it Week'In ens Zondaosermoent e 6en leoen ooi poem en aöontaap Stad leper viert het Kattefeest Roofoverval snel© Pastorij te W®sftv!©f©r©n Nieuwsjes in 'ft korft n Zee van volk HET JACHTDRAMA TE OOSTDUINKERKE AUTO DE VAART IN TE VEURNE EIJ DE MIDDENSTAND Niet alledaags huwelijk te De Panne KATTEFEEST TE IEPER! VOOR DE TOERISTEN DIE NAAR FRANKRIJK GAAN HET HEILIG JAAR be vtedna van antoon Dan 1 DE VIJFDE KOLOM KERKELIJK NIEUWS HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 19 Maart 1949 BIz. 2. «De driekleur wappert op de Toren! De mensen vlaggen als te voren! 'n St.room van volk naar Iepersteê! Kaar 't oud gekende Kattefeest! Kijk Va en Moê, met kindjes msê! Maar jonge paartjes nog het meest! Weeral viert de Folklore hoogtij! De straten vertonen alle kleurscha keringen en wemelen van volk! Mooie, snoezige Reuzinnetjes, in élé gante Japonnetjes van Ieperse kleu ren, Wandelen straat op, straat neer, en bieden joviaal en lachend aan de talrijke voorbijgangers het Katte- speldje! Vooral de lachende jeugd kan niet weerstaan aan die bede, aan die mooie blauwe of bruine kijkers, en koopt dan ook gaarne het kenteken! 'N MOOIE WINTERDAG! Flauwe Maartzonstralen schieten O! Miljoenen in 'n keer! Komen 't eerste goud uitgieten, Over zwarte katjes teer! Sinte Clara is van de partij! Niet te koud, maar droog tot 5 uur! Wandel en dans verwarmen de voetjes! De mannen lekken t Vlaamse bier! Koud bier maakt warm bloed! DE HERAUT DER OUDE STEDE BRENGT «DE MARE VANDER FEESTE! «Vier tamboers rofflen de trom! Vier trompetters: Rettetet »1 De Heraut verkondt alom, I ?aad ioa '^saajajjua; apno Ach! We waanden ons in het gro te, machtige, oude leper van 13S3, met zijn 250.000 inwoners! We za gen voor ons getoverd het rijke middeleeuwse leper dat Vlaandren daveren deed onder de rhythmische getouwboomslagen van zijn univer sele vermaarde lakennijverheid! Want, in middeleeuwse kleder dracht, onder tromgeroffel en ge schal van Thebaanse trompetten, doet de Heraut, gezeten op het forse Vlaamse witte paard, kond aan de goede burgers van de aloude Stede dat het Kattefeest is ingezet met al de feestelijkheden die zullen volgen DE STOET! lepers wapen stapt vooraan! Rode Kruis met klokjes blauw! Heel de Stoet nu achteraan! Zang met- Kattenmiauw! 3 uur namiddag... De Stoet komt in beweging op de Maarschalk Haig- laan! Voorop stapt in rijk uniform de prachtige Harmonie Ypriana! Tambour Major steekt fier de stok in de lucht- en geeft 'n élégance aan stap en maat! Dan volgt 'n lief, klein, jong meis je en slaat de trom! De Maskotte der Ypriana met képi en uniform- piissérokje, stapt vooraan de 4 rijen grote Landsknechttrommels en Kla roenen, met oriflammen en lepers kleurenschild, rijk in hun Onberis pelijk zware witlederen handschoe nen en brede, blanke ceinturen, trekken de aandacht van het pu bliek, en doen ons denken aan het oude, eenmaal zó machtig, groot en rijk leper der Middeleeuwen! 95 Muzikanten, in schitterende bieu- marin.. militair uniform, spelen op wekkende marchen en volksliederen, en brengen de hele stad in feest stemming! Dan volgen statig, Hel- lebardiors en Landsknechten, de Heraut te paard, de Stadsbaljuw en zijn Magistraten, Edelknapen, Graaf Arnüïfus de Grote, Graaf van leper, de Graaf en Gravin van Vlaande ren, te paard, met gans hun gevolg van Jonkers en Hofdames. Dan vol gen d'e lustig dansende, miauwende zwarte katten, door de schildknapen in toom gehouden! Te slotte komt de Nar en de Kat Freya, in be dwang gehouden door de Beul! Strenge Landsknechten sluiten de stoet! Dan volgen de overheden en 'n joelende volksmassa doorkruisen de straten, in 'n feestelijke atmos feer! Het onderzoek doodgelopen? Sinds de scherpe verhoren en op zoekingen in verband met de aan houding van stroper Verbeke aan de Franse grens, werd door de bevoeg de overheid geen nieuws meer ver strekt. Toch is geweten dat Verbeke alle hem ten laste gelegde feiten hard nekkig loochent, waardoor 't moge lijk wordt dat het stropersdrama nog lang onopgelost blijft. Heeft Ver beke niets te bekennen of denkt hij aldus de rechterlijke overheid op 'n dwaalspoor te brengen? De tijd zal 't uitwijzen. Hoort, hoe men van 't Reusje zingt! D'Yprlana speelt het Lied, En 't Kaboutervolkje springt, Wijl het de Kat mensjes ziet! De stoet begeeft zich naar het Belfort! HET REQUISITORIUM! «Voor het Belfort, een verhoog! Daarop Graaf en Gemalin! Geen der Katjes die bewoog! Z'hielden zelfs de adem in! Vóór het rood fluwelen verhoog staan Landsknechten, Hellebardiers en Tambours! In rood schitterende, met goud geboorde zetels, zitten Graaf en Gravin van Vlaanderen. In de fond de Thebaanse trompet ters, links de Katmensjes en rechts het Magistraat. Met hoofse groet richt de Stadsbaljuw zich tot de Graaf en Gravin van Vlaanderen, en begint zijn Requisitoir: Weledele Heer Graaf, ik stel vervolg in tegen de Kat! De Kat moet dood! De Kat, zinnebeeld van de godin Freya, godin van Schoonheid en Liefde, oorzaak van al onze rampen en ongelukken, moet dood! Zij is de verpersoonlijking vau de wulps heid, die het huiselijk geluk van eenieder in de grond boort! Zij is het zinnebeeld van valsheid, van bedrog, van ontrouw, van