Heel rustig
morgen weer
en
over de SJzer
Zou liet
waar zijn
Met de N. 735 op Garnaalvangst
VOOR POPERINGE EN IEPER
SS t
stil
Het Naamfeest
van
Vrijheid van Onderwijs...
in theorie en praktijk
Z.M. Koning Leopold
Het
Dynamiteren
IJzertoren
van
de
Wagen, beladen met 4.000 kgr
beten, rijdt voorgevel van herberg
in te Beselare
12
ZATERDAG
Bladzijden
1 1
PRIJS
NOVEMBER
2 Frank
I Andere landen
I J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperinge.
BUITENLANDS OVERZICHT
Wij vieren op 15 November e.k.
DAT MJÜ.G WEL EE&SS BESCEHD
HET BEZOEK VAN DE KONINKLIJKE PRINS
AAN NIEUWPOORT
Geen
Comntunfsfen ets eer
veer liet N.I.R.
Onze speciale reportage
5. DE VERKOOP IN DE VISMIJN (Slot)
Uitspraak ©ver ai dasrs niet rechtsver
volging in foeraad gehouden tot 14 Nov.
Belgischs toeris
ten in Frankrijk
Studiedagen van
het M.Y.K.A.
in ©ns Bisdom
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE-IEPER-WERVIK EN OMSTREKEN
ONZE 3 UITGAVEN:
HOOFDBUREEL en REDACTIE:
Poperinge - Gasthuisstr. 19.
Tel. 9 - Postcheckr, 47.63.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
leper:
P BRAS-DEKLERCK
de Stuersstraat 4. - Tel. 445.
Nieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Markstr.
Roeselare:
J VERRIEST-DEZEURE
St-Alfonsusstr. 12. - Tel. 1523.
Veurne:
ïvl. D'HERT, Noordstraat 14.
Aangesloten bij het Verbond der
Belgische Periodieke Pers
46® JAAR
Nr 45
ff
1950
ABONNEMENTSPRIJS 1951:
België
125 fr.
I Belgisch Congo 4fr. p. week
Frankrijk Holland 4 fr. p. week
5 fr. p. week
Verantwoordelijke Uitgever:
O
Daar ligt nog Immer de IJzer en
over de XJzer, ten Westen, het
Blotemet zijn weiden en zgn.
stilte; en dichtbij Diksmuide de...
slomp van wat eens het groots
doden-monument was, de IJzer-
toren.
De tijd heeft gedeeltelijk zijn
werk verricht.
Gedeeltelijk! De nieuwgebouwde
kerken en hoeven hebben reeds
een... patina gekregen. Water en
wind en zeelucht immers in die
streek waar alle bomen Oostwaarts
worden gedreven en bewaaid! De
weiden zijn weer de vette weiden
geworden, waar van 't voorjaar tot
het najaar het vee vlekken tekent.
Uw ogen dragen ver, ver en diep
en ge gevoelt en tart de stilte.
En toch! Er blijft als mysterie
hangen boven die streek; ik voel
clat mysterie aan, iedere keer ik
bachten de kuipe de smalle pa
den terugvind, de vele grachten, en
zware wolken hangen over de zware
grond. Wat is dan dat blote
schoon, een echt reservaat in ons
land van getuit, gezucht en rumoer.
Die streek heeft... eerbied voor de
vele «jongens» die daar vielen!
Dan leven ze weer: Firmin Deprez,
Jo English. Lode de Boningen, Re-
naat Deruddere, de gebroeders Van-
raemdonck... dan zeggen die stille
gemeenten mij iets, die gemeentjes
cn wijken: Ramskapelle, Schoor-
bakke, Fortem, Alveringem, Izen-
berge, waar de jongens lagen en
vochten, of waar ze in 't geniep
samenkwamen, die Vlaamse jon
gens en hun brancardiers.
Ieder jaar kwamen en komen de
levenden naar de IJzertoren, maar
"o weinigen bezoeken nog het...
blote'waar zein moze en slijk
ploeterden, waar ze de zandzakskes
maar zonder loopgraven en zand
zakskes.
