Een interview met... Fiel
De Pacificatie van Europa
De Conferentie der 5 Ministers
van Financiën 3 dagen bijeen
REGERINGSCRISIS
Het feest van 1 Mei
De Regering Spaak
neemt Woensdagna
middag ontslag
in Binnen- en Buitenland
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
ONZE BURELEN:
Msm
Z. EXC. MGR. LAMIROY
BUITENLANDS OVERZICHT
BOODSCHAP
VAN Z. H. DE PAUS
FINAICIELE KRONIEK
LOG DE LUCHTVAARTBOTSING NABIJ GATOW
DE POLITIEKE TOESTAND IN ONS LAND
Onderwijskwestie de pete sMkellsieli.
Minister ütiysiniiEts de eersenk.
De Eerste Minister zegt
Ik ben verslagen door
mijn eigen groep.
Nieuwe Uurregeling der Treinen
p Zaterdag 8 Mei 1948.
jj 3ESTUUR EN REDACTIE:
Gasthuisstraat 19, Poperinge.
J» Telefoon 9. PostchecU 47.63.60.
g ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België tot Nieuwjaar 68 fr.
ft Belgisch Congo 3,— fr. p. week.
5 Frankrijk Holland 3,— fr. p. week,
j? Andere landen 3,50 fr. p. week.
Uitgave POPERINGE-IEPER-WERVIK en Omliggende
HET WEKELIJKS
Aangesloten bij V.B.P.P. J! 3* JAAR. Nr 19.
PRIJS PEK Nr; 2 FRANK.
Poperinge, Gasthuisstraat 19.
leper, G. de Stuersstiaat 4.
»Vervik, Kasteelstraat 28:
-eeselari, öt-Ailonsussiraat 12.
Veurne, Noordstraat 14.
Nieuwpoort, Langestr. (M. Dumon)
ONZE UITGAVEN:
Roeselare-Ieper-Meenen.
4} Veurne-Nieuwpoort-Uiksmuide.
Poperinge-Ieper-Wervik.
k m
■1/ "«BW
^94 8 -P.0
"t Eomt er toch eens van! Con
gressen? die dingen zijn niet van
ue iueht; zelfs de vinkeniers hiel
den congres en een geslaagd con
gres,
luiUi.r nu, zei Fiel, houden «wij»
co..to-ó.
.j V dat zijn de duizenden ge
zinnen, waar wekelijks 't We
kelijks Nieuwswordt gelezen;
dat zijn de duizende andere ge
zinnen in onze provincie. Al de
christelijke gezinnen?
Voeg er aan toe de christe
lijke... vlaamse gezinnen, zei Fiel.
't Congres van het GEZIN
te ïtoeseiare, einde Juni.
't Was er nodig dat congres.
Vindt ge 't ook niet?
Het gezin?
Maar er is niets dat zo evo
lueerde» als het gezin.
Ik zeg evolueren; 't is niet heel1
juist. Het onderging zodanig veell
wijzigingen, veranderingen, dat I
ge er u in vele gevallen niet meer i
aan verstaat. I
De «t'huis» is nïfet meer als
vroeger.
De betrekkingen -tussen ouders
en kinders zijn heel anders dan'
vroeger; ae huiselijke atmosfeer'
is aezeilde niet meer. De jongeren'
beweren dat ze een heel andere
kijK hebben op de wereld; en de1
onderwijzers houden staan dat ze
veel meer last hebben met de
schoollopers dan vroeger. De
zwartkijkers beweren dat alles op
zijn kop staat; de verstandige
ouders houden vol dat al het
nieuwe niet moet over boord wor
den gegooid, maar dat men even
min al het oude als oud ijzer
moet beschouwen, en weer ande
ren, al zijn het fraaie mensen,
laten Bourgonje waaien; schikken
Zich in het onvermijdelijke.
Dat is ook niet helemaal
juist, beweert Fiei. Er is in het
Mannenverbond en in de K.W.B.
reeds discussie geweest over dat
Congres en Fiel heeft geluisterd,
maar hij heeft ook het zijne ge
zegd.
Pé, er dreigt groot gevaar voor
het christelijK-viaams gezin. Dat
is de waarheid! En we hebben bo
vendien te lang gewacht om ons
le verweren.
Kijk eens rondom u't moet
nog in stad niet zijn; kijk eens
lioevele keeraafse gezinnen er
zelfs te lande wonen. Vroeger ver
wekte dat ergenis, en nu? En van
die valse gezinnen gaat toch een
verderfelijke invloed uit, zegt wat
ge wilt; en hoe langer het duurt
hoe meer men die aardige gezin
nen normaal vindt.
In de goê gezinnen is 't gezag
van de ouders aan 't slinken; dat
ziet iedereen. Vrijheidis een
heel schoon ding. Maar losheid,
lichtzinnigheid en vlinderachtig
heid zijn precies de vrijheid
met die de ouders moeten geven
aan de groteren. De oorlog heeft
't kan niet anders een zeer
slechte rol gespeeld... Vader weg,
ae zoons weg, God weet waar in
Duitsland! zo kreeg het gezin ge
weldig harde klappen! En waar
veel geld werd verdiend en wei
eens teveel geld werd ver
diend, speelde de weelde haar
oude rol... die van kwa beeste.
