door Jef FIERS uit de oude "Lichterveldse Trekzak,, opgetoverd Onze Week-end Reportage iv 1 si het wekelijks nieuws 5 m- ZaïerSag 13 Jafi. Ï05I. «b» Bla'dz. 12, i 1: - A'a zijn eerste bezoek aan Scan dalli in Italië, kwam Fiers terug met een nieuw accordeon, gebouwd volgens zijn eigen gegevens. Dit accordeon droeg reeds de naam FIERSals merk. DE OUDE TREKZAK Om een plaats in de geschiedenis te veroveren is er ook voor een mu ziekinstrument een zekere ouder dom vereist, want geschiedenis wordt slechts op afstand geschre ven. Over een oude geschiedenis en roemrijke voorvaderen kan ech ter de eenvoudige trekzak zoals men te lande nog dikwijls de har monica noemt, niet bogen. Zelfs kan niet met zekerheid ge zegd wie de uitvinder van dit in strument is, want schier gelijktij dig kwamen in Oostenrijk, Duits land en Frankrijk dergelijke instru menten in gebruik. Een Oostenrijks orgelbouwer kwam in het begin der 19e eeuw op de gedachte een draagbaar orgel te bouwen. :en orgel wel te verstaan met blaasbalg en al. Hij ontwierp een model dat in princiep tot op heden onveranderd bleef. De blaasbalg van dit instrument wordt gevormd door een open en toegaand «boek», een navolging dus van de blaasbalgen der kerk orgels. Orgelpijpen konden natuurlijk niet gebruikt worden doch het klei ns kamerorgei, harmonium ge noemd, deed de oplossing aan de hand. Hier waren immers dunne metalen plaatjes van verschillende lengte en dikte de klankvoortbren gers. De wind die door een lang werpige opening geblazen werd, deed het plaatje trillen zodat een klank werd voortgebracht. Op deze wijze kon men in een klein instrument, heel wat tonen samenbrengen. De eerste bouwers schikten het daarbij zo, dat bij het in- ot uittrekken een verschillende toon voortgebracht werd. Op deze wijze kon het speelklavier met een bepaald aantal toetsen juist het dubbel aantal klanken voortbren gen. Het rechterklavier gaf bij dit nieuw instrument de melodie ter wijl het linkerklavier voorzien was van bastoetsen, de koperen lepels zoals zij naar hun vorm toen ge noemd werden, die voor de bege leiding zorgden. Bij de eenzame bergbewoners in Tyrol was dit instrument een wel gekomen gast, het was het accor deon dat in de berghutten ont spanning en vreugde bracht. De Duitser F. Buschmann nam te Berlijn in 1822 de bouw van accordeons ter hand. Men noemde het toen de HANDEOLINE In Frankrijk was het C. Buffet die in 1827 met de eerste «sleutel-accor deon» voor de dag kwam. De Duitse 'accordeons maakten het meest opgang. Nu nog vindt men op oude rommelzolders van deze Instrumenten met hun grote koperen bassleutels en men zal er misschien nog wel vinden in de handen van een arme leurder die het instrument van vader erfde, er als kind leerde op spelen en van deze trouwe vriend niet scheiden kon... OP VEROVERINGSTOCHT Piano, spinet, orgel of harmo nium waren toen rijkemansinstru- menten, buiten het bereik van de gewone man. Wel had het vioolspel ook bij de eenvoudige mensen in gang gevonden, doch hoe gevoelvol en meeslepend de viool ook wist te zingen, zij kon bet maar moeilijk zonder een begeleidingsinstrument stellen. Het accordeon bracht echter de oplossing. Hiermede immers kon er volledige muziek gemaakt worden, zang en begeleiding. „Daarbij was het een handig in strument dat, eenmaal toegeplooid, niet veel plaats Innam, terwijl het op de koop toe niet al te kostelijk uitviel. Stellig waren dit al redenen waarom de zwerver er naar greep om het met zich mede te nemen op zijn verre tochten. Daarom ook was het voor de matroos een goede gezel. Zo werd stilaan de harmonica of het accordeon het volkse instru ment bij uitstek. Een schaduwzijde echter was er aan dit alles: de nochtans zo ge moedelijke trekzakwerd lange jaren als een muziekinstrument van mindere rang beschouwd. Zelfs nu nog moet het hard en flink vechten voor zijn burgerrechten in de mu ziekwereld, niettegenstaande de ho ge graad van