stfalia
Het Begijnhof
te Diksmuide
maajt.
apuwwiS
De Academie voor Schone
Kunsten te Roeselare
MELI
Firma R. MiLLEVILLE,
Gasthuisstraat 65. Poperinge
PEEGIE
I si z'n Apejarer
zoëven verschenen.
UITGEVERIJ
SANSEN
Gasthuisstraat, Poperinge
EEN WOORDJE HISTORIEK
I Wanneer wij het Polenplein te
ÏRoeselare verlaten, en de Leen-
fétraat in de richting van de spoor-
fceg inslaan, dan zijn wij nauwe
lijks een 50 meter ver, of we ko-
fcien aan nr 14, voor een oud ge-
fbouw. Het opschrift Academie
Koven de ingangsdeur, en een ge
denkplaat aan de muur met de
Keeltenis van Meester H. Horrie en
[sde jaartallen 1837 en 1912 trekken
Eis de aandacht op dit nederig en
ouderdom dope zeer veiwen-
illl--
ELKE AVOND
het symphonisch orkest
FRANK GREVEN
ATTRACTIES
GOUDEN BRUILOFT MET VEEL LUISTER GEVIERD
TE ROESBRUGGE-HARINGE
Zwaar
verkeersongeval
fe Lombardsijde
Geslaagde
bloemenparade
fe Koksijde
Mleuwsjes In 'f korf
ZUINIGHEID
HYGIENE
VEILIGHEID
Mededelingen
dit Namen,
Jiff® van de trommel onberispelijk
LANDBOUWERS 'Schrift ons een postkaartje en U ontvangt
gratis de geïllustreerde brochure WESTFALIA J W
ZUINIGHEID
HYGIENE
VEILIGHEID
Oewestclijlce Agent
voor Pcpersiige en Omtreken
Tel. 233
Televlsletelefoon
Mooie vangst te
Dikkebus-bij-leper)
Assisenhof van
Westvlaanderen
Derde zittijd
DE NIEUWE TUINWIJK DE WITTE POORTE
OP BIJZONDERE WIJZE INGEHULDIGD TE GELUWE
EERSTE DEEL
Derde Druk
Te bestellen In alle
Boekwinkels en bii de
HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 90 Ang. I95S Bit. t.
stelijke man. 47 Jaar stond hij ten
dienste van de Academie en de ho
ge faam die de school genoot was
grotelijks aan hem te danken. De
plaats van Bestuurder, openstaan
de, besloot de Academische Raad
twee Bestuurders te benoemen, de
Heren Gaston Vallaeys, kunstschil
der, en Hilaire De Nys, bouwkun
dige.
De Heer Daniël Van Eeckhoutte,
ontslagnemend, werd vervangen
door de Heer Jeroom Callebert,
zoon van de overleden Bestuurder.
In 1910 mocht onze Academie op
een Tentoonstelling te Brussel het
diploma van Grote Prijsbeha
len en in 1913 dezelfde onderschei
ding te Gent.
Met enkele jaren acherstel, om
wille v.an droevige omstandigheden,
werd de 75° verjaring der stichting
plechtig gevierd.
Met de inval van de Duitsers op
19 October 1914, diende de school
als kazerne. De foto's hier aan de
wand, vervolgt de Heer Seaux, her
inneren daaraan, want hier be
merkt men hoe de lessen in nood-
lokalen werden gegeven tot in het
jaar 1916.
De aanzienlijke schade die het
gebouw van de Academie in de
Leenstraat had geleden, werd her
steld om als gemeenteschool te
worden gebruikt. Pas in 1920 wer
den de tekenlokalen weer ingeno
men met enkele bijgevoegde klassen
in het Arsenaal.
Hetzelfde jaar behaalde een oud
leerling, Alfons Blomme, de 1" prijs
van Rome in de schilderkunst, na
zich volmaakt te hebben aan de
Kon. Academie te Antwerpen.
Het jaar daarop verloor de Aca
demie haar medebestuurder dé Hr
Hilaire De Nys, wat een gevoelig
verlies betekende voor de bouw
kundige klassen waar hij sinds 26
jaar leraar was.
In het jaar 1930 werd de Bestuur
der. de Heer Gaston Vallaeys fees
telijk gehuldigd om zijn 27 jaar
toewijding aan de stedelijke Aca
demie, als drager der Herinne-
ringsmedalie voor bewezen diensten
gedurende de oorlogsjaren, Ridder
van de Kroon en Officier in de
Leopold II Orde.
Bij het honderdjarig jubelfeest
dat gevierd werd in 1937, werd be
nevens een retrospectieve tentoon
stelling van tekeningen van de lau
reaten sinds de stichting, een ten
toonstelling van kunstwerken inge
richt, van kunstenaars gesproten
uit de Academie, met de volle me
dewerking van de Koninklijke
Kunstkring waarvan de Heer G.
Vallaeys een der stichtende leden
was. Bij deze gelegenheid werd het
boek 100 jaar Academiege
schreven door de Bestuurder, uit
gegeven, waarin een aanhangsel
werd gelast met de korte levensbe
schrijving van de kunstenaars ge
sproten uit de Academie, en enkele
reproducties van hun werken.
Hetzelfde jaar werd ook besloten
een klas voor juffrouwen in te rich
ten met als leraar de Heer G. Val
laeys, die sedert 1929 bestuurder
zonder klas was.
