Renard
De Seizoenarbeiders vierden
feest te Roeselare
Peegiekwam te Roeselare
op de planken
De weg tot de manslag
STEVENS Gebroeders
^iiiiiiiaisiiiiifiiiii'
De ideale drank voor
Mi
Twee Vergelijkingen
CANADA NEW-YORK
Het Pelsenhuis
m mmMmmm
TOllt U
éefeum
ZIJN VOORZIEN VOOR DE TOEKOMSTIGE
BELGISCHE UITZENDINGEN TE ONTVANGEN
Maak afspraak voor een demonstratie in ons studio
Vanden Peerebeomplaais 7, IEPER Tel. 249
Voor de reizigers naar
het buitenland.
Opgepast voer
uw fototoestel
S.P.R.L.
RIJSELSTRAAT 83 - MENEN - TEL. 565
Au Regard Bleu
83 - Rijselstraat - MENEN
jiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiih
DE BOEKEN
Peegie, in z'n Ape-
jaren
Peegie, zijn triem
door 't leven
DRUKKERIJ SANSEN
EEN GEBAAR VAN NATIO
NALE SOLIDARITEIT
Natuurlijk oranjesap Spa water
met suiker vervaardigd
DE HULP
AAN DE SLACHTOFFERS
DER OVERSTROMINGEN
Stort 125 fr.
BSSDGH1 BRUGGE
H. PRIESTERWIJDINGEN
Meer dan 1/3 millioen gestort
door de Belgisch Ford
organisatie
Brief uit Brussel
SJw keuken, Uw faal aan boord.
MS!
De Volksheilige van de week:
BIJ GRAAF KARELS DAG
liefde. Zonder liefde la ons leven
«iets. soadar Jjefda ia «Hes dwa**-
HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 28 Eebr. 1988. 45. 8.
W>3« van 28 Febr. tot 6 Maart.
De dagen lengen met 24 minuten.
V/EERSPREUK
Een droge Maart en een natte April
Dat is naar de boer zijn wil.
ZATERDAG 28 FEBRUARI
Quatertemperdag.
HH. Oswald, Komaan, Theophlel,
Rupprecht; Z. -Andries van
Elno.
Zon op te 7.31 u., onder te 18.16 u.
Volle Maan te 19.59 uur.
16S3: Geboorte v. de Franse physl-
cus René-Ant. de Réaumur.
1810: Geboorte v. de Nederlandse
geschied- en letterkundige
Reinier Bakhuizen van den
Brink.
1871: Geboorte v. de Nederlandse
dirigent Willem Mengelberg.
1873: Geboorte van de Belgische
staatsman Georges Theunis.
1930: Overlijden van de Vlaamse
dichter en Gezelle-biograaf
Alois Walgrave.
1937: Overlijden van de Vlaamse
schrijver Pater Evarist Bau-
wens, samensteller van de
bloemlezing «Zuid en Noord».
ZONDAG 1 MAART
Tweede Zondag van de Vasten
HH. Albln, Eudoxia, David.
Zon op te 7.29 u., onder te 18.18 u.
1567: Geboorte v. da. Nederlandse
vlootvoogd Jao. van Heems-
kerck.
1773: Overlijden v. de Nederlandse
historicus Jan Wagenaar.
1846: Geboorte van de Vlaamse
musicus Willem de Mol.
1865: Geboorte van de Vlaamse
priester-dichter Am. Dieriek.
1869: Overlijden van de Franse
staatsman en schrijver Alph.
de Lamartine.
1924: Overlijden van prinses Loui
sa van België.
MAANDAG 2 MAART
H. Willerick uit Friesland; Z. Ka-
rel de Goede.
Zon op te 7.27 u., onder te 18.20 u.
742: Geboorte van Keizer Karei
de Grote.
1459: Geboorte van Paus Hadria-
nus V.
1810: Geboorte v. Paus Leo XIII.
1844: Geboorte v. de Nederlandse
staatsman Dr Schaepman.
1880: Geboorte van de Zweedse in
dustrieel Ivar Kreuger.
1921: Overlijden van de Vlaamse
folklorist Alfons de Cock.
1930: Overlijden van de Engelse
romanschrijver D. H. Law
rence.
1939: Verkiezing v. Paus Pius XII.
DINSDAG 3 MAART
HH. Kunegonde, Marinus en As-
terius; Z. Frederix van Ma-
riëngaarde.
Zon op te 7.24 u., onder te 18.22 u.
1655: Overlijden van de Franse
schilder Nicolas Poussin.
1868: Geboorte v. de Franse wijs
geer Alain, schuilnaam van
Emile Chartrier.
1882: Geboorte v. de Vlaamse his
toricus Z. E. H. Kan. Floris
Prims.
1896: Overlijden van de Vlaamse
missionaris Pater Constant
de Deken.
1919: Overlijden van de Vlaamse
botanist Mao Leod.
1928: Overlijden v. de Nederland
se schilder Jan Toorop.
WOENSDAG 4 MAART
HH, Casimir, Lucius, Alberik van
Utrecht.
Zon op te 7.22 u., onder te 18.24 u.
1561: Overlijden van de Vlaamse
beeldhouwer Janceloot Blon-
deel.
1832: Overlijden v. de Franse taal
kundige Champellion, grond
legger der Egyptologle.
1852: Overlijden van de Russische
letterkundige Nicoli GogoL
1879: Geboorte van de Duitse let
terkundige Bernard Keller-
mann.
1880: Geboorte v. de Vlaamse let
terkundige A. H. Cornette.
DONDERDAG 6 MAART
HH. Theophiel, Adriaan, Zegher.
Zon op te 7.20 u., onder te 18.25 u.
