VOOR POPERINGE EN IEPER 16 29 Wakker worden of wakker blijven HEILZAME REACTIES De aloude Rederijkerskamer van Hooglede uit het verleden herboren De Electrokorre, kostbaar werktuig in handen der Nieuwpoortse Vissers Fietser door auto aangereden langs de baan leper-Menen op grondgebied Zillebeke KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE IEPER - WERVIK EN OMSTREKEN Bladzijden ZATERDAG PRIJS MAART 1952 In hef oude Tweestromenland BUITENLANDS OVERZICHT Geheimzinnige keffertjes Op d'Hoogde graeyt den Olyvboom Toneelkring Kunst en vreugde waardig droger ven hoogstaand cultureel verleden Onze Kustvisserij op nieuwe banen lepers® .HANDELSFOOR HOOFDBUREEL en REDACTIE: Poperinge - Gasthuisstr. 19. Tel. 9. - Postcheckr. 47.63.60. PLAATSELIJKE BURELEN: Roeselare: J. VERRIEST-DEZEURE, St-Alfonsusstraat 12. - Tel. 1523. leper: P. BRAS-DEKLERCK, de Stuersstraat 4. - Tel. 445. Wervik: ROGER PECTOR, Leiestraat 11. - Tel. Komen 491. Veurne: M. D'HERT, Noordstraat 14. Nieuwpoort: Drukkerij DUMON, Marktstraat. Aangesloten bij het Verbond £er Belgische Periodieke Pers HET WEKELIJKS NIEUWS ONZE 3 UITGAVEN: POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten). ROESELARE (met Izegem Menen en randgemeenten). KUSTSTREEK Veurne-Nieuwpoort-üiksmuide en randgemeenten). *y 48° JAAR. N' 13. 3 Frank POSTABONNEMENT 1952: België (tot einde 1952) 114 fr. België (6 maand) 70 fr. Andere landen 4fr. p. week Verantwoordelijke Uitgever: J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperinge ZONDAG laatst had de pater die bij ons de Passie-Ser moenen predikt gewezen op de eeuwige passie van de Kerk. Geen eeuw zon der vervolging, zonder martelaren, een eeuwige Kruisweg! En in onze tijd, van beschavir- en... atoom bommen is het erger dan ooit. Aan voorbeelden ontbreekt het werke lijk niet, we zijn er zodanig aan gewoon geworden in onze bladen... heel korte berichten te lezen over aanhoudingen van Bisschoppen en Priesters achter het IJzeren Gor dijn of in China... Zo gewoon ge worden dat wij er nooit o-'r spre ken onder mekaar! 't Ware anders moest men eens een van die vervol gers uit de weg ruimen, 't Zou ook in onzebladen een hele blad zijde beslaan en 't zou protest ge roepen worden uit alle hoeken en kanten van links. Wij schijnen er in te berusten en kunnen maar niet veronderstellen dat ook bij ons die hel zou kunnen losbreken. Zou die pater... gelijk hebben? Ik ging deze week onze oude meester bezoeken; ja wei een oude»van jare~ maar nc/g al tijd die oude die aan mij en aan velen gezonde ware verkocht, onze kop verzorgde maar ons gemoed en hert niet verwaarloosde. Kom een... meester! Hij zat te snuisteren in oude ver geelde bladen, met een gele, ver vuilde omslag... de «Annalen van Scheutvan vóór zestig jaar. Pé, 'k ben bezig met nog eens te beleven wat ik vroeger van verre meeleefde, de eerste missionering in China van onze mannen van Scheut en ook van onze Minder broeders in China. Neen, ze zaten in 't herte van China niet, maar aan de gerskan- ten van dat onmetelijk land, nabij of in Mongolië en ze gaven waar achtig de Scheutisten toch Vlaamse namen aan hun eerste missieposten... Ik herlees nu weer de brieven van die mannen, van die... apostels! God, wat waren dat inderdaad... reuzen van taaie be drijvigheid, van hemelse patiëntie, van ongehoorde durf. China' en Mongolië hebben 't beste van het Vlaamse land verzwolgen. Zovelen zijn gegaan en nooit teruggekeerd. Zijn er inderdaad na de oorlog geen Scheutisten naar België ge komen die na vijftig jaar afwezig heid hun land terugzagen en zo vreemd opkeken, zo vreemd en ver baasd keken naar wat ze nog nooit gezien hadden! Ze waren nagenoeg vreemd geworden en