Daar de Heer Vallaeys begin Fe
bruari 1938 erg ziek werd, besloot
de Academische Raad de Heer Jo
zef Seaux, kunstschilder, oud-leer
ling, die later zijn studies voltooide
te Brussel en te Antwerpen, als on
der-bestuurder te benoemen. Ook
werd het leerprogramma gedeelte
lijk gewijzigd.
Met de mobilisatie en de oorlog
1940 zag de Academie zich enkele
lokalen ontnemen, doch de lessen
gingen verder hun normale gang.
Door een nieuw statuut gegeven
door het Schepencollege, werd in
1941 de Academie gerangschikt on
der de openbare instellingen van
de stad.
De Heer G. Vallaeys werd om re
den van ouderdom op rust gesteld
en de Heer J. Seaux ten interimai-
ren titel benoemd als bestuurder.
De Heer Stadssecretaris De Man.
tevens Secretaris van de Raad, werd
belast met de cursus in Kunstge
schiedenis.
Ook deze oorlog bracht diepe
rouw. Op 23 Maart 1944 overleed
de zo verdienstelijke Bestuurder de
Heer G. Vallaeys.
In het jaar 1946 werd de Heer J.
Seaux, die sinds 1941 dd. bestuur
der was, ten definitieven titel als
directeur bevestigd.
Heden staat de. stedelijke Acade
mie met een goed stel leraars, terug
borg voor de toekomst. In de ver
schillende klassen werd het pro
gramma op nieuwe banen geleid,
meer aangepast aan de noodwen
digheden van deze tijd. De flinke
uitslagen zijn de beste bewijzen
van de degelijkheid van het on
derricht.
Tot slot van dit kort historisch
overzicht, ons zo dienstvaardig door
de huidige Bestuurder verstrekt,
doorlopen we nog eens in vlug
tempo de talrijke tekenklassen, zo
wel van bouwkundige afdelingen,
projectie, steensnede en bouwkun
dige samenstelling, als interieur
kunst, alsook tekenklassen van
grondbeginselen, decoratieve sa
menstelling, plaastertekenen, an
tiek beeld, levend model en kunst
schilderen, waar in de wintermaan
den vanaf October tot Pasen de
lessen druk worden gevolgd.
Ook bezit de Academie een kunst
bibliotheek, ofschoon nog beperkt,
die elke avond voor de leerlingen
en oud-leerlingen van 17 tot 18 uur
open is, gedurende het schooljaar,
en ieder jaar aangevuld wordt met
tijdschriften, en kunst- en vakwer
ken.
We mogen gerust beweren dat
het hart van deze aloude inrichting
steeds jeugdig en fris is gebleven,
maar toch vinden we het jammer
dat de lokalen zo verouderd zijn,
niet beter aangepast aan de hui
dige noodwendigheden van deze zo
bloeiende en degelijke Academie
voor Schone Kunsten.
S. L.
Dhr J. SEAUX
huidig bestuurder der Academie
i voor Schone Kunsten te Roeselare.
Puderd gebouw. Toevallig ont-
ten wij er de sympathieke Be-
rder, de Heer Jozef Seaux, die
gaarne te woord staat, en met
■ue meeste bereidwilligheid onze
ïveetlust bevredigt.
I Het jaartal 1837 betekent de
Stichting van de Tekenacademie te
iloeselare, en 1912 is het jaar waar-
):op deze gedenkplaat werd ingehul
digd Wie de Heer Horrie was, en
|vat hij voor de Academie beteken
de, zou ons dra duidelijk zijn.
In 1837 was er voor de eerste
sprake van een Tekenacade-
iie, en in de Gemeenteraad van
dit jaar werd tot de definitieve op
richting ervan besloten, en zou de
stad een toelage schenken voor de-
je nieuwe inrichting.
Vijf leden vormden de Raad van
eheer, en de Heer H. Horrie die
eeds op een zolderkamer van zijn
.teller les in tekenen gaf, werd met
de leiding belast. Voorlopig werd
en lokaal uit de stadsschool ge-
egen op de hoek der Vrouwen- en
IVallenstraat, ten dienste gesteld,
nits enkele veranderingen. De Hr
aelfait, hoofdonderwijzer van de-
e school, werd als hulpmeester
.angesteld, en zou de grondbegin-
lelen van lijntekenen geven. Op
December 1837 werd de nieuwe
tinrichting plechtig geopend, en
ocht de volle goedkeuring en
Jieun genieten van tal van voor
aanstaande families. Daarvan is
het groot aantal Honoraire le
lden» (80) het sprekend bewijs.
Wanneer men nu nadenkt over
het feit dat alleen in grotere ste
gen dergelijke scholen te vinden
ivaren, en dat de kennis van het
[tekenen en vakmanschap van va-
Ider tot zoon overging, dan zal men
Begrijpen dat de stichting van een
Rekenschool te Roeselare een over
grote leemte kwam aanvullen.
F De Heer Horrie, die zijne studiën
giedaan had aan de Koninklijke
Kcademie te Antwerpen en die te
ijs werkzaam was geweest bij
[eester Paul Delaroche, stelde op
m onbaatzuchtige wijze zijn ta
lenten ten dienste van zijn leer-
ïgen.