1512: Geboorte v. de VI. aardrijks
kundige Geeraard Mercator,
grondlegger der moderne
carthographie.
1827: Geboorte v. de Franse ster
renkundige Pierre Simon de
Laplanehe.
1827: Overlijden van de Italiaan
se natuurkundige Volta.
1842: Overlijden v. de Franse ge
neraal Cambronne, die te
Waterlo het beroemd gewor
den woord sprak: la garde
meurt mais ne se rend pas
1869: Geboorte van de Duitse Kar
dinaal Faulhaber.
1874: Geboorte van de Nederland
se letterkundige Arthur van
Schendel.
1937: Overlijden van de Vlaamse
kunstkenner Pater Lodewijk
Taeymans, S.J.
VRIJDAG 6 MAART
HH. Coleta van Gent, Perpetua,
Felicitas, Rosa van Viterbo.
Zon op te 7.18 u., onder te 18.27 u.
1475: Geboorte van de Italiaanse
kunstenaar Michel Angelo.
1581: Geboorte v. de Nederlandse
letterkundige P. C. Hooft.
1619: Geboorte v. de Franse schrij
ver Cyrano de Bergerac.
1870: Geboorte van de Oostenrijk
se operettencomponist Oscar
Strauss.
1888: Overlijden van de Ameri
kaanse schrijfster L. Alcott.
1917: Overlijden van de Belgische
staatsman Jules van de Pee
reboom.
1932: Overlijden van de Ameri-
se componist J. V. Sousa.
WEEKSPREUK
De boosheid is dubbel kwaad
Die onder schijn van vriendschap
[gaat.
Zoekt g'iets t'huren of te kopen,
Zoekt ge 'n meid,, 'n plaats of wat7
Wacht niet langer, plaats nog heden
'n Kleine ZOEKER in ons blad!
benevens RIJS E L en PARIJS
(943)
Het bestuur der douanen en
accijnzen deelt mede
Fototoestellen van enige waarde
en filmopneemtoestellen, welke toe
behoren aan ingezetenen van de
Belgisch-Luxemburgs® Economische
Unie, die van een reis in het bui
tenland terugkeren, mogèn van 15
Maart 1953 af nog slechts vrij we-
deringevoerd worden mits de be
langhebbenden een identiteitsbe
wijs overleggen dat vóór de uitvoer
van bedoelde toestellen door de
douane werd uitgereikt. Voor de
toepassing van deze maatregel zal
geen onderscheid gemaakt worden
tussen de toestellen die van een
douaneloodje zijn voorzien en de
andere.
Het identiteitsbewijs is te ver
krijgen in alle douanekantoren
voor zover bewezen wordt dat het
toestel zich regelmatig op het
grondgebied van de Unie bevindt.
Om oponthoud aan de grens te
voorkomen, wordt het de belang
hebbenden echter aangeraden zich
vóór hun vertrek naar het buiten
land in regel te stellen door de
vereiste formaliteiten in een van
de volgende entrepotkantoren te
vervullen
Aalst, Aarlen, Aat, Antwerpen,
Bergen, Brugge, Brussel. Charleroi,
Dendermonde, Doornik, Gent, Kort-
rijk, Leuven, Luik, Mechelen, Na
men, Oostende, St Niklaas, Tienen,
Verviers.
Voor fototoestellen van geringe
waarde die de vorm hebben van
een kastje of van een doos (box)
moet generlei formaliteit worden
vervuld, indien zij duidelijk sporen
van gebruik vertonen. Is dit niet
het geval, dan dienen zij vóór de
uitvoer aan de douane vertoond
om van een herkenningsloodje of
een stempel te worden voorzien,
doch een identiteitsbewijs is niet
vereist.
heeft een grote keus JACQUETTEN en BONTMANTELS. Zeer
koket. Verzorgde confectie en aflevering. Een eerste keus van
zilvervossen, platina, blauwe vossen, enz., enz. Beter, mooier
en goedkoper dan AU RENARD BLEU vindt U nergens meer.
Het Huls AU RENARD BLEU verkoopt in volle ver
trouwen en waarborgt de nieuwste modellen. Op ver
toon van deze aankondiging zal er 5 vermindering
gegeven worden bij elke aankoop.
BEMERKT GOED HET ADRES:
GEMAK VAN BETALING
REISONKOSTEN VERGOED BIJ AANKOOP
J Magazijnen gans de Zondag open. (9463)
(Vervolg van 1* blad)
om er bij de zusters te gaan nieuw-
jaren. Op de uitbundige guitenstre
ken kan er misschien wel een tikje
besnoeid worden. Om het verder
bij deze scène te houden, moet het
ons uit de pen dat er al te zeer
een patronageatmosfeer op lag.
Dit kan wel de regisseur en de
spelers niet ten laste gelegd wor
den en geldt eerder als critiek op
de algemene bouw van het spel.
Deze scène, evenals andere to
neeltjes die bijgebracht werden
om de algemene atmosfeer te
scheppen, houdt immers geen
rechtstreeks verband met de alge
mene lijn van t spelSavatte,
wiens leven onvoldaan was, wil
Peegie het geluk laten kennen dat
hij zelf moest ontberen».
Daarmede zijn wij dan aan de
figuur van Savatte, uitmuntend
vertolkt door dhr R. Degryse. Sa
vatte bleef gans het stuk door de
mijmerende filosoof, die scherp
ontleedt wat er aan zijn leven ont
brak. Maar van de andere kant is
hij ook de knappe leurder die Pee
gie in de stiel opleidt.
