DE WEEK IN ONS LAND
BRIEF UIT BRUSSEL
Zij wonnen wat was I^e^ht
Ministers Vermeylen Behogne
huldigen werken in te Koksijde
De
Koningskwestie
Blz. 2.
Koksijde aan de eer
KINDJE VALT IN
KUIP KOKEND WATER
TE PÏTTEM
VRESELIJK ONGEVAL
NABIJ DE FRANS-
BELGISCHE GRENS
GOUDEN BRUILOFT
TE WAASTEN
ERNSTIG VERKEERSON
GEVAL OP DE BAAN
NAAR MERKEM
LITURGISCH KALENDER
SLAG VAN GROENINGE!
Zo waren ort3e IDootwafceren I
1
GROTE WEST-VLAAMSE
BEDEVAART
NAAR SCHERPENHEUVEl
NAAR LA SALETTE
rla-Halfuurtje M.R.Q. ttrwifc
HET WEKELIJKS NIEUWS» Zaterdag 10 Juli 1048.
BILATERAAL AKKOORD BELGIE-
V. S. VAN AMERIKA
ONDERTEKEND
OM TE KUNNEN GENIETEN
VAN MARSHALL-PLAN
Op Vrijdag 2 Juli Jl. werd te Brus
sel, in een der salons van het Minis
terie van Buitenlandse Zaken, tussen
de U. S. A. en België een bilateraal
akkoord ondertekend, ertoe strek
kend België te laten genieten van het
Marshall-plan. Hr Spaak onderte
kende namens de Belgische Regering,
Sir Alan Kirk, U. S. A.-ambassadeur
te Brussel, namens zijn Regering.
Dit akkoord moet nog bekrachtigd
worden door het Parlement. Bij de
bespreking ervan in Kamer en Se
naat zullen alle bijzonderheden er
van bekend worden.
Toch is bekend dat dit akkoord het
volgende voorziet:
België ontvangt gedurende het eer
ste Marshall-jaar voor 296 millioen
dollar goederen, d. i. voor meer dan
13 milliard Belgische frank. Dit be
drag zal aan de circulatie worden
onttrokken en geplaatst op een spe-
ciale rekening bij de Nationale Bank,
zulks om de door de Regering ge
volgde deflatiepolitiek verder door te
voeren. Tot het herstel van de Bel
gische economie behoort immers in
de. eerste plaats de strijd tegen de
inflatie. Het aldus aan de circulatie
onttrokken bedrag kan verschillende
bestemmingen krijgen. Ofwel kan
het worden aangewend om de voor
schotten, door de Nationale Bank
aan de Staat verleend, te verminde
ren, of om een gedeelte van de
Staatsschuld af te lossen. Maar men
kan deze middelen ook gebruiken
voor het herstel van het industrieel
en economisch apparaat, hetzij door
rechtstreeks kredieten toe te kennen,
hetzij indirect door kredieten te ver
lenen aan de buitenlandse klanten
van België, die in verband met de
betalingsmoeilijkheden onze uitvoer*
handel in gevaar zouden brengen.
Verder zou onze export naar som
mige landen door deze in goud of
dollars kunnen betaald worden, dank
zij de betalingsmiddelen die zijzelf
Tüt het Marshall-plan putten, wat
onze eigen dollarvoorraad, die het
nodig heeft, zou doen stijgen.
België moet evenwel ook tegen
prestaties leveren, onder meer voor
de U. S. A. de aankoop vergemak
kelijken aan redelijke handelsvoor-
waarden, van zekere producten en
koopwaren, dit boven de binnen
landse verbruiksnoodwendigheden en
zijn regelmatige buitenlandse handel.
Zoals men weet werden door de
Belgische Regering ook bezwaren ge
maakt tegen zekere aanvankelijke
claüsules van het voorgesteld ak
koord, maar door toegevingen van
wege de U. S. A. zijn alle bezwaren
kunnen opgeruimd worden.
BELGISCHE COMMUNISTEN
AKKOORD MET KOMINFORM
De Belgische Communistische Par
tij heeft zich uitgesproken inzake
de beschuldiging van de Kominform
tegen Maarschalk Tito en zich vol
ledig akkoord verklaard met de ziens
wijze van de Kominform.
Onze Communisten willen de
U. S. S. R. door dik en dun steunen.
62.400 VOLLEDIGE WERKLOZEN
Öp het huidig peil der werkloos
heid wórdt dagelijks aan steun 6 mil
lioen fr. Uitgegeven. In de week van
22 tot 26 Juni werd er een daggemid
delde van 62.400 volledige werklozen
gecontroleerd en 46.100 gedeeltelijke
werklozen. Dit ls een verhoging van
10 t.h. op de vorige week, welke
vooral aan de -stakingen en aan de
werkloosheid in de textielindustrieën
de havens te wijten is.
LENINGEN
VOOR GOEDKOPE WONINGEN
De Minister van Financiën werd
gemachtigd een ontwerp \oor te leg
gen, waarbij de Nat. Mij voor Goed
kope Woningen en de Nat. Mij voor
Klein Grondbezit vergunning beko
men, om met waarborg van de Staat,
nieuwe, leningen uit te schrijven ten
bedrage van 180 resp. 20 millioen,
voor het bouwen van woningen voor
mijnwerkers.
GUNSTIG UITVOERCIJFER
OVER JUNI
6,312 MILLIARD FRANK
Over Juni werd een uitvoer ge
realiseerd voor een bedrag van 6.312
milliard fr., wat 609 millioen fr. meer
is dan in Mei. Er waren 26 werkda
gen tegen 23.
Onze voornaamste cliënten waren
in Mei: Nederland dat voor 942 mil
lioen fr. aankocht, Frankrijk 512 mil
lioen fr., Kongo 166 millioen fr., Ar
gentinië 195 millioen fr., Zweden 423
millioen fr., Zwitserland 342 millioen
frank, Brazilië 176 millioen fr., Ver
enigd Koninkrijk 481 millioen fr.
WET OP HERSTEL VAN OOR
LOGSSCHADE WÖRDT
DEZE MAAND TOEGEPAST
REEDS 26 MILLIARD BESTEED
AAN WEDEROPBOUW
Er wordt verwacht dat dezer dagen
de laatste uitvoersbesluiten inzake de
wet op de oorlogsschade zullen ver
schijnen en dat deze maand nog de
wet zal kunnen toegepast worden.
