Studiedagen van het Mannenverbond voor Katholieke Actie te Brugge KRONI PUROL DE ZUIDERZON Het Pelsenhuis S.P.R.L. RIJSELSTRAAT 83 - MENEN - TEL. 565 Bleu MENEN Au Benard 83 - Rijselstraat De Parochie en de Parochiegemeenschap in de branding doet wonderen .irxxxixocm MONETAIRE TOESTAND UITGIFTE VAN EEN 4,5% LENING DREIGENDE PENSIOENENLAST Op zoek naar de mooiste stem LANDBOUWERS Alleen de DEUTZ traktoren met Lucht- afkoeling zullen U volledige voldoening schenken. In de gamma 15 - 25 - 30 - 40 - 60 HP, vindt U een model voor iedere hoeve. DEUTZ Duurzaamheid Rendement Lage kosten BANK VAN ROESELABE Noordstraat 38, Roeselare GOUDSTUKKEN ONTDEKT IN SOKKEN AAN DE GRENSPOST TE HALEWIJN-MENEN LEGERNIEUWS Dienstplichtigen klasse 55, geboren in 1935, naar klasse 54 overgebracht STELDE PRIJS Fr. 11.50 de doos van 400 GELD OM UW ZAAK TE VERGROTEN Nr 1 Het Frans dorpje BERKIJN HOOFDSTUK 1. JXEZL POLLET esrc zijn aanhangers HET HUISGEZIN POLLET ZIJN EERSTE DIEFSTAL OP DE DAG VAN... ZIJN EERSTE COMMUNIE (Wordt vervolgd) HET WEKELIJKS NIEUWSZaterdag 22 Nov. 1052 Blz. 10. heeft een grote keus JACQUETTEN en BONTMANTELS. Zeer koket. Verzorgde confectie en aflevering. Een eerste keus van zilvervossen, platina, blauwe vossen, enz., enz. Beter, mooier en goedkoper dan AU BENARD BLEU vindt U nergens meer. Het Huis AU BENARD BLEU verkoopt ln volle ver trouwen en waarborgt de nieuwste modellen. Op ver toon van deze aankondiging zal er 5 vermindering gegeven worden bij elke aankoop. BEMERKT GOED HET ADRES: GEMAK VAN BETALING REISONKOSTEN VERGOED BIJ AANKOOP Magazijnen gans de Zondag open. (9463) 8 DE EERSTE DAG Onder het voorzitterschap van Mar De Smedt, werden in de nok- volle feestzaal van het Xaveriusin- stituut te Brugge de jaarlijkse stu diedagen van het mannenverbond voor katholieke actie gehouden. Uit alle uithoeken der provincie West- vlaanderen, tot zelfs uit Limburg, waren de christelijke militanten gekomen. Aan het bureau waren gezeten: Z. E. H. Kan. Dubois, proost; Z. E. H. Kindt, hulpproost; M. Herre- man, diocesaan leider; R. Dierickx, diocesaan secretaris. Na een openingswoord van voor zitter Herreman, werd het woord verleend aan Z. E. H. Kan. Dubois. Hij nam het op zich het probleem van het mannenverbond en zijn actuele opdracht te ontleden. Het kan niet geloochend dat vooral ln de kleinere dotpen de rode vloed en het verderfelijk materialisme verder .doorzijpelen. De versplinte ring in eigen politieke Christelijke eenheidsformatie, de spanning in de C.V.P.-middens betreurend, stelt hij niet zonder spijt een verminde ring vast van de werf- en werk kracht van de C.VP. Een sanering op profaan gebied is hoogstnoodza kelijk wil de scheuring der 20" eeuw van de Kerk weg in ons land ophouden. We hebben behoefte aan een diepgrondige Katholieke een heid die in het zieke lichaam van een Christelijke ziel moet steken. Op dit terrein staan ons grote moeilijkheden te wachten die ons zware plichten opleggen. Wij moe ten leren progressief sociaal voe len. en kijken. De opdracht van het mannen verbond, zo besluit spreker, ligt voor de hand. Het bewust maken van onze mensen van de waarden der bovennatuurlijke gaven van de mensen. Het zich interesseren aan de culturele en morele waarden en te trachten de verkoppeling te be werkstelligen van de onderlinge verstandhouding tussen de sociale organisaties. MONSEIGNEUR DE SMEDT AAN HET WOORD Aan de algemene proost van de West Vlaamse actie, die zichtbaar afgemat was na deze toespraak, die twee uren had geduurd, viel een stormachtig applaus ten deel, en het enthousiasme hing nog in de lueht, toen de komst van Mgr De Smedt, bisschop van Brugge, werd aangekondigd. De bisschop, verge zeld door vicaris-generaal De Key- ser, besteeg onder het applaus van de opstaande zaal, het podium en na de begroeting door Kan. Dubois, nam hij onmiddellijk het woord, om vooreerst aan de vergadering te vragen met elkaar verbonden te zijn, in een compact apostolisch corps, ter vrijwaring van onze hoogste waarden. De verschillende organisaties moeten elkaar terug vinden op de parochie. Er