Men heeft reeds van Willem
Putman gezegd, dat zijn toneel
stukken in hoogten en laagten, dus
in curven, geschreven zijn. In
Peegieis dit anders en heeft de
schrijver een vaste stijgende lijn
gevolgd, die haar hoogtepunt be
reikt, wij gingen haast zeggen bij
de dood van Savatte en bij het
testament dat zijn dood vooraf
gaat, maar wij zouden beter zeg
gen dat het hoogtepunt van het
spel bereikt wordt bij het graf van
Savatte, waar wij Peegie en Ant-
nette dankbaar afscheid zien ne
men van hun goede vriend om dan
samen gelukkig het leven in te
gaan. Op het graf van Savatte
zien wij ook de andere spelers
voorbijtrekken, het is als een al
gemene revue die bij de toeschou
wers de goedbepaalde indruk moet
nalaten, die zij zullen meedragen
over elk der acteurs.
De spelers hebben inderdaad Wj
het publiek een allerbeste indruk
gelaten en de extra-toejuichingen,
die zij bij. het open doek mochten
in ontvangst nemen, heeft die ze
ker bevestigd. Wij hoeven hier
geen namen vooruit te zetten want
allen speelden op zeer voortreffe
lijke wijze. Bij het begin van hun
optreden was er bij enkele dames
wel een tikje plankenkoorts, die
echter ga/uw verdween eens dat zij
in actie waren meegesleurd.
Een pluim voor Volksverede
ling» en voor regisseur Herman
Vander Meulen, die voor een zeer
geslaagde première zorgden.
DE VERDERE TRIEM
De triem van Peegie doorheen
Westvlaanderen is aldus definitief
gekomen in een gastvertoning die
sommigen wellicht liever door een
Westvlaamse groep hadden zien
geven. Het ontbreekt immers in
onze gouw niet aan toneelgroepen
die Peegieop hun programma
hebben ingeschreven. Kortemark
studeert het stuk in en komt er
op 2 en 3 Maart mede uit te Ichte-
gem en te Brugge op 8 Maart.
i Volksveredelinguit Roeselare
speelt het op 8 en 15 Maart te
Menen en op 19, 21 en 22 Maart
te Roeselare. Dadizsle speelt het
driemaal en wel op 7, 8 en 15
Maart. Ten slotte geeft ook Tor
hout Peegieten beste op 23
Maart.
Wij vernamen dat ook dhr Mor
tier van de K.N.S. te Antwerpen
van zin is Peggieop het reper
torium te nemen. Naar verluidt
zou dhr Mortier echter zinnens
zijn het publiek geen Westvlaams
voor te schotelen, doch het stuk
helemaal aan te passen bij het
Antwerps dialect. Een proef die
zeker geen slechte uitslag belooft
en de K.N.S. de gelegenheid biedt
er nog meer uit te halen dan dit
te Brussel in de K.V.S. het geval
was.
Na deze inzet blijft er ons alleen
over aan Peegie een goede triem
te wensen doorheen het Vlaamse
land, dat Peegie overal welkom
heet. GEMO.
en
door Willem de Hazelt
zijn te verkrijgen in alle goede
boekhandels en bij de Uitge
ver
Gasthuisstraat, 19
POPERINGE
Postchecknummer 47.63.60.
Gebonden: 125 fr. per deel.
Ingenaaid: 85 fr. per deel.
KALFSVOEDSEL
Samengesteld voedsel voor kalveren
en varkens. Spoediger en spaarzamer
vetten. Witter vlees.
Staal an gabrulktwtjxa
BONNEVIESTRAAT. 15. BRUSSE1
Onder de talrijke bewijzen van na
tionale solidariteit die over alle hoe
ken van het land tot uiting zijn ge
komen, ten bate van de geteisterden
van do jongste watersnood, betaamt
het ongetwijfeld een bijzondere ver
melding voor te behouden voor het
personeel van de grote Gieterijen
Nestor Martin, te Ste-Agatha-Berchem,
Brussel.
In een gloed van wonderbare spon
taniteit heeft dit personeelmeer dan
100.000 fr. bijeengegaard.
Dit indrukwekkend bedrag heeft ten
huldigen dag reeds mogelijk gemaakt,
dat een ganse automobielkolonhe van
NESTOR MARTIN zich begeven kon
naar Baasrode en er, in tegenwoordig
heid van de plaatselijke overheden, de
huishoudelijke inrichting van meer
dan 25 gezinnen van Vlassebroek, uit
geweken naar Baasrode, bewerkstel
ligde.
Dit gebaar van nationale eendracht
behoort zekerlijk te worden onderlijnd.
(Vervolg van 1* blad)
Nadat de Bisschop er op gewe
zen had dat er onder het ruw
uiterlijk van de seizoenarbeiders
een goed hart en een schone ziel
zit, vroeg hl] met aandrang steeds
aan de schone waarden van het
mensenleven te denken.
Denk aan de schone dag van uw
kristelijk huwelijk, aldus Mgr De
Smedt, vanaf dat ogenblik zijt gij
een der schone Vlaamse families
geworden waar hard gewerkt wordt
omdat de liefde er groot is. Ter
wijl gij weg zijt in den vreemde
denken vrouw en kinderen aan U
en bidden zij vóór U. Blijft zeil
steeds langs God in verbinding met
de uwen. Bewaart tijdens uw afwe
zigheid, wanneer uw liefde op de
proef gesteld wordt, uw schoonste
bezit, de gehechtheid aan uw fa
milie.
Met spanning werd het vaderlijk
woord beluisterd en wij zagen ver
schillende stoere mannen in de zaal
een traan wegpinken van ontroe
ring.