Enkele foto's tonen ons de sa
menstelling van het leraarkorps
■uit de eerste perioden van de ge
schiedenis der Academie:
i Heer Gustaaf Charlier (bouw
kundige) 1840: Heer Ch. Soenen
((sieraadschilder) 1864; Heer G.
Pieters (tekenaar) 1864: Heer Alois
Callebert (bouwkundige) 1864; Heer
Ferd. Callebert (kunstschilder) 1865.
Daar het aantal leerlingen steeds
oeide werd de tekenschool te
ein. Ze werd overgebracht naai
de Leenstraat, de huidige plaats
Baar ze zich nu nog bevindt. De
ftlechtige opening had plaats op
20 October 1864.
I De Heer Ferd. Callebert, één van
Be verschillende laureaten van de
goeselaarse Academie, had zijn
{studies voortgezet aan de Kon.
[■Academie te Antwerpen, en ook te
Parijs. Hij werd in 1865 belast, be-
Kievens met het geven van teken
lessen, met aanvullende lessen van
imtleedkunde en kunstgeschiedenis.
I Meer en meer kwam de Academie
top het voorplan te staan. Menig
Beeldhouwer en schilder deed zijn
■studies aan hogere academiën en
i mqcht zich reeds meten in de grote
ome-prijs.
Zo zien we:
Désiré Mergaert, 1* prijs van Ro
me 1854, schilder;
Clement Carbon, 2* prijs van Ro
ne 1864, beeldhouwer;
Pieter Boncquet, 4» prijs van Ro
ne 1872, beeldhouwer.
Reeds in het jaar 1880 werden
ïhoodzakelijke vergrotingswerken
(uitgevoerd, zoals het bouwen van
-en museum en een feestzaal, zo-
lat de Academie naar de woorden
fan de Heer Opziener Canneel on
der deze van de steden van dezelf
de rang als Roeselare, de schoonste
pan het land was.
Bij de 50" verjaring van het be
staan der tekenschool, werden be-
ïevens de prijskampwerken, ook
verschillende kunstwerken van oud
leerlingen tentoongesteld, onder
meer schilderwerken van de Heren
allebert-Blieck, Callebert Jeroom,
Ouyvewaert-Desmedt, Gellynck
Emiel, Goddyn Amand, Mergaert
Désiré, Pieters-Bailleul en Vallaeys
Tïaston, alsook beeldhouwwerken
'an de Heren Boncquet Hendrik,
Eoncquet Pieter, Carbon-Laigneul,
Delbare Karei, Dupon Josué, Du-
non Karei, Lagae Jules, Sabbe Leo-
lard, Vandevoorde Henri, alsook
verschillende bouwkundige tekenin
gen van de Heren Jules Soete, Van
Caillie Medard en Wybo Henri.
Een hoogtepunt voor de Acade
mie was wel in 1888, toen de Heer
•Jules Lagae de eerste prijs van
Rome in de beelhouwkunst behaal
de, en op feestelijke wijze door
Stad en Academie werd gevierd.
Het daaropvolgend jaar overleed
on 86-jarige ouderdom de Heer
'erd. J. Callebert. een van de stich-
51-s der Academie, die zich meer
r'an 60 jaar aan de school verdien
stelijk had gemaakt. In 't jaar 1897
kwam zijn zoon F. Callebert als
d'enstdoende bestuurder, terwijl de
"leer Daniël Van Eeckhoutte als
C5"ret"ris-ontvanger benoemd werd.
Op 5 September 1901 overleed de
"atste overlevende van de stich-
l-Ts en eerste Bestuurder Heer H.
,Torrie. Met hem verdween een van
schoonste en edelmoedigste figu-
i"ïn van de stad. Reeds diermMoen-
'ri'werd de Heer Ferd. Collehert
C'ioemd a's werkelijke directeur,
('och in 1903 reeds, werd de 71-
ririge oude bestuurder-leraar ont-
,"?t ven de hcoaste klas. door dg
"ver Gaston Vallaeys. kimstsebil-
jj°r te Roeselare en laureaat van
"BI. die zijn studies had voovtge-
t 't eau de Academie te Brussel.
Het bor^tbeeM dat U bier ziet. zo
'C"t de Heer Bestuurder J. Feeux
is het werk ven beeldhou-
],'°r J. I.ognp, Het is nl. een sMet-
">I hot bronzen borstbeeld ven
11 Heer F. rtsïiebert. h»m pt~o-
in 1907 door bestuursJden
■'i „rs (.„n (-oiren van achting
."or zitri "rot,® dieivf~n r°n
'-".■Kvhoni bewezen. Do- h reeds op
Februari 1908 overleed on 77-'«-
Te Roesbrugge-Haringe vierden
de echtelingen Camile Louwyck-
Maria Delefortrie, wonende Heide-
beekstraat, de vijftigste verjaardag
van hun huwelijk.
De Hr Camiel Louwyek werd de
28 Februari 1881 te Elverdinge ge
boren, terwijl zijn echtegnote het
levenslicht zag te Boezinge op 7
Juni 1885. De jubilarissen traden
in het huwelijk te Boezinge op 23
Augustus 1902. In het jaar 1911
'gingen de jubilarissen zich vesti
gen in de Heidebeekstraat te Roes
brugge-Haringe, waar ze thans nog
wonen en er samen een gezellige
oude dag doorbrengen. Hun huwe
lijk werd met twee kinderen ge
zegend, beiden nog in leven. Thans
tellen de jubilarissen reeds vier
kleinkinderen.
