Westvlaamse Electriciteitsprohlemen iguren uit de Petroleumoorlog DE WEEK IN ONS LAND De Westvlaamse Dichters §®OETE BELÖE ALFA-lAVAL Alles beproefd... maar ik verkies Sunlight ALFA-lAVAL BIEDT U ZIJN MELKKOELERS AAN Waarvoor U op verzoek ingevolge het KONINKLIJK BESLUIT van 3 OOGST 1951 om de aankoop van melkkoelers op de hoeve aan te moedigen, een toela ge ontvangt. Het Bestuursmemoriaal geeft richtlijnen EVIenenaar uit de Lele opgehaald ...zij maakt het linnen echt natuurlijk wit! de zeep voor a lie gebruik GOUDEN BRUILOFT TE DIKKEBUS Zo goed als het Volkshart B.J.B. Westvlaanderen B.J.B. GROOTS PROVINCIAAL RUITERTORNOOI dat doorgaat te KORTEMARK op Zondag 2 September 1951. TerreinHoeve van de Heer TALPE, Handzamestraat. Bovenverdieping van Victoria Hotel te Middelkerke uitgebrand Slachtoffer van ongeval overleden te Veurne Stort 53 fr. Voor VERVOER VERHUIZINGEN het BINNEN- BUITENLANDS SNELVERVOER Robert Tanghe Ardooiesteenweg, Nr 242 ROESELARE Tel. 1571. (DAG en NACHT) oren STUKKSH in n-itGino in wrr KOFLSYSTitM HET ftoor AMERICANS MERK Voor alle inlichtingen gelieve zich te wenden tot de Magazij, MENEN - Yvonne Serruysstraat 58b ROESELARE - Leenstraat 66 IEPER - Boterstraat 38 DE PANNE - Marktplaats 19 NIEUWPOORT - Duinkerkestraat 29 en in de toonzalen SERVEL te BRUGGE - Zuidzandstraat 5 HET WEKELIJKS NEfltrWS ZkWtëg 25 A'üsr. ïSÏÏ. Blï'dl. 9. Type RAPID voor lopend water. RAADPLEEGT DE Generaal Capiaumontstraat, 26, BRUSSEL (3055) VERVOLG VAN 1» BLAD Bevln, de onlangs overleden En- lse minister van Buitenlandse iken, verklaarde veertien dagen }ór zijn dood: Men belet mij te .yrken, doch Mohammed Mossa- <gh is veel erger ziek dan ik en it belet hem niet tegen ons de "raarste aanval voor te bereiden je wij ooit ondergaan hebben. 'Het godsdienstig fanatisme speelt j deze Mohammedanen 'n zeer wichtige rol. In 't nabije Oosten (n men zich geen enkele belang- 5ke gebeurtenis indenken zonder t element dat telkens de door- ag geeft. Misschien stapt de West e r s e lentaliteit al te licht heen over t punt en toch is het een feit dat hoogste godsdienstige hoog- ^■ardigheidsbekleder van het land, gatollah Kashami, er in slaagde leer dan honderdduizend aanhan- irs tot het uiterste op te zwepen j hen ongestraft toe te roepen dat j naar Abadan zouden oprukken n er de vervloekte metalen stad a de petroleumbronnen te vernie- n. Gelukkig heeft de nationalise- kig op dat ogenblik onder, het bpuls van Mossadegh doorgevoerd, rer remmend kunnen optreden. MOHAMMED SHAH PAHLEVI Toen de Shah een bezoek bracht aan verschillende petroleuminstal- laties in Amerika, was deze ge heimzinnige raadsman steeds in zijn gezelschap. Bij deze gelegen heid werd hij om een toespraak verzocht tijdens een banket, hij be gon met deze betekenisvolle woor den: «Wij vertegenwoordigen een kleine natie. Doch vergeet niet dat Amerika, indien het gans de voort- brengst van Abadan had gekocht voor het jaar 1950, het voldoende petroleum zou gehad hebben tot en met 1954. Deze woorden tekenen op vol doende wijze het belang van de huidige koude petroleumoorlog. Op de 60.000 mensen die in de Raffinaderijen van Abandan werk zaam zijn, telt men 2.000 Britten. Een dezer maakte aan een Iraniër volgende opmerking: Indien wij het land verlaten, wat zult ge dan doen met uw petroleum? Zult ge er de motten misschien mee verja gen uit de huid van uw kamelen? Waarop de Indiër nuchter ant woordde Het ware misschien nog beter de petroleum daarvoor te ge bruiken dan ze aan u te verkopen voor 10 ets per barrel (ongeveer 165 liters) terwijl de Amerikanen voor zelfde hoeveelheden 90 ets betalen aan koning Ibn Seoud. Rijkswachters