En waar leerden wij hoofd
van gezin zijn, zei Pé? Kijk, ik
moet u bekennen dat ik verbaasd
mond over de eerste vergadering
van de K.W.B.waar over de rol
tan vader gesproken werd. We
hadden, goddank, t'huis een goê
meester gehad. Vader was man
cp zijn plaats. Maar wie sprak
ons daar ooit over? Hoe wilt ge
dan dat fraaie ouders in een tijd
ais de onze, zelf de nodige reme
dies vinden tegen de ziekte van
oen tijd? Is het dan te verwon-
ceren dat in veie gezinnen de
ouders zonder meer toegeven, of
ai hun gezag verliezen en... 's
avonds saambidden wijl de gro
ten dat... ouderwets vinden?
Ik vernam dat nog verleden
week, Pé!
Onze jeugdbeweging heeft on
eindig veel goed gedaan, Pé, en
vele jongeren gered. Maar zo wij
congres houden van 't gezin, dan
moeten ook die jongeren daar
eens speciaal leren wat hun
rol is in 't gezin, tegenover vader
en moeder, broer en zusters, de
grotere en ook de... kleintjes.
Keel 't vraagstuk van 't familie
leven, Pé, van dat familieleven
cat we zelf kenden In 't ouder
lijk huis en waar we van dromen
i oor de jongeren. Het zelfde fa
milieleven maar in de atmosfeer
en het milieu van onzen tijd.
Het christelijk-vlaams gezin, zo
als er toch gegroeid zijn uit de
jeugdbeweging; maar die eerbied
en steun verdienen.
Christelijk, Pé, natuurlijk, maar
ook vlaams. 't Is zonde lijk er
weerom in vele gezinnen asse-
po ets ter gespeeld wordt met het
vlaams. Die meisjes-pensionaten
vooral blijven een verkeerde rol
spelen. Frans kennen en spre
ken... a la bonne heure! Pé, maar
frans denken en al die mamzel-
leke-manieren meebrengen naar
huis... dat is de pest, Pé.
't Was nagenoeg een interview
met Fiel, lijk in de Radiote
Brussel.
En dat congres, vroeg ik?
Ja maar, zei Fiel, ik ben van
't comité niet... Maar ik hope dat
al die zware moeilijkheden daar
onder ogen zullen worden geno
men; en dat het daarbij niet zal
blijven. De christelijke vlaamse
gezinnen moeten achteraf op de
hoogte worden gebracht; hoe?
dat weet ik niet, maar van dat
congres moet iets uitgaan. Het
moet het uitgangspunt zijn van
een geweldige aktie. «Onze» ge
zinnen zijn nog DE macht, Pé,
maar ze moeten die macht be
waren en saam werken.
En dat congres, Pé, vroeg hij
me nu.
Ten minste zo nodig zeker
als dat van de vinkeniers? Tenj
minste, zei Fiel, maar 'k was er1
ook... ge weet wel en mijn vinken
zijn geen Walen. Maar dat was
echter een... liefhebberscongres,
Pé; dat van Juni is van een an
der soort... Meester zou zeggen
't is er nodig uit noodzakelijk
heid des middels.
PÉ VLAMYNCK.
SPREEKT
VOOR RADIO-KORTRIJK
Op Maandag 10 Mei 1948 e. k., te
19.45 uur, zal Zijne Hoogwaardige
Excellentie Mgr Lamiroy, Bisschop
van Brugge, voor Radio-Kortrijk een
belangrijke spreekbeurt houden over
HET GEZINSKONGRES dat met
27 Juni e. k. te Roeselare worat ge
houden.
Na deze spreekbeurt zal een cau
serie volgen door Z. E. H. Kanunnik
Dubois, over Kerk en Gezin
DE ITALIAANSE VERKIEZINGEN,
EEN OPLUCHTING
VOOR IEDEREEN
Daar juist ontmoette ik een
vriend, d.e tut Gerieve terugkwam
waar hij het congres onder-
wwtoMAwwawwwvwvvtMvinwf
trekkingskracht op geheel de
Duitse bevolking te kunnen uit
oefenen.
Buiien dat ligt alles gereed: een
zogenaamde centrale Duitse rege
ring die als aanklaagster en eise
VOOR DE POSTZEGEL
VERZAMELAARS
Ter gelegenheid van het Zilveren
Huwelijksjubileum van de Koning en
Koningin van Engeland werden een
nieuwe soort postzegels uitgegeven
dragende de beeltenis van het Ko
ningspaar. Hierboven ziet U de af
beelding der zegel van 1 pond sterling.
In de encycliek die Paus Pius XII
begin Mei heeft uitgevaardigd ter
gelegenheid van de maand van Maria
en waarin hij inzonderheid spreekt
over d.e toestand in Palestina, geeft
hij uiting van de smart, die Hem het
schouwspel van de puinhopen en de
slachtoffers veroorzaakt, ih een land
dat alle beschaafde mensen nauw
aan het hart ligt, want het is van
daar dat het licht der waarheid uit
scheen.
De Paus nodigt alle gelovigen uit
de H. Maagd te bidden opdat door
haar tussenkomst de Palestijnse
kwestie «rechtmatig worde opgelost
en dat vrede en eensgezindheid mo
gen zegevieren in dit land, evenals
elders in de wereld ->.
afdeling van de U.N.O. voor de res tegenover de Westelijke mo
gendheden zou optreden, een
in Griekenland, of in Turkije, of
in Irak-Iran, of in Palestina...
t',n op dat ogenblik zouden zij
natuurlijk zeggen dat het de
schuld is van ae imperialistische
kapitalisten...
