Os zoofa lemens uit
Overlijden van Dom Augustinus
Desimpel, Prior der Kathedraal van
Kantelberg (Êngeland)
1200 Bedevaarders van het A.C.W
bij Z. H. de Paus
KERKELIJK NIEUWS
HEEFT DE ATOOMBOM
REEDS AFGEDAAN?
3-JARIG MEISJE ONDER
HOOP KAF VERSTIKT
TE MERKEM
ZOMERGOUWDAG
VAN HET WESTVLAAMSE
DAVIDSFONDS
TE BRUGGE
Ztj Menöcn bun Wolfc boor bun Ikunst
WONDERBARE VIS
VANGST TE KN0KKE
BFIEF UIT BRUSSEL.
In de aankondigingen welke w#
vandaag van de preekstoel zullen
horen, komt ook wel deze, vermoei
ik: toekomende Zaterdag begint dl
Octobermaand, de maand van d«
Rozenkrans! Laten we maar een#
goed luisteren naar de oproep al»
dan volgt, om in die maand onze
devotie tot de Rozenkrans te herzien
en te vernieuwen. De paternoster 1#
toch zeker een deel van de erfschat
die wij, Vlaamse christenmensen, van
onze voorouders hebben meegekregen;
want de Rozenkrans telt toch tussen
de allervoornaamste godsvruchtoe-
feningen tot Maria, en haar noemen
we toch Onze-lieve-Vrouw van
Vlaanderen! En is het niet een zin
nebeeld, dat onze Vlaamse Heilige,
Jan Berchmans, altijd afgebeeld
wordt met zijn regelboek en zijn
kruisbeeld, maar ook met zijn pater
noster om de vingeren? God zij erom
gedankt en geprezen dat ook ons
tegenwoordig geslacht nog trouw is
aan de Rozenkrans: want het ts toch
een feit, er worden in Vlaanderen
nog véél paternosters gebeden iede-
ren dag: niet alléén in de kerken,
maar ook in de woonhuizen; niet al
léén door enkelingen, maar ook door
ganse families; niet alléén in de
Octobermaand, maar ook heel het
jaar door! Vlaanderen schenkt nog
altijd aan zijn Vorstin, dag in dag
uit, honderden en duizenden «kran
sen van rozen die Haar verheerlij-
ken en tegelijk de reden worden
waarom Zij over onze gouwen haar
mantel houdt gespreid! Wij luisteren
naar de opwekking van onze Moeder
de Kerk in deze Octobermaand, en
verdiepen onze vurigheid in het bid
den van de Rozenkrans; wij herpak
ken, als 't nodig ware, de goede ge
woonte om dikwijls en dagelijks d8
paternoster te bidden; wij herstellen,
waar ze verloren ging, de heiliga
overlevering van de dag te, sluiten
met het gezamenlijk rozenkransge
bed; en op die wijze maken wij ons
de Octobergenade te nutte. Tegelijk
vervullen wij een plicht tegenover
ons voorgeslacht en tegenover het
nageslacht terzelfdertijd: de plicht
om het geestelijk erfgoed dat onze
ouders ons nalieten ongeschonden
voort te geven aan onze kinderen,
zodat onze Maria-kapellekens die ge
tegenkomt waar men ga langs
Vlaamse wegen, oude hoeve, huis of
tronk blijven wat ze altijd waren: da
uitwendige belijdenis van een zeer
diepe, kinderlijke verering voor Ma
ria, de «lieve Vrouwe van ons land.»
WERKLOOSHEID
VERMEERDERT NOG
Blijkens de statistieken over de ver
zekering tegen werkloosheid werden
tijdens de week van 26-8 tot 3-9-49
per dag gemiddeld 160.361 volledig
werklozen gecontroleerd, benevens
57.149 gedeeltelijk en toevallig werk
lozen.
Tegenover de vorige jveek wordt een
vermeerdering waargenomen van
2.259 volledig werklozen en een ver
mindering van 6.811 gedeeltelijk en
toevallig werklozen.
HET VACANTIEGELD
VOOR HET STAATSPERSONEEL
De vacantievergoeding voor het
staatspersoneel werd vastgesteld op
1/48 van de wedde of het loon dat de
staatsambtenaren maandelijks ver
diend hebben van Juli 1948 tot 30
Juni 1949.