van Menen, welke Zondag jl. langs de Leie op dienst- ronde waren, zagen een lijk op het water drijven. Het lijk werd echter met de stroming van het water mee gevoerd en kon enkel te Lauwe naar de oever worden getrokken. Het werd vereenzelvigd als zijnde dit van Hoornaert Alberic, 63 jaar, landbouwer, wonende Groenestraat, te Menen, welke sedert Donderdag 16 Oogst jl. uit zijn woning ver dwenen was. De Rijkswacht van Menen opende een onderzoek. Deze week zijn we andermaal 'n klein stapje verder getreden in de evolutie van onze Westvlaamse Elec- triciteitsproblemen. Niet dat de stap groot is, in administratie mogen nooit geen grote stappen gezet wor den en te rap na mekaar mogen deze zich ook niet opvolgen maar toch, na de vroegere waarschuwin gen in het Bestuursmemoriaal te genover Inelgas, waarschuwingen die nog altijd van kracht zijn en blijven spijt het incident Besten dige Deputatie Arrondissementsi- commissaris leper, brengt het Be stuursmemoriaal van 1? Oogst jl. ons 'n kleine opheldering in ver band met de beloften vóór enige maanden (Februari) gedaan. Het gaat niet over Inelgas dan wanneer dit wellicht het merendeel onzer gemeenten interesseren zou: het gaat over de N. V. Electriciteits- maatschappij van West-België. We geven hieronder kennis van dit schrijven en drukken het zon der commentaar hieronder af, te vens zinspelend op een passus uit het artikel van «Westflander», ver leden week in ons blad verschenen, waar hij beweert dat... «de voor waarden voor het stichten van In- tercommunalen door de N. V. West- België thans reeds veel gunstiger zijn dan deze van «Inelgas».»... De handeling door de Bestendige Deputatie in bedoeld Bestuursme moriaal voltrokken, onderlijnt ten volle deze bewering, en dank zij dan ook deze gunstiger voorwaar den sprak de Bestendige Deputatie zich als volgt uit: Nr 189. Electriciteitsuitbating. Oprichting en toetreding tot intercommunale vennootschapven. 2" Afdeling. Brugge, 14-8-51 Sectie C. -Nr 84020. Aan de Gemeentebesturen. Mijne Heren, Zoals reeds vroeger aangekondigd heeft de Bestendige Deputatie een onderzoek ingesteld nopens de ont worpen oprichting van intercommu nale electriciteitsmaatschappijen. Op grond van het advies van spe cialisten en technisch bevoegde per sonen, en na herhaalde besprekin gen met de belanghebbende maat schappij, heeft de N. V. Electrici- teitsmaatschappij van West-België, ingaande op het verzoek van het Provinciaal College, een ontwerp van statuten opgemaakt, dat nu aan het oordeel van de betrokken gemeentebesturen zal voorgelegd worden De Bestendige Deputatie vestigt er de aandacht op dat dit ontwerp van harentwege geen bezioaar uit lokt. De gemeenten die thans de elec- triciteitsuitbating aan de N. V. Elek triciteitsmaatschappij van West- België in concessie gegeven hebben kunnen derhalve in onderhandelin gen treden met deze maatschappij, met het oog op gebeurlijke toetre ding tot de nieuwe intercommunale. De Bestendige Deputatie voert de onderhandelingen met andere con- cessiehoudende maatschappijen ver der. Namens de Gouverneur. Het aangesteld Deputatielid. A. OLIVIER. DE PROVINCIALE WEDSTRIJD IN HET «ELECTRISCH» KADER In zelfde Bestuursmemoriaal trof ons een ander schrijven - dat ook, in zekere mate, onze electriciteits- belangen aanbelangt. Onze Provincie schrijft immers voor het jaar 1952 'n wedstrijd uit voor het schrijven van verhande lingen die bijdragen moeten tot de kennis en bij voorkeur tot het be vorderen van het bedrijfsleven in Westvlaanderen. Aldus heeft de Bestendige Depu tatie beslist, en meteen bekend ge maakt, dat voor '52 een der twee volgende onderwerpen moet worden behandeld 1.