DE WEG UIT DE CHADS
De weg uit al die moeilijkheden
ligt voor de hand. Het is de weg
rechten van de mens had bijge
woond. nieuwe Duitse wetgeving (zie de u ^%nrr
Dal congres zoals alle an--«Neue Zeizungvan 8 April) en van een Vrije jederaiie van aiie
dere internationale oijeen/comsien een geheel bestuurskaaer be- Europese Staten zo Oosterse als
heden ten dage huu lot geen staanae uit betrouwbare commu- westerse. zcais dit dezer dagen op
praciische conclusies kunnen ko- nisten (zie Le Monde van Congres der Europese Fede-
men, dank zij ae obstructie en de' 3 April),
scijjtzoppigheid der Bussen en hun De vraag is echter of de Sov-
sateüie.su. Tenslotte heeft men je.s er zullen in slagen de Wes-
om de fagade te redden een I telijke mogendheden uit Berhjn
paar vage molles en resoluties ge- te verdrijven. In de bladen zullen
stemd met algemene stemmen; onze lezers gezien hebben dat ze
ufat op zich zelf al bewijst dat er voortdurend prikkelende maatre-
gesn vastheid noch duidelijkheid gelen nemen om het de Wester-
ci steekt en dat, iedereen ze zal j iingen moe ie maken. Maar we
kunnen interpreteren op zijn wet.en dat de Westerse mogend-
eigen manier en volgens 3:771}heden niet uit Berlijn weg willen,
eigen goesting. en het is zelfs zover gekomen dat
Dat ivas ion andere niet heide geallieerde generaals te Berlijn
interessantste van het congres zelfs volmacht hebben gekregen
aldus mijn vriend. Wat er span-om te beslissen of ze met geweld
r.end was om meeleven, was de1 moesten optreden of niet, dus
over oorlog of vrede.
zenuwachtige spanning die allen
beklemde ten overstaan van de
Italiaanse verkiezingen, en die
dag aan dag groeide, naarmate
de 18 April dichter bijkwam.
En toen de Uitslagen bekend e3n ggx/aarlijk spel de Kussen spe-
zii zelf wensen geen oorlog
DE GEVAARLIJKE RUSSISCHE
TAKTIEK
Het blijkt dan onmiddellijk welk
was ontspanning bij allen, zowel
bij de Sovjets en nun Quislings
ais bij de Amerikanen en ae
West-Europeërs. ledereen bleek
verheugd dat de Ga sperri de
meerderheid had.
Hoe kan dat nu uitgelegd wor
den?
Voor de Westerlingen was die
opluchting vanzelfsprekend en
onmiddellijk vatbaar. Maar voor
de Oosterlingen?
Wel zie hier ae uitleg: de toe
stand is in de were.d zodanig ge
worden dat men het huidig ijze
ren gordijn aanziet als ae verste
9
komen
talis ten. zal worden voorgehouden.
Hoe schoon, en aangenaam zou
het leven zijn in zo'n federatieve,
continentale staat, waar alle echt
vrije staten vrij zouden bij aan
sluiten, en waar de volkeren van
al die staten een federatief par
lement zouden verkiezen. Op die
manier zouden immers alle Euro
pese oorlogen in de toekomst on
mogelijk gemaakt worden, en zou
men wei en recht in plaais van
brutaliteit en geweld hebben ge
plaatst.
Maar helaas! Veel hoop op
Oost-Europa mogen we niet meer
koesteren. Daar is geen mens en
geen staat meer vrij t'e doen wat
hij wil. Dimitrov heeft zelfs moe
ten ondervinden dat de gecom
municeerde Balkan stat en elk
greintje zelfbeslissingsrecht heb
ben verloren, toen hij door Mos-
en vrezen hem zelfs. Ook de Ame- kou hardhandig op de vingers
rikanen willen er geenmaar die werd getikt, omdat hij het aange
prezen hem absoluut niet.
Bekijkt men die twee stellingen
uit de verte dan zou men opti
mistisch besluiten: dus er komt
geen oorlog, vooral daar het Wes
ten op betrekkelijke korte tijd
zijn militaire suprematie kan her
winnen.
Maar van dichterbij bekeken is
de toestand niet zo geruststellend.
Inderdaad er zijn zoveel gevaar
lijke punten waar de minste on-
durfd had te spreken over een fe
deratieve Balkanstaat!
V/ij hopen dan ook dat het
congres te Den Haag niet te veel
droombeelden zal achterna jagen
en nuchter en zakelijk een fede
ratie zal trachten voor te bereiden
voor de landen die neg vrij zijn
en vrij tot een dergelijke super
staat zouden kunnen toetreden.
Op die weg ligt zeieer de toe
komst van West-Europa, van gans
voorzichtigheid van de Sovjets of 1 Europa, van gans de wereld,
hun satellieten Icatastrofaie ge- He wereldstaat ware inderdaad
SOCIALISTEN EN COMMUNISTEN
VIEREN HET AFZONDERLIJK
IN BELGIE
Dit jaar hebben de Socialisten en
Communisten in ons land niet meer
het 1-Mei feest gezamenlijk gevierd.
Elk afzonderlijk richtten zij 1-Mei
betogingen in.
Te Brussel betoogden de Commu
nisten 's morgens. Zij stapten, een
8.000 in getal, door de straten der
hoofdstad. In de namiddag was het
de beurt aan de Socialisten, die het
dubbel betogers konden doen opstap
pen dan hun gewezen ■vriendjes. Hr
Spaak stapte ook mee.
In beide betogingen werden tal
spandoeken medegedragen waarop
spreuken en eisen te lezen stonden.
