VOOR POPERINGE EN IEPER 12 LIJMSTOKKEN Wereldgebeurtenissen Massale vernietiging van vis in Zuid-Westvlaamse wateren De Haven van Nieuwpoort Prof. Van Himbeeck ontwierp fantastisch plan voor een Nieuwe De 2* Jaarbeurs van Midden-Vlaanderen te Roeselare De Visserij KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE-IEPER-WERVIK EN OMSTREKEN ZATERDAG J Bladzijden 4 PRIJS AUGUSTUS 3 Frank 1951 Oude baan Veurne-Koksijde gesleten BELGISCHE AUTOMOBILISTEN IN FRANKRIJK De onderhandelingen te üaesong over wapenbestand in ICorea D© iraanse Petroleomkwesfie Afvalwater deed Honderden kilogram vis verloren gaan in IJzer en Leie Rustige liefhebberij der hengelaars brutaal verstoord Maar of het er ooit komen zal, dat is wat anders SS& S VSSSSJ& SO M Eihltorer, Belglsch Kongo voert uit Nog geen beslissing getroffen HOOFDBUREEL en REDACTIE: Poperinge Gasthuisstr. 19. Tel. 9 - Postcheckr. 47.63.60. PLAATSELIJKE BURELEN: leper: P. BRAS-DEKLERCK de Stuersstraat 4. - Tel. 445. Nieuwpoort: Drukkerij DUMON, Marktstr. Roeselare: J. VERRIÈST-DEZEURE St-Alfonsüsstr. 12. - Tel. 1523. Veurne: M. D'HERT, Noordstraat 14. Aangesloten bij het Verbond der Belgische Periodieke Pers. HET WEKELIJKS NIEUWS ONZE 3 UITGAVEN: POPEKINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten). ROESELARE (met Izegem-Menen en randgemeenten). KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten). 47» JAAR Nr 31 POSTABONNEMENT 1951: België (tot einde 1951) 61 fr. Belgisch Congo 4 fr. p. week Frankrijk - Holland 4fr. p. week Andere landen Sfr. p. week Verantwoordelijk» Uitgever: J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperinge. ■mmn GE weet hoe schrander de vinkeniers zijn als ze willen vinken vangen. Dan komen de lijm- stokskes te pas. 't Zijn echter de vinkeniers al leen niet die met lijmstokken te werke gaan. Ge weet dat er tot nog toe vrije scholen bestonden en offi ciële. Nu wordt er op 30 Septem ber te Brussel een betoging gehou den voor de officiële NEUTRALE scholen. We hebben immers, in Vlaanderen vooral, nog tal van gemeentescholen waar de ouders gerust hun kinderen mogen stu ren. Daarom precies werd in de laatste jaren bij al de nieu we middelbare scholen een lage re» sectie gevoegd om ook die la gere scholen... neutraal officieel te maken. Daar weten vele scho len en onderwijzers over meê te praten. Maar... ik kom op de lijmstok- skes terug. 't Is eigenaardig, 't is vreemd als ge wilt, maar liberalen, socialisten en communisten kruipen onder de zelfde hoed, zijn buitengewoon goed bevriend en vertrouwd met mekaar als het gaat om die neu trale scholen. In die scholen wordt het dege- lijkste onderwijs gegeven, 't zijn al prima- of extra-leerkrachten, terwijl in 't vrij onderwijs? Dat was het eerste lijmstokske! De officiële school is de school voor iedereen. Kinders van gelo vige ouders of van ongelovige ouders zijn daar even goed op hun plaats; blauw, rood of groen, het loopt daar al dooreen; ge volgt er les in godsdienst of in leke moraal, 't doet er allemaal niets toe; in de school voor iedereen past die... hutsepot. Maar dat was het tweede lijmstokske. Men bidt in die school of men bidt er niet; eerst misschien nog wel, maar om die leerlingen niet te kwetsen die niet bidden, schaft men geleide lijk dat bidden af... Dat is im mers... verloren tijd en ge kunt altijd... t'huis bidden als ge daar lust toe gevoelt. Nu komt er een nieuw lijmstok ske bij. Die betoging voor het of ficieel neutraal onderwijs geeft nu een andere naam aan die scholen, meer aangepast, helemaal modern. Het wordt de betoging voor de NA TIONALE school. Wat nog abso luut niet zeggen wil dat de vrije scholen... buitenlandse scholen zijn of anti-nationale. Ge kunt toch wel veronderstellen dat de ofïi- cieel-neutrale onderwijs-propagan- disten zullen beweren dat geen haar van hun hoofd er aan denkt «ons» voor buitenlanders te dood verven of voor vaderlandlozen te schelden, maar kom: dat klinkt als een klokde nationale school». Zo iets als het «Nationaal Syn- dikaat», Waar communisten en socialisten broederlijk samengaan. De communisten zijn dan ook nationaal Het wordt hun wel verweten, dok door liberalen en socialisten, dat hun vaderhuis een paar duizend kilometer ver ligt, haai' 't Oosten toe, maar in zake onderwijs zijn ze