Tot besluit van deze plechtige
feestzitting kwam Edward Madde-
lein uit Hooglede naar voor om aan
Z. Exc. Mgr De Smedt als aanden
ken hetzelfde geschenk te overhan
digen dat zo pas aan ieder der ju
bilarissen overhandigd was. De eer
van dit gebaar kwam zeer terecht
toe aan Wardje die gedurende meer
dan 40 jaar koetsier was van Pas
toor Denijs tijdens zijn verplaat
singen in Frankrijk.
Alhoewel de tijd zeer beperkt was
werd er toch nog een minuutje af
gedaan voor een groepsfoto van de
jubilarissen met de Bisschop in
hun midden.
Dat was het slotpunt van dit ge
deelte van het feest. In de schouw-
J
jÉpi
'-cJ i ?f" ililfi wm
burg Patria werd het laatste deel
van het feestprogramma te 15 u.
aangevat met de opvoering van
Peegie. Elders In dit blad vindt de
lezer een afzonderlijk verslag over
deze opvoering die veel bijval
oogstte.
Het was de eerste maal dat de
seizoenarbeiders zo feestelijk ge
vierd hebben. Dit feest slaagde
onder alle opzichten en het zal ze
ker de laatste maal niet zijn dat
het doorgaat, want het heeft veel
deugd gedaan.
Mocht deze jaarlijkse samen
komst der trimards zich vestigen
als de traditie van een schoon ver
broederingsfeest.
GEMO.
op posteheckrekening 47.63.60
van Het Wekelijks Nieuws
Poperinge, en U ontvangt c s
blad tot einde 1953.
Tijdens het tweede bezoek dat hij
bracht aan de Antwerpse afdeling van
het Rode Kruis van België heeft de
Heer J. Van Luppen, Beheerder-Di
recteur Generaal van de Ford Motor
Company (Belgium) N V., een check
van 75.000 fr. overhandigd aan de lei
ders van het Rode Kruis. Deze som,
bestemd voor het Nationaal Rampen
fonds, werd bijeengebracht door de
officiële verdelers van het merk in
België en het Groot-Hertogdom Lu
xemburg, met uitzondering van de
Etablissementen F, Plasman, die een
afzonderlijke storting deden. Dit be
drag voegt zich dus bij de eerste gift
van 100.000 fr. welke de Ford Motor
Company aan het Rode Kruis heeft
overgemaakt.
Van de andere kant werd een be
drag van 64.429 fr. bedrag dat een
uur salaris der werklieden en bedien
den van Ford vertegenwoordigt aan
de Heer R. Declerck, Gouverneur der
provincie Antwerpen, ter hand gesteld
Bovendien werd een tweede uur van
hun salarissen gestort in een hulp
fonds ten voordele der leden van het
personeel, die eveneens door de ramp
werden geteisterd.
Ten slotte mag nog gewezen worden
op volgend gebaar dat voor zichzelf
spreekt: een omhaling gedaan tijdens
een kabaretavond van de Royal Ford
Sporting Club bracht niet minder dan
12.029 fr. op.
Het totaal der gelden, bijeengebracht
door Ford Motor Company, overtreft
aldus 1/3 millioen. Er heerst voorwaar
een prachtige geest van solidariteit bij
de directie, de verdelers en het perso
neel van Ford
STUDENTEN DER WESTVLAAM
SE COLLEGES UITGENODIGD
OM DE PLECHTIGHEDEN BIJ
TE WONEN
Z. Exc. Mgr Emiel-Jozef De
Smedt, bisschop van Brugge, zal op
Zaterdag 28 Februari, te 8.30 uur
in de Sint-Salvatorkathedraal te
Brugge overgaan tot de plechtige
wijding van 5 nieuwe priesters en
5 diakens. Verder zal een Pater Ca-
pueijn insgelijks de priesterwijding
ontvangen.
Op de plechtigheden dezer wij
dingen werden de studenten der
Rhotorica en 1" Moderne van alle
colleges van gans het bisdom uit
genodigd. Na de wijdingen heeft
rond 11 uur een ontvangst plaats
door Ridder van Outryve d'Yde-
walle, gouverneur van de provincie
Westvlaanderen. In de namiddag
wordt een bezoek aan de stad ge
organiseerd.
EEN VERGELIJKING NU
Het is al dadelijk begonnen na
dat de Koning afgereisd was naar
de Azurenkust. Een Brussels week
blad, dat niet bijzonder kieskeurig
is voor de Juistheid van zijn In
lichtingen, begon met een parallel
te trekken tussen de houding van
onze Vorst en deze van het En
gelse en Nederlandse Vorstenhuis.
Daarin werd bijzonder de lof ge
stoken van de Engelse en Neder
landse Vorsten die in de uren des
gevaars, na de grote watersnood
van begin Februari, hun getroffen
landgenoten bezochten en zich ter
plaatse rekenschap gingen geven
van de omvang der aangerichte
verwoestingen. En na deze hoog
gestemde lofuitingen heette het
dan in deze Brusselse snertkrant
dat de naamloze redacteur van
dienst tot zijn grote en diepgron
dige spijt moest vaststellen dat
dezelfde zorg blijkbaar niet was
aan de dag gelegd door de Belgi
sche Koning en door het Belgische
Vorstenhuis, die het ogenblik ge
schikt achtten om er uit te mui
zen naar het milde klimaat van
andere oorden.
EEN VERGELIJKING TOEN
Wie echter ln een of andere her-
senkronkel nog een schijn van
herinnering heeft bewaard aan de
politieke gebeurtenissen van de
jongste jaren zal geneigd zijn op
zijn beurt een parallel te trekken
of een vergelijking te maken tus
sen de houding van onze Koning
en deze van andere Vorstenhuizen
in andere uren des gevaars.
