VOOR POPERINGE EN IEPER
12
1
De feiten
spreken
PEEGIE
Cultuurdagen Brugge
Aan onze Postabonnenten
He zaak Rinchardvoor het Assisenhof
Het slot der Provinciale
72-Jarige vrouw door autc
doodgereden te Westrozebeke
Inspectie voor de afreis
Sint Niklaas
Postbode
Burion steeds dieper in de knel
Wautier schudt de voorbedachtheid van
:ich af
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE - IEPER - WERVIK EN OMSTREKEN
ONZE 3 UITGAVEN:
ZATERDAG
Bladzijden
PRIJS
3 Frank
DECEMBER
1951
MIJNOPSLAGPLAATS IN
DE LUCHT GEVLOGEN
TE KOPENHAGEN
25 DODEN
HUWELIJKSMIS
IN H. BLOEDKAPEL TE
BRUGGE OPGEDRAGEN
BUITENLANDS OVERZICHT
Peegie II komt deze
week op de Boekenmarkt.
PEEGIE
Grootse hulde aan Stijn Streuvels
Het jaar loopt ten einde
en weldra komt de
Legt uw geld klaar, want hij komt slechts éénmaal
Aan de nieuwe Abonné's
Ensciirijvisigsbuilefijn
Op weg naar de Hoogmis
HOOFDBUREEL en REDACTIE:
Poperinge Gasthuisstr. 19.
Tel. 9. - Postcheckr. 47.63.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
leper;
P. BRAS-DEKLERCK,
de Stuersstraat 4. - Tel. 445.
lieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Marktstr.
Roeselare:
J. VERRIEST-DEZEURE,
St-Alfonsusstr. 12. - Tel. 1523.
Veurne:
M. D'HERT, Noordstraat 14.
Aangesloten bij het Verbond der
Belgische Periodieke Pers.
HET WEKELIJKS NIEUWS
POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem-Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten).
47» JAAR
Nr 43
POSTABONNEMENT 1951:
België (tot einde 1951) 15 fr.
Andere landen 4fr. p. week
Verantwoordelijks Uitgever:
J. Sansen, Gasthuisstraat 19. Poperinge.
HET is als een «vertelsel-
ke uit oude tijden, en
tooh 't is splinternagel-
nieuw.
De Koning zou op be
zoek gaan; en, zo als
't behoort, bij een officieel en
plechtig bezoek, zou een hofstoet
de jonge vorst vergezellen.
Dat bezoek gold een gekend en
bekend meisjespensionaat: Heverlee
bij Leuven, aan de poort van de
stad. Hoe dikwijls werden daar,
over jaren reeds, vergaderingen ge
houden van de Boerinnebond
Want daar was ruimte en plaats te
over in die... kolossale doening.
Het groot nieuws van dat bezoek
kwam heel onverwacht en boven
dien bijna op het laatste ogenblik.
Ge ziet van hier! Alles stond
plots overende en dit in een ge
sticht waar nooit iets overende mag
staan! Maar kom, tegen het gestel
de uur, was heel de inrichting kant
en klaar om Zijne Majesteit te
ontvangen. En wie ooit een prijs-
uitdeling of een feest bijwoonde in
een grootpensionaat, weet wat
dat betekent!
De hof auto's stoppen! 't Was een
adembenemend ogenblikMoeder
Overste, de Zusters en de honder
den leerlingen juichten en wuifden
de jonge vorst en zijn gevolg toe.
Zó bescheiden was die vorst; het
was zo schoon van hem «incognito»
in burger, zonder enig teken van
zijne hoge waardigheid, het insti
tuut te komen bezoeken. Ge kunt
U inbeelden!!
Maar er zijn altijd wantrouwige
ogen en wantrouwige mensen! Er
zijn overal van die halve detektie-®
ven en die deden hun werk maar
al te goed. Nog was de plechtigheid
niet afgelopen, de vorst had nog
geen woord geantwoord op al de
huldebewijzen of daar verdween hij
met heel zijn hofstoet om in de
handen te lopen van de... politie.