zedeloos heid, van ontucht!... Zij steelt het eten van onze ta fels!... Zij is in ons gewest het voor werp van afgoderij en superstitie, de schuld van al onze rampen en onze nood! Zij is het die 's nachts op straat, haar kattedriften bot viert! Zij is het die onze nachtrust verstoort, die de spoken bij onze bedsponde aantrekt, die ons ver derfelijke dromen zendt!... Daarom: Ik eis het! De Kat moet dood! De Graaf van Vlaanderen richt zich hoog opHet requisitoir had hem diep getroffen! Zonder dra len, zonder verdediging, roept hij met vaste stem: «Freya, de Kat zal sterven! Het vonnis is gevallen! Het, ver dict wordt door de duizendkoppige, joelende menigte toegejuicht! TER DOOD VEROORDEELD! «Volk en Katten aan 't miauwen! Tieren, schettren, klagen, huilen! Snijdend schreeuwen, als dé pau- [wen! Dodend krassen, als de uilen! Toen klonk plechtig' de stemme van de Heraut: «Aen al de ghoede Borghers van Ypre en van elders, saluut! Wij, Arnulfus de Groote, Graef van Vlaenderen, doen konde, dat in de zaeke vervolghd teghen de Katte Freya, volghend vonnis verleend werd: Gehoord hebbende de ver- volghende Magistraet, Baljuw van Ypre, in de verhaelinge der saeken, en zijne besluiten strekkende tot de toepassinghe der doodstraffe! Aengezien de feiten bewezen zijn de, om deze redenen en alle andere, veroordelen de Kat, om van boven den Halletoren met geweld naar beneden te worden gesmeten, om door de bevolking in stukken en brokken te worden gerukt. Wij beve len dat onmiddellijk tot het uitvoe ren van het vonnis zal overgegaan worden! GERECHTIGHEID GESCHIEDT! DE KATTENWORP VAN DE HALLETORF.N! Hoog in de Halletoren verschijnt op het Balkon, de nar, met het rood figuur, de fluwelen rood-witte cape aan, en de typische turremutse op het hoofd! De markt is 'n mensenzee! De duizenden loereft en lonken naar omhoog! De Nar danst op cadans! Hij heft de zak katten op! Een voor een neemt hij ze eruit! Allen zijn ze voorzien van premielinten! Er komt spanning!... Nog 'n ogenblik!... Het volk zwijgt!... De doodstraf wordt uitgevoerd!... Freya en acht zusterkatten, Vliegen duizelig naar beneden! 't Heidendom verpersoonlijkt had- [den! Straf voor valsheid, slechte zeden! Beneden wordt gevochten, ge duwd! Ze trekken en joelen in echte homerische gevechten! Om de pre mielinten te bemachtigen, worden de katjes opengereten, armen en benen uitgetrokken en te slotte worden de ingewanden van hooi door de westerwind meêgèvoerd, om te verkonden in het ommeland: Het vonnis is uitgevoerd'! De Kat Freya is dood! DE BEIAARD SPEELT! «Al het Volk is opgetogen! Jong en Oud er blij uitziet t Feest is als 'n rook vervlogen! Wijl de Beiaard speelt zijn lied! Onvoorzichtige autorijder die van geluk spreken mag! Zondagnamiddag 13 Maart Jl., rond 14 uur, kwam de Hr R. Hoflack, garagist uit Bulskamp, met een splinternieuwe auto uit de richting van leper gereden naar Veurne. Aan de brug brandde het groen doorlaat- signaal... en om nog op tijd, eer het veranderde, de brug over te geraken, gaf hij volle gas. Dit zou hem echter lelijk misvallen want, grotendeels door de snelheid en misschien een klein beetje door de hevige windruk, verloor hij de controol over zijn stuur, reed hij het vorenste deel der llrïkerbrugleuning stuk, om te stran den tegen het muurtje aan de boord van de vaart, waarover de auto in evenwicht schommelde. Zo kon de geleider uitstappen. Een remorqueur werd bijgehaald om de auto uit de netelige toestand te bevrijden... maar de kabel brak door en de auto gleed nu gans het water in, om eronder te verdwijnen. Naderhand werd dan gevisten een paar uur nadien kon de auto op het droge gebracht worden. De onvoorzichtigheid zal de voerder duur komen te staan.'Aan de auto is er veel schade. Gelukkig is geen en kel mensenleven ermeê gemoeid. Ondertussen schudden voorzich tige autorijders het hoofd en zeg gen: «Hoe is 't mogelijk aan zulk een snelheid zulk een slechte brug te willen oversteken!En of de Hr Hoflack van geluk spreken mag FRANS BEROEMDE VLIEGENIER VOOR DE RECHTERS Te Parijs begon. Maandag Jl. het proces ingesteld tegen de beroemde Franse vliegenier Costes, onder be schuldiging agent te zijn geweest van de Duitse abwehr en dubbel spel te hebben gespeeld, dit als directeur van de fabrieken Hispano-Suiza. (VERVOLG) 30 AMERIKAANSE DAMES WINKELDEN TE BEUSSEL Dertig Amerikaanse dames, af komstig van het platteland, die thans een omreis maken in West- Europa om de levensstandaard in onze gewesten te bestuderen, kwa men Maandag jl. te Brussel toe. Zij bezochten voordien reeds Parijs, Rome, Florence, de Amerikaanse bezettingszone van Duitsland, en Zwitserland. Te Brussel begaven deze Dames zich o. m. naar de Brusselse markten o. m. de groentenmarkte'n. De prij zen der Belgische produkten vonden zij goedkoper dan in de U.S.A. en witloof, veldsla en bitterskers bleek hen onbekend te zijn. VERPLICHTE VERZEKERING VOOR AUTOMOBILISTEN In de Senaat wordt thans een wetsontwerp behandeld waarbij voorzien wordt dat alle automobilis ten verplichtend verzekerd moeten zijn ter dekking van hun burgerlijke verantwoordelijkheid bij het bezigen van hun wagen. DE VERMINDERING OP HET SPOOR VOOR DE KROOSTRIJKE GEZINNEN Ter Kamerzitting van Dinsdag Jl. werd de blijvende vermindering van 50% op het spoor aan de hoofden van Kroostrijke gezinnen besproken, dit voor de duur van hun leven. Een amendement van C.V.P.