De totale vacantievergoeding mag
de 1.000 fr. niet overschrijden. Daar
bij komt echter nog een familiever
goeding, die bedraagt: 17 fr. per
maand voor het 1" en het 2° kind,
22,50 fr. per maand voor het 3" kind,
29,50 fr. per maand voor het 4" kind
en 42 fr. per maand voor het 5" kind
en de volgende.
Het totaal der kindervergoedingen
mag niet hoger zijn dan 200 fr. voor
het 1" en het 2' kind, 270 fr. voor het
3° kind, 350 fr. voor het 4* kind en
500 fr. voor het 5" en de daaropvol
gende kinderen.
Dit systeem is van kracht voor al
het staatspersoneel, dat zijn vacan
tievergoeding niet krijgt in het raam
der maatschappelijke zekerheid.
DE PREMIEBOUW
Uit op het Ministerie van Volksge
zondheid en van het Gezin ingewon
nen inlichtingen blijkt, dat op 31
Juli jl. dit departement in het bezit
was van 12.949 dossiers met aanvra
gen voor een bouwpremie, ingediend
door particulieren. Het departement
heeft aan 10.706 aanvragen een gun
stig gevolg gegeven voor een totaal
bedrag van 332.491.720 fr. Op dezelfde
datum waren 1.007 aanvragen ver
worpen. Bovendien werd in 837 geval
len een onderzoek ingesteld, terwijl
399 aan een aanvullend onderzoek
werden onderworpen.
BELGISCHE BEZETTINGSTROE
PEN ZULLEN BONN EERST LATER
VERLATEN
Naar verluidt werd de ontruiming
van Bonn door de Belgische bezet
tingstroepen uitgesteld tot 15 Novem
ber e.k.
REIS VAN PRINS BOUDEWIJN
NAAR CONGO?
Dagbladen uit Brussel maakten de
zer laatste dagen melding van de
mogelijkheid van een reis naar Bel
gisch Congo welke Prins Boudewijn
zou maken. Volgens nader bericht
vanwege het blad «La Libre Belgi-
queblijkt dat dergelijke reis wel
werd overwogen maar hiertoe nog
geenszins is beslist, wijl anderzijds
voor Prins Boudewijn ook de vacan-
tie ten einde is en hij nu zijn studies
zal moeten voortzetten.
EERSTE KONGOLEES AAN
BELGISCHE HOGESCHOOL
Voor de eerste maal wordt dit jaar
een inlander uit Urundie, Joseph
Biroli, als student aanvaard aan het
Instituut der Overzeese Gebieden,
(Koloniale Hogeschool), te Antwer
pen.
De regering heeft hiertoe toelating
verleend op uitdrukkelijk verzoek van
de vader, een adellijk opperhoofd van
Baranyanka in Urundi.
HR ROBERT MURPHY
U.S.A.-AMBASSADEUR
TE BRUSSEL
De Hr Robert Murphy, de huidige
adviseur voor Duitse en Oostenrijkse
aangelegenheden van de U.S.A.-Re-
gering, komt benoemd te worden tot
U.S.A.-Ambassadeur te Brussel.
TEGOED OP FOSTCHECKS
MEER DAN 21 MILLIARD
Einde Aug. bedroeg het aantal aan
geslotenen bij de Postchecks 629.669.
Het tegoed der rekeningen van parti
culieren bedroeg 21.093.998.733,97 fr.
BELGIE VERSTREKT LENINGEN
AAN GROOT-BRITTAN JE,
FRANKRIJK EN NEDERLAND
In het kader van de akkoorden ge
sloten in de schoot van de E.O.E.S.
(Europese Organisatie voor Econo
mische Samenwerking) waarbij o.m.
de trekkingsrechten onder de ver
schillende Europese landen zijn be
paald in aansluiting met de Mar
shall-hulp, werden te Brussel op 7
September jl. leningsakkoorden on
dertekend tussen ons land enerzijds
en Groot-Brittanje, Nederland en
Frankrijk anderzijds.
