VOOR POPERINGE EN IEPER
12
Hoe kon dat zó lang duren
O. L VROUW VAN Sr JAN
Alexander Rodenbach
Dag van het Vlaamse Lied
Toren, Beiaard en Vismijn te Nieuwpoort
door Mgr De Smedt plechtig ingewijd
Massabetogingen van arbeiders groeien uit
tot opstand
OA
Het Merghelynck Eeuwfeest plechtig
gevierd te leper
wordt te Rumbeke gestandbeeld
Blinden brengen hulde aan een hunner grootste
weldoeners
door burgemeester van Brussel verboden
Historicus en weldoener der beide Nationale Academiën dankbaar herdacht
leper:
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE IEPER - WERVIK EN OMSTREKEN
ZATERDAG
Bladxijdan
PRIJS t
JUNI
3 Frank
1953
BUITENLANDS OVERZICHT
De Luisterrijke Processie van
TE POPERINGE
ZONDAG 5 JULI, TE 10 UUR
SCHITTERENDE UITBEELDING VAN
Maria's leven,
van het groot Mirakel (14 Maart 1479)
en van de verering tot de grote Beschermster
van het Westland.
MORGEN ZONDAG 21 JUNI
VLAMINGEN WORDEN UIT BRUSSEL GEWEERD
Rode vlaggen gescheurd, gebouwen geplunderd, Communisten
afgeranseld. - ALGEMEENE STAKING UITGEROEPEN
Russische tanks schieten op menigte Roden geven
3 doden toe Staat van beleg afgekondigd door de
Russen. De eerste betoging Vrijheid en verkiezingen geëist
HOOFDBUREEL en REDACTIE:
Poperinge - Gasthuisstr. 19.
Tel. 9. Postcheckr. 47.63.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
Roeselare:
J. VERRIEST-DEZEURE,
St-Alfonsusstraat 12. - Tel. 1523.
P. BRAS-DEKLERCK,
de Stuersstraat 4. - Tel. 1150.
Wervik:
ROGER PECTOR,
Leiestraat 11. Tel. Komen 401.
Veurnei
M. D'HERT, Noordstraat 14.
Nieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Marktstraat
Verantwoordelijke Uitgever:
1. Saruen, Gasthuisstraat 19, Poperinge
HET WEKELIJKS
ONZE 3 UITGAVEN:
POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELAR' (met Izegem-Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Dlksmulde en randgemeenten)
49' JAAR.
N' 25.
POSTABONNEMENT 1953:
België (tot einde 1953) 90 fr.
Andere landen 4 fr. p. week
Aangesloten hij hot Verbond dor
Belgische Periodieke Pers.
VS
HOE kon dat toch zo lang
duren?
Is er een volk dat
meer van... vieren houdt
dan wij? Van vieren,
feestvieren, inhalen, in de bloemen
zetten. Sla gelijk welk dagblad
open, ge ziet er foto's van alle
mogelijke en onmogelijke vierin
gen en feesten: van gaaibolders en
schutters, van biljartspelers en van
vinkeniers, van dullemanillers
en kruisjassers. Er is dan een...
hogere categorie, waar er meer ru
moer bij is, van voetbalkampioenen
en renners! We laten nog de ju
bileums van kant: van jubilerende
leden van fanfare of harmonie,
van leden van de brandweer, van
de voorzitters van al de mogelijke
verenigingen en de gouden en
diamanten jubilé's van ouden van
dagen. Ons volk viert doodgeren!
En toch! Ons volk vergeet soms te
vieren als 't zou moeten vieren dat
het kraakt en spookt. Dat gebeurt
meest wanneer het gaat om men
sen waarvoor ons volk te veel eer
bied heeft, zodat niemand uit de
straat, uit de wijk of uit het dorp
of stad er «diuxft» aan denken.
Met al onze Breugelse en Tenier-
se uitbundigheid blijven we te
dikwijls beschaamd..., gegeneerd zo
als we dat zeggen. Onze mensen
zijn niet bang van hun gelijke, te
meer van de anderen.