Gij hebt het gelezen als ik en bij
U als bij mij was 't één grote en
geweldige schaterlach! Dat hadden
die rakkerse studenten van Leuven
hem gelapt en de nonnekens en de
studentinnetjes van het gekend en
bekend pensionaat van Heverlee,
waren het slachtoffer, het... uitver
koren en uitgelezen slachtoffer
Studenten hadden ontdekt dat een
Antwerpse student lijk twee drup
pels water» op Koning Boudewijn
geleek; de studentenfantasie ging
aan t werken en 't spelwerd
meesterlijk ineen gezet en voortref
felijk uitgevoerd... was 't niet ge
weest van die wantrouwige ogen!
Koning Boudewijn zelf moet wel
hartelijk hebben gelachen en in
een blijmoedig en nobel gebaar, be
sliste hij geen vervolging a.u.b.
Hij begreep de studentengrap.
Zé zijn nu eenmaal de studenten
Van Leuven!
«Le Peuple» en nog een paar an
dere bladen gewaagden van Ma-
jesteits-sohennis Wat ons geens
zins verwondert na al de bewijzen
van trouw en genegenheid aan Ko
ning Leopold, vanwege de redaktie
en de lezers van die bladen!
Cliché Het Nieuws van de Dag
Het gebeeldhouwd eikenhouten
kruisbeeld uit de XVII" eeuw, dat
door de vrijzinnige Brusselse stu
denten werd geschonden, werd ach
teraf door devote handen met bloe
men versierd.
Er is ook een hogeschool te Brus
sel! Die is ©en beetje anders dan
die te Leuven, al konden de stu
denten van Brussel, wanneer die
hogeschool door de Duitsers geslo
ten werd, op initiatief van Mgr Van
Wayenbergh, rector te Leuven, hun
studies voortzetten aan de Katho
lieke Universiteit. Of ze daarom
nog dankbaar zijn! Dankbaarheid
is toch een zeer menselijke deugd?
Ied'er jaar vieren die studenten
van Brussel ter ere van de stichter
dier anti-klerikale universiteit het
Verhaegen-feest Dat deden zij
wederom dees jaar!
En dan nog op... ergerlijke, op
crapuleuze wijze!
Hun bende-stoet trok door oud-
Brussel. En Brussel, net ais onze
oude Vlaamse steden, telde en telt
niet alleen kerken en kapellen,
maar nog andere herinneringen
aan die oude, goede tijd. Zo beland
de de stoet in een straat waar aan
een gevelmuur een kruis is opge
richt. Er wonen in die straat wel
ongelovige mensen, maar die heb
ben toch eerbied voor het Kruis,
voor dót kruis. Maar eerbied heb
ben die Verhaegen-ploerten niet.
We weten immers dat niet alle stu
denten van Brussel tot dót ras be
horen. Maar het Verhaegen-ras
is er jammer genoeg toch de meer
derheid... Na de doortocht kwam
de bevolking verergerd en be-
sohaamd toezien. Het kruis was be
morst, bevuild, onooglijk geworden,
Vol slijk en straatvuil!
Heiligschennis!
En dat was niet het werk van
dwazerikken, niet het werk van
dronklaps, maar van... hoogstuden
ten, jonge mannen en meisjes, die
morgen de leidende plaatsen moe
ten bekleden in ons land!
De bevolking was beschaamd...
had niets over dan walg voor die
schoften. Wat verdienen ze wel
anders?
's Anderdaags reeds was het vuil
verdwenen en rees het kruis mid
den licht en bloemen... dat was
't werk van de buren!
Zondag laatst kwam het tot een
grootse betoging van eerherstel.
Van uit de Kapellekerk en omlig
gende want de kerk was veel te
klein trokken duizenden mannen
en vrouwen naar dót kruis. Luidop
werd de paternoster gebeden en bij
het kruis dreunde het Wij willen
GodEen klein marmeren ge
denkplaatje werd onder het kruis
aangebracht: Eerherstel 1951
Neen, 't was niet genoeg dat O. L.
Heer op zijn kruis beschimpt en
bespot werd wijl Hij stervende hing,
in 't jaar 1951 in ons landje, kan
men nog dat Kruis beschimpen en
bespotten!
Maar Brussel heeft, goddank...
geantwoord door die waardige be
toging van eerherstel; en danig vele
anderen hebben in hun hert die
heiligschennis diep, zeer diep aan
gevoeld. Dat is ten slotte de eerbie
diging van de geloofs-overtuiging
We zouden hier kunnen zo vele
besluiten uit trekken, dót gevoelt
ge zelf wel!