Sedert de bevrijding werd de we
deropbouw evenwel mogelijk gemaakt
door een stelsel van voorschotten en
kredieten.
Aanvankelijk werden slechts voor
schotten verleend,gelijk aan de
waarde van 1939. Nadien werd hier
aan een uitbreiding gegeven en, de
kredieten inbegrepen, kan de ge
teisterde een som ontvangen gelijk
aan 3,5 maal de waarde van de scha
de in 1939. Voor de onroerende goe
deren, waarvan de waarde tussen
80.000 en 120.000 fr. ligt, bereikt men
het coëfficiënt *4 en btj een waarde
van minder dan 80.000 fr., het coëf
ficiënt 4,5.
Dit alles gebeurt met tussenkomst
van de erkende kredietinstellingen
en van de coöperatieven voor de we
deropbouw.
Men heeft wel met verscheidene
moeilijkheden af te rekenen gehad,
o. a. het te hoog schatten van de
schade en anderzijds het steeds stij
gend aantal aanvragen. Op zeker
ogenblik moest zelfs het verlenen van
voorschotten stopgezet worden ten
einde de achterstallige dossiers te
kunnen bijwerken.
Toch werden reeds 29.420 voor
schotten toegekend voor een som van
1 milliard 500 millioen en 56.132 kre
dieten voor een som van 6 milliard.
Voor het herstel van de private
goederen werden in totaal reeds
12 milliard uitgegeven. Voeg daarbij
de 14 milliard, tot herstel van de
openbare gebouwen, dan komt men
tot de indrukwekkende som van 26
milliard, besteed aan de wederopbouw
van het land.
Thans zijn de eerste dossiers ter
hand genomen in het raam van de
toepassing van de wet zelf en wel
van de buitengewone voorrangheb
benden: de politieke gevangenen en
de krijgsgevangenen. Men weet dat
de schade, voortvloeiend uit hun aan
houding of opsluiting, integraal wordt
vergoed.
Doch ook de andere categorieën
komen reeds aan de beurt en men
voorziet dat de eerste definitieve be
talingen deze maand zullen gebeuren.
Het onderzoek gebeurt in de orde
der prioriteiten, voorzien bij de wet.
Doch er zijn 60 k 70 t.h. voorrang
hebbenden, zodat het nodig is geble
ken categorieën van sub-prioriteit
vast te stellen, in overeenstemming
met de betrokken organisaties. Hier
bij wordt rekening gehouden met de
omvang van de schade, het vermo
gen, de leeftijd, de datum van de
schade, de plaats enz.
De toepassing van de wet gebeurt
over gans het land terzelfdertijd,
met voorrang, in iedere provincie,
voor de meest geteisterde streken.
Men verwacht dat per jaar gemid
deld 85.000 tot 100.000 dossiers zullen
afgehandeld worden of zowat 20.000
per provincie. Op die manier zou de
regeling van het probleem van de
oorlogsschade 6 7 jaar vergen, ver
mits er 648.217 ingeschreven dossiers
zijn.
C. V. P. EIST DRINGEND NIEUW
STATUUT VOOR HET N. I. R.
Deze laatste dagen zijn in de ran
gen van de C. V. P. dringende stem
men en protesten gerezen tegen ze
kere wantoestanden in het N.- I. R.,
o.m. inzake benoemingen en toestan
den opgelegd aan Gewestelijke Zen
ders o. m. van Kortrijk en Hasselt.
Het Bureau van de C. V. P. heeft
Dinsdag morgen deze toestand be
sproken en besloten te eisen dat
dringend een nieuw statuut zou wor
den vastgesteld voor het N. I. R.
WAT VISVERLOVEN OPBRENGEN
Uit het antwoord van de Minister
van Verkeerswezen op een vraag
van een parlementslid blijkt dat het
aantal visverloven, dat in 1947 werd
uitgereikt, 121.651 bedraagt, hetgeen
de Staat 6.746.235 fr. heeft opge
bracht.
DE TOERÏSTENREISBILJETTEN
OP DE BELGISCHE SPOORWEGEN
Naar wij vernemen werden de prij
zen voor toeristische reisbiljetten van
5 en 15 dagen als volgt vastgesteld:
5 Dagen-koepons:
3' klasse 400 fr.
2" klasse 700 fr.
1* klasse 1.000 fr.
15 Dagen-koepons:
3* klasse 800 fr.
2* klasse 1.400 fr.
1" klasse 2.000 fr.
De regeling geldt tot 30 Septem
ber eerstkomende.
VOLKSVACANTIE EN GELDIG
HEIDSDUUR DER REISBILJETTEN
In het Staatsblad van 2 Juli ver
schijnt een bericht van de Nationale
Mij der Belg. Spoorwegen, dat als
volgt luidi: Ter vergadering van 25
Juni heeft de raad van beheer van
de N.M.B.S., op voorstel van de Mi
nister van Verkeerswezen, beslist aan
de biljetten heen en terug 3° klasse,
gebruikt door de rechthebbenden van
ae wet op de volksvaoantie, een gel
digheidsduur. te geven gelijk aan die
van de vacantie (hoogstens 15 dagen)
Buiten de rechthebbende op de be
taalde vacantie genieten ook echtge
note en kinderen hetzelfde voordeel,
voor zover zij samen met de eerst
genoemde reizen. De biljetten met
verlengde geldigheidsduur worden aan
de begunstigden van de wet afgele
verd op vertoon van de kaart der
Maatschappelijke Zekeiïieid of ellk
andere soortgelijke officiële kaart. De
maatregel zal van kracht worden op
4 Juli en van toepassing blijven tot
en met 30 September 1948.
DE BELGISCHE BEVOLKING
IN DE LAATSTE VIJFTIG JAAR
Luidens de uitslagen van de jongste
volkstelling is de bevolking van Bel
gië in de laatste vijftig jaar vstn
6.536.592 tot 8.452.584 inwoners geste
gen, hetgeen een vermeerdering' van
2.865'.991 inwoners betekent. Indien
men de bevolking van de genaaste
kantons Eupen-Malmedy (55.889) bui
ten beschouwing laat, bedraagt de
vermeerdering nog 1.810.102.
Acht provincies boeken een ver
hoging der bevolking. De bevolking
van Limburg is verdubbeld ingevolge
de uLbating van het Kempisch ko
lenbekken. Alleen de provincie Lu
xemburg ondergaat een verminde
ring, namelijk van 4.765 inwoners.
