HET RUHRVRAAGSTUK Trygve Lie en Evatt doen een oproep tot de Grote Vier Regeringscrisis Generaal Bradley,,, predikt l Minister Struye neemt ontslag Radiorede van dhr De Man Minister van Wederopbouw 1,75 Fr. zegel voor een brlel De werkloosheid DE BERLIJNSE KWESTIE en verzoeken ze onverwijld be sprekingen in te zetten om de Berlijnse kwestie te regelen. KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR PÖPERÏNGE EN OMSTREKEN 3' JAARGANG. Nr 47. ZATERDAG NOVEMBER 1948 Prijs per Nummer: 2 Fr. 4HMBI BUITENLANDS OVERZICHT Gunstig onthaal bij de Soviets. - Ge Westersen wensen evenwel een oplossing in de schoot von de VeiSigheidsrund. dit ingevolge de houding der Socialisten na de inter» pellatie Collard in de Kamer C. V. P. - Ministers met hem soiidair AAN DE GETEISTERDE!* SCHUIF Keer Minister Struye neemt ontslag STORT 12 FRANK Geachte Dames en Heren en beste Lezers van ons Blad «wWUVWMItaMt BESTUUR en REDACTIEp- t$ Gasthuisstraat 19, Poperinge Telefoon Nr 9. Postcheck 47.63.60. Verantwoordelijke Vitoever F. Sansen, Gasthuisstraat 19, PoperingcA ABONNEMENTSPRIJS 1949 België (tot Nieuwjaar) 6 fr. Belgisch Congo 3.fr. p- weejt Crankrijk Holland 3.fr. p. week Andere landen 3.50 fr. p. week Aangesloten bij het Verbond der Belgische Periodieke Pers. HET WEKELIJKS ONZE 4 UITGAVEN: POPERINGE (met randgemeenten). IEPER (met Wervik en randgemeenten). ROESELARE (met Izegem-Meenen en raodgemeen.ci:). KUSTSTREEK ilVeurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten). twwwm 20 ■'"(""'■'reWB 't Sermoen van een generaal! Van een authentieke generaal; en dan nog de eerste de beste generaal niet; want 't gaat met generaals lijk met ingenieurs en... burgemeesters, de ene is de... andere niet! «Onze» generaal is Omar Brad ley, hoofd van de generale staf van het Amerikaans leger... Hoed af voor zulk heerschap! Die generaal heeft op 11 No vember een rede gehouden te Boston, in de Verenigde Staten. Die rede was tevens een... ser moen; een waar sermoen. 'k Zou waarachtig wensen dat al onze pastoors den een of an deren Zondag dat Bradley-ser- moen zouden geven. Dat sermoen? De echte demokratie alleen kan, wanneer ze nog sterker wordt dan nu, het communisme doen achteruitgaan. Ge moet het heil niet verwachten van een aan groei van onze legermacht; want die aangroei kan ten slotte niets anders dan de Verenigde Staten uitputten. Zo wordt ons land ten slotte een gemakkelijke prooi van de vijand. We hebben te veel wetenschapsmensen en te wei nig... Godsmensen. We hebben het atoom-mysterie opgelost maar we hebben de Bergredever worpen. Sermoen in twee punten. - Onze pastoor heeft ook de ge woonte Jg uTn sermoen ip twee of drie *puhten te vs;4êl^L eerste, ten tweede, ten derde!) Maar we zijn dat zo gewoon dat we daar niet meer de aandacht op vestigen. Het eerste punt van 't sermoen. Da ware, de echte demokratie moet versterkt, geschoord en ver stevigd worden. Maar waar is die echte, die ware demokratie te vin den zonder religie? De rechten, öe vrijheid, de persoonlijkheid van ieder mens moeten gevrij waard worden. Waar gebeurt dat, als de religie over boord gegooid is? 't Was niet te verwonderen dat Rozenberg van het nazisme zelf een... nieuwe religie wilde maken, waarmee al de voor schriften van 't christendom tot oudewijfspraat werden gemaakt. Daarom werd de jeugd aan de Kerk ontstolen, daarom mocht geen les in godsdienst gegeven worden. Zo kwam men er toe dat de burgers van huis werden weg gehaald, losgerukt uit hun gezin en werkmidden omdat de nieuwe Staat die werkkrachten nodig had duizend kilometer verder. Daar om moesten ouden van dagen en zieken... verdwijnen omdat ze een last waren voor de Staat. Daar om was ook moord en gevan genis een gepast middel om u van andersgezinden te verlossen. «Liefde» was zottigheid... de haat was veel doelmatiger. «Vrijheid?» kom, men moest denken, han delen op... commando. En dat noemde men de... nieuwe orde. In Rusland heerst ook die nieu we orde. De kleur van het uni form verschilt,... de fles is niet de zelfde, de inhoud wel. Recht, vrijheid, persoonlijkheid dat alles moet de demokratie waarborgen... en dat alles is ech te demokratie en echt christen dom. Mensen die vrij zijn, wier rechten gewaarborgd zijn, die hun eigen menselijke persoon lijkheid kunnen ontwikkelen,... die kunnen geen communisten zijn. A Dat tweede punt? Maar dat is fameus raak gezeid. De mannen van de wetenschap en van de techniek hebben waar lijk wonderen verricht. Zulkdani- ge wonderen dat sommigen mi rakel» roepen en de wetenschap en de techniek als God vereren. De wetenschap legt alles uit, de wetenschap ontdekt alles. De techniek? Men vaart onder zee, we gaan allicht onder zee kun nen wonen, Professor Piccard is bezig met de eerste onderzeese huizen te bouwen. Men doorklieft de lucht... de radar en de tele visie en wat weet ik nog al meer... 