Om 9.30 u. werden de feestelin
gen ten huize per auto afgehaald,
en naar de kerk gevoerd, waar om
10 u. een plechtige H. Mis van
dankzegging werd opgedragen. Tij
dens de Heilige Mis hield Z. E. H.
Pastoor Bruneel een kanselrede,
waarin hij hulde bracht aan de
gevierde jubilarissen. Na de H. Mis
|§jp"T -OINKERKE
DE PANNE
Een wonder met
HONDERDEN SIERVOGELS
Tijdens de sprookjesachtige verlichting
hebben we nog gans de maand September
Programma van 29 Aug. tot 4 Sept.:
«THE BRUNELS», internationale parodisten.
ARMAND'S alombekende animator-fantaisist.
PIERRE PÉRIGNON zanger van Radio-Parijs.
Elke avond kunnen tafels voorbehouden wor
den voor restauratie: Tel. 180 De Panne.
werd het Te Deumter hunner
eer gezongen. Bij het verlaten der
kerk werden de gevierden door
hun familieleden en vrienden in de
bloemen gezet.
Vervolgens werden de jubilaris
sen op het gemeentehuis door de
gemeentelijke overheid ontvangen.
Het was de Hr Burgemeester Mi
ehei Maes die hen verwelkomde en
een korte toespraak hield. Bij het
einde van zijn rede, overhandigde
hij in naam van het gemeentebe
stuur een prachtige zetel aan beide
jubilarissen. De erewijn werd daar
op aan al de aanwezigen geschon
ken. Na deze plechtigheid op het
gemeentehuis werden de gelukkige
oudjes terug huiswaarts gevoerd.
Daar werd dit Gouden Bruilofts
feest in familiekring tot in de late
uurtjes verder gevierd, 's Avonds
kwam de plaatselijke Koninklijke
Harmonie Unionaan het huis
van de jubilarissen een mooie hui
deserenade ten gehore geven.
Aan de jubilarissen en hun fa
milie, bieden wij onze hartelijke
gelukwensen.
De 19-jarige soldaat Gilbert Van
Damme, wonende Schoolstraat te
Lombardsijde en in 't militaire
kanfp aldaar gekazerneerd, kwam
Zondag even vóór de middag per
rijwiel van Nieuwpoort, alwaar hij
zich een foto had laten nemen,
huiswaarts gereden.
Ter hoogte van de Schoolstraat
verliet hij het wielerpad om de
Koninklijke baan over te steken.
Tussenin de dubbele baan is een
6 meter brede beplanting aange
legd, welke op de plaats van het
ongeval de twee meter hoogte
overschrijdt. Op hetzelfde ogen
blik kwam eveneens uit de richting
van Nieuwpoort de «Ford» aange
hold van dhr Antoon Huysentruyt
wonende Deerlijkstraat te Beren-
aan-Leie. Van Damme, die de
auto niet had opgemerkt, werd er
bovenop geslingerd, zodat hij met
het hoofd terecht kwam in de ruit
voor het stuur van de geleider.
Zwaar gewond werd de jongen
uit zijn netelige toestand gehaald.
De vader van het slachtoffer en
Dr Loones waren al spoedig ter
plaatse en deze laatste diende'hem
in 't militaire kamp de eerste zor
gen toe, waarop hij het slachtof
fer naar 't militair hospitaal te
Oostende liet overbrengen.
Een dodelijke afloop vrezend,
werd het parket van Veume on
middellijk opgebeld, dat reeds om
1.30 ter plaatse verscheen. De fiets
is totaal verbrijzeld en de auto
beschadigd. Nader vernemen we
dat Van Damme, ondanks zijn
zware verwondingen aan hoofd en
bovenlichaam, niet levensgevaar
lijk zou zijn gewond.
Het stille, rustige begijnhof biedt de bezoekers een Indruk van vre
dige stilte en ingetogenheid.
De toerist die voor de eerste oor
log Diksmuide bezocht om zijn oude
gebouwen en schilderachtige hoek-
De gevierde Jubilarissen Camiel Louwyck-Maria Delefortrie te Roes
brugge-Haringe, omringd door hun kinderen, kleinkinderen en fami
lieleden.
Nergens komt een bloemenpara
de beter tot haar recht dan te
Koksijde. Reeds met Pasen lijkt
Koksijde op een bloementuin en
gaandeweg verschijnen steeds meer
bloembakken en potten langs de
lanen aan de vensters in de tui
nen. De bloemenjaarmarkt, voo-r
het eerst dit jaar gehouden, werd
een groot succes en thans, aan het
einde van het seizoen en na nog
een geslaagde bloemententoonstel
ling in de tuinen van de oude ab
dij zorgde burgemeester senator
Van Buggenhout voor een prach
tige bloemencorso waarmede het
bloemenjaar waardig werd afge
sloten.
De corso werd bedacht met een
prettige warmte waarin het speel
se windje af en toe verfrissing op
diende.
De stoet bevatte 21 opgesmukte
wagens, 5 muziekmaatschappijen,
en 800 figuranten, allen uitgedost
in 17° eeuwse klederdracht. Ook de
reuzen Ko en Wanne en de kleine
Rochus waren van de partij. En
kele groepen trokken bijzonder de
aandacht, waaronder het bezoek'
van de aartshertogin Isabella aan
het stoffelijk overschot van de H.