natuurlijk erge vijanden van alle godsdienstig on derwijs... dus zijn ze nationaal. Dat zij bv., voor enkele dagen, zich helemaal afzijdig hielden, zelfs bij de troonsbestijging van Koning Boudewijn, dat belet geenszins dat de communisten aan denationale school hun steun en de zegen van... Stalin kunnen geven. Die school kan im mers nationaal - communisten kweken en een beetje propaganda op school kan soms vruchten dragen. Zo 'k me goed herinner, dan verklaarde Buset, de grote baas van de socialisten, zeer plechtig en 't kwam van zeer diep, dat de socialisten eigenlijk... republi keinen zijn, die zo braaf en ge duldig' zijn een Koning te dulden en zelfs te willen helpen regeren. Bizonder dat laatste is van be lang! Naarmate het aantal socia listische ministers, zal die konings gezindheid stijgen of dalen, ge lijk de... barometer bij zon of regen. Hoe nationaal zijn de socialisten wel? Hoe zal men in de leerboeken van geschiedenis, over de troons beklimming van Koning Boudewijn, de leerlingen inlichten? 't Is im mers de school voor iedereen, waar niemands overtuiging mag gekwetst worden. Mag de meester dan wel zeggen dat de communisten die dag onderdoken, de socialisten een ver klaring aflegden van geloof en ver trouwen in de republiek of moet de meester zwijgen en gebaren dat Ko ning Boudewijn nooit de troon be steeg? Zijn de socialisten niet over tuigd dat, mits een beetje propa ganda, de nationale school een beetje lading kan brengen op hun schip? Dan zou de nationale school zo wat de «nationaal-socialistische» school worden, hoe vreemd dat woord ook al moge klinken. «Nationale School»... een lijm stokske. Om te geraken waar men er in Frankrijk aan toe is. Daar worden inderdaad de vrije scholen aan zien als de scholen van buitenlan ders of vaderlandlozen. Daar gaf dezer dagen Petche het op een re gering te vormen, omdat de socia listen weigerden de kleinste subsi die toe te kennen aan de vrije scho len. Zo nationaal voelen de Franse en onze socialisten. Nationale school? Die politieke vinkeniers moe ten voorzichtig zijn. De huidige regering was in zake onderwijs zo toegevend, dat er nog middelbare-neutrale scholen zullen gebouwd worden, die er geenszins nodig noch gewenst waren. We zijn bovendien meer dan overtuigd dat we nu reeds veel te veel middelbare scholen hebben in ons land. Wat op de wereld zullen we toch doen met al die middelbare studenten? Maar daar zit het nu niet. Wel hier. Zo die nationale heren bedoe len met hun nationale school de vrije scholen te... devalueren tot scholen voor buitenlanders of vader landslozen, dan kunnen we op die zogezeide scholen een curieus eti ket» plakken. Ge herinnert u dat we voor enkele jaren, nog wel na de oorlog, een liberaal-socialistisch- nommunistische regering hadden... de «Volksfrontregering». Dan be weerde Buset dat die regering voor vijftig jaar vast zat... Hitier gaap te nog wijder, wanneer hij over het... duizendjarig Derde Rijk pro feteerde ...Maakt dan niet te veel lawaai omtrent die nationale school Zorgt er voor dat ze geen Volks- frontschoólworde en vare lijk die Volksfront-regering! Wij laten ons niet vangen gelijk de... vinken. PÉ VLAMYNCK. vanaf 1 Augustus 1951. Vanwege het Arrondissements commissariaat van Veurne-Diks- smuide ontvangen wij volgend be richt Het Ministerie van Landsverde diging, Luchtmacht, Dienst der Mi litaire Gebouwen, deelt mij mede dat de oude betonbaan VEURNE- KOKSIJDE van 1 Augustus e.k. a voor het verkeer zal gesloten wor den. De baan wordt onderbroken langs Koksijde; dicht bij de afsluiting waar het militair domein begint; langs Veurne: in de omgeving van het reeds bestaande waarschu wingsbord. Het verkeer tussen Veurne en Koksijde wordt voortaan geregeld langs de onlangs in gebruik gestel de rijksweg (Bogaerdelaan. Leo pold III laan, enz, Aanvang te Veurne: Pannesteenweg). Het Ministerie van Openba re Werken brengt ter kennis van de Belgische toeristen, die zich met hun eigen auto naar Frankrijk begeven, dat zij niet langer gehouden zijn het in ternationaal rijbewijs voor bestuurder en het internatio naal rijbewijs voor motorrij tuigen te bezitten. Ingevolge de door de Franse administratie genomen maat regelen, mogen automobilisten Frankrijk binnen en er rijden mits zij in het bezit zijn