't Mysterie van het atoom is geen mysterie meer en morgen vindt men er een bom op die heel ons wereldje, waar we op leven, naar de maan doet vliegen, of in dui zend stukken doet springen. Godsmannen zijn er tekort. Bradley wil niet zeggen dat er pastoors en paters tekort zijn. Want hij zelf is wel een Gods man; en dan nog een die 't aan durft om een preek te houden! Maar hij zegt ons dat we moeten gelovige mensen zijn, die erken nen als de Heer van de weten schap, als de Meester van alles, de Meester van allen, de Meester aan wie we onderdanig moeten zijn, wiens geboden we moeten onderhouden. Kort, wiens... pro gramma we moeten volgen. En dat programma? 't Staat in 't Evangelie; dat programma dat is die... Bergrede. De Bergrede? Nooit van ge hoord? Toch wel, want dat was in mijn tijd het langst antwoord op een vraag van de catechismus. Zo 'n lange antwoorden vind ik niet in de nieuwe. We waren op school en in de lering nooit op ons gemak als die vraag viel; want vallen deed ze, DIE vraag... Welke zijn de acht Za ligheden?... Zou 't nog gaan om te antwoorden? De Bergrede?... dat zijn de acht Zaligheden, dat is heel 't pro gramma van O. L. Heer. Dat was iels niejaws: Zijt arm van geest .§K' denk niet dfit ieder bank- Dfisfi* u maakte zijt zachtmoedig, zijt oygr kwaad en dat van anderen, reehtveerdig, zijt bermhertig, zijt zuiver en rein van binnen en niet alleen van buiten, zijt vreedzaam en verdraagt zelfs iets en nog meer uit liefde voor de Heer. Dat programma? Overloopt nu nog eens die pro grammapunten... Dat programma bant de oorlog, bant de echte ar moede en alle miserie uit de we reld. Dat programma bracht geen nieuwe orde in de wereld. En was nooit geen orde geweest. Dat programma is 't program ma van de orde. Waar men er van afwijkt komt er wanorde. En dat ons dat moet herinnerd worden door een generaal. Maar DE GENERAAL PATTON »- TANK jjfcxï w gjgj - - -< ggggfejg' j Door liet Amerikaanse leger werd een nieuwe soort tank geconstrueerd welke de naam van de beroemde Generaal van de tweede wereldoor log Generaal Patton draagt. Dit nieuw soort tank overtreft alle ver wachtingen. VERHOGING DER POSTTARIEVEN vanaf 15 December. Tijdens een onlangs gehouden Ka binetsraad hebben d>e Ministers de herziening' van de posttarievén be sproken. Zij zijn het eens geworden om trent de verhoging dezer tarieven. De verhoging zal de coefficient van 2.25 bereiken. De frankerin-g van een brief voor het binnenland zal op 1,75 frank worden gebracht en die van een brief voor het buitenland op 4 fr. Het tarief voor het postabonne ment op de dagbladen evenals dat van de dagbladen die door de uit gevers onder band worden verzonden, worden niet gewijzigd. Deze verhoging zal toegepast wor den vanaf 15 December e. k. Een jaar geleden waren er in Bel gië 34.052 volledige werklozen en 13.662 toevallige. Dit cijfer is in de loop van het jaar 1948 voortdurend gestegen en op het einde van de maand Oktober bedroeg het aantal volledige werklozen 88.762 terwijl er 44.451 toevallige of gedeeltelijke werklozen ingeschreven waren. Alles laat voorzien dat dit aantal in de loop van deze Winter nog zal verhogen en mogelijks het cijfer 150.000 zal bereiken. Dit stelt het land voor een zwaar probleem. Bij steeds toenemende werkloosheid neemt de koopkracht ook verder af, met als gevolg nieuwe werkloosheid en minder verkoop op de binnenlandse markt. De grootste oorzaak hiervan is dat onze afge- t was ook een... Amerikaanse ge- wqfete _produkten zo moeUljfc ïmi- neraal en hoofd van de staf van 't leger! En preêken... kon hij. PÉ VLAMYNCK. nen uitgevoerd worden. Een herle ving van de bouwnijverheid