Bij deze akkoorden verleent België
een lening van 28 millioen dollar in
Belgische franken aan Groot-Brit
tanje, van 38 millioen dollar aan Ne
derland en van 21,5 millioen dollar
aan Frankrijk, steeds uitkeerbaar in
Belgische franken. Deze leningen zijn
terugbetaalbaar in 50 zesmaandelijkse
stortingen, aan een rente van 2,5
Deze leningen moest ons land ver
lenen om te kunnen genieten van
312,5 millioen Marshall-dollar welke,
evenals de voormelde leningen, uit
sluitend onze export ten goede mogen
komen. Onze uitvoer zal dus voor
1949-1950 kunnen beschikken over
400 millioen dollar minimum, wat niet
voorhanden zou geweest zijn zonder
Mr. hall-hulp.
Van wat aan België aan Marshall
hulp verleend wordt in 1949-1950 mag
ons land slechts bezigen voor onze
export.
EERSTE-MINISTER EYSKENS
OVER DE POLITIEK
ZIJNER REGERING
Op zijn beurt heeft Eerste-Minister
Eyskens nu een intervieuw toegestaan
aan Ageftwaarin hij de politiek
zijner Regering heeft uiteengezet
Als voornaamste punten dezer po
litiek aangehaald door de Hr Eerste-
Minister kunnen wij o.m. volgende
onderlijnen
de belastingsdruk verminderen;
de begroting moet in evenwicht
gebracht worden;
eerst en vooral dient bezuinigd op
de toelagen aan de kolenmijnen,
ook op de lasten de Staat opge
legd vanwege de Spoorwegen;
een strengere kontrole op de werk-
loosheid en de administratie moet
uitgaven verminderen;
door bezuiniging o.m. op de toela
gen zullen vermoedelijk enkele
milliarden kunen uitgespaard wor
den;
eenzelfde politiek zal toegepast
worden op de parastatale diensten;
bezuinigingen, op de sociale toe
slagen kunnen niet worden ver
wacht;
een stoutmoedige actie tot bevor
dering van de industrie en de ex-
porthandel moet worden gevolgd;
prijs van het geld moet hiervoor
worden verlaagd;
de aanstaande lening zal een
groots programma van openbare
werken mogelijk maken;
een fiscale hervorming zal worden
doorgevoerd;
de deflatiepolitiek mag worden op
gegeven;
financiële en commerciële akkoor
den zullen worden afgesloten met
het buitenland, zelfs met enige ri
sico's, om onze plaate opnieuw te
veroveren op de wereldmarkt, dit
buiten idelogische geest; een gun
stig gevolg wordt ter dezer ver
wacht van besprekingen ingezet te
Moskou;
aan de financiële markt moet
meer vitaliteit worden bezorgd;
vestiging van buitenlandse kapi
talen zal worden aangemoedigd;
nieuwe industriën moeten opge
richt worden, namelijk in de ge
westen waar de werkloosheid be
stendig is.
NATUURLIJK.
Op Zondag, 11 September, werd
te houthulst liet gedenkteken ont-
h-.id van het 4' en 24' Linieregi
ment. Pc inrichters hadden eraan
gehouden zoveel de Koning als de
Regelt uit te nodigen. Beide had
den aanvaard vertegenwoordigers
te si.ircn. I>laar nu rees de vraag
aan welke vertegenwoordiger de
voorrang moest gegeven worden.
Men ging te rade bij cle Minister
van binnenlandse Zaken die. ver
klaarde dat de voorrang toekwam
aan de vertegenwoordiger van de
Koning.
Wei toch niét meer dan na
tuurlij k is.
De Koning is immers nog altijd
onze Koning.
DE OUWE TANTE.
Verleden Zondag heeft het Da-
vidsfonds zijn jaarlijks congres
gehouden te Leuven. Onze lezers
zullen hierover voorzeker het uit
voerig verslag gelezen hebben in
de dagbladen. Wij zijn niet van
plan hun dat een tweede maal op
ie dissen.
Wij willen er alleen op wijzen
dat de ouwe tante weer haar
streken krijgt. V/anneer wij spre
ken van de ouwe tantedan
weet iedereen loelke krant wij op
het oog hebben.
De ouwe tanteheeft haar
naam niet gestolen. Voor de oor
log muntte deze krant uit door
zijn kleinzielige en bekrompen
aanvallen tegen al vrat Vlaams of
Vlaamsgezind was. Na de bevrij
ding heeft zij zich ivat koest ge
houden omdat het Vlaamse ele
ment toch onder de domper stak.
