VOOR POPERINGE EN IEPER
Geen... dode Parochies!
POGINGEN TOT STABILISATIE
Westvlaamse Electriciteitsproblemen
TBEINUREN
Bouwen van een
Goedkope Woning
Grootse plechtigheid in de omheinim
van de aloude Cisterciënserabdij
Ter Duinen te Kolcsijde op 20 M«
lisuwe reeling der
Nieuwe Uurregeling
der Treinen enïrars
Ook Wesivlaanilera
VOEDINGSSALO
12
IA
iy
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE-IEPER-WERVIK EN OMSTREKEN
47® JAAR
Nr 2
ZATERDAt
Bladzijden
PRIJS
MEI
3 Frank
1951
BUITENLANDS OVERZICHT
SINKSEN
AAN DE KUST
Stads- en Gemeentebesturen wezen op kun hoede
NIEUWIGHEID VOOR DE WIELRIJDERS
Een verklaring van
Minister De Taeye
krijgt zijn
HOOFDBUREEL en REDACTIE:
Poperinge Gasthuisstr. 19.
Tel. 9 - Postcheckr. 47.63.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
leper:
P. BRAS-DEKLERCK
de Stuersstraat 4. - Tel. 445.
Nieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Marktstr.
Roeselare:
J. VERRIEST-DEZEURE
St-Alfonsusstr. 12. - Tel. 1523.
Veurne:
M. D'HERT, Noordstraat 14.
Aangesloten bij het Verbond, der
Belgische Periodieke Pers.
HET WEKELIJKS NIEUWS
ONZE 3 UITGAVEN:
POPEKINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten).
POSTABONNEMENT 1951:
België 85 fi
Belgisch Congo 4fr. p. weel
Frankrijk - Holland 4 fr. p. wee
Andere landen 6fr. p. wee
Verantwoordelijke Uitgever
J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperini
wmm
GE hoort gij soms, lijk ik,
dat v,e achteruitboeren
dat de mensen meer dan
ooit onverschillig worden;
kom, de hele klaagregister
wordt uitgetrokken en door sommi
gen danig geren uitgetrokken. Ik
moet dan al eens horen dat ik een
optimist ben en de werkelijkheid
niet wil zien. Lappen voor mijn
ogen? Dat is goed voor de «paar
den». Nooit meer dan nu ben ik
overtuigd dat die klagers geweldig
overdrijven.
Kijk! In 't Wekelijks Nieuws voor
Roeselare las ik iets dat mij waar
lijk getroffen heeft... in 't nummer
van Sinksen!
Morgen 19 Mei is er te Brugge
Priesterwijding. Onder die wijde
lingen een jonge geestelijke uit
Roeselare. .En daar lees ik nu dat
de geburen een novene begonnen
waren opdat hij een vurige pries
ter zou mogen zijn.
De eerste reactie bij mij was
lk moet het bekennen wat zul
len die eeuwige kriepers en zagen
nu zeggen?
Gelukkig bleef het daar niet bij.
ïk kan niet zeggen wat 'n deugd ik
er aan beleefde. Ziet ge hoe onze
mensen zijn? Er moet daar iemand
in de straat dat gedacht gekregen
hebben, het durven mededelen aan
dè gebuurs: Een priester in deze
straat! Daar moeter. we iets voor
doen.
't Is nog niet zo heel lang geleden
dat een priesterwijding verliep zon
der enig medeleven van dorp of
stad. De vrienden en bekenden, de
naaste gebuurs gingen de ëremis
bijwonen, wanneer zij uitgenodigd
werden. Al ver lijk voor een... be-
grafen's.
Zie hoe dat veranderd is. Nu
wordt die eremis een ware gebeur
tenis, het is werkelijk een feest op
de parochie, 't mag nog in stad zijn.
In stoet wordt de jonge priester
naar de kerk geleid, de parochie
bsvlagt, viert mee, leeft mee. Maar
nu geeft Roeselare het voorbeeld.
Een novene voor de priesterwij
ding; om Moederkes hulp en be-
s-herming te vragen voor dien wij
deling uit hunstraat, 't Is de
esrs':e maal niet dat Roeselare het
voorbeeld geeft. Zijt gerust, men zal
dat voorbeeld navolgen.
Maar 't is schoon, danig schoon!
Dat bewijst, meer dan duizend ar
tikels of boeken, dat onze mensen
onze vbïfcsiriensen ueer dan ooit
weten wat de priester is in onze
tijd; wat hij betekent voor «zijn»
Volk. Priester zijn is geen stiel, geen
ambacht, geen zogezegd vrij beroep.
Dë mensen hebben leren aanvoelen,
hebben ervaren dat priester zijneen
ware roeping is; dat het een leven
is van offer. De priester leeft voor
anderen), meer dan voor zichzelf.
Hil staat bij zijn volk, midden zijn
vdk, in de dienst van God en van
zijn volk.
Ik sprak daarover met Piel.
Dat is heel juist, zei Piel, 'k weet
niet of ik U reeds die historie ver
telde, 't is er een uit 't begin van
de oorlog 1910. Ze komt uit de mond
van een soldaat en 't was geen...
kwezel, ge moogt het geloven.