Zo vergeten we, tot onze schande,
de verdienstelijken, de groten uit
ons volk te... huldigen! Bij ons
volk wordt er een oneindig groot
verschil gemaakt tussen vieren en
huldigen. Van 't eerste zijn ze dol,
van 't andere zijn ze benauwd. Dat
«huldigen» ligt buiten de lijn, de
mensen weten niet boe zij dat
moeten vastpakken.
mm*
Zo was ik werkelijk verrast, aan
genaam verrast, zo dat ik zei: Hoe
kon dat toch zo lang diuren?
Dat verrassend nieuws kwam
van de Scheldestreek, uit Avelgem.
«28 Juni wordt te Avelgem Stijn
Streuvels gehuldigd.» 't Leek me
bijna een eerherstel; en waar
achtig, 't is er een.
Streuvels! Die naam klinkt als
een klok; en niet alleen in het
Vlaamse land, waarlijk! Zijn boe
ken zijn vertaald in 't Frans, in
't Engels, in t Duits en nog wel
in andere talen. Onze grote
schrijver is hij, met wereldnaam
en wereldfaam.
Sedert jaren woont hij te Ingooi-
gem, op zijn Lijsternestvan
waar hij een enig zicht heeft op
dit heerlijk hoekske van Zuid-
Vlaanderen.
Moet ik u toch zeggen dat Stijn
Streuvels Frank Lateur heet, dat
zijn moeder, Louise, de zuster was
van Guido Gezelle en dat hij ge
boren werd te Heule? Wie daar
meer over weten wil, leze Streuvels'
boek «Heule». 't Gezin verhuisde
naar Avelgem. Wie 't begeert, leze
zijn boek «Avelgem». Streuvels is
nu 82 jaar en wekelijks fietst hij
tweemaal van Ingooigem naar
Avelgem. Daar immers liep hij als
student naar St Jan Berchmans-
gesticht. In die tijd waren daar
een paar «Middelbare Klassen»,
benevens de landbouwschool, want
te Avelgem was... 't boerecollege.
En dan werd hij bakker en was
tot in 1905 de man van de trog
en van de oven. Ik heb nog horen...
vertellen dat 't een priester-leraar
Was die in Streuvels niet alleen
een bakker vond, maar een... pro-
za-schrijver. Is 't waar? Dat zou
E. H. Declerck geweest zijn, van
Beveren - bij - Roeselare, die leraar
was te Avelgem, later onderpas
toor te Bellegem en Zonnebeke en
pastoor te Mannekensvere. Hij
stierf nog tamelijk jong in een
kliniek te Kortrijk.
'k Weet niet of dat Evangelie is.
Maar wat ik wel weet? Dat er een
oneindig lange weg en verschil
ligt tussen Streuvels eerstelinigske
Pijp of Geenein Biekorf
van 't jaar 1897 en zijn Vlasch
aard die tot nog toe op meer dan
200.000 exemplaren werd gedrukt.
Zijn eerste werk «De Oogst»
was werkelijk een openbaring.
Daar gaf Streuvels ons een beeld
van onze «Fransmans», van onze
landarbeiders die naar Frankrijk
gingen om... de oogst te doen. In
al zijn andere werken blijft
Streuvels bij 't doen en laten van
onze boeren en onze arbeiders, van
ons eigen volk met zijn felle pas
sies en zijn grote gaven. Was het
Pater Janssens niet, de gekende
Jezuïet, die schreef dat Streuvels
«de grote Katholieke romanschrij
ver wasStreuvels werd ere-
dokter» van de Leuvense Univer
siteit, lid van de Vlaamse Acade
mie en ere-doktervan buiten
landse Universiteiten.
STIJN STREUVELS
Gehuldigd? Dat werd hij wel, in
kleine kringen... ongeren. Want
Streuvels is als zijn volk. Vieren
en meevieren? Ja, maar gevierd
of... gehuldigd worden? Daar had
hij een oomke aan dood. En toch!
