VOOR POPERINGE EN IEPER
12
28
Een standbeeld in
't hart van ons Volk
ER WORDT GEPRAAT
De Haven van Nieuwpoort
II
illSÉ8KH
Maarschalk Pétain op zijn j
verbanningseiland Yeu overleden:
Buizende vacantiegangers volgden Ie
landingsoperaties te Oostende
Een greep uit hot verleden
Wijziging aan de Zegelwet
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE-IEPER-WERVIK EN OMSTREKEN
ONZE 3 UITGAVEN:
Nr 30
Bladzijden
PRIJS
3 Frank
ZATERDAG
JULI
1951
Verheugende
benoeming
Sn de N.M.B.S.
HEER VANDEPUTTE
UIT ROESELARE
BENOEMD TOT LID DER
BEHEERRAAD
BUITENLANDS OVERZICHT
Met schrijfgerief en fototoestel doorheen onze streek.
f\
fpMyillÉ y
UmSSM
Afronding per fractie van 1 frank
Frankrijks redder was de gevangene, door velen nog diep vereen
Toeschouwer door wegvliegend stuk van
vliegtuigroer gedood
Jachtvliegtuig stort te pletter te De Panne
HOOFDBUREEL en REDACTIE:
Poperinge - Gasthuisstr. 19.
Tel. 9 - Postcheckr. 47.63.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
leper:
P. BRAS-DEKLERCK
de Stuersstraat 4. - Tel. 445.
Nieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Marktstr.
Roeselare:
J. VERRIEST-DEZEURE
St-Alfonsusstr. 12. - Tel. 1523.
Veurne:
M. D'HERT, Noordstraat 14.
Aangesloten bij het Verbond der
Belgische Periodieke Pers.
HET WEKELIJKS NIEUWS
POPEKINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem-Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten).
47« JAAR
POSTABONNEMENT 1951:
België (tot einde 1951) 64 fr.
Belgisch Congo 4fr. p. week
Frankrijk Holland 4 fr. p. week
Andere landen 5fr. p. week
Verantwoordelijke Uitgever:
J. Sansen, Gasthuisstraat 19. Poperinge.
VERLEDEN week werd Ka
nunnik Decoene gevierd:
70 jaar oud en veertig
daarvan heeft hij geheel
gegeven aan zijn Volk.
Veertig jaar aan een stuk is hij de
ziel geweest van 't onderwijs in
Vlaanderen. Met verbazende een
voud en ontzagwekkend inzicht in
de zaken sprak en schreef hij over
de opvoeding van onze kinderen.
Zijn woord werd gevolgd ook ver
buiten de provincie en 't land, want
het was wijs en het klonk nieuw.
Kanunnik Decoene was de ideale
opvoeder. Zijn wijze taal klonk zon
der pretentie en zelfzucht. Ze trilde
van genegenheid voor dat grote, de-
likate werk. Zijn geest bezielt die
genen in Westvlaanderen die met
hem in betrekking kwamen. Daar
mee is veel ineens gezegd. Het wil
beduiden dat niet enkel diegenen
die in het onderwijs staan, meesters
en meesteressen van zijn geest
doordrongen zijn. Geheel ons volk
leeft onder zijn invloed langs de
ziel die hij legde in het onderwijs.
Hem hebben we ontzaglijk veel te
danken.
Het gaat met onze scholen gelijk
met zoveel andere zaken die van le
vensbelang zijn. Wij zijn er aan ge
woon en... ze zeggen ons zo weinig.
Vooral het lager onderwijs. Dat het
een weldaad is waarzonder het le
ven onmogelijk zou worden, hebben
niet velen van ons nog nooit over
dacht. De kinderen zijn weg van
thuis en moeder is gerust. Ze kan
haar werk doen. Eerst als de jon
gens de hoogste klas beginnen te
naderen, komt het moment waarop
we ons de vraag stellenWat zul
len ze aanvangen? Intussen is het
grootste werk voltrokken; werd «de
fondgelegd voor heel het verder
leven, daar bij onze zusters en
meesters. Schakelt hen weg en het
is gedaan met de toekomst van ons
Volk.
Al eens serieus overpeinsd welk
een belangrijke rol ze spelen in
't leven van onze jeugd? Een on
misbare rol die vader noch moeder
op zich kunnen nemen. Neen,
school geven is geen stiel zoals een
ander. Men moet in veel meer on
derlegd zijn dan in cijferen, ge
schiedenis en aardrijkskunde, 'k Zou
zeggen dat dit in feite maar een
bijkomstigheid is, een noodzakelij
ke bijkomstigheid zeker, maar toch
maar op de tweede plaats te stel
len. Meesters en meesteressen die
maar alleen geleerdheid meege
ven aan de leerlingen hebben nog
niet eens de helft van hun werk
gedaan. De eerste kwestie die zich
stelt is dat ze onze jongens en meis
jes opvoeden, leren te leven. En dat
is een apder paar mouwen. Ouders
die een beetje bekommerd zijn met
het leven van nun kinderen, we
ten dat dit de moeilijkste maar
ook de meest onmisbare kant van
de zaak is. Onderwijs geven is geen
stiel. Het is een roeping. De kinde
ren die naar onze lagere scholen
gaan staan nog aan het begin van
het leven. Alles is hen nog effen
en onbeschreven. Naast vader en
moeder is het het werk van de on
derwijskrachten die levens te boet
seren, ze de eerste vorm en wrong
te geven. Dat vraagt een geweldige
liefde, zeer veel geduld en toewij
ding en vooral de nodige kennis om
de kinders aan te pakken, hun ver
trouwen te winnen en ze op goede
weg te zetten.