't Was in de dagen van de... grote
Vlucht, ge weet wel Pé, maar ik za!
mijn soldaat laten vertellen. We
Waren ook op de dool geraakt, een
hoopje soldaten... de vlucht naar
Duinkerke en Abbeville! Langs een
eenzaam baantje vonden we, zit
tend in een dijk een oude Franse
pastoor, hij was rond de tachtig.
Zijn meid was niet jonger dan hij.
Er lagen een paar pakken bij hen.
Was de man nu ziek of wat? We
moeten die dutsen toch helpen zei
er een van ons, 't is wel 'n pastoor,
maar kom.
Neen, de oude man was niet ziek,
taaar dood vermoeid, 's Morgens
had hij nog mis gelezen en als hij de
kerk verliet had O. L. Heer ook de
kerk verlaten. Er was niemand meer
op de hele parochie, geen levende
ziel! Allen waren gevlucht, zonder
een uitzondering. Nu, heel 't nestje
telde geen tweehonderd mensen...
ik durf niet zeggen tweehonderd
zielen, want er kwamen geen twin
tig zielen naar de kerk... Dan had
ik toch niets meer te doen, zei de
oude man... de parochie was dood!
Ik heb de pastorij gesloten, de kerk
gesloten, de gewijde vaten meege
nomen en te voet aangezet. Mijn
parochie is... dood. Zelfs O. L. Heer
is er niet meer! De oude pastoor
snikte erbij. Zoudt ge kunnen gelo
ven dat wij ook met de krop in de
keel zaten? Maar dat mochten we
toch niet laten zien. We namen zelf
de pakken "p en hielpen de oude
pastoor en zijn oude meid bij onze
sukkelgang. Waar hij ten slotte be
land is, kan ik niet zeggen, maar
uren heeft hij nog met ons afge
legd.
Nu, zei Piel, begin ik. Mijn
soldaat was geen kwezel, zelfs geen
kerkbaljuw, 'k geloof niet dat hij
veel van kerk en pastoors kende,
maar dat had hem getroffen als een
bom: «De parochie is dood!» Hij,
de oude pastoor was gebleven tot er
geen levende ziel meer op de ge
meente was. Al kwamen ze naar de
kerk niet, waren toch «zijn» pa
rochianen. En die bom had mijn
piot gekwetst... van binnen.
Dan zei hij, heb ik voor de eerste
keer in mijn leven begrepen wat een
pastoor betekent op een parochie,
wat een priester is voor zijn volk.
Men kan hem alleen dan missen als
alles op... wieltjes loopt. Wat zou
den wij doen zor.'rt priesters?
m
Piel was er nog van aangedaan
als hij die historie vertelde; ik ook!
Onze priesters zijn een zegen voor
ons. Nooit waren ze overdaan van
werk als in onze tijd en nooit eisten
wij meer van hen als nu. Wat een
heerlijk voorbeeld verstaat ge
't nu? geven ons die mensen daar
uit Roeselare, die een «novene» be
gonnen voor hun priester uit het
gebuurte. Op de eremis zullen ze
zeker tegenwoordig zijn en feest zal
het zijn, groot feest in heel de
buurt. Feest zal het zijn in al de
dorpen en steden waar de nieuwe
priesters aan het altaar zullen
staan. En onze mensen zullen kun
nen bidden op die dagen voor die
priesters en ook wel vragen aan
O. L. Heer dat Hij in onze Vlaamse
dorpen en steden steeds priesters
«roepen» zou, om in zijn dienst te
staan en in dienst van het volk.
Opdat er hier nooit... dode
parochies zouden zijn. Er wren, er
zijn er zo veel in Frankrijk, ook in
vredestijd!
PÉ VLA^TYNCK.
AAN HET FRONT IN KOREA
De eigenaardige toestand in
Korea duurt nog steeds voort. Na
een eerste geweldig offensief, dat
er niet in slaagde de U.N.O -linies
te doorbreken of Seoel in te ne
men, vielen de Roden plots in het
andere uiterste, zij vluchtten weer
elk contact met de vijand.
Niemand heeft er illusies over.
Ze geven zich niet gewonnen en
bereiden een ander offensief voor.
Of ze met dat tweede offensief
meer succes zullen hebben? Dat zal
de toekomst moeten uitwijzen.
In afwachting hebben de U.N.O.-
leiders toch vertrouwen in die toe
komst. Tegenover de mensenzee
die de Chinezen in lijn brengen,
zitten de U.N.O-troepen gereed
met massa's materiaal. Maar niet
tegenstaande alles zijn de U.N.O.-
lijnen zeer dun bezet en bestaat er
veelal geen echte tweede linie. De
grote vrees blijft dan ook 'n door
braak die op een of ander punt
steeds moet gevreesd worden.
Over 't algemeen kan men noch
tans, zowel uit interviews van gene
raals als uit verslagen van repor
ters uitmaken, dat de toestand voor
de U.N.O.-troepen houdbaar zal
blijven indien de Roden geen lucht
vloot kunnen inzetten.
Tot nu toe schijnt men daar
niets van waar te nemen, maar
een luchtvloot kan zich zo gemak
kelijk over zo lange afstanden ver
plaatsen dat zij ook plots en bij
verrassing kan opduiken.