- De Aspecten van een vooruit strevende Toeristische poli tiek, of 2. - De invloed van de Electrici- teitstarieven op het Bedrijfs leven in Westvlaanderen (Vermelden we terloops dat de eventuele deelnemers hun verhan delingen vóór 1 Oogst '52 dienen in driedubbel in te sturen per aange tekend schrijven.) We kunnen niet anders dan dit initiatief beamen, alhoewel we vre zen dat punt 2 veel lastiger om uit werken is dan punt 1. Toch ver hopen we dat punt 2 bij voorkeur zou aangesneden worden. Er is een Frans spreekwoord, dat zegt: «du choc des idéés, jaillit la lumière en ook d&t kan alleen het bedrijfs leven van Westvlaanderen ten goe de komen. Maar intussen hopen we dat de Bestendige Deputatie die verhande lingen toch niet zal afwachten om er nuttige conclusies uit te trekken voor het motiveren van hun reeds lang verwachte standpunt inzake de Intercommunalen van Inelgas. RECORD-TARWEOOGST IN CANADA Canada zal dit jaar volgens het bureau voor de statistiek een record tarwe-oogst van 581.678.000 bushels produceren. Deze raming ligt onge veer 120 millioen bushels hoger dan die van het vorig jaar, welke 461.664.000 bushels bedroeg en on geveer 15 millioen bushels hoger dan de vorige recordoogst van 566 millioen bushels in 1928. Firma. B ovcKaert VanrolUqhem Oostitr. UI II"- H oud qekend-f&!9 IXotiUare j Ik heb al die nieuwe wasproducten geprobeerd, maar er gaat niets boven Sunlight. Alleen Sunlight maakt mijn linnen natuurlijk wit, want het is volstrekt zuivere zeep. Voor de grote was, de fijne was én voor al wat thuis gewassen wordt ik gebruik Sunlight. SUNLIGHT EEN LEVER PRODUCT S 42 - 0920 BFL SAVONNERIES LEVER FfeÈRES - BRUSSEL Wij gaven verleden week verslag van de Gouden Bruiloftviering van de echtelingen Alfons Pittillioen-Marte Odent te Dikkebus Wij zien hier de jubilarissen omringd van hun kinderen, kleinkinderen en achterkleinkind, bij het verlaten der kerk waar een dankmis werd De Iraanse kroon heeft een zeer ïtekenisvolle wapenspreuk: Ik ai het twistpunt van het heelal eze spreuk wordt op dit ogenblik >Uedig to werkelijkheid omgezet. Mohammed Shah Pahlevi, de uidige Shah van Iran, is misschien s enige die zich om de betekenis m die wapenspreuk weinig zor- m maakt. Zijn voorgangers tra- sn op als dwingelanden en waren :er gevreesd. Politiekers die er een udere mening op nahielden wer en onmeedogend aan de kant ge it. Voor Mohammed Shah Pahlevi sit alleen het spel. Hij is verzot n mooie kleren en volgt zeer van atoij de modegrillen van het festen. Op paardenrennen en in e speelhuizen is hij goed thuis en :n gewone klant. Het spel zit hem trouwens van rngsaf in het bloed. Zijn vader ,eza betrapte de jonge Pahlevi :rwiil hij op de marmeren treden m het. paleis aan het dobbelen as met de soldaten. Woedend liet ,eza zijn speelzieke zoon in de gë- ingenis opsluiten. Enkele uren ,ter wandelde zoonlief doodbe- aard door het paleis en legde aan In verwonderde vader uit dat hij iet zijn bewaker gedobbeld had iet als inzet: zijn vrijheid... en at hij de partij gewonnen had. Shah Pahlevi brengt tegenwoor- ig ganse aren door met het toesta- eren van combinaties op de rou- tte. Achter de muren van het paleis Teheran, waarvan de prachtige seldhouwwerken herinneren aan s roemrijke tijd van Xerxes, heeft s' Shah een alles behalve rustig estaars se-dert hij in het huwelijk •ad met Fawsia. zuster van Ko- ing Farotlk van Egypte. Ashraf, tweelingszuster van de hah, heeft de nieuwe gebiedster :n dodelijke haat gezworen. Het :hijnt echter dat deze Ahsraf een iet te onderschatten aanleg heeft >or het politieke spel, want toen j in 193® een bezoek bracht aan