze nu, uit oorzaak
van verandering ln de internationale
conjonctuur, terug op hen opnieuw
willen toepassen, dan zouden zij meer
dan waarschijnlijk er opnieuw tegen
protesteren. Wij vinden echter dat
men eerlijk genoeg moet zijn om zich
aan de princiepen te houden en van
die te verdedigen in alle omstandig
heden, zelfs dan als de krenking er
van vijanden of andere personen on
rechtvaardig treft.
Hoe verre staat het nu met de wet
over Epuratie in zake Burgertrouw?
Men herinnert zich dat de Besluit
wet van 1945 voorzag dat een nieuw
ontwerp over die zaak zou neergelegd
worden vóór 1 Juli 1947. Men aan
schouwde dus de Besluitwet als een
voorlopig iets. Vlug ondervond men
dat ze niet soepel genoeg was; dat
haar- toepassing tot onrechtvaardig
heden leidde en begin 1947 werden
verschillende wetsontwerpen neerge
legd om deze aan te vullen en te ver
anderen. Zo werd een zeer goed op
gesteld ontwerp neergelegd door Se
nator Ancot. Eenparig werd het aan
genomen door de Senaatscommissie.
Ket had dus voorrang voor de open
bare discussie. Op het ogenblik echter
dat het moest besproken worden, zeg
de de Regering dat zij zelf, zoals
voorzien, een ontwerp zou neerleggen
en dat het best was haar tekst af te
wachten. Men gaf toe. Resultaat: de
Regering wachtte tot op het laatste
ogenblik en toen het ontwerp op ein
de Juni 1947 neergelegd werd, stelde
men vast dat de Ministers van Justi
tie en van Binnenlandse Zaken welke
het ontwerp hadden opgesteld, geen
te grote inspanning hadden hierover
gedaan, want het was om zo te zeg
gen een copij van het voorstel Ancot
zelf. Het ontwerp werd gestemd dooi
de Senaat voor het groot verlof en
moest gestemdworde» door de Ka
mer voor einde 1947, daar na dezen
datum de auditeurs niemand meer op
de lijsten der incivieken mochten
stellen. Men verloor dit echter uit
het oog, zodat men het ontwerp begin
1948 begon te bespreken waardoor.
datums in sommige teksten moesten
veranderd worden.
Men moest spreken van het verle
den en niet meer van de toekomst.
Het resultaat ervan was dat het ont
werp andermaal werd terugverzonden
naar de Commissie om daar uiteinde
lijk toch gestemd te worden. Doch
daar de Kamer den tekst overgemaakt
door den Senaat had veranderd,
moest het ontwerp terug naar de Ho
ge Vergadering... en zo kwam er
steeds niets van in huis. Laat ons ho
pen dat het niet te lang meer' zal
duren vooraleer het dan aldaar uit
eindelijk eens voor goed zal goedge
keurd worden.
De wet zoals ze vermoedelijk door
de Senaat zal aanvaard worden, t.t.z.:
de tekst die door de Kamer gestemd
werd, ls niet perfect. De principiële
opwerpingen blijven bestaan zoals het
met reden Volksvertegenwoordiger
Zie vervolg hiernevens
Geen algemene Loonsverhoging.
De aangenomen resoluties voorzien: Minimumloon op
13,50 fr. voor ongeschoolde werklieden boven de 21 jaar.
Omzetting van compensatiebons in loonsverhoging van
0,50 fr. per uur of weddeverhoging van 100 fr. per maand.
Omzetting van de compensatiebons voor vrouwen en
kinderen in een lev'ensduurtepremie. Definitief dubbel
vcrlofgeld. Verhoging van ouderdoms- en invaliditeits
pensioenen. Verhoging van werklozensteun. Loons-
aanpassing van zekere categorieën van bedienden.
Zo haast mogelijk in werking treden van de Nationale
Raad der Economie. Levensduurte-index ingesteld.
HET VOORBEREIDÏNGSWERK
Sedert verschillende weken reeds
hadden de Arbeiderssynclikaten aan
gedrongen op een nieuwe bijeen
komst van de Nationale Conferentie
van de Arbeid en werden cok de lijs
ten opgesteld der onderscheidene
eisen welke op die Conferentie zou
den neergelegd werden. Onder deze
eisen werd__zowel vanwege ae Chris
ten Syndlka'-cn ais van de A. B. V. V.
een loonsverhoging van 5 gesteld.
Van Regeringswege, en bijzonder
lijk door de Hr Spaak, weiden be
sprekingen ingesteld met de werk
gevers en de werknemers, in het
vooruitzicht van de gevraagde Ar-
beidsconferentie en werd naar* de
mogelijkheden uitgezien, welke zou
den kunnen leiden tot een oplossing
en vieike niet alleen zouden passen
in het raam van 's lands belang maar
ook voldoening zouden kunnen schen
ken zowel aan werkgevers als aan
werknemers.