De communistische betoging stond in
het teken van anti-Marshall-plan
In alle andere steden van het land
vierden deze maal elk der twee ge
wezen partners afzonderlijk het feest
van de arbeid.
Die betogingen werder dan meest
al besloten met een volksvergadering
waarop tal van sprekers hun politiek
bezongen, en welke in vele gevallen
neerkwamen op een anti-clericale
uitval.
HR SPAAK AAN HET WOORD
OVER EENHEID VAN EUROPA EN
HET RECHT DER KATHOLIEKEN
OP EEN KATHOLIEKE SCHOOL
VOOR HUN KINDEREN
De feesten van 1 Mei zijn voor de
Heer Spaak ook de gelegenheid ge
weest om een paar redevoeringen uit
te spreken, namelijk te Brussel en te
St Ghislain.
Te Brussel sprak hij over de inter
nationale toestand en de eenheid van
Europa.
Zo zegde hij o.m.:
De arbeiders moeten verder kijken,
Zoals men weet werden de betrek-,
kingen tussen de Britten en de Rus
sen te Berlijn nog meer gespannen
door het feit dat een Russische
«Yak», jachttoestel, in botsing kwam
met een Brits passagiersvliegtuig, dit
boven de plaats Gatow, nabij Berlijn.
Deze botsing kostte het leven aan
14 Brit ten en aan de Russische piloot.
De Britten wierpen alle schuld van
de ramp op de Russische jager, en
tie Rassen hunnerzijds ep de Britse
piloot.
Tijdens het onderzoek dat van
weerszijden ingesteld werd verzoch
ten Russische officieren overblijfse
len van de beide vliegtuigen te mo
gen schouwen op het Britse vliegveld
van Gatow, wat men liier ziet. Onder
het waakzame oog van Britse R.A.F.-
oQicieren onderzoeken Russische of
ficieren een stuk van de vleugel van
cie Yak wijl men daarnevens een
I groot deel van een vleugel van de
1 Britse Vikingopgesteld ziet.
dan de kleine moeilijkheden van ie
dere dag. In de democratische lan
den wordt op dit ogenblik de proef
gedaan of de sociale vooruitgang kan
verwezenlijkt worden zonder aan de
persoonlijke vrijheid van de mens te
schaden. Op dat stuk staan de de
mocraten rechtstreeks tegenover de
communisten die ook sociale vooruit
zichten huldigen maar ten koste van
de vrijheid van de mens.
Het is mijn vaste overtuiging, zeg-
1 de hij, dat ons geen oorlogsgevaar-
bedreigt. Geen enkel land streeft be
wust naar oorlog. Een onvoorzien in
cident is evenwel altijd mogelijk. Wij
moeten om het gevaar te voorkomen
al onze krachten veil hebben voor de
enige kans die ons nu geboden worde
om de Verenigde Staten van Europa
tot een werkelijkheid te maken.
Op het gebied van de landsverde
diging kan een klein land als België
zich alleen niet meer behelpen. Het
zelfde geldt voor de economie Wij
moeten ons aansluiten bij andere
landen die dezelfde beschaving, de
zelfde morelen en rechtsbeginselen
huldigen als wij: Nederland, Frank
rijk, Engeland en Italië. Indien wij
Europeanen, onze eenheid niet ver
wezenlijken, dan gaan wij van ver
val naar verval. Indien wij Europa
wel samensmeden dan vormen wij
een blok van 150 milhoen mensen
dat door geen enkele mogendheid
hoe groot ook nog kan veronacht
zaamd worden.
Deze mogelijkheid ligt in ons be
reik, doch wij moeten stoutmoedig
zijn.»
Te St Ghislain, in een streek waar
de Socialisten de grote meerderheid
bezitten, sprak de Hr Spaak o.m.
over de schoolkwestie en wel in ter
men die regelrecht staan tegenover
de stelling Buset en consoorten.
Over dit onderwerp sprak de Eer-
ste-Minister volgende woorden uit:
Het schoolvraagstuk vergiftigt
het politiek leven in België sedert
honderd jaar en bedreigt zelfs het
bestaan der huidige regering. Ik ben
partijganger van de officiële school.
Indien ik mijn gedachten kon reali
seren, zou er bij ons een enkele school
bestaan, die de school van allen zou
zijn. Maar er is een werkelijkheid
waartegen wij niets kunnen. En ik
zie niet in met welk recht ik de ka
tholieke ouders zou beletten hun kin
deren naar katholieke scholen te zen
den. Wat er ook van zij, het offici
eel onderwijs noch het vrij onderwijs
zullen er nooit in slagen elkaar te
vernietigen. Deze oorlog kent geen
overwinning. Ik geloof dat men het
schoolvraagstuk bezadigd en wijs
moet aanvatten».
IN HET BUITENLAND
Te Parijs vierden zowel Commu
nisten als R.P.F. het 1-Meifeest. Elk
hield een betoging in een afzonder
lijk deel van de stad en de politie
zorgde ervoor dat beide groeperingen
niet op elkaar botsen zouden. Te Pa
rijs en te Toulon kreeg de politie het
evenwel aan de stok met communis
tische betogers.
Te Moskou werd een grote le-
gerparade gehouden én in een dag
order aan het leger werden de ge
wapende strijdkrachten van Rusland
aangezet zich gereed te houden.