-volksverte- genwoordiger Hr Scheere, welke dit voorzag werd, niettegenstaande het afgewezen was door twee Ministers,, door de Kamer goedgekeurd. Er be stond alsdan juist een C.V.P.-meer- derheid. Over het amendement Scheere moest een tweede maal gestemd wor den, wat dan gebeurde in de Kamer zitting van Woensdag jl. De menin gen der Volksvertegenwoordiger bleek (VERVOLG) 2 k 3 ctm. hoog met straal van 10 k 12 ctm. Daarbij lag een ingebon den boek leesboek wellicht die veel gemeens vertoonde met die wel ke in de studieplaats van Z. E. H. Pastoor te vinden waren. Uit die cel-inrichtingen uit de staat waarin alles gevonden werd mag met zekerheid afgeleid worden dat de twee schelmen minstens een nen die er om vernachting verzoch ten. Dit werd hen niet toegestaan. Ze verdwijnen van het toneel tot Dinsdagmorgen rond 9 uur, waar we nu een man vinden te Westvleteren, die aanbelde bij Z. E. H. Onderpas toor en er om wat eten verzocht. E. H. Onderpastoor was echter niet thuis zodat hij ook daar geen gevolg aan zijn verzoek vond. Daarop be gaf hij zich naar de Pastorij waar hij rond 10 uur met zelfde verzoek zeer uiteenlopend te zijn, maar ten slotte werd het amendement, goed gekeurd met 72 stemmen (C.V.P.- meerderheid en enkele Socialisten), tegen 70 (de meeste Socialisten, de Liberalen en enkele C.V.P.-ers), bij 17 onthoudingen (Communisten en enkele C.V.P.-leden). BELGISCHE UITVOER DEKTE INVOER VOOR 98 IN FEBR. De resultaten van onze buiten landse handel tijdens Februari blij ken werkelijk verrassend goed te zijn, nu het importcijfer bekend ge maakt werd, dat 6.549 millioen fr. bedraagt. De export tijdens diezelf de maand bereikte 6.445 millioen fr., zodat we slechts een handelsdeficit hadden van 104 millioen fr. het klein ste tekort sinds de bevrijding. Daardoor was onze handelsbalans tijdens Februari sluitender dan voor de oorlog. Inderdaad werd België's import vóór 1939 gemiddeld gedekt voor 92 door de uitvoer. In Fe bruari jl. bereikte deze dekkings- coëfficiënt 98 Ziehier de resultaten der jongste maanden: invoer uitvoer December 1948 7,808 7,054 91 Januari 1949 6,557 5,966 91 Februari 1949 6,549 6,445 98 DE WERKLOZEN-CIJFERS Uit de statistiek van de verzeke ring tegen werkloosheid blijkt, dat er in de week van 27 Februari tot 5 Maart 1949 dagelijks gemiddeld 170.260 volledige werklozen en 70.458 gedeeltelijke en toevallige werklozen waren. Vergeleken met vorige week zijn er 493 volledige werklozen minder en 12.612 gedeeltelijke en toevallige werklozen meer. VERLENGING DER SCHOOLPLICHT De begroting van Openbaar On derwijs werd door de bevoegde Ka mercommissie goedgekeurd met ze ven stemmen tegen drie en drie ont houdingen. Naar verluidt van een art. van het ontwerp, zal de schoolplicht lopen van de leeftijd van 6 jaar tot die van 15, dus normaal over een periode van 9 jaar. Het lager onderwijs zou 6 studiejaren omvatten en gevolgd worden door prae-technisch of mid delbaar onderwijs van de lagere graad, gedurende drie jaar, dus van 12 tot 15 jaar. De huidige vierde graad wordt daarbij afgeschaft. Het middelbaar-technisch onder wijs en het middelbaar onderwijs van de hogere graad, zouden eveneens elk drie jaren duren, dus van 15 tot 18 jaar. Algemene Vergaderingen van volgende week: VRIJDAG 18 MAART WOESTEN. In het gewoon lokaal, te 19 uur. Spreker: Hr Karei Eisen, Gewestelijke Secretaris N.C.M.V. WESTVLETEREN. In het gewoon lokaal, te 1,9 uur. Spreker: Hr Ad vocaat Thiers, juridisch adviseur bij het N.C.M.V.-W.-Vl. ZONDAG 20 MAART ST-ELOOIS-VIJVE. In het «Café Royalte 10.30 uur. Spreker: Hr P. Delafontaine, fiscaal adviseur bij het N.C.M.V .-W.-Vl. DIKSMUIDE. In «Hotel St-Jean te 14.30 uur. Oewestbestuur. TIELT. In «De Katholieke Kring te 10 uur. Gewestbestuur. MAANDAG 21 MAART VEURNE. «In het Hof van Com merce», te 19.30 uur. Spreker: Hr Tampere. - PERVIJZE, In het lokaal, te 20 uur. Spreker: Hr Advocaat G. Thiers. DINSDAG 22 MAART DE PANNE. In Patria te 19.30 u. Spreker: Hr Tampere en Hr Advo caat Piers. DONDERDAG 24 MAART KUURNE. In het Middenstandshuis, te 19.30 uur. Spreker: Hr Laevens. nacht er verbleven hebben,... dan aankomt, dat ingewilligd werd. Hij overdrijven we heel zeker niet, want het kan best mogelijk enkele dagen zijn. De appels en de tabak die er in de cel gevonden werden waren pre cies dezelfde als die welke Z. E. H. Pastoor in bewaring had in de kleine provisiekamer bij dè zoldertrap ge legen. Ondervraagd of hij nooit geen gerucht in huis gehoord had vertel de Z. E. H. Pastoor dat hij den. avond vóór de diefstal, dus Dinsdagavond 15 dezer, rond 20 uur, een deur had horen kraken, doch dat hij er geen verder acht had op gegeven. Alles laat dus veronderstellen dat de schurken langs de voordeur zijn binnengekomen eh er verbleven heb ben tot op het gepaste ogenblik, na afspeuring van alles, om er hun slag te slaan. En ook deze veronderstelling heeft haar redens. DE DIEF WAS DEZELFDE DIE VOOR 8 DAGEN KWAM SCHOOIEN En in het onderzoek door ons