Ik las dat Bastenaken, in onze
Ardennen, de Amerikanen heeft
gehuldigd, die tijdens het berucht
offensief von Runstedt, met Kerst
dag '44 hun fameus notant
woordden wanneer zij helemaal in
gesloten waren. Men had gelijk
hulde te brengen aan die kerels,
men had gelijk een monument op
te richten en men had nog gelijk
te Bastenaken te denken dat jaar
na jaar Bastenaken door duizenden
zal worden bezocht en de... toeris
ten de streek zullen bezoeken waar
de Duitse panter in zijn laatste
stuiptrekkingen zo geweldig te keer
ging.
Dat gebied wordt ook een soort
reservaateen nationaal reser
vaat. Daar zal men in hoge eer
houden de herinnering aan de hoge
daden van die dappere verbonde
nen.
Het zou me spijten moest men
vergeten dat over de IJzer, de scha
mele piotten van vier jaar lang,
zonder enig kontakt met land en
landgenoten koppig volhielden in
de doorweekte grond van de IJzer.
Ook dat gebied, dit Klein België
van 14-18 moet in ere worden ge
houden!
Wat hebben oude jongens van
14-18 hun... dromen zien in rook
vergaan!
Nooit meer oorlog! Dat stond
vast. Was het jaiet te dwaas dat
mensen mekaar wilden... vernielen
en vernietigen. Met die overtui
ging waren ze terug naar huis ge
trokken, onze verwoeste dorpen
weer opgebouwd. Het zware offer
was gebracht geweest; maar nu
zou het voor goed vrede zijn en
tot schutting moesten aanslepen,1 de vrede was dat zware offer waard.
geren nu; de les van het edelmoedig
begrijpen van de eerbied en gene
genheid voor mekaar van broeder
lijkheid.
We zullen lezen hoe in de hoofd
stad en de sleden met veel lawaai
en veel getrom en gebrom hulde
zal worden gebracht aan de man
nen van 14-18 en dat door mensen
die 14-18 niet gekend hebben. Wii
gaan met minder lawaai die dag
de gesneuvelden indachtig zijn door
een vroom gebed; en broederlijk
saam al die kleine en grotere ge
beurtenissen boven halen uit die
vier lange lange jaren waar Fritz
ons bestookte in onze zandzakskes-
wandelgangen; maar waar we het
leed deelden, de miserie deelden en
tenslotte alleen de aangename her
inneringen over hielden... Van ver
zullen we 's monkelen om al de
parade in de steden. Van parade
houden we niet meer... We worden
te... stijf... Wie bracht geen rhu-
matisme mee uit de loopgraven?
Stil is 't morgen weer over de
IJzer!
PÉ VLAMYNCK.
Een dubbel gevaar
DE VERRIJZENIS VAN
EEN DODE
be-
tóe
Terwijl de eerste berichten
gonnen door te komen zoal
voorspeld hadden over partisa-
nenactiviteit en guerillaoperaties in
Zuid-Korea men spreekt zelfs over
50.000 man!), ontbrandde de strijd
opnieuw in volle hevigheid in het
Noorden.
Het ging er zelfs plots zo hard
aan toe dat de U.N O.-troepen
moesten terugwijken en dat meer
dere strijdende eenheden omsingeld
werden.
Wat was er gebeurd?
Iets wat elkeen onmiddellijk ra
den kan, maar waarop niemand
meer gerekend had: de legers van
Mao Tse Tung waren de Rood Ko-
reanen ter hulp gekomen.
En dat schept nu een zeer zon
derlinge en zeer gevaarlijke toe
stand.
Zonderling omdat Mac Arthur
daar moet vechten tegen troepen
die steeds over de grens kunnen te
rugtrekken wanneer het hen slecht
gaat en dan terug de grens kunnen
oversteken als ze opnieuw hun troe
pen weder samengesteld en uitge-
waar ze de granaten hoorden voor-
bijzoeven en 't gekletter beleefden
van machinegeweren. De streek
waar vier jaar lang geleden werd
en 't lijden van onze jongens niet
begrepen werd! ftievers zie ik, in
't verrezen land, herinneringen aan
de echte heldendaden van onze
jongens op die vele plaatsen waar
het... schuw ging. «Men» bouwde
liever een paar grote monumen
ten, men scheurde het oude
uiteen tot een hoop puin... 't Mys
terie bleef hangen.
't Wordt weerom 11 November.
Bij de «jongens» van 14-18, de...
gedaagde, de oud-wordende man
nen van nu worden de «herinne
ringen» weer wakker.