muzikale volmaakt heid die én door het instrument zelf én door zijn bespelers bereikt werd. DE MINNESTRELEN DER 19» EEUW De Minnestrelen die in de Mid deleeuwen Europa afreisden met vedel en doedelzak, waren in het begin der 19» eeuw reeds vergeten en slechts hier en daar trok een vioolspeler van deur tot deur, maar dat was dan ook meestal een blinde die met zijn innig spel de mensen een ogenblik verstrooiing bracht. Op kermis en jaarmarkt, begeleid de de liedjeszanger zijn zang met vioolspel, doch stilaan werd ook deze speelman een zeldzaamheid. Bij de rondzwervende zigeuners en boskanters werd ondertussen dit nieuwe instrument met zijn volle welluidende klanken, een welkome gast. Van uit de havensteden drong de harmonica onze steden binnen. In de drankgelegenheden rond de ha- De geschiedenis der muziek Is oud en klimt op tot In de eerste tijden der mensheid. Muziek is immers een gevoelsuiting en alle volkeren hebben steeds getracht bij middel van een of andere speeltuig klanken voort te brengen die hun innigste gevoelens tot uiting brachten. Van ons Vlaamse volk zegt men dat het een volk van diohters is en dat Is waar. Maar wanneer wij alles eens van dichterbij bekijken zouden wij dan niet veeleer mogen zeggen dat wij een volk van MUZIKANTEN zijn? Een dichter is een begenadigde ziel en slechts af en toe rijst er hier of daar zo een begenadigde op die dan zijn volk in zijn eigen roem laat delen. Doch muzikanten die vinden wij hier bij de vleet. Hoeveel Fanfares en Harmonieën zouden er in West-Vlaanderen bv. verborgen zitten? Wij zullen echter een volkse Week-End Reportage over dit volks onderwerp niet met droge cijfers vergallen. De volksgeliefde schrijver, Ernest Claes, heeft de Vlaamse muzikanten vereeuwigd in zijn meesterlijk boekje «De Fanfare der St-JansvriendenWij hebben in die rake schilderingen gebeten als in een stuk beste boterkoek. Men kan zich in Vlaanderen geen stoet of processie, geen ontvangst of volksfeest in denken zonder de blinkende instrumenten van «'t Muziek». Een muzikant en een pint schui mende bruine dat hoort bij ieder feest in Vlaanderen want een muzikant krijgt van 't danig spelen steeds een droge keel... Doch deze kunstuiting is niet de grens van ons muzikaal leven. Piano en viool zijn in vele gezinnen de geliefde huisinstrumenten, maar er is daar nog een bescheiden speeltuig dat een zeer grote rol speelt in het leven van ons volk en dat misschien wel enkele tiental len jaren op de achtergrond bleef. Thans maakt het een veroveringstocht door de wereld omdat het ontwikkeld werd tot een volwaardig en artistiek speeltuig dat voor geen mede dinger moet onderdoen in zijn oorsprong en ontwikkeling. Ook een der grootste bespelers van het accordeon die het instrument zelf tot een hoge ontwikkeling bracht willen wij hier aan onze lezers voorstellen, we noemen Jozef Fiers, de accordeonist bij uitstek. Het ware onzin de opgangsperiode van dit volkse instrument te behandelen zonder van Jef Fiers te ge wagen. Fiers leefde voor zijn instrument en hij wist het dan ook te verheffen en beter uit te bouwen. die accordeon speelde daar graag voorbij, want Fiers was bekend als een groot liefhebber. Hij ging er fier op een handig speleman te zijn zonder dat hij een noot muziek kende. «Een goed gehoor man, dat is alles», zegde hij lachend tot zijn stamgasten, terwijl hij de trek- heuvel 4.te f-U-kia-k <aIe. 2. SjLcttJ-cÜ-a' A v-.C, Zo zag er de Lichterveldse trekzak, merk a Twee Sleutelsuit. Het was eigenlijk het type van accordeon zoals deze in Duitsland oor spronkelijk gefabriceerd werd. De lange koperen «baslepelsv> waren karakteristiek bij dit instrument. Tot voor 1940 kon men op menige kermis of markt deze trekzaknog zien bespelen. vens werd de trekzak stilaan een ingeburgerde vriend. Ook de bos kanters die het land rondtrokken, vonden er een reisgezel in en wel dra was er geen rondtrekkend lied jeszanger meer of hij hield