Van de vier grote steden des lands
zijn er drie waarvan de bevolking in
aantal verminderd, tengevolge van
het feit dat de inwoners zich gaan
vestigen zijn in de voorsteden.
De stad Antwerpen telt 261.999
inwoners tegen 271.284 in 1897
9.285); Brussel 187.174 tegen
205.451 18.277); Luik 149.669 te
gen 167.305 17.636). Alleen de
stad Gent boekt een lichte vermeer
dering van 2.376 inwoners (163.501
tegen 161.125).
Opvallend is de bevolkingsaangroei
De houding der Liberalen.
Veertien dagen geleden werd de
boodschap van de Koning aan de
Regering bekend gemaakt. Enkele
dagen nadien vroeg de leiding van de
C. V. P. dat de Regering eindelijk
haar standpunt zou bepalen.
Noch aan de boodschap van de
Koning noch aan de wens van de
C.V.P.-leiding werd totnogtoe enig
gevolg gegeven door onze bewind
voerders.
Intussen verscheen in Het Laat
ste Nieuws een artikel van de hand
van Hr Julius Hoste, Oud-Minister,
welke kan laten gissen dat er bij de
Liberalen wellicht een kentering
komt inzake hun houding ten over
staan van de Koningskwestie.
Zo schrijft de Hr Hoste in dit ar
tikel o. m. wat volgt:
In elk geval kan de huidige on
grondwettelijke toestand opmogelijk
voortduren.
Verklaren, dat de opvattingen in
de schoot van de partijen niet zou
den veranderd zijn, is trouwens een
bewering die niet opgaat.
Na een onbevangen en tegenstrij
dig onderzoek van alle omstandighe
den, zoals het was voorgesteld ge
worden, had men zich vooral moeten
gelegen laten aan de omstandighe
den, waarin onze instellingen op een
betere grondslag dan vroeger hadden
kunnen werken, zodat de Koning
zijn prerogatieven zou hernomen
hebben in een opgehelderde atmos
feer en in voorwaarden, die aan alle
voorstanders van onze democratische
instellingen bevrediging zouden ge
geven hebben.
Dat was naar onze mening, de op
vatting, die aan Liberale zijde, voor
een bij uitstek grondwettelijke par
tij, de doorslag had moeten geven en
wij hebben ons natuurlijk niet kun
nen verenigen met de negatieve hou
ding, die destijds aangenomen werd.
Thans stellen wij echter vast dat
er Liberalen zijn, die oprecht het
verkeerde van een negatieve houding
inzien en die een billijke oplossing
willen mogelijk maken
Socialisten blijven gekant tegen
V olksraadpleging.
Op Zaterdag jl. kwam anderzijds
de Algemene Raad der B. S. P. bij
een, onder voorzitterschap van de
Hr Anseele. Na besprekingen heeft
deze Raad andermaal besloten het
vroeger ingenomen standpunt inzake
de Koningskwestie verder te hand
haven en. zich te verzetten tegen el
ke volksraadpleging.
TIJDENS HET BELGISCH VOLKSLIED OP DE TEIRLINCKPLAATS
We bemerken van links naai- rechts (vorenste rij)Hr Ollivier, besten
dig afgevaardige; Z. Exc. Minister Behogne; Hr Senator Van Buggen-
liout, burgemeester, en Z.- Exc. Minister Vermeylen. Op de tweede rij
hebben we in zelfde orde: Generaal Leroy; Ridder P. d'Outryve d'Yde-
walle, gouverneur der provincie; Hr Smissaert, provincieraadslid. Uiterst
rechts bemerken we het muziekkorps van Emelgem dat het Nationaal
Lied aanheft.
Het sterft daags daarop.
Toen hei 5-jarig meisje van Jerome
Velghe-De Witte, wonende in de her
berg n De Kruiskalsijde Donderdag
namiddag' 1 Juli aan het spelen was,
kwam het, spijt de oplettendheid van
de moeder, door een ongelukkige be
weging in een met kokend water ge
vulde kuip terecht. Snel werd het
kind eruit gegrepen en terstond haar
de kliniek te Roeselare overgebracht,
v/aar het spijt de goede zorgen toch
4 Juli 1948, zou een historische dag
worden voor Koksijde. Twee Minis
ters in Functie immers, zouden de
goeie gemeente bezoeken en er nieu
we banen openen.
De Julizon poogde 's morgens vroeg
van de partij te zijn om die dag
warm te kunnen beschijnen, doch ze
liet zich spoedig van de wijs brengen
door de wolken uit het Westen, die
er niet bijster op gesteld waren om
mooi weer te gunnen aan de Koksij-
denaars. Gelukkig waren de regen
vlagen voor 's avonds voorbehouden.
Vlaggen en wimpels aan al de hui
zen, gaven het klinkend bewijs dat
gans de gemeente meeleefde met de
betekenisvolle plechtigheden van de
ze dag.
Omstreeks 10 u. bolden de wagens
met de hoge gasten de gemeente bin
nen. Intussen waren de schoolkinders
de afgevaardigden der maatschappij
en, de Harmonie, de Pompiers, het
Politiekorps, aan de meisjesschool
verzameld.
De heer Vermeylen, Minister van
Binnenlandse Zaken, na bloemen in
ontvangst te hebben genomen, khipte
het lint door, en opende aldus de
baan naar Veurne, waarna het «Bel
gisch Volksliedweerklonk. Aan de
Heer Behogne, Minister van Open
bare Werken kwam de beurt de Kerk
straat in te huldigen, waarna ook de
Houtsaegerlaan plechtig werd ge
opend. -
De Heer Van Buggenhout, Burge
meester, was, zeer verheugd, zijn ho
ge bezoekers in zijn prachtig ge
meentehuis binnen te leiden, en hun
het Guldenboek ter ondertekening
aan te bieden.
De zaal liep vol belangstellenden;
die eraan hielden de korte zitting bij
te wonen.
Volgende personaliteiten namen op
het podium plaatsDe HH. Ministers,
met de Burgemeester, de Gouverneur
van West-Vlaanderen, Ridder P. van
Outryve d'Ydewalle, Luitenant-Gene
raal der Gendarmerie, Majoor Herla,
Rijkswachtbevelhebber voor West-
Vrijdagnamiddag overleed.
ZWAAR AUTO-ONGEVAL TE WAASTEN
Een zicht op de ingedeukte auto.