Kanunnik Decoene is de man die
cr zich meest voor ingespannen heeft
om die methode te vinden en uit
een te doen. Als leraar en bestuur
der van de Normaalschool te Tor
hout, heeft hij voor ons verschil
lende generaties onderwijzers ge
vormd. Is er iemand die zal ont
kennen dat het voor een groot deel
de meester uit de school is die het
gehalte van onze jeugd bepaalt?
Een goede onderwijzer is een zegen,
een plantrekker doet meer kwaad
dan deugd. Als hoofd-inspecteur
van het lager onderwijs, als schrij
ver van opvoedkundige werken
stond Kanunnik Decoene achter al
len die zich met het lager onderwijs
bezig houden. Zij keken en kijken
nog naar hem op. Zijn woord is
eerlijk. Het zit vol grote en schone
gedachten. Het is wijs en wordt ge
dragen door de liefde van een pries
ter die maar één doel heeft: zijn
Volk dienen.
Te Assebroek, op een nieuwe pa
rochie die hij zelf stichtte, gaan ze
hem vinden om raad en steun. Van
heinde en verre komen ze naar hem
toe met hun moeilijkheden en allen
wijst hij de weg, steeds hartelijk en
begrijpend. Zonder hem zou het
onderwijs in Vlaanderen niet ge
veest zijn wat het is en zou ons
Volk er anders hebben uitgezien.
Een werkman van de nachtploeg-
die 's morgens met de eerste trein
naar huis kwam, vroeg verbaasd
wat er te Roeselare gaande was.
Nog nooit zoveel volk op een vroege
trein geweten. De stad krioelde van
de onderwijzers, onderwijzeressen,
priesters en zusters. Kanunnik De
coene werd gehuldigd. De oproep
vond overal dankbare weerklank.
De geest van Kanunnik Decoene is
immers levend bij onze mensen.
Meesters en meesteressen weten de
enorme kracht en bezieling die van
hem uitging. Hij is een gezag- naar
wie ook andersdenkenden opzien als
naar een grootmeester in de kunst
der opvoeding'.
Wij allen hebben van zijn leven
geprofiteerd. We spreken soms met
dankbaarheid over die meester of
die zuster die greep had op ons en
pr'ente sloeg. Hun ervaring en be
zieling vonden ze grotendeels In de
wijsheid van Kanunnik Decoene.
En alle vaders en moeders die
enigszins verstaan welk een moei
lijke taak het is de kinders op een
treffelijke manier groot te brengen
en ze het schone in het leven te
doen waarderen, schatten het werk
van deze edele mens zeer hoog. Hij
staat, in dankbaarheid, gestand-
beeld in het hart van ons Volk.
KWAPENNINK.
Bij Koninklijk Besluit dd. 13 Juli
1951, verschenen in het Staatsblad
van 20 dezer, werd de hr Gabriël
Vandeputte uit Roeselare, Algem.
Secretaris der N.C.M.V., Ondervoor
zitter van de Hoge Raad voor de
Middenstand en lid van de Hoofd-
raad van de C.V.P., benoemd tot
lid van de Raad van Beheer van de
Nationale Maatschappij der Belgi
sche Spoorwegen voor een termijn
van zes jaar, aanvang nemend op
1 November 1951.
Wij wensen dhr Gabriël Vande
putte hartelijk geluk met deze be
noeming die voor hem als onver
poosde werker de aanwijziging be
tekent van een nieuw werkterrein
waar hij. samen met zijn andere
belangrijke functies, de gelegenheid
vindt zich ten dienste van zijn volk
te stellen.
Westvlaanderen mag zich geluk
kig achten om deze benoeming. Dhr
Vandeputte kent immers de noden
van onze streek. Deze benoeming' is
voor de Westhoek een gelukkig
voorteken.
Foto genomen tijdens de academische zittina van de KanDecoene-
hulde Men herkent van links naar rechts: E. H. Dhondt, Dom
Lambrechts, Abt van Steenbrugge, Mgr Van Waeyenberg en de ge~
vierde zelf.
KAESONG
De besprekingen in verband met
de wapenstilstand in Korea werden
voor enkele dagen stilgelegd.