Van diverse zijden begint men
echter weer te roeren om de strijd
van de Vlaamse Beweging voort
te zetten, om de verworven rech
ten te doen eerbiedigen.
En de ouwe tante is weer
daar, met haar kleinzielige en be
krompen aanvallen.
Men heeft op het Davidsfonds-
congres gehandeld over de ver
vlaamsing van het bedrijfsleven.
En dat is niet naar de zin van de
ouwe tante die weer haar voor
oorlogse zure oprispingen krijgt.
Te Leuven werd onder meer de
opvatting verdedigd dat het wen
selijk ware de taalwetten van 1932
te veranderen om de hoofdbestu
ren te Brussel te verplichten in
het Nederlands te antwoorden,
ook op brieven die in het Frans
gesteld zijn, wanneer deze afkom
stig zijn van ondernemingen of
instellingeti die in het Vlaamse
land gelegen zijn.
Deze zeer redelijke opvatting
doet de grijze haren van de «ouwe
tante» ten berge rijzen. Van woe
de en van schrik.
Denk eens aan. Op den duur zou
de «ouwe tantezelf nog verplicht
zijn in het Nederlands te ant
woorden op de brieven van haar
gelegenheidscorrespondenten uit
het Vlaamse land voor de kroniek
van de gebroken armen en benen.
Zij zou in deze toestand in haar
vrijheid te kort gedaan zijn.
Die arme ouwe tante
En zij aarzelt dan ook niet er
de eeuwige dooddoener van de
lieve vrijheid met de haren bij te
slepen, bij haar kleinzielig com
mentaar op het Davidsfondscon-
gres.
Volgens de ouwe tantezijn
de taalwetten zelfs niet grond
wettelijk. Zij miskennen de bepa
ling van de grondwet die zegt dat
het taalgebruik vrij is. Volgens die
ouwe tante zou men de taal
wetten alleen mogen veranderen
om ze soepeler te maken en niet
om ze strenger te maken.
Ge moet niet vragen.
Nu vaagt iedereen er al zijn
hielen aan. Wat zou er dan ge
beuren moesten de taalwetten, die
wetten om te lachen, nog slapper
worden. Het is nu al een pannetje
zoete melk. Dan wordt het zeker
gedoopte melk.
Nee. de ouwe tantewordt
werkelijk kinds.
Zij moet werkelijk niet denken
dat wij ons alles laten welgeval
len, de verfransing van Brussel,
de verfransing van onze Vlaamse
kust, de verfransing der scholen,
de verfransing van de besturen
en van het bedrijfsleven.
Zelfs de verfransing van het
krantenlezend publiek zal een
maal afnemen. Misschien heeft de
ouwe tante al ondervonden dat
een aantal tijdelijke lezers haar
weer voorgoed laten stikken in
haar zure saus en wordt ze daar
om weer zo katterig.
Voor ons is het een goed teken.
Als de ouwe tante zuur wordt
komt er weer leven in de brouwe
rij, komt er weer schot in de
Vlaamse strijd, komt er weer zelf
bewustzijn in de rangen der Vla
mingen.
Pas.
Jaren lang werd de briefwisseling op de gemeente Geluwe uitgereikt door
vier bestellers MAERTENS. Van linlts naar rechts: Francois, 65 jaar;
verder zijn drie neven: Pol, 42 jaar, Henri, 40 jaar, Benoit, 38 jaar. Deze
twee laatsten zijn gebroeders. Na 45 jaren trouwen dienst gaat Non
kel Francoisop rust en zien de bestellers Maertens hun naam op het
kantoor met een eenheid verminderen!
De dubbele moordpoging in een
drankgelegenheid.
Op 16, 17 en 19 September e.k. zal
voor het Assisenhof te Brugge de dub
bele moordpoging op 11 Januari jl.
gepleegd in een drankgelegenheid te
Meenen, behandeld worden.
Het was op vermelde dag dat een
gewoon verbruiker der herberg uit
gebaat door de echtelingen Vercruys-
se, na een korte twist, esn revolver
wou afvuren op beide bewoners. Het
wapen werkte echter niet en een wor
steling ontstond, waarbij Vrouw Ver-
cruysse, Vanhee met flessen te keer
ging bij zoverre dat de zwaar getrof
fen aanrander onmiddellijk naar een
ziekenhuis diende overgebracht.