Zó zijn de studenten van Leuven.
Zó zijn de studenten van Brussel.
Zo geren worden wij voor fana-
tiekers gescholden, nietwaar Me
neer Missiaen?
Ik zal het daarbij laten... de fei
ten spreken! pÉ yLAMYNCK.
Een militaire opslagplaats te
Kopenhagen, waar een tiental mij
nen van elk 500 kgr. waren ge
borgen mijnen die kort voor
dien uit Amerika waren aange
voerd is er Vrijdag 23 November
jl. in de lucht gevlogen. De ont
ploffing deed zich voor nadat
brand in de opslagplaats was uit
gebroken en brandweerlieden reeds
waren aangerukt om het vuur te
bestrijden.
Bij de ontploffing werden 15 mi
litairen en 10 brandweerlieden ge
dood en vele anderen gewond.
Grote schade werd aangericht in
de ganse omtrek en in stad beleef
de ae bevolking 'n tragische nacht.
Door de ontploffing werd een kra
ter gevormd van 10 meter diep en
30 meter breed.
VOOR HET EERST
IN DE GESCHIEDENIS
Dinsdagmorgen, 27 Nov., te 11 tl.,
stopten vier limousines op de Burg
vóór de H. Bloedkapel te Brugge.
Een juffrouw in het wit en een
jonge heer in rok, 3 pages en de fa
milie stapten uit de wagens en be
gaven zich naar de H. Bloedkapel,
waar tot eenieders verwondering
een huwelijk werd ingezegend door
Kan. Vanderheeren.
Het bruidspaar was de Hr Her-
wig Bytebier uit Kortrijk en Mej.
Godelieve Geyssens uit Heule.
Het was de Rector van de Basi
liek, een familielid van het jonge
paar, die de huwelijksmis opdroeg.
Het is de eerste maal dat in de
H. Bloedkapel een huwelijksplech
tigheid plaats had.
Europa en het Europese Leger
MAC CORMICK
die de Amerikanen graag a!s opper
bevelhebber van de zeestrijdkrach
ten zouden aanvaard zien.
N.A.T.O.-CONGRES TE ROME
De Technische Organisatie van
het Noord-Atlantisch Pact is op dit
ogenblik te Rome aan 't vergade
ren, in uitvoering van de beslissing
van de Conferentie van Ottawa, in
de zomer gehouden door de Alge
mene Raad van het Atlantisch
Pact.
Daar moeten nu vooral twee din-
komt ook voor
GROTE MENSEN!
Het beste dat U hem vragen
kunt is 'n
Deel I: In z'n Ape jaren!
Deel II: Zijn triem door 't le
ven!
Het brengt U uren van gezon
de ontspanning en 'n mooi
werk voor de Bibliotheek.
een beste St Niklaasgeschenk.
De 433" vleugel voor het troepentransport van de Amerikaanse
Luchtmacht bereidt zich voor om naar Europa te vertrekken
ten einde er versterking aan te brengen aan de strijdkrachten
der organisatie van het Noord-Atlantisch Pakt. Deze eenheid is
uitgerust met Faying B Oxcars C-119, waarvan ieder 64 vol
ledig gewapende soldaten kan vervoeren. Op de foto zien we
een officier die voor de afreis inspectie houdt van het reddings-
materieel.
De reeks letterkundige cultuurda
gen, ingericht door de Provincie
Westvlaanderen, werden Zaterdag
en Zondag 11. te Brugge bekroond
met een indrukwekkende hulde aan
de grootmeester van het Vlaamse
proza, Stijn Streuvels.
Zaterdagnamiddag vond in het
Provinciaal Hof een eerste zitting
plaats, voorgezeten door de Heer
Gouverneur der Provincie, in aan
wezigheid van Z. E. H. Quaegebeur,
groot-vicaris van het Bisdom, en
talrijke personaliteiten uit de offi
ciële en artistieke wereld.
Na een inleidend woord door dhr
Storme, lid van de Bestendige De
putatie, werd het eerste referaat
uitgesproken door dhr Paul Hardy,
die een critische ontleding gaf van
het proza in Westvlaanderen. Spre
ker verheugde zich over het feit dat
de schrijvers uit deze gouw gebro
ken hebben met het ouderwets par
ticularisme, en toonde met tal van
namen aan dat hun werk een voor
aanstaande plaats bekleedt in de
Nederlandse taalgemeenschap.