moet eenheid zijn binnen de parochie, er moet ook eenheid zijn in het ge zin, de cel van ons christelijk le ven, opdat het rijk der liefde in ons bisdom moge heersen. BINDENDE EN ONTBINDENDE ELEMENTEN Hierna verleende Mgr De Smedt zijn bisschoppelijke zegen aan de aanwezigen en het hele Mannen verbond en zijn werk, waarna de Z. E. H. Verhaeghe, deken te leper, sprak over «Bindende en ontbin dende elementen in ons parochiaal leven», hierin de nadruk leggend op de liefde die het kenmerk moet zijn van de katholieke actie op het parochiaal plan. Deze eerste studievergadering werd opgeheven nadat de afgevaar digde van Limburg de groet van het verre Limburg had gebracht. DE TWEEDE DAG De tweede en trouwens laatste dag welke de mannenverbonden voor Katholieke Actie te Brugge, verenigde, werd ingezet te 7 uur met een H. Communiemis ln de kapel van het S-X.-lnstLjut door Mgr De Smedt opgedragen. Te 10 uur in de feestzaal werden tot slot der studiedagen twee re feraten voorgedragen. Het eerste over De moderne parochie braoht E. H. Veys, pastoor te Kor- temark aan het woord. Het valt niet te ontkennen dat de parochie tijdens de jongste de cennia aan een zeer grote evolutie is onderlegd geweest. Die evolutie negeren of ertegen gekant zijn wa re onnatuurlijk. Integendeel moe ten wij ervoor zorgen zelf zeer mo derne mensen te zijn, maar dan modern in de goede zin van het woord, mensen die erkennen dat de Sarochle inzake vorming en beve- ng de eerste plaats bekleedt. Het persoonlijk contact tussen priester en gelovigen dat moeilij ker en moeilijker wordt, verder het materialisme en naturalisme zijn oorzaak dat de geloofs- of of fergeest bij de bevolking weg- Dat de leken niet alles aan de priester overlaten maar zelf hun apostolaat uitleven. Laat ons so ciaal voelende mensen zijn die ac tief deelnemen aan het parochiaal ieven en de K. A. volledig uitbou wen. Het tweede referaat werd gehou den door M. Herreman, diocesaan voorzitter, die bij de aanvang van zijn rede erop wijst dat de katho liek in de huidige onchristelijke wereld zich als geïsoleerde en als een uitgestotene gevoelt. Daarom is het noodzakelijk dat de leek zijn apostolaat uitdient in de schoot van de parochie. Hij moet het werk van de priester zoveel mogelijk aanvullen. Om dit te verwezenlij ken is het nodig dat hij zijn pa rochie grondig kent, dat er een nauwer contact tot stand wordt ge bracht tussen de K.A. en de pa rochiale geestelijkheid en een in niger samenwerken met de priester op godsdienstig terrein. Na het voorlezen van de beslui ten door Kan. Dubois, werden de studiedagen besloten met het zin gen vain «De Vlaamse Leeuw» en het Belgisch Volkslied. bij huideuvels en huiduitslag PUROLBALSEM-POEDER-OLIE-ZEEP De weekbalans van de Nationale Bank, die thans voorligt werd afge sloten op 12 November, hetgeen be tekent dat wij met onze bespreking meer dan gewoonlijk op afstand ko men. Er komen echter enkele gege vens ln voor die niettemin hun meer dan gewoon belang hebben en dus onze aandacht verdienen. In de rubriek van onze muntdck- klngselementen blijft het evenwicht zo goed als volledig en de verschui vingen die wij vaststellen hebben blijkbaar slechts een innerlijk huis houdelijk belang. De op termijn te leveren goud en deviezen stijgen met 280 mlllioen, maar op het zelfde mo ment stijgen ook de op termiln te ontvangen deviezen met 280 mlllioen. Anderzijds verliezen wij wel 209 mll lioen aan goud doch meteen stijgt het bezit aan degelijke deviezen met 170 mlllioen. Wat nagenoeg neerkomt op een status quo en bewijst dat wij ander maal onze handelsverpllchtlngen te genover het dollargebted hebben kun nen nakomen door de eigen aanbie dingen op de vrije markt, zonder tussenkomst van ons ultgiftelnsti- tuut. Wegens het recente verstrijken van een tiendaagse periode, heeft de vrijgave van aflopende geblokkeerde rekeningen uit het exportprovenu, de nieuwe dag-na-dag Inhoudingen overtroffen met 031 mlllioen, waar door het totaal bedrag van de nog bestaande blokkeringen terugge bracht wordt op 4.380 mlllioen. Signaleren wij in het zelfde