bij het zingen zijner eigen composities, een trekzak in de handen die open en toe golfde terwijl de speleman er de mooiste klanken uit toverde ter begeleiding van zijn lied. Gedurende gans de 19» eeuw zou het accordeon aldus het speeltuig blijven van de zwerver, terwijl die genen die de muziek als kunst of nobel tijdverdrijf beoefenden, eer der afkerig stonden tegenover dit speeltuig van mindere rang. In de herberg was de speleman altijd welkom en graag gezien. Door de dichte tabaksrook klonk zijn stemmige melodie daar ergens van af een verhoog terwijl de bezoekers in de gepasts stemming waren om er nog een glas op te zetten. De herbergier zorgde dan ook goed voor zijn speleman, want zo'n kerel bracht altijd zaad in het bakske. Doch terwijl de geleerde muziek beoefenaars, die' viool- en pianospel in ere hielden en als de hoogste graad der muzikale ontwikkeling beschouwden, hun banvloek uit spraken over datblikken muziek ging de Harmonica zijn weg en nog wel een weg die de wereld zou ver overen. IN «HET HAEF MAANTJE» Het trekzakspelenwas aldus rond de jaren 1890 zeer verspreid in ons land, doch werd schier uit sluitend beoefend door rondtrek kende muzikanten. Aan het model van het speeltuig zelf was schier niets gewijzigd, het was nog vrij wel onveranderd in dezelfde vorm zoals het 70 jaar vroeger op de we reld was gekomen. Op St Amandsberg te Gent, had den deze rondreizende muzikanten een gezellig rendez-vous gevonden Jn de herberg Het Half Maantje gehouden door Louis Fiers. Rond het jaar 1900 reeds kwam iedereen zak» een wijl aan de kant zette en achter de toog sprong om grote potten gerstenat te tappen voor zijn klanten. Het Half Maantje draaide goed want Louis Fiers zelf zorgde er voor muziek terwijl er op de maat van een lustige wals een flink stukje gedanst werd. Wanneer de Gentse feesten de stad in rep en roer kwamen zetten, dan was het kunt halen», had vader al lachend tot Jef gezegd, toen deze het in strument met de vingers streelde. De jonge Fiers verdween met zijn nieuwe accordeon naar zijn kamer en oefende, Een paar dagen later mocht va der Fiers afdokken, want zoonlief speelde dat het buiste. Geen gewone deuntjes ditmaal, maar een Polka, een Marche, een Scottish... Was dat een spel dien avond. Als afgesproken waren al de oude trek zakspelers naar Het Half Maan tje gekomen en zaten daar te luisteren met open oren en mond. Blinde Kamiel, die als de beste speler van allen gold, zat daar er- fens verdoken in een hoekje, stil snikken. Twee grote tranen vie len uit zijn dode ogen. «Dat is muziek gelijk wij er in de hemel zullen horen», stamelde de sukkelaar. «Jef jong, gij wordt de sterkste accordeonist van heel de wereld, nu kan ik gerust ster ven Zo kwam de jonge Fiers op het verhoog in vaders herberg. Hij speelde er avond na avond en ieder een wist nu dat de oude Fiers een opvolger had die door zijn kunde zijn vader verre zou overtreffen. NAAR HET CONSERVATORIUM Tussen de gewone klanten van Het Half Maantje mengden zich nu ook muziekliefhebbers en echte kenners. Zij gaven aan vader de welgemeende raad de jonge muzi kant naar het Conservatorium te zenden. Daar wilde vader niet van weten. Thuis stond er een fonograaf met een paar platen als Dichter en Boer van Frans von Suppé en Wil lem Tell van Rossini; Jef moest het daar maar leren achter spelen. Doch Jef droomde er van grote stukken te kunnen uitvoeren. Mu ziek lezen, dacht hij, en dan kan ik alles spelen. Jef bekwam dan toch uiteindelijk toelating naar het Conservatorium Op de markten, kermissen en vooral bij gelegenheid van de Hoppe- pluk in het Poperingse zijn toneeltjes zoals hierboven afgebeeld geen zeldzaamheid. De gebezigde instrumenten zijn thans wat moderner geworden, doch de trekzakis toch nog altijd van de partij. fiers met zijn reuze-accordeon en zijn dwerg. De speelman kan na- tmtrUjk het reusachtig tuig niet dragen en moet het op de grond laten rusten terwijl