en de openbare werken zou zeer gunstige invloed kunnen uitoefenen. TERUG ONDER DUITSE LEIDING Op 10 November jl. vernam de wereld dat de generaals Clay en Robertson besloten hadden de in dustrie van het Ruhrgebied te rug onder Duitse leiding te plaat sen. En tevens werd beslist dat de Ruhrindustrie opnieuw zou ge groepeerd worden. Dat ivas een opzienbarend nieuws én voor de wereld én voor Duitsland. In Duitse kringen werd het van zelfsprekend met veel genoegen geacteerdaangezien zij hierdoor weer een groot stuk van hun zelf bestemming srecht en hun onaf hankelijkheid terugkregen. De reacties van het buitenland zijn daarentegen zeer verschil lend. In Amerika en Engeland worden de maatregelen door de regeringen genomen over 't alge meen door de bevolking goedge keurd. In Frankrijk integendeel kwam een hevige reactie los, die tot in de officiële spreekbeurten van 11 November doorsloeg. En de president van de republiek én de eerste minister hebben er zich beide in zeer officiële termen over beklaagd. Anderzijds werd de eerste dag van de zopas bijeen gekomen conferentie der zes te Londen ook volledig gewijd aan het protest van Frankrijk in ver band met het Ruhrprobleem. Doch zowel in het buitenland als in het binnenland Duitsland vraagt men zich af hoever die hergroepering terug zal doorge voerd worden. Inderdaad, voor de oorlog was geheel de industrie van het Ruhr gebied in handen van enkele zeer machtige, concerns en kartels, die aldus meer macht en gezag had den dan veel politieke gezagdra gers en meer gewicht in de weeg schaal konden werpen dan een generale staf. Na de vernietiging nu van het Hitlcrr^gime werden die kartels serie on afhankelijke oèdrijven. Qasngff was' de politieke en economische macht der vroegere grootmagna ten gebroken. Dat was een goed resultaat. Volgens objectieve des kundigen was daar echter ook een slecht gevolg mee verbonden, nl. dat een aantal van die thans zelfstandig staande bedrijven op zich zelf niet renderend kunnen werken en dat er bovendien een grote energieverspilling uit voort vloeit. Er was bijgevolg te ver ont vlochten. Nu men terug zal groe peren rijst alleen de vraag of men niet opnieuw in het tegen overgestelde euvel zal vervallen en of men dus nu opnieuw niet te ver zal gaan met het hergroe peren. Amerikaanse kapitalistische tendensen zullen wel die richting uitgaan, doch Truman en Attlec lijken niet van die opinie te zijn. En ten andere: de beslissing is dat de Duitse staat, wanneer hij ll!IIIIIHIIIIII!lllllllllltlllllllllllllllllllltlll!!ll!llllllllllllllll!lllllllllllllllllllll!lll!lllllllll!llll!llll!llllllllllllllll!llll!lllllll!lllllll!lllllllllllllllllllllllll!n!!l!llli DE OPROEP VAN DE SECRETARIS-GENERAAL EN DE VOORZITTER VAN DE U.N.O. Door de Hr Trygve Lie, Secretaris- Generaal van de U.N.O.en de Heer Evatt, Voorzitter der zelfde organi satie der verenigde naties en tevens afgevaardigde voor Australië, werd Maandag 1 Nov. jl. een. oproep ge richt tot de HH. Queuille, Stahn, Attlee en Truman, opdat zij onver wijld besprekingen zouden aanvat ten en de nodige maatregelen tref fen om de Berlijnse kwestie te rege len. DE KRYPTE VAN DE VERNIELDE IJZERTOREN OP II NOVEMBER JL. HERINGEWIJD Terwijl op 11 November jl. over 't ganse land de gesneuvelden ('er eer- logen '14-T8 en '40-'45 plechtig herdacht werden, green enk te Kaaskerke en aan de voet van de vernielde IJzertoren een intieme hulde plaats voor do jongens aan de Ijzer gesneuveld in '14-18. Na de plechtige Dienst In de kerk te Kaaskerke begaven de c-pgekomenen zich naar de Krvptc van de vernielde IJzcrtoren waar door Z. E. H. Knudde, pestoor ie Kaas kerke, bijgestaan door een E. P. Minderbroeder uit Diksv. nide, de graven gezegend werden. Foto hierboven geelt ons daar een beeld van. Links bemerken we de Weren Franssen en ('iottens, respectievelijk voorzitter en sckreiaris van het Ijzerhedevaartcoinité, die de Pr.esle- volgen bsjj zijn zegenende rondgang in de geschonden Kryptc, In deze oproep herinneren zij aan de betuigingen van goede wil voor heen bevestigd, wijzen erop dat het onderzoek door de Veiligheidsraad uitgewezen heeft dat een oplossing mogelijk is en houden ze tevens voor dat anderzijds het oorlogsgevaar steeds groter wordt. Aan de Grote