Een zicht op de zw largehavende auto.
Verleden Zondag, 4 Juli, rond 17 u.,
deed zich op de weg van Ploegsteert
naar Waasten een zwaar auto-onge
val voor dat het leven had kunnen
in de badsteden: Blankenberge 8530 kosten aan de driè inzittenden,
tegen 4.757; Heisc 7.376 tegen 3.054;
Knokke 10.723 tegen 1.857; Oostende
49.070 tegen 41.767; Nieuwpoort 5.085
tegen 3.358.
In 1897 was De Panne slechts een
gehucht van Adinkerke. Die genreen-
Gekomen op de wijk «De Gheer
iets verder dan «De Calvarie», gleed
de auto uit op de beregende beton-
baan, en vloog eerst tegen een der
huizen rechts, daarna tegen de paal
der electrische leiding, waar het rij-
te telde toen 2.877 inwoners. In 1947 tuig in omgekeerde richting werd
telde De Panne 5.407 inwoners en
Adinkerke 2.661, hetzij een vermeer
dering van 5.191 voor beide gemeen
ten te zamen.
stopgezet.
Aan het stuur zat een zekere Sa-
lembier, van Nieppe, en diens vriend,
een zekere Ollivier, van Nieuwkerken.
Verder in het rijtuig had eveneens
plaats genomen Mr Victor De Vroede,
gewezen landbouwer op De Gheer,
en die zich naar de kermis van Waas
ten liet voeren. De twee eersten wa
ren niet al te erg gewond, al hing
hun aangezicht ook vol bloed. Mijn
heer De Vroede echter, volgens Dok
ter Surmoni van Waasten, die ter.
plaatse werd geroepen, was getroffen
in de borst en had een rib gebroken.
Zijn leven nochtans scheen niet in
gevaar. De auto was nog al erg be
schadigd v.an voren en op de zijkanit,
zoals de foto het laat opmerken.
Vlaanderen, de HH. Smissaert en
Ollivier, bestendige afgevaardigden,
de Heer Van Elslande. Arrondisse
mentscommissaris, de HH. Schepenen
Caillau en Declerck.
De Heer Burgemeester verwelkom
de en dankte de HH. Ministers om
hun verplaatsing naar het verre Kok
sijde, dankte om die grote blijk .van
waardering voor het werk dat hij met
zijn talrijke medewerkers wist te ver
wezenlijken.
Hij schetste bondig de afgelegde
weg en legde speciaal de nadruk op
het feit dat dit alles niet zou gebeurd
zijn, ware het niet dat hij de steun
en de medewerking van de HH. Mi
nisters uit Brussel naar Koksijde
meebracht.
De Heer- Vermeylen sprak in ge
moedelijke taal de vergadering toe.
Hij was diep. getroffen door het gul
onthaal dat hem te beurt viel.Teder-
maal hij naar Koksijde komt, wat
hij sinds jaren gewoon is, vindt hij er
iets nieuws. Hij prees het beleid van
de Burgemeester die het toerisme
voor Koksijde, en voor gans de West
hoek, heel breed opvat.
Hij wees op de vroegere verwezen
lijkingen van de Heer Burgemeester,
bepaald het Rustoord De Mijn en
de Hoteliersschool.
Uw burgemeester, vervolgde hij,
heeft de hoedanigheden van een
burgemeester uit een grote stad, en
hij streeft er ook. naar om van Kok
sijde te maken, een grote mooie mo-
ctelgemeente, waarvan hij nu reeds
de modelburgemeester is.
In het Frans sprak vervolgens de
Heer Behogne.
Inderdaad, zo zegde hij, mijn de
partement heeft Koksijde goed ge
holpen; doch, voegde hij er lachend
bij, het moest zich bij goedkeuringen
beperken, aangezien het de tijd niet
had beslissingen te nemen.
Hij is ten andere gekend, uw bur
gemeester bij" mijn diensten. Als hij
er koint, dan is het ofwel om iets
'nieuws aan te snijden, ofwel om de
regularisatie van een bepaalde zaak
te bekomen.
Zijn temperament stuwt hem recht
op het doei af, dat hij bereiken wil.
Wanneer we nu, vervolgde de Heer
Minister, het resultaat van het ge
presteerde nagaan, dan stellen we
vast dat hij, de administratie enigs
zins ten spijt, prachtwerk heeft ge
leverd.
Hij bezit de kunst om het bestaan
de materiaal hier ter plaatse heel
degelijk te verwerken, en zo goed
koop mogelijk.
Door het tewerkstellen van de 80
werklozen wist hij moreel en sociaal
veel goed te doen aan zijn medebur
gers.
Van harte moet ik hem, en al zijn
medewerkers gelukwensen.
Veel .belangstelling heerste er aan
de Baden, waar talrijke toeristen
zijn toegekomen de laatste dagen.
De karavaan auto's kwam toe aan de
Terasse, na de vele lanen nabij het
bosje te hebben doorkruist.. De mu
ziekmaatschappijen uit Koksijde en
Emelgem waren ter plaatse, en speel
den om beurt opgewekte marschen.
Door de hoge Heren werden de lin
ten geknipt aan de Kursaallaan, de
Vlaahderenstraat, de Boulognestraat,
de Pierre Sorellaan, het Rond Punt,
om tenslotte te komen tot de inhul
diging van de prachtige, Teirlinck-
plaats.
Na een fijn wijntje te hebben ge
proefd in de luxesalons van het Ca
sino, ging de tocht verder door de
Bliecklaan, de Koninginnelaan naar
de Zeelaan, te St Idesbald. De He
ren konden zich ten volle vergewissen
over de buitengewone inspanning die
gedaan is geworden.
De Zeelaan op St Idesbald werd
geopend, en na èen gul onthaal ln
het oude Vlierhofviel aan het
Alberteumihotielde eer aan het
Zie vervolg hiernevens
Jongeling springt op een rijden
de tram en werd op slag gedood.
Een vreselijk ongeval deed zich op
Zaterdag 3 Juli, rond 13 uur, voor in
de nabijheid der Frans-Belgische
grens aan de plaats Steengroeve
Andréop het grondgebied van
Wattrelos nabij Herzeeuw. Baurnine
Belkam, 21 jaar, wonende Parijs-
straat te Rijsel, wou in de Jules
Guesdestraat op een rijdende tram
der lijn B springen, die in de rich
ting der grens reed. De jongeling mis
rekende echter zijn sprong en kwam
met ongewoon geweld tegen een py
loon der tramlijn terecht. Met vrese
lijk verminkt hoofd werd dejonge
ling ter plaatse aangetroffen. Een
haastig ontboden geneesheer kon nog
enkel het overlijden van het jonge
slachtoffer vaststellen. Hij werd de
schedel en het kaaksbeen vermorzeld.