hij er achter staat om het te bespelen. bij «Het Half Maantje» altijd een drumihen en duwen om binnen te geraken. In die wereld van volkse muziek zag Jef Fiers het leven. De oude harmonica had meteen een nieuwe bestemming gekregen en vader Fiers kreeg een nieuw beroep, want als de kleine 's avonds zijn slaap niet kon vinden, en dat gebeurde wel eens, dan mocht vader er de trekzak bij halen om zijn spruit in slaap te wiegen. Zo groeide Jef Fiers op midden in de muziek. Het baarde dan ook geen verwondering dat de opgroei ende knaap naar vaders oude accor deons greep en er stilaan de eerste klanken uit" toverde. Louis volgde welgezind de pogin gen van de knaap en verklapte het tussen pot en pint wel eens aan een klant dat de kleine goede oren had. Vader Fiers immers dacht er niet aan zijn zoon lessen in de muziek te doen nemen, hij rekende slechts op het gehoor en dat was hem vol doende. Jef had inderdaad een fijn muzikaal gehoor, zo fijn zelfs dat hij wel eens de wenkbrauwen zou opgetrokken hebben wanneer zijn vader volksdeuntjes aflapte op de accordeon. De jonge muzikant wilde beter, steeds beter... Vader Louis had dikwijls zelf de opmerking gemaakt dat die accor deons met de 24 koperen lepels als bassen toch dèt niet waren. De begeleiding voldeed zijn gehoor nog niet. Jef zocht eveneens naar een beter instrument. DE STALPAANDER Intussen waren de fabrikanten evenmin bij de pakken blijven zit ten. Een nieuw soort accordeons kwam op de markt, de eerste chromatische waar bij het in- en uittrekken de toon dezelfde bleef. Met de drie rijen toetsen zag het ding er zeer volledig uit. Het kostte Jef Fiers weinig moei te zijn vader er toe over te halen zich dit instrument aan te schaffen en de eerste Stalpaanderdeed weldra zijn intrede in «Het Half Maantje «Vijf frank voor u, jongen, als ge uit dat ding fatsoenlijk muziek te trekken. Hij wilde en zou er komen. Solfège leren, dat ging nog, maar toen het er op aan kwam het in strument aan te duiden dat hij zou leren bespelen, bleek dat een accordeon in het Conservatorium niet toegelaten was. Om echter zijn kans van verdere ontwikkeling niet te laten ontglippen, gaf Jef Fiers zich aan voor de lessen in Cello. Bij het eindexamen kwam Jef met de eerste prijs naar huis. Zijn eerste liefde echter verloochende hij niet. Muzikale kennis bezat hij thans voldoende en de jonge mu zikant greep terug naar zijn accor deon. Nu echter was het geen lou ter spelen meer, doch wel ernstig studeren. BIJ SCANDALLI IN ITALIË Scandalli, een grote accordeon fabrikant in Italië, maakte na de eerste wereldoorlog heel wat ophef met zijn zeer gezochte instrumen ten. Jef Fiers trok zijn stoute schoenen aan en vertrok naar Ita lië, recht naar Scandalli. Scandalli bekeek aandachtig de jonge Vlaming die daar voor hem zat. Een Vlaamse Pater, die in een klooster in de omtrek verbleef, speelde tolk en Scandalli trok grote ogen toen hij vernam dat die jonge kerel met raadgevingen voor de dag kwam om de bouw van zijn in strumenten aanzienlijk te verbete ren. Toen echter de jonge virtuoos een paar nummers ten beste gaf op een accordeon die Scandalli hem ter beschikking stelde, begreep de instrumentenbouwer dat er met die volks jongen zaken te doen waren. Fiers vertrok kort nadien terug naar huis. De accordeon die hij meedroeg was uiterlijk zoals hij er thuis een had; de binnenconstructie echter was naar de richtlijnen van de jonge Fiers uitgevoerd en ver beterd. Hij had tevens van Scan dalli de alleenvertegenwoordiging voor België bekomen voor deze in strumenten. NIEUWE KLANKEN IN «HET HALF MAANTJE» In Het Half Maantje begon het leven een ander rhythme te krijgen. Jef Fiers was teruggekeerd uit Na het eerste optreden van Fiers in het cirkus Medrano te Parijs, V. I. n. r. bemerkt men Grock, Géo Lolé en Fiers die samen in Me drano als een trio van clowns optraden. Italië met zijn nieuw instrument. Hij studeerde verder aan het Con