Er waren zelfs een paar radio
berichten uit Pyong-Yung en Pe
king die nogal verdacht voorkiva-
nieh. De rode woordvoerders namen
weer een scherpe toon aan in ver
band met offensieven die van
U.N.O-zijde zouden ontwikkeld wor
den. En het ging er van dat ze
liever stilblijven, want als ze zich
aan een offensief wagen, dan zal
het tegenoffensief verschrikkelijk
zijn.
En daaruit besloten sommige al
te vlugge commentators dat het er
weer ging opzitten en dat geheel
de wapéiistiistandhistorie slechts
een rood manucevre geweest was,
dat hen moest toelaten liun geha
vende strijdkrachten te hergroepe
ren en nieuwe manschappen en
materiaal aan te voeren.
Een bevestiging van die thesis
werd' gevonden in het feit dat de
Chinezen en Noord-Koreanen da
U.N O.-troepen verwittigden dat ze
moesten zien dat ze de besprekin
gen voor de wapenstilstand niet
verbraken, want dat ze dan zouden
weten tegen welke prijs.
Dergelijke verwittigingen liggen
inderdaad helemaal in de commu
nistische lijn wanneer zij van plan
zijn zelf te doen wat ze aan een
ander toeschrijven
Men had ar dus enige reden toe
om volgende redenering te ontwik
kelen: de roden hébben het initia
tief tot een wapen stil standsconfe
rentie genomen; nu zullen zij die
doen mislukken door eisen te stel
len waarvan iij zeer goed weten
dat ze voor de anderen totaal on
aanvaardbaar si-inzij zullen dan
de schuld voor het mr:hikken van
de onderhanden -ige a op de anderen
werpen.
En met welk doel? Eenvou.aig
weg om aan de volkeren die onder
communistisch bewind leven te be
wijzen dat de communistische heer
sers wel vrede willen, maar dat de
Anglo-Amerikanen absoluut de ooi-
log willen en dat er bijgevolg maar
één oplossing meer overblijft: vech
ten en nog vechten tot de aan
vallersonschadelijk g-maakt zijn.
Zou het er nu werkelijk zo vol
staan?
Wel, eerlijk gezegd, wij geloren
het niet.
En waarom niet?
i.
In twee vorige bijdragen werd
er gehandeld over woningnood en
woningbouw te Nieuwpoort. Het
was een onderzoek over de toe
stand op dit gebied in bet stads
centrum zelf. In volgende bijdra
gen zullen wij de bedrijvigheid van
deze kuststad onderzoeken, name
lijk de vissers- en handelshaven
alsmede het strand waar de bad
gasten zich te goed doen aan de
gezonde zeelucht.
Wij kunnen niet beter dan hier
de woorden aanhalen van kanunnik
Mann in een verslag, gericht tot
de Gouverneur van Oostenrijk voor
de Zuidelijke Nederlanden: «Tus
sen Brest en de monding van de
Elbe is er geen plaats, die terzelf-
dertijd zoveel voordelen en gerief
lijkheden biedt als de haven van
Nieuwpoort, zij kan een der groot
ste havens van Europa worden.
Doch het oude Santhooft, niets
anders dan een in 1112 droogge-
komen zandbank en door graaf
Robrecht toen aan de abdij van
Broekburg geschonken, zou in
1163 van Graaf Filips zijn eerste
keure krijgen en zich ontwikkeien
door oorlog en vrede heen tot de
schone stad en haven die wij thans
kennen.
In deze bijna duizend jarige ge
schiedenis kwam het oorlogsgeweld
hier stelselmatig dood en vernieling
zaaien maar sterk en onverwinbaar
is Nieuwpoort altijd uit zijn puin
herrezen en bouwt het thans voort
aan zijn ontwikkeling.
EEN GREEP IN HET VERLEDEN
De eerste bewoners van het Sant-
hooft waren vissers. De kleine ge
meenschap groeide verbazend snel,
want reeds in 1183 is er spraak van
een haringtiende ten voordele van
hun parochiekerk. In 1240 bezigt
men reeds ten volle de benaming
Nieuwpoort en komt de afbakening-
ten sprake tussen Nieuwpoort en
Oostduinkerke.
Zowel de visserij en het drukke
scheepvaartverkeer deden het be
lang van deze haven door de loop
der eeuwen toenemen, de haring
vangst was er de grootste bron van
inkomsten. De stad telde in de 15°
eeuw reeds 10.000 inwoners.
Toen brak een tijd van vernie
ling aan. De opstand van de Ne
derlanden tegen Spanje, de Spaans-
Franse en de Nederlands-Franse
oorlogen lieten over stad en haven
regelmatig hun verwoestingen gaan
en de stad kende hierbij niet min
der dan 10 belegeringen. De vissers
en de koopvaardij verlieten de ver
nielde haven en zochten veiliger
oorden. De bevolking, die hierdoor
van haar bestaansmiddelen beroofd
werd, verliet eveneens de stad bij
zoverre dat in 1781 het bevolkings
cijfer daalde tot 2.500.