Zonderling doet het aan te moeten
vernemen dat te Moskou op de dag
van 1 Mei de oude auto's niet op
straat mochten verschijnen; men
houdt er van nieuwe wagens.
rens waar de SovjetmVioed mag VOfaen pan hebben. [het ideaal zoals we hier vroeger
omen. De Amerikanen wensen j we kunnen hun politiek inder- |.«i deze rubriek hebben betoogd,
7.e oorlog niet, en betrouwbare in-\ ciaad best vergelijken met die vanhtaar waar dit ideaal door de
lichtingen uit de Szcices leizen orisqqh boogschutter die steeds zijn j moedwil vein zekeren onmogelijk
toe te zeggen dcit de Yankees eti-boog zover wil spannen tot ze wordt gemaaktdaar moei men
lerminst een preventieve oonog dreigt te breken, en dan pas los- zo volmaakt mogelijk trachten ie
willen zoals de communisten uu en jcan Speuetje zeer i werken met wat men heeft. Laat
dikwijls herhalen zonder stukken dan enerzijds Pan Amerika groei-
te hebben. Maar het kan ook ge- en en anderzijds Federatief Euro-
xkt^.u- i riI T\n on frroh rfo -f-onoo ".n 11 on on.o
alle landen hun kudde willen
doen geioven. Maar wensen of
willen zij de oorlog niet, ze vre
zen hem nog minder omdat ze
overtuigd zijn dat ze superieur
zijn in bewapening (niet in aan
tal tanks en geweren op dit ogen
blik, maar in allermodernste ■uil-
vindingen: atoombom, atoomstof
wolken, enz.). En ze zijn vast be
sloten geen enkele nieuwe Sovjet-
verovering meer toe te laten. Elke
nieuwe staatsgreep door de com
munisten zal automatisch de oor
log meebrengen.
Ook de Russen weten dat. Het
is dan ook niet deykbee 'dip dat
ze enige vrees koesterden voor
een volksfrontoverwinning in Ita
lië, want krachtens de logica van
het communisme zou dit onver
mijdelijk tot een Sovjet-dictatuur
in Italië zijn uitgegroeidiets wat
de Amerikanen zeker niet meer
zouden geduld hebben.
Moesten de heersers van het
Kremlin nu de sterkste zijn dan
zouden ze zeker niet geaarzeld
hebben Togliatti in 't Palazzo Chi-
gi te installeren met alle midde
len, want dan zouden ze liever
de oorlog vandaag beginnen als
morgen. Maar ze zijn nu een
maal de sterksten niet en daar
om wensen ook de Russen op dit
ogenblik geen oorlog.
Zo zou het dan uit te leggen
zijn dat zij Togliatti werkelijk
aan zijn lot hebben overgelaten:
Rusland weigerde Trieste aan Ita
lië terug te geven, stemde op de
V.N.O.-commissie tegen de opne
ming van Italië in de organisatie
der Verenigde Volkeren, was niet
aan te spreken over een terug
gave van de Italiaanse koloniën...
allemaal zaken door de Westerse i
beuren dat men plots bedrogenlva en met die tiose zullen ive
uitkomt en dat de boog almeteens sterk genoeg staan om de wereld
breekt
Zo zou het de communisten
kunnen vergaan of te Berlijn, of
van de chaos van een derde we
reldoorlog te redden.
7-5-43. V. WESTERLINCK.
Woensdagnamiddag, 18 uur.
In speciale uitzending heeft
Radio-Brussel Woensdagavond,
uHemitui uuur uc hcmc/ki oprichten zonder vooraf een uitbrei
mogendheden voorgesteld, en die ,te 13 uur> oeKencl gemaakte aat dingsplan inzake het MiddelbaarOn
van aard waren om de partijen na verloop van het Kamerdebat
de Hr Spaak het ontslag van de
Regering is gaan aanbieden aan
de Prins Regent.
De Prins Regent heeft de Hr
Spaak verzocht de lopende za
ken af te h&ndelen.
De Prins Regent zette reeds
W WW tV «O KJ KJ I Vy V WW>I IVOOVCV i ti U \S\SiV Vffi* t
een overwinning van het volks- ztjn consultaties in.
front te voorkomen, overwinning
waaruit haast onvermijdelijk een
derde wereldoorlog zou geboren
ivorden.
die ze beloofden de sympathie en
de stemmen van de massa te doen
verwerven.
Het is dan ook niet uitgesloten
dat de Russen die Zaken gewei
gerd hebben, niet alleen om het
risico uit te sluiten dat de Gas-
peri toch met de winsten zou
gaan lopen, maar wellicht ook om
MAAR HET OOSTEN MOET
HÉT HUNNE ZIJN
Kunnen of durven de Sovjets
op dit ogenblik hun klauiven niet
meer uitstrekken naar nieuwe
prooien, icat achter het ijzeren
gordijn ligt moet het hunne wor
den, volledig. En dat ook zo rap
mogelijk, want naarmate de Ame
rikaanse en West-Europese af-
weermaatregelen meer op punt
worden gezet en naarmate de
Westerse sterkte toeneemt, in die
zelfde mate worden de kansen der
Oosterlingen kleiner.
Vandaar hun doorgedreven po
gingen om moeilijkheden in Oos
tenrijk te verwekken en hun
voortdurende pogingen om de
Westerse mogendheden uit Ber
lijn buiten tc f/ooien en van Oost-
Duitsland de zoveelste Sovjet-
vasal te maken.
Dit doel moet in Oost-Duits-
land kost wat kost snel bereikt
worden, want de Westerlingen
zijn ook eindelijk een nuchtere
Duitsland-politiek gaan voeren:
West-Duitsland zal van het Mar
shallplan meedelen en de organi
satie van de West-Duitse Staat is
op goeie weg.