Een film! van een spel dat vier
jaar duurde, een spel van slijk en
bloed, van minachting voor trouw
aan taal en eigen haard. Maar met
lichtpunten: van echte solidariteit
en piotten - hardnekkigheid, van
schalkse vossenstreken en deug
nieterij.
Dat alles komt weer boven; dat
alles wordt weer beleefd en ver
teld onder mekaar met geuren en
kleuren en, hoe langer het duurt,
hoe meer ook de., legende haar
rechten doet gelden.
11 November! Dan zijn ze voor
de hele dag weer aan 't front, in
de kerk, 's middags aan de dis tot
's avonds heel laat! Dan zijn ze
weer de piotten van vroeger.
...Ik zit daar nu over te piekeren;
over oude oude jongens en over
de IJzer.
Er kwam een tweede oorlog... nog
verschrikkelijker dan de eerste,
De oorlog had de mensen niet
beter gemaakt; dat doet een oorlog
nooit. Van broederlijkheid werd er
veel gesproken, veel woorden in de
wind! Er zijn om te beginnen veel
te veel gezinnen waar... 't kind
geen... broerke meer heeft. Hoe
kunnen ze dan broederlijkheid aan
leren? Ieder voor zichzelf elk
trekt zijn plan God betere 't...
en hoe vroeger hoe beter!
11 November brengt ons, niet
voor één dag, op de grote markt
zo dat iedereen het zien kan
een beeld van die oude
echte broederlijkheid. Wat men
vier jaar saam heeft beleefd, heeft
banden gesmeed die niet kapot
gaan, niet roesten, echter en ste
viger worden naar mate de tijd
vordert en de rangeri dunnen. Het
voorbeeld van «onze» jongens!!!
van 14-18 zij een les voor de jon-
Tijdens de bespreking de., begro
ting van Openbaar Onderwijs heb
ben de leden van de oppositie de
trieste moed gehad, zichzelf tot
slachtoffers uit te roepen, en het
officieel onderwijs als de assepoes
ter in dit land te bestempelen.
Er zou in België niet genoeg ge
daan worden voor het officieel on
derwijs inzonderheid in Vlaan
deren zodat de ouders nog steeds
niet over de ware vrijheid beschik
ken om htm kinderen naar de
school hunner keuze te zenden. Er
is tooh wel een bijna satanisch fa
natisme nodig, om op zrlkdanige
wijze de argumenten te vei draaien:
de aangehaalde opwerping is im
mers alleszins geldig, maar dan toe
vallig alleen in een andere beteke
nis, dan de oppositie eraan geeft:
wie kan er van vrijheidspreken
als een huisvader voor zijn kind de
keuze heeft tussen een bijna koste
loze middelbare staatsschool en een
vrij onderwijs flat, bij gebrek aan
staatstussenkomst, volledig door de
ouders moet bekostigd worden en
GENERAAL TSJANG K AI-TSJEK
de leider der Chinese Nationiisten.
daarom zo duur uitkomt?
En nu we toch over de financiële
zijde van het schoolvraagstuk spre- derdaad met dit_ nieuw probleem
V-OT-i tc V. r.— r' i I nnnne, rtflflVt hPZfn Tl f\ll flPV. IV Ctf ZCll de
rust hebben. Steeds nieuwe divisies
kunnen ook over diezelfde grens
trekken en aldus de XJ.N.O.-strijd
krachten niet alleen in een moei
lijk parket jagen, maar misschien
volledig uit Korea buitenjagen. Ver
geten wij inderdaad niet dat China
zeer grote legers heeft, en ze zeer
gemakkelijk naar Korea kan bren
gen, terwijl de U.N.O.-strijdkrach-
ten duizenden kilometer moeten
afleggen vooraleer op het strijdto
neel te kunnen optreden.
En die toestand is ook gevaarlijk
De Veiligheidsraad moet zich in-
DE SPOORVERBINDING
IEPER-ROESELARE... EN
DE BUURTSPOORWEGEN,
REGIE TELEFOON TE
LEGRAAF - POSTKAN
TOREN...
Naar wij uit goede bron ver
nemen onderzoekt de Heer Mi
nister Seghers om op 1 April
ek. tot de volgende afschaffin
gen, over te gaan:
1. 116 lijnen der buurtspoor
wegen in het land. Op de
160 bestaande lijnen zijn er
immers 116 welke met defi-
ciet sluiten.
2. Alle Postkantoren. Er is
een jaarlijks tekort van 480
millioen frank.
