Onze scheepvaart
door de eeuwen heen
^REINIGT DE NIEREN
DAG KLAPPER
Nieuwe Bankbriefjes
van 100 frank
De Boerengilde van Poperinge
vierde haar 50-jarig Jubileum
H ■'■vnHI^^.v;'!.;^^-: e-is. e r o o n i 2 e 5
Brief uit Brussel
Het leperse
In de branding
stad poperinge
Kaal Ostyn, Casaelstraat
OP KERSTDAG EN
VOLGENDE DAGEN
TENTOONSTELLING
VAN PARK
EN SIERVOGELS
Verhoging
van oorlogsschade
KOLONIALE
LOTERIJ
SPECIALÉlCHIJF
VOOR KERSTMIS 1952
48 MILLIOEN
trekkingTzaterdag
FORTUIN
TE MAKEN!
W een nieuw succes van
f FONDERIES DU LION
Frasnes-bij-Couvin^
België het derde
drukste land
ter wereld
De heropleving
van het mond
en klauwzeer
EIQEN DURF EN KUNDE
3£anteor»tacUinelieclryl
ammm m« a' m on ur thaat, li
K Sk Hl e L A R
r*;v.. 1 j .*- 5
Z£t» fllKt, «JUS
SCHRIJF- REKEN- S. AFDRUKMACHINES
KANTÖORMOBIUIR - BENODIGOHEÖEH VERHURING ONDfRHOUD HERSTIllING
HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 8 Dec. 1945 Biz. 2,
WEEK VAN 6 TOT 12 DECEMBER
De dagen korten met 8 minuten.
WEERSPREUK
Met December koude en sneeuw ln
C't land
Dan wast het koren zelfs op 't zand.
ZATERDAG 6 DECEMBER
HH. Nikolaas van Tolentijn, Flo
rentine.
Zon op te 7.30 u., onder te 15.53 u.
1550: overlijden van de Vlaamse
schilder Pieter Coecke.
1562: geboorté van de Nederlandse
schilder Jan van Scorel.
1651overlijden van de Nederland
se letterkundige Anna Roe
mer Visscher.
1808: geboorte van de Vlaamse
dichter Michiel Dautzenberg.
1874: overlijden van de Vlaamse
schilder Gustaaf Wappers.
1926: overlijden van de Franse
schilder Claude Monet.
ZONDAG 7 DECEMBER
1" Zondag van de Advent
Misdag voor bijentelers
en wasbereiders.
HH. Ambroos, Agathon.
1562: overlijden van de Nederland
se musicus Willaerts.
1872: geboorte van de Nederlandse
historicus Huizinga.
1889: geboorte van de Franse let
terkundige Gabriel Marcel.
1894: overlijden van de Franse
staatsman en ontwerper van
het kanaal van Suez, Ferdi
nand de Lesseps.
MAANDAG 8 DECEMBER
Feest van O. L. Vrouw
Onbevlekt Ontvangen.
Zon op te 7.33 u., onder te 15.52 u.
1681: overlijden van de Nederland
se kunstschilder Gerard Ter-
boch.
1832: geboorte van de Noorse
schrijver Bjornson.
1865: geboorte van de Finse com
ponist Jan Sibelius.
1886: geboorte van de Belgische
kunstschilder Anto Carte.
DINSDAG 9 DECEMBER
:iH. Leocadia, Valeria, Gorgonia,
Abel.
Zon op te 7.33 u., onder te 15.37 u.
Laatste kwartier der maan te 13.22 u.
1608: geboorte van de Engelse dich
ter Milton.
1641: overlijden van de Vlaamse
dichter Antoon van Dijck.
1866: geboorte van de Vlaamse
componist Remi Ghesquière.
WOENSDAG 10 DECEMBER
HH. Eulalia, Melchiades, Julia.
Zon op te 7.35 u., onder te 15.52 u.
1865; overlijden van Koning Leo
pold I.
1879: geboorte van de Nederlandse
letterkundige en Vondelspe
cialist Pater Molkenboer
1896: overlijden van de Zweedse
uitvinder Alfred Nobel.
1936: overlijden van de Italiaanse
letterkundige Luigo Piran-
delle.