HET VERLOOP DER FEITEN
De spanning verwekt in onze bin
nenlandse politiek door de laakbare
en sectaire houding van de Hr Huys-
mans als Minister van Onderwijs,
heeft thans haar hoogtepunt bereikt.
Zoals men weet had de Hr Huys-
mans zekere besluiten getroffen en
doorgevoerd in ziin departement,
welke niet in overeenstemming kon
den aanzien worden met de statu-
quo politiek der Regering, inzake
het Openbaar Onderwijs. Hiertegen
had de C. V. P., o. m. bij monde van
de Hr du Bus de Warnaffe, met
kracht geprotesteerd in de Kamer
bij de bespreking over de begroting
voor het Departement van Onder
wijs. De C. V. P.-Volksvertegenwoor-
digers weigerden namelijk die begro
ting goed te keuren, zo de Minister
Huysmans niet achteruit grabbelde
en de gesloten overeenkomst eerbie
digde.
De Regering had dientengevolge
overleg gepleegd over de Onderwijs
kwestie en een akkoord bereikt welke
als volgt zou hebben geluid:
Technisch Onderwijs: De Staat zal
75 van de wedde der leraars in
scholen van categorie A (dat zijn
dagscholen voor jongens) te zijnen
laste nemen.
De dispensatie inzake Godsdienst
lessen: Het Ministerieel rondschrij
ven waarbij de ouders mochten kie-
Daarom moet Berlijn zuiver zen tussen de lessen in godsdienst
Russisch worden of liever com- of zedenleer blijft zonder gevolg.
munistisch, om een Sovjet-aan- Men zal zich aan de geest van de
DE NIEUWE TREINGIDS
Maandag 9 Mei, komt in ons laiid een nieuioe
treinregeling in voege. Meerdere treinen worden
ingeschakeld en brengen voor onze gewesten een
betere uurregeling met aansluitingen tot stand.
Dieiisvolgens geven we in ons nummer van Za
terdag 18 Mei de
Alwie ons blad begeert late niet na tijdig de plaatse
lijke verkoper ervan op de hoogte te brengen. Men kan
ons ook schriftelijk bedoeld nummer ct nvragen mits toe
voeging in den brief van 2,25 fr. in p. tzegels.
wet houden. De ouders die voor hun
kind een dispensatie inzake gods
dienstlessen verlangen, moeten de
desbetreffende formule onderteke
nen, die in het schoolarchief wordt
bewaard.
Da uitbreiding van het Officieel
Middelbaar Onderwijs: De Minister
van Openbaar Onderwijs zal geen
nieuwe Officiële Middelbare Scholen
derwijs te hebben opgesteld, en de
goedkeuring van het Parlement,
evenals van 's - Rijks Middelen te
hebben bekomen. Harerzijds zal de
algemene directie van het Vrij On
derwijs verzocht worden haar uit
breidingsplan bekend te maken,
De kosteloosheid van het Middel
baar Onderwijs: In afwachting van
een nauwkeurige berekening betref
fende de kosteloosheid van het
Rijksmiddelbaar Onderwijs, zal die
nog steeds tijdelijk behouden blij
ven voor behoeftige leerlingen en
voor hen die een beurs genieten. De
uitbreiding van de kosteloosheid tot
sommige leerlingen van het Vrij On
derwijs wordt overwogen.
De overname door de Staat van
het Lager Onderwijs: De Staat mag
de Gemeentelijke Lagere Scholen
slechts overnemen in Gemeenten,
waar ook 'n Rijksmiddelbare school
is. De overname geschiedt slechts
voor 6 jaar teneinde te yermijden
dat de Gemeenteraad zou gebonden
zijn ingeval een meerderheidswijzi
ging zich voordoet.
Het bouwen van Schoolgebouwen:
Het bouwen van schoollokalen voor
het Staatsonderwijs, in toepassing
van de wet Van der Poorten, zal be
spoedigd worden.
De instelling van Kleuterklassen:
Daar de oprichting van kleuterklas
sen door de Staat niet in de wet is
voorzien, zal die leemte aangevuld
worden door het stemmen van een
wettekst, waardoor de bestaande toe
stand wordt geregeld.
De Coördinatie van de Schoolwet
geving. Een commissie zal belast
worden met een onderzoek inzake
en met Coördinatie van onze School
wetgeving.
SOCIALISTISCHE TEGEN
KANTING
Nadat de Regering tot een over
eenkomst was geraakt werd het be
reikte resultaat besproken in de ver
schillende politieke partijen. Van
meet af rees in de schoot der Socia
listische rangen nogal heftig verzet
tegen het bereikte akkoord, namelijk
door een aantal anti-clericale sectai-
ïen, bijzonderlijk tegen de staatstus-
senkomst ten bate van het technisch
onderwijs.
Ingevolge het socialistisch verzet
moest vorige week reeds het afleggen
van een verklaring voor de Kamer
door Minister Huysmans, dit namens
j de Regering, uitgesteld worden.
Een commissie, bestaande uit de
H.H. Huysmans, De Groote, Buset,
Bohy en Bracops werd door de So
cialisten aangesteld om de kwestie te
(Zie vervolg 2' blad).