Herhaaldelijk werd in die jaren
aangedrongen op herstelling en
uitbreiding, doch het bleef bij be
loften. Toen 1830 een nieuw tijd
perk inluidde voor ons land, werd
het probleem van de Nieuwpoortse
haven andermaal ter hand geno
men. Eindelijk werd in 1895 een
vlotkom gebouwd.
Nieuwe uitbreidingswerken van
de haven werden gepland en reeds
was de 25 Mei 1914 een overeen
komst gesloten tussen stad en staat
om de uitvoering aan te vatten,
toen twee maanden later de we
reldoorlog losbarstte. Nieuwpoort
werd tot puin geschoten, alles was
grondig vernield.
Na de eerste wereldbrand herre
zen stad en haven uit hun puin,
de welstand keerde gelijkertijd te
rug tot in 1940 de oorlogsgesel op
nieuw toesloeg. De marteling' duur
de tot aan de bevrijding, doch ge
lukkig kon de visserij in 1942 óp-
nieuw van wal steken en aan de
bevolking van ons land de legfenda-
risch geworden haringzegen bren
gen.
DE RUSTIGE BINNENHAVEN
Nieuwpoort is de enige natuur
lijke haven van de Belgische kust.
Zij ligt aan de monding van de
IJzer op 3 km. van de zee. Langs
zes sluizen komen de binnenwateren
in zee terecht, dit brengt een voort
durende natuurlijke uitspoeling' me
de waardoor het baggeren, om ver
zanding te keer te gaan, tot een
minimum herleid wordt. Tijdens de
oorlog' 14-18 heeft men ondervon
den van welk groot belang de IJzer
is voor deze haven. Toen werd in
derdaad het sterke wapen der over
stroming aangewend om de Duitse
aanvallers schaakmat te zetten aan
het IJzerfront. Doch meteen deed
de stroming van de waterlopen haar
werk niet meer in de Nieuwpoortse
haven en vormde er zich een dikke
laag slib, die de scheepvaart belem
merde.
Zonder versassing varen de sche
pen in en uit de haven en bij storm
is deze een veilige toevlucht, want
een ongeveer 3 km. lange haven-
geul verbindt de zee met de eigen
lijke binnenhaven.
Vóór 1940 mondde deze havengeul
in zee uit tussen een 600 m. lang
staketsel met een breedte van 80
meter. Dit staketsel werd tijdens
de jongste oorlog schier totaal ver
nield, stilaan vordert thans zijn
herstelling. Op het punt waar de
vaargeul bijna aan de stad reikt,
ligt bezijden de linkeroever van de
vaargeul en met deze verbonden
door een sluis en een zijkanaal, de
vlotkom. Deze vlotkom beslaat
4 ha.
De eigenlijke aanleghaven met
zijn 530 meter kaaimuur, is tijdens
de jongste oorlog erg toegetakeld,
wat voor gevolg had dat als han
delshaven Nieuwpoort zijn waarde
verloor. De haveninstallaties vielen
ten offer aan het oorlogsgeweld, zo
dat practisch alleen nog de vissers
haven kon in stand gehouden wor
den en dan nog slechts met be
perkte middelen.
DE HANDELSHAVEN
Een haven is steeds onderhevig
aan conjunctuurschommelingen.
Binnen- en buitenlandse markten
spelen hier een rol. Als ingevoerde
producten kende men in de eerste
plaats steenkool, in mindere mate:
granen, gedroogde groenten, hout,
plaveistenen, aarden pannen, enz...
Werden vooral uitgevoerd: kalk, me
taalslakken, portlandcement, voor
werpen in cement of in gebakken
aarde, bakstenen, ijzer, enz...
Overzichtelijk geven wij hieronder
een beeld van de bedrijvigheid der
haven, de tonnemaat werd uitge-
dukt in Moorsomton.
KONING FAROUK VAN EGYPTE,
welke graag ook het Suez-kanaal
zou willen nationaliseren, om deze
mooie inkomstbron gans voor Egyp
te te behouden, het voorbeeld ter
dezer volgend van de Iraanse
Staatsleiders.
Ziehier. Na herhaalde pogingen
van vrije zijde, is het eindelijk,
op initiatief van Sovjet-Rusland
dat de huidige onderhandelingen
begonnen zijn. Indien de Sovjets
dit initiatief genomen hebben, dan
moet het zijn omdat zij daar thans
vrede wensen, want zo het anders
was, dan hadden zij de rode lagers
in Korea te gelegenertijd maar
moeten voorzien van een lucht
vloot en van zware bewapening
Het einddoel van de militaire
actie in Korea was ten andere het
uitoefenen van een gewapende
drukking om tot een regeling te
komen in het Verre Oosten en
voornamelijk Rood-China in de
U.N.O. te dóen opnemen.
Die politiek met de wapens is to
taal mislukt. Meer nog, ze heeft
geleid tot een nog veel scherpere
houding van de Verenigde Staten
tegenover Mao Tse Tung en tot
het voorbereiden van een vredes
verdrag met Japan dat desnoods
zonder de Sovjets zou worden on
dertekend.