zelf verder m die zaak gedaan hebben we nog het volgende vernomen. Maandag 7 Maart Jl. werd er te Oostvleteren tegen den avond aan de Pastorij aangebeld door twee man- &Lc. /Jedurrcryx- cjt {PLU* visCgc** vertelde de Z. E. H. Pastoor dat hij een zwartewas die vroeger met de Duitsers tegen de Russen gevoch ten had aan het Oostfront. Gestraft was geworden en in de koolmijnen werd tewerk gesteld. Daar wist hij echter te ontvluchten en zo was hij nu, verklaarde hij, op doorreis naar Spanje. Hem werd de tafel gedekt in de studeerplaats van de Z. E. H. Pastoor en enkele boterhammen wer den hem opgediend. Aldus is hij on geveer drie-kwart uur in die plaats verbleven. Bij het verlaten der Pas torij ging hij dan opnieuw naar de Onderpastorij, maar de deur 'bleef hem gesloten. Van 12.30 uur is die persoon dan in de hoekherberg der plaats, 'bij Mr Maur. Lamaire, recht over de Pastorij, gaan zitten en-dit tot 20 uur 's avonds. Heel zeker was het hem mogelijk van tilt die plaats alle beweging rond de Pastorij in het oog te houden. Hij stelde zich in die herberg zelf heel voornaam voor, verklaarde Dirk Damman te noemen en hij sprak er beschaafd Nederlands. Verder wist hij daar te melden dat hij twee vrienden opwachte die naar de grens waren voor smokkel in diamanten en dat ze hem daar in die plaats zouden komen terug ophalen. Zulks geschiedde inderdaad *s avond rond 20 uur. Een kreèm- gele auto ('heel vermoedelijk vol gens bevoegde personen een Fraser) stopte aan de hoek der plaats, en in die wagen verdween dit heer schap. dit heerschap dat Z. E. H. D'Hal- lewein als de schurk erkende wan neer hij zijn masker afdeed toen hij hem met in de kas duwde. Hier werd de Z. E. H. Pastoor in derdaad cm zijn goed hart en om zijn daad van menslievendheid hoe genaamd niet beloond. Hopen wevurig dat de flinke B.O.B.-Veurne in deze moeilijke taak slagen moge. Wie weet was het verhaal van de dief toen hij bij Z. E. H. Pastoor om eten vroeg niet juist... en zijn die gasten nu, na hun slag te slaan met het geld de grens over op weg naar... Spanje. Te De Panne trad de Zwitserse Bobslee-kampioen, dhr Waller, In het huwelijk met MeJ. de Volder, de revolver dreigend In de U.S.A., op de spoorlijn Baltimore-Detroit, hebben twee met revolvers gewapende bandieten, alle reizigers van een reizigerstrein uit geschud. Het personeel van de trein onderging zelfde lot en zij deden de trein stoppen. De schurken drongen dan een drankgelegenheid binnen waar zij eveneens tot plundering overgingen om dan per auto de vlucht te nemen. Te Waregem werd een vrouw door haar schoonvader neergescho ten. De man was het verlies van zijn zoon, die enkele tijd geleden was ge storven, niet te boven kunnen ko men en moet in een vlaag van waan zin hebben gehandeld. Na de moord pleegde de ongelukkige dan nog .zelfmoord. Te'Sète, Frankrijk, werden een moeder en haar zoon allebei geëlec- trocuteerd bij-het aanraken van de deurkruk. Het huis is aangebouwd aan een hoogspanningsstation en ingevolge stortregens moet zich een kortsluiting hebben voorgedaan met het gevolg dat de electrische ctroom o m. op de deurkruk terechtkwam, rechtkwam. Bij ontploffing in een staalfa briek in de Britse bezettingszone van Duitsland werden 11 personen ge dood en 36 gewond. Voor de rechtbank te Antwer pen verschenen vier verenigingen voor kankerbestrijding wegens be drog van de bevolking, namelijk om de opgehaalde bedragen besteed te hebben in hoofdzaak aan lonen en wedden van eigen personeel en be heer en de kankerlijders die moesten vergoed worden te hebben in de steek gelaten. Op de tramlijn Tielt-Zwevezele had een botsing plaats tussen een tram en een gespan. De beide tram geleiders alsmede de voerder van het gespan werden gewond. De twee paarden van het gespan bleven dood ter plaatse liggen en drie wagens van de tram ontspoorden. Een ganse wa gon werd vernield. Te Zonhoven werd een auto door een lokomotief gegrepen aan een overweg. De autovoerder werd gedood en de auto gans uit elkaar gerukt. Te Parijs hebben drie valse po litieagenten een Roemeense vrouw in haar appartement overvallen, ge kneveld en beroofd van juwelen ter waarde van 14 millioen fr. Op een carnavalbal gegeven door de socialistisch-communistische partij te Dresden-Seidnitz werden 60 personen gewond tengevolge het werpen op de aanwezigen van am- poulen gevuld met chloor. Een vliegtuig dat met 26 passa giers aan boord te Londen moest landen was defect geworden, een der wielen van het landingstoestel was namelijk losgeraakt. Toen zulks vastgesteld werd is alles dat ont vlambaar was over boord geworpen. De piloot poogde dan te landen op een wiel wat hem gelukte, onder het applaus van vele toeschouwers. Bij een brand op een hoeve te St Niklaas is de bewoonster der hoe ve in de vlammen omgekomen. Te Oostakker kwam een jeep, waarin 7 leerlingen van de beroeps- school aldaar hadden plaats geno men, in een gracht terecht. Twee der knapen werden zwaar gewond. Te Torhout kwam het tot een zware botsing tussen een personen auto en een vrachtwagen. Een vrouw, inzittende van de personenauto, werd zwaar gewond, andere liepen lichte verwondingen op. Te Parijs werd een juwelier ontvoerd