Het lijk werd naar het dodenhuis van
het hospitaal van Wattrelos overge
bracht.
GOUDEN BRUILOFT
TE RUMBEKE
DE JUBILARISSEN
Op Woensdag 7 Juli vieren de'ech
telingen Jules Hostens geboren te
Beveren-Roeselare den 23 September
1872 en Silvie Berghman geboren te
Roeselare den 6 December 1870 hun
gouden bruiloft. Hun huwelijk werd
ingezegend den 7 Juli 1898 dus een
jubilé van dag op dag 50 jaar. Dhr
Jules Hostens is gepensioneerd spoor
wegarbeider. In 1926 bij het beletten
van een spoorwegramp liep de man
ernstige kwetsuren op waarvan de
gevolgen hem jammer genoeg bijble
ven, zodat de man genoodzaakt is
zijn verplaatsingen te doen met be
hulp van een driewiel-feits. De oud
jes verkeren anders in ed beste ge
zondheid. Uit hun huwelijk zijn ont
sproten 6 zonen, waarvan 4 in leven.
Ze hebben 6 kleinkinders.
We wensen deze kranige mensen
nog vele jaren en we rekenen stellig
op een diamanten jubilé binnen 10
jaar.
De gouden Jubilarissen.
De echtgenoten Dieudonhé D'Hois-
ne en Marie Lalau, woonachtig op
De Gheer te Waasten, vieren dezen
Zondag 11 Juli de 50» verjaardag van
hun huwelijk. Om 9 uur worden zij
ontvangen op het stadhuis. Om 9.30
uur vertrekt een stoet van aan het
woonhuis der Jubilarissen haar de
kerk van De Gheer waar om 10 uur
een plechtige Mis van dankzegging
wordt, gezongen met Te Deum en ge
legenheidssermoen door Eerw. Heer
Pastoor van Waasten.
Onze beste gelukwensen aan de ge
lukkige Jubilarissen en aan hun fa
milie.
achtbaar gezelschap een puik banket
aan te bieden.
Talrijke journalisten waren er ook
aanwezig.
De Heer Cordier toostte er in naam
van St. Idesbald, en na de Heer Smis
saert te hebben gehoord gaven de
beide Ministers nog een hartelijk
woord ten beste. Belden spraken over
de crisis welke, er heerst in de Hotel-
industriet In zijn slotwoord handelde
onze Burgemeester ook over hetzelf
de probleem en drong bij de HH. Mi
nisters aan, opdat vanwege de rege
ring-radikale middelen zouden aan
gewend worden om de Belgische toe
risten in eigen land te houden, ten
bate van de duizenden die met de
Hotelnijverheid hun brood moeten
verdienen.
Het was goed geweest! Onvergete
lijk blijft weer die dag voor Koksijde.
DE DOODSTRAF
EN DE BESCHAVING
De Hoge Oomes van de Regering
en van de Senaat en het Parlement
zijn er stillekens van tussen uitge-
muisd, de ene voor en de andere na.
De meeste zijn naar de Kongo ge
reisd om daar, op de kosten van de
Prinses, een stukje spoorweg te vie
ren, dat er 50 jaar geleden werd aan
gelegd. En zo zitten we hier een
beetje verlaten met een vuil regen
weer waarop al de anticyclonen van
het N. I. R. niets kunnen afdingen,
met een gesloten Parlement en Se
naat, met een Regering die op halve
kracht loopt lijk een lek geslagen
vissersboot. En zo komt het dat men
thans alleen nog het facies van Mi
nister Duvieusart en Orban in de
gazetten kan zien. Minister Duvieu
sart heeft in de laatste tijd een bij
zonder goede pers, want hij heeft het
Voedingssalon geopend en werd in
ettelijke stands gefotografeerd zodat
hij nu voor alle soorten dingen ge
bruikt wordt, tot zelfs voor de pu
bliciteit voor koekjes en alle andere
eetwaren.
Kongo moet wel een schoon land
zijn en een lan'd waar de beschaving
in de laatste tijden heel Wat voor
uitgegaan is, als we ten minste de
officiële rapporten mogen geloven.
Een zaak heeft ons onlangs getroffen
toen we in een verslag over het Bel
gisch' Beheer over Ruanda-Urundi
lazen, dat in dit Belgisch Mandaat
gebied in 1947 geen enkele doodstraf
uitgesproken noch voltrokken werd.
Het is dan ook niet te verwonderen
dat Minister Struye eveneens van de
partij wil zijn op de herdenkings
feesten in Kongo. Wellicht kan hij
zijn voordeel dóen met de ervaringen
die hij in dit land opdoet om de re
pressie in ons land op het hoge be
schavingspeil te brengen van de ne
gercultuur der Batutsi. De beschaver
kan hier wel Ieren van de beschaafde
die kwistig met doodstraffen en exe
cuties jongleert.
Van onze Minister van Justitie
zijn we dat nu al een beetje gewoon.
We verschieten er niet meer van.
We kunnen alleen hopen dat hij
zich eenmaal betert en terugkeert
tot een beter besef van de humani-
tas waarvan hij anders zo graag de
mond vol heeft.
ZO FOPT MEN FREDERIK
Misschien herinnert de lezer zich
dat er voor enkele maanden in de
Kamer en Senaat heftig gediscuteerd
werd over een zogenaamd compen
satiestelsel in de steenkolennij ver
heid in België.
Men weet dat er in Wallonië ette
lijke mijnen-zijn die met verlies wer
ken, omdat de lagen te diep liggen
te mager zijn en dus te ver uitge
strekt. met de Limburgse kolenmij
nen is dat niet het geval. En de
verstandige lezer heeft meteen al be
grepen waar het om gaat. Die Waal
se kolenmijnen die met verlies wer
ken, die moeten blijven doorwerken,
.ondanks hun verlies dat weer goed
gemaakt wordt door de winst van de
Limburgse kolenmijnen die aan deze
mijnen eenvoudig weg afgenomen
wordt. Zo maar.