herkenden hun eigen land niet meer. Ginder ver, in 't land van rijst en vogeltjeszaad, hadden ze zich helemaal weggeschonken. Ze waren op reis gegaan, voor dagen, met han «telgangers» die steppe-peer- deti die heel anders lopen dan de onze, ze hadden geslapen op de bei-ovens, in die... herbergen waar 't wemelde van ongedierte. Zij had den kapellen gebouwd, scholen en wezenhuizen, zij hadden die dood arme sukkelaars leren boeren, zij hadden grond en land gekocht voor die dutsen. En zij zelf? Och kom op honderden kilometer van me kaar versmacht en versmoord in de miserie... Dat alles vind ik hier in die vergeelde Annalen van Scheut De Bokser-oorlog, dat was in 1900. Mgr Hamer werd vermoord; de Nederlanders richtten hem te Nijmegen een standbeeld op. Onze Pater Van Meirhaege van Ware- gem werd eveneens vermoord. Ik weet niet in hoever men dat nog weet te... Waregem. Het Davldsfonds gelukkig maar dat het Davidsfonds daar nog is gaf een boek uit over Mgr Trudo De Jans, van de Minderbroeders, een Limburger die de marteldood stierf in de bloedige missie van Hou-Pei en onder de zc.lig-ver- klaarde martelaren in China tel den we een Kloosterzuster uit Lim burg! Meester moest een ogenblik naar de draad zoeken, naar de draad van zijn... gedachten! Wat hebben onze Vlaamse zen delingen toch niet gedaan voor dat volk? Vanaf Pater Verbist wiens Standbeeld te Pittem ons aan de grote zendeling en geleerde herin nert, tot Pater Boutsen, de Min derbroeder die zo heerlijk over China schreef en zo wonderschoon over dat landi spreken kon. De Japanners eerkt hebben dat grootse werk van onzegroten gekraakt en gebroken. We hoorden tal T an zendelingen hun belevenis sen vertellen... Concentratiekamp verhalen! Die bedreiging ging' ech ter voorbij. Maar nu? ...Nu komen de laatsten weer naar huis. De laatste Vlaamse zen delingen. Ik weet het wel, hier er. daar wordt er een met ware triomf ontvangen in zijn geboortedorp. Blij is het volk dat hun zende ling van jaren de oude ouderlijke woonst betrekken mag... Zijn oude bekenden terugzien kan en... de dodendans ontsprong. Maar... Pé, ik had de gelegenheid bij een van die zendelingen op be zoek te gaan en hem te horen over de vervolging in China. Verschrikkelijk! En wij weten het niet! Zal Mao-Tse-Tung een commu nist zijn als Stalin, of er een zijn als... Tito? Daar zijn de hoge he ren om bekommerd en wij praten hen na! Waarom gaan die zendelingen die het Chinese communisme be leefden, die gesmaad en gehoond, mishandeld en gefolterd, eindelijk uit de gevangsnis verlost aan ten dood-veroordeling ontsnapten orr, als... honden buiten het Chinese rijk geschopt te worden... waarom gaan zij niet van stad tot, stad. van dorp tot dorp om deze onge lovige Thomassen te bekeren? Dan zouden we geloven dat in derdaad de Kruisweg van de Kerk nog immer voortduurt. Dan zouden onze mensen weten wat Kerkvervolging betekent in de eeuw van wetenschap en techniek. Dan zouden we weten wat... ons te wachten staat zo we ooit door verdeeldheid en dwaasheid, in het Westen van Europa, de poorten open lieten voor communisme en Kerkvervolging. Verschrikkelijk is het en wij we ten 't niet en we doen en handelen alsof dat gevaar niet bestond... Ge zult een goed werk doen Pé, schrijf maar eens over de Passie er de Kruisweg van de Kerk in China; onze mensen moeten dat weten en... wakker worden of wakker blijven. 