Hoe kan dat zo lang duren?
Kijk! 't Ware toch te erg ge
weest, onverantwoordelijk geweest,
zo ons volk die plicht over het
hoofd had gezien. Streuvels behoort
niet enkel toe aan de Academie,
of aan een groep dichters of
schrijvers, maar aan heel ons
volk. Nu moet hij ook t'midden
«zijn» volk, verdragen dat hem
hulde wordt gebracht en dat nog
wel te Avelgem, waar hij zo lang
thuis was en nog thuis is.
Een pluimke voor Avelgem, en
't mag zelfs een grote pluim zijn!
Het Davidsfonds Avelgem pakte
die... viering aan en gewestbond
Kortrijk sprong bij. 't Zal gaan;
dat weten we.
Ik kreeg het programma nog
niet onder ogen. Maar 't zal u ze
ker worden meegedeeld. Maar ik
vernam toch dat die Streuvels-
hulde een voornaam feest worden
zal; en dat voor slot van die dag
het Vlaams volkstoneel van Brus
sel een openluchtspel zal opvoeren.
Avelgem hale eer van de Streu-
vels-hulde. Want, naar mijn me
ning heeft die gemeente aan de
Schelde recht op dank; die hulde
is inderdaad ook een daad van
eerherstel.
Te Avelgem zouden die 28 Juni
vele, heel vele Vlamingen deel
moeten nemen aan die Streuvels-
hulde. De oude, maar nog immer
jeugdige schrijver, moet die dag
kunnen zien dat zijn volk dank
baar is om al het schone en heer
lijke dat hij ons schonk. Hij moet
zien dat zijn volk hem dankbaar
is omdat hij de roem van ons
volk en van onze eigen taal tot
ver over onze landsgrenzen droeg.
Hoe kon het toch zo lang duren?
De eer is voor Avelgem!
Vergeet niet: 28 JuniDan
wordt de schrijver van het glo-
rieuse licht door zijn volk in... het
licht gebracht.
PÉ VLAMYNCK.
RUSLAND WINT PUNTEN
doet haar Jaarlijkse Ommegang
AANVAL OP ALLE FRONTEN
Wanneer men de wereld over-
schouwt, dan kan men de toestand
op dit ogenblik bijna als volgt sa
menvatten: Rusland valt aan op
alle fronten en verhoogt aldus
minstens de schijnkansen op vrede.
En het eigenaardige is dat die
aanval zowel gebeurt door te vech
ten als door vredelievende geba
ren.
In Korea hebben de communis
ten, na twee jaar discussie, toege
geven in de kwestie der krijgsge
vangenen. Dat is vredesoffensief
Maar nu de wapenstilstand vir
tueel gesloten is voeren zij groot
scheepse aanvallen uit. Dit zal
hen toelaten op het ogenblik van
de werkelijke wapenstilstand zich
voor te doen als de grootmoedigen
die, niettegenstaande zij aan dc
winnende hand zijn, toch de strijd
bijl begraven.
In Indo-China daarentegen wordt
er verwoed doorgevochten, want
daar gaat het tegen Frankrijk. En
in Frankrijk heeft de reeds drie
weken aanslepende regeringscrisis
overduidelijk aangetoond dat de
Fransen niet opgewassen zijn voor
de dubbele opdracht: vechten in
Indo-China en daarnaast de ge
wenste uitgeruste divisies ter be
schikking stellen van de Europese
verdediging. Men weet op het
Kremlin dat Frankrijk het Indo-
Chinees geval wil oplossen door
éen politieke overeenkomst, dra
gende op het geheel der Aziatische
problemen. Het is duidelijk dat de
DHR GROTEWOHL
Oost-Duits Eerste Minister, wiens
positie met de huidige troebelen in
Oost-Berlijn wel eens hachelijk
zou kunnen worden.