DONDERDAG 11 DECEMBER
HH. Damaas I, Daniël, Z. Ida van
Nijvel.
Zon op te 7.36 u., onder te 15.52 u-
18101 geboorte van de Franse dich
ter Alfred de Musset.
1843: geboorte van de Duitse ge
neeskundige Robert Koch.
1865: geboorte van de Vlaamse filo
loog Prof. Lecoutere.
VRIJDAG 12 DECEMBER
HH. Autbert, Maxentius.
Misdag voor de bakkers.
Zon op te 7.36 u-, onder te 15.52 u.
1609: overlijden van de Nederland
se letterkundige Jan van
Hout.
1875: geboorte van Pater Stracke,
Vlaams letterkundige.
1876: geboorte van Spaanse musi
cus J. Casals.
19231 overlijden van de Franse
letterkundig? Raymond Ra-
diguet.
WEEKSPREUK
Magere luizen bijten het scherpst.
(Vervolg van 1* blad)
En de Baarlanden keif hebben
gewoonlijk liefst het regime waar
in zij het gemakkelijkst hun brood
verdienen. In 193/, tuas Hitler het
symbool daarvan, in 191,7 was het.
Frankrijk en in 193e wordt dat
een geëuropoaniseerd statuut.
'In afwachting zal men nog teel
een beetje herrie maken over de
Saarkwestie die ten slotte maar
tot rust zal komen wanneer geheel
Europa of minstens het kleine
Europa nieuwe samenlevings
vormen zal hebben gevonden.
STRIJD OP TWEE FRONTEN
Maandag werd de knoop doorge
hakt. In een lange en bittere rede
heeft Visjinsky het Indisch voor
stel tot regeling van het probleem
der krijgsgevangenen in Kqrea
verworpen. Hij noemde de opstel
lers en de verdedigers er van, of
wel idealisten en dromers ofwel
perficde dienaars van de misda
dige Amerikaanse oorlogspolitiek.
Daarmee is thans weer vast uit
gemaakt dat Moskou geen wapen
stilstand of vrede wil, maar er de
voorkeur aan geeft door een
uitputtingsoorlog zoveel mogelijk
Amerikaanse troepen vast te bin
den en te vernietigen.
Inderdaad: indien da commu
nisten werkelijk de vrede willen,
dan zou men zeer gemakkelijk
tot een oplossing van het probleem
der krijgsgevangenen komen. Maar
het is voldoende dat iemand met
een voorstel voor de dag komt om
het onmiddellijk door Rusland te
zien verwerpen.
Het komt nu dus wel zó voor
dat Rusland alleen die ivapen-
stilstandsgeschiedenis heeft uitge
dacht om tijd te vinden om zijn
strategie en zijn politiek op punt
te zetten. Echte goesting om het
gedaan te maken is blijkbaar nooit
voor handen geweest.
De vraag rijst trouwens of het
Westen niet zal gedwongen wor
den duidelijker te erkennen dat
het Koreaans conflict geen afge
zonderd oorlogje is, maar veeleer
deel uitmaakt van een algemeen
strategisch plan dat geheel Oost-
Azië omvat.
Inderdaad: de steeds kordater
onwil om een wapenstilstand in
Korea tot stand te brengen valt
samen met een geweldige intensi-
fiëring van de activiteit van de
Vietmin in Indo-China. Indien
we mogen voortgaan op Ameri
kaanse berichtgeving, dan zou dit
te wijten zijn aan het feit dat de
Vietminh thans enorme voorraden
Bovjetmateriaal ontvangen heeft.
Er is trouwens nog 'n tweede
verandering ingetreden, nl. een
strategische. Als men de oorlogs
kaart bekijkt dan ziet men duide
lijk dat de Vietminh het er thans
op aanlegt het binnenland in de
eerste plaats te overrompelen, zo
danig dat de Westmachten hen
ere dat hij daarover heden e«n
welsprekende mededeling in het
licht geeft. Het spreekt vanzell
dat dhr Van Glabbeke, die alles
bij elkaar genomen een persoon-
lljke zege boekt, In dit communi.
qué niet in de bloemetjes wordt
gezet.