Vier werd ook gevraagd de bemidde lingspogingen van de Hr Bramuglia te steunen. MOSKOU ANTWOORDT DE BESPREKINGEN TUSSEN DE VIER TE WENSEN Maar het Westen eist eerst en vooral de opheffing der blokkade. Dit verzoek van de hoogste ambte naren van de U N.O., dat onver wachts kwam, kende een zeer ver schillend onthaal en uiteenlopende reacties. Het onthaal was koel te Londen en Washington waar men de mening uitdrukte dat dit verzoek in de Rus sische kaart spelen was om de posi tie der Westersen te verzwakken. In Frankrijk werd het verzoek met ge mengde gevoelens vernomen, wijl van de beginne af vooropgezet werd dat Moskou de inhoud van de oproep met genoegen had vernomen. Maandag en Dinsdag jl. -werden de onderscheidene posities reeds duide lijker gekend. Hr Visjinski antwoordde reeds op de brief van de HH. Trygve Lie en Evatt. In dit schrijven zou de Rus sische afgevaardigde op de U.N.O. medegedeeld hebben dat de Sovjet- Unie, net als te voren, wenst dat de ze Berlijnse aangelegenheid zou ver wezen worden naar de Raad van de Ministers van Buitenlandse Zaken, zelfs een persoonlijk contact van de staatsleiders genegen te zijn. A.P. had voordien reeds gemeld dat Sta lin de oproep van de HH. Lie en Evatt genegen was. In verband met die oproep legde de Franse Minister van Voorlichting, de Hr Mitteraud, een eerder dubbel zinnige verklaring af. Enerzijds HEER BRAMUGLIA TE LONDEN Hr Bramuglia, minister van Buiten landse Zaken van Argentië en tevens voorzitter van de Veiligheidsraad, is naai- Londen afgereisd om bespre kingen te voeren omtrent de Engels- Argentijnse betrekkingen. Heer en Mevr. Bramuglia gefotografeerd in de Argentijnse Ambassade te Londen. VWVWWVWVVMflAflMMVIMM na het vredesverdrag terug zal ontstaan, zelf maar zal moeien oordelen of de Ruhrindustrie in haar kapitalistische vorm moet blijven voortbestaan, dan wel of ze moet genationaliseerd of geso cialiseerd worden. Welnu, ook daarover schijnt geen twijfel .mo gelijk, aangezien de twee sterkste partijen: Christelijke Democra ten en Sociaal-Democraten (So cialisten) het er over eens zijn dat het in elk geval geen zuivere privaatexploitatie meer zijn mag. MOETEN WE SCHRIK HEBBEN? Het grote argument dat Frank rijk naar voor brengt is er in de grond een dubbel: 1) Juist 30 jaar na de wapen stilstand in 1918 geeft men aan Duitsland de beschikking terug over de meest formidabele wapen smidse die de moderne wereld kent. 2) Nu er gesproken wordt van een Verenigd Europa heeft het geen zin die industrie aan de Duitsers te gaan teruggeven; die moest geïnternationaliseerd, ge inter europeaniseerd worden. Wat is nu de waarde van die argumenten? Naar onze mening zijn ze niks waard. En ziehier waarom. 1) Het blijft zo verstaan dat de geallieerde bevelhebbers de su pervisie blijven behouden en het opperste beslissingsrecht in ge heel de Ruhrindustrie. 2) Het feit dat de Duitsers die leiden betekent absoluut niet dat ze terug een wapenfabriek moet worden, aangezien het vredesver drag moet voorzien dat er een ef fectieve controle behouden blijft over de Duitse zware industrie. 3) Het feit dat West-Europa nu moet georganiseerd worden wil toch niet zeggen dat de Ruhr aan het eigen Duits bezit moet ont trokken worden, zoniet zou men met de sleutelindustrie van de qnftere West-Europese landen '(0tzeiide moefe^ doen. Natio naal Treziü Ml nje\jeggeh natw naai niet in één etape te verwezenlij ken. Het moet uitgebouwd wor den langs de nationale staten om. 4) Door Duitsland de Ruhr te ontnemen zou men hei tegen de Westmachten opjagen. Welnu, het doel is juist Duitsland tot een integrerend bestanddeel van West-Europa te maken. Met dwang bereikt men niets. Met overreding alles. Zo slaagde Hitier er niet in ons voor zijn verenigd Europa te winnen omdat hij er ons toe dwingen wilde. Zo zullen wij er ook niet in slagen de Duit sers voor ons Europa te winnen als we hen niet vrijwillig laten aansluiten. 