Tevens werd de afschaffing van de
compensatiebons ln het vooruitzicht
gesteld, maar op een wijze welke
niet nadelig zou uitvallen voor de
werknemers.
Toen dan ten slotte bericht weid
dat de Anbeidsconferentie zou wor
den gehouden op 30 Miaart jl. werd
in de bladen voorgehouden, dat
reeds een akkoord was toereikt tus
sen de verschillende partijen nog
voor de conferentie bijeenkwam en
dat de besprekingen door de Heer
Spaak en andere Ministers gevoerd,
alles reeds in kannen en kruiken
hadden gebracht.
DE CONFERENTIE BIJEEN
Dinsdag 30 Maart jl. werd dan te
9.30 ii., in het Paleis der Academiën,
de nieuwe conferentie van de Ar
beid geopend, onder voorzitterschap
van de Hr Spaak, Eerste-Minister en
tevens Minister van Buitenlandse
Zaken. Waren nog aanwezig de HH.
Ministers Duvieusart, Troclet, De
Groote en Beliogne, verder verschil
lende personaliteiten, behorend, tot
de Werkgeversverenigingen en tot
de verschillende Vakbonden.
DE VERSCHILLENDE
STANDPUNTEN
Hi' Finet, Algemeen Secretaris van
het Algemeen Belgisch Vakverbond
nam het eerst het woord. Deze spre
ker wees op de stijging van de le
vensduurte, wijl de lonen niet in
verhouding zijn gestegen, zodat ook
deze zouden moeten worden aange
past. Spreker hield vervolgens voor,
dat de naamloze vennootschappen en
andere maatschappijen in 1947 voor
49.300 millioen winsten hadden «ge
maakt en dat daartegenover een be
tere sociale verdeling van de verwor
ven rijkdommen zich opdringt.
De eisen van de A. B. V. V. somde
de Hi- Finet als volgt op: afname van
de winsten, voor de bouw van goed-
SNELHEIDSREKORD
Commandant Evan Peter Ouran dei-
Amerikaanse vloot, heeft de afstand
lussen Seattle en Los Angeles, 1728
Km., afgelegd in 1 uur 58 min. 7 sec,
t.t.z. aan 900 Km. per uur. Comman
dant Ouran is 31 jaar en ontving tal
van onderscheidingen tijdens de laat
ste oorlog. Hierboven ziet men hem
met een FJ-1 reactievliegtuig.
Degryse uit Roeselare heeft gezegd.
Doch het is een stap vooruit. Er zijn
geen verplichte afzettingen meer. De
■rechters mogen over alle gevallen soe
verein oordelen en al degenen die ge
troffen werden door de Besluitwet
zullen opnieuw hunne kansen mogen
oplopen. Hoe dat zij zulks praktisch
moeten doen zullen wij eens uitleg
gen wanneer de wet eens definitief
door de boeg is.
Doch die vertraging in het parle
mentair' werk zal ais resultaat hebben
dat al die mensen een tweede maal
een proces zullen moeten beginnen,
dus opnieuw kosten zullen 'moeten
doen en last hebben. Ook de lollen
van onze rechtbanken zullen opnieuw
overladen worden door zaken die men
intussen nog altijd, naar de oude
wet behandelt, en die men dan alle
maal zal moeten herzien volgens de
komende richtlijnen van de «nieu
we» wet.
En zo gaat er zoveel tijd en werk
verloren! En blijven er zovele mensen
voortdurend maar in angst en kom
mer leven- 1L
kope woningen; loonsverhoging met
5 en minimumloon van 14.25 fr.;
herziening van alle lonen; dubbel
verlof voor 1948; geen prijsstijgingen
zonder advies van bevoegde commis
sie; waarborg van weekloon; verho
ging van ouderdomspensioen en van
de werkloosheidsvergoeding; afschaf
fing van burgerlijke mobilisatie.
-Na de Hr Finet zette de Hr Cool,
Voorzitter van het Algemeen Chris
telijk Vakverbond, het standpunt
van het A. C. V. uiteen. Hr Oool
wees er eerst op- dat de. huidige ge
stelde eisen verantwoord zijn. Niets
laat veronderstellen dat wij roar
een economische crisis staan. Het
A. C. V., vervolgde de Hr Cool, vraagt
afneming op de winsten en «uuipew-
sing der lonen. Talrijke arbeiders,
hebben nog niet het minimumloon
bereikt, wat zou moeten toegekend
yorden. De levensduurte is de.se laat
ste maanden steeds naar omhoog
gegaan en een verhoging ma
zcu nog het evenwicht niet bijbren
gen. De afschaffing der oompensa-
tiebons zou kunnen gebeuren door
een verhoging van 0,50 fr. per uur-
voor de arbeiders en 100 fr. per maand
voor de bedienden, wat een. heffing
van nagenoeg 1.500 millioen fr. zou
betekenen voor de industrie! Sr is
ook nog een overschot van i.'iJO mil
lioen op de Huishoudelijke Wedcr-
uitrusting. Deze bedragen, samen
2.709 miilioen, zouden kunnen aan
gewend worden ten bate van de ar
beiders, maar voor een werk op tan-
ge termijn, namelijk voor h«t Wo-
ningsfonds. Zo de Regering tegen
stander is van een algemene loons
verhoging-, dan zouden andere .voor
delen kunnen geboden worden, o. m.