'k Heb dat beloofd aan dien oudemeester die alleen maar «oud» van jaren is; een van die goê-oude meesters uit onzen kindertijd. PE VLAMYNCK. (Mesopotamië) het land tussen Eufraat en Tigris, bloeide reeds in de 7° eeuw v. Chr. een moderne beschaving. Nebukad- nezar il bouwde de grootse stad Babylon. In het begin van onze eeuw werd deze stad, na jarenlange opgravin gen blootgelegd. In een museum vond men er een zuil met een inscriptie waarop er spraak is van de bijenteelt. Dit is op heden het oudste schriftelijke document over de imkers. De bij behoort tot de oudste diersoorten, maar met ze kerheid is niet te zeggen, wanneer de mens ze in zijn dienst begon te stellen. Zijn de hangende tuinen van Ba byion een sprookje geweest? Neen, waarde lezer. En zij boden onge twijfeld het schouwspel van een fantastisch bloemfestijn, waar gou den honig uit millioenen smetteloze bloemkelken werd gepuurd. Deze bloemenfeeérie is nu nog een sprookjesachtige werkelijkheid i.i de eeuwige zomers van Cuba en Zuid-Californië. Hier wordt nog steeds dit wonderwerk der natuur opgebouwd: de gulden oogst van zuivere bijenhonig door vlijtige bie tjes in de honigraten opgeborgen. Deze honig wordt in zijn natuur lijke volmaaktheid door de van ouds gekende firma «De Werkende Bie op d j markt gebracht. Zie verder bladzijde 9. (Med.) DEUTSCH 1ST DIE SAAR We herinneren ons nog allen het jaar 1935 toen, als laatste bedrijf van het speciaal statuut dat te Versailles voor het Saargebied werd uitgedacht, een meerderheid van 95 de terugkeer van het Saarland tot het Duitse moeder land eiste. In die dagen kon men zijn radio niet opendraaien of daar klonk er gens, van om het even welke Duit se antenne, met forse koperensem bles, het liedje Deutsch ist die Saar Van 1919 tot 1935 had Frankrijk geprobeerd van het Saargebied een stukske Frankrijk te maken. Het tvas hen deerlijk mislukt. Gelukkig is men na deze oorlog iets ivijzer geweest en heeft men alleen een economische unie ge sloten tussen Frankrijk en het in middels weer als onafhankelijke Staat opgerichte Saargebied. Deze keer heeft geen enkel verantwoor delijk politicus er aan gedacht een nieuw Frans departement te schep pen. Men heeft alleen het oude be- GEN. ALFRED GRUENTHER Stafchef en rechterarm van Eisenhower. Niemand denkt er aan dat schoenzolen een ideale bergplaats zijn voor diamant, de smokkelaar en de politieman kennen die truc ech ter reeds lang. Diamant is klein van omvang en toch zo kostbaar. Wie over deze edelstenen meer wil weten leze onze WEEK-END REPORTAGE op blz. 16 van dit nummer. Een volk met een schone cul turele traditie herdenkt graag die oude, onsterfelijke roem, waar het terecht fier op gaat en hier in Vlaanderen ontbreekt het zeker niet aan dergelijke traditie uit vroeger tijden. Maar al te vaak blijft het dan beperkt tot een vrome herdenking en slechts zel den vindt iemand de moed om de oude asse weer op te rakelen en... de vlam weer te doen oplaaien. Met die bedenking trokken wij Zondag 23 Maart naar Hooglede, waar wij uitgenodigd waren op de feestviering van de Rederij kerskamer «Op d'Hoogde grocyt den Olyvboom Toen wij 's avonds op terug tocht waren en al het schone overpeinsden dat wij die dag mee geleefd hadden, moesten wij bij ons zelf toegeven dat .7ij te Hoog lede geen louter herdenking, maar een herleving meegemaakt hadden van vroegere schoonheid; dat wij cr getuige waren geweest van een heropflakkering der oude vlam van verheven cultuurleven. Op d'hoogde had de Olijfboom een nieuwe scheute gedaan in de veie grond van Omer Karei De- laey en Warden Oom. Wij had den er de geest teruggevonden van David Dcsimpel en van zijn ordewoord: Men leeft niet al leen van brood. E®wa: wn algemeen 7.5rilt op de voorziri rstafel tijdens de iocsprar' van <IJtr Bai'gvmeesier. Van links naar rechts bemerkt men dhr A. rLmctüis, blijkbaar in diepe overpeinzingen verzonken, dhr Storm Jos., Bestendig Afgevaardigde; dhr Burgemeester van Ilocgïede, di: »i;':n toespraak houdt; dhr Adicl