talin werd haar de orde van het >de vaandel overhandigd. DE DERDE MAN Mohammed Shah Pahlevi, houdt iet van petroleumkwesties, doch aat eveneens wantrouwig tegen- rer zijn eigen politici, hij weet amers te goed dat in zijn Oosters nd, de politiek vaak dient voor irsooralijks doeleinden. Tijdens een van zijn vacanties Zwitserland ontdekte hij er een an die wonderwel op de hoogte eek te zijn van de netelige petro- umzaken. Zijn naam is voor de litenwereld onbekend. De man :éft weinig uitzicht, is kreupel en opt 's zomers en 's winters in de lfde ceremoniekledij. In de tuinen m het paleis te Teheran betrekt j een klein paviljoen dat rijke- k met tapijten versierd is. Een lelie Mercedes brengt hem af en e naar Abadan. Men is hem de ngste maanden de derde man tan noem-ea BOUWPREMIE IN JULI Tijdens de maand Juli werden 1105 bouwpremiën toegekend, te genover 962 in Juni. Dit laatste cijfer was het laagste sinds het in voege treden der wet. Sinds begin van dit jaar werden per maand volgende premiën toegekend: Ja nuari 1292! Februari 1429; Maart 1549; April 1368; Mei 1489; Juni 962; Juli 1X05. VALSE BANKBILLETTEN AAN DE KUST Tijdens het afgelopen week-end hebben verscheidene personen met vreemde tongval, zich bij meerde re winkeliers aan de kust begeven aan wie ze bankbilletten van 1.000 fr. ter betaling aanboden. Toen de winkeliers tot de vaststelling' kwa men dat het valse billetten betrof, sloegen de vreemde heerschappen op de vlucht. DE WERKLOOSHEID Tijdens de week van 5 tot 11 Augustus werden er per dag ge middeld 139.435 volledig werklozen evenals 59.034 gedeeltelijk en toe vallig werklozen of in het geheel 189.469 werklozen gecontroleerd. Tegenover de vorige week wordt een vermindering waargenomen van 820 volledig en van 3439 gedeeltelijk en toevallig werklozen. AFSTERVEN VAN HR MATAGNE EERSTE ONDERVOORZITTER SWt VAN SENAAT Heer Matagne, eerste-ondervoor- zitter van de Senaat, socialistisch senator, is te Charleroi overleden op 70-jarige ouderdom. In 1940 was hij Minister van Openbare Werken, VISSERIJBELANGEN Vertegenwoordigers van de Ne derlandse en Belgische visserij kwa men bijeen te Ierseke om de we derzijdse belangen onderling te be spreken. Anderzijds werd gemeld dat de Belgische Regering het toepassen van zekere protectionistische maat regelen ten bate van de visserij zou overwegen, o.m. het scheppen van een basisprijs onder dewelke geen vis zou mogen worden ingevoerd. Voor de visserij zou tevens een vestigingswet worden overwogen, wat ingrijpen vanwege buitenlan ders zou verhinderen. BIJKOMENDE VACANTIE MET BEHOUD VAN LOON Voor arbeiders beneden de 21 jaar en voor de eerste maal bij werkgever in dienst Bij K. B. van 14 Augustus wordt een bijkomende vacantie met be houd van loon toegekend aan de arbeiders die minder dan 21 jaar oud zijn en voor het eerst in dienst van een werkgever treden, hetzij binnen de twee maand volgend op de datum waarop zij de instelling verlieten waar zij algemeen of be roepsonderwijs genoten of hetzij binnen de twee maanden volgend op de datum waarop hun leerling schap een einde heeft genomen. Daarenboven dienen ze zonder onderbreking tewerkgesteld te zijn geweeest van de datum van hun indiensttreding af tot op 31 Maart van het volgend jaar. Voor de vaststelling van de duur van de bijkomende vacantie met behoud van loon en voor de bere kening van het verlofgeld. worden de werkdagen begreoen tussen 1 Ja nuari van het verfofdienstjaar en de datum van indiensttreding met arbeidsdagen gelijkgesteld. BIJ HET LEGER Troepenverplaatsingen Het 31" artillerieregiment heeft België verlaten om zich te vesti gen te Ossendorf, en het 17" artil