ver band dat onze positie ln het kader van de Europese Betallngsunle even eens ln het teken van het evenwicht blijft. Inderdaad, onze vorderingen, of beter gezegd onze voorlopige cre- dleten, stijgen met 81 mlllioen, ter wijl onze schulden tegenover dezelf de groep partners met 7 mll'loen stijgt. Het overschot ls deze week dus vrij onbeduidend. De financiering van de partlouliere sector onzer economie bevestigt de zeer loffelijke toestand die reeds ge ruime tijd' bestaat, door een daling met 335 mlllioen ln het gedisconteerd handelspapier en een van 60 mlllioen ln de andere voorschotten en bele ningen. Het totaal van de tussen komst van de Nationale Bank ln het Particuliere financiewezen daalt al ius met 3.780 mlllioen. Ook de financiering van het over heidsapparaat staat er wat beter I voor deze week. nadat zij een week geleden tot het uiterste randje van de toegestane 10 milliard la ge gaan en dan nog gebruik heeft móe ten maken van de aan de schatkist verleende faculteit, ons tegoed ep de Europese Betallngsunle dat voor een langere tijd werd geconsolideerd, deelsgewljze te disconteren bij de Bank van het Internationaal Munt- fonds. Deze week moest de schatkist wel haar debetpositie verhogen met een nieuwe opname van 110 mlllioen, doch de parastatalen konden daaren tegen 375 mlllioen terugbetalen, zo dat de globale positie er 266 mlllioen door verbeterde. In de eerstvolgende dagen zal de overheid wel wat op adem kunnen komen, dank zij de nieuwe staatslening die dezer dagen wordt opengesteld voor het publiek. Al moeten wij goed indachtig blijven dat, zelfs ln de onderstelling van een volledig succes, de schatkist er nau welijks voor een derde onmiddellijk baat bij vindt. Dit is gemakkelijk te verstaan. Voor het grootste gedeelte wordt de lening opgenomen en ver effend, dank zij bestaande deposito bij de banken. En naar gelang deze deposito dalen wegens hun omzetting in de nieuwe overheidsfondsen, moet de sohatklst ook het leeuwenaandeel dat zl] zich van deze deposito heeft toegeëigend, teruggeven, om slechts te profiteren van het verschil, zegge zowat 30 Natuurlijk hangt veel af van de rol die het tot nogtoe verbor gen spaarwezen, de opgepotte olllet- ten, ln de nieuwe lening gaat spelen. Want dit profiteert dan natuurlijk voor 100 aan de schatkist. Doch gewoonlijk ls dit aandeel zo miniem dat er gewoon niet over gesproken wordt. Vermelden wJI ten slotte nog dat de billettenomlobp met ruim een half milliard is verminderd. Hetgeen nor maal ls, zo midden de maand. De to tale omloop daalt daardoor terug tot rakelings beneden de 96 milliard. Wij hebben reeds vroeger gesproken over de op handen zijnde staatslening en onze lezers hebben er ondertussen pok al wel een of andere publicitaire aankondiging van onder de ogen ge kregen. Ziehier hoe de lening er zal uitzien, volgens de bepalingen dl» er over versohenen zijn in het Staats blad van 13 dezer. De lening, waarvoor geen maximum bedrag wordt vooruitgezet, zodat alle liefhebbers die zich binnen de voor geschreven periode aanbieden, volle dig bediend zullen worden, zal ver tegenwoordigd zijn door obllgatlën van 1.000, 5.000, 10.000, 60.000 en 100.000 fr. ZIJ zal een rente opbrengen van 4,5 per jaar, met Ingang van 1 De cember 1952 en daartoe voorzien zijn van 12 jaarlijkse rentecoupons, be taalbaar' op 1 December van de twaalf eerstkomende Jaren, zegge van 1953 tot 1964. De openbare Inschrijving op deze obllgatlën wordt opengesteld op 20 November, aan de loketten van alle banken en wisselagenten en duren tot 10 December 1952. Er wordt bij gevoegd dat de Inschrijving echter ook vóór die datum mag worden ge sloten als de overheid het mocht no dig achten. Maar dat ls een bepaling waarmeo men gerust geen rekening hoeft te houden. De uitgifteprijs wordt vastgesteld op 970 fr. netto voor elke Ingeteken de 1.000 fr. nominaal en moet on middellijk vereffend worden op het ogenblik van de intekening. De ge vraagde stukken zullen ten laatste op 15 December van dit jaar ter be schikking van de intekenaren worden gesteld. De lening ls wel voorzien op