5) De gehele vraag of de Ruhr industrie in Duitse handen een nieuw oorlogsgevaar voor het Westen meebrengt, ligt hierin,-m hoever wij er zullen in slagen een gemeenschappelijk statenblok te vormen waarin elk zijn nationale rijkdom tot 't nut van 't alge meen zal aanwenden. De Franse thesis gaat naar on ze mening dan ook uit van een verouderde, overwonnen opvat ting als zouden de verhoudingen nog ooit kunnen terug herleid worden tot die van 1939. Een Duits-Franse oorlog is eenvoudig ondenkbaar geworden. In de hui dige internationale reuzenver- hóudingen kan zulks alleen nog gebeuren als Duitsland met Rus land zou marcheren tegen een Frankrijk dat bij Amerika aan leunt. Én bijgevolg is de Ruhr- kwestie evenveel een Amerikaan se als een Franse kwestie. Ame rika zal dan ook zo gek niet zijn de Ruhr terug op te drijven als het vrezen zou dat het daarmee wapens smeed die tegen zich zelf zouden gekeerd worden. Het verwondert ons dan ook ten zeerste dat de eerste reactie van Spaak icas toen hij dienaan gaande door de journalisten on dervraagd was: dat wij België meer aan de kant van Frankrijk staan dan aan die der Angelsak- sers. Of liever het verwondert ons niet want Spaak durft nooit po sitie kiezen wanneer het fezeer tegen de verkeerde opvattingen van zijn partij bazen ingaat. Het maakt ons eerder ongerust omdat het de vernieuwing en de uitbouw van West-Europa zou kunnen vertragen, iets wat in geen geval ivenselijk is. HET EVENWICHT HERSTELLEN Ons komt integendeel voor dat het herstel van de productie capaciteit van de Ruhrindustrie met den dag meer en meer ver eist wordt, cn door de gebeurte nissen in Europa én door de ge beurtenissen in het Verre Oosten. Welnu een ernstige productie zal nooit bereikt worden wanneer men de Duitsers zelf hun xcoord bij de uitbating en de organisatie niet laat meespreken. Of denkt Frankrijk niet na over de hoogconjunctuur die door de Russen geschapen icordt in het industriebekken van Silezië en de in feite geannexeerde Bal- kanlanden (vooral Tchecko-Slo- wakije) En meent Frankrijk geen en kele conclusie te moeten trekken uit de totale overrompeling van het door de Japanners sterk geïn dustrialiseerde Mandsjoerije door Chinese communisten? Die beide veroveringen van het Kremlin roepen om een tegen een totaal nieuwe wereldordening in te schakelen. Dit gebeurt thans met Japan in het Verre Oosten. Dit gebeurt met Duitsland in het Westen. Men kan dit betreuren én om dat onze aanranders van giste ren aldus gedeeltelijk gerehabi liteerd worden, én omdat men eerder de weg van de ONTwape- ning als die van de BEwapening zouden moeten opgaan. Maar zolang Rusland slechts op de U.N.O. over ontwapening spreekt en in de practijk het te genovergestelde doet, zijn wij ge dwongen het op die waanzinnige weg na te vólgen. En op dit ogenblik menen wij dat we voor de keuze staan: ofwel samen mei de ex-vijanden een nieuioe we reld bouwen ofwel samen met hen gebolsjewiseerd worden. Het mag een lastige keuze zijn maar een feit is eerbiedtvaardiger dan een lord-mayor. En onze conclusie? De beste en enige manier om de Ruhrkwestie definitief op te lossen: actief West-Europa uit bouwen. Als deel van dat geheel is Duitsland niet gevaarlijk, maar kan het integendeel ontzaglijke diensten bewijzen. 16-11-48. V. WESTERLINCK. HET VERLOOP DER INTERPELLATIE De Kamer ging dan Donderdag over tot het horen der interpellatie Collard, die de Hr Struye, Minister van Justitie, te verantwoording wilde roepen omtrent een gratiemaatregel verleend aan de gewezen Waalse Rexisten Boveroulle en Surin, die hun doodstraf hadden zien omzetten in levenslange hechtenis. Vooraleer het woord te verlenen aan de Hr Collard, verzocht de Voor zitter van de Kamer dat het debat in waardigheid zou verlopen. De socialist Collard ontwikkelde vervolgens zijn interpellatie. Hij be toogde dat de Hr Minister bij de ge nadeverlening aan de twee voormel de Rexisten de voorheen vastgestel de criteria niet in ere had gehouden, schetste de beroering welke daze gra tieverleningen in de Borinage had den verwekt, gaf een overzicht van de misdaden door de twee betrokke- hield hij voor, het voorstel Lie-Evatt goed te keuren, maar anderzijds liet hij opmerken dat zij samen met de Angel-Saksische landen slechts on derhandelingen zouden voeren na opheffing van de blokkade. Te Parijs hielden de HH. Marshall, Schuman en Mac Neil (die Hr Be- vin verving), conferentie. Volgens een Amerikaanse zegsman zouden deze Drie vastgesteld hebben dat eerstens het Berlijnse geschil aan de Veiligheidsraad moet voorgelegd en door deze