De stabilisatie schijnt dus, zoals
de President het hoopte, verwezen
lijkt te worden. En zonder van één
zwaluw reeds de lente te willen
maken, mag men reeds aannemen
dat er ook al iets van de oorlogs
moeheid begint op te duiken waarop
de Amerikaanse leiders rekenden.
Tijdens de laatste veertien da
gen immers leggen de Chinese com
munisten er alle nadruk op dat
de U.N.O.-troepen reusachtige ver
liezen hébben geleden.
Ze slagen er niet al te best in
de mislukking van hun lenteoffen
sief te verklaren en te doen aan
nemen. Naar verluidt zouden de
reusachtige verliezen ook heel wat
verslagenheid verwekt hebben en
er moet een troostmiddel gezocht
worden. En dat -troostmiddel is:
hebben wij veel verliezen, de ande
ren hebben er ook zeer veel.
Maar als dat zo is, en als We
toch de boel niet gekuist krijgen,
waarom dan geen akkoord zoeken.
Zo zou dan wel kunnen de reactie
van de massa en ook van de lei
dende kringen worden.
En dat zou dan de verwezenlij
king zijn van het tweede deel van
het Truman-plan voor het herstel
van de vrede in Korea.
WIJ MOETEN HET ALLEEN
NIET DOEN
Men zal zich herinneren dat Mac
Arthur tijdens zijn getuigenis voor
de Amerikaanse senaatscommissies
op een aegeven ogenblik gezegd
heeft: Als de anderen niet mee-
willen, dan moeten wij het maar
alleen doen.
We hebben daarop hier verleden
week reeds gereageerd.
Thans blijkt ook uit de verkla
ringen van generaal Marshall voor
dezelfde senaatscommissies, dat de
regering er vooral aan houdt dat
de eensgezindheid en de eensge
zinde actie onder de meerderheid
der U.N.O.-landen niet zou ver
broken worden.
Het Pinkster-week-end werd een
tegenvaller, omdat het weer abso
luut niet van de partij wilde zijn.
Nochtans heeft eenieder die zich
langs de kust heeft bewogen, gedu
rende die dagen de indruk opge
daan dat, moest het werkelijk mooi
weer zijn geweest, het zeker ook
druk zou zijn geweest aan de kust.
Zaterdagnamiddag was er ten an
dere veel verkeer. Het was zonnig
weer, doch de wind was koud.
Zondag was de zon het al afge
trapt en was het natuurlijk nog
veel kouder, zodat de meeste zaken
Zondagavond al niet meer konden
bemerken dat het eigenlijk Pink
ster-week-end was.
Het is in elk geval een harde te
genvaller voor de handelaars van
de kustgemeenten.
EEN WOORD VOORAF!
Onze herhaalde tussenkomsten in
deze aangelegenheid vinden hun
oorzaak in het belangloos dienen
der Gemeenschap. We verlangen
niet alleen de Openbare Besturen
te wijzen op de grote verantwoor
delijkheid, maar wensen tevens de
publieke opinie omtrent de han
gende problemen voldoende in te
lichten.
We weten wei. dat sommige per
sonen verklaren: het is een on
gelijke strijd een aarden tegen
een ijzeren pot; alles is boter
aan de galg, de zaak is toch reeds
in de zak.Anderen zullen hun
schouders ophalen en geen reke
ning houden met de raadgevingen
Vanaf Zondag 20 Mei ver
andert de uurregeling van
treinen, trams en autobus
sen. Wie op reis gaat raad
plege dus de nieuwe uur-
lijsten.
Ten gerieve van onze le
zers geven wij in ons blad
van 27 Mei de
en in ons blad van 3 Juni
deze der AUTOBUSSEN,
Bespreek dus uw blad
tijdig bij onze verkopers
om voor gans de Zomer al
tijd een practische gids bij
de hand te hebben.
Of het bovon taande mncfei van fiets kant heeft op de toekomstmoge
lijkheden, z I niemand durven beweren. Het is in ieder geval een
«nieuwtje» dat ten toon gesteld werd op de 42° Concours Lepine te
Parijs, tentoonstelling die haar deuren opende terzelfdertijd als de
Parijzer foor. De aandrijving van deze fiets gebeurt, zoals men op de
foto duidelijk ziet, terwijl de wielrijder plat ligt. Over uursnelheden
enz... werd, jammer genoeg, nog niets precies medegedeeld. In de
achtergrond bemerkt men op de reclametekening dezeifde soort aan
drijving, toegepast op een vFcgtnig. De r'tviu'lcrs zijn w..ariijk nog
niet aan luin laatste loodjes,
van de Heer Gouverneur en Be
stendige Deputatie.
Aan die beoordeling en gezegden
storen wij ons niet. We zullen van
de weinige vrijheid die ons nog
overblijft gebruik maken. Hebben
wij en onze voorvaderen voor die
vrijheid niet gestreden en geleden?
Óns proza, al komt het uit de
Westhoek, zal voor sommige perso
nen minder aangenaam en zelfs
vervelend aandoen.
We worden anderzijds door tal
van sympathieke lezers aangemoe
digd en bepaalde gegevens in ons
bezit moedigen ons eveneens aan
om de opgenomen taak verder door
te drijven.