servatorium, ditmaal echter zat hij in de hogere sferen der muziek, in deze der fuga en van het contra punt. Zaterdag, Zondag en Maan dag echter gaf hij zijn concerten in vaders herberg. Geen wals of polka meer, doch muziek die vroe ger alleen in de grote concertzalen weerklonken had. Als de jonge Fiers speelde, dan zweeg iedereen en men luisterde bewonderend als naar een groot meester. Chopin en al de klassiekers werden op een eenvou dig accordeon vertolkt. Deze jonge virtuoos durfde dat aan. GEEN SANT IN EIGEN LAND Beroemdheden worden zelden in eigen land naar waarde geschat. Vreemden die hier toekomen met impressario en veel Barnum-recla- me, hebben het gemakkelijker. Jef Fiers zou niet aan deze regel ontsnappen. Zij die hem hoorden, bewonderden zijn spel en daarbij bleef het. De eenvoudige volksjon gen, kunstenaar bij Gods genade, zou eerst in het buitenland roem en eer moeten oogsten. Pas dan zou men bij eigen volk begrijpen welk talent er in deze kunstenaar schuil ging. Het toeval was hem hierbij dien stig. In het nieuwe Circus te Gent trad de wereldberoemde Parijbe clown Grock op. Grock bespeelde verschillende instrumenten, viool, piano, gitaar, mandoline... doch de onverbeterlijke clown, die het pu bliek een ganse avond aan het la chen kon houden, speelde ook ac cordeon. Toen Grock echter daar mede uitpakte bleef het na zijn nummer muisstil in het grote Cir cus. Grock kon gelukkig de situatie redden met een grap uit te halen, doch hij wist meteen dat er aan zijn accordeonspel iets haperde. Na de vertoning sprak hij Bentos, de hotelier bij wien hij met zijn personeel logeerde, over deze tegen, valler. Deze liet hem verstaan dat het Gents publiek in zake accor- deonmuziek wat anders gewoon was. Grock vernam aldus meer over Fiers en reeds 's anderendaags na de avondvertoning stond de we reldberoemde Grock tegenover de eenvoudige volksjongen Fiers. Deze laatste speelde voor Grock en de clown begreep onmiddellijk waarom de Gentenaars zijn accordeonspel niet toejuichten. De wereldberoemde clown Grock besefte dat hij hier het middel voor het grijpen had om zijn tanende ster wat op te frissen. Hij maakte een accoord met de jonge Fiers en deze besloot met Grock mede te gaan naar Parijs, waar toen het curcus Medrano grote ophef maak te. IN CIRCUS MEDRANO De Parijzenaars waren verwend door de fijne nummers die het circus Medrano hen steeds ten beste gaf. Fiers zou hier optreden aan de zijde van Grock; voor de gele genheid echter was de eenvoudige volksjongen in een clown-pak ge stoken en figureerde voor de domme August, een clown die zich telkens opnieuw laat beetnemen. Grock liet Fiers maar flink spelen en rekende er op dat men de schone muziek ook wel op de rekening van Grock zou schrijven, want hij zelf had ook een accordeon vast. Toen de toejuichingen als een orkaan over het circus opgingen, voelde Grock echter maar al te wel dat dit applaus niet aan zijn adres gericht was, doch wel tot zijn partner. Het publiek eiste maar muziek, de nieuwe accordeonist moest zich nog eens laten horen. Alfons Medrano, de eigenaar van het circus verscheen toen zelf in de piste en dankte het publiek voor de ovatie. Toen de directeur echter mededeelde dat de nieuwe artist een Belg was, klonk het als een storm: «Vive la Belgique, Vive 1' Accordéon Parijs had een nieuwe ster ont- dekt aan de kunstenaarshemel. Voor Grock was dit het begin van het einde... Nog een maand werk ten beiden samen, doch het kon- trakt dat toen verviel, werd niet hernieuwd. STEEDS BETER Fier. kwam terug naar eigen land en zette zich aan de studie Hij begreep dat er bij het groot publiek iets te veroveren was. Opnieuw reisde hij naar Italië waar hij deze keer bij Scandalli een welkome gast was, want Scan dalli kende de verdienste van deze virtuoos. Fiers had echter goede plannen op zak en deze werden ginder tij dens zijn verblijf met zorg uitge werkt. Toen hij terug in ons land kwam, had