Ongeveer drie dagen heeft deze
conferentie te Brussel geduurd. Zij
ving 3an op Woensdag 28 April. Een
sterke dosis geheimzinnigheid om
ringde haar van den beginne af. Ie
dereen was er door geïntrigeerd Wat
kan er ai niet bekonkeld worden op
een conferentie die drie dagen duurt
en achteraf nog wordt voortgezet
tussen de experWn der onderschei
den landen. Zoveel gewichtige finan
ciële aangelegenheden houden de
wereld tegenwoordig in spanning dat
elke onderstalling als vanzelf een
waarschijnlijkheid wordt. Een posi
tieve verklaring konden de journa-
1 listen aan tie aanwezige excellenties
1 niet onttrekken. Er kwamen alleen
plechtige logenstraffingen. Dat is zo
de gewoonte.
I Naar het schijnt wisten onze eigen
vertegenwoordigers vooraf maar half
waarover de conferentie zou lopen.
De bijeenroeping geschiedde op initl-
j atief van Engeland. En de openings
rede, uitgesproken door Sir Stafford
Cripps beperkte zich tut een reeks
gemeenplaatsen die niemand wijzer
maakte. Kij zou siechts liter uicpak-
1 ken met de hoofdschotel.
EEN VAAG COMMUNIQUÉ
Na afloop werd een mng commu
niqué verstrekt. Vaag en langs aiie
zijden gepolijst, lijk altijd. Men kan
er veel en mets in vinden.
...Zij (de ministers) hecben in be
ginsel hun goedkeuring gehecht .aan
de voorstellen uie gedaan werden om
het inter-Europese betalingsverkeer
te vergemakkelijken, gedurende de
periode van de Europese heropbeu
ring.
En in het zelfde verband, maar
een heel eind verder:
Overwegende dat het Comité tot
Economische Samenwenung. van Eu
ropa, gedurende zijn vergadering van
19i7, kennis heelt genomen, van een
voorstel, uitgaande van de vertegen
woordigers oer Beneiuxlanden. voor
doel hebbend in Europa een multila
teraal betalingsverkeer te organise
ren; overwegende dat om de goede-
reni'uii tussen de deelhebbende lan
den te handhaven en uit, te breiden,
een of ander soortgelijk systeem zich
oparingt; dat het een onderlinge hulp
moet betekenen met een redelijke
bijdrage van elxeen, komen overeen
dat hun experten te Brussel blijven
om een pian op ts stellen in het licht
van ue onderrichtingen, gedurende
de huidige zitting, door de onder
scheiden ministers verstrekt.
NAAR EUROPESE CLEARING?
Wij mogen dus aannemen dat het
oprientsn. of beter, gezegd het veral
gemenen van de Europese Clearing
.verd besproken. Eigenlijk bestaat
die reeds gedurende verschillende
maanden (zoals onze lezers, weven).
Het is een Beneluxinitiatief en het
voorstel werd gedaan op de vergade
ring der XVI mogendheden te Parijs.
Deze clearing fungeert sedertdien
tassen Benelux-Frankrijk-Italië, in
de schoot van de Bank voor Inter
nationale Betalingen te Geneve. Zon
der deze clearing moest elk van de
vijf deelnemers, einde de maand af
rekenen met elk van de vier andere
afzonderlijk. Thans wordt voor elke
deelnemer het verschil gemaakt tus
sen Wat hij aan de vier anderen sa
men verschuldigd is enerzijds en er
van te ontvangen heeft anderzijds.
DE VOORDELEN ERVAN
Alleen dat verschil wordt dan in
één enkele post vereffend te zijnen
voordele of nadele, al naar gelang.
Men begrijpt onmiddellijk welke
ontzaglijke voordelen zulk systeem
kan bieden. Dat het toen geen alge
mens instemming vond moet aan
verschillende oorzaken worden toe
geschreven. Een er van was dat En
geland afzijdig bleef. Engeland loopt
altijd liefst zijn eigen weg, zolang het
zich sterk genoeg voelt om de ande
ren te missen. Thans wint de gedach
te van een algemene clearing in En
geland snel veld. Hij wordt er zelfs
onbewimpeld een voorstel van Sir
Stafford Cripps geheten. Wij laten
hen die voldoening en verheugen er
ons over dat ook Engeland eindigt
met in te zien dat dergelijk clearings-
systeem, alhoewel eer voorlopige
noodoplossing, een levensnoodzake
lijkheid is geworden voor Europa. De
paradoxale toestand waarin wij ons
thans bevinden, moet ons spoedig
naar een catastrophe voeren, indien
niet binnen afzienbare tijd ingegre
pen wordt. In het ene land bestaat
een scherp tekort aan de goederen
die het andere land te vergeefs zoekt
kwijt te geraken. Eenvoudig omdat
de koper niet kan betaien. Dat wil
zeggen niet kan of wil betalen in de
munt die de verkoper verlangt. Met de
opbrengst van zijn verkoop moet de
verkoper zich inderdaad elders kun
nen bevoorraden. En dat elders
is acht keren op de tien Amerika.