Het tweede referaat, voorgedragen
door E. H. Van de Moortel, handel
de over de dichtkunst in Westvlaan
deren. De eerwaarde spreker be
lichtte de historische groei van dit
letterkundig genre, dat over Gezelle
heen ook in de moderne tijd voort-
bloeit, en eindigde zijn toespraak
Een gezicht op de
massa samengepakt
voor het kruisbeeld,
terwijl de Akte van
Ereboetwordt afge
lezen. Men bemerkt,
geknield, Mgr Cento,
Apostolisch Nuntius.
Op dc foto zien wij
slechts een klein ge
deelte van de massa
gelovigen, die ook een
deel der aanpalende
straten vulde.
met een warme oproep opdat de
dichters nader bij het volk zouden
gebracht worden.
Vervolgens behandelde E. H.
Viaene de psychologie van West
vlaanderen. In dit betoog toonde de
referent aan hoe de eigen psyche
van de provincie onverdeelbaar ver
bonden is met het taalkundig genie
van Gezelle, doch hoe de taal niet
temin de ingrijpende factor blijft
die Westvlaanderen met de andere
gouwen verbindt.
Het laatste referaat werd ver
zorgd door dhr Karei Jonckheere.
De spreker tekende een scherp
beeld van het bibliotheekwezen in
de provincie, waarbij hij een verge
lijking trok met andere gewesten,
en zich weinig vleiend uitliet over
de tekorten die bij het lezend pu
bliek in Westvlaanderen bestaan.
Tijdens deze zitting werd een
keurig klavier- en cellorecital ver
zorgd door Mej. Annie Helewaut en
dhr André Messens. Hun uitvoering
van de Sonate in re groot, van J. S.
Bach, en van de Sonate in fa groot,
van J. Ryelandt, oogstte telkens een
verdiend applaus.
Na de zitting, die omstreeks
18 uur ten einde liep. begaven de
genodigden zich naar de wandelzaal
van het gouwpaleis, waar dhr Gou
verneur overging tot de opening
van de tentoonstelling van letter
kundige werken, geschreven door
Westvlaamse auteurs, en samenge
steld door E. H. Viaene en dhr
Schenens, letterkundigen. Vooral de
stand, gewiid aan de volledige wer
ken van Stijn Streuvels trok ten
zeerste de aandacht.
ZONDAG:
GROTE HULDE
AAN STIJN STREUVELS
De plechtigheden werden Zon
dagochtend ingezet met een H. Mis
in de Basiliek van het H. Bloed. De
Mis werd opgeluisterd door het kna
penkoor van de Kathedraal o. 1. v.
E. H. Francois. E. P Jos Walgrave
O P. sprak de kanselrede uit. waar
in hij vooral de rol van de christe
lijke kunstenaar en letterkundige
onderstreepte.
Tc half elf vond in de Provinciale
Raadzaal, de academische siotziL-
ting plaats. Zij werd o.m. bijge
woond door de Heren Bossuvt.
Smissaert. Dhaenens, Van Overmei-
ren en Vandevelde. leden van de
Bestendige Deputatie van West- en
Oostvlaanderen. Antwerpen en Bra
bant. dhr Lommez, provinciaal grif
fier. Senator Ancot en talrijke an
dere personaliteiten en kunstenaars
onder wie zich ook Mej. Isa Lateur
bevond.
Vooraan in de zaal troonde te
midden van sierplanten een mar-
kant borstbeeld van Stijn Streuvels.
De tachtigjarige kunstenaar uit het
Lijsternest was op de zitting niet
aanwezig, doch had een brief ge
richt aan dhr Gouverneur, waarin
hij zich wegens zijn leeftijd liet
verontschuldigen.
Nadat dhr Gouverneur het wel
komwoord had uitgesproken, bracht
de Ieperse kunstkring Richten
(Zie vervolg blz. 2.)
gen besproken worden: de finan
ciering en de bewapening.
Onze lezers zullen zich zeker her
inneren dat er vroeger al sprake
geweest is van een Plan Van Zee
land in verband met de finan
ciering van de bewapening
Het tempo, de snelheid, waarme
de de Westerse landen opnieuw
reuzenlegers moeten tot stand bren
gen, weegt inderdaad zeer zwaar
op ons economisch leven. De weder
opbloei van de Europese landen
ging al zo moeilijk zonder bewape
ning, maar nu dat er nog bijgeko
men is (en wat 'n milliardenpak!
is het bijna onhoudbaar geworden.
Daarom heeft onze Minister van
Buitenlandse Zaken een plan uit
gewerkt waarbij niet elk land voor
zijn stuk zou moeten instaan, maar
waarbij een gemeenschappelijke fi
nanciering voorzien wordt en ivel
op lange termijn.
Die kant van het probleem moet
absoluut opgelost worden op gevaar
af de sociale structuur van onze
landen te zien ineenstorten en een
monsterivünorde in onze financies
te zien ontstaan.
Maar daarnaast is er het pro
bleem van de wapenmacht zelf.
En daarover is reeds een akkoord
bereikt in de schoot van de Militai
re Commissie van de N.A.T.O. te
Rome Voor het einde van 1952 zal
het Atlantisch leger over 4.0 divisies
beschikken.
Maar het. is niet voldoende divi
sies te hebben. Er moet ook een
legerleiding zijn. En die de geschie
denis van de 1" zowel als van de
2' wereldoorlog kennen, die weten
dat er tijdens die twee oorlogen
heel wat verkeerd gelopen is om
dat de verschillende landen maar
niet konden akkoord geraken over
de eenheid van het bevelvoerend
gezag.
Het komt dus normaal en nood
zakelijk voor die kwestie van de
legerleiding nu eens op punt te
zetten in vredestijd.
Maar dat gaat nog veel moei
lijker.
We hebben nu wel Generaal
Eisenhower die opperbevelhebber
geworden is van de Noord-Atlanti
sche landstrijdkrachten, maar daar
mee is niet. alles gezegd.
Elk ogenblik stuit men op moei
lijkheden.
Te Rome wordt bv voorgesteld
dat de Amerikaanse Admiraal zijn
de Mac Comtek aan 't hoofd zou
r/esteld morden van de Noord-Atlan
tische vloot, maar de Engelsen zijn
daar geenszins op akkoord.
Amerika rekent stellig ov het. tot
stand komen van één enkel Euro-
vees leger. maar... Engeland voelt
er niks voor Zoals het niet era te
vinden is voor rtelHk welke inte
gratie in een Wes*-Europees geitel
of fed,erati.e. En in Frankrijk
beginnen de Gaulle en dc R.P.F
van hun lat te geren tegen een
Europees of een Atlantisch leger
onder een eenheidsvorm.
Anderzijds komt. door het Pleven-
plan voor een Europees lener, het
vraaast.uk van de Duitse merderbe-
waneninn om het. hoekte kijken
En intussen bVtve.n de Europea
nen hopeloos verdeeld...
OP 3 JANUARI MOET HET
ANTWOORD RINNAN ZIJN
Al die vraagtekens kunnen na
tuurlijk niet blijven in de lucht
hangen
Er werd dan ook besloten dat te
gen 3 Januari 1952 de beslissingen
van elk Atlantisch land moeten ge
nomen en bekend zijn betreffende
de manier waarop Duitsland tot de
gemeenschappelijke verdediging zou
bijdragen en betreffende de juiste
Europese inspanning tot wederbe-
wavening.
In de dagbladen van de laatste
week zult gij ongetwijfeld ook ge
lezen hebben over het feit dat de
West-Duitse Kanselier Adenauer
met de vertegenwoordigers der drie
Westerse Groten te Parijs heeft ge
confereerd.
De burgerlijke en militaire auto
riteiten te Washington deelden me
de dat zij het met de daar geno
men besluiten volledig eens waren
Maar in feite blijkt toch dat zij er
niet erg durven ov bouwen dat die
besluiten in werkelijkheid zullen
omgezet worden. En dit om diverse
redenen
1. - Omdat Z" niet veel krediet
verleren aan d" politieke positie
van Kanselier Adenauer zelf die
van lanas om méér wordt aange
vallen door het. Duitse, nationalis
me. niet het minst driest, ontradend
in de versoon van de socialistische
lei-ter Fehufnacher.
Amerika zou dan ook liever ae-
GENERAAL DE GAULLE
de leider van de R.P.F. die gekant
is tegen de oprichting van een ge
meenschappelijk Europees leger.
zien hebben dat er minder in-
diens en maars zouden voor
gekomen hebben in de akkoorden
betreffende het herstel van de
Duitse souvereiniteit.
2. - Omdat men in Amerikaanse
militaire milieu's zeer bezorgd is om
de toestand in Frankrijk waar een
weerstand tegen het Europees leger
groeit, niettegenstaande de officiële
vertegenwoordigers van de Franse
regering niet moe werden het Phle-
ven^plan op de N.A.T.O.-conferen
tie te Rome te verdedigen.
De datum van 3 Januari werd
dan bepaald om een dubbele reden.
Enerzijds omdat de Franse rege
ring de tijd moet krijgen om de
akkoorden aan de Assemblee Na
tionale voor te leggen en ander
zijds omdat President Truman op
8 Januari voor het Congres een
verklaring moet afleggen over de
stand van zaken in verband met
het Atlantisch Pact en dat men de
tijd wil hebben om de lessen te
trekken uit de houding der Euro
pese landen en de redevoering ern
stig voor te bereiden.
Intussen blijft dus het vraagte
ken bestaan.
DE GAULLE EN DE R.P.F.
TEGEN HET EUROPEES LEGER
De nieuwe stem die tégen het
Pleven-plan. tot vorming van een
Europees leger, is opgegaan, is die
van Generaal de Gaulle en ven de
Rassemblement du Peuple Fran-
gais. (Zie vervolg blz. 2.)
In de eerste dagen van December gaan de briefdragers op
ronde om het abonnementsgeld voor 1952.
De prijs voor 1952 het ganse jaar werd vastgesteld op
136 fr., wat maakt dat de briefdrager dus in de eerste dagen
bij onze Abonnenten aan huis zal komen om dit bedrag te
innen.
Bemerkt wel dat de briefdrager om het abonnement te ver
nieuwen slechts daar komt waar de lezer op een postabonne
ment ingeschreven was en is.
Iedereen drage er zorg voor van nu reeds dit bedrag van
136 fr. (voor het ganse jaar 1952) klaar te leggen tegen dat
de Postbode komt, WANT HIJ KOMT U SLECHTS EENMAAL
VRAGEN OM UW ABONNEMENT OP «HET WEKELIJKS
NIEUWS» VOOR 1952 TE VERNIEUWEN.
Wilt hem tevens melden welke uitgave U wenst:
ofwel Het Wekelijks Nieuws Roeselarc-Izegem-Menen,
Het Wekelijks Nieuws Kuststreek,
Het Wekelijks Nieuws Poperinge-Ieper-Wervik.
Wie nog nooit ons blad met de post kreeg, en dit thans
wel wenst, dient heel eenvoudig onderstaand inschrijvingsbul-
letijn in te vullen en het onder open omslag (met zegel 0.20 fr.)
op te sturen naar onze drukkerij, Gasthuisstraat 19, Poperinge.
Enkele dagen daarop krijgt U dan het bezoek van de brief
drager die komt om te ontvangen (jaarabonnement 136 fr.)
Wij zorgen er dan verder voor dat U regelmatig om dc
week de door U begeerde uitgave ontvangt.
Ondergetekende begeert een postabonnement op
«HET WEKELIJKS NIEUWS»
voor het ganse jaar 1952, aan 136 fr.
Uitgave(1)
NAAM
ADRES
GEMEENTE (STAD)
(Handtekening)
Vergeet niet de uitgave te vermelden:
(1) Poperinge - leper
of Roeselare - Izegem - Menen
of Veurne - Nieuwpoort - Diksmuide.
WIE NU HET BEDRAG VAN HET JAARABONNEMENT,
hetzij 136 fr., stort op Postcheck 4763.60 van Het Wekelijks
Nieuws te Poperinge, ontvangt ons blad per post tot einde '52.
Ons blad is natuurlijk ook wekelijks te verkrijgen bij al
onze lokale verkopers op de onderscheidene gemeenten.
Op een hoeve is er altijd werk,
zo Zondag als weekdag, en daarom
had men het op de hoeve van land
bouwer Romain Cardoen-Vantom-
me, gelegen in de Grote Veldstraat
102, op de wijk Het Veld te Sta-
den, zó geschikt, lijk trouwens
alle andere landbouwers het doen
dat men mekaar voor de Zon
dagsmis aflossen zou.
Bij haar jongste zoon woonde op
deze hoeve moederke Cardoen in.
Het mens was rond de 72 jaar oud
geworden, was nog flink en handig
te been, en nadat moederke Car
doen, die thuiswacht gedaan had
terwijl boer en boerin naar dc
vroegmis te Westrozebeke waren
opgetrokken, dan kon zij, na hun
thuiskomst, zich rustig' klaar
maken en zich op haar beste
zetten om naar de hoogmis te gaan.
Dat was zó alle Zondagen een
gewoonte geworden, en die gewoon
te zou wellicht nooit veranderd
hebben ware het niet dat op de
kille herfstmorgen van 25 Novem
ber jl. moederke Cardoen op weg
naar de Hoogmis, aangereden zou
worden door een auto met het be
kende jammerlijk gevolg.
Flink, gezond en kwiek, had ze
haar zoon Romain nog toegeroepen
«dat ze weg was»...
Die tocht naar de kerk zou voor
haar... een tocht naar de hemel
worden.
In het proces Rinchard blijven
vooralsnog de debatten beperkt tot
de moord op de journalist Deberghc
uit La Louvière: het is de hoofd
schotel van het proces. Deze moord
zal cok de juryleden het meest last
bezorgen, otiidat liet met de dag
j duidelijker wordt dat alles nog
verre van opgehelderd is. Talrijke
getuigen schijnen aan geheugenver
lies te lijden en artsen onaer eed
verhaaltjes op die lijnrecht in te-
In de inzet boven links, de «docteur milraillette alias Rinehard, ter
wijl hij met veel prestige antwoordt op de vragen hem door de Voorzit
ter van het Assisenhof gesteld. Op de foto: de ontelbare door bet Par
ket aangesiap-en bewijsstukken, die gedund hebben tot het vo'brengen
van de vele moorden en aanslagen. 5 Kisten, 'n 10-tal mUrailletten,
'n autoband, kisten napieren en dossier-; kortom alles wat in nauw
verband staat met deze moorden ofte verzetsdaden (7).
genstelling zijn met de verklarin
gen die zij tijdens het onderzoek
'aflegden. Verschillende onder hen
moesten zelfs door de voorzitter
met aanhouding en vervoeging be-
dreigd worden wegens vaise eed.
Diewarboel in de verklaringen
vindt zijn ondergrond in het feit
dat de verschillende verzetsgroepe
ringen, die bij het behandelen van
deze zaak min of meer in het ge
drang komen, iedere ziveem van
schuld van zich trachten af te
schudden Voor de jury ivordt het
een zware karwei.
WAUTIER TREKT ACHTERUIT
De debatten van Donderdag 22
November stenden in het teken
van Wautier. die tijdens de getui
genis van onderzoeksrechter Nys-
sens met een nieuwe versie van de
moord op Deberghe voor de dag
komt. Volgens de tct nogtoe aan
genomen versie was tot de moord
op Deberghe beslist ten huize van
de echtgenoten Carlot - Burion en
dit daags vóór de moord, dus op
2 October 1944. Burion en Rinchard
hadden hem toen gevraagd De
berghe neer te schieten.
Thans verklaart Wautier dat hij
de indruk had. toen hij op 2 Octo
ber bij Carlot-Burion binnenkwam,
dat cp dat ogenblik over het lot
van Deberghe beslist was en dat
hij slechts gevraagd werd om mee
te helpen. De volgende dagzo
verklaart Wautier thans, «is Rin
chard mij komen zeggen: het is
voor vanavond
Onderweg, aldus Wautier, vroeg
Rinchard mij van te schieten, om
dat hij geen mitraillette kon vast
houden en daar ik een tireur
X (Zie vervolg blz. e.)
Het kon zowat 9.30 uur geweest
zijn, toen moederke Cardoen, ge
boren Pharaïlde Vandenpoele, de
Vijverstraat (de landwegel die
uitkomt naast de woning van land
bouwer Maeckelberghe en recht
voor de wening van Remi. Vandae-
le) verliet, en de voet zette ,op
de grote baan Westrozebeke-Hoog-
lede.