WIE KAATST
MOET DE BAL VERWACHTEN
De socialist Larock heeft dus
Minister Harmei geïnterpelleerd
over het feit dat België gestemd
heeft voor de opneming van Spanje
in de UNESCO.
Een fraaie gelegenheid voor al
die zuivere democraten om ai te
geven op het fascistisch stelsel var,
Spanje, het slecht karakter van de
dictator Franco, de verloochening
van de elementaire vrijheden van
de menselijke persoon en andere
gruwelen in het Herische schier-
eiland.
Ze hebben het eens klaar en
duidelijk gezegd. VolIÊt.
Maar het antwoord heeft op
zich niet laten wachten,
Het was immers voor dhr Du Big
de Warnafïe een te schone occari#
om een vergelijking te maken met
al die andere landen van achter
het IJzeren Gordijn en bijvoor
beeld ook met Yougo-Slavlë en om
af te geven op de slechte manieren
van Jozef Stalin, Maarschalk Ti
to, Blerut. Gottwald en andere
communistische dictators, op de
verloochening van de elementaire
vrijheden van de menselijke per.
soon en andere gruwelen in al ae»
landen die sedert Jaar en dag lid
zijn van de UNESCO, maar rich
nu willen verzetten tegen de op.
neming van Spanje.
Wie kaatst, moet de bal ver.
wachten.
DE SOCIALISTEN
ZIJN ONSCHENDBAAR
Wij kunnen best begrijpen dat
dhr Julien Kuypers binst de oorlog
op bevel van de Duitsers de school-
handboeken heeft gezuiverd. Alle
man moet leven. Hij is socialist en
onschendbaar en er kan hem bij
gevolg geen verwijt treffen uit
hoofde van dit onvaderlands ge
drag. Wij vragen ons soms wel ai
of een katholiek er ook zo wel wu
bij varen en niet al lang de ezels-
stamp zou gekregen hebben.
Wij kunnen ook begrijpen dal
dezelfde meneer, die secretaris-ge
neraal is van het Ministerie van
Onderwijs, door 's lands hoogste
rechtbanlTen, na uitputting van al
le rechtsmiddelen, onherroepelijk
schuldig is verklaard aan de brand
van het Ministerie van Onderwijs
waarbij achttien mensenlevens te
betreuren zijn, en desondanks In
functie blijft. Alleman moet leven,
HIJ is socialist en onschendbaar
en er kan hem bijgevolg geen ver-
wijt treffen uit hoofde van dere
schuld. Wij vragen ons soms Wel
af of een katholiek er ook zo vel
zou bij varen en niet allang dl
ezelsstamp zou gekregen hebben.
Wij kunnen ook Begrijpen dat
de socialisten en andere loge-man-
nen ln de lande het nodig gevon
den hebben dezelfde meneer Kuy
pers te vieren naar aanleiding van
zijn zestigjarige verjaardag niét
een academische zitting in het
Academiënpaleis en een strijkje
van het N.IR.-orkest. De socialis
ten zijn van geen kleintje vervaald
en ln onverbrekelijke trouw san
hun geloofsgenoten verbonden.
Wat wij niet kunnen begrijpen
is dat vooraanst&ande katholieken,
om niet te zeggen ministers; het
nodig gevonden hebben te zetelen
ln het feestcomité dat opgericht,
werd om dhr Kuypers te huldigen,
Wij vragen ons ook af of dit
feestcomlteit geea kostélófla
denkboek van deze huldiging se)
laten geworden aan de nsbestatn-
den van de slachtoffers van de
brand van het Ministerie van On
derwijs.
Voor wanneer de huldiging van
procureur-generaal Bekaert bli de
zoveelste verjaring van de dyr.a-
mitering van de IJzertoren?
Verleden week gaven we een. ar
tikel over het redelijke protest van
het Statiekwartier tegen de jongste
beslissing van de N.M.V.B.. Thans
kunnen we onze geachte lezers
verwittigen, dat de eensgezinde
aanval door de protestvergadering
en door de pers uitgelokt, niet zon
der gevolg is gebleven.
Een bezoek werd gebracht door
een afvaardiging van de directie
van Destelbergen aan leper, om de
zaak ter plaats te onderzoeken.