We wensen niet over te gaan tot
het publiceren van laakbare feiten
alhoewel we weten dat tussen het
Gemeentebestuur en het Ministerie
van Binnenlandse of Economische
Zaken bepaalde tussenkomsten niet
altijd tot doel hebben: het dienen
der GemeenschapEvenmin zul
len wij het hebben over betonpalen
of bepaalde Secretarissen, maar
ongestoord onze taak naar best
vermogen volbrengen
WAAROM DEELNAME IN DE
WINSTEN VOOR STEDEN EN
GEMEENTEN?
De promotors van Inelgas komen
af met een ueelnarne in cue winsten
voor de Stad of Gemeente die zal
aansluiten. Indien dit nu wordt ge
daan levert zulks het beste bewijs
dat het verleden aan de conc:csie-
houdende maatschappijen overdre
ven winsten gaf.
We zijn de mening toegedaan dat
een Opmbaar Bestuur, Stad of Ge
meente, geen handel drijven moet
en vooral geen winsten verwezen
lijken moet op de rug van de in
woners. Deze deelhebbing in de
winsten kan een gevaar daarstel-
len in de toekomst. Er kan van die
mkomsten misbruik worden ge
maakt.- Men zal ons wel kooien
verklaren dat deze Electriciteifs-
inkomsten kunnen of zullen toe
laten die of die belastingen te ver
minderen. Men zal de prijs van de
Kilowatt duur doen betalen en met
een gebaar, vooral in kiezingsp:rio-
de, de taks op de rijwielen afschaf
fen! Als er mogelijkheid bestaat
om winsten te verwezenlijken, moet
er mogelijkheid bestaan om de elec-
triciteitstarisven te verminderen.
Dit kan evenwel niet als ieder tus
senpersoon, Maatschappij, Stad of
Gemeente van de koek eten wil.
Door het stichten van Inelgas zal
er groot gevaar bestaan dat de
Slect-riciteitsprijzen duur blijven.
Weet U, beste Lezer, dat een be
paalde industrie te Kortrijk aan
West-Belgiëde Kilowatt Hoog
spanning aan 0,S0 fr. betaalt? Weet
dat de Stad Izegem, daar
haar installaties niet voldoende
zwaar zijn, een deel Electriciteit
koopt aan «West-Belgiëaan
0,96 fr. het Kilowatt. Terloops ge
ven wij hier voor uie drie laatste
jaren het verbruik en de verwezen
lijkte winst voor de Stad Izegem;
Kilowatt: Winst:
1948: 6.689.641 2.528.021,— fr.
1349: 6.223.189 2.109.400,— fr.
1950: 5.544.000 1.909.850,— fr.
De Regie der Stad Oostende geeft
een jaarlijkse nettowinst van circa
Pr. 7.500.000.
Deze cijfers bewijzen dat er met
de Electriciteit geld te verdienen is.
Maar het valt niet meer te verant
woorden als men de politiek tot
bondgenoot roept om die winsten
te bestendigen. Een actie door onze
politiekers ingespannen om vermin
dering der tarieven te bekomen, zou
welkom zijn... Maar ja! in dat do
mein is zwijgen de boodschap! De
Openbare Besturen moeten geen
winsten maken, maar veeleer aan
de inwoners voordeliger
toepassen. Dat is gezonde politiek
en een zuivere situatie.
Wat denkt de verbruiker?
Ooh kom! van wie we nu spre
ken, deze heeft toch weinig of niets
in de pap te brokken. Zijn advies
wordt niet gevraagd. Dit soort men
sen is goedwillig en buiten de kie-
zingscampagne bekommert men
zioh weinig om zijn lot. Wij doen
aan geen kiezingspropaganda, maar
verklaren dat de prijzen van de
Electriciteit voor onze Gewesten
zekerl.jk met 0,75 fr. per Kilowatt
kan verminderd worden. We spre
ken hier van stroom voor ver
lichting en normaal huishoudelijk
gebruik.
Die prijzenvaststelling is echter
een andere historie!
WANDELING IN DE STATUTEN
VAN «INELGAS»
Verleden week hebben wij ten
gerieve van onze Lezers de opgave
van de verschillende tussenkomen
de groepen medegedeeld.
We kunnen niet genoeg de aan
dacht van de betrokken Gemeente
besturen trekken op die verd:ling.
Daar immers ligt de basis voor de
bedrijvigheid, de bepaling van ta
rieven, benoeming van Beheerders,
winstverdeling, en zo meer. Alles
heeft er.de schijn van dat de min
dere g 'meenten, deze beneden
de 6.000 inwoners, op menig ge
bied zullen benadeligd worden. We
zouden omtrent deze classificatie
meerdere anomaliën kunnen aan
wijzen. Het nijverige Beveren-bij-
Roeselare op gelijke voet brengen
met Bevrren-aan-IJzer, gaat niet
op. Hetzelfde geldt voor Emelgem,
dat toch niet te vergelijken is met
Zuidsohote. Kortemark, waarom
minder dan Moorslede, enz... enz...
De HH. Burgemeesters, Schepe
nen en Gemeenteraadsleden van
deze Gemeenten beneden de 6.000
inwoners dienen dubbel voorzich
tig te zijn, de bevolking bereikt
circa de helft van de totale groe
pen! Het is niet uitgesloten dat
uiteindelijk de mindere gemeenten
het gelag zullen betalen.
Hit is voor ons een gepaste ge
legenheid om hulde te brengen aan
de. Heer Burgemeester Heir.drycx
uit Lo. Bewust van het grote ge
vaar dat schuilt in een overhaastig
toetreden tot de stichting Inel
gas heeft hij de handschoenen
(Zie vervolg blz. 7.)
Het debat passioneert nog altijd
voort de Amerikaanse kringen. Ob
jectief heeft de regering ongetwij
feld gelijk in de gehele Mac Arthur
affaire, maar ze heeft het op menig
punt nogal lastig tegenover de
opinie.
Zo zijn de Amerikanen zeer ge
voelig aan de erkenning of niet
erkenning van Mao Tse Tung en
aan het lot van Formosa. Nu wil
het lukken dat Engeland Mao er
kende en zich uitsprak voor de
uitlevering van Formosa aan Rood-
China.
Als de Amerikaanse regering dan
zegt: we moeten in de eerste plaats
de eenheid onder de geallieerden
bewaren, dan begrijpt men dat de
Amerikaanse opinie daar nogal
scherp op reageert omdat ze zich
afvraagt of die eenheid wel mo
getijk is met 'n Engeland dat
standpunten inneemt die voor Ame
rika zo onaanvaardbaar zijn.
En zo geraakt de Amerikaanse
regering toch in moeilijkheden.
En die moeilijkheden zouden een
republikeinse president aan de
macht kunnen brengen, en dat
ware voor Labour-Engeland zeker
geen goede zaak.
En dat schijnt Engeland begre
pen te hebben.
Het was dan de kwestie de re
gering Truman een handje toe te
steken.
Zo kregen we dan plots, onge
vraagd en op 't onverwachts een
verklaring van Minister Morrison
in het Britse Lagerhuis. Daarin
werd noch min noch meer het
steeds aangenomen standpunt in
zake Formosa herroepen. Morrison
verklaarde immers dat er van een
automatische overdracht van For
mosa aan de Rood-Chinezen geen
spraak kan zijn en dat in elk ge
val de bevolking van Formosa
naar haar voorkeur zou moeten
gevraagd worden.
Dus een referendum. En Formosa
zoiets als het Saarland.
Bij voorbaat kan men dan zeg
gen wat dit betekent, nl. in geen
geval een votum voor aansluiting
bij Rood-China.
Daarmee is de zaak voor de
Amerikaanse regering reeds goed
geholpen. En het komt zelfs voor
als een overwinning van de «een-
drachtspolitiekvan Truman.
Na de moeilijkheden tussen Ame
rika en Engeland, alsmede tussen
pro en contra - Mac - Arthuristen,
treedt er dus rust in.
Ook op dat plan gaat men bijge
volg naar een stabilisatie die alleen
maar goede gevolgen kan hébben,
want het is duidelijk dat de een-
drachtspolitiek, op lange nog meer
dan op korte termijn, absoluut
noodzakelijk is.
HET AANSCHIJN VAN FRANK
RIJK ZAL VERANDEREN
Deze keer moeten we schuld be
kennen. We zijn te pessimistisch
geweest. Misschien zullen onze le
zers het zich niet meer herinneren,
maar toen, een paar maand gele
den de Raad van de Republiek de
kieshervormingen verwierp die de
Nationale Vergadering had goed-
gestemd. schreven wij dat het ver
moedelijk weer tot regeringscrisis
en vandaar tot Kamerontbinding
zou komen... voor dat 'n nieuwe
kieswet zou aangenomen zijn.
Als we gelijk krijgen met onze
vooruitzichten dan onderlijnen wij
dat graag: nu we ons bedrogen
hebben willen wij het ook eerlijk
toegeven.
Frankrijk heeft dus blijk gege
ven van meer gezonde zin dan wij
ervan verwachtten. En dat is heel
wat. Het heeft een zeer speciale
betekenis.
Inderdaad: wat niet mogelijk leek
onmiddellijk na de bevrijding toen
alles nochtans moest herbegonnen
worden, dat is nu mogelijk gewor
den nu het systeem nochtans weer
zes jaar aan 't werken is.
En wat is dat dan
Wel dit. Dat Frankrijk met zijn
oneindig aantal partijtjes practisch
onregeerbaar geworden was. Dat
was zo met de 3° republiek en
na 1945 richtte men het weer op
dezelfde leest in. En de gevolgen
waren natuurlijk dezelfde: de rege
ringen volgden elkaar nog vlugger
op dan de seizoenen.
Na de aanstaande verkiezingen
echter die op 17 Juni zullen door
gaan, mag verhoopt worden dat de
toestand zal veranderen.
Inderdaad, volgens het nieuw
systeem is het de partij die in een
kiesomschrijving de absolute meer
derheid haalt, die alle zetels voor
die omschrijving toegewezen krijgt.
In de andere, waar die meerder
heid niet bereikt ivordt, daar zal
de evenredige verdeling verder wor
den toegepast.
Dat brengt dus iets helemaal
nieuws
In Engeland is men, met een
dergelijk systeem haast bij voor
baat zeker dat één partij de leiding
(Zie vervolg blz. 2.)
Dhr De Taeye, Minister van
Volksgezondheid, heeft een verkla
ring afgelegd over het gevolg, dat
gegeven wordt aan de aanvragen
tot het verkrijgen van premies en
kredieten voor het bouwen van een
goedkope woning.
Practisch, zo verklaarde de Mi
nister, wordt elk dossier, dat bij
de bevoegde dienst wordt aange
legd ten vroegste onmiddellijk
na de voltooiing van het grof werk,
overeenkomstig de bestaande rege
ling terzake onverwijld onder
zocht en voor zover het de weinige
vereiste documenten bevat en hun
studie geen aanleiding geeft tot
een verder onderzoek, in de ioop
van veertien dagen opgenomen in
een collectief liquidatiebesluit.
Hoewel de betaling zelf een ze
kere tijd vergt, wegens de verschil
lende formaliteiten, bepaald docr
de wetten en regelingen inzake de
rijksboekhouding, is het niet min
der waar dat de premie aan de
particuliere bouwer uitbetaald
wordt voor de volledige voltooiing
tarieven1 van het gebouw en zodoende, zoals
de wetgever het wil, dient om de
laatste facturen te betalen.
Wat de moeilijkheden op het
stuk van krediet betreft, dat voor
de goedkope woningen over het
algemeen verleend wordt door de
kredietmaatschappijen, erkend door
de Algemene Spaar- en Lijfrente-
kas, verklaarde de Minister, dat
deze laatste, tengevolge van de op
vragingen welke plaats hadden
naar aanleiding van het Koreaan
se conflict zich gedwongen heeft
gezien haar actie op het stuk van
de investeringskredieten te beper
ken. Hieru't volgt dat de erkende
maatschappijen geen nieuwe aan
vragen meer zullen inwilligen, zo
lang zij alle verplichtingen, aange
gaan tijdens het tweede kwartaal
van verleden jaar, die een aanzien
lijk bedrag vertegenwoordigen, ge
zien de buitengewone omvang van
de bouwbeweging in 1950, niet
hebben voldaan. De nieuwe inge
schrevenen worden opgenomen op
een wachtlijst en zullen bevredigd
worden, zodra zulks zal mogelijk
blijken.
DE OUDE ABDIJ
«TER DUINEN»
Volgens een oude traditie was het
de Franse monnik Ligerius die rond
het jaar 1107 zich in de duinen
tussen Duinkerke en Nieuwpoort
kwam vestigen als eremijt.
Uit het omliggende kwamen som
mige personen de eremijt vervoe
gen om zijn leven van afzondering
en versterving te delen. Deze kleine
gemeenschap groeide zo snel aan.
dat in 1128 besloten werd een Abdij
te bouwen.
Vanaf dit ogenblik vinden wij
historische dokumenten, die ons
stuk voor stuk de groei van deze
Abdij van nabij laten volgen.
Van de Bisschop van Terwaan, in
Noord-Frankrijk, kregen de mon
niken toelating de Abdij te bouwen.
Rond dit tijdstip voltrokken zich
op het terrein van het klooster
leven zeer belangrijke hervormin
gen. In 1099 had Abt Robrecht van
Molesmes te Citeaux een nieuw
klooster gesticht, waar de regel van
St Benedictus strenger gevolgd
werd met koorgebed, handenarbeid
en onthechting. Hun kledij werd
veranderd van zwart naar grijs, om
later vervangen te worC: i door een
wit kloosterkleed. Het waren de
witte Benedictijnen die men Cis-
terciënsers of Trappisten ging noe
men.
Toen in de Abdij Ter Duinen Abt
Ligerius opgevolgd werd door Abt
Fulco, viel dit ongeveer samen met
het tijdstip dat de grote heilige
Bernardus Generaal-Abt was van
de Cisterciënsers. De heilige Ber
nardus bezocht Vlaanderen verschil
lende malen, onder meer in 1131
en in dat jaar gingen een 30-tal
jonge mannen met hem mee naar
Citeaux en 7 jaar later, in 1138.
nam de Duinenabdij de regel van
Citeaux over. Toen Abt Fulco ver
koos zich als eenvoudig monnik
terug te trekken in de Abdij van
Clairvaux, werd Robertus van
Brugge door de H. Bernardus als
Abt naar Ter Duinen gezonden.
Robertus bleef Abt tot in 1153, om
dan de H. Bernardus als Generaal-
Abt der orde op te volgen. Ber
nardus war inmiddels al predikend
Vlaanderen ingetrokken om de
tweede Kruistocht voor te bereiden.
Onder het bestuur van Abt Ro
bertus waren de bezittingen der
Abdij sterk uitgebreid: de Boo-
gaerde, de Allaertshuizen te Wul
pen, enz...
Na hem werd Albero Abt gedu
rende twee jaar, om opgevolgd te
worden door de Gelukzalige Ides-
bald, die stierf in 1167.
Het waren roemrijke jaren voor
Vlaanderen. De roep van heiligheid
van Abt Idesbald trok aller blikken
op de stille Abdij in de Duinen.
Veertig jaar voordien, in 1127, had
Vlaanderen zich getooid met de
roem van de Zalige Karei de Goe
de, Graaf van Vlaanderen, die ver
moord werd terwijl hij aan een
bedelaar de aalmoes overreikte.
EEN NIEUWE ABDIJ
Walter Van Dikkebusch volgde
de abt Idesbald op. Toen in 1189
Elias van Koksijde aan het hoofd
der Abdij kwam werd besloten een
nieuwe en groter Abdij te bouwen.
Deze Abt was mee ter kruisvaart
getogen en had zelfs 'n groot aan-
PRO GRAMMA
DER FEESTELIJKHEDEN
Te 10.30 u.: bijeenkomst aan
het Teirlinckplein.
Eerst wordt 't nieuwe B..ld-
jeskruis gewijd, daarna zal de
Abt van St Sixtus de ontdekte
geraamtedelen wijden en ze
genen..
In de processie die zich van
Koksijde-Baden naar de plaats
der oude Abdijkerk begeeft,
zal het Baldjes-Kruis gedra
gen worden door vissers, ter
wijl monniken van Sint Sixtus
en Fosses de schrijnen zullen
dragen met de opgegraven ge
raamten. De muziekkapel van
het A.C.W. Brugge alsmede
de gemeentelijke harmonie van
Koksijde luisteren deze plech
tigheid op. In deze processie
zullen verschillende geestelijke
groepen opstappen.
Te 11.30 u. wordt door de
Abt der St Sixtus-abdij van
Westvleteren 'n plechtige
hoogmis opgedragen met Pon
tificale Assistentie van Z. Exc.
Mgr Lamiroy, Bisschop van
Brugge. Het altaar zal staan
op de plaats waar zich eens
het altaar der abdijkerk be
vond.
Twee jaar geleden werd te Koksijde de eerste spade in de gri
gestoken om de grondvesten bloot te leggen van de aloude Cisterci]
serabdij Ter Duinen Onder impuls van dhr Burgemeester Sen^
Van Buggenhout werden deze werken krachtdadig aangepakt. S|
voor stuk werd de rijkdom van een groot verleden blootgelegd. D
waar 9 eeuwen terug het roemrijk klooster van Ter Duinenv
rees en waar 4 eeuwen terug de godsdiensthaat dit groots besci
vingsmonument tot gruis sloeg, werden thans opnieuw de grondV
ten blootgelegd van de kloosterkerk der Antiqua Abbatia Bea
Mariae Virginis de Duniszoals de schilder Pourbus het in Ij
schreef onder een door hem vervaardigde tekening, waar het gro:
plan der abdij op uitgetekend staat.
Het werk der opgravingen is niet ten einde, doch de grondvcs(
der Abdijkerk werden blootgelegd, met merkwaardige gedeelten 'j
het oude middeleeuwse bouwwerk. Te midden van dit prachtig ka
zal weer een Cisterciënser Abt de trappen van het altaar bestij!
en, precies zoals 9 eeuwen terug de Gelukzalige Idesbald dit d(
het H. Misoffer opdragen voor de knielende monniken en ge!ovi|:
Zo zag het er te Koksijde uit tijdens de eerste maanden dat de
gravingen uitgevoerd werden. Honderden toeristen bezochten de pU
sen waar stuk voor stuk de prachtige grondvesten der oude tfj
blootgelegd werden. Het is er sinds toen al heel wat op vooruitgeg
en iedere zuilenvoet duidt thans de omlijning aan van de eenai
schone abdijkerk.
deel genomen in de bevrijding van
Rykhart Leeuwenhart, Koning van
Engeland, toen deze door de Tur
ken gevangen genomen was. Uit
dankbaarheid schonk de vorst aan
Abt Elias van Koksijde' een groot
stuk marmer bestemd voor het
hoofdaltaar van de nieuwe abdij
kerk.
De bouw der nieuwe Abdij vor
derde flink onder abt Nikolaas Van
Belle en in 1262 werd de kerk in
gewijd door Radulf van Challes.
Bisschop van Terwaan en door Jan
Buchiel, Bisschop van Doornik.
Deze kerk was het eerste grote
monument dat in baksteen werd
opgetrokken en, op de kathedraal
van Doornik na, de grootste kerk
in Vlaanderen: 122 m. lang, 45 m.
breed en 20 m. hoog.
De schilder Pourbus heeft in het
jaar 1580 een tekening gemaakt
voor het plan der Abdij. Op dat
ogenblik waren 25 Ha. grond der
abdij ommuurd.
OP ZOEK NAAR 'T VERLEI
Over dit alles gingen andere1
rumoerige jaren heen. De Frf
revolutie verjoeg de monniken
uit de Boogaerde Het puin
de Abdij «Ter Duinen» werd ri!
dogenloos door het zand ingep:
en bedolven. Een modern st:
was in de nabijheid uit de gï
gerezen en alleen wisten de K
sijdenaars nog dat er enkele ti
tallen meters voorbij, het Bald;
kruis «kelders» waren.