Ze keek nog even goed de baan
af vooraleer die over te stappen
en zag uit de richting van Hoog
lede een auto aankomen. Ze zou
even wachten tot die auto voorbij
was om dan verder door te stappen,
doch op die eerste auto volgde kort
een tweede die ze wellicht niet
gezien had en dat zou voor haar
noodlottig worden.
Het was dhr L. Petyt, brouwer
uit Meulebeke en geleider van de
eerste auto, die het ons ter plaats
vertelde.
Samen met vrienden van hem
uit Brussel, die in een tweede auto
volgden, reed hij naar het jacht
gebied. Hij reed voorop om hen de
weg te tonen. Toen hij zo in West
rozebeke kwam, merkte hij op dat
de tweede auto niet meer volgde
en deed rechtsomkeer. Hoe groot
was echter zijn ontsteltenis toen
hij opmerkte dat met die zware
Lincoln5327 op voornoemde
plaats een dodelijk ongeval ge-
bturd was.
Kort na het ongeval waren we
ter plaatse.
Haar lijk lag daar een 20-tal me
ter van ae woning van Remi Van-
daele langs de rechterkant, rich
ting Hooglede, in de graskant. Bu
ren hadden er een wit deken over
heengespreid. De Zondagse hoed,
regenscherm en i echterschoen van
het slachtoffer lagen rondverspreid
met daaromtrent hier en daar een
stukje glas, dat voortkwam van het
in stukken geslagen linker voor
licht van de auto waarmede de
aanrijding gebeurd was.
De auto stond een 25-tal meter
1
*fi'
lil'
meer Westrozebekewaarts. Het .stub
was kort naar links overgetro^
ken en hij stend langs de linker;
kant der baan. Tussen de plaat i
waar ongeveer de aanrijding' plaaf i
vond en het stilstaan van de aut<
noteerden we 'n goeie 30 meter, j
Seffens werd de plaatselijke ge,
neesheer bijgehaald die tegenove;
het gebeurde onmachtig stonf 1
moedertje Cardoen bloedde uit hé 1
hoofd, waarschijnlijk schedel'lI
breuk was totaal ingedrukt e',
had het rechterbeen gebroken. Z,
moet op slag dood geweest zijn. j
Ook de E. H. Onderpastoor vaj<:
Westrozebeke kon enkel nog r;'
extremis de H. Olie toedienen.
Het was de Bevelhebber dé
Rijkswachtbrigade van Westrozé
beke die, samen met twee man
schappen, het onderzoek leidd
Seffens werd het parket te Iepé
verwittigd.
Toen even voor 12 uur het lij
opgenomen werd om met de we
gen van landbouwer Maeckelbergl',
naar het dodenhuisje van het dor 1
vervoerd te worden, mochten w j
daaruit besluiten dat het park' i
niet ter plaatse zou komen. J i
Ook de auto kwam aldus vri
Deze was bestuurd door de men I
ner Emiel Dursin uit Elsene. H j
vervoerde twee heren jagers: c
HH. Fernand Brasseur en Gustai
Arnould, beiden uit Brussel.
Tegen 13 uur was er ter plaat!i
niets meer te zien. Alleen bij niji
der toekijken kon men nog tussa
het lange natte gras door het bloé 1
de plaats ontwaren waar moederlij,
Cardoen had liggen uitbloeden. L
Gans 't Veld was sterk ondj 11
de indruk van dit gebeuren. 2
spraken vol lof over het flinh t1
oudje dat niettegenstaande de hofU'
ouderdom nog zo kort gekeerd d .1j
vinnig was, spijt het in 1949 a:
sterven van haar man.
Ze laat 2 gehuwde kinderen ns!
Rom. Cardoen-Vantomme, bij wi. j
ze inwoonde en Alois Cardoen. i
Snoeck, die te Langemark woont.
M
Boven bemerken we de linkervoorkant van dc wagen waarmee
derkc Cardoen aangereden werd. Het glas van de phare is stuk cn
duidt dc twee blutsen aan in de carrosserie ingeslagen door de
ding. In de inzet rechts hebben we de recente pasfoto van het
offer. Onder, het lijk in de graskant met deken overdekt. Dc hoed
regenscherm (3) en schoen (4) liggen bij het lijk.