De moord op P. Vanneste.
Op Maandag 26 September a.s.
wordt dan de zaak opgeroepen ten
laste van de 45-jarige Leon Belpaire,
beschuldigd van moord op dhr Pierre
Vanneste te Meenen.
Onze lezers zullen zich nog wel her
inneren hoe eveneens in de Nieuw
jaarsdagen onze grensstad in op
schudding gebracht werd door een
moordzaak op een burger welke te
Meenen alom geacht werd. Pierre
Vanneste woonde in de Wervikstraat
99, waar hij het beroep uitoefende
van handelaar In bakkersalaam. Hij
was gehuwd met Yvonne Van Ler-
berghe en had twee kinderen. Hij had
ook Leon Belpaire als werkman in
dienst en deze laatste woonde ook bij
het gezin Vanneste in. Door het on
derzoek van de geneesheren en van
Bisdom Brugge.
PRIESTERBENOEMINGEN
Mgr Lamiroy, bisschop van Brugge,
heeft benoemd tot onderpastoor ts
Leisele: E. H. Lambrecht, leraar aan
het St Leo-college te Brugge; te Per-
vijze: E. H. Cauwelier, leraar aan het
college te Diksmuide. Tot leraar
aan het St Leo-college te Brugge;
E. H. Vandemaele Marnix; aan het
college te Diksmuide: E. H. Declercq
Joseph; aan de Vrije Bexoepsschool
te leper: E. H. Vermeulen Cyriel; aan
de Vrije Beroepsschool te Tielt: E. H,
Maes Roger.
AFSTERVEN
Z. E. H. Kan. ASSELOOS, geboi'en
te Oostende op 8 Oogst 1865, priester
gewijd op 15 Juni 1889, en secretarl#
van het Bisdom sedert 23 October
1888, is overleden op 8 September
194$. De plechtige Begrafenis had
plaats Dinsdag 13 September, te 10.30
uur, in de kathedraal te Brugge.
Merken wij nog op dat de aflijvige
oud-leerling is van het St Vincentius-
college te leper en jongste broeder
van wijlen Hr en Mevr. Halaert-De-
simpel uit Staden, wier kinderen
thans verblijven te leper. In ons
nummer van 12 Februari 1949 heb
ben wij nog een ganse bijdrage aan
Z. E. H. Desimpel gewijd, bij zijn
aanstelling tot Prior van Kantel
berg.
200 Gram van nieuw produkt
zou ganse wereldbevolking
kunnen uitroeien.
Op een Congres gehouden te St
Cergue, in de Zwitserse Jura, ver
klaarde Dr Broek Chosholm, de Ca
nadese Directeur-Generaal van de
Internationale organisatie voor Volks
gezondheid, dat sedert de ontdekking
van een bepaald biologisch produkt
waarvan 200 gram zouden volstaan
om de ganse wereldbevolking uit te
roeien, de atoombom een oud spul is
geworden. Verder deelde hij mede
dat dergelijk produkt eender waar
zou kunnen vervaardigd worden,
maar over de substantie ervan wilde
hij evenwel niet uitweiden.
De afgestorven Dom Prior van Kam
telberg, Z. E. H. Desimpel.
Uit Engeland werd ons het overlij
den gemeld 'op 7 September jl. van
Dom Augustinus (Emiel) Desimpel,
Prior Titularis van de Kathedraal
van Kantelberg, in de abdij van
Stratton-on-the-Fosse, waar de af
gestorvene ter aarde werd besteld.
Z. E. H. Desimpel werd geboren te
Staden op 24 Januari 1869, als zoon
van Mr en Mevr. Désiré Desimpel-
Decoster. Op 27 Mei 1893 werd hij
priester gewijd te Brugge, was ach
tereenvolgens coadjutor te Jonkers-
hove en te Heule, later te Koekelare.
In 1899 rijpte in hem de roeping
naar het missieveld en vertrok hij
dan naar de Benediktijner Abdij te
Stratton-on-the-Fosse bij Bath.
Bij zijn verblijf in Engeland en zo
lang hij nog Familie had te Staden
kwam hij regelmatig eens een bezoek
brengen aan zijn geboorteplaats.