lerieregiment heeft Aken verlaten om voortaan garnizoen te houden in de streek van Keulen. Voorts heeft het 1" regiment gid sen, waarvan de manschappen hun dertiende maand van opleiding heb ben beëindigd, een groots program ma voor vakopleiding op touw ge zet. ER WORDT WEEROM GESPAARD Gedurende de maand Juli be droegen de stortingen van particu lieren bij de Algemene Spaar- en Lijfentekas 805.9 millioen frank en de terugbetalingen 620.4 millioen, zodat er een batig saldo van 185,5 millioen frank werd geboekt. Einde Juli beliep het particuliere spaarbezit 33.030.1 millioen frank. De resultaten voor de maand Juli wijzen op een merkelijke ver betering in de evolutie van het sparen. DE WESTVLAAMSE BOERENJEUGD NODIGT U VRIENDELIJK UIT OP HAAR j Edele landelijke sportdemonstratie III Meer dan honderd van onze beste ruiters Aangenaam en veelzijdig programma Drie uur aanhoudend boeiend sportvertoon 111 Een machtig schouwspel 111 Een blijvende herinnering HOUDT 2 SEPTEMBER VRIJ! Begin verzekerd te 14 uur (tot 17.30 uur) Toegang 20 frank... en iedereen een gratis Yscol! ALLEN WELKOM!! BESTE DANK!! Dinsdagvoormiddag' rond 11 uur bemerkten verscheidene personen dat er brand was uitgebroken in het Hotel Victoria, gelegen op de hoek van De Casse- en de de Smet de Naeyerlanen. De vlammen sloegen reeds uit het dak en ten spoedigste werd de plaatselijke brandweer verwittigd. Na vijf minuten was deze reeds ter plaatse en gezien de omvang van de brand werd het korps, van Oostende ter hulp geroepen. Ook deze was spoedig ter plaatse en met vereende krachten werd gewerkt om de brand die over het hele dak was uitgebreid, te doven en te be letten oök dat het aanpalend Ho tel de la Poste zou vuur vatten. Na anderhalf uur werken was de brand overmeesterd. Het hele bovenverdiep was uit gebrand en ook het derde verdiep had veel schade opgelopen. Door de spoedige tussenkomst van de brandweer werd een veel groter onheil voorkomen. De waterschade is groot, doch al les is gelukkig gedekt door ver zekering'. De oorzaak van de brand is on- bekend. Zondagnamiddag werd de 50-ja- rige wielrijder Van Nieuwkerke Ka- mxel; uit Hoogstade, op de grote baan Veurne-Ieper, grondgebied St-Rijkers, aangereden door de per sonenwagen bestuurd door Grijson A.. tabakhandelaar uit Reninge. De wielrijder, die verscheidene kwet suren aan hoofd en rechter schou derbreuk opliep, werd overgebracht naar St-Augustinuskliniek te Veur ne, doch is Maandagnacht aan de gevolgen daarvan overleden. Nu we horen dat het stilaan wereldberoemde Peegle 'n twee de druk beleeft, denken we met fierheid terug aan de eigen ver tellers, de dichters van eigen bodem die zo goed hebben gedeund en een vertellement gesponnen. De Westvlaamse Letterkunde is immers doorgeurd van al de goed heden en schoonheden van het echte en onvervalste volkshart: eepvoudig, doch stevig, mals en geesti®... Het was niemand minder dan' Guido Gezelle. die deze West vlaamse school ln het leven riep. Laten wij over onze eigen, onze Westvlaamse school spreken. Het is stichtend, het maakt ons, West vlamingen gelukkig. Hugo Verriest haalt in zijn Twintig Vlaamse Kopen het ge zegde aan van twee OostvlamTn- gen: «Wat hebt gij toch in West vlaanderen sedert enen tijd van hier. wondere mannen gehad. Daarmee was bedoeld de groei van de Westvlaamse Letteren die in de tijdspanne vóór en na de eeuwwende ons volk met een over vloed van dichtwerk en verhaal kunst heeft verrast en verrijkt. Waar de bronne ligt van deze plot se opgang? Verriest getuigt het hij weet het daar hij er bij was Gezelle, hij is de Levenswekker. Aan hem zijn wij ons leven ver schuldigd... Hij heeft een