Franse vertegenwoordiger op de
Bermuda-conferentie op een vier-
landengesprek zal aandringen. En
hoe meer het persoonlijk in de
penarie zit, hoe sterker het zal
aandringen.
Daarom dusdoorvechten in
Indo-China om het Franse aan
dringen des te dringender te ma
ken. En dan geeft Amerika toe
en komt de zaak voor mekaar. Of
wel weigert Eisenhower en dan
mag het Kremlin hopen op een
verkoeling der Frans-Amerikaanse
verstandhoudingwat voor Rus
land ook van belang is.
In Europa integendeel valt Rus
land overal aan met de fluwelen
handschoen.
Met Turkije regelt het plots in
een handomdraai een paar terri
toriale kwesties. In Oost-Duitsland
begint plots een grootscheepse dc
sovjetisering. In Oostenrijk heft
men verkeersmoeilijkheden op en
wordt men ongeveer zo liberaal
als de drie Westelijke bezetters.
Met Tito, die men jaren achtereen
de meest ongehoorde scheldwoor
den naar het hoofd heeft gegooid
en die men op alle mogelijke ma
nieren heeft trachten klein te krij
gen, worden plots weer normale
diplomatieke betrekkingen aange-
knoop t.
Het is onmogelijk dat nog alle
maal te negeren of niet te willen
zien.
Eisenhower heeft in zijn fameu
ze rede van 16 April gezegd dat
hij bereid was met Rusland te on
derhandelen op voorwaarde dat
het Kremlin voorafgaandelijk door
bepaalde daden bewees dat het
hem ernst was met zijn vredes-
woorden.
Enkele weken geleden hebben
(Zie vervolg olz. 2)
De Dag van het Vlaamse Lied
moest Zondag jl. op de Grote
Markt te Brussel plaats grijpen.
Met bijzondere ijver was dit feest
voorbereid geworden. Herhalingen
bij de vleet werden door vele groe
pen gehouden en duizenden Vla
mingen hadden alle voorbereidin
gen getroffen om de reis naar
Brussel te maken en er zo als me
dezangers of als toehoorders het
feest mee te vieren.
Te leper werd Zaterdag 14 Ju
ni op grootse wijze het eeuwfeest
gevierd van Arthur Merghelynck.
Honderd jaar geleden werd Jonk
heer Arthur Merghelynck gebo
ren; hij stierf in 1908, nauwelijks
55 jaar oud.
Deze man, in leven achtereen
volgens stadsarchivaris te leper
en later Burgemeester te Wulve-
ringem, is een self-made man die
zich opwerkte tot een bekwaam
historicus. Zijn werk op gebied
der geschiedenis van onze stre
ken en dat berust in de Konink
lijke Bibliotheek te Brussel, be
wijst heden nog de beste dien
sten aan de geschiedkundigen.
Merghelynck was ook een wel
doener voor de twee Academiën
die ons land heeft. De Konink
lijke Vlaamse Academie kreeg
zijn prachtig kasteel Beauvoorde
te Wulveringem, terwijl de
Franstalige Academie het Mer
ghelynck Museum te leper kreeg
toebedeeld.
Beide Academiën maakten er
«en punt van eer van hun Wel
doener mede te leper te komen
huldigen, terwijl de Vrienden
van het Merghelynck Museum
ook het Comité Flamand de
France hadden uitgenodigd voor
leze viering. Bedoeld comité is
hnmers ook ecuwciing, zodat de
!wee vieringen best samen gin
gen. In een geest van allerbeste
verstandhouding werd het een
prachtig feest. De handen tussen
Frans- en Westvlaanderen, waar
zo talrijke gemeenzame herinne
ringen leven, werden nauwer
toegehaald.