Idesbaldus in 1625 en de verwelko
ming van Isabella door de Veurnse
Rederijkerskamer. Ook de IJsland-
vaarders waren in de stoet aanwe
zig en oogstten veel succes-
Deze feesten welke Zondag jl.
plaats hadden, waren Zaterdag
avond ingezet geworden met een
machtig vuurwerk op de Hoge
Blekker». Ook dit had een grote
toeloop van badgasten gelokt.
In de Westerschelde wenden
de lijken opgevist van drie perso
nen, opvarenden van een bootje dat
aldaar zou zijn vergaan. Naar ver
luidt zouden zich nog 7 andere per
sonen aan boord van het vaartuig
hebben bevonden, waarover men
ook zonder nieuws is.
Een Belg, zekere Morate, lid
van het Franse Vreemdelingenle
gioen/op weg naar Indo-China, is
nabij Malakka over boord gespron
gen. Hij wend nadien opgevist door
een andere boot. Hij is thans op
terugreis naar België.
Te Tarbes had een 19-jarige
jorigeling een taxi gehuurd. Omdat
de voerder hem weigerde de taxi
zelf te voeren, heeft de jongeling
de taxivoerder gewurgd en is ver
volgens op de dool gegaan met de
auto, met nevens hem de dode man.
Twee dagen nadien werd de moor
denaar aangehouden nabij Bor
deaux.
In ons vorig nummer deelden
wij de geboorte mede van een vijf-
ling in Brazilië. Sedertdien zijn 2
der kleintjes overleden.
OORLOGSPENSIOENEN
De Wet van 26 Juni' 1952, ver
schenen in het Staatsblad van 22
Augustus, kent een verhoging van
pensioen toe aan de oorlogsinva
liden alsmede aan sommige cate
gorieën weduwen, wezen en ascen
denten van- militairen.
Op 1 October e.k. zullen de pen
sioenen nog uitbetaald worden
volgens de normen welke voor het
afkondigen van voormelde wet
toegepast werden.
Tijdens het 4" kwartaal 1952 zal
de Nationale Kas voor Oorlogs
pensioenen overgaan tot de ver
effening der achterstallige verho
ging welke zal verschuldigd zijn
tot 31 December van dit Jaar.
Van 1 Januari 1953 af zal de
verhoging vervat zijn in het bedrag
der driemaandelijkse betalingen.
Ten einde het regelmatig verloop
der werkzaam lieden niet te belem
meren, worden de rechthebbenden
dringend verzocht geen speciale
aanvragen tot de Nationale Kas te
richten.
AANTAL AUTO'S IN DE V. S.
Volgens het Amerikaans bureau
voor vervoer bedraagt het aantal
auto's dit jaar in de Verenigde
Staten 53.263.000 cf 3 t.h. meer dan
verleden jaar.
MINDER GRENSARBEIDERS
Eens telde men meer dan hon
derdduizend Belgische grensarbei
ders in Frankrijk, te weten toen
de Franse frank gelijk of hoger
stond met de onze. Op 15 Mei jl.
telde men er nog slechts 45.997,
nl. 21.127 mannen en 11.156 vrou
wen uit Westvlaanderen 9.273
mannen en 10 vronven uit Hene
gouwen: 465 mannen en 8 vrouwen
cmetw-aamm,..
Onder iedere speed een RtfRgnrvoor
afzonderlijke controle op
19 het vloeien van de melk door,
de melkdarmeti
2° het uitmelken
Eenvoudige, extra-snelle en onge-j
hinderde reiniging
Melken van meerdere koeien londee
verplaatsing van de melkemmer
Zachte en veilige behandeling van de
koe
HOOGSTE RENDEMENT MET MIN
STE RISICO
4§|gfflV> 100% roestvrij
Vervorming der schotels ■uitgesloten"
Zelfs na jaren
blijft de hoge ontromingsghaadi
""wasse»' onveranderd en
Jlll blijft het automatisch evenwicht
Epirlk en bestendig.
'MEER BOTER EN GEZONDER AF-
GEROOMDE MELK MET LAAGSTE
N» - VETGEHALTE.
Wacht niet langer en vraag nauwkeurige inlichtingen aan onze gewestelijke verdelers of aan
Een oud - veldwachter van
Zuid-Zweden, zekere Tore Hedin,
uit Hurva, pleegde niet min dan
acht moorden, o.rn. op zijn ouders,
zijn verloofde, de directrice van
een gesticht voor bejaarde lieden,
een molenaar, e.a., en die ook ver
schillende branden stichtte, nam de
vlucht en werd ijverig door de po
litie opgespoord. Tenslotte vond
men slechts zijn lijk; hij had zelf
moord gepleegd. Bij zijn lijk werd
esn verklaring gevonden, opgesteld
in verzen, over de moorden door
hem bedreven.
jes, had dikwijls de .riad teruig ver
laten zonder het begijnhof gevon
den te hebben, zo lag het eenzaam
en weggedoken.