hij niets minder medegebracht dan een reuze-accordeon. «Mijn nieuwe trekzak», zei Jef al lachend toen de reus uit zijn kist gehaald werd. DE REUZE-ACCORDEON Inderdaad het was een reus in zijn soort. Het instrument mat zo maar eventjes een meter vijf en tachtig in de hoogte en het woog 102 kg. Er waren 365 melodietoet- sen en duizend bassen. Fiers hield echter blijkbaar van kontrasten en had ook een klein doch volledig accordeon laten maken, een accor deon van 15 cm. hoogte met 38 toetsen en 60 bassen. Met deze twee speeltuigen zou Fiers zijn eigen weg gaan. Zijn eer ste optreden deed hij in zijn vader, stad Gent en wel in het Nieuwe Circus waar hij destijds Grock had leren kennen. Het publiek was een en al be geestering voor zijn stadsgenoot. De oud-leraar van Fiers, professor Poels, die hem destijds les gegeven had in notenleer, ging op een avond zijn gewezen leerling beluis teren en was vol bewondering over zijn spel. Prof. Vermeulen, die les gaf in Cello en dus de jonge Fiers onder handen gehad had, liet zich door prof. Poels zeggen dat er een Ame rikaan in het Cirkus optrad met een accordeon. Een accordeon had nooit in de gratie gestaan bij prof. Vermeulen, ja, hij herinnerde het zich nog goed dat destijds een van zijn beste leerlingen, een primus nog wel, hoe heette die kerel nu ook weer, zich ook met accordeonmuziek had be zig gehouden. Hij wilde nu toch die Amerikaan eens horen. Prof. Ver meulen was een en al bewondering voor dat prachtig spel. Tijdens de pauze stelde prof. Roels voor even de artist in zijn loge te gaan groe ten. Graag zei prof. Vermeulen, doch ik ken geen Engels Geeft niet, collegaantwoordde de an dere, «t zal wel gaan zonder En gels «Dag heren», begroette hen een zware mannenstem, Jef Fiers stond voor zijn twee oud-leraren. Prof. Vermeulen erkende zijn leerling, wenste hem hartelijk geluk. In de hogere wereld der muziek telde de trekzak een bewonderaar meer. TERUG NAAR MEDRANO Fiers kende thans de te volgen weg. Hij keerde terug naar Medrano te Parijs. In het midden van de piste heeft Fiers zijn accordeon opgesteld. Ro de, groene en blauwe lampjes ver lichten op feeërieke wijze het to neel. Fiers speelt deze avond het openingsstuk terwijl de muzikan ten van het circusorkest de strijk stok hebben neergelegd en zelf aandachtig toeluisteren. Plechtig klinkt door het circus het openings stuk tot Willem Tell van Rossini. De verbaasde Parijzenaars speuren aandachtig de piste af, is dat een accordeon? Of is het een gans or kest? 't Is de eenvoudige Jef Fiers die daar de verblufte Parijzenaars een staaltje geeft van zijn kunnen. Nauwelijks echter zijn de laatste tonen uitgestorven of daar donde ren de toejuichingen los. De accordeonroept het pu bliek, «terug de accordeon»... Me drano weet geen raad met het pu bliek... en laat Fiers herbeginnen. Zo begon voor Fiers zijn triomf tocht, een tocht tijdens dewelke hij overal geestdriftig toegejuicht wordt. In alle landen waar hij op treedt, wijden de bladen ganse ko- lonnen aan deze virtuoos. Na een optreden in verschillende Franse steden, gaat het naar Ber lijn, waar hij een gevierde gast in het Wintergaxtenis, vandaar gaat het naar Stockholm. Ook Ita lië krijgt zijn bezoek. Te Londen treedt Fiers op voor de micro van de B.B.C. Van uit Amerika komen d e uitnodigingen toegestroomd, want zijn faam werd ook aldaar door ners en radio verspreid. Vader Fiers verzet zich echter tegen deze reis. Dat is te ver jon gen, dan zien wij u niet meer te rug Jef blijft dan maar liever in Europa. Het ontbreekt hem hier trouwens ook niet aan werk. Tot op het ogen blik dat een nieuwe wereldbrand uitbrak reisde Fiers aldus Europa rond. DE OPGANG VAN DE HARMONICA Voor dit eenvoudige speeltuig was eindelijk belangstelling gewonnen. Tot deze aanwinst in belangstel ling die de laatste 15 jaren kon vastgesteld worden, geeft zeker ook het feit aanleiding dat er in de bouw van de accordeons zelf