door drie gangsters en pas drie dagen later terug in vrijheid gesteld. Het verhaal van de man is heel zonderling geweest en was zelfs niet helemaal zuiver voor hemzelf. Tegen de vrouw van Pefiot de Parijse dokter die talrijke perso nen vermoorde en hiervoor gehals- recht werd werd door de naast- bestaande van de Petiot's slacht offers, een gerechterlijke actie inge steld en 5 millioen fr. schadevergoe ding geëist. De moordenaar Petiot had namelijk al zijn bezittingen op naam van zijn vrouw gezet. Een Belg werd aangehouden in verband met smokkel bij middel van toeristenvliegtuigen. Drie vlieg tuigen werden tevens in beslag ge nomen. Te Oakland, de militaire basis Zie vervolg hiernevens gHF* Het is in de bladzijde uit het H. Evangelie, die we vandaag te lezen krijgen in de Zondagmis, dat dit woord van Jezus wordt bewaard: Wie niet mèt Mij is, die is tégen Mij! Daarmede is ineens en voor goed veroordeeld de onverschillig heid tegenover God en de gods dienst, die nochtans niet zo zeld zaam is. Die onverschilligheid, wel ke er zich mee tevreden zou willen houden, niets te doen tegen God, maar er niet toe besluiten wil, iets te doen voor Hem. De onverschillig heid van de zogenaamde neutra len de mensen van ieder zijn gedachtdegenen die iedereen gerust latenen zich zo weinig mogelijk aantrekken. Zo zijn er helaas, en niet weinigen! Hun gods dienst bestaat daarin, dat zij trach ten aan God het noodzakelijke te geven in hun eigen leven, maar verder gaat hun bekommernis niet. Meedoen aan apostolaatswerken? Hun plaats innemen in de rangen van katholieke actie-groeperingen of zelfs maar van een H. Hartebond? Daadwerkelijk en met méér dan een weigere kleine aalmoes als 't niet anders kan de uitbreiding van het Rijk Gods in de missielanden steu nen? Kortom, iets doenvoor onze lieve Heer? Daar denken ze niet aan: «Ik doe mijn plichten!» Neen, die doen hun plicht niet, want kort en klaar en snijdend als een mes staat voor hen geschreven dat woord van de Heer: Wie niet mèt Mij is, die is tégen Mij, en wie niet met Mij verzamelt, die ver strooitmet andere woorden: die niets doet om Mijn werk op de we reld vooruit te helpen, die reken ik mee met degenen die Mijn werk te genhouden! Het is op dit woord van de Meester dat Paus Pius XI, zaliger gedachtenis, steunde als hij steeds opnieuw voorhield, dat ieder chris ten mens, zonder één enkele uitzon dering, verplicht is tot apostolaat, verplicht is mee te werken aan de verovering van de wereld voor God. Onze eigen ziel zalig maken, dat is iets, dat is véél, maar dat is niets Alles. Wellicht wordt er ook op U in de ze tijd van het Kerkelijk Jaar een beroep gedaan, bijvoorbeeld voor Paasactie: denk dan aan dat woord van Christus, en doe mee, zoveel ge kunt, ook waar het enige moeite kost, waarom niet? 't Is toch voor Hem, onze God en onze Meester, 't is toch voor Hem wiens veroordeling vreeswekkend is, maar wiens belo ning ook zo overgroot zal zijn! WMAfMMWVMMMjtMütMAfllUM Volksverzekens! FOLKLORE Hoog op d'oude Halletoren, Speelt de beiaard 't lepers lied! Rode Nar, als 't jaar te voren, Op 't balkon juicht, danst en ziet! Hoep!... Hij smijt de katjes neder! Poesjes in gitzwart satijn! Linten zwaaien, kap in leder! Voor ons oog 'n waar festijn! Grote Markt! 'n Zee van mensen! Loeren op ihet premielint! Duwen, trekken, joelen, wensen!... Kattefeest maakt blij gezind! leper 1949. GEO. PLUNDERINGSACTIE VOOR DE RECHTBANK Te Poppel werden tijdens de be vrijdingsdagen meerdere woningen van personen welke in niets aan hun plichten waren te kort gekomen, ge plunderd en een zelfs in brand ge stoken. De benadeelden hadden een gerechterlijke actie tegen de plun deraars ingezet, o. m. tegen een on derwijzer en zijn leerlingen. De Rechtbank te Turnhout heeft thans 24 der beschuldigden tot gevange nisstraffen veroordeeld en de bur gerlijke partij bekwam een half mil lioen schadevergoeding door de ver oordeelden solidairlijk te betalen. wmwinnfwwuwwwiAAHAfvuwwwtAi in de baai van San Francisco, ont stond een zware brand welke een der voornaamste dokken en de op slagplaats van het Amerikaans le ger vernielde. Te Vosselare viel een kindje van 2 jaar in een kuip water en ver dronk. Te Herk-de-Stad had een zes jarig jongentje een putje gegraven welke ingevolge de laatste regens ten dele vol was gelopen. De kleine viel erin en kwam met het hoofd voor over in het water terecht en ver dronk. Te Assenede is een 19-Jarlge jongeling gestorven daags voor hij soldaat moést worden. Vrees voor de legerdienst zou niet vreemd ziln aan de ziekte die hem het leven benam. In Indo-China stortte een Frans militair vliegtuig te pletter. De 22 inzittenden werden gedood. Wat zij aan geld mogen meenemen. Het' Belgisch-Luxemburgs Instituut voor de Wissel vestigt de aandacht van het publiek, op de bepalingen, thans van kracht, voor de uitvoer van deviezen door de reizigers, die in België en het Groot-Hertigdom Luxemburg verblijf houden en zich naar Frankrijk begeven. Deze reizigers mogen, benevens zij zonder machtiging van het de 10.000 B. F. in reischecques, die B.L.I.W. bij de erkende tussenpersoon mogen aankopen, biljetten en muntstukken ten belope van een maximum