Slenterend langs de Grote Dijk,
rechtover de Appelmarktbrug, met
zijn zware arkaden, vond hij daar
een oude herberg De Papegaai
met het jaartal 1631, daarrechtover
een hoekhuis -vaar op de gevel in
een kapelleke het beeldje stond van
St Thomas van Canterbury.
Tussen de twee oude huizen loopt
een klein straatje dat niets merk
waardigs oplevert en waar een on
kundig vreemdeling zich niet licht
in waagde.
Jammer, want zo zou men het
oudste en merkwaardigste gebouw
van gans de stad voorbijgelopen
zijn. Treden we het otraatje in en
een dertigtal meter -rder de oude
poort binnen en het beeld dat we
hier te aanschouwen krijgen maakt
een overweldigende indruk.
Men waant zich verplaatst in een
Middeleeuws midden, m een andere
wereld van rust en s' 'ite. van inge
togenheid. Stil en vreedzaam lig
gen er de witgekalkte hr' ies rond
de met bloemen versierde midden
koer te blinken in de milde zonne
schijn en schijnen te dromen van
verleden grootheid in lang vervlo
gen eeuwen. Niets roert, niets waajgt,
geen geluid van de rusteloze buiten
wereld dringt tot l ier door, men
voelt er de stilte aan en onwille
keurig bewondert men en zwijgt
alsof men vreesde de droom te sto
ren waarin de plaats sinds eeuwen
verzonken ligt.
Links, rechtover de ingang, ligt
het CouventHet d-aagt het
jaartal 1643. Voor ons prijkt het
eigenaardige kerkje dat in de jaren
1400 moet gebouwd geweest zijn.
Hoewel geen zekere oorkonden be
waard gebleven zijn die ons inlich
ten over zijn ontstaan kc ren alle
geschiedschrijvers overeen om te
beweren dat het begijnhof in de
XII" eeuw gesticht werd. Vele
eeuwen heeft het getrotseerd, vele
stormen doorstaan en toch heeft
het alles overleefd ~:i niettegen
staande het in 14-18 ten gronde toe
vernield werd, is het altijd herre
zen en heeft het altijd zijn middel
eeuws cachet behouden. Geen won
der dus dat het altijd op kunstschil
ders een wondere aantrekkings
kracht uitoefende. Me Gilsoul werk
te er twintig jaren en was nooit
moe de bloemenparken die de mid
denkoer versierden op doek te bren
gen, maar ook Reckelbus, Vierin,
Baertsoen, Brangwijn en vooral de
door iedereen gekende Franse schil
der Cassel, die iedere Zomer Diks-
muide tot zijn nie-isterplaats uitkoos,
die er als inboorling aanzien werd,
en in zijn lange gestalte met zijn
slappe breedgerande zwarte hoed
voornaam door de straten wandelde
op tien meter gevolgd door zijn
vrouw, die hem altijd vergezelde,
tuk op een schilderachtig hoekje op
een nieuw gezichtspunt.
Geen wonder dus dat ook het
oude begijnhof zijn eige.. geschie
denis en legenden heeft.
Zo dient vermeld dat in Novem
ber 1170 de H. Thomas Becket
(t 1171) aartsbisschop van Canter
bury door de kerkvervolging uit En
geland verjaagd, hier zou verbleven
hebben. Nochtans bestaan over het
verblijf van de eerbiedwaardige
aartsbisschop hier ter stede geen
zekere gegevens en dit al dan niet
verblijven heeft tot hesis gediend
van de redetwisten van vele gezag
hebbende kroniekschrijvers. Doch
zelfs deze die tot het besluit komen
dat het feit op geen waarheid be
rust moeten toch bekennen dat een
traditie zo diep ingeworteld bij de
Diksmuidse bevolking, zo net en
precies geformuleerd geen reden van
bestaan zou hebben moest er geen
grond van waarheid voor te vinden
zijn.
Voor het jaar 1914 bewaarde
men in de kanel de kazuifel en de
kelk. van de tleilige door hem hier
als herinnering achtergelaten, wat
wel bewijst dat de aartsbisschop in
het begijnhof of in c huis in de
onmiddellijke nabijheid nu nog het
huis van Thomas van Canterbury
genoemd, verbleven heeft en er me
nigmaal de mis heeft gelezen. Die
kazuifel, die iedere bewoner van die
tijd gezien heeft, is w it ingekort en
gemoderniseerd geworden. In het
Couventbewaarde men benevens
de eenvoudige kelk ook nog twee
primitieven en een kunstig Pax in
genileerd zilver vai. de XV" eeuw
en het oud reglement door de ge
meenschap aangenomen en door de
Heer van Diksmuide bekrachtigd.
Het was een eigenaardig stuk in
hetwelk tot de kleinste bijzonderhe
den toe vermeld werden. (Volgens
E. Hosten in zijn Oud Diksmuide
en We Sackenpré Dixmude et ses
Environs).