een looptijd van twaalf jaar, doch zoals wij bij verschillende'leningen uit de jongste tijd hebben geleerd, worden er elk Jaar en dit van het eerste Jaar af, gedeeltelijke terugbetalingen voor zien waarover een loterij zal beslis sen. Met andere woorden, gedurende de elf eerste Jaren zal er elk laar 3,5 van de totale lening worden terugbetaald, op de vervaldag van de ooupon, zegge 1 December. De ♦rek king om de terug te betalen obllga tlën aan te wijzen, zal gehouden worden op 3 November voordien. De terugbetaling geschiedt tegen de nominale waarde, tegen pari zoals men dat noemt, voor de Jaren 1953 tot 1956; tegen 101 voor de Jaren 1957 tot 1960; tegen 102 voor de Jaren 1961 tot 1963. Al de obllgatlën die ln de loop van die elf eerste Jaren niet voor terugbetaling aan de beurt zijn gekomen, worden natuurlijk te rugbetaald bij het aflopen van de twaalfjarige periode, zegge op 1 De cember 1964 en dan gebeurt de te rugbetaling tegen 103 van de no minale waarde. De intresten en de terugbetallngs- premle zijn vrijgesteld van eender welke tegenwoordige en toekomstige zakelijke belasting en taxe ten bate van de staat, de provincie en de ge meenten. Hetgeen zeggen wil dat men die rente en die premie slechts hoeft aan te geven voor de aanvullende nersonele belasting, zoals op en kele uitzonderingen na het geval ls met alle renten van overheldsfond. sen en provenu van coupons die hun moblllënbelastlngsreglme al onder gaan hebben of er van vrijgesteld zijn. De Immer stijgende behoeften van as budget voor pensioenen maakt Kiert jaar en dag de bezorgdheid lande van de overheidspersonen en an de belastlngspllchtigen, zondei lat men er echter toe komt een of andere oplossing te vinden voor deze dreigende pensloenenlast die ons vroeg of laat voor onoverkomelijke moeilijkheden zal stellen. Het probleem komt geregeld om bet Jaar ln het brandpunt van de be- 'angstelllng te staan, namelijk op het ♦genblik dat het budget voor het par lement besproken wordt en dan nikt men er maar liefst verder niet -ar aan tot het Jaar nadien, tn een bijlage i.an het parlemen- r document dat momenteel ln de aat ls uitgedeeld en dat Juist be- >!de begroting van pensioenen be- >!st, wordt de evolutie geschetst n de buclgetaire last der burger- jke pensioenen gedurende de Jong ste Jaren. Wij beschouwen het als een zeer leerrijke statistiek. Een eer ste categorie betreft de staatsambte naren, daarnaast de leden van het onderwijzend rijkspersoneel en de magistraten. De tweede categorie bevat het ge meentelijk, aanneembaar en aange nomen onderwijzend personeel. Zie hier de stijgende lijn van deze pen sloenenlast die vooral opvalt bij het totaal ln de derde kolom hieronder: 1938; 233.616.000 190.441.000 346.483.000 1947: 582.070.000 462.458.000 1.072.325.000 1948: 698.826.000 567.132.000 1.298.604.000 1949: 957.216.000 768.364.000 1.767.165.000 1950: 858.835.000 693.132.000 1.590.357.000 1951: 1.018.070.000 797.733.000 1.859.733.000 1952: 1.042.290.000 820.517.000 1.908.802.000 1953 1.087.729.000 854.765.000 1.988.453.000 Dat ls natuurlijk niet alles .Er zijn nog andere categorieën van gepen- slonneerden die rechtstreeks ol on rechtstreeks ten laste komen van de belastingen. Denken wij maar aan de gepenslonneerden van de spoorwegen die voor zloh alleen zowat een derde opeisen van wat de nationale maat- sohapplj aan bezoldigingen uitgeeft en ais er ten slotte een tekort !s, lijk dit geregeld het geval blijkt, dan moet de staatskas tooh bijspijkeren. Dit Jaar wordt door het geïl lustreerd weekblad Ons Volken het water Appolllnaris een gro te landelijke zangwedstrijd Op Zoek naar de mooiste Stemin gericht in samenwerking met het Benelux- Theaterbureau en de Vriendenkring van Radio Luxem burg. Zeker een schone titel! De wed strijd zelf zal even schoon en boelend zijn. Na de reeds talrijke Ingerichte crochetswordt deze wedstrijd zeker een waardige be kroning van al de inspanningen welke reeds werden gedaan. Het gaat er immers om de mooiste stem uit Vlaanderente vinden, de mooiste stem uit Wallonië en eindelijk de mooiste stem in België