Toén de oorlog vóór ons land
verloren was in 1940 aarzelde onze
Koning geen ogenblik om het lot
van zijn verslagen landgenóten te
delen en hij gaf er de voorkeur
aan in het iand te blijven, ondanks
de dringende verzoeken van zijn
ministers om toch maar liever
weg te gaan. Hij bleef bij zijn
volk in de uren, in de maanden
en jaren des gevaars en moest ten
slotte in harde ballingschap de
laatste maanden van de oorlog in
Duitsland doorbrengen.
Zijn volk was hem hiervoor zo
dankbaar dat het hem verplichtte
afstand te doen van de troon.
En nochtans waren er andere
Vorsten en andere Vorstenhuizen
die het ogenblik geschikt achtten
om het milde klimaat van andere
oorden te gaan opzoeken toen de
vijand vóór de deur stond. En toch
werden zij hiervoor niet verplicht
af te danken.
GEEN RECHT
OM ZIEK TE ZIJN
De Koning is dus in het land
teruggekeerd, omdat hij blijkbaar
niet het recht heeft buitenlands
ziek te zijn en te genezen. Hij had
zich nochtans geen moeite ge
spaard om de getroffen landgeno
ten té bezoeken en op te beuren
door zijn aanwezigheid.
Maar het is allemaal boter aan
de galg.
Er hangt in ons land nu zo
veel electriciteit in de lucht dat
het kleinste voorvalletje aangedikt
wordt en onwaarschijnlijk grote
afmetingen aanneemt. De opposi
tie laat natuurlijk niet na hiertoe
het hare bij te dragen omdat
zij nu eenmaal uit alles munt wil
slaan.
HETE
OF AANGEBRANDE SOEP
Er is echter ook in de schoot
van de meerderheid enig onbeha
gen ontstaan naar aanleiding van
het inzicht der regering om de
watersnood te verhelpen door een
verhoging van de belasting.
Bepaalde leden van de C.V.P.,
en niet van de minst invloedrijke,
zijn'hiertegen gekant, om redenen
die niet geheel uit de lucht zijn
gegrepen. Zij beweren dat het ge
vaarlijk is nieuwe belastingen te
naar
Neem dan een van de mooie en gerieflijke schepen van de
HOLLAND-AMERIKA LIJN
...en gij zult een gezellige en aangename reis doen.
Voordelige prijs: Op passagiersschepen: vanaf 8.125,- Fr.
Op vrachtschepen (in slaapzaal):, vanaf 6.125,- Fr.
Wend U voor nadere inlichtingen tot
Kosmos-Toerisme, Grote Markt, leper.
N. Duthoy, Rijselstraat 227, Menen.
Vrijdag 6 Maart:
H. COLETA
De H. Coleta, ln de wereld Nlouet-
te Bollet, de hervormster van de Or
de der Clarissen, werd ln 1381 te
Corblë ln Frankrijk geboren. ZIJ on
derscheidde zich van ln haar Jeugd
door naastenliefde en boetvaardig
heid. Eerst werd ze Begijn, daarna
Benedictines en ten slotte trad ze
ln een klooster van de Derde Orde
van St Franciscus. Ze werd overste
der Clarissenkloosters en bracht er
velen tot hun oorspronkelijke stren
ge regel terug. (Paus Urbanus IV bad
ln 1263 de regel der Orde van Sint
Franciscus merkelijk verzacht.) Daar
om heet men de Clarissen die de
hervorming der H. Coleta niet aan
namen Urbanisten terwijl de her
vormde Arme Clarissen of Arme
Claren genoemd worden. Coleta her
vormde ln Savoye, ln Burgondlë en
elders veel kloosters en stichtte 17
nieuwe. Door ziekten beproefd en
door buitengewone mirakelen ver
heerlijkt, zette zij onvermoeid haar
werk voort, tot zij te Gent op 6 Maart
1447 stierf, in een klooster dat zij
zelf gesticht had.
Keizer Jozef II verjoeg ln 1783 de
Clarissen uit Gent; zij frokken naar
Poligny ln Frankrijk, en namen het
lichaam der H. Coleta mede, dat al
daar nog steeds vereerd wordt.
De H. Coleta wordt aanroepen dooi
de toekomstige moeders. Te Aalst en
te Gent, ln het Klooster der Arme
Claren, laten de vrouwen zich de
mantel der H. Coleta opleggen. Te
leper, ln de kerk der Arme Claren,
wordt de H. Coleta aanroepen tegen
de groelzlekte.
Het feit werd hier reeds in 't lang en
in 't breed uiteengezet: hoe Graaf Ka-
rel op 2 Maart 1127 werd neergeslagen
in Sint-Donaaskerk te Brugge.
Laten we heden de weg terug gaan.
De weg, die tot deze wilde misdaad
leidde. Om te beseffen hoe uit troebe
len en tweedrachtigheden alle onheil
wordt geboren.
Hoe uit de zware mist van boosheid,
die over Vlaanderen hing, het vernieti
gende onweer losbreekt.
Laten we het klimaat uiteenzetten
van Vlaanderens politiek toen Graaf
Karei de troon besteeg.
We kunnen het reeds horen uit de
eerste proclamatie te Brugge van de
nieuwe Graaf:
«Hier wordt de goede stede Brugge
en alle lieden van het graafschap kond
gedaan dat alle degenen, die Gods hei
lige Naam lasteren ofte blasphemeren,
en alle tovenaars en waarzeggers en zij
ook, die bij dit gespuis te rade gaan,
zullen worden vervolgd ende zeer streng
gestraft;
dat alle Joden, die de goede gemeente
beliegen en bedriegen, zullen worden ver
bannen;
dat alleen ridders en wapenknechten
nog wapens mogen dragen. De anderen,
die wapens dragen, zullen met hun eigen
wapen worden gestraft;
Al de schepenbanken, rechtbanken
en kasteleinen zullen waken dat dit
bevel stipt worde nageleefd.