De enige manier nu om al die
problemen weer in bespreking te
krijgen en Rood-Clüna mee te
kunnen doen aanzitten aan de
groene tafel is. het stop zetten van
'de vijandelijkheden in Korea met
|1i vooruitzicht op een conferentie
'cr regeling van de Oost-Aziatische
-problemen.
De gehele herrie die er nu be
staat, heeft, naar ons oordeel, geen
andere betekenis. De grote moei
lijkheid waarover men thans strui
kelt is: het terugtrekken van de
vreemde strijdkrachten. De Sino-
K oreanen hebben dat -punt in hun
wapenstilstandsvoorioaarden inge
schreven. Generaal Ridgwa.y heeft
onmiddellijk geantwoord dat daar
geen spraak kan van zijn
Zit men dan in de slop?
Niet noodzakelijk. Zoals Ridgway
zegde is dit geen zuiver militair
probleem, maar een politiek. Inder
daad, het gaat er om te weten of
de oorlog in Korea niet opnieuw
zou beginnen acht dagen nadat de
laatste U.N.O.-troepen te Pusan
opnieuw zouden scheepgegaan zijn.
Over het terugtrekken van de
vreemde strijdkrachten gaat men
ook aan U.N.O.-zijde akkoord op
voorwaarde dat de nodige waar
borgen er zijn.
Nu zijn er twee dingen mogelijk.
Ofwel neemt men in het wapen
stilstandsakkoord ergens een zin
op waarin het terugtrekken van
de vreemde troepen wordt aange
kondigd. Ofwel groeit de wapen-
stilstandsconferentie tot een soort
vredesconferentie uit waarop het
terugtrekken van de troepen gere
geld wordt.
Wij nemen inderdaad aan. om
de hierboven opgegeven redenen
dat Moskou ginder momenteel vrede
wil. Het kan dus nog 'n beetje
duren, en kunnen nog veel moei
lijkheden rijzen en de besprekingen
kunnen op Oosters Communistische
ivijze nog lang getrokken worden,
maar de wapenstilstand komt er.
IRAN
Een ogenblik had men de indruk
dat de wapens, die in het Verre
Oosten het zwijgen nabij waren,
in het nabije Oosten zouden aan
het woord komen.
Iran is steeds een eigenaardig
(Zie vervolg blz. 2.)
Het Staatsblad van 9-10 Juni kondigt de wijzigingen af aan de
wet op de niet het zegel gelijkgestelde taxes.
Een wijziging waarop wij de bizondere aandacht vragen is de
nieuwe manier waarop het bedrag der taxe dient afgerond te
worden Tot hiertoe werden de taxes uitgerekend en toegepast per
10 centiemen. VANAF 20 JULI WORDT DE AFRONDING GE
DAAN PER FRACTIE VAN 1 FRANK.
Art. 204 bis van de wei, luidt thans als volgt:
«Wanneer het bedrag' der met het zegel gelijkgestelde taxes
een. fractie, van 1 frank bevat, dient deze fractie, voor elke
inning afgerond op de hogere of op de lagere frank naarge
lang zij al dan niet 50 centiemen bereikt Er wordt echter
een minimum van 1 frank geind, wanneer de verschuldigde,
belasting niet 50 centiem bereikt.
VOORBEELDENIndien de berekening van de taxe 11,40 fr.
geeft dan wordt dit bedrag afgerond op 11 fr. en men plakt
slechts een zegel van 11 fr. Indien echter de berekening van de
taxe 11,50 fr. geeft, dan moet men 12 fr. zegel plakken. Indien
de berekening van de taxe slechts 0,30 fr. zou geven dan moeV
men 1 frank plakken, omdat het minste bedrag van zegel in de
toekomst 1 fr. zal zijn.
Ongetwijfeld staat deze wijziging in het teken der vereenvou
diging daar het aantal zegels zeer verminderd is
Dit nieuwe stelsel van afronding doet echter geen afbreuk aan
de oude manier van taxeberekening.
Zoals vroeger wordt de overdrachttaxe en weelde taxe berekend
van 10 tot 10 fr. en de factuurtaxe van 100 tot 100 fr.
VOORBEELD. Taxe 4,50 verkoopprijs 463.50 fr. te bere
kenen op 470 fr. a 4,50 21,15 fr. taxe te plakken: 21 fr.
(Vroeger 21,20 fr.)
Taxe: 4,50 p d. verkoopprijs 463,50. Te berekenen op 500 fr.
a 4,50 p.d. 2,25 fr. Taxe te plakken: .2 fr. (Vroeger 2,30 fr.)
Maandagmorgen, te 9.20 u., overleed in de villa Luce, van het
eiland Yeu, Maarschalk Philippe Pétain in de ouderdom van 95 jaar.
Dit nieuws hield voor de wereld geen verrassing in, want reeds
sedert weken verwachtte men zich ieder ogenblik aan dit bericht.