bronne opengeschópt die men nooit meer zal kunnen dempen. In de be roemde dichtersklasse van 't jaar O. H. 1858 stond de jonge Gezelle daar met een vers en vast ideaal voor zijn pojeten: Christen-vlaam- se waarheid en schoonheid, in en door zijn eigen volk. Hen daarvoor te winnen was zijn eerste doel. Hoe ver hij het in deze eerste Jaren heeft gebracht en met welke beu rende geestdrift hij werkte, spreekt klaar uit de overgebleven verbeter de werken en brieven van zijn leer lingen. Ze liggen daar te kijk in het Gezellemuseum te Brugge, dat een nog veel te karig ontgonnen goudmijn is voor de opgang van Gezelle en zijn school. Hij had daar zielen voor zich als deze van Karei de Gheldere, die dit fijne gedicht binnenbracht: Gelijk de vlugge bie die gelonkt heeft in de blom om... Gij kent het, de leraars staan het monkelend voor te lezen. En ge weet dat Gezelle hem op de zelfde manier van antwoord dien de. Eug Van Oye zat daar, die aristocraat, die het gedicht kreeg: «Dien avond en die rooze Verriest met «'t Edele spel der vlugge SchaverdijndersWillaert die over de leeuwerik zong. En zo- velen meer, die van hem meekre gen, de spoorslag, de vonkeslag, de kunde en de kracht. Want Gezelle bezielde. Op de eerste plaats door zijn voorbeeld. Wat een indruk en wat een incloed moet zijn Kerk hofblommen niet gemaakt heb ben op die klas. Vele professoren, vele sergeanten, vele filosofen en profeten kunnen zeggen, en zeggen het zo geerne: 't is mis, 'tmoet an ders zijn.Maar anders doen... zelf voordoen, dat kunnen weini gen. Gezelle kon het, kon het mees terlijk. En in hem en de zijnen werd de volkszeg bewaarheid: Voor beelden trekken. En zo 'n voor beeld r Hij wees de weg. Zij gingen die weg. En wat het allemaal gewor den is zit in vele schrifturen ver spreid. Misschien zal later iemand er zijn werk van maken ons de uit bouw der Gezelliaanse school nauw keurig te ontleden. Werk van toe komende doctors in de wijsbegeer te en 'letteren. In het wassende tij der grote letterkunde, dat ons tegenwoordig overstroomt, gaat een schoon deel van- ons Westvlaams kunstleven te loor. Het Westvlaams werk voor het Algemeen Beschaafd zeker het is er nodig doet de West vlaming in het werk plaats maken voor demens. En onze studen ten zitten in hun bibliotheek met ronkende titels uit vreemde litte ratuur te pralen. Och in dat alles steekt nog veel goeds. Maar dit moet gezegd worden: wij mogen het onze niet vergeten. Wat wij schreven tot inleiding van onze Westvlaamse Boogaard, wezc hier herhaald en bevestigd: We geloven dat het goed is ons volk en hierbij denken wij vooral aan de studerende jeugd in deze bo gaard binnen te leiden. Ze zullen er kennis maken met oude tron ken, meestal afgeënt van de Ge- zellestam. wier vruchten doorgeurd zijn van Westvlaamse malsheid cn pittigheid. Velen ziin ze die in het spoor van Gezelle traden, elk op zijn eigen manier, maar trouw aan 't ene ideaal. Het is een lange litanie. Hugo Verriest. De Paster van te landen met zijn tale vol muziek, met zijn dur vend woord, die kon wat Gezelle kon: leiden en bezielen Zijn Twintig Vlaamse koppenmoe ten door elk Vlaams student wor den gelezen. Karei de Gheldere. Karei de Gheldere, die als ge neesheer te Koekelare stierf, die zozeer onder Gezelle's invloed stond dat hij, over een dozijn strofen ver, dat prachtig wisseldicht met Ge zelle schreef, waarvan hier de eer ste twee strofen: Nachtegale, n schuif elare. meester van het machtig lied, dat uw gorgel, levende orgel, uit de groene takken giet. Laat mij naderen, en de bladeren eens doorkijken waar gij zijt, die zo vreugdig, jong en jeugdig', uwe en mijnen God aanbidt de