Veekoopman komt door de
vooruit van zijn auto terecht
en wordt in bedenkelijken toe
stand opgenomen.
Raes Robert, 22 jaar, veekoopman,
was Maandag 5 Juli met zijn auto
op de baan naar Merkem, toen hij
door de gladheid der baan of door
stuurbreuk in een gracht bezijden de
baan belandde. Hij werd letterlijk
door de zware schok door de voorruit
vaji zijn auto geworpen. Vrij spoedig
daagde hulp op. Een bijgeroepen dok
ter oordeelde het echter noodzakelijk
de verschrikkelijk toegetakelde man
naar het hospitaal te doen overbren
gen. Hij werd bijzonder erg gekwetst
aait het aangezicht, ogen en hals.
Zijn toestand is bedenkelijk. Een on
derzoek werd ingesteld, en de vrouw
van het slachtoffer verwittigd.
VOLKSVERZEKENS
Dat is wreed, zult ge zeggen maar
ais 't land en de industrie daarme«
overeind blijven, tot daar toe.
Zo rooskleurig ziet er dat echter
niet uit.
Uit het antwoord gegeven door de
Minister van Brandstof en Energie
op een Parlementaire vraag blijkt
intussen dat slechts 15 van de 43 kool
mijnmaatschappijen dividend konden
uitkeren aan hun aandeelhouders,
Van deze 15 maatschappijen waren
er 14 gevestigdin Wallonië. Aan
de andere kant verneemt men dan
dat 10 winstmakende bedrijven waar
van 7, in de Kempen tot 85 t.h. van
hun winst moeten afstaan om de
verliezen van de Waalse kolenmijnen
goed te maken.
Van compensatie gesproken!
Het ergerlijkste in dit hele geval
is het feit dat vier Waalse kool
mijnmaatschappijen die met verlies
werken en waarvan het verlies ge
compenseerd wordt door de winsten
der Limburgse mijnen, aan hun
aandeelhouders dividend uitgekeerd
hebben.
Dat heet men in deftige termen;
betalen met het geld uit andermans
zakken.
Er zijn nog andere minder deftigs
termen.
Intussen fopt men op deze manier
de oude lamzak Frederik en de hele
Vlaamse steenkolennij verheid ten
voordele van de Waalse,
En als men niet goed uit de ogen
kijkt zal men die compensatiewet
bij het einde van dit jaar nog ver.
lengen. PAS.
(Fragment B)
Die nacht der Brugse Metten,
Ontwaakte steeds de Vlaamse macht!
Filip zal zweerden wetten!
Zó was natuurlijk 't Vlaams gedacht!
We wreken onze Graven!
Vooruit! Voor Troon en Leeuwenvaan!
De boeien los! Geen slaven!
Maar recht en vrijheid! Op! Valt aan!
En zie, zware kolommen,
Met goeden dag, lans, knots en zwaard,
Vechten in dichte drommen
Vol leeuwenmoed, te voet, te paard I
Daar vallen d'eerste lijnen!
't Is kappen, kerven in het rond!
Wat Wals is moet verdwijnen,
En Vlaams en Vrij de Vadergrond!
Beselare, 11 Juli 1948. GEO.
We schrijven 1948. Van het jaartal
1302 is dat ver af. En toch mag deze
11 Juli 1302 niet vergeten worden. Mag
om geen dwaze of dubbelzinnige redenen
verwaarloosd worden.
Vlaanderen heeft zich in 1302 sterk ge
toond. Het heeft zichzelf en met zich
zelf het Belgisch Vaderland, de demo
cratie, ons eigen geloof, ons eigen zijn
en kunnen gered.
Niet vergeten, Vlaanderen van 1948!
Niet vergeten, wat wij in 1302 hebben
gekund. Wat wij fallen stonde moeten
kunnen, met ons bloed, met onze centen,
met onze kop, met onze handen, met
onze arbeid en kunst. Werken om Vlaan
deren groot, om door Vlaanderen het
Belgisch Vaderland recht en rechtvaar
dig, rijk en roemvol te maken, rein en
vroom. Een edel volk en een edel vader
land.
De les van 1302 is hard geweest, heeft
bloed gekost. Wij mogen het niet ver
geten.
Lees dit epische verhaal. Het zal u
sterken, het zal u vromen,
A
Rond 1300 was Vlaanderen geklommen
tot een buitengewoon hoge trap van voor
spoed. Handel en nijverheid hadden een
zeer grote uitbreiding genomen. Toen
had Brugge een bevolking van 200.000
inwoners. In de straten kon men de
eigenaardige kledij zien van ai de vol
keren der wereld, en men hoorde er alle
talen spreken. In zijn drukke haven la
gen schepen van alle landen. Dat was
Brugge, c het Venetië van het Noorden
Te Gent, met zijn 150.000 inwoners, wer
den 50.000 arbeiders gebruikt in. de wol
nijverheid. leper, met zijn voorsteden,
telde 200.000 Inwoners en daar waren
4.000 lakenfabrieken. Dank aan zijn voor
delige ligging en aan de vlijt van het
volk, was Vlaanderen in die tijd een der
rijkste en meest bevolkte streken van
de wereld.
Er was ongelukkiglijk ruzie in 't me
nage van de grote gemeenten. De edelen
hadden er 't bestuur in handen. Doch
de burgerij sterk door de grote hoop,
maar sterker nog door de vakverenigin
gen, dat waren de gilden en ambachten.
(U 3ull 1302)
eiste mede te besturen. Zo ontstond
tussen adel en burgerij wrijving, die in
veel gemeenten tot bloedige onlusten
•oversloeg.
In die tijd was Philip de Schone ko
ning van Frankrijk. Hij kende de rijk
dom van het graafschap Vlaanderen,
't Was voor hem als een stuk vlees voor
een uitgehongerde hond. Hij zocht Vlaan
deren in te palmen en het nieuwe win
gewest zou de schoonste parel zijn aan
Frankrijk's kroon.
Om zijn doel te bereiken, viste hij in
troebel water. Hij miek behendig gebruik
van het geschil tussen adel en burgerij
en wist zo sluw te manoeuvreren, dat»
hij de oude graaf gevangen nam en er
gens in een kerker opsloot.
Daarna zond hij naar de grote Vlaam
se gemeenten als Brugge, Gent, Kortrijk,
leper en nog andere, een Franse bezet
ting. Brugge kreeg 1700 man te her
bergen.