Alleen zijn ijzersterke gezondheid kon hem doen weerstand bieden aan
ziekte en ouderdom. Wat deze echter heeft neergeslagen is wel de ver
oordeling tegen hem uitgesproken door zijn eigen volk, of ten minste
door een gedeelte ervan, nadat hij zich gans had ingezet voor het heil
van zijn land. Om eigen schande en lafheid te verdoezelen, heeft men
zich in Frankrijk niet geschaamd de held van Verdun te verlagen tot
verrader.
Terwijl Frankrijk wanhopig dobbert op de chaos van wankele
binnenlandse toestanden, sterft eenzaam en vernederd de man die als
zondenbok, de woestijn werd ingejaagd omdat hij het aangedurfd had
de zwaarste verantwoordelijkheid in het staatsbeleid op zich te nemen
en dit op het ogenblik dat laffe vlucht als hoogste kriterium van
vaderlandsliefde geprezen werd.
Het Frankrijk van de zaken Dreyfus en Stavisky kreeg ook zijn
zaak Pétain, doch ditmaal is het slachtoffer te torenhoog boven het
kleine politieke gedoe uitgegroeid. De ganse wereld ziet thans te klaar
hoe 't duistere spel in elkaar gestoken werd. In Frankrijk zelf begon
men dit te beseffen, toen door President Vincent Auriol, op 8 Juni, een
gezondheidsgratiemaatregel werd uitgevaardigd ten voordele van de
reeds stervende Maarschalk.
Nu Pétain ter ziele is, wordt aangekondigd dat de procedure tot
herziening van het vonnis doorgaat. Misschien zal Frankrijk toch leren
begrijpen wie eigenlijk het land van de ondergang gered heeft.
Prof. H. E. Barnes, een der grootste Amerikaanse sociologen en
geschiedkundigen van deze tijd en die nochtans de politieke opvattin
gen van Pétain hoegenaamd niet deelt, gaf als titel aan een zijner ar
tikels over de Maarschalk: Crucif ying the Saviour of France» (Men
kruisigt de Redder van Frankrijk). Dit wijst er voldoende op dat de
wereldopinie een andere kijk begint te krijgen op de zaak Pétain en
er stilaan de juiste verhoudingen in ontdekt.
BESCHULDIGINGEN
TEGEN PÉTAIN
De aard der beschuldigingen zelf,
die men tegen Pétain geuit heeft,
Jaar
1913
1924
1926
1927
1928
1929
1930
Aant. schepen
214
322
621
582
388
561
584
Tonnemaat
50.154
50.022
114.000
101.000
78.134
106.000
102.000
Deze haven biedt eveneens zeer
belangrijke verbindsmogelijkheden
met het binnenland. Langs de ver
schillende sassen die als in 'n kring'
rond de haven geschaard liggen,
staan de waterwegen open naar het
binnenland. Het Iepersas geeft toe
gang tot de verdere loop van de
IJzer naar Diksmuide en de Knok-
ke-brug, waar de vaart leper naai
de IJzer uitmondt. Men treft hiel
de toegangswegen aan voor de
vaart van Plassendale, die naar
Brugge en verder leidt, en deze dei-
vaart van Duinkerke die over Veur
ne loopt.
Het stadsbestuur van Nieuwpoort
staat voor zeer zwaarwichtige pro
blemen en zeker is het herstel van
de haven hiervan niet het minste.
Onder het impuls van burgemees
ter Gheeraert, werd thans reeds 150
meter kaaimuur hersteld, nog 250
meter kaaimuur komen in aanbeste
ding zodat binnen afzienbare tijd
de Nieuwpoortse haven over eer,
totaal van 400 meter kaaimuur zal
kunnen beschikken. De eigenlijke
kaaimuur voor de handelshaven
over een lengte van 300 meter is
nog toekomstmuziek. Het komt ei
ther tevens cp de handelsvloot
dusdanige plaats te geven dat het
verkeer van de vissersvloot er niet
door gestremd wordt.
Reeds werd de diepgang' van de
vaargeul aanzienlijk verbeterd waar
vroeger slechts schepen tot 1.500
ton konden binnenvaren, is dit
thans reeds gebracht tot 2.000 ton.
Doch de eerste zorg blijft de vis
serij, want de Nieuwpoortse bevol
king is bij uitstek een vissersvolk.
Over deze bedrijvigheidstak hande
len wij in een volgende bijdrage.
/Vervolgt.)
Maandagavond hadden duizende
vacantiegangers elkaar rendez-vous
gegeven te Oostende om er de aan
gekondigde landingsoperatie Zee
leeuw te komen volgen.
Commando's hadden voor op
dracht op het strand te ontschepen
en er twee radiozenders te vernie
tigen. De aanvallende eenheden
werden in hun taak ondersteund
door jachtvliegtuigen der basis van
Koksijde en door scheepsartillerie.
Het strand zelf werd verdedigd door
marine-fuseliers.
In een veilige zone hadden de
duizende toeschouwers zich opge
steld om dit oorlogsspektakel, dat
zeker niet van sensatie ontbloot
was, van dichtbij te volgen.
Door een radarpost werd de
komst van vijf oorlogsschepen aan
gekondigd, even later voerden de
jachtvliegtuigen verkenningsvluch
ten uit.
Intussen hadden de commando's
de oorlogsschepen verlaten en be
gon de scheepsartillerie het strand
te bestoken waar de marine-fuse
liers in stelling waren gegaan.
De jachtvliegtuigen mengden zich
nu in de strijd en voerden bombar
dementen uit, waardoor het strand
in vuur en vlam stond. De hiertoe,
gebezigde bommen, uit plastic ver
vaardigd,. gaven geweldge knal
effecten en veroorzaakten grote
luchtverplaatsingen.
Plots verkeerde een der jagers in
moeilijkheden. Het toestel verloor
snelheid omwille van motordefect.
Op dit ogenblik liet de piloot een
der bommen vallen. Deze ontplofte
echter te dicht bij het vliegtuig en
beschadigde er de staart van. Een
koperen onderdeel kwam hierdoor
los en plofte neer op het hoofd van
een der toeschouwers, dhr Edward
Nicaise uit Gent. Soldaten, die aan
de militaire oefeningen, deelnamen,
boden onmiddellijk hulp aan het
slachtoffer, dat met gekloven sche
del ten gronde lag. Een priester
diende in extremis het H. Oliesel
toe, want de ongelukkige was op
slag gedood.
De piloot van het jachtvliegtuig
was er intussen in geslaagd zijn
toestel opnieuw de hoogte in te
sturen, doch was genoodzaakt het
ter hoogte van De Panne toch prijs
te geven en de sprong' te wagen
met de valschermen.
Ongelukkigerwijze kwam de pi
loot op een hoop ijzer terecht,
waardoor hij kwetsuren opliep
aan beide benen. Het jachtvlieg
tuig stuikte neer op het strand te
De Panne, aan de boord van het
water der zee dat juist in ebbe lag,
dit ongeveer op de hoogte der Ko
ninklijke villa's.
De piloot was kapitein Antoine
De Ligne, die verleden jaar in het
doet uitschijnen dat men iemand
zoektAan niemand minder dan
de held van Verdun verwijt men:
onbevoegdheid en défaitisme
tijdens de eerste wereldoorlog;
moedwillige verzwakking van
de Franse verdediging na 1919;
belemmering der mechanisatie
van het Franse leger, zoals deze
door de Gaulle werd voorgestaan;
collaboratie met de Nazi's se
dert 1935:
leiding der Franse fascisten,
nog vóór 1939;
verzoek om wapenstilstand in
1940, terwijl het Franse leger in
Noord-Afrika de tegenstand kon
voortzetten;
als hoofd van de Vichy-rege-
ring, uitlevering van Frankrijk
aan de Duitsers.
«a
MAARSCHALK PÉTAIN
ORGANISATOR EN
LEGERAANVOERDER
Tot in 1914 was Pétain schier uit
huwelijk trad met prinses Yolande sluitend leraar in de militaire we-
van Luxemburg, i tenschappen. Hij bekampte hard-
Intussen hadden zich te Oostende nekkig de verouderde Napoleon-
de landingsoperaties in vlug tempo j theorie die het offensief tot het
afgespeeld. De landingscommando's uiterste voorstond. Hij steunde zich
slaagden er in hun opdracht uit t-
voeren, niettegenstaande een tank
aanval van op het strand.
Soldaten die deelnamen aan de legeroefeningen snelden dadelijk toe
om het slachtoffer bijstand te verlenen. In de verte bemerkt men
dg toeschouwers die in paniekstemming wegvluchten.
hierbij op de meer moderne bewa
pening' en de mechanisatie, die een
intenser vuur mogelijk maken. Toen
de oorlog in 1914 losbrak, stelde hij
deze theorie in praktijk. De 29° Ju
ni 1915 schreef hij aan de hogere
legerleiding in een memorandum:
het is nodig de uitputting der
troepen te beperken om sterk ge
noeg' te zijn voor het beslissend
ogenblik; hij die over de laatste
soldaat beschikt zal de uiteindelijke
overwinning behalenDe grote
verliezen in 1914 en tijdens de on
verantwoordelijke aanvallen in 1915
op de fronten van Artois en Cham
pagne, waarbij onnoemelijk veel
soldaten en materiaal verloren gin
gen, zonder militair voordeel mee
te brengen, hadden reeds Pétain in
het gelijk gesteld. Het was slechts
na de grote verliezen door Niveile
geleden in 1917 dat Pétain de vrije
hand kreeg om de muiterij in het
Franse leger te dempen. Hij redde
Verdun, doch had intussen een ver
standig plan voor een mogelijke te
rugtocht klaar gemaakt om aftake
ling van het leger te voorkomen.
Dat wordt hem thans door moderne
kamerstrategen als défaitisme aan
gewreven.
Door de roekeloosheid van de
generaals Mangin en Niveile was
het Franse leger leeggebloed en er
dreigde opstand. Pétain wist h(
leger terug op te werken en toe!
hij in Maart. 1918 het opperkoir,
mando afstond aan Foch, beschikt
Frankrijk terug over een leger ch
aan het gevaarlijk opdringen va;
Ludendorff het hoofd kon bieden.
Zij die thans Pétain de beschu)
diging van onbevoegdheid en défa:
tisme tijdens de eerste wereldoorlq
naar het hoofd slingerden, hebbe:
blijkbaar de geschiedenis van desj
oorlog niet gelezen, evenmin als <3
verklaring van President Poincai,
toen deze de verdiensten van Pc
tain als veldheer onvergankelijkl
noemde,
TUSSEN TWEE OORLOGEN I
Na de oorlog 1914-18. bekleedd
Pétain achtereenvolgens verschi;
lende belangrijke functies. Tot
1931 was hij inspecteur-genera:,
van het leger, tot in 1934 inspet
teur-generaal bij de luchtmach
om dan gedurende 9 maanden M:
nister van Oorlog te zijn. In 191'
werd hij door Daladier benoemd t<
ambassadeur in Spanje.
Hoe men ook het militair poter(
tieel beoordele van Frankrijk ttu
sen beide oorlogen, deze organisat:
is het werk van Pétain, De grens
versterkingen werden volgens dot
hem voorbereide plannen uitgt
voerd door Maginot. Pétain ha
nochtans deze Maginotlinie vooi
zien tot aan het Kanaal, het nic
doorvoeren van dit plan is de Frarj
sen zeer duur te staan gekomen, j
Als Minister van Oorlog nam h]
maatregelen om de militaire ople:
ding steviger te vestigen.
Het staat onbetwistbaar vast da
Pétain de grote voorstander Wij
voor mechanisatie van het leger ei
het gelijkt wel op een gekkensp
dat men juist op dit punt de zwaai
ste beschuldigingen tegen Pétas
geuit heeft. Tijdens zijn proce
wreef men hem aan dat hij c
Gaulle tegenwerkte, wanneer dea
laatste het leger wilde mechanist
ren. Pétain drong aan op mechanj
satie van het leger nog vóór o
Gaulle geboren was, reeds als joh
officier huldigde hij deze theorii
Tussen de twee wereldoorlogen i1
eiste hij een sterke luchtvloot. H:
schreef hierover: «Het vraagstu
der luchtmacht beheerst de ooij
logsvoering. Met een meerderhel
in de lucht kunnen wij iedere sk
mentrekking van vijandelijke tro«
pen beletten
De Amerikaan Liddie Hai
schreef hieromtrent over Pétair
Pétain is een der eerste en zelc
zame bevelhebbers geweest om h<
mechanisme van de moderne ooi
log te begrijpen
Wat de Gaulle betreft dient ojj
gemerkt dat deze gans zijn militai
re bevordering dankt aan Pétaiï
Hij moest dus wel beter dan wj
ook zijn oude leermeester kennel
en het zal voor de wereld ea
raadsel blijven dat de dankbaar1
heid en de moed van de Gaul]
zich niet verder uitstrekten dan tc
een omzetting van doodstraf in le
venslange hechtenis voor zijn grijai
leermeester.
De zwakheid van het Franse lc
ger en zijn gebrekkige uitrusti^
waren niet te wijten aan Pétait
noch aan de Franse legerleiding.
In Frankrijk had zich het nefast
Volksfront gevormd. Leon Bluo1
een der grote voormannen van he
Volksfront durfde schrijven: Wij
(socialisten) aanvaarden zelfs d
gedachte niet dat een oorlog moge
lijk is Jules Moch verklaarde ds
ieder aktie om Frankrijk te bewa'
penen slechts de oorlog met Duits
land mogelijk zou maken. Wij zou;
den hier Pierre Cot nog moete'
vernoemen die een der ergste af;
brekers was van Frankrijks bewaï
pening en later het hardst zo
meehuilen in het koor dat Pétau
van défaitisme beschuldigde.
Al Williams schreef zeer terecht
de rode luchtmacht liep vast in q
rode modder
Pétain had nochtans zijn lan
tijdig verwittigd voor het gevaa
vanwege het nazi-Duitsland. tod
hij reeds in 1935 schreef de ori
evenwichtigheid die er bestaat tut
sen Frankrijk en Duitsland, dreia
vanaf 1936 fataal te worden». Hj
was van oordeel dat goede nabuuil
schap slechts kon bestaan op vooa
waarde dat Frankrijk gelijke tra
hield inzake bewapening! opda
desnoods macht tegen macht kq
gesteld worden.
DE TRAGEDIE VAN 1940
Frankrijks Maarschalk kreeg l
1940 gelijk. Vanaf September 19ij
kon Frankrijk ëen zeker evenwicS
in stand houden op de Maginotlinii
doch eens dat België overrompel'
was, lag de weg naar het Zuidi
open. De Maginotlinie, die volge:
Pétain tot aan het Kanaal moe:
doorlopen, was er niet en de inde:
haast opgeworpen Weygand-verd'
diging kon de Duitse opmarch nt
(Zis vervola blz.