Dit meldt U Grave Karei, onze gena
dige Heer!
Een nieuwe bazuinstoot... En daar
achter al het volk aan 't praten en be
spreken.
Karei zal niet malser zijn dan
Boudewijn Hapken, meent er een.
En of hij gelijk heeft! pocht een
koopman. Sedert de ziekte van Graaf
Hapken kan Je geen dagreis ver, of ze
hebben 't gemunt op have en goed, op
lijf en ziele! Maar nu zal 't veran
deren!
Veranderen!... Dit is Inderdaad het
Ideaal van Graaf Karei. De oude kan
ker van haat en verdeeldheid, die het
hele reven ln Vlaanderen kapotvreet,
moet er uit.
Hij is pas enige maanden aan het
roer en hij heeft het reeds ondervon-
den dat hij het niet onder de markt
zal hebben.
Clementina, de weduwe van Graaf
Hapken, riep kort na de troonbestijging
uit: Die heeft geen recht op de troon.
Willem van Lo wil zij tot Graaf uitroe
pen! En de Franse koning, die de eeuwi
ge stokebrand is om Vlaanderen te ver
delen en des te gemakkelijker te kun
nen overmeesteren, giet in 't geniep nog
olie op het vuur.
Het scheen een ernstige strijd te wor
den, want Willem van Lo, de sterke
kastelein van leper, als Karei ook een
kleinzoon van Robrecht de Fries, was
de man der kerels. Hij trommelde heel
Kerlingaland te been om do heilige
grond te verdedigen tegen Karei, de
vreemdeling
Dit vrije onbekookte kerelsvolk leefde
nog barbaars en wild langs de kust en
in de hele zeestreek tot leper toe. In
hun kloeke vuisten klopte het dolle
Friezenbloed. Jaar op jaar hadden de
noodvuren gebrand op de duintoppen
en stonden de vlammende pektonnen op
hoge scheepsmasten in hun zompen, als
een vurig alarm.
Door de onweerstaanbare kracht, taai-
heul en volharding die hun eigen was,
bij 't vechten tegen zee en storm, heb
ben zij reeds een ereplaats veroverd in
het graafschap. Bertulf, proost van Sint
Donaas en kanselier van Vlaanderen, is
één van hen. Zouden de ridders hem
weer in de hoek duwen? Die ridders
ofte ruiters, tegen wie elke druppel ke-
relsbloed kookte van haat en strijdlust.
Het vierkante kerelslied klonk weer
langs zee en duin:
Ic wil van den keerle singhen
al met sinen langhen baert;
hine laet ghenen ruter hem dwinghen
ontembaer so es hi van aert.
Ende of sine cleeder ontnaeit syn
sin hooft met een hoetkin ghecapt;
ende mach sin caproen ooc verdraeit sin
sin scoen ende cousen ghelapt;
Al eti maer wronghelen, ca.es ende broot
al slaepti up stro ende cruut
vri alset veulen en kenti gheen noot,
ende lacht die ruters uut.
Uit dit volk zal eenmaal de kruim en
de ziel der Vlaamse weerkracht groeien.
Karei bemint dit volk en hij dankt nog
vaak de Heer dat hij zich geen dag
uitstel gunde om Clementina en Willem
van Lo te gaan bestrijden en bedwin
gen. Anders was het op een gruwelijke
broedersmoord uitgelopen.
Die zaak is toch van de baan. Vlaan
deren wordt weer rustiger. Oude veten
sluimeren in en 't heeft er alle schijn
van, dat het graafschap een schone tijd
tegemoet gaat.
Was 't niet van die angstwekkende
tekens die ala een kwade mare rond
lopen van hut tot hut: onbedaarlijke
zeestormen hebben de dijken ingebeukt;
het oude klooster van Wakken werd
door de bliksem vernield; geheimzinnige
branden hebben hele stadswijken te
Gent in as gelegd houten huisjes alle
maal! alsmede de heerlijke Sint-
Winoksabdij en het klooster van Has-
non en... die spookachtige zonsverduis
tering... als een zeker signaal van 's He
ren toorn.
Dat kan niet anders dan grote ram
pen voorspellen. De hand Gods heeft
Vlaanderen geraakt. Zo profeteren de
bijgelovige luidjes, en deze keer krij
gen ze warempel gelijk.
Het begint met die barre winter 1125.
Van November tot April snijdt een pool-
koude over het Westen van Europa.
Geen bark of schuit kan op 't water
voor de winterse binnenscheepvaart.
Met de lente loopt de boer op zoek
naar zijn wintergraangewas. Het is glad
kapot. En het beetje gras in zijn scha
mele beemd staat zo dun als 't haar op
een kaalkop. Wat zullen schaap en koe
die nog de winter doorstonden, nu gaan
eten?
Het land ligt schraal, als gevloekt.
Eer het schuchtere gewas tot volle rljp-
dom gedijt, wordt het onbarmhartig
neergehakt door onweer en hagelbui.
Kruisprocessles trekken met zacht.neu-
rende boeteliederen door het lar.d. God
laat zich niet verbidden. De hongersnood
is daar. Is het geen straf voor al die
misdaden der laatste tijden, bij klein en
groot?
Langs de wegen liggen de lijken. Moe
ders reiken stervend van honger hun
laatste hap brood aan hun kinderen. Het
zielige gelui der doodsklok ls niet van
de lucht. Vlaanderen, het eeuwige miae-
rieland, gaat de dieperik in.