3. Alle Telefoon- en Telegraaf -
installaties. Jaarlijks de-
flciet 212 millioen ,frank.
Gezien het weinige belang
onzer gewesten en in acht ge
nomen overigens de treinver
bindingen die reeds afgeschaft
zijn, wat met een stilzwijgende
goedkeuring van de bevolking
in de Westhoek geschiedde, zal
de afschaffing var. de hierbo
ven vermelde openbare dien
sten eerst in de streek Roese-
lare - leper - Poperinge doorge
voerd worden...
Zoals wij verleden week reeds gemeld hebben, bracht de Koninklijke
Prins een bezoek aan Nieuwpoort waar hij bloemen neerlegde bij het
Koning Albert Monument. Wij brengen hierboven nog een beeld uit
deze plechtigheid. De Koninklijke Prins verlaat het gedenkteken na
dat hij er een bloemenhulde bracht. Op de achtergrond bemerkt men
de HH. stadsoverheden van Nieuwpoort.
Paard moet ter plaats worden afgeslacht
Zaterdag 4 November deed er
zich te Bïselare een ongeval voor
dat heel wat opschudding verwekte.
Een vierwieiwagen der kinderen
Van Raepenbusch, met 4.000 kgr.
beten geladen, werd naar de statie
gevoerd voor overlading. Een dei-
broers Roger, mende het paard.
Te Beselare aan de kerk gekomen
waar de weg met een sterke helling
naar beneden gaat wilde de geleider
de gang van zijn wagen remmen.
Door onbekende oorzaak echter
brak de rem en de zware wagen
Voor de herberg De Arendligt het zieltogend paard uitgestrekt
(erwijl de voerder bij het arme dier de velit houdt. Men bemerkt,
duidelijk de aangerichte verwoesting aan de voorgevel des herberg
De Arcud
ken, is het misschien wel gepast,
op de man af de vraag te stellen,
of het niet onbetamelijk is over te
hoge kasten uit te weiden, wanneer
het gaat om de opvoeding van onze
kinderen, waarvoor feitelijk geen
offer te zwaar zou mogen vallen.
We getroosten ons grote inspannin
gen voor de verzekering der mili
taire weerbaarheid van het land. Is
het niet even voor zichzelf spre
kend, dat we n;et op de offers mo
gen zien als het gaat om de morele
weerbaarheid van de natie, door de
opvoeding harer kinderen, in de
geest van de echte democratie, die
dezelfde kinderen morgen misschien
met de inzet van hun leven zullen
moeten verdedigen? Het is géén de
mocratie, de jeugd slachtoffer te
maken van de schreeuwende on
rechtvaardigheden waarvan het vrii
onderwijs het voorwerp is. Hoezeer
ook de Liberalen misschien met
financiële argumentenwillen
schermen, toch kunnen ze de be
wijskracht van de cijfers niet loo
chenen. En de cijfers tonen nu een
maal aan dat het democratische
evenwicht volledig zoek is in de be
handeling van de schooljeugd, al
naar gelang ze de officiële of de
vrije scholen bezoekt.
De oppositie huilt om de uitgave
van 300 millioen fr. ten gunste van
het vrij middelbaar onderwijs.
Nochtans vertegenwoordigt die sub
sidie, vermits er zowat 60.000 leer
lingen zijn in het vrij middelbaar
onderwijs, slechts 5000 fr. per leer
ling. Rekening houdend met de
staatsuitgaven en het aantal leer
lingen. kost één enkele leerling in
het officieel middelbaar onderwijs,
daarentegen 16.000 fr.
En dat is zo reeds sinds jaren,
dan wanneer de eerste subsidie aan
het vrij middelbaar onderwijs nog
moet worden toegekend...
Meen nu nochtans niet dat al
leen het vrij middelbaar onderwijs,
dat totnogtoe van subsidies versto
ken was gebleven, onrechtvaardig
wordt behandeld. In een staatsnor
maalschool. bijvoorbeeld, kost één
leerling 55.000 fr. aan de Staat; de
officiële subsidies aan het aange
nomen vrij normaal-onderwijs ver
tegenwoordigen echter slechts 2.500
fr. per leerling. In de officiële tech
nische scholen kost één leerling per
jaar 30.000 fr. aan de gemeenschap,
in het aangenomen vrij technisch
onderwijs slechts 2.500 fr. In de
staatsuniversiteiten tenslotte (Gent
en Luik) vertegenwoordigen de
jaarlijkse staatsuitgaven per stu
dent 40.000 fr. In de gesubsideerde
universiteiten kosten de studenten
de Staat veel minder, alhoewel toe
vallig de staatstussenkomst in de
Brusselse universiteit per student
veel groter is bijna het dubbel
dan in de katholieke universiteit
van Leuven. Te Brussel komt de
staat immers voor 16.000 fr. per stu
dent tussen, en te Leuven voor
ruim 8.000 fr.