Te Brugge waren de gebouv
die in 1624 door Abt Campm;
opgetrokken waren, ingericht
Seminarie en uitgebreid. Reeds 1
Z. E. H. Valckenaere, pastoor
Beerst, enkele opzoekingen geef
naar de sporen der oude At
Doch hiermede was weinig re:
taat-bereikt.
Toen men einde 1948 de g!'
van het Seminarie te Brugge w:
herstellen toog men op zoek ïl
oorspronkelijke mouffen die Ij
tuurlijk nergens elders te vin
waren dan op de plaats waar <1
de Abdij «Ter Duinen» gest
had.
Onder beleid van Senator
Buggenhout werd besloten ve:
nasporingen te doen naar de jd
ligging der aloude Abdij. Hoe si
tisch ook sommigen gegiiml
hebben bij de aanvang van
opgravingen, doch kan men j
anders dan beamen dat de Op]
kingen die nu reeds twee jaar
ren, met welslagen bekroond tl
den. Gans de ondergrond va:
aloude abdijkerk werd boot gel
men ontdekte zelf graven van
niken die aldaar begraven
den. De zuivelvoeten der kerk
men schier ongeschonden ku:
bloot leggen en men kan er
werkelijk verfijnde architectuui|
bewonderen die dit groots h
werk gekenmerkt heeft.
WAAR EENS ST IDESBALl
LEEFDE
Zo ver zijn deze werkzaamhe
thans gevorderd. Zondag aansta
te vestigen, de grote hc: ,re der Ab- de, 20 Mei zal het feest zijn
dij die als klooster ingericht werd. j Koksijde. Z. Exc. Mgr Lamiroy
Met mouffen en ander materieel de plechtigheden bijwonen tijd
der vernielde Abdij «Ter Duinen», 'dewelke monniken der Trappist
bouwden zij bij hun nieuw klocster
een kleine kapel. In 1624 besloot
Abt Campmans een nieuw gebou
wen-complex te verwezenlijken te
Brugge, hiervoor werden insgelijks
mouffen der Abdij in de voorgevel
verwerkt. De mouffen waarvan hier
sprake, zijn de karakteristieke bak
stenen uit die tijd welke met de
hand gevormd werden en die als
afmetingen hadden: 30 cm. lang,
14 breed en 8 cm .hoog.
VERWOESTING
Doch men moet aannemen dat
Pourbus in 1580 zijn tekening uit
werkte volgens plannen en tekenin
gen die hij van jaren voordien be
zat, want, na gedurende 400 jaar
een centrum te zijn geweest van
godsdienstig, cultureel en econo
misch leven, werd de Abdij in het
midden van de ie*-' eeuw meege
sleept in de maalstroom der gods
dienstoorlogen. In Augustus 1566
braken de beeldstormers de Abdij
binnen en vernielden er de kerk
terwijl in 1575 de goederen der ab
dij door de Staten-Generaal wer
den aangeslagen. Dit vernielend
werk werd voltrokken in 1577 toen
de kustgeuzen de Abdij in brand
staken.
De rumoerige tijden waren voor
bij en de rust keerde terug doch de
monniken zouden niet meer op de
zelfde plaats hun abdij herbouwen.
Er dreigde immer te groot gevaar
van verzanding en de monniken
besloten zich in de Boogaerde
Deze tekening van Pourbus, in 1580 uitgevoerd en bewaard in het
Gruuthuusemuseum te Brugge, gaf aan de. opzoekers merkwaardige
aanduidingen. De gedane ontdekkingen hébben naderhand de juist-
i heid van deze gegevens bewezo'
abdijen van St Sixtus en rn
de gebeenten van hun overig
ordebroeders processiegewijs zu
ronddragen waarna door de
van St Sixtus binnen de omhein
een plechtige Hoogmis met Poj
ficale Assistentie gezongen wo
Een afgevaardigde van de Koni
lijke Prins woont deze plechtig]
bij.
Voor allen die met hart en
meewerkten tot het welslagen
opgravingen te Koksijde zal
dag als een schone bekroning
Het wordt een greep uit het r
en schone verleden van Vlaandei
Van 16 tot 26 Juni a.s.
in de Foorhalle te Roese'a
Van 16 tot 26 Juni wordt in
grootste Foorhalle van het N.CJV
Westvlaanderen in de Bruggesté
weg, een eerste Voedingssalon
houden.
Het opzet van dit Voedingssa
bestaat erin de fabrikanten van
vensmiddelen aller aard in në
contact te brengen mot een uit
breid en soms nog erg onvoldoi
gekend afzetgebied.
Dit voedingssalon staat onder
scherming van alle plaatselijke
drijfsvormen, zowel groot- en kle
handel als nijverheid uit de
dingsbranohe ingeschakeld bij
N.C.M.V.
Te dezer gelegenheidhouden
provinciale beroepsbonden
Kruideniers, Bakkers en Beenh
wers hun provinciaal congres,
nadien gezamenlijk het Voedin
salon te gaan bezoeken.
De eerste inschrijvingen stror
reeds binnen.
Aan alle belanghebbenden uit
Voedingsbranche: alle inliohtin
te bekomen op adres: Foorh
N.C.M.V. (Voedingssalon), Brug
steenweg, Roeselare; tel. 1945.