Reeds méér dan 250.000 fr. ëMl zen worden voor deze wedstrijd voorzien, met daarbij voor de over winnaar van het Vlaamse land een contract bij het Benelux- Theaterbureau Binnen enkele weken delen wij U de volledige prijzenlijst mede. HOE WORDT DEZE WEDSTRIJD INGERICHT? Deze wedstrijd wordt ingedeeld per provincie. In ieder provincie worden een tiental schiftingswed strijden gehouden. De drie eerste winnaars van iedere sohiftingswed- strijd komen ln aanmerking bij de finale; de drie eerste van ieder Va finale komen in V> finale en de winnaars van de finale komen ln de finale der provincie. De overwinnaars der verschillen de provinciale finales komen dan in de finale in Vlaanderen of Wal lonië. De overwinnaars uit Vlaan deren en Wallonië komen dan in de grote eindflnale te Brussel. WIE WINT DEZE FINALE? Daarover brengen wij U meer nieuws in een volgend nummer. Wie liefhebber is kan nochtans van heden af zijn inschrijving stu ren aan het Benelux-Theaterbu- reau, Marktstraat 80, Brussel. JL 1 11 Te Monceau-eur-Sambre werd een man, liggend over het tramspoor, door een buurttram overreden en ln tweeën gesneden. Naast de ongeluk kige lag een moto. Men vermoedt, dat de overredene, per moto rijdend langs de baan, door een auto werd aange- Een wervelstorm over Formosa reden en bewusteloos neergesmakt heeft de dood gekost aan 181 men- op de spoorlijn, waar hij dan zo vre- NV Agentschappen: ZEPER, Diksmuldestraat 22 VEURNE, Noordstraat 24. BRUGGE, Vlamingstraat 35. Alle Bank-, Beurs- en Wissel verrichtingen. Voordelige voorwaarden. een, wijl 1.000 anderen gewond wer den. Tevens werden 15.000 hulzen vernield of beschadigd. Naar andere berichten zou het aantal doden 500 belopen en dit der gewonden 4.000. selljk aan zlln einde ls gekomen. Voor de rechtbank te Brussel verschijnt thans zekere Theunls, wisselagent, die meer dan 4 mlllioen frank zou hebben verduisterd. EN DE KOOKKUNST •f/> dootjm vermnigd.. Zoals men zich wel zal herinne ren was 't aan de tolpost van Hale wijn-Menen dat de zaak der gou den zolen werd ontdekt, zaak wel ke zowel in het binnen- als in het buitenland zoveel ophef heeft ge maakt. Het schijnt wel of de tolbedien den in dergelijke zaken gespecia liseerd zijn, want pas na de ont dekking van alkoholsmokkel in melkkruiken san de tolpost van Menen, in verband met de zaak te La Gorgue en de tabaksmokkel die erbij hoorde, werd nu opnieuw een goudsmokkel ontdekt. Een verdachte welke aan de grenspost uit de richting van Bel gië aankwam, werd door de be ambten onderzocht en groot was de verwondering der omstaanders toen de verdachte zijn sokken uit te trekken had... Op het plankier rolden de goulen Louis-stukken als eikels; er waren 200 stukken van zeer grote waarde. De man werd onder aanhou dingsmandaat gesteld en zal naar de diensten van het Parket wor den overgebracht. Het gaat hier om zekere Roger Deltoer, 83 jaar, wonende Rijsel straat, te Halewijn. in de nabij heid van de Franse tolpost. Onder vraagd verklaarde hij, vroeger de goudstukken ln Rljsel gekocht te hebben en hen dan naar België gesmokkeld te hebben om hen al daar ln veiligheid te stellen. Hij had hen nu terug gaan halen om hen terug te Rtjsel te verkopen. Hiervoor zal Deltoer een dubbele boete oplopen. Koop tijdig uw scheurkalend— .DE DRUIVELAAR, voor 1?S3 m«t x n m«est volledige reeks naamfeesten Allerfijnste utaamse moppen «tonCffltouv--- Mij#"-. yS'sMf -.ywjbc, Moangestolten .Dt DRUIVELAAR. WORDT UITQEQEVEN DOOR DE DRUKKERIJ STROBBE - IZEQEM EN IS VERKRIJGBAAR IN EIRE PAPIERHANDEL.' In het Staatsblad van IMS No vember verschijnt een Ministerieel Besluit van Binnenlandse Zaken en Landsverdediging, waarbij el de ingeschrevenen voor de lichting 1955, die in 1935 geboren zijn, naaf de lichting 1954 worden overge bracht: De gewone zittijd der militiera den voor de verrichtingen in ven band met de lichting 1954 vangt aan op 15 Februari 1953; hij wordt op 15 full 1953 gesloten. De gewone zittijd van de Hoge Militieraad voor de verrichtingen ln verband met de lichting 1951 vangt op 15 Maart 1953; hij wordt op 31 October 1953 gesloten- Voor de verrichtingen in ver band met de lichting 1954 hebben de herkeuringsraden drie zittiMen. Die zittijden zijn vastgesteld lig volgt: 1. - Van 15 Februari tot 15 Ju» 1953 voor de aanvragen om vrij stelling of voorlopige afkeuring op lichamelijke grond; 2. - Van 15 Februari tot 31 D«- cember 1953, voor de keuring ln de kolonie of ten zetel van een di plomatieke of consulaire post on dergaan 3. - Van 1 December 1953 tot 18 November 1954, voor de keuring van de dienstplichtigen, die door hoofdgeneesheer van de ge zondheidsdienst van het recrute- rings- en selectiecentrum voor de finitie# ongeschikt gehouden won den. De zittijd voor de keuring ln de kolonie of ten zetel van de diplo matieke en consulaire posten, gis onderdeel van de varrichtingen in verband met de lichting 1954 vangt aan op 1 Januari 1953; hij wordt op 30 September 1953 gesloten. j Alle kleinhandelaars om handels- eigendom te bouwen, te kopen en te verbouwen Alle industriëlen en fabrikanten, ook wasserijen, ga- ragen, enz... Kapitaal voor aan koop machines, uitbreiding zaken, enz... W.H.B. ANTVERFIA, 108, Lge Lozanestr., ANTWERPEN, - Te KORTRIJK: 12, Begljnhofstr, dagel. 10-12 en 2-5 u. Te BRUG GE: 9, Wijngaardstr., Woensdag U-14 uur, (d-10.731) Nadruk zelfs gedeeltelijk j ten strengste verboden.' Berkijn, beste lezer, zal U ongetwijfeld nog niet veel zeggen. En toch is deze on benullige gemeente, die thans-opnieuw ver geten ligt, ln de jaren 1890-1910 met span ning op honderdduizenden Uppen vernoemd geworden. Daar stond Inderdaad de wieg van een der meest geslepen en grootste mis dadigers die onze streek ooit gekend heeft. Berkijn, ln het Frans Vieux-Berquln genoemd, is een der vele kleine slordige Franse dorpjes rond Hazebrouck gelegen, slechts hoop en al een 15 km. af van onze Frans-Belgische grens. Het ligt daar in die mooie vlakte, vlak achter onze Westvlaamse Bergstreek, temidden in de driehoek Haze- brouck-Merville-Belle; in die streek die thans officieel Frankrijk genoemd wordt, doch waar de ouderen van dagen nog vlemsch spreken omdat vroeger dat deel tje van Frankrijk, nu nog Frans- Vlaanderen» genoemd aan Vlaanderen toebehoorde. We willen hier niet de geschie denis oprakelen en u verklaren hoe het kwam dat dit deel van het vroeger Vlaan deren aan Frankrijk gehecht werd, we wil len er U alleen de vele Vlaamse dorpsnamen van laten kennen als daar zijn Steenbeke, Steenwerk, Boezegem, Ruisscheure, Meteren, Marris en Strazele en ook Steenvoorde, al len namen die met Berkijn in het verhaal, dat we hier voor U beginnen, herhaalde malen zullen voorkomen, omdat zij, bene vens vele andere steden en gemeenten langs de andere kant van de grens gelegen, dikwijls herhaald zullen worden als zijnde de plaatsnamen waar De Bende Pollet gruweldaden, ja moorden, verrichtte. Daar ligt dan dat kleine Berkijn. Zoals allo andere aanpalende dorpjes, vuil, op z'n Frans» zeggen de mensen van alhier die ginder de streek kennen; 'n dorpje met smalle wegen, waar slechts één baan door loopt en waarvan lage, slordige niet ver zorgde huizekes de weg omzomen. Op de kilometerpaal die we bij de ingang van het dorpje aantreffen zien we vermeld: Haze brouck 11 km.; Merville 7,5 km.; Belle 7 km. We kijken even op de kilométriquevan onze wagen en stellen vast dat het op 25 km. van Poperinge ligt, dus 20 km. diep Frankrijk in. Het dorpje ligt voor ons, we rijden traag, op de uitkijk of we niet een bejaard persoon ontmoeten zullen om hem de reden van on ze reis kenbaar te maken: die moet toch nog op de hoogte zijn van wat zich hier vóór 50 jaar in de streek afspeelde. Onze eerste contactnemingen zijn vruchteloos. De mensen die we er ontmoeten, zijn er meest allen komen wonen sedert de oorlog 1914-1918 thans telt Berkijn 2.700 Inwo ners, vóór 60 jaar moeten er stellig veel minder gewoond hebben tooh lukt het ons een oud vrouwtje aan te spreken die nog veel van de zaak af weet en... Inderdaad hier was het, Mijnheer, dat de Pollets woonden toen Abel geboren werd. Overblijfselen van dat huls bestaan er ech ter niet meer, de oorlog '14-T8 heeft hier alles verwoest, te Berkijn is niets rechtge- bleven. De Pollets woonden aan de uitkant van de gemeente in een vervallen doe- ningske... en ze begint te vertellen... Vertellen deed ze, half in het Vlaams, half In het Frans, maar we verstonden ze werkelijk veel beter als ze in het Frans sprak dan toen ze ons in het «vlemsch» te woord stond. Zij meende ons plezier te doen met onze taal te spreken, maar wij vroe gen haar gemakkelijkheidshalve maar Frans te spreken... zo tenminste konden we er nog wijs uit geraken. En als dat vrouwtje dan na bijna 2 uur met ons gesproken te hebben, uitverteld was, dan hebben we haar met een goeie warme handdruk om haar inlichtingen be dankt en zijn we van haar weggegaan... toch op zoek of er dan niets meer te vin den zou zijn dat verband had met de Pollets. We hebben echter niets meer gevonden van dat huisje waar eens de wieg stond van hem die door zijn daden meer dan 8 Jaren onze grensstreek in een gruwatmosfeer zou brengen, hij, Abel Pollet die op 11 Januari 1909 te Bethune onder het mes van de guil- lottine vallen zou. Haar woorden waren dus waar: Berkijn was gans verwoest geworden en met Ber kijn meteen de talrijke weverijen die aan zovele mensen uit het dorp en uit het om liggend») werk verschaften. Haar verhaal kwam ons telkens en opnieuw voor de geest, maar alles doorheen vertellen zoels zij het deed mogen we niet doen, er diende ln haar verhaal een lijn getrokken, toch hadden we het begin van ons onderwerp vast... De rest zouden we zelf met eigen opzoekingen klaar krijgen. We zijn dan terug afgereisd, na nog an dere dorpen aangedaan te hebben. Hier en daar konden we meer vernemen, en toen we 's avonds over die baantjes terug naar huis trokken, waren het precies al schim men die ln het licht van onze phares op doken; schimmen van een Abel Pollet, schimmen van een August Pollet, van een Louise Matoret, van een Lapar, een Oanut Vromant, een Theophile Deroo en tal van anderen, al mensen die op die eigenste baantjes reizigers bestolen en vermoord hadden, mensen op het lijf gesprongen wa ren om hun de laatste spaarcenten af te persen onder de bedreiging van een dolk, een stok of een stoofhaak. Het was dus ln dat Berkijn, waar in de Jaren 1870 een zeer uitgebreide weefnijver heid bloeide, die aan tal van arbeiders uit de streek werk en brood verschafte, dat op 9 October 1373 in het huishouden Henri Pollet - Mclanie Decalf een vijfde kind, een zoontje geboren werd dat Abel genoemd werd. Dit zoontje had 2 broeders en 2 zus ters die hem ln ouderdom voorafgingen: Ze noemden Evarist en August, Celine en Angèle. Vader Pollet werkte ln de fabriek en moe der deed het huishouden, om dan als bij verdienste eveneens bij welstellende fami lies als werkvrouw in daghuur uit te gaan. Het leven ging er zijn gang, vader Pollet trok zich van het huishouden niets aan, nog min van de opvoeding zijner kinderen die hij graag buiten huis, op straat of gelijk waar zag, als ze maar zijn oren gerust lie ten. Moeder Pollet was nu ook niet van de meest opmerkzamen en gemakkelijkheids- halve liet ze het huishouden ook zijn gang lopen. Belden waren van oordeel dat het gezaag van de kinderen best kon gemist worden als men een ganse dag gewerkt had. Op school was er geen enkele der Pollets die in de toppen vloog, het waren al doen de bengels, speelzieke karwaten; alleen de jongste, Abel, was de anderen in slimmig heid de baas. Hij was van nature uit kalm, droog, ja, koppig en nukkig van karakter en vrienden en speelkameraden had hij niet. Het was een eenzaat, kon zich met niemand inlaten en sprak nooit een woord. Thuis hadden vader en moeder met hem nooit ruzie, was hij er, hij zei nooit iets maar kon zo uren op een stoel zitten en kijken, en was hij er niet, dan vroeg niemand zich af waar hij was, ze hadden er geen last van en dat was wel het voornaamste. In de ogen van vader en moeder was hij verre de beste, de knapste in alle geval, en de ouders zagen maar door de ogen van hun nen Abel waarop ze inderdaad trots wa ren omdat hij veel kalmer was dan al de anderen en het op school zoveel beter deed. En zo groeide Abel op ln Jaren, niet in deugdzaamheid, want het was de door de ouders bedorven Jongen geworden, wiens woord altijd «evangelie» was en naar het welk alle anderen zich maar moesten schikken. Als Abel 10 jaar was, maakten de Pel let's pak en zak en verhuisden ze naar Strazele. Waarom dit gebeurd is, hebben we nooit kunnen achterhalen. De tocht was in alle geval niet ver, belde dorpen palen aan elkander en Strazele ls gelegen op de grote baan van Hazebrouck naar Belle. Ze kwamen in totaal dus 4 km. dichter naai de grens toe. Zag vader Pollet daarin mis schien meer gemak om af en toe een blau- wertjeals bijverdienste te wagen? Maar laat ons bij de Jonge Abel blijven. Met brio had hij op school de eerste jaren doorgemaakt, was zelfs als «beste» uit de katechismusles gekomen en de on derwijzer op school had beslist dat hij dit jaar zijn Eerste Communie mocht doen. Nu dient de lezer te weten dat in de jaren 1870 de kinderen slechts op de ouder dom van 11 Jaar toegelaten werden tot de Eerste Communie. Thans is dit het geval niet meer. De Eerste Communie van toen komt nu overeen met de Plechtige Com munie van thans, wijl nu de eerste Com munie rond de 7 jaar geschiedt. Het was dus op die morgen van de Eer ste Communie dat Abel Pollet, ln een nieuw pakje gestoken, naar de dorpskerk moest om, samen met de andere Jongens van zijn klas, die mooie dag te beleven. Vader en Moeder Pollet, slordig zoals al tijd en ln alles, Jleten hun Jongen het maar alleen aftrappen. Ze waren nog niet klaar en zouden hem wel vervoegen In de kerk. Abel trok het dus alleen op... en al slen terend naar de kerk, kwam hij in het dorp voorbij het winkeltje van vrouw Denys, waar hij opmerkte dat de deur tegen stond. Alsof het om een gewone boodschap ging, stiet Abel de voordeur verder open en wachtte hij even ln de winkel. De bel had niet geklonken, dat wist hij zeker, en in de achterplaats hoorde hij vrouw Denys, die aan haar zoontje, die ook zijn Eerste Communie moest doen, uiteenzetten hoe hij zich in de kerk gedragen moest, welke ma nleren hij gebruiken moest om deftig, als welopgevoede jongen, die schoonste dag van zijn levendoor te maken. Niemand weet dat ik hier ben, schoot het als een flits door het hoofd van Abel. Niemand. en Abel sprong achter de toog, trok de schuif open en in een handomdraai deed hij een greep in de bankbriefjes en stak hij die samen met wat kleingeld op zak. Kom, het ls nu tijd, jongen, klonk het uit de keuken. Als een weerlicht sprong Abel terug naar de voordeur, trok hij die verder open om zo op straat te komen... maar op hctzelide ogenblik dat hij buitensprong, wipte hij tegen een buurvrouw, die de winkel bin nenkwam en die in een oogwenk vermoedde wat er gebeurd was. Op dat ogenblik kwam nu ook vrouw Denys, gevolgd van haar zoontje, van uit de keuken de winkel bin nen. Ontsteld zag zij de schuif van de toog openstaan, terwijl de buurvrouw de jonge dief bij de arm vasthield. Abel weerde zich om los, maar stampen en schreeuwen hiel pen niet, en zo kwamen enkele voorbijgan gers nader toe, om te zien en te vernemen wat er gebeurd was. Ook vader en moeder Pollet kwamen daar voorbij en keken ver wonderd op, hun zoontje daar in die om» standlgheden aan te treffen. Ja, vrouw De nys en moeder Pollet geraakten zelfs slaags en een gendarme diende bijgehaald om het krakeel stil te - leggen. Maar de gendarm bemoeide zich verder met de kleine niet- deug. Vader en moeder Pollet, in plaats van naar de kerk te gaan, trokken naar huis, en ook de kleine Abel mocht, in plaats van naar de kerk, met de gendarm mede, om ln een klas opgesloten te worden, tot na onderzoek van de zaak. De gendarm had niet veel moeite om de zaak op te helderen: het geld werd in de zakken van Abel terug gevonden en toen hij even later vader Pol let, in naam der wet, ondervroeg of hij zijn zoontje zoveel geld meegegeven had om zijn Eerste Communie te gaan doen, toen kwam natuurlijk alles uit en kreeg vrouw Denys haar geld terug.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1952 | | pagina 10