een grondige wijziging aangebracht werd. Tot nogtoe immer» wm het melodie-klavier voorzien van ronde knopjes zoals de kant der bassen. Sommige fabrikanten echter brach ten hier een zeer merkwaardige nieuwigheid te pas. Zij vervaardig den accordeons waarvan het melo die-klavier bestond uit toetsen zo als deze van het pianoklavier. Oude accordeonspelers zien wel geen gaven in deze wijziging en houden liever aan het knoppen systeem. Voor de gewone liefheb bers echter die b.v. piano leerden is dit een verlokking want op zo'n accordeon met pianoklavier kan een gewoon pianist al heel spoedig zijn plan trekken. Zo bemerkte men de laatete ja ren dat langzamerhand de accor deon overal binnendrong. Op dit gebied heeft de West-Vlaamse ac cordeon! abri ek Callewaert, die reed» van oudsher bekend is om haar Lichterveldse accordeonsmerk «De "twee Sleutels», zeer verdien stelijk werk gedaan. Thans heeft zelfs het accordeon in menige onderwijsinrichting haar intrede gedaan. Jeugdverenigingen ziet men op stap gaan in de Zo mermaanden en in hun midden zit er stellig een jeugdig accordeonist die hun blijde liederen begeleid. De achting die men thans heeft voor het harmoniea-muziek, voor die vroeger zo vulgaire trekorgel, is grotendeels te danken aan een man als Fiers die opzettelijk de vulgaire tjingel-tjangel muziek uit zijn programma-boekje schrapte en de werken van grootmeesters uit voerde op zijn edel instrument. Het orgel gold steeds als het vol ledigste instrument, doch Fiers be wees duidelijk dat er uit een ac cordeon even veel te halen is. Dit is niet aan iedereen gegeven, inderdaad, doch een virtuoos als Fiers staat reeds niet meer alleen, want hij kreeg navolgers in den lande. Kijk maar naar de accor deonprijskampen die overal inge richt worden en waar zelfs jeugdi ge mensen, ja dikwijls Jongens en meisjes die met moeite de kinder schoenen ontgroeiden, met mooie prijzen naar huis gaan. HET HAMMONT-ORGEL Steeds beter is nog altijd de leu ze van Fiers. Ook de laatste jaren is deze zoeker niet werkeloos ge bleven. Het Cinema-orgel trok zijn aan dacht, want daar zaten klanken in die hij nog niet kon vertolken. Samen met de Gentse orgel bouwer Eich toog hij aan het werk en bouwde zijn droom tot werke lijkheid om. Zo ontstond het Hammont-orgeL Het instrument weegt 700 kgr. Het is feitelijk een orgel voorzien van alle mogelijke muzikale registers. Een motor zorgt voor de nodige ge perste luch terwijl gans het in strument geleid wordt van op het klavier van een accordeon dat met een speciale leiding met het orgel verbonden is. Dat was de droom van Fiers die hij trouwens op schitterende wijze verwezenlijkt heeft. Met dit speel tuig kan hij doen wat hij wil. Piano, fluit en viool en alle moge lijke andere instrumenten worden er, hetzij afzonderlijk, hetzij in samenspel, op prachtige wijze weer gegeven. Vlaanderen is een land van kunstenaars. Zo velen reeds droegen de roem van onze streken de wereld rond, hetzij door hun uitvindingen, het zij door hun kunst. Fiers deed en doet het nog steeds met beide te samen. Hij is virtuoos en uitvinder omdat het accordeon een brok van zijn leven werd en de liefde voor zijn Instrument hem ertoe brengt die steeds tot hogere volmaaktheid te brengen. De trekzakzoals het accor deon wel eens smalend genoemd werd, heeft een wereldverovering gedaan. Hier bij ons stond de ba kermat van dit instrument niet, doch wij kunnen en fler op zijn, dat een der onzen door zijn talent en zijn werkkracht aan dit orgel der zwervers» een wereldfaam be zorgde, die nooit meer zal te niet gedaan worden. GEMO. (Nadruk, ook gedeeltelijk, verbo den). Het Hammont-orgelhet accordeon-kinemaorgel, werd door Fiers zelf uitgevonden en onder zijn leiding gebouwd. Het eigenlijk orgel staat achter de muzikant terwijl hij van op het toetsenbord van het accor deon het orgel speelt. i

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1951 | | pagina 12