Zulke verpletterende cijfers ten
spijt, durven de oppositieparti ien
nog gewagen van een stiefmoeder
lijke behandeling van het officieel
onderwijs. Durven ze het zelfs aan
de C. V. P. voor verkwisting en fa
natisme aan te klagen... Maar waar
ligt feitelijk de verkwisting? Zet
de cijfers naast mekaar en ge ziet
h?t onmiddellijk: 55.000 tegen 2.500
30.000 tegen 2.500 40.000 tegen
8.000. Is het dan waarlijk aan de
kant van het vrij onderwiis dat er
van gulzigheid en verspilling te
spreken valt?
gaan bezig houden
Sconclusie zijn?
Indien men Rood China als aan- wacht optrekken, en cïl het mate-
Maar over een dictatuur is men
nooit helemaal zeker wat ze zal
doen en hoe ze reageert.
De kwestie waar het op aankomt
is te weten: waarom de Rood Chi
nezen aan 't vechten gegaan zijn.
Daarvoor kunnen nu meerdere
motieven voorhanden zijn.
Het kan gebeuren dat men een
positi'f begin zocht te maken met
de grote operaties van een derde
wereldoorlog.
Misschien gaat het alleen om de
hydro - electrische installaties te
Changjin die omtrent geheel de
industrie van Mandchourije voeden.
Al geloven wij daar niet sterk aan
aangezien dat zeer gerust op een
andere manier kan geregeld wor
den. (Al is er natuurlijk toch dit:
dat, zo die electriciteïtscentrales in
niet-vriendenhanden overgaan, er
altijd een tactisch gebruik kan ge
maakt worden van het bezit van
die centrales.)
Of er zit misschien dit voor:
drukking uitoefenen om door de
andere Staten erkend en tot de
XJ.N.O. toegelaten te worden. De
methode is natuurlijk zonderling,
want 'n normaal mens zal er niet
toe geneigd zijn een vreemdeling
bij zich binnen te laten wanneer
hij de bewijzen ervan in handen
heeft dat die man een specialist is
van de geivapende overvallen.
Realistisch kan het nochtans een
ander uitzicht krijgen aangezien de
vrije wereld er misschien de voor
keur kan aan geven China te er
kennen liever dan in een derde we
reldoorlog gewikkeld te worden.
Een andere mogelijkheid is ook
nog da', de communistische wereld
alleen naar een middel zoekt om
zoveel mogelijk Amerikaanse troe
pen in het Verre Oosten bezig te
houden en dit zolang mogelijk. Alle
troepen die daar worden ingezet
kunnen inderdaad niet elders de
PST
voller en rust- en vredeverstoorder
officieel aanduidt, dan moet de
XJ.N.O. ook officieel gaan vechten
tegen Rood China. (Wat natuur
lijk de droom is van Tsjang Kat
Tsjek.) Maar... China en Rus
land iLebben een defensief verdrag
afgesloten. Dus als China wordt
aangevallen, moet Rusland bijsprin
gen. En nu mag men duizend ke
ren gelijk hebben wanneer men be
weert dat China zelf de aanvaller
is, iedereen weet genoeg dat, vol
gens de communistische waarheid,
een communistische Staat nooit de
aanvaller kan zijn.
En zo zouden tvij binnen Tcorte
tijd toch in de derde wereldoorlog
gewikkeld kunnen worden.
Zal dat gebeuren? Niemand kan
het met absolute zekerheid zeggen.
Persoonlijk denken wij van niet om
de redenen die wij hier al dikwijls
hebben uiteengezet, nl. het atoom-
evenwicht dat nog bestaat in het
nadeel van de Sóvjet-XJnie.
riaal dat daar gebruikt en verbruikt
wordt kan b.v. niet naar Europa
gestuurd worden om de verdediging
van het Westen mogelijk te maken.
(Zie vervolg bis. 2.)