van een douanebewijs en van het Belgisch nummerbewijs (grij ze kaart). Afbakening van bufferzone wordt grote moeilijkheid. Nagenoeg elke dag der laatste week kwamen de afgevaardigden van de U.N.O. en van Noord-Korea en Rood-China steeds opnieuw bij een om de voorwaarden vast te stel len onder dewelke een wapenbe stand in Korea zcu kunnen worden gesloten. Einde vorige week kon de eerste voorwaarde worden vervuld, name lijk een akkoord over de agenda. Het compromisvoorstel der Commu nisten inzake de terugtrekking' der buitenlandse troepen, nl. dat deze kwestie eerst zou besproken wor den na het sluiten van het bestand, maakte het goedkeuren door beide partijen van de agenda mogelijk. Al spoedig rees bij de verdere onderhandelingen een nieuwe grote moeilijkheid, namelijk de vaststel ling van de bufferzone welke zou dienen tot stand te komen tussen beide opgestelde legers. Het stand punt der U. N. O.-afgevaardigden was dat deze zone diende te worden gevormd cp de huidige frontlijn. De Communisten hielden evenwel voor dat de 38" breedtegraad best die zone zou kunnen vormen. De U.N.O. wil hoofdzakelijk om militaire redenen dat de buf ferzone langs de huidige frontliji loopt, die aan de Oostkust 56 kilo meter boven de parallel uitkomt en er alleen bij Kaesong in het Wes ten onder blijft. De geallieerde bevelhebbers zeg gen dat de huidige lijn betere ver dedigingsmogelijkheden biedt voor het geval dat mocht blijken, dat de roden de wapenstilstandsonder handelingen uitsluitend zijn begon nen om een adempauze te krijgen waarin zij hun strijdkrachten voor een nieuwe aanval zouden kunnen organiseren. De roden van hun kant willen de bufferzone langs de parallel afba kenen, omdat de geallieerden zich dan moeten terugtrekken uit een gebied, dat ze veroverd hebben ten koste van bloedige gevechten. Als de communisten dan herbe ginnen, zou in dit geval het enige resultaat van de besprekingen ge weest zijn, dat zij zonder slag of stoot dit gebied weergekregen heb ben. Bovendien hebben zij dan weer geheel Noord-Korea in hun macht. Totnogtoe bleef elk der partijen op zelfde standpunt en wilde van toegeven niet weten, niettegen staande langdurige debatten. Anderzijds werd de mogelijkheid vooropgesteld dat Generaal Ridg- way een ultimatum zou sturen aan de Communisten om hen te vragen zekere voorwaarden te aanvaarden inzake de afbakening van de buf ferzone. Te Washington zelf heeft de Hr Dean Acheson, U.S.A.-Staatssecre taris, verklaard dat de U.S.A. het Communistisch voorstel inzake de bufferzone op de 38" breedtegraad, verwerpt en dat er geen sprake kan zijn van een terugkeer tot de toe stand zoals die bestond vóór de communistische aanval, daar deze linie niet verdedigbaar is. De be sprekingen bleken Woensdag jl. andermaal te zijn doodgelopen. Op het front zelf boekten de U.N.O.-troepen lichte terreinwin sten. Heer Harriman bracht ook een bezoek aan Londen. Brits Minister zal onderhandelen te Teheran. Raffinaderijen te Abadan stilgelegd. De liefhebbers van de hengel- duidelijk op wijst dat de vergifti- sport hebben deze zomer te Diks- ging in de Handzamevaaxt gebeur- muide een zeer bittere ontgooche- de. De kleur van het water op dat ling opgelopen. Tussen Diksmuide ogenblik wees voldoende uit wat er en Nieuwpoort schijnt plots alle vis gebeurd was: uitspoeling van vuil verdwenen te zijn. Men kan niet zeggen dat het een spoorloze ver dwijning was, want dagen lang heb ben einde Mei de visjes dood op het water gedreven, terwijl het wa ter van de IJzer zelf een vuile zwarte kleur aannam. Kenners bemerkten dadelijk dat hier weer eens een van die typische watervergiftigingen heeft plaats gehad die de vis totaal uit moordt. Door de boswachter werd einde Mei vastgesteld dat in de Handza mevaart. die te Diksmuide in de IJzer uitmondt, ganse scholen vis op het water dreef, wat er zeer Nieuwe hoop op een bevredigen de oplossing voor beide partijen is gerezen ingevolge de bemiddelings pogingen van de Hr Averell Harri man, de reizende ambassadeur van President Truman. Te Teheran zelf voerde de Heer Harriman drukke besprekingen met Premier Mossadegh, de Shah en de Oliecommissie. Hij kon het zovei brengen dat de Perzische Regering nieuwe voorstellen stuurde naai Londen. Hr Harriman, vergezeld van de Britse ambassadeur te Teheran, Sir Francis Shepherd, is dan per vlieg tuig naar Londen afgereisd om er ook met de Britse Regering bespre kingen te voeren over een mogelij ke regeling van de Iraanse petro- leumkwestie, en de Iraanse voor stellen persoonlijk te behandelen met de Britse leiding. Britse tegenvoorstellen, uitge werkt door Britse Ministers en Hr Harriman, werden dan overge maakt aan de Iraanse Regering. Deze hielden o.m. in, een hervat ting van de onderhandelingen. Zelfs wera de Britse Minister van Grond stoffen, Hr Richard Stokes, aange duid om de onderhandelingen te gaan voeren te Teheran, en zal er de leiding hebben van een Britse zending. Naar verluidt zou Engeland het princiep der nationalisatie be reid zijn te aanvaarden. Vanwege Teheran zou anderzijds geen spra ke meer geweest zijn van de ont eigeningswet. intussen geraakt Iran zijn pe troleum niet meer kwijt te Abadan. De schepen van dó A.I.O.C. weige ren immers petroleum te laden zo deze aan de Iraanse regering dient betaald. Zulks heeft dan tot gevolg gehad dat de raffinaderijen te Abadan geen weg meer wisten met hun petroleumprodukten en nood gedwongen Dinsdag het werk heb ben moeten stilieggen. Het was een Brits lid van het personeel dat met het drukken op een electrische knop, de verdere toevoer van pe troleum afsneed. Iran heeft verder te kampen met een groot tekort aan smeermidde len, daar het deze niet zelf produ ceert, en alle pogingen om die in Engeland aan te kopen, faalden. Van weerszijden wordt nu be weerd dat men de tegenpartij de knie heeft doen buigen. Hopelijk zullen nieuwe onderhan delingen nu een oplossing brengen voor deze zoveelste internationale moeilijkheid. (Zie vervolg blz. 1.) Een volk herleeft Met schrijfgerief en fototoestel doorheen onze streek. ii. Iedere huisvrouw, die de sombere oorlogsjaren in ons land meemaak te, kent een aantal recepten voor visbereiding en visbewaring. Tegen woordig vindt men alleen nog bij de mannen van het vak de droog- koorden, waar de gezouten vis in de vrije lucht bereid wordt, om als traditionele versnapering te dienen bij volksfeesten. Tijdens de bezetting was vis geen versnapering, doch deugddoende kost, en men mag gerust beweren dat de haring, die langs de Nieuw poortse haven ons land binnen kwam, een stevige dam opwierp te gen de hongersnood. Ganse slierten vrachtwagens hebben toen hun zilvergescliubdc vracht door het land vervoerd, doch niemand scheen te denken aan de vissers die dag na dag hun zwaar labeur te midden van be stendig oorlogsgevaar. Nieuwpoort heeft fier zijn oude visserstraditie hoog gehouden en heeft bewezen dat zijn vissershaven een onmis bare factor is in de welvaart van ons land. DE VISSERSIIAVEN Wij verwezen in de vorige bij - flrage naar heb jaar 1183 toen vis sers zich op het oude Santhooft kwamen vestigen. Zij waren de stichters van Nieuwpoort en het zijn hun nazaten die thans dit zelfde bedrijf uitoefenen. Garnaal en haring vormen het hoofdbedrijf van deze visserij die men ais kust visserij kan bestempelen. Vroeger jaren werd er aan IJslandvaart gedaan. Doch de tijd dat de IJs- landvaarders voor weken en maan den de hoge zee trotseerden met hun lichte vissersboten, is voorbij. Meestal wordt thans gevaren tot in het Kanaal of tot de Ierse Zee. De zeilboten van vóór de oorlog 'H-T8 werden vanaf de jaren '20 gemotoriseerd. De garnaalvisser heeft natuurlijk altijd andere vis mee bij zijn thuiskomst, want de korre neemt alles mee wat op de zeebodem zwemt. De garnaalvisserij kent haar hoogtepunten in de Zomer, terwijl vanaf October uitsluitend sprot- en haringvangst beoefend wordt. Voor sprot en haring moet de visser verder het Kanaal in, hij is verplicht de visscholen op te zoe ken; de garnaal daarentegen houdt zich vlak bij onze kust op. Om te bewijzen hoe belangrijk deze bedrijfstak is hoeft men slechts de opbrengstcijfers na te gaan. Tijdens het jaar 1930 kende de Nieuwpoortse vissershaven een omzet van 2.727.000 fr., om in het jaar 1939 te reiken tot 5.349.000 fr. Toen kwam de oorlog alles ver nielen en lam leggen. De vredes- maanden van 1940 brachten nog 888.000 fr. op, doch dan viel plots alles stil. DE HARINGZEGEN Hoe klein en hulpeloos een vis sersboot ook olijkt te zijn, toch aasden de bezetters op deze kleine boten om ze in te schakelen in hun invasieplan op Engeland. Al les werd door de vissers uitge dacht om hun boten aan deze oorlogsgreep te onttrekken. Een vis ser vertelde ons hoe hij met zijn boot de IJzer afvoer en hoe hij toch nog door de Duitsers ont dekt werd nadat de boot er reeds een paar weken gemeerd lag op een verborgen plaats. Doch de on bescheiden ogen hebben nooit iets anders gezien dan een zwoegende visser die van 's morgens tot 's avonds, ten minste zo lang er onraad was, water pompte uit zijn boot welke zogezegd een onher stelbaar lek had opgelopen. Enkele weken later, toen het op eisingsgevaar geweken was, had dezelfde boot de weg naar de thuishaven gevonden en maakte Jef Verbanck zich klaar om met zijn N.735 aan de slag te gaan Het jaar 1941 kende reeds een stil- pifpnnI Bovenstaande (ekening, naar het ontwerp van architect J. De Creus uit Poperinge, geeft een beeld van de nieuwe Mijn die te Nieuwpoori wi gebouwd worden. Het zal niet alleen een practisch gebouw zijn v<")r Vissers en handelaars, doch het zal tevens het havcnbeeld van Nieuwpoort ten goede komen. le hervatting van het bedrijf doch het bleef nog bij 1.551.000 kg. vis. In 1942 namen de zaken plots een andere wending. Normaal moeten de vissers die op haring uitvaren, tamelijk ver van onze kusten het Kanaal in voor hun vangsten daar de haring zich niet ophoudt in ons onmiddellijk kustgebied. Se dert mensengeheugen is dit zo. Wel werd er af en toe een haring gevangen langs de kustlijn, doch dat zijn dan uitzonderingen. De oorlogsomstandigheden lieten geen verre vaarten toe en de Duit se bewakingsdienst zorgde er voor dat geen enkel visser buiten de aangeduide zóne kwam. Toen ge beurde plots het wonderbare waar voor niemand een verklaring kon vinden. In de onmiddellijke na bijheid van Nieuwpoort wercl ha ring gevangen, bij zoverre dat in 1942 het totaal gewicht van inge brachte vis niet minder dan 10.178.000 kgr. bedroeg. Deze wonderbare vangst scheen niet aan het toeval te wijten, want in 1943 werd het record op gedreven tot 37.835.000 kgr. Nooit werd in vredestijd zoveel vis te Nieuwpoort aan wal gebracht. Het jaar 1944 was op weg het cijfer te zullen overtreffen, toen bij de bevrijding het krijgsrumoer op zee iedere vaart onmogelijk maakte en toch werd nog' het ge wicht van 28.710.000 kgr. bereikt. Zeker, deze massale haring vangst, waarvoor niemand tot nog toe een aanneembare verklaring vond, is voor gans het land een zegen geweest en betekende voor veien de redding van de uitput ting en van de hongerdood. Doch voor de Nieuwpoortse vis sers had de zaak, niettegenstaande de plotse welstand, ook een keer zijde. Langs de mijn was officieel vastgesteld wat ieder visser ver diend had en het was dan ook ge makkelijk op deze wijze de win sten te berekenen die als oorlogs winst flink belast werden. Dc ope ratie Gutt had het geld uit de om loop getrokken en voor vele vis sers werd het na de oorlog een rampspoedige tijd. STRIJD OM HET BESTAAN De strijd om het bestaan heeft zich bij onze vissers na de oorlog in zijn scherpste vormen later, voelen. Nog gaf 1945 een aanvoer van 13.490 kgr., doch 1946 zag deze dalen tot 4.882.000 kgr. De reden hiervan was te zoeken in het feit aat de haven van Nieuwpoort ver sperd was door oorlogstuig en de haveninstellingen vernield waren, waardoor de meeste vissers er de voorkeur aan gaven aan te leggen in Oostende. In 1946 werd begonnen met de wederopbouw van de vismijn on een breedte an 30 m., in 1947 werd er nog 10 m. bijgebouwd. Vanaf 1948 kwam er een herop standing in deze zin dat de aan voer toenam, zowel van garnaal als van vis. Niettemin wilde het omzetcijfer niet de hoogte in want de invoer van vreemde vis kwam (Zie vervolg blz. 2.) water door fabrieken gelegen langs de loop van deze waterloop en zijn bijriviertjes. Ten gevolge van vermenging van dit water met dat van de IJzer heeft de vergiftiging zich voortge zet over gans de loop van de Ijzer van Diksmuide tot Nieuwpoort. Er is nochtans geen gebrek aan wetten om dergelijke zaken te be teugelen, want de vlasfabrieken. I tie te zuiveren alvorens het water een publieke waterloop bereikt. Nu schijnt het vast te staan dat som migen zich aan deze regel niet sto ren. Een grondig onderzoek werd in gesteld, stalen van afvalwater wer den in verschillende instellingen genomen om de vergelijking te ma ken met het besmette water van de IJzer. Eens dit onderzoek be ëindig, dat voor het ogenblik ge daan wordt in het centraal labora torium van het Ministerie van Volksgezondheid, zal kunnen opge treden worden tegen de overtre ders. De hengelsport is een rustig tijd verdrijf waar velen een aangena me ontspanning in vinden. Het gaat niet op dat het plezier van de hengelaar aldus moedwillig bedor ven wordt. Voor Diksmuide zelf is het ook geen plezierige zaak een groot deel van zijn zomertoeristen aldus te zien verdwijnen, want van heinde en verre kwamen de lief hebbers naar de IJzer omdat er gewoonlijk een flinke partij vis te vangen was. Velen brachten er ver schillende weken verlof door Schattingen die gedaan werden hebben uitgemaakt dat honderden kilogrammen kleine vis aldus ver loren gingen. Voor de liefhebbers van de hengelsport is het dan ook een opluchting te vernemen dat van hogerhand werd kordaat opge treden tegen deze moedwillige ver giftiging van het water, OOK HET WATER VAN DE OUDE LEIE VERGIFTIGD In aansluiting' met bovenstaand bericht nopens de vergiftiging van water van de IJzer, bereikt ons het volgende over een soortgelijk geval te Halewijn-Menen. Toen verscheidene liefhebbers van het lijnvissen zich 's morgens naar de Dodenarm der Leie. te Ha lewijn begaven, om er hun liefheb berij uit te oefenen, moesten zij met' ontsteltenis vaststellen dat tal rijke vissen dood op het water dre ven, terwijl duizende andere vissen langs de boorden zwommen om lucht in te ademen en tekens van vergiftiging gaven. De Stadsoverhe- den werden hiervan verwittigd en er werd vastgesteld dat het water erg bevuild was terwijl de avond te voren alles normaal was. De doden arm der Leie, welke een oppervlak te heeft van ruim één hectare en voor duizenden franken vis bevat, is van de Leiewaters afgezonderd door een brede aarden dam. waar door alle infiltratie van het vuile water afkomstig van fabrieken en van riolering onmogelijk is. Een waterstaai werd genomen en zuur stofbonbons werden in de vijver geplaatst. De oorzaak van deze erge bevuiling van het water is nog on bekend en kan toegeschreven wor den aan een omroering van de bo dem, ofwel het werk zijn van mis dadige handen. Een streng onder zoek werd geopend. Van 29 September tot 9 October gaat te Roeselare, in de Foorhalle van het N.C.M.V., Bruggesteenweg, de 2e Jaarbeurs door van Midden- Vlaanderen. Iedereen kent nu de Foorhalle sedert de prachtige wereld-missie tentoonstelling. Dat de jaarbeurs dan ook weer een grote volkstoeloop zal kennen is ongetwijfeld. Meerdere exposan ten hebben de efficienty van de foorhalle ingezien en houden er aan daar te exposeren, .Meer dan de helft van de halle is nu reeds bezet. Wij manen de liefhebbers exposanten aan zich te haasten in te schrijven opdat zij nog een be hoorlijke stand zouden kunnen uit kiezen. Inlichtingen: Secretariaat van de FOORHALLE, Bruggestw., Roese lare. tel. 1945. f LUCIEN DESCHODT de baanbreker der Chr. Middenstand Jarenlang hebben we de strijd gevolgd, het onbaatzuchtig' zwoegen van enkele mensen om de Midden stand, dat schone volksdeel in Vlaanderen tot één machtig' blok samen te smeden en... het t.e red den. Wel hebben velen medelijdend het hoofd geschud en zich met een schouderophalen afgevraagd hoe het mogelijk was zoveel kostelijke krachten en schone tijd te verspil len aan iets dat vooraf veroordeeld was om op een flutse uit te lo pen Diegenen die zo spraken ken den noch de taaie koppigheid, noch de sterke liefde voor, hun volk waarmee die pioniers van de 'kris- telijke Middenstand kampten. Zij gaven het niet op. Is er één stand moeilijker te or ganiseren dan de Middenstand? Is het zelfs nog wel redelijk hier over een stand te spreken? Staan we niet veeleer met zoveel stielen, zo veel standen Allemaal mensen die elkaar met een scheef oog be loeren en met de ellebogen stoten om vooruit te komen en de eerste te zijn Tegen deze eeuwige opwerpingen hadden zij steeds hun antwoord ge reed Is er één tak aan onze volks stam die zozeer de Vlaamse deug den in zich besloten houdt als moed, verbazende werkkracht en ondernemingsgeest, deugden waar door de Vlaamse gewesten steeds heinde .en verre in aanzien waren? Is er iets schorier dan dat onze ge zinnen zelfstandig zijn en een ze kere welvaart kennen? Op die ma nier zijn ze beveiligd voor veel ge varen van de moderne tijd en ver keren ze in de gunstigste omstan digheden om gans ons volk zedelijk en godsdienstig gaaf en sterk te be waren. Kunt ge U iets heerlijkers indenken dan een nijverige mid- Moederland beste afnemer. In de loop van Mei hebben Bel- gisch-Kongo en Roeanda-Oeroendi 92.117 ton verschillende producten, ter waarde van 1.734.759.861 frank uitgevoerd. Onder de invoerlanden bekleedt België de eerste plaats, met meer dan 32.000 ton ter waarde van meer dan 721 milliow frank. Een schets van de ÏJzervlakte met de reusachtige figuur van de IJzertoren volgens het ontwerp Van Himbeeck. Poort, puin en het kruisje van Helden- hulde gelijken wel nietige dingen in vergelijking met de 350 meter hoge to ren, De tekenaar heeft door een spel van perspectief dit kontrast nog ster ker onderlijnd, doch het blijft niettemin een scherpe tegenstelling. De dynamitering van de IJzertoren heeft reeds veel herrie veroorzaakt. Langs de gerechtelijke kant beke ken blijkt de zaak een ver ward net geworden waar niemand... klaar wil in zien. Men spreekt van ideologi sche cn materiële daders van ministers die te veel de den en gerechtelijke instan ties die te weinig gedaan hebben en terwijl men hoge '1!"cussies voert zonder een stap verder te komen blijft liet puin te Diksmuide lig gen als een vloek over een ongestrafte pioarlendaad. Gelukkig echter wordt er ook van heropbouw gespro ken. De poort staat er, op getrokken uit puinbrokken. De regering stelt kredieten ter beschikking, dat is a'le- maal positief werk. Voor de eerste maal wordt er nu ook met een -ositief plan voor heropbouw van de IJzertoren voor de dag gekomen. Het plan in kwes tie, waarvan hieronder de technische gegevens, werd opgevat en uitgewerkt door Prof. Van Himbeeck der Leuvense Universiteit. De eliché's. die deze bijdrage illustreren, werden ons be reidwillig afgestaan door De Vlaamse Liniedie wij danken voor de bereid willigheid. HET ONTWERP VAN HIMBEECK Toen het Leuvens studen tentijdschrift Ons Leven het ontwerp Van Himbeeck vóór enige maanden publi ceerde, werd het door som mige bladen als een studen tengrap betiteld. Prof. Van Himbeeck heeft later zelfs bewezen tijdens een pers conferentie rto.t hij het zeer ernstig meent met zijn ont werp, hoe fantastisch het ook moge schijnen. Prof, Van Himbeeck is burgerlijk.- en miinbouwin- genieur. Hij doceert als dus danig aan de Leuvense Al- mate Mater en is inzake sterkteberekeningen een zeer bevoegd specialist. Hij denkt en rekent als bouw kundige doch stelde zien niet op een aestetisch standpunt. Nochtans wer 1 in het ontwerp het ver trouwde profiel van de vroe gere IJzertoren bewaard, alhoewel de ontworpen to ren het uitzicht heeft van een vierkantige spits, be staande uit betonnen peilers die met hun verbindingen een vierkantige spits, be- vormen. (Zie vervolg blz. 6.) denstander die zich weert om d zaak, die hij zelf of zijn vooroude! uit de grond hebben gestampt, té bate van zijn gezin tot steeds hoge re bloei te brengen? Welnu, geen klasse is zozeer m< ondergang' bedreigd. Wanneer elk een zijn eigen gang blijft gaan, zon der eensgezindheid, wordt ze ver snipperd en ondermijnd om hel^ maal weg te brokkelen. Het looi de moeite zich er voor te werer Een land waar alle zelfstandighei' te niet gedaan wordt breekt zij eigen kracht». Ze gaven het niet op! Daar zij geen mensen in onze provincie, va welk gedacht ze ook zijn, die ni< met bewondering opkijken naar c flg'uur van Lucien Deschodt, zal' ger gedachtenis. De baanbreker va de kristelijke Middenstand. Dé was zijn ideaal: een sterke middei| klasse van kristelijke menseil Vlaanderen zoals het altijd gewees| was. Dat volk wilde hij doen herle: ven! Zijn er in Westvlaanderen nej gemeenten waar, op een late avon( het autotje van Z. E. H. Fruyti§ niet geparkeerd stond en waar zijl geestdriftige taal niet weerklonl Middenstanders, uw plaats is b; ons! En welke ambachtsman neringdoener zocht en vond geq raad en steun voor zijn vele moei rijkheden in een of ander gewest* lijk secretariaat? Nooit versaseri was de leuze van de ploeg werkei voor de Middenstand, En het groe: de! Spijt allerhande tegenhede groeide het