Gheldere vond in zijn land liederen een zalvende toon, en in kinderliedjes de klare klank van 't volk die hij met eigen tale tot een voldegen geheel versmolt. We zonge ze in 't bewaarklasje: Tjing, tjing, viole, Netje zet de moor maar op Vier en twintig Grenadieren.. Deken de Bo. En Deken de Bo dan, die 28318 Westvlaamse woorden verzamelde in zijn Idioticon, werkte in dezelf de zin als Gezelle voor de oude tale, die dreigde te vergaan. Ge zelle zei van hem: «Hij. hij trok zijnen string, door de ongebaande strate. en hij zag niet om; gelij kende den sterken, den vastbera den, den stillen en verre gaanden, den edele, den kloekmoedigen werk- osse op postchcckrelicning Nr 4763.60 der Drukkerij Sansen, Poperinge. en ons blad zal U wekelijks tot ünde 't jaar per post tehuis be steld worden. Volledig materiaal voor het vervoer van losse, verpakte of onverdeel- bare goederen, zoals open of gesloten wagens van 5 T. tot 20 Ton. een koelwagen voor bederfelijke waren, een speciale remorque van 11.70 m. voor machines- en vlasvervoer, een gesloten verhuiswagen van 40 kub. meter laadruimte, met gespecialiseerd personeel op aanvraag. Baanvervoer in alle richtingen en naar alle landen. Voor uw SPOEDBESTELLINGEN in ALLE LANDEN van de WE RELD, per VLIEGTUIG der SABENA, wendt U tot ons. - Op aan- vraag- a.fhaling: en bestelling' ten. huize. (3005) Eugeen Van 0y«, Eugeen Van Oye, een soms al t* vaag en al te lyrisch dichter, maai' een dichter. Hoewel de volkstamst ontstegen, verraadt zijn poëzie al door in mateslag en volkse zeg de naklank van Guido Gezelle. Alexis De Carne. Alexis De Oarne, de zonnige diob ter. Wij kunnen het allemaal da gen: Kent gij de streek van 't blonde [Noorden, 't waait er en 't buist er 's Win- [ten fel. Zij allen, rechtstreeks door Ge zelle, of onrechtstreeks langs Ver riest of anderen om, werden mee gesleept to die drang naar eigen kleur en klank van 't Westvlaamse diet. Omer Karei DeLaey. Sluit Omer Karei De Laey ook niet bij deze traditie aan? Hij, de Westvlaming met meer dan één druppel Uilenspiegel bloed in j hart. die zo raak, zo leuk en edhJl- derschoon zijn taferelen als edele minaturem uittekende, 't Riekt en deunt naar Gezelle, van op tot neer. Pastoor A. Mervlllie. En Pastoor Mervlllie dan. In rijn Gustendat berijmde volksver haal, in zijn Evangelie» en rijn lange en brede ontboezemingen in Biekorfwas hij op eri top een zoon van Gezelle, op wiens verzen hij enkele zeer eenvoudige melo dieën had getoondlcht. Pastoor Delf. Van Haute. Pastoor Delflen Van Haute, die per en voller dan de anderen, die meer van Rodenbach en Versdhao ve heeft mocht van Gezelle dp meest opbeurende aanwakkering ln ontvangst nemen. Zovele Pastoors hoor ik u zeggen Zeker, toen werden ze nog niet door de allesversllndende vaart van het modern apostolaat opgevreten De mensen waren brave, en er bleef tijd over om onder 't ruisen der bomen van de pastorijhof rijn hart aan poëzie over te geven... Een schone, doch, helaas voorbije tijd. Geen rouwe erom, er rijn waarden die boven deze poëzie staan, en moeten gered en gericht worden. Seraflen Dequidt. Ook Seraflen Dequidt hoorde bii hen Een grote schoolman, een wer ker, een dichter. In het onlangs verschenen werk van Z. E. H. de Spot kunt gij veel schoons van en over hem lezen. En andere meer. Juul Leroy. Een apart woord moet nog ge zegd worden over de volksvertel lers. Ik zie nog Pastoor Juul Leroy in zijn oude dagen te Veurne de brief tonen die Guido Gezelle hem schreef ter gelegenheid van zijn Echarmanteka Ko Lukkeboo neen andere sprookjes, die onze jeugd hebben verblijd Daarin sprak Gezelle zijn grote lof uit voor zulk werk, voor