Wat zal de Graaf doen?
Op het Zand worden nieuwe bevelen
afgekondigd:
«dat het van deze middag af verbo
den wordt bier te brouwen, om wille der
schaarste van 't graan;
dat alle honden, zo van heer als
knecht., dienen worden doodgeslagen,
daar er niet genoeg is voor de mensen;
dat de landslieden zich zullen haasten
vroeg gewas te kweken;
dat alle woekeraars op graangewas
sen zullen aan de galgen worden opge
knoopt.
Brouwers en Jodenkooplui steken hier
bij de neus op. Karei stoort er zich niet
aan. Hij wil zijn volk redden. Hij reist
zijn gemarteld graafschap door met heel
zijn bezit op zak, gevolgd door een ka
ravaan van wagens met brood en graan.
Waar hij aankomt zet hij het hele bak
kersambacht aan 't werk, en er is weel
de in de minste hut. Zegenend de goede
Graaf brengt het horige uitgehonderde
volk het milde brood aan de mond. Te
leper, waar de nood wel het grootst
blijkt, deelt Karei niet minder dan 7.800
broden uit. Hij brengt ook een bezoek
aan zijn menigvuldige pachthoeven, die
over heel het graafschap verspreid lig
gen. Welke boer kan in zo 'n slechte
tijd eeu duit pacht betalen? Elke heer
of baroen zou in dit geval de boer met
wijf en kinders op straat schoppen en
de inboedel in beslag nemen. Maar Graaf
Karei!... Door de slijkstraten komen ze
hem tegemoet, die sjofele boertjes in
hun grauw en gehavend plunje, met de
angstige vrouw en de machtige rij kin
deren achteraan.
Heer, doe met ons wat ge wilt,
maar we hebben geen rode duit om u
te betalen.
Karei wipt van zijn paard, slaat de
landman op de schouder en zegt:
Moed houden! Een slecht jaar is
geen slechte eeuw. Zaai en plant, er zit
groeite in de lucht. Alle schuld scheld
ik u kwijt.
Iedere hoeve heeft een voorraad
schuur voor de heer.
Dit jaar neem ik geen graankorrel
mee Ge zult het graan laten malen op
de heerlijke molen en met uw knechten
brood bakken voor de 100 armste lui
van dit domein. Ge zult ze spijzen zo
lang de voorraad strekt. Ik zal u voor
de moeite laten betalen...
Goede Graaf, wij danken...
Dankt niet, bidt voor mij, voor de
rust en voorspoed in 't land.
Onder de lage zolderingen der nietige
krotten en houten huisjes, bidden de
moeders in het avondgebed: Laten we
bidden voor onze Graaf, Karei de Goede,
de vader der armen...
De roem van deze vaderlijke vorst
overschrijdt alle grenzen. Brugge ziet
tweemaal in hetzelfde jaar een vreemde
zending binnen zijn muren, groten en
ridders uit verre landen, met overdadige
pracht uitgedost. Ze komen de Graaf
eerst de keizerskroon van Duitsland,
later de koningskroon van Jeruzalem
aanbieden. Karei weigert beslist. Meer
dan ooit voelt hij dat hij nog zo nodig
is in Vlaanderen.
Zijn gerechtigde gestrengheid ener
zijds en zijn edele goedheid anderzijds
kweken de vijanden die hem zullen vel
len.
F. R. BOSCHVOGEL.
heffen ln een periode die zo dicht
bij de aanstaande verkiezingen
ligt. Zij houden staan dat de re
gering zich tot deze gemakkelijke
oplossing laat verleiden omdat de
socialisten hierop aansturen met
de kennelijke bedoeling hieruit
achteraf politieke munt te slaan.
Verder hebben deze C. V. P.-ers
vooral bezwaren tegen de lichtzin
nigheid waarmede ministers zoals
de HH. Janssena en VanHoutte tot
deze maatregel besloten hebben.
Deze politiekers zijn naar het
heet gelegenheidspolitlekera dis
geen gevoel van verantwoordelijk
heid hebben tegenover het kiezers
korps omdat zij geen rechtstreek
se verkozenen zijn en bijgevolg
niets te duchten hebben van een
eventuele reactie van de kiezers.,,
wanneer puntje bij paaltje komt
Ten slotte wordt ook gewezen
op het bezwaar dat de belasting,
die men nu als tijdelijk kenmerkt
om de publieke opinie zoet te hou
den, automatisch zal verlengd wor
den zoals dat met de benzinetaxs
is gebeurd. En daarvan wil men
nu eenmaal niet weten.
Aan de ene kant zijn er de Mi
nisters Van Houtte en Janssens dis
dreigen met ontslag als de ontwer
pen tot heffing van nieuwe belas
ting door de meerderheid niet wor
den goedgekeurd.
Aan de andere kant staan ds
Heren De Vleeschauwer en La-
malle, en deze laatste dreigt van
daag nog in de Libredat de
regering er geweest is wanneer zij
volhardt in haar boze belasttngs-
plannèn of zelfs maar poogt een
compromis te bereiken hierom
trent..
Men zegt dat de soep nooit zo
heet gegeten wordt als ze gekookt
is, maar het moet toch toegegeven
worden dat ze bij het begin van
deze laatste Februariweek al bij
zonder heet is en zelfs aangebrand.
MET EEN BARON
ZIJN WIJ NIET GERED
Het heeft de Vlamingen bijzon
der onaangenaam getroffen dat de
Hr Van Zeeland in de Kamers de
kritiek van Kamerlid Delwaide op
de averechtse taaltoestanden van
zijn departement heeft afgewim
peld met een niksmandailetje. Het
heeft de Vlamingen bijzonder
scherp getroffen dat de partij
voorzitter van de C.V.P., afkom
stig van Gand frangais en die
al in geen geur van Vlaamsgezin
de heiligheid staat, het niet de
moeite waard heeft gevonden de
opmerkingen van de Hr Delwaide
en het antwoord van Minister Van
Zeeland te beluisteren.