Het besluit werd genomen dat tot
Nieuwjaar de pakjes zoals vroeger
dienden afgelegd te worden in het
oafé Het Torentjeen door de
onderscheidene bussen van de ver
schillende lijnen daar dienden af
gehaald. De zaak zou verder door
gegeven worden naar Brussel, waar
lan verdere besluiten zullen ge-
offen worden.
Dit is dus voor de Westhoek een
•deeltelljke overwinning en in
'ite een terugkeren van de geno-
ïen beslissing. Aan de Ieperllngen
u te volharden en verder door te
rijven. Zo ziet men wat men met
eensgezindheid verkrijgen kan. Het
wez8 een les voor de .toekomst.
De Nationale Bank van België het watermerk, dat de beeldenaar
zal met ingang van 4 December van Koning Leopold I voorstelt,
e.k. een nieuw billet van 100 fr. Boven- en onderaan de waarde ln
van het type «Eeuwfeest» ultge- cijfers ln diepdruk: de waarde on-
ven. Zoals voor de coupures van deraan is omringd van een guillo-
1.000 fr. en van 500 fr. van dit cheerwerk.
type, werden bij het drukken van Op de keerzijde de beeldenaar
dit billet zowel de typografie als van Frère-Orban, op een vierkleu-
de diepdruk gebezigd. De hoofd- rige achtergrond die de voorgevel
kleur is zwart op de voorzijde, bei», van de Nationale Bank van België
ge op de keerzijde. (kant Wilde-Woudstraat) voorstelt.
Op de voorzijde van het billet, Bovenaan links de waarde ln ro-
llnks de beeltenis van Koning Leo- de cijfers.
pold I en in het midden de heral- Dit billet zal samen met het hul-
dieke leeuw in verschillende kleu- dige billet van het type Dynas-
ren. In het midden van de witte tiecirculeren, en dit laatste ge-
strook rechts van het billet staat leldelljk vervangen.
(d-11.133)
(Vervolg van 1' blad) vruchten, die onder de zomerzon
Hoe ze bekomen?
Mgr Jean Francis Mc Intyre,
aartsbisschop van Los Angeles:
Mgr Aloïs Stepinae, aartsbisschop
van Zagreb, Yougo-Slavlëi Mgr
ËmiLe Leger, aartsbisschop van
Montreal, Canada; Mgr Gaetano,
Cicognani. apostolisch nuntius in
Spanje; Mgr John d'Altón, aarts
bisschop van Armagh, Ierland;
Mgr Carlo Maria de la Torre,
aartsbisschop van Quito, Ecuador;
Mgr Crisanto Luque. aartsbisschop
van Bogota, Columbië; MgrAugus-
to Alvaro de Silva, aartsbisschop
van San Salvador van Bahia. Bra
zilië; Mgr Carlo Agostint, patriarch
van Venetië; Mgr Celso Constan-
tini, secretaris van de Heilige Con
gregatie van de voortplanting des
geloofs en titularis aartsbisschop
van Teodosiopoli, Arcadië; Mgr
Angelo Guiseppe Roncalli. aposto
lisch nuntius in Frankrijk; Mgr
Valerlo Valerl, titularis aartsbis
schop van Efesco en assessor van
de Heilige Congregatie voor de
Oosterse Kerk; Mgr Maurlzio Fel-
tin, aartsbisschop van Parijs; Mgr
Georges Francois Saverio Maria
Grante, aartsbisschop van Le Mans
in Frankrijk: Mgr Stefano Wys-
zynski, aartsbisschop van War
schau: Mgr Peiro Ciriaci, titularis
aartsbisschop van Tarson, aposto
lisch nuntius in Portugal; Mgr Be-
niamlno de Arriba y Castro, aarts
bisschop van Tarragona, Spanje;
Mgr Fernando Quiroga y PaDcios,
aartsbisschop van Santiago. Com-
postella, Spanje; Mgr Joseph Wen
dell, aartsbisschop van München
en Ferislng, Duitsland; Mgr Fran
cisco Borgognoni, Dura, titularis
aartsbisschop van Eraclea. die
anostolisch nuntius in Italië is;
Mgr Marcello MimmI aartsbis
schop van Napels. Italië; Mgr Gui
seppe Sirl, aartsbisschop van Ge
nua; Mgr Giacoma Lercaro, aarts
bisschop van Bologna; Mgr Alfre
do Ottavlani, assessor van de Hei
lige Congregatie van het Heilig
Officie.