die oude vertellingen... «om ze weer in ere te herstellen en anderen op te wekken tot bewa ren van zulk voorouderlijk erf goed.». Gezelle had ook op dit gr- bied het voorbeeld gegeven. Sla Rond den Heerd open, lees zijn sproken en legenden, zijn purr volksvertellementen. rechte van dt onvervalste volksmond geplukt, Alfons Vanhee. Naast Juul Leroy staat daar no' Pastoor Alfons Vanhee, de zonnc. de lach, die 't Manneke uit d: Maneopstelde, jaren lang Lee' dat gulden boekske uit onze West- vlaamsche Boogaard»Pastoor van hee door H. Degrijse Lees en r hebt de schoonste kluchten om een heel gezelschap te doen lachen. Lees en verspreid in deze tijd, dn'- wij moeten te velde trekken tege de aangebrande en smerige gran- pen die opgeld willen doen tot i' onze eigen haarden: Pastoor Var- hee. Lees ziin Seven Havf'oz" die parel, dat juweel van West vlaamse vertellementen. Pastoor Huys Naast hem staat daar Pastrn' Huys met zijn Baeckelandt», onze jeugd heeft bespookt en I; huiverd. Ik heb de brief gezj.e waarin Fleerackers en deze lr recht tot spreken schrijft: P «Baeckelandt» is het meestere'1' der Westvlaamse verhaalkunst I ze Huys was goede vriend met'O zelle. K. Callebert, Bij deze behoort ook K Call" bert thuis die zo gemakkelijk p toegewijd vertelt in «Jan Onvam en Paul en Isabelle'». En dan hebben we nog niets r zegd over J Craevest, Claerhoiii Upnofanes en andere. Cesar Gezelle, Cesa: Gezelle. die Guido, zi1" nonkel, berechtte, leverde nas', prachtig Gezelliaans dichtereer cok kloek en stevig proza, bv. i" De Dood van leper en Grip uit het aardig Dierenleven». Pastoor Van Haecke, Hector Claeys, Juul Filliaert, K. De Wolf. Pastoor Van Haecke met «Sin." Godelieve Hector Claeys met f' «I-evens van Heiligen». Ook Ji»' Filliaert die ons verleden jaar or viel. ligt met menig vezel aan 1)-J vast En apotheker K. De Wolf eveneens kortgeleden ter ziele ?f gaan heeft in zijn «Brugs W konpig het oor geleend aan ft- volk. Edward Vermeulen, Stijn Streuvels. Om niet te spreken van de P'c' schrijver Edward Vermeulen. I Stijn Streuvels. de zoon van G>' zelle, die spijt zijn Westvlaam tonaliteit, wereldberoemd werd. 0' over hem zou Kloos getuigd he' ben, wat hij over Gezelle getuigde- Hij schrijft Nederlands. Want al te veel kuisen wij Westvlaams uit onze woordensob' weg. Een Hollander, 't zij een (ta len of Van der Lught. mag 't eigc- dialect door de tale weven. Kir rig! roepen de grote taalprofet;" alhier Kunnen wij een ogenb.: onze Westvlaamse tonge niet 6 dwingen. Onzuivere taal! klinkt 1" uit dezelfde monden Zonder cor mentaal'. M-aar dit weze gezeid 1 slot: Onze Westvlaamse Letterlui'', de mag niet verdwijnen. «Biekorf" die de ziele ervan is moet blijv-!- bestaan en streven. Begin alvast met een plaatste ruimen in uw bibliotheek voor Westvlaamsche Boogaard». W zijn al verschenen: Juul Leroy, A fons Vanhee. E. H AUossery. C ken de Bo En daarachter kom1' er nog. Dat dc Westvlaamse verteW nog niet dood is, bewijst dat kelnieuw werk van Willem De H? zelt: «Peegle». Een brok levend lachend Roeselaars. Heel de ver" zal het willen bezitten, want 1 brengt een daverende lach of gans Vlaanderen En als we e" week de Dagklapper lezen Het Brugse Parochieblad o schelmse, doch zeer ervaren 1 kunstzinnige «Anonymus» m ten we aan de wijsheid, de vroe' heid en de volksheid van «Rf den Heerddenken. Ja, ook Dagklapper sluit aan Wie doet er voort? Wie sluit aan bij Gezelle? In de geest ze- het op de kleurramen in bet j1 van Juul Leroy te lezen stona- In voorspoed en nood. Kersten Vlaming tot der dooo- fe F. R. BOSCnVOGEl-

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1951 | | pagina 6