De Hr Segers, minister van Ver
keerswezen, heeft aan het N.I.R.
een brief gericht, waarin hij er om
verzocht de uitzendingen van de
communistische spreekbeurten stop
te zetten. Zo verviel de rede van
de Hr Van Hoorick op 26 Oktober.
Wij vernemen dat de regering
eerlang voor het Parlement een
uiteenzetting zal geven over haar
inzichten betreffende die aangele
genheden. «J
Op 15 November vieren wij het
naamfeest van onze beminde Vorst
Koning Leopold III.
Voor de eerste maal sedert 10 jaar
vieren wij dit feest in een kalme
en serene stemming; er is thans
geen oorlogsverdrukking zoals in de
jaren '40 tot '44, er is ook geen bin
nenlandse strijd meer rond de
Vorst, zoals deze in de naoorlogse
jaren oplaaide.
Voor de eerste maal sedert 10 jaar
is onze Vorst geen krijgsgevangene
en ook geen banneling terwijl zijn
getrouwen deze naamdag herden
ken samen met hem die nog steeds
hun Vorst is.
Wanneer wij, hetzij bij openbare
plechtigheid, hetzij in een intiem
gebed, Gods zegen zullen afsmeken
over onze Koning dan zullen wij
begon in grote snelheid naar bene
den te lopen, het verschrikte paard
voor zich uit duwend.
De voerder stelde alles in het
werk om de dolle vaart te remmen.
De wagen vloog de assebaan op die
naar Geluwe leidt.
De wagen bleek totaal onb"stuur
baar en met voile geweld botste hij
op de voorgevel van de herberg De
Arend, gehouden door Jos. Bou-
ckaert.
Gans de voorgevel met deur en
twee vensters werd ingebeukt. Door
de schok werd het paard ten gronde
gesmeten. Het lag in de herberg
midden het puin van de verbrijzel
de muur.
Dadelijk werd er door welwillende
mensen hulp geboden. De zware wa
gen werd op zij geschoven. Het ge
kwetste paard werd naar buiten ge
trokken daar men hoopte het dier
te kunnen redden.
Telefonisch werd om hulp van 'n
veearts gevraagd om het paard dat
de lenden ingedrukt was af te ma- Voor de Kamer van Inbeschuldi-
ken. Spijtig genoeg was er een uur gingstelling van het Hof van Be-
DE LAATSTE OPSCHIK
De N.735 lag daar rustig aan de
kaai gemeerd, te midden van de an-,
dere vissersboten. Het was echter
betrekkelijk kalm geweest in zake
vis- en garnaalvangst, want de an
dere boten waren voor het meren
deel liever thuisgebleven, trouwens
aan alle masten hingen de haring
netten klaar en overal aan dek was
alles flink opgepoetst om het nieu
we seizoen aan te vangen. Deze reis
was trouwens ook voor de N. 735
de laatste garnaalvaart voor dit
seizoen. Vanzelfsprekend ging de
belangstelling in de haven dan ook
uitsluitend naar de twee boten die
er vandaag alleen waren op uitge
trokken.
Voor de schipper bleef er nu al
leen nog de afzet van zijn vangst
te verzorgen. Gans de reis had hij
het zeer druk gehad met het uit
werpen en het intrekken van de
korre. Het laatste uur, bij de thuis
vaart, scheen er voor hem geen gar
naal of geen vis meer te bestaan,
want het roer eiste zijn volle aan
dacht op. Nu echter de boot stevig
vastgemeerd lag, was het de visser
handelaar die bovenkwam.
Zorgvuldig keek hij alles met ken
nersoog nog eens goed na, want
koopwaar die goed voor de dag komt
is dubbel waard.
De vis werd afzonderlijk In man
den, soort bij soort, gesorteerd
Zelfs voor de platenwerd er
goed naar de grootte gekeken, klei
ne, middelslag en dan van die grote
plakkaten waarmee men gerust een
braadpan kan vullen met één
plaatje
Zelfs een kabeljauw en een mooie
tarbot waren tussen de bult. zij
vormden natuurlijk een schoteltje
afzonderlijk.
De garnaal kwam het laatst aan
We liggen aan wal. Schipper Verb an rit volgt, fier over de vangst, met
'n aanda 'dig oog de vissertering die Tone cn René aan het voltrek-
ken zijn. Een derde hand was wat komen helpen, de sirene in de getroffen hebben, toch blijft het
eerst en vooral zijn grenzeloze edel
moedigheid gedenken.