verbond. Overal i Westvlaanderen vonden de midden standers elkaar. Beroepsveremigit gen sloten zich aaneen. Naarmal ze voelden hoe machtig ze werde steeg meteen de bezieling. We wij len iets worden! i We hebben de Zomerfeest®! vai Elverdinge, Tiegem en Izegem met gemaakt. Eigenlijk komt hier de el toe aan de Middenstandsjeugd. E jongeren voelden dat er iets te koi was. De groeiende beweging dé ouderen stond te ver van hen a Bereidden zij zich niet voor om la ter tussen de anderen hun man 1 staan? Die feesten werden een ont dekking. De ouderen gingen inzie dat hun beste krachtenreserve b: de jeugd lag. Het werden echte fa milie-zomerfeesten. Na een jaa hard werken en sleuren kwam garr het verbond tegaar, alle scrion VJaamse families, om in gezellig heid en vreugde de groei en de hei opstanding te vieren. Het bleef nie bij een feest. Het werd een echt troepenschouw waar elke aanwezig ondervond hoe er ieder jaar meê leden waren om in de vreugde t delen. Het werd een manifestatie een tentoonstellen van kracht, di, telkens weer de moed gaf om., voort te doen. Hier voor me ligt de uitrrodigiri voor het 4" Familiaal Zomerfeës van de Middenstand in het par Bosmolens te Izegem. Zondag Oogst wordt daar het 11.000" li gevierd en wordt er gejubeld om d! eerste grootse verwezenlijkingen de Hoge Raad van de Middenstanc. waar het kristelijk verbond sterk ii vertegenwoordigd is; de fiscale ge rijkheid, die veroverd werd en d, uitbreiding van de wet De Taye to de ambachten. De grootste twijfe laars zullen nu wei zwijgen. Di féést zal een klinkend antwoor) zijn op het tot vervelens toe her haalde zaagrefrein: «Er Is geei doen aan... Er is wel doen aan. Onze mid' denstanders zijn begrijpend genoej om in te zien dat ook hier een' dracht macht maakt; bezitten ge noeg gezond oordeel om te vattei dat ze slechts langs een sterke or- ganisatie hun stand zullen beveiri gen en hun toekomst verzekeren Die 11.000 leden, doen zoveel gezin nen in Westvlaanderen voldoend' begrijpen dat hun klasse ten dod- opgeschreven is wanneer ze niet ge fundeerd staat op de kristeli.jki princiepen. Er zal te Izegem een Ministel zijn en zeer veel personaliteiten Men krijgt weerom ontzag voor d< Middenstand, voor die wroetelaars die voorheen zo versnipperd elk aai; hun streng trokken en waar mei' kompassie mee had. Vlaanderen bezit nog een keur-, bende schone gezinnen, waar d oude deugden en het oude gelool in ere worden gehouden, vrijfieids| zin, liefde voor het werk, moed, vol-: harding en Godsvertrouwen Dat het feest te Izegem familiaal en zo" mers zij, het feest der tienduizend den die elkaar gevonden hebben' Dat de jeugd er de toon aangevtj Zij is de grote belofte en de scherpj ste aanmoediging voor de oudereit om verder te sleuren. Een volk herleeft. KWAPENNINCK. IZEGEM - ZONDAG 5 OOGST jl N.C.M.V. - FAMILIEFEEST PROGRAMMA: Te 14 uur: - Opening van het park. Inkom- prijs 10 fr. (kinderen beneden 12 jaar gratis). - Sporttornooien door de K.B.M.J.-j afdeling, onder leiding van de Hit Lucas Lambert. - Volksspelen voor de jeugd. - Kindertuin. Te 15 uur: - Plechtige receptie in de halle varij het kasteel. - Het inrichtend co mité ontvangt de leden van het; erecomité en de personaliteiten. - Toespraak van de Voorzitter, dq Hr Rosseel Aimé, voorzitter vanl de N.C.M.V.-afdeling Izegem. Te 15.45 uur: - Korte feestvergaderipg in open lucht, opgeluisterd door het K.B M.J.-koor der afdeling Brugge. - Stenka - Rasin. koorlied. - Kort welkomwoord door dhr R Tanghe, secretaris van het inrich tend comité, gouwleider der K.B M. J -Westvlaanderen - Wolgalied, koorlied. - Korte FEESTREDE door Z. E. B. J Fruytier, provinciaal proost dei' K.B.M.J. en van het N.C.M.V.- Westvlaanderen - Hard is de strijd, Middenstands' lied door koor en massa. - Korte toespraak door Hoogeerw Hr Kan. A. Quaeghebeur, vicaris- generaal vertegenwoordiger var Z. Exc. Mgr de Bisschop. - Hoffmans vertellingen fragment koorlied. Te 16.30 uur: - Cabaret in open lucht van op hel terras van het kasteel. Optreder van het kunstcabaret «De Mi-; ka's uit Harelbeke, met als pro-, gramma: «Een Zonnige Nachl van 8 uur tot Nacht», en als in- termezzo: «De Vlaspieten». Te 20 uur: - Slot van riet namiddagfeest.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1951 | | pagina 1