onder vorm van te waarde maken
van Wederuitrustingsbons. Spreker
pleitte va-volgens voor het toeken
nen van een dubbel betaald verlof,
de afschaffing der burgerlijke mo
bilisatie, de verhoging dér ouder
domspensioenen, voor het stakings
recht der bedienden en aanpassing
der wedden van de toedienden, de
oprichting van een centrale.oajud der
economie en het houden van een
prijzenpolitiek.
DE ZIENSWIJZE
DER WERKGEVERS
Hr Vander Rest, afgevaardigde van
het Patronaat, legde vervolgens een
verklaring af, namens de werkgevers.
Spreker wees er eerst op dat de werk
gevers van in'de beginne af resoluut
tegenstanders waren van een nieu
we conferentie van de Arbeid. Het
patronaat kant zich inderdaad tegen
een algemene loonsverhoging op
grond van economische crgtmientjen,
die het algemeen belang in hst oog
houden. Per groep, of individueel,
zullen zekere werkgevei-s daarente
gen soms kunnen toegeven. Er zijn
natuurlijk dispariteiten welke een
algemene Icons verhoging niet zou
den wegnemen. Door dergelijke al
gemene loonsverhoging zou niet de
koopkracht toenemen, maar wei de
werkloosheid. De nieuwe iaat welke
de huidige arbeidsconferentie opleg
gen wil zal 5,5 bedragen der lonen
tijdens 1948. Daarbij heeft het pa
tronaat erin toegestemd iw delging
van de 6 milliard voor de wederuit-
rusting, een fonds samen te steile»
van 1,2 milliard voor het bouwen
van arbeiderswoningen. Verschillende
secioren van onze economie ai;n niet
in staat die nieuwe lasten te dragen.
Akkoord werd gegeven tegen liet ad
vies in van verschillende kerkge
vels. De nieuwe Listen, betoogde Hr
Vander Rest verder, kunnen sleoh.s
een ongunstige invloed hebben cp
onze buitenlandse handel. Ten slofte
bracht hij hulde aan de Hr Spaak
om zijn tussenkomst als jertudide-
laar.
DE ZIENSWIJZE DER I.IBERAÏ.EM
Hr Van Glabbeke, namens ae li
berale Eyndikaten, deed eveneens
dezes stemmen horen en stelde voor:
oprichting van een 3-ledige commis
sie, minimumloon van 33.50 fr., een
verhoging der minimum wedden dei-
bedienden, de publicatie van een In
dex der kleinhandelsprijzen, verho
ging der werkloosheidsvergoeding, op
slorping der eampensaUebons, door
een verhoging van uurloon en een
levensduurtepremie. Verder nani de
Liberale woordvoerder van dichtbij
het Regeringsstandpunt in.
DE ZIENSWIJZE DER REGERING
Hr Spaak zette het Regeringsstand
punt uiteen. Dit kunnen wij als volgt
samenvatten: akkoord over instelling
van een kleinhandelsprijzenindex;
voorlegging aan Parlement van op
richting van Centrale Raad voor de
Economie; toekenning van .stakings
recht aan de bedienden mits 15 da
gen vooropzeg; de afschaffing van
de burgerlijke mobilisatie z?I aan.
Parlement word-en voorgelegd; op
richting van Paritaire Commissie
voor de buitenlandse arbeiders; in
stemming inzake verhoging der pen
sioenen en werkloosheidsvergoeding;
het gewaarborgd weekloon moet ver
der onderzocht worden; akkoord over
dubbel betaald verlof, kwestie die
voor 1949 door een wetzal worden
geregeld; vaststelling van een te
grote marge tussen netto-loon en
wekelijks loonlast voor de nijverheid;
akkoord over het te goede komen van
een deel der winsten aan' de arbei
ders; wat de Staat niet meer zal
moeten betalen aan compensatiebons
zal aangewend worden voor woiüngs-
bouw; vaststelling van minimumloon
op 13,50 fr. maar geen algemene
loonsverhoging; oprichting van com
missi e die het lonenvnaags'.uk moet,
instuderen, alsmede van het geruis-,
loon. tz.e vervolg op V btedjy