tegen waarde 5.000 B. F. uitvoeren. De 20.000 F. F. in Franse bankbil jetten waarvan de invoer in Frank rijk thans door de Franse overhe den ia toegelaten, moeten natuurlijk in de tegenwaarde van die 5.000 B. F. begrepen worden. MVWVVtMWtAAAAAAfVMfVlAAAAA - Het Heilig Jaar 1950 zal op Kerst avond worden geopend. Pius XII zal op 24 December de Heilige Poort van fle Vatikaanse Basiliek openen. De Paus wenst dat tijdens het Heilig Jaar de armste pelgrims uit elk land naar Rome zullen komen. Te dien einde zijn in België. Bel gisch Congo, Roeanda-Oeroendi en in de Noord- en Zuid-Amerikaanse Staten, speciale nationale comité's gesticht. Uit Amerika worden talrij ke pelgrims verwacht, waarvan een groot deel per vliegtuig zal reizen. Ook uit België verwacht men bede vaarten. waarvan sommige uitslui tend zullen samengesteld zijn uit ar beiders of onderwijzers. In Vatikaanstad zelf, in de kloos ters en bij particulieren zullen onge veer één millioen honderd duizend pelgrims kunnen worden onderge bracht Grootvader was cremereof kra mer, zwervende meerseman dus, met zijde en pennewaerie De zoon, Frans Van Dyck, werd een der rijkste zijde en fluweelhandelaars der welige stede Antwerpen. En vader van de schilder! Onder het dozijn kinderen was An- toon het lieMte van moeder Van Dyck, geboren Maria Cuypers. Zij sterft vroeg. Het twaalfde kind kost haar het leven. En in een hoek van het huis zit een kleine jongen te snikken. Antoon, hij die zo zielsgraag naast haar zat, toen ze met haar tedere, bleke vingeren bor duurde. Het schoonste borduurwerk uit den huize, het schouwkleed «De Kuise Suzanna», heeft zij afgewerkt, toen zij Anoton onder het hart droeg. Het schoonste huis der zes eigendom men uit de Korte Nleuwstraat, De Stad Gentis maandenlang vol stil gewee klaag. Moeder was er zo nodig. Reeds vroeg loopt Toontje Van Dyck bij de Breughel's aan huis. Jan Breu ghel is schilder. En zo ontwaakt het ver langen naar palet en penseel. Vader keert er zich met alle macht tegen. Ar- tisten zijn boemelaars, fuivers, niets nutten... Maar Jan Breughel zelf pleit zo lang, tot Antoon in de leer mag gaan bij Hendrik Van Baelen, die op slaafse, doch fijne wijze de werken der Italiaan se meesters, die hij bezocht, naschildert. De leerling groeit de meester spoedig boven 't hoofd. Antoon Van Dyck richt dan ook een eigen atelier in, thuis, waar alles rijkdom en weelde ademt. Als een bruidsjonker, zo sierlijk in zijn aller kostbaarste fluweel, loopt hij op wandel. Zijn zelfportret uit deze tijd getuigt het: een jonker in wiens ogen een heimwee brandt naar kunde en roem... Een scho ne Jongen, die straks veel meisjes in verrukking zal brengen. Het portretschilderen valt hem gewel dig mee. Hij schildert twaalf apostel koppen, wat de aandacht van Rubens wekt, en hem binnenvoert in het heilig dom van Rubens' atelier. Op slag wordt onze Van Dyck een groot schilder. En spijt de nijd der collega's op t atelier, wordt hij aldaar spoedig de eer ste. Ook in het leven treedt hij kranig op. Als zeventienjarige jongen eist hij recht bij 't Antwerps magistraat, wegens een grootouderlijke erfenis. En in talen kennis is hij ook reeds een hele Piet: (1599-1641) Engels, Frans, Spaans en Italiaans heeft hij reeds onder de knie. Het werk van Antoon Van Dyck uit deze tijd is nog helemaal geest en leest van Rubens. Daar is bv. die grote Sint Hieronymus en die schone Marla- Magdalena. Hij schildert ook Rubens' vrouw, Isabella Brant, zelfs burgemees ter Nikolaas Rockox. Hij steekt even de zee over, daar hij geroepen wordt naar Engeland als hofschilder. Zo jong en zijn naam is reeds ge maakt. Te Antwerpen echter staat Ru bens boven hem. Antoon verteert van ijver om steeds groter te worden. Hij gaat de weg die elke schilder met zelf respect is gegaan in deze tijd: hij reist naar Italië. Onderweg (ach, hij is pas in de om geving van Brussel!) geraakt hij verliefd op Isabella Van Oppens te Zaventem, waar hij, ter harer intentie, die zwierige Sint Maarten schildert, alsook een Hei lige Familie. Rubens moet de ontgoochelde minnaar komen aanporren, of hij blijft er steken in zijn rozig liefdeverdriet. Vooruit, naar Italië toe! Hij komt in de rijke havenstad Genua, waar hij Jan Breughel terugvindt, en waar vele groten hunkeren naar een portret van de hand van deze jonge schilder. In Februari 1622 reist Antonio naar de Eeuwige Stad, waar ze hem de ridderlijke schilder heten, 11 pittore cavaleresco En dan naar Venetië, het Venetië van de machtige Titiaan. Hij scheidt node van deze stad, om naar Mantua te gaan, naar Milano, naar Torino, naar Firenze (Florentië). Weer naar Rome, waar hij Kardinaal Bentivoglio schildert, gewezen nuntius in de Nederlanden. Een portret dat een meesterwerk is. Zeker, het is deze «pittore» aan te zien dat hij snel leerde, dat hij zijn eigen weg vindt. Hij gaat schilderen naar Genua, scheept in voor Sicilië, keert terug. Schildert, schildert I Portret ten waarop zijn personen in zijde en brokaat, met de plechtigheid van hun witte kragen en de sier van hun edele zwier, elegant tot in die wonderfijne handen de roem van zijn kunst! de echtste Itallaahse grandezzaver tegenwoordigen. Groot, slank, edel! Hij