Men herinnert zich wellicht dat
verleden jaar een campagne werd
op touw gezet tegen de onwillige
houding van de hoge omes op
het departement van Buitenlandse
Zaken waar de Vlamingen stelsel
matig geweerd worden uit diplo
matieke posten. Tot slot daarvan
beloofde de Hr Van Zeeland de
zaak te vergemakkelijken door een
uitzonderlijke maatregel waardoor
meer Vlamingen toegang zouden
krijgen tot deze hoge ambten. Het
beloofde koninklijk besluit werd
inderdaad uitgevaardigd en gedu-
x-ende de luttele maanden dat het
geldig bleef heeft een enkele man
daarvan geprofiteerd, de vroegers
partijvoorzitter van de C.V.P., Ba
ron van der Straeten-Waillet.
Un point e'est tout!
Tegen deze averechtse toestand,
tegen deze onmogelijke houding
heeft de Hr Delwaide terecht zijn
stem laten weerklinken. Maar er
was geen gehoor in Israël.
EEN KRANS IS NIET GENOEG
Wanneer de Hr Delwaide bi) de
eerstvolgende verkiezingen de pijp
aan Maarten geeft zal men tóch
even de krant moeten neerleggen
om te horen wat daarvan het ge
volg is. De Hr Delwaide, met een
verpletterend aantal kopstemmen
verkozen bij de algemene verkie
zingen, maar hij was geen kop
man. Hij werd met een verplette
rend aantal voorkeurstemmen ver
kozen bij de gemeenteverkiezingen
maar hij mocht geen burgemees
ter worden en kreeg de ezelsstamp.
De Hr Delwaide zou dus terecht
enige verbittering mogen koeste
ren tegen dé aanmatigende hou
ding van de politieke bonzen die
hem wel als stroman willen ge
bruiken, maar niet in hun cena-
keis willen erkennen.
En als hij er ooit aan denkt
tegen de C.V.P. au revoir et
mercite zeggen, dan mag men
er vast op rekenen dat het aantal
kopstemmen op zijn naam, waar
hij ook staat, even verpletterend
groot zal zijn.
De regering heeft zich thans te
bezinnen op financiële problemen,
op de sociale verzekering, op de
Europese defensiegemeenschap of
andere kolen- en staalgemeen
schappen. Maar zij zou er stellig
niet verkeerd aan doen bij gele
genheid, en liefst zo vlug moge
lijk, ook eens polshoogte te ne
men over de groeiende verbitte
ring en ontgoocheling in de Vlaam
se rangen.
Neen, het volstaat niet telken
jare een krans te gaan neerleggen
op het IJzermonument, namens de
regering. PAS.
GEEN VRUCHTBARE VASTEN,
ZONDER NAASTENLIEFDE
De liefde is het grootste gebod, r»
liefde is noodzakelijk om zalig te
worden. God moeten we beminnen,
en om God en ln God de naaste.
Dat gebod misprijzen, ls het fun
dament van het hele levensgebouw
verbrijzelen. Ieder geestelijke, gods
dienstige daad (gebed, vasten, ver
nedering...) Ls vruchteloos, als we
niet de liefde beoefenen. S
Op het einde van de wereld zal
God de naastenliefde gebruiken als
onderscheidingsteken tussen uitver
korenen en verdoemden: zo heelt
Christus zelf voorspeld voor de dag
van het Laatste Oordeel. Hem moe
ten we geloven, want HIJ ls de eeuwi
ge waarheid.
Verleden Maandag lazen we het
nog ln het Evangelie. Na de verrij
zenis van de doden, zal de Mensen
zoon plaats nemen op do troon van
zijn glorie: allo volkeren zullen vóór
Hem vergaderd worden, en Hii zsJ
ze van elkander schelden: de goeden
rechts en de slechten links. En tot
de goeden zal HIJ zeggen: Komt ge-
zegenden van mijn Vader, neemt be
zit van het rijk dat voor u bereid
ls van af het begin van de wereld.
En welke reden voor deze beloning
zal Hij vermelden?
«Ik was hongerig en gij gaaft MIJ
te eten. Ik was dorstig en gij gaaft
mij te drinken. Ik was vreemdeling
en gil naamt Mij op. Ik was naakt
en gij kleeddet MIJ: ziek en gij be
zocht Mij; ln de gevangenis en gij
kwaamt tot Mij.»
En de goeden zullen verwonderd
zijn, want nooit hebben ze Christus
in nood gezien. Maar Hij zal hen ant
woorden: «Voorwaar, Ik zeg u: wat
gij aan één van mijn geringste broe
ders hebt gedaan, dat hebt gij aan
MIJ gedaan. jfl
Aan de slechten daarentegen zal
HIJ zeggen: Gaat van MIJ, vervloek
ten, n het eeuwig vuur, dat bereid
ls voor de duivel en zijn engelen,
Waarom? Omdat zij Christus niet
hebben lief gehad in de persoon van
zijn broeders, onze evennaasten.
Uit de mond van Jezus zelf weten
we dus dat het oordeel, dat over ons
eeuwl glot zal beslissen, zal steunen
op de liefde, die we bezaten tot onze
evennaasten.
In deze H. Vastentijd, dat we naast
de zuiverende boete ons zelf moeten
verbeteren en volmaken, moeten we
vooral aan de hoofdzaak denken: de