D:- our (gedeeltelijk verborgen achter dhr Burgemces.er)dhr Herman Van Ovcrbckc; E. H. Pas toor Monearey, Proost der feestvierende gilde en dhr De Selryver wapenheraut der Hoofdkamer «De Fon'.cyne» uit Gent. Onder het bïstiaur van «Kunst en Vrcigd», met middenin het nicuv blazoen der Rederijkerskamer. Zittend v. 1. n. r.: dhr A. Dufour, voor zitter; Mevr. M. C. Desmet, ere-voorzitster; dhr L. Meersseman Wider-voorzitter; Z. E. H. Pastoor Monearey, Proost en dhr J. De- icryse, secretaris. Rechtstaande v. 1. n. r.: de KH. Vandevelde M. er L. BnsSiyl. V - it-mrslcdendhr J. Billiet, penningmeester (11)1 fiery Bussr?haojT- lifsinuialid.. DE HEER ZIJ DANK GEZEID Zondag 23 Maart was Hooglede in feest. De toneelkring Kunst en Vreugd vierde zijn erkenning tot Rederijkerskamer onder de ken spreuk: «Op d'Hoogde groeyt den Olyvboom Ieder werk van aangelegenheid begint In het christen Vlaanderen met een kruiske en zo knielden dan honderden gelovigen te 9 u. in de mooie kerk van Hooglede, om de Heer te danken tijdens een plech tige Hoogmis. Bij de Ingang van het koor stond het blazoen opgesteld der Rederij kerskamer, het blazoen met in het midden de aloude remonstrans van de kerk van Hooglede afgebeeld, links en rechts de wapenschilden van Hooglede en van Westvlaande- ren omkranst door olijftakken en bovenaan de kenspreuk der Kamer. Onder prijkte het jaartal 1562, een ■adeltitel die op zichzelf voldoende spreekt. Ingetogen volgden de aanwezi gen de korte wijdingsplechtigheid van het blazoen, waarna Z. E. H. Pastoor Monearey de plechtige dankmis opdroeg. Na het Evangelie hield Z .E. H. Maertens, Proost van het A.W.T., een treffende kansel rede over de roeping en de beteke nis van het toneelspel in het men senleven. Na onderlijnd te hebben hro God de grote regisseur van het leven moet zijn, richtte spreker zich tot de aanwezige toneelgezel len met de woorden: «Uw leven is niet een spel, maar uw spel is een leven. Rijkdom en zieleadel ge ven aan de mensen is uw grote taak. Onder Gods regie zal uw leven schoon en nuttig zijn VLAANDEREN WEELDERIG LAND Terwijl de wind speelde in de waperer.de vanen aan de huisgevels, trok men met muziek op kop, na de Mis, stoetsgewijze naar de grote vergaderzaal van het gemeente huis van Hooglede, voor de plech tige Academische Zitting. Aan de bestuurstafel bemerkten wij Z. E. H. Pastoor Monearey, proost van «Kunst en Vreugd»; dhr Hemerlc, burgemeester en de schepenen J. Billiet en Wulleput; dhr A. Dufour, voorzitter der feest vierende gilde. Als genodigden bemerkten wij dhr J. Storme, bestendig afgevaar digde; dhr A. Dsmedts, letterkun dige en Bestuurder van Radio Kort- rijk; regisseur en kunstdeclaniatcr Remi Van Duyn; dhr Herman Van Overbeke, hoofdman en dhr De Schrijver, wapenheraut van de Re derijkerskamer De Pcnteyne te Gent. In cle zaal bemerkten wij verder nog dhr A. Van der Plaatse, kunstdeclamator, de bestuursleden, leden en ereleden van Kunst en Vreugd alsmede de talrijke afge vaardigden van toneelgilden en let terkundige kringen uit Westvlaan- deren. Na een welkom door dhr Burge meester, die een warme hulde bracht aan de gevierde toneelkring en die er zijn fierheid over uitsprak dat Hooglede zo trouw een eeuwenoude cultuurtraditie bewaarde, vertolk te dhr A. Dufour de dank van z'jn gezellen om de hoge eer en de be langstel"ng' die hen te beurt viel. Hij onderlijnde de grote data in de geschiedenis van Hcoglede's Re derijkerskamer. In 1562 dong Hoog lede reeds mede in toneeltornooien; in 1779 werd zi.in Rederijkerskamer plechtig erkend door de Ieperse Hoofdkamer Alpha en Omega en caiaaiB-d:s xeristia'LQs-Jjjim de Franse Revolutie, bleef het vuur trouw onder de as smeulen, kende enkele deugddoende opflakkeringen en laait thans weer voorgoed op in zijn aloude luister. Na een bijzonder dankwoord tot dhr A. Demedts voor zijn aanwe zigheid, verzocht hij onze Vlaamse letterkundige het woord te willen nemen voor de feestrede. Wie André Demedts kent, ver wacht van hem geen holle zinnen en grote gebaren, hij vertelt gemoe delijk en dat juist doet hem zo graag beluisteren. Nauwkeurig stippelde spreker de weg uit die door het toneel in ons land gevolgd werd. Het latijns to neel bestond bij ons tot rond de jaren 600, te merken aan de aan vallen die er tegen gericht werden door de geestelijke overheid omdat het niet altijd met de kristen zeden overeen stemde. Vanaf de 10° eeuw vindt men duidelijke sporen van het zogenaamde liturgisch toneel, liturgische spelen die bij de hoog dagen, bijzonder met Pasen aan de gelovigen aangeboden werden als afwisseling bij de godsdienstige oefeningen. Dit duurde tot in de 16° eeuw en van dan af vinden wij toneel buiten de. kerk, meestal rondreizende groepen, waarvan men zelfs in de oude vorm overblijfse len vindt tot in het begin dezer eeuw. Vanaf de 15° eeuw vindt men bloeiende rederijkerskamers, dik wijls meerdere in eenzelfde stad of gemeente. leper telde er niet min der dan vijf. Het was de Ieperse hoofdkamer Alfa en Omega die in 1779 de Rederijkerskamer van Hoog lede erkende onder de kenspreuk: Op d'Hoogde groeyt den Olyv boom De rederijkerskamers kenden las tige tijden. Beeldstorm en Franse Revolutie richtten verwoestingen aan in de lettergilden waar Kris- telijke en Vlaamse geest dikwijls teloor gingen. Parnassusen verrezen naar Franse mode en slechts hier en daar werd de oude traditie on gerept bewaard. (Zie vervolg blz. 2.j twiste gebied een eigen regering gegeven en getracht het in de Franse economische zone binnen te loodsen. Dat neemt nochtans niet weg dat de Saarkwestie ook sedert 191)5 een voortdurende steen des aan stoots is geweest tussen Frankrijk en Duitsland en een element dat in gewichtige mate de uitbouw van een gezonde Europese ge meenschap in de weg stond. Wie ooit de gelegenheid kreeg aanwezig te zijn op internationale bijeenkomsten waar officiële Duit sers én officiële Saarlanders aan wezig waren, die weten dat die twee soorten mensen mekaar niet bekeken! En nu vernemen wij plots dat Adenauer en Schuman zich aan tafel zetten en dat ze, samen, het probleem van het Saargebied zul len oplossen. Dhr Schuman zou zelfs reeds gezegd hébben dat een terugkeer van de Saar naar Duits land niet uitgesloten was. Enfin men schijnt de zaken nuchter en met gezond verstand te willen aan pakken. Des te beter. Jammer dat het niet vroeger gc beurde, maar liever laat dan nooit En waarom gebeurde het niet vroegert Dat is zo maar niet in één woord te zeggen en dat lag zeker gedeel telijk aan zuiver materiële rede nen. Inderdaad: de Saarlanders zelf hebben in dit geval ook wei een zeker gewicht in de schaal te werpen. Welnuonmiddellijk no. de oorlog was het veel beter leven als Fransman dan als Duitser. Nu wordt dat echter ongeveer het zelfde en morgen zal het, wie weet, misschien omgekeerd zijn. Maar boven die boterhammen- kwestie uit is er ook de organisa tie van de Westerse wereld. In den beginne traditioneel wantrouwig tegenover Duitsland kon het niet anders of Frankrijk trachtte het. Saargebied onder een of andere vorm te annexeren. Maar dan groeide de gedachte van een ver enigd Europa dat in zich de waar borgen zou dragen dat een derd wereldoorlog Duitsland - Frankrijk en het Westen onmogelijk zou ma ken. En het kwam tot voorstellen om Wcst-Duitsland in de West-Euro- pese gemeenschap en in de Wes terse verdediging in te schakelen. Dat was al een