Zo nam Philip bezit van zijn nieuwe
provincie en in 1301 deed het Franse
koningspaar zijn blijde intrede in de
Vlaamse gemeenten. Er was geen uit
bundige geestdrift, vooral niet te Brugge.
Daar smeulde reeds de opstand als vuur
onder de as. Daar gromde oproer als een
verre donder. In 1302 laaide de brand
op en barstte de orkaan los. Op een
vroege morgen hadden Pieter De Coninck
en Jan Breydel, met hun mannen, heel
de bezetting uitgemoord. Van de 1700
konden er twee ontvluchten. Gruwelijke
Brugse Metten I Begin van nog groter
bloedvergieten. En terwijl de gemeente
mannen, dronken van vreugde, hun over
winning vierden, staarde menig ouder
ling, met betraande ogen naar omhoog
en zuchtten; «Er hangt onheil in de
lucht.
10 Juli 1302. Rond de middag gebeurde
het onvermijdelijke. Wild daverde bron
zen geril uit de hoge halletoren. De to
ren beefde en de mensen beefden. Huive
ring hing over de stad. Verbijsterd liep
het volk over de grote markt. Jonge man
nen liepen te wapen. Uit alle straten
kwamen wagens met oorlogstuig en voe
dingsmiddelen. Koortsig werden de ran
gen gevormd. Onder akelig alarmgeluid
van klokken, geroffel van trommels, ge
schetter van klaroenen en gesnik van
dierbare thuisblijvers, zette het leger
zich ln beweging; van de grote markt,
langs de Katelijnestraat trokken de man
nen en de lange rij wagens acht uur
ver naar Kortrijk op.
En op de grote markt bleven vrouwen
en kinderen wenen.
11 Juli 1302. Een tFrans leger van
60 duizend man sterk was bij Kortrijk
aangekomen, 't Was het schoonste dat
men sedert lang gezien had. Het puik
van de adel had geestdriftig plaats ge
nomen ln de rangen, en een menigte
kleurige banieren wapperden bevallig in
de zonneschijn. Robrecht van Artois had
het bevel over dit leger.
Het Vlaamse leger was hoop en al
20.000 man sterk. Brugge had bij de 12.000
man ln 't veld, er waren 700 Gentenaren,
1.200 man uit leper en omtrek, en 4.000
ruiters uit da Oostelijke gewesten van
België.
Dit leger stond onder het bevel van
Gwijde van Namen, zoon van de graaf
van Vlaanderen; en Willem van Gulllk,
kleinzoon van de graaf. Het Vlaamse
leger had een zeer voordelig terrein.
Achter hen stroomde dé Leie, rechts had
den zij het kasteel van Kortrijk, en links
en voor hen twee beken. Daarbij was het
terrein moerassig en dus uiterst slecht
voor de Franse ruiterij.
Van vroeg ln de morgen hoorde de
aalmoezenier de biecht der strijdvaardige
Vlamingen. De H. Mis werd opgedragen.
Aan de Communie knielden allen neer
en brachten aan hun lippen een weinig
van do vadergrond, die ze met hun bloed
gingen drenken. Nog stijgt vreugde
gejuich op, wanneer Breydel en De Co
ninck ridder worden geslagen,
HoorI daar klinkt klaroengeschal in
't kamp der Fransen en 10.000 boogschut
ters van de vijand komen nader. Indruk
wekkend ogenblik! Doodstil bij de Vla
mingen. Enkele korte, klare bevelen gal
men over het Groenlngeveld. Met fonke
lend oog zien de Vlamingen de vijand
naderen en krampachtig houden hun
sterke vuisten het wapen omkneld, 't zij
boog of sabel of goedendag.
De aanval der Franse boogschutters
was zo geweldig, dat zij dreigde de ran
gen der Vlamingen te doorbreken. Het
werd gevaarlijk voor de Vlaamse strijders.
Doch de Franse strijders, uit vrees dat
die gemene boogschutters de eer der
overwinning zouden hebben, wilden te
paard op de Vlamingen instormen. Ro
brecht van Artois g$f toe. Met donde
rende stem beval hij de boogschutters
achteruit te wijken, maar ze hadden de
tijd niet meer.
Qelljk een rukwind stormde de ruiterij
vooruit, vertrappelde onder paardenhoe
ven de boogschutters van hun eigen
leger en stortte zich op het Vlaamse
voetvolk. Doch deze stonden pal en on
wrikbaar als een muur, en met hun pun
tige goedendags doorboorden zij de paar
den en sloegen de ridders neer.
Robrecht van Artois was uitzinnig van
wanhoop. Hij verkoos de dood boven de
schande van de nederlaag. Met het over
schot zijner ruiterij, wierp hij zich in
het gevecht. Hij baande zich een weg
tot bij de standaard van rfèt Vlaamse
leger. Hij greep hem en scheurde zelfs
een stuk af van de vlag. Doch hij werd
omringd. Goedendags bonkten op hem.
Hij riep dat hij aan een bevelhebber zijn
degen wilde overhandigen, doch de Vla
mingen snauwden hem toe: «Kan niet
verstaan! en zij doodden hem zonder
genade.
't Is het einde van de slag. Gelijk een
brand vanzelf uitdooft als alles verbrand
is, zo eindigde de slachting, omdat er
geen Fransen meer neer te vellen waren.
Vlaanderen de Leeuw!» dreunde het
machtig uit hese kelen over 't slacht-
veld, rokend van bloed.
Hoe vernederend was Frankrijk gesla
gen: 63 prinsen, 1.100 ridders en 20.000
soldaten bleven dood op Groenlngeveld.
Er was bijna geen enkele edele familie
in Frankrijk die op deze dag niet in de
rouw gedompeld werd.
Zeshonderd gulden sporen werden op
het slachtveld gevonden, en de overwin
naars kwamen ze dankbaar aan de ge
welven van de Onze Lieve Vrouwkerk te
Kortrijk omhooghangen.
Zo had een klein volk, sterk door va
derlandsliefde en gehecht aan zijn vrij
heden, een grote natie overwonnen.
Dit klein volk werd groot. Aan ons
te bewijzen dat wij zulke voorvaderen
waardig zijn. Dat wij een groot, een
schoon, een edel, een kersten volk willen
blijven!
NOG OVER KAREL VAN WYNENDAELE
Het zetduiveltje heeft ons lelijke per
ten gespeeld! Staat er daar nu niet
moorddadig te lezen: Karei... we scal
peren. Zeker, het moet zijn: we salueren.