moet worden geregeld; tweedens dat de drie Westerse Lan den hun vroegere verklaringen ge stand houden nl. niet te kunnen on derhandelen onder dwang, ttz., zo lang de blokkade gehandhaafd blijft. EEN NIEUWE OPROEP EVATT-LIE Op Woensdag jl. werden aan de HH. Evatt en Lie de Westerse ant woorden bekend geworden die zoals waren voorzien afwijzend waren. Een HH. Evatt en Lie een nieuwe oproep gericht tot de prestatie in'het kamp der vrije Grote Vier om toch maar een oplos- '.Westmachten, en zolang de An- sing voor de Berlijnse kwestie te wil- I gelsaksers nu die tegenprestatie door eigen bondgenoten alleen sing voor de Berlijnse len zoeken en vinden. In deze oproep wordt steeds aangedrongen opdat steun zou worden verleend aan de po gingen van de Hr Bramuglia. (Zie vervolg op 2" blad) kunnen doen, wensen zij onge twijfeld niets beter. Maar wan neer zij dan moeten constateren dat één dier bondgenoten, Frank rijk, on grove wijze tekort schiet door de productie naar beneden ic voeren door werkstakinaen en nn lezing, ons blad in de banden 1 SQ.botupC, dun Zijn zij Wel Ver een uwer vrienden of buren dic plicht beroep te do€7l Op de VÏj- ons blad niet hebben. U bewijst i anden van gisteren VO"r zover lire er ons een dienst mee. Dank. bereid gevonden worden zich in Wij zien dat de bijeenkomsten van geteisterden steeds talrijker en tal rijker worden. Maar, terwijl deze bij eenkomsten zouden moeten dienen om aan deze ongelukkige oorlogs slachtoffers een werkelijk objectieve en onpartijdige voorlichting te ver schaffen, schijnen zij geen ander ueztti fua jrM -,Sv, doel te hebben dan de instandhou- misbruik. WëÈhfUTDiiii gingen de uitbreiding van een agita- tie 3ie SéS tfi pflgemder is daai zij volkomen overbodig iif: Men kan zich niet ontdoen van het gevoel dat sommigen de uitvoering van de wet zouden willen verhinde ren, met een doel dat wij niet moe ten nagaan. Zo dit werkelijk het geval is, heeft de Regering tot plicht in te grijpen. Men heeft U in het verleden ge noegzaam gewezen op de onvol maaktheid van de wet, op de ver traging bij haar ten uitvoerlegging en op de moeilijkheden waarmede men op administratief gebied had te kampen. Men is deze administratieve moei lijkheden thans te boven gekomen, ten minste voor zover dit mogelijk was. Het Hoofdbestuur en de Provin ciale Directies beschikken thans over alle onontbeerlijke middelen om over te gaan tot effectieve toepassing van de wet in samenwerking met de coöperatieven voor geteisterden. De vertraging b;j de ten uitvoer legging van de wetsbepalingen is overigens geen vertraging in de ech te zin van het woord. Deze periode was noodzakelijk om de 30 Konink lijke- en Ministriële Besluiten, die de wetgever had voorzien, voor te be reiden, op te stellen en te publiceren. Zou ik dan ter zeke het recht niet hebben verontwaardigd te zijn, wan neer ik zie wat zich thans voordoet, wanneer ik kritiek verneem en ai de valse aantijgingen hoor. Men verwijt de Minister van Wederopbouw an derhalf jaar te hebben besteed aan het doen aannemen van een wet op oorlogsschade, de eerste in West- Europa, en aan het voorbereiden van haar ten uitvoerlegging. Men zegt echter niets meer over de jaren tus sen 1944-1947 en over hetgeen gedu rende die periode in afwachting van hetgeen zich thans voordoet, is ge schied. Vreest men dat de oorlogsschade eindelijk zou worden vergoed en dat aan de ellende van de geteisterden een einde zou komen? Men zou het gaan geloven, wanneer men de her ziening van de wet op de oorlogs schade met aandrang hoort eisen. Laat mij U zeggen dat ik altijd de voorkeur heb gegeven aan het ten uitvoerlegging van een wet, zelfs wanneer deze onvolmaakt is, liever dan de hersenschim van een vol maaktheid na te lopen, die wegens te veel moeilijkheden en een al te grote ingewikkeldheid toch niet kon wor den bereikt. Ik heb vastberaden de voorkeur gegeven de vergoeding voor oorlogsschade met spoed uit te beta len, liever dan gevaar te lopen gedu rende lange maanden in het maquis van de parlementaire proceduren te verdwalen. De herziening van de wet, die ik mij voorneem te verwezenlijken, moet strekken tot de vereenvoudi ging, tot de rechtzetting van al wat twijfelachtig is en de geteisterden nadeel zou kunnen berokkenen. Ik