Daar leefden voor 1914 d begijn
tjes rustig, stil en gemoedelijk, hun
middeleeuwse klederdracht kwam
woiKjergoed overeen met het oude
midden dat ze bewoonden en ook zij
verontrustten de ingetogenheid niet
die er heerstte. In de Zomer hoorde
men er niets dan het onafgebroken
gekletter der spellew ;rkbouten op
hun kussens en de trillers van de
kanarievogels waar de begijnen gro
te liefhebbers van waren. Behalve
het vervaardigen van het nooit ein
digende kantwerk hielden ze zich
ook nog bezig met het bakken van
het missebrood en het bereiden van
de kleine kinders tot hun eerste
communie. Hoe menig nu reeds oud
geworden Diksmuideling heeft niet
kind zijnde, naar de begijntjes ge
weest om voor een cent een zakje
snippertjes missebrood te gaan kó
pen wat toch zo zalig en zielig en
lekker smaakte. De begijntjes zijn
altijd populair geweest in Diksruui-
de. door iedereen r-ekend en be
mind. Wie herinnert zich niet Juf
frouw Annothé, Juffrouw Parein en
bijzonderlijk de wakkere en eerbied
waardige Groot-Juffrouw Ver Eecke
die in liet bombardement, in de hel
van Diksmuide, zo ellendig, zo ge
heimzinnig en zo akelig haar dood
gevonden heeft.
Met het verdwijnen der begijnen
in 1914 eindigt ook de geschiedenis
van het vroegere begijnhof.
Na de eerste oorlog werden de
heropgebouwde huisjes voor een
spotprijs verpacht aan alleenstaan
de hulpbehoevende jonge dochters
en aan getrouwde oudjes die daar in
hun eigen huisje gemoedelijk en
rustig saam konden blijven leven en
niet vrezen moesten in een ouder
lingengesticht opgesloten te worden
wat velen als het grootste ongeluk
schuwen dat hun op hun ouden dag
kan overkomen. Ongelukkiglijk
moesten ook min gunstige elemen
ten aanvaard worden, die door ge
brek aan woongelegenheid elders
geen onderdak konden bekomen,
maar naarmate de heropbouw van
de stad vorderde en bijzonderlijk
door het stichten van een Tuinwijk
met honderd huizen, zijn die ver
dwenen, hebben elders een onderko
men gevonden zodat alleen nog en
kele families of alleenstaanden de
plaats innemen in de huizen waar
de vroegere begijnen gedurende
eeuwen geleefd hebben. Begin 1947
werd het oude begijnhof verkocht
aan een vereniging, "enaamd Het
Huis Ste Godelieve Nochtans zul
len de oude mensen die er wonen
voorlopig kunnen blijven en in de
eerste jaren niet aanstonds hoeven
te verhuizen.
Hoewel het geheel zijn vroefer
uitzicht gans behouden heeft, zijn
innerlijk grote veranderingen en
verbeteringen aangebracht, In het
Couvent en het deel dat niet be
woond was is centrale verwarming
en watervoorziening aangebracht,
kamers en zalen vergroot en plaats
gemaakt om een 25 a 30-tal juffrou
wen te herbergen die er een rust
kuur komen doen, karnen opknap
pen en er hun vroegere gezondheid
komen terugwinnen.
Wie daar verblijft za(i een onin
gewijde zich wellicht afvragen. In
één woord gezegd, allen die licha
melijk of zedelijk vermoeid zich
daar komen uitrusten, zoals maat
schappelijke assistenten, verpleeg
sters, onderwijzeressen, zelfs ge
trouwde oudere vrouwen, allen be
halve zieken, het rustoord is geen
hospitaal. Wat nochtans min ge
kend is, is dat het rustoord niet al
leen de daar verblijvenden lichame
lijk opknapt en gezond maakt, maar
ook geestelijk. Daar komen ze trou
wens uit de moderne neutrale groot
stad terecht in een echt kristelijk
godsdienstig midden. Waar de re
gels van een onbaatzuchtige naas
tenliefde in ere gehouden en toege
past worden, wat voor velen een wa
re revelatie is en ze terugbrengt
naar de gezonde echte kristelijke
levensaanschouwing die daar ten
volle beleefd wordt.
Een onderwijzeres staat in een
overbevolkte kleuterschool. Dag na
dag vele uren naeen is ze verplicht
in dit soms niet te welriekend mid
den te verblijven en er voortdurend
te spreken, te vermanen, te beris
pen, de orde te handhaven in dit
rumoerig midden waar alles spring
levend en beweeglijk is een «per
petuum mobileIn de winter
maanden geen gelegenheid eens ter
dege uit te rusten in de frisse lucht
en morgen en overmorgen herhaalt
zich hetzelfde. Het gaat op de ze
nuwen, ze is af.
Een andere is dactylo op een bu
reel. Dag na dag zit ze vooroverge
bogen op haar schrijfmachien in
een besloten kamertje en klopt,
klopt van de morgen tot de avond
zonder ophouden. De patroon komt
van tijd tot tijd nog meer werk ge
ven of een bemerking maken. De
zaken draaien niet goed, de nijver
heid heeft met veel moeilijkheden
te kampen, de patroon is humeurig,
kort en krijgt de dactylo haar deel
te verduren. Zo gaat het ook dag
na dag en ook die krijgt het op de
zenuwen en behoeft rust.
Waar moeten die nu om maar
van die twee gevallen alleen te spre
ken het weldoende rustige midden,
de zuivere lucht vinden, waar ze
zózeer behoefte aan hebben. Beiden
leven in een grootstad, zijn kort
gehuisvest en geen middelen genoeg
om naar zee of de bergen te trekken.