durft nu naar Antwerpen terug! De vreugde van het wederzien wordt al te spoedig gestoord door het vroeg tijdig sterven van zijn dierbare zus Cor nelia. Het versombert een wijle het zon nige bestaan van deze rusteloze man. Het brengt rust en inkeer. De doods gedachte vat hem aan. Hij schrijft zijn testament. En schildert met liefde godsdienstige taferelen. Infante Isabella doet het on mogelijke om de leeggeslagen kerken, na de beeldenstorm, opnieuw te stof feren met taferelen allerhande. Signore Antonio schildert zijn H. Familie, zijn zo gevoel- en stijlvolle Bewening Christi, zijn innige Rust op de Vlucht naar Egypte. En zijn crucifixen. Nog staan ze op onze doodssanctjes. De verheer lijkte Christus, hoog in de wolken. Schoon en indrukwekkend. Van overal stromen de bestellingen toe. Zelfs uit Kortrijk, waar ze nu nog de heerlijke Kruisrechting bewaren. Ook Brugge be zit een Calvarleschi'derlJ uit deze tijd spanne. Ook schildert hij portretten: de Infan te vooraan. Zij draagt de sombere pij der Klarissen sedert de aartshertog haar in 't weduwschap achterliet. Ook an deren. Maar deze portretten zijn nuch ter, de personen zijn niks gesublimeerd. Ze missen de zwier der Italiaanse en de gratie der Engelse portretten. Werk en nog werkl Zijn dagen en zijn nachten zijn er vol van. HIJ tekent pla ten die Lukas Vorsterman op koper- gravuur verwerkt. Het brengt verhoging van rijkdom. An toon Van Dyck is een rijk man aan 't worden. In 1632 wordt hij naar het Hollandse hof geroepen, waar hij de jonge prins Willem schildert. De Engelse gezant Gerbier vangt hem opnieuw in het net der Stuart's. Antoon Van Dyck, die, zo lang Rubens leeft, nooit de eerste kan zijn in zijn vaderstad, trekt ten tweede male naar Engeland, om er de eerste te worden van een geheel land. Karei I, de weelderige koning en zijn koningin Marie-Henrlette, nemen hem in hun vol ste vriendschap op. Sir Anthony Van- dike, principalle Paynter in Ordinary to their Majesties at St James wordt drie maanden na zijn aankomst tot ridder geslagen. Geen Jaar nadien wordt zijn broer Theodoor, kanunnik van St Mlchiels, naar 't hof geroepen om er aalmoezenier te worden van de katholieke koningin. Hij houdt het er nog geen vol jaar uit. Omtrent deze tijd keert Van Dyck nog eenmaal naar 't vaderland terug om er de Spaanse prinsen en prinsessen te Brussel te schilderen. Hij keert vroeg naar zijn dear England weder. En schil dert gewonnen, verloren. De koning op Jacht (dit voorname en edele portret van Karei I), de koningin, die hem 50 pond opgeld betaalde omdat hij zo almachtig schoon haar handen schilder de, de prinsjes en prinsesje met hun onbevangen blik en hun grote Jachthon den. De groten des Rijks volgden. Noblesse oblige! Elke adellijke familie wees wel dra op een portret door Anthony Van Dyck geschilderd. In de oude Engelse castles hangen ze nog te kijk. En Van Dyck schilderde zijn nobiljons op een originele wijze. Lady Venetia, de ge vierde schone (en eeuwige kommer van de jaloerse echtgenoot) schildert hij als Dame Prudentia met allerlei symbolen opgedirkt; James Stuart wordt Paris; een andere Amor; anderen zijn Sint Agnes of Fortuna. Met razende ijver worden de portret ten als in serie in zijn atelier afgewerkt. Van Dyck schildert het gelaat, vaak ook de handen. Zijn discipelen leveren het overige. Rubens oök werkte aldus. Er is weinig evenwicht in dit leven geweest. De ingeboren weeldezucht, het al te tierige tafelen en fuiven, het licht zinnige gedrag van deze aangebeden jonker heeft vroegtijdig de levensvlam getaand. Hij is ongeveer veertig Jaar als hij in het huwelijk treedt met de edele en rijke Mary Rutven, die hij zo fijn ge schilderd heeft. Dit voorname en fijnbesnaarde meisje heeft niet veel deugd gehad van deze man. Want de laatste jaren van zijn leven is hij verteerd geweest door een wilde treklust. Hij vaart en reist per boot en koets, de Nederlanden door, naar Parijs. Hij wil nog groots werk leveren. Wordt opgevreten door de stoutste pro jecten. Ontgoocheld, gebroken, t'einden geleefd, doolt hij naar Londen terug. Hij ligt weldra dodelijk ziek te bed. De koning zendt zijn lijfarts, die de zonderlingste middelen uitspeelt om de hofschilder te redden. Onmogelijk. De notaris moet komen, om het testament te maken. En op zijn sterfbed verneemt hij dat hij vader geworden is van een meisje, Justina-Anna... Op 8 December 1641 dooft hij traagjes uit... zoals een uitsnikkende kaars. Hij wordt begraven in Sint Paulus- kathedraal... A Het ia ruim drie eeuwen geleden. Vlaanderen gedenkt zijn grote Antoon Van Dyck, die als een bliksemende sa- fler te schitteren zit in de diadeem der Vlaamse kunst. Ook over zee, in het dear old Eng land», waar ze hun eigen schilderschool met een Reynolds en een Grainsborough te danken hebben aan Sir Anthony Van- dike, gaat dezer dagen meer dan een stem op, die een eresaluut brengt. HIJ heeft roem verworven voor ons en onze kunst, hij heeft schoonheid ge schonken, die door alle eeuwen zijn volk zal verheugen. Zijn gedachtenis blijve ln hoge ere! Brief uit Brussel. Toen de Spaanse burgeroorlog niet het door velen gewenste ver loop nam, begon men voor het eerst van