eerste stel om standigheden waardoor een rege ling van de Saarkwestie, wensc lijk, mogelijk en nodig werd. En nu is er plots het Sovjet- voorstel betreffende de gewapende neutraliteit van Duitsland. Zoals we verleden week lieten voorzien en hoopten is het ant woord van de drie niet negatief geweest, doch heeft men een stel vragen en voorwaarden gesteld, en heeft men enkele bedenkingen i: het midden gebracht. Heeft Moskou getracht Duits land aan te lokken door de Duitse eenheid en bewapening binnen hun bereik te brengen, dan kijkt heel Duitsland met spanning uit naar het antwoord dat het Krem lin zal geven op de opwerping dat de Westmachten de Odcr-Neissc- linie niet als definitieve Oostgrens van Duitsland kunnen aanzien. Maar wanneer het Westen zou eisen dat de veroveraarsgrens van 191)5 in het Oosten zou worden op gegeven, dan moet het ook, op dal stuk, onbesproken zijn en bijge volg moet het de Saarkwestie weg werken. Het Saargebied terug binnen het Duitse kader brengen ware trou wens een bewijs dat do goede wil der Westmachten veel ernstiger is dan die van Rusland, aangezien hij bewdzen wordt door daden en niet alleen door woorden. En dat zou in Duitsland grool c.ffect maken, een zodanig effect zelf d \t men er enigszins de Rus sische beloften zou bij wnieten en in geen geval aan het Westen de schuld zou geven van het ge- gebeurlijk mislukken van de on derhandelingen die misschien, op grond van de Russische nota, zul len aangeknoopt worden. HET AMERIKAANS CONGRES OP GOEDE WEG We weten het allemaal: zonder de A merikaanse dollars zou er van de Europese legers niet veel in huis komen. Nu zijn er cl heel wat strubbe lingen geweest en te Lissabon wer den de eisen tegenover de Euro pese landen nog verminderd. Hét Europees behoeftenbulletinwerd er definitief opgesteld. Gever en nemer zijn akkoord. Hei komt er nu alleen nog op aan de toelating te krijgen om die fondsen ter beschikking van de Europese behoeftigen te stellen. En dat is de zaak van het Ame rikaans Congres, sprekende en handelende in naam en voor reke ning van de belastingbetalers. Tot nu toe bestond er rond die nieuwe militaire giften heel wat discussie. Een stelletje senatoren van het oenre Bourlce en Hicken- looper, die een paar keer geduren de een paar weken Europa door kruist hebben, verdedigden de stel ling dat men veel minder moest (Zie vervolo blz. 2.J Zijzicht van de N. 735, langs onder bemerkt men duidelijk de electrokorre waar de vis overvloedig naartoe stroomt. Oorlogsuitvindingen kunnen ook wel eens tot vredesdoel einden dienen. Hiervan zien we dagelijks voorbeelden alhoewel deze geheimen sleshts geleidelijk aan de openbaarheid worden prijsgegeven of tot op heden alleen langs de landelijke spion- n_igenetten hun ruchtbaarheid krijgen. Vóór een paar maand ongeveer deed de dieptezoeker zijn intrede in de visserij. Duikboten moest het toestel niet op zoeken, deze waren gelukkiglijk verdwenen, maar het speurde toch heel voortreffelijk naar de rijke visscholen, zodat de visser zijn vaart heel wat gemakkelijker kon regelen en na tuurlijk meer vis aan wal kon brengen. We hebben destijds van dit ver schijnen te. Nieuwpoort gewag gemaakt, des te meer nog daar deze eerste dieptezoeker aange past werd op de vissersboot van Jef Verbanck, dezelfde boot waar moe we nog op reportage geweest zijn in zee en waarvan we toen ter tijd een reeks artikelen heb ben laten verschijnen over deze visserstocht op garnaal. Wat ech ter niemand heeft durven ver wachten is dat op dit plan met zo snelle schreden zou verder gezocht worden en dat het onderzoek in zake atoomsplitsing een niet ver wachtte ommekeer in dat alles brengen zou en onze vissers in het Deze «handle» met de compressoren, zoals Met boven afgebee'd, is vrijwel alles wat m n van het nochtans ingewikkeld toestel voor atoomsplitsing te zien krijgt. Bij valavond deed zich Vrijdag 21 dezer rond 19.15 u. een zwaar verkeersongeval voor op de grote baan Meren - leper, ter hoogte van de Wulvestraat bij de herberg «Het Kanon». De 39-jarige Nestor Lermytte kwam op dat ogenblik per fiets van uit de richting leper gereden. Daar de man, een erkloze in 1913 gebo ren te Krcmbeke, sedert geruime tijd zijn intrek genomen had in een leegstaande carrosserie van een buiten gebruik zijnde autobus, wel ke zich achter ae garage bevindt van de herberg «Het Kanon», wil de hij op dat punt van de baan oversteken om zijn logement te bereiken. Vermoedelijk moet de man de auto niet bemerkt hebben die in grote snelheid van de richting Me nen kwam aangereden. Volgens de verklaring nadien afgelegd door de autovoerder, lag de fietser voor overgebogen over zijn stuur. Hoe dan ook, toen Lermytte de baan overslak werd hij met ge weld door de auto aangereden. L Links de zware personenwagen die na de aanrijding in de gra"ht terecht kwam. Rechts de plaats waar bet 0"g<>val gebeurde: op de achtergrond bemerkt men de fiets van het slachtoffer, dc P'jl op de voorgrond wijst naar de k'ak van de ve rongelukte. menner van de wagen deed nog een hopeloze poging cm de fietser te ontwijken door geweldig naar links over te trekken. Daardoor schoot de auto als een pijl over de tramsporen heen naar de overkant der baan, joeg rakelings lapgs de gevel van de herberg Kct Kanon voorbij, om tussen een dikke boom en de muur van het aldaar gelegen Engels kerkhof in een diepe gracht terecht te komen. Schampspc-ren op de boem bewezen dat het wer kelijk niet veel scheelde of de auto was tegen de boom te pletter ge vlogen. De schok, waarmede de auto in de gracht terecht kwam. was zo geweldig dat het rechter voorwiel van de wagen was losge rukt en een meter achterwaarts onder de auto stak. Dadelijk werd hulp geboden door personen die op het gerucht der jMsing Kwamen toegelopen. De ongelukkige wielrijder was zwaar aan het hoofd gekwetst en kioeg van inwendige pijn aan de borst. In bedenkelijke toestand werd hij naar het hospitaal te leper overgebracht. Do autovoerder, kapitein-vlieger Jean Wilkin uit Hologne-aux-Pier- ïes (nabij Luik), en gehecht aan de basis van Koksijde, kwam on gedeerd uit de botsing. Een vriendin va r hem, zekere Andrée uit Me nen. die naast hem in de wagen zat, liep een armbreuk op. De jon- g i vrouw, die weigerde haar iden titeit kenbaar te maken, werd per auto naar Menen geveerd, waar zij in de kliniek werd opgenomen. De Rijkswacht van leper stelde dadelijk na het ongeval het eerste onderzoek in, terwijl 's anderen daags het parket ter plaatse kwam. Het spreekt van zelf dat bij der gelijke ongevallen het verkeer heel wat ontreddering ondervindt, voor al wanneer het om een druk ge bruikte baan gaat. Hoe op derge lijke ogenblikken, terwijl er zich gewoonlijk een flink aantal nieuws gierigen ter plaats bevinden en ter wijl allerhande cpmetingen wor den gedaan, geen ongevallen ge beuren is onbegrijpelijk, tc meer daar geen enkel signaal de auto mobilisten waarschuwt dat er iets hapert en dat er best traag gereden wordt. Nu de Rijkswacht toch over auto's beschikt ware het zeker mo gelijk daarin te verhelpen door de Rijkswacht in het bezit te stellen van de nodige scotch-lights die de gevaarlijke zone afbakenen. bezit zou stellen van een nieuw instrument dat de welluidende naam kreeg van electrokorre maar dat in feite gebasseerd is op het principe der vereenvoudig de atoomsplitsing met regelbar' graaduitstraling. DE EERSTE PROEFNEMING Wij