De misvorming die de moderne
tijd meebracht is misschien wel
dusdanig dat de innerlijke waarde
van edele gevoelens bij velen op een
lager peil geplaatst wordt. Het recht
van de sterkste heeft de eerlijkheid
In de hoek geduwd met als logisch
gevolg dat de vruchten ener twin
tig eeuwen oude Kristelijke be
schaving dreigen weggevaagd door
het brutaal geweld. Al het overige
telt niet meer.
En toch heeft Koning Leopold TH
bewezen dat er waarden zijn die
hoger staan en die onvergankelijk
zijn.
Toen hij terugkeerde in zijn land,
einde Juli van dit jaar, wist hij dat
het zijn volle recht was hier terug
te keren, hier te blijven en te re
geren.
De Vorst wist hoe honderdduizen
den, millioenen ja, hem op de han
den droegen en hem eerden. Doch
de Vorst wist evneens dat enkelen
die geen bloed zouden sparen, want
het was het hunne niet. met op
stand en geweld goochelden om hun
eigen kleine ambities te doen zege
vieren.
Op dat ogenblik, toen het land
in een broederstrijd dreigde ten on
der te gaan, heeft Koning Leopold
bewezen een edelmoedig Vorst te
zijn.
Hij wilde geen bloed vergieten
rond de Troon. Zij die hem trouw
gebleven waren werden diep getrof
fen in hunne schoonste verwachtin
gen, doch het Vorstelijk Gezag'
bleef gehandhaafd en werd opge
dragen aan de Koninklijke Prins.
Wij zullen op deze 15 November
voornamelijk deze edelmoedigheid
van de Vorst gedenken en hem
daarvoor dankbaar zijn. De vrede
die niemand kon herstellen heeft
hij hersteld, de oplossing die nie
mand vond heeft hij gevonden, niet
in het brutale bloedvergieten maar
in de karaktervolle edelmoedigheid.
Voor dergelijke daad immers is er
meer moed en karaktersterkte no
dig dan om mensen elkaar te laten
uitmoorden.
Het kwaad van de tuchtloosheid
had immers 10 jaar lang alle eer
bied voor overheid en gezag vernie
tigd. De Koning was te edel van
hart om zich het recht toe te eige
nen de wanverhoudingen welke
10 jaar lang ingekankerd waren
met een bloedbad weer recht te
zetten.
Zo gaat Leopold III als een groot
Vorst de geschiedenis in. Geschie
denis echter wordt slechts op lange
afstand geschreven wanneer de
schaduwen der gebeurtenissen hun
grootste omvang bereikt hebben in
het licht der avondzon. Dan zal er
misschien wel ooit een geschied
schrijver gevonden worden die ach
ter de naam van Koning Leopold III
het epitheet zal voegen: de Edel
moedige.
Hoe pijnlijk de voldongen feiten
de koningsgetrouwe bevolking ook
mijn had immers geloeid en het was tijd dat de vangst aan boord
lag! Gezwierig gaan de vissoorten de mandjes in voor de laatste
maal...
na het ongeval nog geen veeartse-
nijkundige hulp ter plaatse.
Het toneel van het ongeval bood
de aanblik van een ware catastro
fale verwoesting. Midden de ver
nielde muur en verpletterde meu
bels der herberg lagen de beten in
het wilde rondgezaaid. Voor de
herberg lag het paard te zieltogen
terwijl de voerder er snikkend bij
zat en het arme dier over de kop
streelde.
Gelukkig nog dat er geen verdere
ongevallen te betreuren zijn en er
geen personen gekwetst werden.
Achteraf werd de afslachting van
het dier ter plaats door de veearts
bevolen.
roep te Gent, verschenen Dinsdag
de beschuldigden inzake het dyna
miteren van de IJzertoren.
Onder de aanwezige beschuldig
den bemerkte men de Oud-Senator
Hubert De Groote en Kapitein Sa-
myn. Senator Ancot verdedigt zijn
gewezen collega De Groote. Mees
ters De Baeck en Smets verdedigen
de belangen van het Comiteit der
Bedevaarten aan de IJzer. terwijl
Meester Van Dieren optreedt voor
de belangen der familie Van Raem-
donck.