Te Oostende heeft zich Zaterdag
in de politieke wereld een nieuwe
verrassing voorgedaan. Nadat de
socialisten de tripartite met de
C.V.P. en verscheidene liberalen,
ter oprichting van een drieledig
schepencollege hadden verraden,
om met de liberalen van de groep
Van Glabbeke te onderhandelen,
on nadat zij dus de C.V.P. volledig
erug haar vrijheid van handelen
jegeven hadden, is het terug tot
onderhandelingen gekomen tussen
le C.V.P. en de liberalen. Deze on
derhandelingen hebben geleld tot
een tweeledig accoord Voor de sa
menstelling van het schepencollege.
De C.V.P. krijgt hierdoor drie
schepenzetels toegewezen en de li
beralen de burgemeesterszetel en
twee schepenzetels. De candidatuur
van dhr van Glabbeke zal worden
voorgedragen voor het burgemees
terschap.
De overeenkomst werd onderte
kend door een 10-tai personalitei
ten van beide partijen. Voor de li
berale partij ondertekenden: de
HH. Van Glabbeke, Six, Quaghe-
beur, Dehaene, De Grave, Dehondt,
Rau en Facon, verkozenen, alsook
door Mevr. Ernest Van Glabbeke,
ondervoorzitster van het Liberaal
Verbond van Oostende, dhr Char
les Rommelaere, gemandateerde'
onderhandelaar van de Liberale
Partij, en de HH. Honoré Seys,
voorzitter van de commissie van
Openbare Onderstand.
Voor de C.V.P. ondertekenden:
de HH. Van Cailiie, Goetgebeur,
Dehouck, Vanhoorne, Piers. Daems,
Porta en Mej. Tratsaert; alsook
door de HH. Smissaert, bestendig
afgevaardigde en Felix, nlaatsver-
var.gend gemeenteraadslid.
TIEN SUPER GROTE LOTEN:
Twee van VIJF MILLIOEN
Twee van TWEE MILLIOEN
Zes van EEN MILLIOEN
78 GROTE LOTEN:
Twee van een half millioen
Vier van een kwart millioen
32 van honderd duizend frank
40 van vijftig duizend frank
DE ANDERE LOTEN:
80 loten van 20.000 frank
120 loten van 10.000 frank
200 loten van 5.000 frank
400 loten van 2.500 frank
2.000 loten van 1.000 frank
4.000 loten van 500 frank
40.000 loten van 300 frank
In het totaal
in 46.888 loten.
Meer dan een biljet op 10 winnend.
HET BILJET: 200 Fr.
HET TIENDE: 21 FR.
27 DECEMBER 1952
Een werkelijk buitengewone
gelegenheid om, in een ogen-
Blik en met weinig uitgave
(d-11.086)
DRANKZUCHT
Db gulzigheid verlaagt de mens
tot een verdierlijkt wezen. Drank
zucht, vooral dronkenschap, ver
laagt hem zelfs beneden het dier.,.
De dronkenschap ontneemt de
mens het gebruik van het ver
stand, breekt het weerstandsver
mogen van zijn wil, versmoort alle
edel gevoel in zijn hart. 't Is een
verwoesting van de menS in zijn
hogere vermogens.
De dronkenschap is eêh vaft ds
grootste maatschappen ike plagen.
Het alcoholisme ontaardt een men«,
een volk... in zijn verstandelijk#
en zedelijke vermogens.
Het alcoholisme brengt armoede
en ellende ln het huisgezin, Het
geld door vader b.v. aan drank
verkwist, kan niet meer dienen
om eten of huisraad te kopen. Het
alcoholisme ondermijnt de huise
lijke vrede (bron van twist, ja van
moordon zelfs), het vernietigt de
Stoffelijke en zedelijke welvaart
van de kinderen. Niet zelden moe
ten de kinderen de gevolgen van
de drankzucht van hun oudere
dragen ln ziel en lichaam.
Het alcoholisme bevolkt onze
zinnelozengestlchten en gevanee-
hlssen... De alcohol ls oorzaak
van ontelbare verkeersongelukken
waarvan de honderde en honder-
de slachtoffers niet meer te tel
len zijn. De alcohol verslapt de
wil, dooft de IJver en de werklust.
Vernietigt de meeste frisse ar
beidskrachten, ondermiint de ge
zondheid, doet de sterfte stijgen1
Het. alcoholisme wreet de hel»
kracht van het. nakomelingschap
weg. Daardoor zelf wordt de eco
nomische welvaart van een volk.
van een land, bedreigd. Een KW"
cohollseerd volk Is onvermijdelijk
ten ondergang en tot verdwIJhPP
gedoomd.
Wilden onzo werklui, waarvan
vele gebukt gaan onder de alco-
holplaag, verzaken aan het be
dwelmende vocht dat hen onder
mijnt en doodt, dan zouden ut
door werken en sparen, zich »en
goed en waardig bost aan verzek»'
ren. Wat al goed, wat al liefdadig
heid, wat ai sociale en economi
sche vooruitgang zou er kunne"
gebeuren, moest men ophouue'
met al die bras- en dronkeman»
partijen! ,„nf
Ons volk wordt, verlaagd "oo
de drankplaag. Ieder va" on'
heeft de plicht die verlaglhk '-
gen te werken, drankzuchtig6"
redden en zich te onthouden VV
braspartijen. Ken tijdige en
denkende voorlichting van
jeugd on gebied van alcoho'Lj,,,
kan zoveel kwaad voorkomen- L,
wilskrachtige dan kan een
aard door vriendschap de weg
het café doen verliezen. D® (eIi
nlge leiding bij vereniging"6!
enz. kan uitspattingen belitt«
Vlaandrens diep dronken oo
vrntroh tlnilen en geen woo'A
Vee- en varkensmarkten
gesloten in zes provinciën,
succes en de grootste welvaart stond de
Compagnie te wachten, toen Frankrijk,
Engeland, Holland, Zweden en Denemar
ken zich verbonden om een einde te ma
ken aan de maritieme ondernemingen
van Karei VI en deze stemde in 1728 er
in toe de bedrijvigheid van de Compagnie
van Oostende te staken voor de duur van I
zeven Jaar.
Maar de bondgenoten stelden zich niet
tevreden met dit halve succes.
In 1731 deden zij een nieuwe pqglng
en verkregen de definitieve opheffing van
de Compagnie tegen de belofte, de fa
meuze Pragmatieke Sanctie te bekrachti
gen, waarbij Karei VI aan zijn dochter
Marla-Thérésia zpu toestaan de keizer
lijke waardigheid te bekleden.
Voor de zoveelste maal werden aldus
de belangen van de Belgische gewesten
door een vreemde seuvereln zonder aar
zelen opgeofferd en onze zeelieden wer
den opnieuw gedwongen hun diensten
aa.n de naburige landen aan te bieden.
Enige pogingen door Jozef II gedaan
om de bloei van onze havens te herstel
len bleven zonder succes en de onder
handelingen die hij met Holland voerde,
om de vrije vaart op de Schelde te her
stellen, liepen op een volkomen en ver
nederende mislukking uit.
Eerst de oorlogen van de Franse Revo
lutie zouden Antwerpen eindelijk de Zo f
lang begeerde herrijzenis brengen. 1
In 1801 ontwierp Bonaparte, toen-
maals Eerste Consul, Immers het plan 1
Antwerpen tot een sterke zeebasis te ma
ken tegen Engeland en hij was het, die
het eerste sluisdok van de haven liet
graven, dat nog heden ten dage de naam
draagt van Bonapartedok
De nieuwste tijden met onze Kongo
roepen ons weer tot zeevaren op.
Hoera, w.e varen weer. Onze vloot I
groeit, de lust naar zee stijgt.
Ik heb me laatst een beetje kwaad
gemaakt: Er liepen een borate troep Bel
gische matrozen door stad. En daar was
een grootspreker onder de toeschouwers,
die zich spottend uitliet over onze Zee
macht. Of wij geen volk van. de zee zijn?
Wordt er niet gezegd dat «Vlaming»
beduidt: kind van de zee?
Kom, geen verdere praats er over. Ik
wil even ons maritiem verleden oprake
len om U te overtuigen hoe diep het er
in zit: de trek naar zee.
We behoeven daarvoor niet terug te
gaan tot de-buitengewone avonturen van
de Menapiër Caraus, beter gekend onder
de verlatijnste naam Marcus Carausius,
die zich het bevel zag toevertrouwd over
een der machtigste vloten van het Ro
meinse Keizerrijk, maar ln opstand
kwam tegen Rome en zich tot keizer liet
uitroepen..
Maar weet men zelfs wel, dat ln het
begin van de veertiende eeuw de vloot
van Brugge, die aangesloten was bij de
Hansabond, een van de machtigste van
het Westen was, en dat zij in 1340 zelfs
een belangrijk aandeel had in de be
roemde zeeslag bij Sluis, waar zij de En
gelse vloot van Edgard lil hielp bij het
vernietigen van de Franse vloot van
Filips VI?
De Hertogen van Burgondlë, wijs en
praktisch ais zij waren, maakten natuur
lijk graag een dankbaar gebruik van die
bekwaamheid der Belgische zeevaarders
en stelden met behulp van onze beman
ningen een eersterangs militaire vloot
samen, waarvan de gezagvoerders de zo
begeerde titel droegen van Admiraal
der Nederlanden».
Keizer Karei V, geboren in Gent, wist
ook profijt te trekken uit de grote hoe
danigheden Van onze^ zeelieden, en alle
maritieme aangelegenheden werden ge
plaatst onder de leiding van een hoge
Admlraliteitsraad, die zetelde te Brussel.
De Admiraal, Opperbevelhebber, had oft-
der zijn .bevelen een Vice-Admiranl van
Vlaanderen en een Vice-Adtniraal van
Zeeland. En het was namelijk met zijn
De Volksheilige van de week:
DE H. AUTBERTUS
Van de H. Autberfus (Autbrecht
of Aubertus) is weinig bekend. Hij
werd bisschop van Kamerijk in
633. Onder zijn bestuur werd het
ganse Kolenwoud, het toenmalige
Henegouwen, uit de duisternis van
het barbarendom tot de christen
godsdienst bekeerd. Een menigte
discipelen werden door hem ge
vormd en predikten overal het Ge
loof.
In het wljd-ultgespreide bisdom
ontstonden overal kloosters, kapel
len en kerken als zovele kiemen en
mid-dens van chrietene bevolking.
Een Vincentius, Landelinus en
Weudru werden door hem uitge
zonden, om onder het roemrijke
huis der Pepljns het licht van 't ge
loof tot ln Brabant en langs de
boorden van de Maas te versprei
den.
Rond die tijd ontstonden Nijvel,
Andenne, Zkrnlk, St Ghlslain en
Bergen-
De HH. Waldetrudls en Aldegun-
dis werden door de H. Aubertus tot
kloosterzusters gewijd.
Hij Overleed in 668. Hij is de pa
troon der bakkers. Een legende, die
in Henegouwen nog in omloop is,
zegt dat de heilige als kluizenaar
rond Doornik verbleef en brood
bakte.
Te Aalst ln de St Maartenskerk,
waar Sb Aubertus ook aanroepen
wordt, steekt er boven het hem toe
gewijde altaar een ovenpaal uit,
waarop drié broden liggen. Te Brus
sel, in de Kapellekerk, bestaat nog
een aloude Confrérie der Bakkers
bazen», dje In 1608 werd gesticht.
Belgische vloot dat Karei V de stad Tu
nis verloste uit de greep Van de piraat
Barbarossa.
De Belgen werden eveneens betrokken
in de grootse zeevaartondernemingen, die
de volken van het Westen voerden tot de
ontdekkingen van nieuwe werelden ln de
vijftiende en zestiende eeuw.
In, 1446 landde de Brugse navigator
Josua van den Bergh op de Azoren en
het eiland Fayai werd weldra herdoopt
tot Nieuw Vlaanderen
Van dit eiland uit verspreidden de
Vlamingen zich over de naburige eilan
den en in de achttiende eeuw d''oeg de
hele Azoren-archlpel de naam: «Vlaamse
Eilanden
Zelfs tot op de huidige dag zijn bij de
bevolking der Azoren, evenals bij die der
Canarische eilanden, Vlaamse gebruiken
ln zwang, die uit dien tijd dateren.
Het was weer een, Belg, Jossé de Forest,
die met andere Vlaamse en Waalse zeelui
in Amerika een kolonie stichtte die
Novum Belgium genoemd werd, welke
later Nieuw Amsterdamen tenslotte
New-Yorkheette.
Het waren Belgische calvinisten die,
verjaagd door de godsdienstvervolgingen,
de schoonste koloniën stichtten in Insu-
Unde.
Petrus Platevoet, genaamd Plancius,
die in 1692 de machtige Ocst-Indische
Compagnie stichtte, werd in 1550 geboren
ln Dranouter, bij leper. Door hem werd
ln Amsterdam het eerste navlgatie-on-
de Jean Bart, naar men weet, afstamde
van Vlaamse kapers.
Maar onze traditie op zeevaartgebled
ging daarom toch niet geheel verloren in
onze gewesten. Enige Antwerpse en Brug
se zeelieden hadden zich gevestigd in
Nieuwpoort en Oostende, havens welke
Holland ln 1648 te onbelangrijk had ge
acht om hun sluiting aan te vragen.
Mbt bewonderenswaardige energie zet
ten onze zeevaarders zich weer aan het
werk en onder Keizer Karei VI van
Oosten werd in Oostende een vloot van
acht schepen uitgerust voor de tocht
naar Indië, waar een concessie verkre
gen was in Banki Bazar bij Chanderna-
gor, die bestuurd werd door de Belg Ge
neraal Cobbé, graaf van Burlacq.
Het succes van die onderneming deed
Karei VI besluiten in 1722 de beroemde
Keizerlijke en Koninklijke Compagnie
van Oost- en West-Indiëte stichten,
meer bekend onder de naam van Com
pagnie van Oostende», waarvan het
grondkapltaal ten bedrage van zes mil
lioen gulden ln minder dan vier en
twintig uur gedekt werd.
Men besloot echter zich aanvankelijk
te beperken tot de handel met Oost-
Ihdiê en. China en het eerste konvooi, be
staande uit drie fregatten van vier hon
derd ton, elk bewapend met een twintig
tal kanonnen om hun verdediging te ver
zekeren tegen zeerovers, verliet Oostende
in 1724.
De expeditie werd een buitengewoon
derrlcht gegeven voor de grote vaart.
Een Antwerpenaar, de beroemde admi
raal Pieter van den Broeck, stichtte Ba
tavia.
Een Doorniker, Jacques Lemaire, ont
dekte de zeestraat die zijn naam draagt,
ten Zuiden van Vuurland, evenals talrij
ke eilanden ln Oceanië.
Onze landgenoot Gerard de Oonlnck,
ontdekte Madagascar, zoals het weer een
Belg was, Franois Caron, aan wien Col
bert opdroeg het bestuur van het eiland
te organiseren.
Die schitterende bedrijvigheid van on
ze zeelui werd helaas in 1648 plotseling
lam geslagen door het noodlottig verslag
van Munster, waarbij de koning van
Spanje de onafhankelijkheid der Noor
delijke Nederlanden erkende, maar te
vens aan Holland de sluiting Mr havens
van Antwerpen, Gent en Brugge toe
stond.
Dat was een vreselijke slag voor onze
handel en de bevolking van Antwerpen
daalde van honderd vijftig duizend op
vijftig duizend.
Vele historici hebben terecht de Spaan
se bezetting en het Verdrag van Munster
verantwoordelijk gesteld voor de toene
mende onverschilligheid, die de Belgen
van toen af aan de dag legden tegenover
de zeevaartaangelegenheden.
Vele gezagvoerders en matrozen gingen
sindsdien inderdaad naar den vreemde,
vooral naar Frankrijk, waar de beroem-
F. R. BOSCHVOGEL.