Voor België mogen wij zelfs zeggen
tien keren op tien, want wij zijn
schuldeisers tegenover a! de Europe
se landen en alleen schuldenaars te
genover Amerika. Met een zwakke
Europese munt, welke ook, kan men
in Amerika niets kopen. Zehs met
geen Belgische franks. En er bestaan
geen vrije markten waar men- ets
Europese deviezen vrij kan ornz.tiea
tegen alle andere, tegen koersen uie
de officiële pariteit benaderen, om
dat die officiëie pariteit niet houd
baar is in een vrij marktsysteem. Da
Europese goederenruil moet uus een
hoeveelheid dollars of goud opleve
ren, waarmee de Amerikaanse .nvcer
uan worden bekostigd. En wrmits
dit het geval is m;t ails landen, ver
mits juist alle landen een nijpend
gebrek hebben aan dollars, vei mits
eik land aan zijn bsetje goud vast-
houat dat ue vingers icraxeu, moet
de invoer worden opgeschort van alle
Europese goederen aie niet vaat al
lereerste noodzakelijkheid z.ju. Da
levensstandaard van cie bevolking
worat neergedrukt en de wederop
bouw vertraagd zoniet gswocu u.tge-
steld. Elae bepc-rnsnufc rnat.cr gel
vanwege een bspaam land ten ...n.e-
le van een anuer, lokt vanvega a.t
ander een tegenmaatregel u.t m üe-
zslfde zin. Een hsise ur-ng u.e ons
zeer snel moet doen vaso.opcn m zo
veel instortingen als er lanat.i z,.jn
in West-Europa. Zonder te spreken/
van hst bioeaig juk uat in list Oos
ten voor elx van hui klaarligt ia ei-
wachting van die chaotische omstan
digheden.
DE WIJZE VAN AFREKENING
Wanneer nu een desl van de Ame
rikaanse Marshalldoiiars kon
wend worden om ac inzet te vormen
van een Europees clearingsystesm,
dan zou de toestand volledig uunne.i
veranderen. De landen die in het
raam van het Europees goederenver
keer evenveel kopen a.s verkopen
zouden voortaan aan niemsrna neg
wat te betalen hebben ca natuurlij.;
ook niet te ontvangen. Het goud en
en de sterxe deviezen die ze bezitten
lopen geen gevaar meer en kunnen
voor andere doeleinden wem. n voor
behouden. De anderen zouciui hun
gezamenlijke maandrekeningen, za-
als wij hierboven hebben g.z.iai, m
elk geval zien sluiten met e.n zeer
gering tekort of overschot. Een rela
tief klein dollarbedrag zou dus maan
delijks de hele Europese gosueren-
ruiï tot volledige en bevredigende
aanzuivering kunnen brengen.
Dit dollarbedrag zou nadien te
rugkeren in de clearingschoot na een
vereffenende functie te hebben ver
vuld op de achtereenvolgende spor
ten van de, ladder, ofwel verder cir
culeren van het ene land naar het
andere, tot het tenslotte belandt ia
dq kas van een natie die ononderbro
ken schuldeiser blijft over gans de
lijn en van uit dat land vinden de
dollars dan hun weg terug naar het
land van oorsprong, Amerika.
KAN REDDING WORDEN
BEKOMEN?
Onderstellen wij nu dat alle lan
den gedurende de duur van het
E. R. P. (Europese Heropbauring)
alle beperkingen en reglementerin
gen over boord gooien, kunnen pro
duceren en verkopen met volledige
geruststelling overde degelijkheid
van het betaalmiddel dat zij ont
vangen zullen, dan kunnen zij in
enkele jaren tijd hun wederuitrus-
ting en heropbouw alsmede het fun
dament hunner nationale munt in
zulke mate doorvoeren en verstevi
gen dat de munteenheid van elke
natie nadien een vrije concurrentie
kan aandurven met de valuta van
de buurlanden, op voorwaarde dat
zs een houdbare pariteit aangeno
men hebben. Als het eenmaal zover
is en de vrije deviezenmarkt is her
steld, dan wordt de clearing overbo
dig, vermits elke belanghebbende
zich dan weer de vreemde deviezen
kan aanschaffen die hij nodig heeft,
zo Escudos, Ponden, als Dollars, te
gen betaling in eigen munt. Dat de
Europese landen het in vier jaar
tijds werkelijk zover zouden kunnen
brengen is misschien wat veel ge
vraagd. Maar als wij eens in grote
trekken de weg zullen overschouwen
die wij sedert de bevrijding in die
richting reeds hebben afgelegd (in
een van onze volgende bijdragen)
dan zal dit vooruitzicht toch niet
meer als een utopie kunnen door
gaan. Hoe het ook weze, wij kunnen
er van overtuigd zijn dat het Mars
hall-plan ons in elk geval de gele
genheid tot redding biedt, zelfs ai
had het slechts voor resultaat het
continentaal betalingsverkeer terug
op dreef te brengen.
NIEUW BEROEP OP BELGIE
Dat op de Brusselse Conferentie
ook nog andere punten te berde zijn
gekomen is haast vanzelfsprekend,
Engeland moet ongetwijfeld iets bij
zonders te vragen gehad hebben.
Daarover was men spoedig algemeen
eens. Maar wat? Het lekte spoedig
uit. (hie vervolg 3- blad')
Tijdens de bijeenkomst welke de vijf Ministers van Financies der Wes
terse Staten hielden te Brussel, werd deze foto genomen. Van links naar
rechts: Hr Mayer (Frankrijk), Hr Eyskens (België), Hr Dupong (Luxem
burg), Sir Stafford Cripps (Engeland) en Hr Lieftinck (Nederland).
Sedert de H.H. Ministers uiteen
zijn gegaan hebben de experten een
akkoord bereikt waarop ten dele in
gegaan wordt op het voorstel Cripps,
met die verstande dat slechts de
pensatiefonds moeten storten, al»
helft van de 33 die wij in het com-
krediet mogen worden gebruikt, ter
wijl de andere in dollars moet bij
gepast worden. Daarenboven wil
België slechts voor drie maand dit
formule aanvaarden, om de over-
gaflgsperiode te vergemakkelijken.