Na verschillende missiezendingen te
hebben volbracht werd hij pastoor te
Swansea, en ging later terug naar de
Abdij. Een 10-tal maanden geleden
werd hij verheven tot Prior Titularis
der Kathedraal van Kantelberg
(Canterbury), titel welke hem ver
leend werd als erkenning voor zijn
missiewerk in Engeland. Te Kantel
berg konden de katholieken hun be
zittingen niet terug in bezit krijgen,
maar de vroegere titels werden be
houden.
Vrijdag 9 September 11. bemerkten
de echtelingen Maurice Decoodt-Ver-
moortel, plots dat hun 3-jarig doch
tertje Rita uit hun nabijheid verdwe
nen was. Enkele minuten voordien
was het kind nog bij hen aan het
spelen. Aanstonds werd op zoek ge
togen, maar nergens kon het kleintje
gevonden worden. Met steeds groeien
de angst werd er drie uren lang ge
zocht, echter zonder resultaat. Plots
herinnerden zich de ouders de dors-
machien welke enkele uren voordien
het hof verlaten had. Men haastte
zich naar de plaats waar er gedorsen
werd, en daar werd het lijkje van
het meisje uit een hoop kaf boven
gehaald. Het kind moet waarschijn
lijk al spelen van de pakken stro zijn
afgevallen en zo in het kaf zijn te
rechtgekomen en er verstikt.
Zoekt g'lets t'huren of te kopen,
Zoekt ge 'n meid, 'n plaats of watt
Wacht niet langer, maar nlaats noo heden
'n Kleine ZOEKER in ons bladl
op ZONDAG 18 SEPTEMBER
Rubens werd gevierd. En dit jaar de
grote Van Dyck. De derde van dit grote
trio, van deze big three is Jordaens, de
zeer populaire schilder van De Koning
drinkt en Zoo d'ouden zongen, zoo pie
pen de jongen».
Een groot schilder. Een boeiend werk!
Een boeiend leven. Het ogenblik is geko
men om er over te verhalen. Zijn werk
is de volkse voltooiing der eerste twee.
We vertellen dus.
Hier leet begraven
Jacques Jordaens, schilder
binnen Antwerpen sterf den
18 October A" 1678
ende
D'Eerbaar Catharina Van Oort
sijn huysvrouwe sterf den
17 April Ao MDC LIX
ende
Joufr. Elisabeth Jordaens
haere dochter sterf den
18 October A° 1678
Christus is de Hope
Onser Heerlijckheyt
(Coloss: I; 27.)
Een ontdekking, die geweldige opspraak
maakte l
De heren in Brussel en Den Haag ble
ken evenwel niet gehaast om het graf van
Jordaens in ere te herstellen. Het was ten
slotte nog Koning Willem II, die uit eigen
beurs het graf liet herstellen, de grafsteen
terug deed plaatsen en het geheel met een
ijzeren hekken liet omsluiten.
Tot eindelijk, in 1877, ter gelegenheid
van de viering der driehonderdste verja
ring van Rubens' geboorte, ook aan Jor
daens gedacht werd.
In 1905 had er te Putte een Jordaens-
hulde plaats welke gepaard ging met de
hierboven aangehaalde tentoonstelling
van zijn werken te Antwerpen. In 1910
prijkten talrijke werken op de tentoon
stelling van zeventiendeeuwse kunst t»
Brussel.
En in het stille rustige grensdorpje Put
te, in vreemde grond, rust Jacob Jordaens,
de schilder die, naast Rubens en Van
Dyck, een der grootste Vlaamse kunste
naars mag genoemd worden. Want hij
heeft de zin voor het gulzige, het uitbun
dige, dat ons eigen is, meesterlijk vereeu
wigd, zoals de primitieven onzer vroom
heid, Rubens onze levenskracht, Van Dyck
de voornaamheid van Antwerpen, en
Breugel de volkse wijsheid hebben ver
eeuwigd.
Hulde aan Guido Gezelle.
Op Zondag 18 September worden
de beste Davidsfondsers der goede
Westvlaamse Gouwe te Brugge ver
wacht, om met man en macht een
treffende hulde te brengen aan G.
Gezelle, Vlaanderen's grootste dich
ter!