durf echter niet beloven dat de wet, na haar herziening, milder zal zijn dan de huidige. Want, wat men er ook over denke, de huidige wet is eigenlijk geen ech te vergoedingswet. De vergoeding, in de juridische be tekenis van het woord, is verschul digd door diegene die de schade heeft veroorzaakt. In dit geval is het de Duitser. Men heeft na de oorlog 1914-18 de illusie gekoesterd dat hij het zou doen: aan deze illusie ech ter mogen wij zelfs niet meer den ken. Wij zijn er integendeel van overtuigd dat de Duitser die ditmaal meer uitgeput uit de oorlog is geko men dan zijn overwinnaars, het kwaad niet zal kunnen herstellen dat hij hun aangedaan heeft. De gegevens, waarover wij beschik ken, bieden ons .mogelijkheid het be drag dat voor de vergoeding nodig is, thans op 50 milliard te schatten, waar men vroeger had gedacht dat 37,5 milliard zou volstaan. 50 mil liard moet door belastingen op het nationaal inkomen worden geheven. Door de erkende credietorganismen moet bovendien 45 milliard onder vorm van leningen worden gevonden om de bij de wet, toegestane her- stelcredieten te kunnen verlenen. De vermoedelijke kosten van de wet zullen dus bij de 100 milliard be dragen. Kunt U nog gaan geloven dat het mogelijk zou zijn nog meer te doen, zonder ontegensprekelijk de economische heropleving van ons land in gevaar te brengen? QEt diezelfde reden moet ik ver- kiar&u aet het eêh herswschinj zijn op een herziening van het be sluit betreffende de mobilaire een heden te gaan hopen, om de goede reden dat de uitvoering er van al leen bij de 10 milliard zal vereisen; 10 milliard, voor de roerende goede ren alleen en men zou wensen dat 'deze som nog zou worden verhoogd' Er wordt bij de wet bepaald, dat men slechts kan betalen wat nood zakelijk is voor de wedersamenstel- ling van een mobilair van beschei den omvang. Ik kan wel begrijpen dat diegenen die fortuinen hadden belegd in mobilair, in luxueuse bi bliotheken, kunstverzamelingen, in effecten en aandelen, die thans ver loren gegaan zijn, protesteren, om dat deze schade nooit zal worden vergoed. Wat ik echter veel minder begrijp, is het feit dat men ter zake de minder begoede klassen van onze bevolking opzweept, want zij toch zullen zich in vele gevallen, dank zij de vergoedingen voor oorlogsschade, een vollediger en gerieflijker mobi lair kunnen aanschaffen dan vroeger het geval was. Door aldus stelling te kiezen, zal men de geteisterden ongetwijfeld beter voorlichten omtrent sommige kwesties, waarvan overvloedig ge sproken wordt op sommige van de bijeenkomsten waarop ik zoëven zin speelde. Betekent dit dat de geteisterden geen enkele moeilijkheid ondervin den? Zo is het mij bijvoorbeeld niet onbekend dat sommigen zouden wil len, maar niet kunnen bouwen, bij gebrek aan geldmiddelen. Alhoewel de voorschotten en credieten voor weinig omvangrijke bouwwerken in het geheel 4,5 maal de waarde 1939 bereiken, is het soms onmogelijk het werk af te maken, omdat de geldmid delen ontbreken. Maar is zulks niet dikwijls te wijten aan het feit, dat de geteisterde meer en beter wil dan hij vroeger had? Deze wens is ongetwijfeld gewet tigd, maar het is eveneens zeker, dat geen enkel geteisterde het recht heeft zich te verrijken bij de ver goeding voor oorlogsschade. (Zie vervolg 2" blad). nen bedreven, namelijk verklikkin gen, dienst bij Atowehrstellen, Gesta po en Rex. Na verder hulde gebracht te hebben aan de Hr Struye o. m. om zijn diensten als weerstander, vraagt de Hr Collard dat schuldigen zouden moeten betalen. Na de Hr Collard nam de Liberaal Fierco het woord om meer executies te eisen, pas de pitié zegde hij. Hr Minister Struye antwoordde daarop aan de Kamer. Hij wees eerst op de zware verantwoordelijkheid welke op de Minister van Justitie weegt, alswanneer hij uitspraak moet doen op het verlenen van gra tie. Hij betoogde verder dat in het geheel mag gerekend worden op een 1400 doodstraffen, dewelke alle ge rechtvaardigd zijn, op een aantal ge vallen in 1944-45 uitgesproken. Kan men een 1.000 doodstraffen uitvoeren, vraagt de Heer Minister vervolgens. Kan men in ons land nog een 500-tal uitvoeringen veroorloven, wijl in Bel gië sedert 1860 de hoogste straf was afgeschaft. De Senaat ging er reeds mee akkoord dat de doodstraf slechts zou toegepast worden op de meest afstotende misdadigers. Elke gratie verlening gebeurt slechts na een zeer nauwkeurig onderzoek en verschei dene criteria worden hierbij gevolgd. Wat nu de gevallen Boveroulle en Surin betreft, er zijn honderden ge vallen erger dan deze, en zo de te rechtstelling van die beide moest voorgesteld zijn geweest, dan moes ten er ook honderden gefusiljeerd worden. In België werden er reeds 232 terechtgesteld, in Luxemburg slechts 5 en in Nederland ook maar 22. Wat nu de twee betrokkenen zelf aangaat, verklaarde de Hr Struye dat Boveroulle niet veroordeeld werd wegens moord of doodslag, maar dat zijn activiteit hoofdzakelijk politiek en politioneel was geweest. Inzake Surin werden de verklikkingen ten zijnen last gelegd niet bewezen. Omzetting van doodstraf op levens lange hechtenis is daarbij geen re- hou- erg, zo niet erger, dan dé eerslë. Men kan geen honderden executies eisen, maar toch zullen er nog komen. De Regering zal anderzijds een wets ontwerp neerleggen, inhoudende dat de wet Lejeune niet toepasselijk zijn zal na omzetting van de doodstraf. Hr Struye werd toegejuicht door de C.V.P. en drie Socialisten. In het verder debat eist de Socia list Hoyaux nog honderden executies een een onverbiddelijke bestraffing. De Communist Terfve vond dan op zijn beurt dat er nog geen bloed ge noeg gevloeid had. Hr Spaak, Eerste-Minister, kwam dan nog tussen in het debat, wijst op de solidariteit in de regering, zet het mechanisme der begenadiging uiteen, houdt voor dat in feite alle tegen de doodstraf zijn, en verzoekt de Kamer de goede wil van de Minister te er kennen. Na het debat werden twee moties neergelegd, een van de Socialisten Bohay en Collard waarin de gratie verlening van Boveroulle en Surin betreurd wordt; een tweede van de C.V.P. waarbij eenvoudig overgegaan wordt tot de dagorde. De Liberalen sloten zich aan bij de •Socialistische motie en ook de Com munisten zouden de motie tegen de Minister steunen. Men stond er dan alweer met ,1 wat links is tegen de C.V.P. Minister Struye liet het evenwel niet tot een stemming komen. Aan de Kamer deelde hij mede met te wensen dat zijn beleid de aanleiding zou zijn tot een breuk tussen beide partijen die de regering uitmaken en dat hij derhalve zijn ontslag zou aanbieden. Hr Spaak meldde daarop dat ''e Regering zou bijeenkomen en ge beurlijk ontslag nemen. C.V.V.-MINISTERS SOLIDAIR MET HEER STRUYE Na afloop van de kamervergadering werd bekend gemaakt dat de C.V.P.- Ministers volledig solidair bleven zo dat het waarschijnlijk werd dat zij alle samen met de Hr Struye ontslag zouden aanbied an. Vrijdag morgen moest de Rege ring bijeenkomen om een beslissing te treffen. Algemeen werd een rege ringscrisis verwacht. op postcheckrekeyiing Nr 4763.60 der Gebroeders Sansen, Poperinge, en ons blad zal U wekelijks tot einde 't jaar per post tehuis be steld worden. iWWtlWVIAMIWWUWUWWWWWIAAfWtfWWWWWIIWWWIAnAMUW Ik heb de eer U mij voor te stel len als werkend lid van onze re dactie. Mijn naam is Snot. Op school zeggen de jongens Snot je dat heb en hoor ik liever, j want het klinkt niet zo tsn...- achlig. Nevens mij staat hier mijn broer. Dat is onze Snet. Hij heeft in de hoogte wat ik in de breedte heb; we kunnen dus alle twee niet klagen en dat doen ive ook zeker niet. Na twee weken doorheen gans het Westland met onze span doek te zijn opgetrokken, weet ge dus allen dat we vandaag komen moesten; hewel, we zijn hier. Menheer de drukker zei dat we maar langs achter in zijn gazet op het 8' blad onze plaats zouden krijgen: 't doet er niet toe, we zijn al blij dat ws erin geraken, en gij allen zult er waarschijn lijk ook blij om zijn, want heden beginnen wij ons werk: onze AVONTUREN IN HET WESTLAND. Wat we allemaal uitsteken en beleven zullen, weten we zelf nog niet... we handelen als gehoorzame kindé.ren naar de wil van onzen geestelijkenvader, de meester met de tekenpen: Leo Zeemeeuw. We zullen er niet langer over staan praten. We reizen het af naar ons plaatske op het 8' blad waar we U terug zullen vinnen, en gij ons ook. en waar U ons in dit nummer aan het werk zult zien, We groeten U allen zeen SNOXJfi.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1948 | | pagina 1