willen het geduld van onze lezers niet langer op de proef stel len en zullen maar dadelijk begin nen met de beschrijving van het nieuwe 'toestel, dit aan de hand der inlichtingen die dhr van Ha- rynck, uit Vlissingen (Nederland), die als firma-afgevaardigde ons deze tijdens een persconferentie te Nieuwpoort op Woensdag 29 Maart jl. gehouden, uiteenzette. Op die samenkomst, met zeer beperkt en intiem karakter, be merkten we schier alle leden van de «Wecomat» (Westvlaamse Com missie voor Atoomenergie). We no teren er Senator Sobry, de Volks vertegenwoordigers Piers en De- velter, Bestendig Afgev. Smissaert en Olivier en andere vooraan staande politieke personaliteiten die doorgaans bij dergelijke plech tigheden onmisbaar zijn. We merk ten er verder op de Heer Ghee- raert., burgemeester van Nieuw poort, die een bijzondere belang stelling scheen te hebben voor deze proef, en met hem nog een 10-tal andere burgemeesters uit onze kuststeden en -dorpen. Bene vens deze Wecomat.-leden merkten we nog een delegatie op van Inge nieurs, Technici en Animators van Inel"'.s die eveneens ontboden werden gezien de mogelijkheid voor verdere distributie van dit toestel en eveneens om na te gaan hoe ook hun eerste proef met draadloos overseinen van electri- sche stroom naar de boot, die in zee gemeerd lag zou uitvallen. Voor deze laatst vernoemde heren was het werkelijk zeer interes sant opdat ze daar in feite voor het eerst zouden kunnen nagaan hoe hun menigvuldige studies zou den uitvallen, dit in verband met het veel goedkoper leveren van electriciteit zonder dat daarvoor leidingen dienen geplaatst. Deze realisatie werd door hen verwe zenlijkt met het oog op hun steun die ze spontaan bijbrengen zouden tot. de oplossing der werkloosheid in Westvlaanderen, dit in het ka der der Maatschappij voor Steun- versohaffing aan de Westvlaamss Bedrijven, maatschappij vóór een paar weken te Brugge gesticht. Het was Jef Verbanck zelf, die ons met de bekend spontane en schalkse glimlach verwelkomde en ons kond deed dat we dit maal voor geen zeeziekten hoef den te schrikken Hij bege leidde ons naar de ruime ma chinekamer van zijn St Pierre N. 735 waar de aanwezigen hef zich reeds gezellig maakten in ge makkelijke clubzetels. HET TOESTEL Aan de hand van verscheidene foto's, waarvan hij ons jammer genoeg slechts één overhandigen wilde, toonde ons dhr van Ha- rynck het op de scheepswand aan gebrachte toestel. Het zag er uit als een ingewikkeld schakelbord, j met controlewiel waarboven en kele compressoren op aangebracht ware Dat was werkelijk de zie' van het apparaat. Buitenuit aar stuurboord waren dan alle appa raten vastgehecht; hun werkinf zou evenwel later, na deze eerste uiteenzetting, nagegaan worden. Zie vervolg blz. 4 wordt een reuzensucces Inzake deelname aan de 22"' Ieperse Handelsfoor die zal plaats hebben, van Witte Donderdag 10 April tot de Woensdag na Pasen 17 April, zijn de stoutste verwach tingen overtroffen. Tientallen han delaars en nijveraars zullen in de wijdse zalen der Lakenhalle, de grootste verscheidenheid van koop waren en de meest ophefmakende nieuwigheden ten toon stellen. Als voorbereiding tot de han delsfoor zal er op Zondag 30 Maarl en op Zondag 6 April een mach tige autocaravaan door onze ge westen trekken, teneinde deze prachtige commerciële manifesta tie aan te melden. De bevolking langswaar do caravarn zal voor bijtrekken, wordt aangeraden de vlugschriften, die zullen uitgedeeld worden, aandachtig te lezen, want verrassingen zijn niet uitgesloten. In het blad van Zaterdng as. zal de te volgen weg van de autocara vaan meegedeeld worden.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1952 | | pagina 1