Nog een paar rechtzettingen: het was
Pastoor Huys, die Baekelandtschreef.
En de Brugse apotheker, die ons «Toon
tje Tuimelaere» schonk, heet Dewolf...
Vergeef het ons, Karei. Schrijver en
zetter zaten voorzeker allebei met hun
gedachten in de Ronde van Frankrijk.
8- ZONDAG NA SINXEN
11 JULI
Het Evangelie van deze Zondag
bevat weer een zeer kostbare ver
maning uit de mond van Jezus zelf,
Ge kuryt het zo samenvatten.
De mensen, die bekommerd zijn
om hun tijdelijk welzijn, gebruiken
hun geld om zich te verzekeren te
gen latere tegenslagen en moeilijk,
heden, en dait is goed; maar weest
even verstandig waar het gaat over
het geestelijke, het eeuwige welzijn
van uw ziel, en verzekert u zelf voor.
sprekers bij God uw Rechter, dooi
aalmoezen en goede werken ten voor-
dele van armen en noodlijdenden.
Nietwaar, een kostbare vermaning?
Zij wijst erop, dat rijkdom aan nie
mand gegeven wordt voor hemzelf
alléén; zij openbaart de plicht, dit
op ieder rust in de maat van zijn tij
delijk bezit, om minder-bedeelden
ter hulp te komen. Want dat ii
plicht! Iedereen die méér heeft dan
hem nodig is om volgens zijn stand
behoorlijk te leven moet van dat over
tollige afstaan tot leniging van al
lerlei nood. Hetzij dan door recht
streekse aalmoes, hetzij door giften
aan liefdadigheidsinstellingen,hetzij
door steun aan missiewerk, priester
roepingen, goede pers enz:
Maar wie aan dié plicht getrouw
is. wordt Ook teil overvloede beloond.
Onze Vlaamse voorvaderen zegden
het zo: «Den armé gegeven is God«
geleend en God betaalt duizend per
hónderd intrest! Het staat uitdruk
kelijk in de H. Schrift, en 't is dus
't woord van de Heer: «De aalmoes
betaalt uw schuld bij God.En nog
Het gebed van de arme dien gij
geholpen hebt, zal doordringen tot
het oor van God die luisteren zal,
Machten wij het allen altijd be
grijpen en in 't werk stellen: er werd
dan neg méér dan vroeger nood'ge
lenigd rondom ons, en velen kon
den met méér vertrouwen de uitein
delijke afrekening bij de Rechter te
gemoet zien!
11 Juli: 8" Zondag na Sinxen. Glo
ria, 2 g. van de H. Godelieve,
3 g. van de H. Fius, Paus-
martelaar, Credo, Pref. H,
Drievuldigheid.
12 Juli: H. Joannes Gualbertus, Abt,
Gloria, 2 g. van de HH. Na-
boren Felix, Martelaren.
13 Juli: H. Anacletus, Paus-Marte.
laar. Gloria, 2 g. A cunctis,
3 g. naai- keuze.
14 Juli: H. Bonaventura, Kerkleraar,
Gloria, Óredo. ,1
15 Juli: H. Henricus, Belijder. Glo
ria, 2 g. A cunctis, 3 g. naar
keuze.
16 Juli: O. L. Vr. van het Scapulier.
Gloria; Credo, Pref. O. 'L. Vr,
17 Juni: H. Alexius, Belijder. Gloria,
2 g. A cunctis, 3 g. naar keu
ze.
i3 Juli: 9'' Zondag na Sinxen.
Het oude Vlaamse bedevaartsoord
van Scherpenheuvel zal op Zondag
li Juli a.s. en volgende twee dagen
weer in het middenpunt van het ka
tholiek leven in ons land staan.
Om kwart vóór elf wordt er liet
miraculeuze beeld van de H. Maagd
processiegewijs overgebracht naar het
vliegplein, waar om 11 uur een plech
tige openluchtmis opgedragen wordt
door E. H. Boone, hoofdaalmoezenier
van de Belgische Luchtmacht. Het
koor van de Basiliek zal er dê ge
wijde gezangen ten gehore brengen.
Na de H. Mis zullen de vliegtuigen
gewijd worden en daarna nemen alle
bedevaarders deel aan de ommegang
van Scherpenheuvel. Om 15 urn- be
gint de indrukwekkende hulde van
het vliegwezen aan de H. Maagd, Alls
deelnemende piloten w.o. enkels
befaamde Franse luchtacrobaten -
zullen in lijn en in formatie een
luchtprocessie boven de hooiden der
zingende en biddende menigte hou
den en daarna een ware bloemenre
gen boven het genadeoord laten neer
komen. Majoor Boussa zal een ze
venster grote bloemenkrans uit
werpen, waarna zijn collega Aren!
acrobatiën zal uitvoeren. De vliegtui
gen van de Belgische Burgerlijks
Luchtvaart zullen de litanie valt
O. L. Vrouw in de lucht uitbeelden
terwijl de piloten van het Luchtwa-
pen gezamenlijk in formatie zullen
vliegen en acrobatiën. uitvoeren. Ais
apotheose zal de beroemde vlieger H.
de Saint Anne de naam van Maria in
3 kleuren ln de lucht schrijven, zodat
deze bedevaart de 'betekenis zal aan
nemen van een onvergetelijke
van moderne vroomheid ln ons la
Van 3 tot 11 Oogst aanstaande gaat
voor de itweede maal een eigen zelf
standige Vlaamse Bedevaart naar he!
heiligdom der Mariaverschljning W
La Salette, in de Franse Alpen, na
bij Grenoble. De tocht geschiedt per
autocar en bezoekt op doortocht het
heiligdom van de mirakuleuze Meda-
11e te Parijs, het praalgraf van d»
Heilige Bernadette te Nevers, Paray-
le-Monial waar het Heilig Hart ver-
scfieen aan de H. Margareta-Mari»
Alacoque, Ars waar de H. Pastoor
Vianney leefde. Twee volle dagen ver
blijf op den berg van La Salette. As
prijs bedraagt 3.500 fr., reis en hotel
kosten Inbegrepen. Wie wenst deel M
nemen zorge onverwijld voor zijn In
schrijving. Nadere Inlichtingen wil
adres: EE. PP. Missionarissen van W
Salette, rue du Crampon 43, te Door
nik, of ook E. P. Leopold, leider Ma-