Ziehier trouwens de voornaamste
punten der feestelijke dagorde:
Te 10 u. Plechtige Hoogmis in
de H. Bloedkapel; uitvoering van
stemmige koorzangen.
Te 11 u. Bij het Gezellemonu-
ment, toespraak door dhr Dr Dei va
en neerlegging van een bloemenkrans.
Te 11.30 u. Ontvangst op het
Brugse Stadhuis.
Te 12 u. Beiaardconcert, inzon
derheid van liederen op teksten van
G. Gezelle.
Te 12.30 u. Gezamenlijk noen
maal bij inschrijving.
Te 14.30 u. In het Gezellemu-
seum:
- Stemmige Zangstonde in de ho
vingen o.l.v. dhr R. Ghesquiere.
- Uitvoering van enkele declama-
tie's.
- Bezoek aan het Museum onder
geleide van W. E. H. Viaene.
Daarna geleid bezoek aan de stad
Brugge.
Dat belooft dus een volschone ker
misdag te zijn voor het nimmer ver
sagende Westvlaamse Davidsfonds en
het Bestuur vertrouwt er dan ook
vast op, dat het Davidsfondsers re
genen zal te Brugge op 18 Septem
ber. Op! Voor Godsdienst, Taal en
Vaderland!
Uit de heidense oudheid diept hij de
meest burleske elementen op, de Faunen,
de Saters, de lustige nymphen, de godin
nen de vruchtbaarheid, de in zijn jeugd
zeer wispelturige Zeus en tenslotte Bac
chus, de laastte heidense god die in
Vlaanderen nog vaak wordt vereerd. De
saters zitten vooral aan tafel bij de boe
ren en deze taferelen vindt men, met en
kele wijzigingen, zowel in de musea van
Boedapest en Brussel, als in deze van
Kassei en Munchen. De goden bewegen
zich in Vlaamse huiskamers en hebben
een voorkeur voor Antwerpse vrouwen, die
flink in het vlees zitten.
De bij uitstek volkse Jordaens leeft zich
echter uit in zijn driekoningenfeesten en
Vlaamse spreuken: Zoo d'ouden zongen,
zoo piepen de jongen» (Louvre, Weenen,
Berlijn, Kassei, en de meest gekende te
Brussel), Men kan geen kat in een zak
kopen», «De kruik gaat zolang te water
tot zij breektHet zijn goede kaarsen
die ons voorlichten».
In de grootste wanorde vaak, drinken,
zingen, lachen en schateren de mensen op
het kommando van de met bordpapieren
kroon getooide koning, waarvan alles ge
zegd Is waimeer men aanstipt dat hij
drinkt
Maar wat wel eens over het hoofd ge
zien wordt, is het feit dat Jordaens niet
alleen de schilder van ons, vaak brutaal,
volksleven is geweest, maar tevens zijn
sporen heeft verdiend als flink portrettist,
dierenschilder, dekorateur en tekenaar.
Prachtige verzamelingen van zijn portret
ten, tekeningen en dierenschilderijen vin
den we in de musea van Gent, Parijs, in
het Museum Boymans te Rotterdam en
in het Prentenkabinet te Antwerpen.
Volgens sommigen zou Jordaens zelfs
beeldhouwer geweest zijn, doch dit feit is
voor kritiek vatbaar.
Jordaens, die eens een Sint Carolus,
biddende voor de pestlijders, had ge
schilderd, overleed zelf tengevolge van de
zwetende ziekteop 18 Oktober 1678.
Het werd bij zijn dood een ingewikkelde
geschiedenis. Antwerpen zelf bezat immers
op dat ogenblik geen protestants kerkhof
meer. Zo was het een gewoonte geworden,
om diegenen die zelfs in de dood het ge
zelschap van de Roomsen schuwden, hun
laatste woning midden hun geloofsgeno
ten bij onze Noorderburen te bezorgen.
Dat was dan ook de reden waarom Jacob
Jordaens, samen met zijn vrouw en met
zijn dochter Elisabeth die dezelfde
nacht als hij en aan dezelfde ziekte be
zweek naar het grensdorpje Putte over
gebracht werden, om er op het Protestant
se kerkhof begraven te worden.
Zo groot bleek in die tijd het misprijzen
voor de ketters, dat men dit hoekje met
misprijzen het Geuzengatnoemde.