de vijfde kolom te spre ken. Dat was de geheimzinnige macht waarop Franco in het bin nenland van Spanje dat nog door de roden bezet was kon rekenen, de heimelijke aanhangers die de weerstand tegen Franco zoveel mogelijk verlamden en zonder openlijk op te treden alles in het werk stelden om zijn zege te be spoedigen en zijn opmarsch ts vorderen. Het is moeilijk uit te maken of die vijfde kolom in werkelijkheid bestaan heeft, ofwel of het alleen een fictie was, een boeman of ge- heimzinnige zondebok die men al de fouten, misrekeningen en te genslagen kon aanwrijven. Later heeft men weer van d* vijfde kolom beginnen spreken, toen de oorlog in 1940 iceer ovet onze streken losbrak. Al de te genslagen en tekortkomingen in de weerstand tegen de Duitsers en zelfs een aantal successen van de vijand werden op de rekening van de vijfde kolom gebracht die de weg voor de vijand voorbereid had zonder dat iemand er erg in had. Overal zag men spionnen en aanhangers van deze heime lijke vijfde kolom die alles kon verklaren, terwijl ze in werke lijkheid niet veel meer was dan een goedkoop verzinsel waarme de men de openlijke erkenning van een geleden nederlaag kon ontwijken. De vijfde kolom had het weer eens gedaan. Al het slechte dat in het verleden was gebeurd was voor haar rekening. Sommige mensen zullen deze redenering misschien naïef vin den omdat het altijd gemakkelijk is achteraf met een uitleg voor de dag te komen... als 't kalf verdronken is. Zij kunnen gelijk hebben. Niet altijd echter. Want wij hebben nu in eigen land een vijfde kolom die absoluut geen verzinsel is. Wij hebben in België de vijfde kolom van de commu nisten die zichzelf aldus bestem peld hebben. Zoals in de meest West-Europese landen, hebben da communisten in België de eed van trouw afgelegd aan de Sov jets en aan de bolsjewistische richtlijnen. Hun leider, kameraad Lahaut, heeft niet geaarzeld in het publiek te verklaren dat de Belgische communisten nooit de wapens zouden opnemen tegen Sovjet-Rusland. Daarmede zijn wij dus goed in gelicht. Wanneer de Sovjets ooit in een oorlog gewikkeld moesten worden met ons land, dan zulten de com munisten in ons land de wapen» niet opnemen. De rode koko's kondigen hier mede bij voorbaat hun verraai aan. Wij vragen ons af wat de Re gering in 1938 in 'ons land zou 'gedaan hebben en hoe zij opge treden zou zijn moest ooit een man in het publiek verklaard hebben dat hij de wapens nooit zou opnemen tegen Duitsland. 't Zou er voorzeker geweest zijn van «Loop, loop, loop, de garde- vil is daar-», zoals in het Brussels liedje. Maar nu mag dat allemaal ge beuren. Misschien voelt men zich in ons land tegen de vijfde kolom opge wassen en sterk genoeg om alle communistisch verraad onmoge lijk te maken of achteraf streng te bestraffen met de sempiternele retroactieve wetten waarmee mén in de repressie een goede proef gemaakt heeft. Of wil men de communisten d» gelegenheid niet gunnen om eens als martelaars van de, democra tische vrijheid te poseren. Ze leg gen er het anders goed op aan om met hun opruiende taal eens voor korteren oflangën tijd in den bak te vliegen; Misschien ware het best al die nette heerschappen op te pikken en door een soort pacht- en leen- wet met de U.S.S.R. weer naaf het land van hun communistU sche dromen en van hun bolsje wistische verzuchtingen terug te zenden. Als het daar toch zo best gaat mogen ze ons gerust in de 'knoei laten met het Atlantisch Pakt en naar het paradijs van Vadertje Stalin gaan. Waar kunnen de communisten nog beter zijn dan bij hun beste vrienden? Intussen zijn wijbenieuwd, ■haar de houding van de Regering, tegenover deze vijfde kolom, dé echte, die openlijk haar verraai aankondigt. In een naoorlogse tijd waarin zo kwistig met deze termen van verraders en ver klikkers» omgesprongen werd, zullen de krijgsraden dit buiten kansje voorzeker niet laten ont glippen'. Ook de vijfde kolom van de ro de collaborateurs moet reken- schap geven. Pas. 1 BISDOM BRUGGE H. WIJDINGEN Z. Hoogw. Exc. Mgr Lamiroy, bis schop van Brugge, heeft op Zater dag 12 Maart Jl. volgende H. Wij dingen toegediend: Onderdiaken: E. H. Jozef Iserbyt (Groot Seminarie); Fr. Barnabas en Fr. Bonifacius (Abdij St-Andries); Fr. Deslderatus en Fr. Fridolinus (Capucijnen). Diakens: Fr. Wilfrldus, Fr. Ar- ohangelus en Fr. Hildebertus (Ca pucijnen) Priesters: EE. HH. Henri Bostoen en Jozef Van de Wiele (Groot Se minarie) Priesterlijke Benoemingen. Zijn Hoogw. Exc. Mgr Lamiroy, bischop van Brugge, heeft benoemd: TOT PASTOOR: Te Zwevegem: E. H. Hillewaere, pastoor op S;t-Jozef te Meenen; Te Oostkamp: E. H. Vergracjit, pastoor te Stasegem; Te Meenen (St-Jozef): E. H. Lan- drieux, pastoor te Komen-t.-Brlel.! Te Stasegem: H. H. Vender* meersch, pastoor te Zande; Te Eegem: E. H. Vereecken A., Pastoor te Nieuwmunster; Te Zande: E. H. Breyne, onder pastoor te Aiv&ringem; Te Komen-ten-Brielen: E. H. Fa11' quette, onderpastoor te MoeskroeH (Montaleux) Te Nieuwmunster: B. H. Step laers, onderpastoor te DottenijA OVERLIJDEN t E. H, Jozef Leurldan, past*» op O. L. Vrouw te Tielt, overleg aldaar de 12 Maart 1949.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1949 | | pagina 2