Voor zulke en veel anderen in het
zelfde geval, in één woord, voor al
len die nood hebben aan een stille
rustige omgeving in ~en blijde at
mosfeer lokt het Rustoord Ste Go
delieve als een veilige haven. De
sympathieke Juffrouw De Keyser
staat er aan het hoofd, ze wordt ge
holpen door drie juffrouwen, die er
definitief verblijven en zorgt als
een goede moeder vooi allen die
onder haar hoede de rust en her
stelling zoeken en ook vinden. Al
len leven er en helpen elkander als
in een grote familie, vrij en onbe
kommerd, gaan uit wandelen of le
zen en schrijven brieven, spelen pia
no, spelen kaart of zingen zodat er
op sommige avonden een echt blijde
gezellige stemming heerst. Hoewei
de bestuurster niet ten achteren
blijft in het maken van leute en
plezier is ze op een punt onverbid
delijk streng. Van tw'ee tot vier uur
moet er rust, algehele lust heersen,
dan zou men het rustoord als uit
gestorven wanen, dan ;s iedereen te
bed of ligt In gemakkelijke ligzetels
te dommelen en te rusten, buiten
in de hof vanwaar men een verge
zicht heeft over de wij'dé effene
Veurne-Ambachtse weiden en vel
den.
En dat het rustoord toegankelijk
is en aangepast aan ieders vermo
ren bewijst wel het ongeëvenaarde
eit dat een vaste kostprijs er niet
bestaat. Iedereen geeft bij het af
scheid in een bus wat men kan en
meent te moeten besteden voor de
dagen die se er doorgebracht heb
ben. Alles is er vrij en te gebruiken
zoals men thuis is gewoon te doen,
boeken, zetels, piano, briefpapier,
zegels, zijn er voor iedereen, er moet
niets gevraagd, alleen maar geno
men worden. En dat zulk «Self
Gouvernement» voor de beheerders
geen schadelijke gevolgen heeft,
bewijst wel het feit dat het huis nu
ongeveer vijf jaren in werking is en
dat tot hiertoe de inhoud van de
bus altijd volstond om de gewone
uitgaven te dekken.
In vroegere tijden lagen de be
gijnhoven verspreid als stille groe
ne oasissen midden in een werkende
voor het bestaan strijdende wereld
waar stille oude begijntjes hun vre
dig rustig bestaan sleten. De begij
nen zijn verdwenen, maar hun huis
jes blijven en zijn de schuilplaats
geworden van jonge meisjes die uit
een rusteloze zenu' slepende we
reld komen en er een schuilplaats
vinden van stilte, rust, van bezin-
king en gemoedelijkheid die hun
opgezweepte zenuwen tot rust bren
gen, hun gezondheid herstelt en ze
wederom bekwaam maakt hun vroe
gere plaats in te nemen in het we
reldse strijdperk, in de strijd voor
het bestaan.
C. JANSSEUNE.
Toestel zal weldra werken op
de lijn Londen New-York
Een televisietelefoon, waarbij de1
twee personen elkander kunnen
zien tijdens het gesprek dat zij
voeren, werkt op de nationale ra
dio- en televisie-tentoonstelling te
Londen.
In de alomgekende Westvlaamse
vijver te Dikkebus werd door dhr
Gentil Seynaeve nit Dikkebus, een
mooie karper gevangen met de
hengel. Het beestje woog 8,870 kgr.
en had een lengte van 79 cm. met
een omtrek van 68 cm. Om de
karper meester te worden zag hij
zich verplicht in het water te wip
pen. Op onze foto de gelukkige
visser met zijn zeldzame vangst.
Van harte proficiat, Gentil.
De derde zittijd van het Gerech-t
telijk jaar zal plaats vinden op
Maandag 22 September, en volgen
de dagen, onder voorzitterschap
van raadsheer Carnewal. Er staat
slechts een zaak op de rol, name
lijk de brandstichting te Moorslede.
Als beschuldigden zullen verschij
nen: Jozef en Henri Olivier.
Verleden Zondag was d" "•emeen-
te Geluwe in grote feeststemming
ter gelegenheid van de plechtige in
huldiging van de prachtige nieuwe
Tuinwijk, genaamd De Witte
PoortgTe dier gelegenheid was
deze enig mooie wijk, met zijn 102
goedkope woningen, gebouwd door
de bouwmaatschappij De Leie
prachtig bevlagd en versierd. Ge
zien het mooi zomerweder was een
talrijke menigte opgekomen naar
deze officiële plechtigheid.
Onder de aanwezige personaïitei-
ten bemerkten wij o. m.: Hr De
Coninck, afgevaardigde, van de Mi
nister van Volksgezondheid, die het
symbolisch lint doorknipte; Hr
Burgemeester Achiel Flament; HH.
Volksvertegenwoordigers J. Stubbe
en F. Lef ere; Hr Lambrecht, Be
heerder der N.M.G.W. er Hr Stor-
me, Bestendig Afgevaardigde van
de Provincie Westvlaanderen.
Boven: de personaliteiten enkele ogenblikken voor dlir De Coninck
liet symbolisch lint zal doorknippen en meteen de nieuwe wijk
open zal verklaren. Onder: een mooi zicht van de prachtige.
nieuwe Tuinwijk De Witte Poortedie verleden Zonda" met veel.
luister werd ingehuldigd te Geluwe Hiermede is de woningnood te!
Geluwe opgelost, want niet minder dan 102 gezinnen wonen thans opj
.deze nieuwe wijk.