Geen wonder dat reeds in 1794 het kerkje
en het kerkhof van het Hollandse Putte,
nog slechts één puinhoop waren. De Fran
se omwentelaars staken nog een handje
toe en in 1809 bleef er tenslotte van het
kerkhof bijna niets meer over.
In 1829 ontdekte de Antwerpse koopman
Pauwelaert, de brokken en stukken van
het oorspronkelijke grafschrift van de
Vlaamse meester:
angelo. Aan deze vroegste altaarstukken
van Jordaens merkt mén reeds dat hij de
Italianen langs Rubens om heeft leren
kennen. Hij was geen leerling van Rubens,
doch bezocht herhaaldelijk de Italiaanse
verzameling van de grote meester.
Zijn eerste werken kunnen echter
slechts naar het onderwerp godsdienstig
worden genoemd. De uitdrukking van vro
me gevoelens moet men niet zoeken in
De Aanbidding der Herders uit Stock
holm (1618) en de «Kruisiging» uit de
Rozenkransreeks van de Dominikaner-
kerk (Sint Paulus) te Antwerpen. De
Augustijnen vroegen hem een Laatste
Avondmaalen de zusters uit het Sint
Elisabethgasthuis gaven hem tot opdracht
de Gasthuisnonnen Hij levert dit alles,
met de offervaardigheid van een tege
moetkomend, plichtsgetrouw zakenman.
De echte Jordaens laat zich kennen in
de Jaren 1650, wanneer hij van een ver
borgen naar een openlijk Calvinisme was
overgegaan. Zonder enig voorbehoud nam
hij immers deel aan de beschildering van
de Oranjezaal in het Huis ten Bosch ta
's Gravenhage, waar hij naast andere zeer
mooie partijen de triomf van Frederik
Hendrik schilderde (1652). In 1661 lever
de hij verscheidene doeken voor het Am
sterdamse stadhuis. Hierin bereikt hij de
zwier van zijn mythologische brokken,
voorstellingen uit het dagelijkse leven,
zijn overbekende driekoningenfeesten,
drinkgelagen en andere volkspartijen. We
bereiken het ogenblik waarop hij de in
vloed van Rubens op een persoonlijk»
wijze gaat verwerken.
Jordaens werd in 1593 te Antwerpen
geboren. Zijn vader was sargieverkoper
en dreef eveneens handel in met water
verf geschilderde behangels. Met het oog
wellicht op het voortzetten en het uitbrei
den van de zaak van zijn vader kwam de
jonge Jordaens, die aanleg voor het schil
deren scheen te hebben, in de leer bij
Adam Van Oort, leermeester van Rubens.
Amper drie en twintig jaar oud wordt hij
meester In de Antwerpse SInt-Lukasgilde.
Nu is het hem niet moeilijk meer om de
hand te winnen van de enkele jaren oude
re dochter van zijn meester. Hij huwt,
kort na het verwerven van zijn vrijmees
terschap, in 1616, met Katharina.
Nu zou zijn leven op een gewone bur
gerlijke wijze verlopen, ware daar niet
zijn aanhankelijkheid aan het protestan
tisme. Eens werd het echtpaar Jordaens,
om deze reden, in volle straat overvallen,
en het magistraat moest ingrijpen. Een
andere maal werd Jordaens tot een vrij
grote boete veroordeeld voor het schrij
ven en verspreiden van scandaleuse
geschriften. In zijn werk valt er nochtans
weinig, omzeggens niets van zijn religieu
ze overtuiging te merken. Zijn eerste wer
ken zijn dan ook vooral godsdienstige
stukken welke zich kenmerken door een
harde verlichting in de aard van Caravag-
gio. Deze stond immers veel meer in de
lijn van de Nederlandse realiteitszin, dan
de vroeger met veel aandacht bestudeerde
andere Italianen, Vinei, Raphaël, Michel-
oioi*»». .«ft, i» i yi,
De vissersboot Z. 521van Knot"
ke heeft in zijn netten een volledll
boordkanon van een vliegtuig opge-
vist. Het wapen was in perfecte sta»»
en in de loop werd een volledige
ding brandpatronen aangetroffen
Men meent dat het kanon her
komstig is van een toestel dat bij dj
bevrijdingsgevechten in ze# wer*
neergwclwtsu.