Dhr C. Delahaye. substituut van
de Procureur Generaal, kant zich
tegen de verzending van deze zaak
naaf üe.t Assisenhof, soals de be
sluiten van de burgerlijke partij dit
vragen. Hij verzoekt ontslag van
rechtsvervolging aan de beschul
digden te verlenen. Hij is van oor
deel dat door de burgerlijke partij
de magistratuur werd in opspraak
gebracht door te wijzen op de wrij
vingen die tijdens het onderzoek
rezen tussen de Onderzoeksrechter,
dhr Delaere, en het Parket-Gene
raal.
Door de verdedigers De Baeck en
Smets wordt op de bezwarende ver
klaringen gewezen van Onderzoeks
rechter Delaere in verband met fei
ten die hem door Senator De Groo
te werden bekend gemaakt en zij
verzoeken de zaak naar een Assi
senhof te verzenden.
(2 if vervolg bi», ZJ
de beurt en wanneer schipper Ver-
banck dit deel van de vangst na
keek, liet hij zich door niemand
helpen. Zorgvuldig werden de sma-
kelijke rood-bruine dingetjes nog
eens gekeurd. Heel de vangst moest
nog een laatste maal door de zeef,
om zeker te spelen met schone waar
aan wal te komen.
Toen te 13.30 uur de sirene van
de vismijn loeide, stonden er acht
manden netjes klaar aan dek.
NAAR DE MIJN
Het loeien van de sirene is voor
de vissers het teken dat zij met hun
koopwaar verwacht worden in de
vismijn.
De Mijn te Nieuwpoort is een
net gebouw, dat er uitziet als een
overdekte halle, die langs de zijde
van de kaai openligt. De vissers
moeten dus niet ver lopen om hun
waar aan de man te brengen.
De acht manden werden'met een
losse lier aan wal gehesen, daar de
N.735 betrekkeljik lager lag dan de
kaaimuur. Dienstvaardige handen
hielpen de last aan land overnemen
en op een lange rij. telkens een
mand tussen twee dragers, stapte
de karavaan op.
Zeer druk was het er niet in de
ffiüh. sleebts twee vissen
waren uitgevaren.
DE WEGING
Van 13.30 tot 14 uur is er dus
voldoende tijd om in de mijn zelf
alles klaar te maken.
Eerst werd mand na mand de
vangst gewogen op een zeer nauw
keurige automatische weegschaal.
In de kipbak van de weegschaal
wordt iedere mand afzonderlijk uit
gegoten. Het bedienend personeel
tekent het gewicht op een briefje.
Dadelijk wordt de bak omgewipt en
de vis verdwijnt weer in de mand.
Boven op de mand wordt het brief
je met het gewicht vastgehecht en
zo wordt in zeer korte tijd de ganse
vangst van de dag gewogen.
(Zie vervolg bis. 6.)
onze hoogste plicht de onderdanig-
heid aan het Vorstelijk Gezag, vol
gens de wens van Z. M. de Koning,
over te dragen aan de Koninklijke
Prins. Daze onderdanigheid zullen
wij ook bij gelegenheid van dit
naamfeest belijden.
Uit de officiële Franse statistie
ken blijkt, dat België het land is
dat in 1949 het meest toeristen
heeft geleverd in Frankrijk. Op 'n
totaal van 2.800.000 toeristische be -
zoeken aan Frankrijk, waren er
ruim 1 millioen 100.000 uit de Be-
neluxlanden en de overgrote meer-
fleföfitó teryfta uit België,
Op Zaterdag 11 en Zondag 12 No
vember gaan te Roeselare, in het
Klein Seminarie, de Jaarlijkse Stu
diedagen van het Mannenvertcnd
voor K. A. door. Op het progrp.n :a:
Zaterdag 11 Nov., te 16 30 rVr.
«Is ons Vlaams en kristel','k i-
goed nog beveiligd? door Dr. ."an
de Spot.
Zondag 12 Nov., te 9.30 uur: Wii
en het Socialisme door Meeste
Michiel Vandekerckhovs.
Te 14 uur: Slotvergadering met
rede van Z. E. H. Kan. Dubois.
De toegang tot deze studiedagen
is gratis. Daar in het programma
waarlijk problemen van de tijd
voorkomen, wordt verwacht dat
deze dagen een zeer groot succes
zullen gemeten bij allen die met
de toekomst van ons volk bekom»
»Jtk
POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Iz&gem Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten).