29 VOOR P0PER1MSE EN IEPER De Grote Gelukbrenger Postabonnenten Zondag j.l. te Brugge prachtig ingezet Zijn Exc. Monseigneur Six 16 Grauwvuurontploffing maakt dertien Slachtoffers te Zwartberg De Provinciale Cultuurdagen Postbode Twaalf slachtoffers overleden, slechts één gekwetste nog in leven Het Klein Seminarie te Roeselare PRIJS 3 Frank ZATERDAG NOVEMBER 1952 KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE - IEPER - WERVIK EN OMSTREKEN PENSIOENVERHOGING VOOR LOONTREKKEN- DEN VANAF 1 JAN. 1953 Zuiver nikkelen en zinken eenfrank- stukken definitief ontwaard In hef nieuwe U.N.O.-gebouw AAN ONZE BUITENLANDS OVER7ACHT Het Muziekleven in Westvlaanderen het hoofdthema jftfk Het jaar loopt ten einde en binnen kort komt de Leg uw abonnementsgeld voor 1953 gereed, want hij komt slechts éénmaal Aasi de nieywe Abonné's ggiscSirijvingsbullefijn EEN GROOT MISSIONARIS GING HEEN Apostolisch Vicaris van Leopoldstad, te Brussel overleden Mgr Six, geboren Viamertingenaar, overleed op 65-jarige ouderdom 48' JAAR. N' 48. Bladzijden POSTABONNEMENT 1953: België (tot einde 1953) 136 fr. 4 fr. p. week Andere landen Verantwoordelijke Uitgever: J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperinge HOOFDBUREEL en REDACTIE: Poperinge Gasthuisetr. 19. Tel. 9. - Postcheckr. 47.63.60. PLAATSELIJKE BURELEN: Roeselare: J. VERRIEST-DEZEURE, St-Alfonsusstraat 12. - Tel. 1523. leper: P. BRAS-DEKLERCK, de Stuersatraat 4. - Tel. 445. Wervik: ROGER PECTOR, Leiestraat 11. - Tel. Komen 491. Veurne: M. D'HERT, Noordstraat 14. Nieuwpoort: Drukkerij DUMON, Marktstraat. Aangesloten bij het Verbond der Belgische Periodieke Pers. HET WEKELIJKS NIEUWS ONZE 3 UITGAVEN: POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten). ROESELARE (met Izegem-Menen en randgemeenten). KUSTSTREEK (Veurne-Nleuwpoort-Dlksmuide en randgemeenten) 3 DECEMBER 1552! Er ligt daar ergens tegen over het onmetelijke China een heel klein eiland... San- cian. Dat heel kleine eiland ls wereld bekend omdat op dat kleine ding een heel grote overleed3 December 1552, precies vóór vier honderd jaar. En die heel grote was iemand die zich nog kleiner en geringer achtte clan het onnozel-kleine eiland van waar hij de sprong wilde wagen naar China. Ook in ons land zal dit jaar op heel bijzondere wijze die gebeurte nis worden herdacht. Die heel grote, die zich zo gering achtte was de... heilige Franciscus Xaverius, een van de eerste Jezuïeten en, na St Paulus, misschien wel de grootste der missionarissen. Hij was een Spanjaard, een edel man, geboren op het slot Xavler, in 1506. Die Spanjool had het hoog op, studeerde te Parijs en zou zelf uni versiteitsprofessor worden. Grote man met klinkende naam en titels! Maar te Parijs kreeg St Ignatius, die een oud-officier was, kans van Xavier te pakken, stichtte met hem de orde van de Jezuïeten en liet die brandende Spanjaard zijn vuur en vlam uitdragen naar de... onbeken de heiden-gebieden. Daar zou die man, die hoge kennis en wetenschap wou verkopen aan een universiteit, nu heidenen bekeren en wilden be schaven. Zulke dingen gebeuren maar in de... Katholieke Kerk. Dan kunnen we eens voor ons zelf... uit cijferen en bedenken wat het ge loof wel waard ls. Dan begrijpen we, zelfs In 't jaar 1952, wat missie en missiewerk is, nu we door die in ternationale Unesco waar 65 zo gezegde beschaafde landen bij aan gesloten zijn te weten komen dat de helft van de mensen op ons we reldje nog niet lezen noch schrijven kunnen. Frans van Xavier was allereerst werkzaam in Italië, maar zou dus als pauselijk legaat, in opdracht van Koning Johan II van Portugal, naar Oost-Indië afreizen. Dat ge beurde in 1541. Neem nu even een wereldkaart of een wereldbol in uw hand en vervolg de reis van deze Spanjaard. Van Lissabon langs de Afrikaanse kust, tot aan de Kaap, langs de Oostkust weer Noordwaarts, langs Abessinië, de Indische Oceaan over. We zijn dan al een groot jaar op zee. Naar Goa, waar een kolonie v/as van Portugezen Maar die Por tugezen leefden daar zo een leven tic dat Frans er genoeg van had en i erken ging aan de visserskust en ii Travancore in Zuid-Indië. In 1545 vaart hij aiover de vele zeeën, langs Ceylon, langs Sumatra en Ja va, naar de Molukken en vestigt te Fernate een soort centraal missie- punt. In 1549 opnieuw op de lange vaart. Men had Japan... ontdekt en ('aar wilde de missionaris henen. Van Malaka langs Siam en de Chi nese kust naar Japan. Daar harl hij st tegen de Boeddhisten te doen. Hon hij nu maar de Keizer zelf be reiken! Daarom doortrok hij, te veet natuurlijk, het land van Zuid tot Noord, maar kon niet bij de Kei- "er geraken. Er was daar echter nog China dat op Japan geweldig grote invloed had. Dan maar naar China. Hij liet een christenheid na van een paar duizend Japanezen en vaarde ef naar China. In 1552 bereikte hij het eiland San-tsjou of Sancian. Maar daar wachtte O. L. Heer zelf cp hem. Eenzaam stierf daar op 3 December 1552 de grootste der moderne zendelingen. Die reizen? Zeilschepen In hout! I:i de jaren 1500 immers! We heb ben nog allen gelezen over Christof- fel Columbus' reizen, over die van de Nederlander Van Riebeeck naar tie Kaap! We lazen van verwoede rormen, van passaat-wind, van windstilte, van ziekten op die sche pen en van al de lieflijkheden en miseries van de scheepvaart in die tijd. Gelukzoekers avontuurden soms zulke reis, voor een of andere compagnie, avontuurden het met een groep mannen als zij, om de schatten goud of zilver, waar men van droomde, maar Frans van Xa vier was geen gelukzoeker, hij was Geld had hij niet, wapens had hij niet, een geleide had hij niet, ten hoogste soms een paar gezellen, of... geen! Hij kwam bij. God weet. hoe veel volkeren en stammen. Hij ken de noch him taal noch hun gebrui ken. Hij sprak...! hij onderrichtte, hij doopte. Hoevele duizenden heeft hij met eigen hand gedoopt? Hoevele mira kelen heeft hij gedaan? Wie weet het? Maar heel zijn zendelingenleven ls een mirakel! Bekijk die reis. Beeldt U in wat hij mocht beleven bij al die primitieve volkeren, wat lijfsgevaren, wat ontberingen? Kom we kunnen ons laar geen gedacht van geven, geen gedacht van ma ken. In 1619 werd Frans van Xavier zalig verklaard, de heiligverklaring volgde in 1622. Nu eerst zou die man die in zijn jeugd beroemdheid zocht, beroemd heid kennen! Zijn lichaam werd naar Goa over gebracht en behoedde de stad of redde de stad van de... pest. Meer dan eens werd door Rome gevraagd om het lichaam naar Ro me over te brengen. Maar halsstar rig weigert Goa. Men stond aan Ro me af de rechter voorarm en de hand, nog heel gaaf gebleven. Met die hand had hij gezegend en ge doopt. Die relikwie wordt bewaard in de Gesu-Kerk te Rome. Voor enkele weken werd zij naar Portu gal overgebracht, van stad tot stad gedragen onder ongelooflijke volks toeloop en eindelijk met een vlieg tuig weer naar Rome gebracht. Onze grote Pieter-Pauwel Rubens schilderde een meesterstuk: de H. Franciscus, predikend, dat bewaard wordt in het museum te Wenen. De eerste kerk ter eer van de H. Franciscus werd opgericht in ons land en wel te Brugge: de vroegere Jezuïetenkerk, thans de Ste Wal- burga-parochlekerk. r Is het wel te verwonderen dat die 400" verjaardag ook bij ons bijzon der gevierd zal worden? Bij ons, het land immers van de missionarissen: van de tallozen die in Travancore, in India, Ceylon, Ja pan zijn werk voortzetten. Bij ons, waar talloze kinderen en ook wel vele groten dagelijks dat Onze Va der en Wees-Gegroet bidden voor de voortplanting van het geloof met die aanroeping: H. Franciscus Xa verius, bid voor ons! Die grote gelukdrager! Dan denk ik aan wat op die ver gadering van de Unesco werd ge zegd. De helft van de bevolking der wereld kan lezen noch schrij ven». Is het niet erg?... De grote helft kent het waar geloof niet. Is dat niet veel erger? PÊ VLAMYNCK. Dhr De Saeger heeft in de Kamercommissie voor. Arbeid bij ordemotie uitleg gevraagd over de socialistische agitatie omtrent de niet-toepassing van de verhoging der arbeiders pensioenen op datum van 1 Ja nuari 1953. Zoals men weet hebben de socialisten deze kwestie verleden week in de Kamercommissie voor Finan ciën opgeworpen, waar door de minister van Financiën werd verklaard dat de Schat kist dergelijke verhoging niet kon dragen. De minister van Arbeid ver klaarde in de Kamercommis sie dat deze verhoging niet ten laste valt van de Schatkist en ook geen weerslag zal heb ben op de Rijksbegroting. Hij deelde mede dat door de Re gering, ingaande op de wens van de C.V.P., de pensioenen, vanaf 1 Januari 1953 op minstens 26.000 frank zullen gebracht werden, maar dat te gelijk de bijdragen moeten verhoogd worden. De arbei dersbij drage, aan de bron af gehouden, w or d t verhoogd met 0,25 en komt op 8,25 en de patronale bijdrage wordt met 0,25 verhoogd. Van 1 December 1952 af Overblijvende inwisselingsmogelijkheden In verband met de ontmunting van de zuiver nikkelen en zinken eenfrankstukken, willen we onze lezers er nogmaals aan herinneren dat deze muntstukken tot 30 No vember a.s. tegen gangbare mun ten worden ingewisseld aan de lo ketten van de Nationale Bank van België te Brussel en buiten de hoofdstad. In de plaatsen waar geen agent schap van de Nationale Bank be staat, worden deze munten aange nomen tot 30 November 1952 inbe grepen door de ontvangers der posterijen, der belastingen, der douanen en accijnzen, der regis tratie en der domeinen. De muntstukken die ontwaard worden, zijn de zuiver nikkelen met 21,5 millimeter diameter, dra gend op de ene zijde de Belgische Leeuw en op de andere de wapen schilden van drie onzer provinciën, en de zinken met gelijke diameter, maar dragend op de ene zijde een schild met Belgische Leeuw en op de andere het naamcijfer «LUI». Van 1 December 1952 af zal de inwisseling ophouden en verliezen de bewuste stukken definitief alle waarde. Bovenstaande foto geeft een beeld van de openingszitting van de U.N.O., een paar weken geleden. Zoals men ziet is de conferenciezaal in het nieuwe U.N.O.-gebouw ruim en groots. Jammer genoeg zijn de harten der wereldpolitiekers al te eng voor een ware wereldvrede, in tegenstrijd met de paleizen die ze oprichten om er te discussiëren over de vrede. OPNIEUW KOREA NEW-YORK OF PAN MOENDJON? Terwijl de Fransen het in Indo- Ghina weer hard hebben en ter rein moeten prijs geven; terwijl de Britten niet alleen in Kenia met de Mau-Mau's te doen heb ben, maar nog steeds in de Egyp tische Kanaalzone bezin gehouden ■worden en gereed moeten zitten om de oude moeilijkheden met Iran en de nieuwe strubbelingen in Irak; terwijl de Verenigde Sta ten nogal stuurloos staan tussen de verdwijnende Truman en de aankomende Eisenhower; op dat zelfde ogenblik levert men in Ko rea nog steeds de strijd der heu velen en spannen de diplomaten zich op de U.N.O. in om een op lossing te vinden die zou toelaten het vuur in datzelfde Korea te doven. Zoals wij verleden week lieten voorzien, heeft het Indisch voor stel inzake de krijgsgevangenen een gelukbrenger, een gelukdrager. dreunde. Het verraderlijk mijngas heeft Vrijdagnamiddag, 21 dezer, in de koolmijn van Zwartberg (Limburg) rond zich heen gegrepen om op meedogenloze wijze mensenlevens weg te maaien. Grauwvuurontplofïing! 't Duurt slechts een onderdeel van een se conde. 't Is de plotse greep van de dood in de mijngangen, een witte steekvlam die alles verschroeit en neerslaat gelijk de bliksem het buiten in de open vlakte met een boom doet. DE VERRADERLIJKE ONTPLOFFING De omlegpost had bijna met zijn taak gedaan. Nog amper een half uur bleef er over, dan moesten de kolenhouwers op het werk komen. De klok wees 13.35 u. Op verschil lende punten van de ondergrond te Zwartberg, rond de 940 meter diepte, waren kleine groepen bezig de laatste hand te slaan aan het werk, toen plots een geweldige ontploffing door de ondergrond Van verscheidene werkplaatsen uit de ondergrond, waar men de ontploffing had waargenomen, werd alarm gegeven. In de mijn gang zelf, waar de ontploffing zich had voorgedaan, waren slechts en kele arbeiders aan de greep van het ontploffend grauwvuur ont snapt. Zij waren ijlings de plaats der ramp ontvlucht en zochten een toevlucht in een blindschacht. Vrij spoedig was een reddings ploeg, onder leiding van Ingenieur- Jacquard, ter plaatse. Gelukkig had de ontploffing geen blijvende brand gesticht, zodat men, mits de gebruikelijke voorzorgsmaatregelen, de plaats der ramp kon betreden. Een verschrikkelijk toneel trof de moedige redders. Dertien van hun werkmakkers lagen, akelig verbrand, op de grond uitgestrekt. Drie van hen hadden reeds opge houden te leven, negen anderen waren erg gekwetst doch gaven nog teken van leven. De luchtdruk, veroorzaakt doer de ontploffing, had de slachtoffers De provinciale cultuurdagen voor de muziek werden Zaterdag 11. te Brugge ingezet. Te 16 u. ging de Hr Ridder P. van Outryve d'Ydewalle, Gouverneur, over tot de plechtige opening van de tentoonstelling van handschriften van Westvlaamse toondichters, in de benedenzaal van het Provinciaal Hof. De Hr Gouver neur verwelkomde de personalitei ten in naam van de Bestendige De putatie en legde de nadruk op de bedoeling der cultuurdagen. Zij zijn weliswaar provinciaal, aldus de Gouverneur, doch zij willen geens zins provincialistiscn en eng "West vlaams zijn. Hij richtte tevens een bijzonder dankwoord tot E. H. Paul Frangois, kapelmeester van de ka thedraal, die de '.entoonstelling ad viseerde. Het was onder zijn des kundige leiding dat de genodigden vervolgens een bezoek brachten aan de geëxposeerde manuscripten waaronder werken van de toondich ters Peter Benoit, Baron Jozef Rye- landt, Louis Barwolf. Lionel Blom- me, Victor Boddaert, Norbert Bo- Een blik op de voorzitters tafel, wijl dhr Willem Pelemans ziin voor dracht houdt. Men herkent nog de tweede voordrachtgever, Z. E. H. Lcnaerts, Bestendig Afgevaardigde dhr Jozef Storme en Z. Exc. Rid- 4w fierce un OutnTA.i'MewalIc' G""-UÏCÏ~':1U' *£3 E'estYlaaMeren, gaert, Jules Bouquet, Ernst Bren- gier, Cecile Callebert, Daniël Cle ment, Pol Collin, Jean Decadt., Fr. de Coninck, De Gtaeve, Louis De Meester, Maurits Deroo. André De- vaere, James Ensor Remi Ghes- quiere, R. Guillemyn, Eerw. Broeder Ildefons, Grégoire Jooris, Victor Legley. Emile Martony, Alfons Mer- villie, Karei Mestdagh, Jules Mis- sine, August Reyns. Herman Roel- straet, Luc Branteghem, Jules Van Dycke, Prosper Van Eechautte (prijs van Rome 1933), Leo Van Gheluwe, Vilain en A. Wybo. De wandelzaal van het provinciaal Hof was versierd met mooie palmen en vooraan prijkten een borstbeeld van Peter Benoit, ojilangs door de stad Brugge aangekocht aan beeldhou wer Karei Laloo, eh het portret van Baron Joz. Ryriandt, door de Brug se kunstschilder J. Vande Facirere. PRO MUSICA ANTIQUA Te 17 u. vond in dë middenzaal van het stedelijk mnseum, Groenin- gs. een uitvoering plaats van mid deleeuwse en renaissance-muziek door het ensemble Pro Musica Antiqua o.l.v. Safford Cape. De Hr Gouverneur sprak een korte inlei ding uit, waarin hij de verdiensten van hst beroemd muziekgezelschap onderlijnde en de wens uitdrukte dat de opleiding tot kunstsmaak en muzikaal genot in de breedste volks lagen zou mogen doorgevoerd wor den. Dhr Storme, bestendig afgevaar digde. heette vervo'gens de Hr Ba ron Jozef Ryelanclt hartelijk wel kom, waarna Dr Marcel Boereooom, als commentator van het concert, een fijnzinnige uiteenzetting gaf over de inhoud en de situatie van de oude muziek die zou uitgevoerd worden. (Zie vervolg blz. 2) gedeeltelijk o nd e r steenbrokken bedolven. Koortsig werkten de red ders zonder zich om eigen veilig heid te bekommeren. Een na een werden de verongelukten bevrijd, terwijl een andere ploeg zonder dralen de doden en gekwetsten naar de bovengrond bracht. Daar te 14 u. de normale aflos sing der werkploegen moest ge schieden, verspreidde het droevig nieuws zich als een lopend vuur te Zwartberg en in het omliggende. Angstige mensen, die het ergste vreesden voor een vader, zoon of broer, troppelden samen bij de in gang van de mijn en bij de kliniek. De directie der mijn besloot pa niek te vermijden en trof dadelijk maatregelen om de familieleden van de slachtoffers zonder uitstel te verwittigen. Daarna werd een algemene naamafroeping gehouden en werden de controïebladen nage keken om zekerheid te hebben dat er geen vermisten waren. Rond 15 u. publiceerde men het tragisch bilan dat de grauwvuur ontploffing 13 slachtoffers maakte. Drie onder hen waren op slag ge dood, terwijl twee gekwetsten, kort na hun overbrenging naar de kli niek, overleden waren. Van de acht overigen waren er echter zeven in een bedenkelijke toestand naar het ziekenhuis over gebracht, de achtste gekwetste was er minder erg aan toe. De dood heeft ondertussen nog verder toegeslagen en een na een zijn er gekwetsten bezweken, zodat Dinsdagmorgen bekend gemaakt werd dat het tiende slachtoffer overleed in de nacht van Maandag op Dinsdag; het elfde op Woens dag. HET ONDERZOEK Door dhr Gerard, divisiedirecteur van het mijnwezen, bijgestaan door verschillende mijningenieurs en technici, werd op de plaats der ramp een onderzoek ingesteld om de oorzaak van deze verschrikke lijke ramp op te sporen. Dit onderzoek is zeer bemoeilijkt door het feit dat de mijnwerkers die het dichtst bij het ontploffings centrum aan het werken waren, (Zie vervolg blz. 11) I weinig succes gekend. Amerika vond dat het moest gewijzigd wor den, Engeland vond dat hei schap pelijk was, maar Visjinsky heeft zijn voeten in de telloor gezet en gezegd dat het Kremlin er niet wilde van horen. Het gaat dus nog altijd over de kwestie der krijgsgevangenen waarover de militaire onderhan delaars in September jl. bot ge lopen zijn. Te New-York schijnen de diplo maten dus al niet beter te slagen. Na de Mexicaanse resolutie en het voorstel van Peru, scheen het In disch compromis een laatste kans te zijn. Maar Moskou heeft het dus vierkant verworpen, zeggende dat het in feite de toepassing was van de Amerikaanse thesis. Het gaat er dus nog altijd hier om: moeten de communistische krijgsgevangenen terug naar huis of mogen zij vrij kiezen of ze te rug naar huis gaan of niet. De Vrije Wereld kan niet aan nemen dat ze terug naar het Noor den of naar China zouden ge stuurd loorden indien zij om asyl- recht vragen omdat zij anders ge vaar lopen gefusiljeerd te worden of in concentratiekampen terecht te komen. Rusland daarentegen steunt zich op de Conventie van Genève waar in gestipuleerd was dat, onmid dellijk na het einde van de vijan delijkheden, de krijgsgevangenen terug naar hun land moeten wor den gestuurd. Dat argument heeft waarde en geen waarde. Het heeft geen waarde in die zin dat bij die Conventie niet ver bóden wordt dat beide oorlogs voerende partijen een ajekoord zouden sluiten dat de kwestie der krijgsgevangenen anders zou op gelost worden. De Noord-Korcanen en Chinezen zouden dus zeer ge makkelijk van de letter van die Conventie kunnen afwijken indien ze dit ivilden. Op het ogenblik van de onder tekening van die Conventie waren gevallen als dit trouwens niet voorzien. Over 't algemeen wenst elke krijgsgevangene terug naar huis te gaan en het is van dat standpunt uit dat men de zaak bekeken heeft. En het argument heeft wel waarde, in deze zin dat men zich goed rekenschap moet geven van wat men juist ivil met het asyl- recht. Zouden rvij aangenomen hebben dat Hitler, in 19Ifi, 'n stel krijgsgevangenen zgz. asylrecht zou verleend hebben en ze in Duitsland zou gehouden hebben of minstens zou verhinderd hebben dat zij naar België terugkeerden* (Dit natuurlijk in de veronder stelling dat er een wapenstilstands verdrag zou tot stand gekomen zijn). Wat men dus zou moeten zien te verkrijgen is een nieuw inter nationaal akkoord betreffende het asylrecht. Maar dat is de zaak natuurlijk van zeer hoog bekijken, en wij geloven niet dat de oplossing voor het Koreaans geval vandaar zou kunnen komen. In Korea gaat hei ten andere om een burgeroorlog zoals de Spaanse destijds. Welnu tijdens die oorlog heeft geen enkel land er over edubt of het de Spaanse republikeinen asylrecht zou verlenen. Wij geloven dan ook niet dat d ar de hond gebonden ligt. Wij zijn overtuigd dat Moskou zeer gemakkelijk die krijgsgevangenen zou los laten als ze maar iels in dc nlaats krijgen. Het Kremlin g< uruikt die krijgsgevangenen als drukkingsmiddel. En wat willen ze verkrijgen Naar onze mening nog steeds hetzelfde: een herziening van de ordening en de constellatie in het Verre Óósten, en: de communisten mee aan tafel laten zitten om daarover te praten en tot een ak koord te komen. Dat is toch weer het voorstel dat Visjinsky van zijn lippen heeft laten rollen zonder het zeer uit drukkelijk te formuleren, seggen- (Zie vervolg blz. 2) DE PRIJS VOOR HET JAAR 1953 IS VASTGESTELD OP 136 FRANK Alléén zij die wekelijks hun blad door de Postbode thuisbesteld krijgen, zullen door hem om de vernieu wing ervan gevraagd worden. Wil hem tevens melden welke uitgave U wenst: ofwel Het Wekelijks Nieuws Roeselare-Izegem-Menen, Het Wekelijks Nieuws Kuststreek, Het Wekelijks Nieuws Poperinge-leper-Wervik. Wie nog nooit ons blad met de post kreeg, en dit thans wel wenst, dient heel eenvoudig onderstaand inschrijvingsbul - letijn in te vullen en het onder open omslag (met zegel 0,20 fr.) op te sturen naar onze drukkerij, Gasthuisstraat 19, Poperinge. Enkele dagen daarop krijgt hij dan het bezoek van de brief drager die het bedrag van 136 Fr. komt ontvangen. Wij zorgen er dan verder voor dat U regelmatig om de week de door U begeerde uitgave ontvangt. Ondergetekende begeert een postabonnement op «HET WEKELIJKS NIEUWS» voor het ganse jaar 1953 Uitgave(1) NAAM ADRES GEMEENTE (STAD) (Handtekening) Vergeet niet de uitgave te vermelden: (1) Poperinge-Ieper-Wervik of Roeselare - Izegem - Menen of Veurne - Nieuwpoort - Diksmuide. Ons blad is natuurlijk ook wekelijks te verkrijgen bij al onze lokale verkopers op de onderscheidene gemeenten. Een foto van wijlen Mgr Six, bij een bezoek te leper. Men herkent nevens hem wijlen Z. E. H. Ver mant, oud-Deken van leper. KoT. Jacqmaert. vcriegenwoo-f>iger van Z. M. de Koning, treedt de kerk van Zwartberg binnen, in gezelschap van Z. E. H. Breuls, pas toor te Zwartberg. Een droevige mare heeft Zondag grote ontroering verwekt in gans dc Katholieke wereld en vooral in Westvlaanderen: Z. Exc. Mgr Six, Apostololisch Vicaris van Leopold stad, oVerlecd Zaterdagavond in het medisch-heelkundig instituut der Linthoutstraat te Brussel. Mon seigneur had een heelkundige be werking ondergaan die heel nor maal scheen te verlopen, toen zich plots een emboiie voordeed die de dood veroorzaakte. Een pater Je zuïet, leraar aan het jt-Michiels- college en aalmoezenier der kiiniek diende aan de stervende de laatste H. Sacramenten toe. Tot het laat ste ogenblik heeft Monseigneur Six het bewustzijn bewaard. Op 65-jarige leeftijd overleed al dus een groot Missionaris, een Westvlaming die de trots was van zijn streek. Joris Six. zoon van Cyriel en Ma ria-Louisa Parret. werd geboren te Vlamertingc op 20 October 1887 als oudste van een vroom gezin dat later nog met drie kinderen 'zou gezegend worden. De doende jongen werd, na en kele jaren lagere school, door vader naar leper gezonde.! om er te stu deren aan h:t St-Vmoentiusco'lege waar hij zich als zeer knap student wist te onderscheiden en waar h:i tevens een groot aandeel had m de zich toen ontwikkeimde studenten beweging. Nauwelijks 20 „aar oud. op 1 Sep tember 1907, trad de jonge man in het Noviciaat der Missionarissen van Scheut om zich tot het missie werk voor te beraden. Op 20 Juli 1913 werd Joris Six priester gewild door Z. Exc. Mgr Christiaens. Op Nieuwjaardag van datzelfde jaar was ajn vrome moe der overleden. Op 19 Februari .1914 vertrok de jonge Missionaris naar de missiepost van Kangu (Mayom- bs) in Belgisch Kongo. Achterepnvo1gens was hij werk zaam in de missieposten van Kangu. Boma. Muanda en te Leopoldriad, waar hij Mgr van Ror.slé ter zijde stond. In deze eerste jaren stichtte Pater Six talrijke katechumeraten in het binnenland, voornamelijk in de dorpen gelegen m het moerassig gebied tussen Boma en Banana. In 1919 werd hij benoemd tot Overste van Muanda en in 1921 werd hij Pastoor benoemd te Leo poldstad. Van dan af zou de naam van Pater Six verbonden bujven aan deze van Leopoldstad dar, toen een 28.000 inwoners telde om uit te groeien tot een wereldstad die he den meer dan 300-000 inwoners telt. Een korte onderbreking in het onverpoosd missiewerk zou zich voordoen in 1928. Zijn Oversten rie pen de moedige Missionaris in Mei van dat jaar naar België terug om, na 14 jaren missiearbeid, van wat rust te genieten. Maar nauwelijks was hij in ons land terug of Pater Six werd benoemd tot econoom van het Centraal Missiehuis te Scheut en tot biechtvader der Paters No vicen. Op 24 October 1930 mocht Pater Six echter terug naar zijn missiepost vertrekken. Hij werd achtereenvolgens Overste te Boma, bij zijn terugkeer in Kongo, en in 1931 te Leopold-West. Toen in 1934 Z. Exc. Mgr De Cleene ontslag nam, werd Pater Six door de H. Stoel aangeduid als Apostolisch Vicaris van Leopold stad. Hij werd benoemd tot t.itel- voerend Bisschop van Baliana. Door gans Westvlaanderen, dat overal op het Missiefront in de eerste lijnen strijdt, voer een zin dering van vreugde. In de pas uit haar puinen herrezen St-Maartens- kathedraal te leper wordt de nieu we Bisschop op 14 Mei 1934 gewijd door wijlen Mgr Lamiroy, Bisschop van Brugge. Mgr Six had zich tot bisschopsleuze gekozen: «Omnia OmnibusAlles voor Allen Daarin lag samengevat de beteke nis van een missionarisleven waar in geen plaats is voor zelfzuchtige berekeningen. Reeds op 2 November 1934 ver trok Mgr Six naar zijn Vicariaat van Leopoldstad en het Leopold 13 Meer. Mgr Six stond voor een ontzag gelijke taak. Leopoldstad, de hoofd stad van Belgisch Kongo, kende vanaf de jaren 30 een aangroei en ontwikkeling die niemand had dur ven verwachten. Deze grootstad-in- wording groeide jaarlijks aan met duizenden inwoners, het was een aantrekkingspunt der inlandse be volking geworden. Twee parochies volstonden niet en Mgr Six stichtte in de stad zelf drie nieuwe missie posten. Met vaste hand greep de nieuwe Apostolische Vicaris naar het ster ke wapen der Katholieke Actie en bracht haar tot ongekende bloei. Hij stelde zijn jonge Kristenen vei lig in de gelederen van dit strijdend elite-korps en daardoor kon in een wereldstad als deze een dam ge worpen worden tegpn stelselmatige ontkerstening. De inlandse bevol king mocht zich ontwikkelen en met ieder aspect der Westerse be schaving in aanraking komen, want Mgr Six wist deze ontwikkeling in veilige banen te leiden. De grote taak die Mgr Six zich had voorgeschreven, en waaraan hij vroeger als gewoon Missionaris reeds zijn beste krachten gëwi.id had, was de bloei van het school wezen. In 1950 genoten reeds meer dan 9.000 jongens en meisjes in Leopoldstad van het Katholiek on derwijs. Was Monseigneur een Ker- kebouwer ook Scholenbouwer is zijn eretitel. (Zie vervolg blz. 2) Voor vele Westvlamingen roept deze foto herinneringen op. Haast iedereen in onze streek kent immers het Klein Seminarie te Roese lare. Er zijn studentenherinneringen aan verbonden en ook oorlogs herinneringen, want dc Duitsers vestigden er tijdens de bezetting hun Kommandantuur. Over de geschiedenis dezer Onderwijsinstelling geven wij op blz. 16 van dit blad een tK-ENDREPORTAGE door Ere-Hoofd- inspecleur Dochy.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1952 | | pagina 1