Boven: de voorzitterslafcl tijdens de academische zitting waar wij
v. 1. n, r. bemerken Mgr Dupont, hulpbisschop van Rijsel; Mgr
Detrez, Voorzitter van 't Comité Flamand de France; Minister Har-
aiel; dhr Coppieters de Gibson; dhr Tourneur en dhr van Renynglie
de Voxvrie. In de inzet links: Mgr Detrez door Minister Harmei
vercremerkt; in de inzet rechts: dhr Juiien Kuypers tijdens zijn toe
spraak te Beauvoorde. Onder: de hr Gouverneur, Ridder Pierre
van Outryve d'Ydewalle, legt bloemen neer op het graf van Arthur
Merghelynvk.
DE ACADEMISCHE ZITTING
Te 11 uur ging in het Merghe
lynck Museum, waar onder leiding
van dhr van Renynglie de Voxvrie,
reeds degelijk herstellingswerk uit
gevoerd werd, de Academische zit
ting door,
Twee salons, die op de binnen
koer uitgeven, waren voor dit doel
in gereedheid gebracht en op de
binnenplaats zelf waren zitplaat
sen aangebracht voor de zeer tal
rijke aanwezigen.
Onder het zeer talrijk publiek
vermelden wij: Mgr Dupont, hulp
bisschop van Rijsel; Dom Neve,
Abt van St Andries; Mgr Detrez,
Voorzitter van 't Comité Flamand
de France; Z. E. H. Kan. Sobry,
hoogleraar; Z. E. H. Deken Ver-
haeghe; dhr Harmei, Minister van
Openbaar Onderwijs; Ridder Pier
re van Outryve d'Ydewalle, Gou
verneur van Westvlaanderen; dhr
Leo van Puyvelde van de Konink
lijke Vlaamse Academie voor Taai
en Letterkunde; de HH. Ch. Van
den Borren, Prof. F. Mayence, Vic
tor Tourneur, Prof. Jean Dabin van
de Academie Royale des Sciences
des Lettres et des Arts»; dhr Ala-
brune, Frans consul te Kortrijk;
dhr Jottard, Belgisch consul te
Rijsel; Z. E. H. Kan. Wannyn, Aal
moezenier van het Werk der Vla
mingen te Rijsel; dhr Vander-
ghote, Burgemeester der stad leper
en talrijke vooraanstaande perso
naliteiten. Verschillende voor
aanstaande uitgenodigden hadden
zich laten verontschuldigen, daar
zij door ambtsplichten belet waren.
Nadat dhr Coppieters de Gibson
achtereenvolgens in het Nederlands
en in het Frans de aanwezigen
verwelkomde, gaf dhr van Renyn-
ghe de Voxvrie, Conservator van
het Merghelynck Museum, een
overzicht van het werk dat Arthur
Merghelynck presteerde.
economische evolutie in onze streek
tijdens voorbije eeuwen. Als histo
ricus Verzamelde Merghelynck zeer
kostbare gegevens in de niet min
der dan 1555 boekdelen, hand
schriften en folio's die thans nog
in de Koninklijke Bibliotheek te
Brussel bewaard worden. Over de
meeste WeStvlaamse families be
zorgde hij zeer merkwaardige no
tities.
Daarbij moet vermeld dat Mer
ghelynck zijn levenswerk volein
digde met twee belangrijke stich
tingen: nl. het aloude kasteel van
Beauvoorde, daterend uit de 16°
eeuw en dat door hem met zorg
hersteld en bemeubeld werd, en
het in 1774 gebouwde familiever-
blijf der familie Merghelynck dat
hij zich terug wist aan te schaffen
om het vervolgens tot een merk
waardig museum in te richten.
Dhr van Renynghe de Voxvrie
bracht vervolgens hulde aan het
Comité Flamand de Francedat
zijn 100-jarig bestaan viert en hij
wees op de nauwe banden die de
Vlamingen uit onze streek verbin
den met deze van over de grens.
Kunstwaardering kent geen ver
deeldheid en geen grenzen.
Besluitend met een wenk over het
herstel van het Museum had spre
ker een speciaal woord van dank
voor dhr Gustaaf Verhaeghe, vóór
de eerste wereldoorlog bewaker
van het museum en die tijdens de
tragische dagen veel kostbaarheden
wist- te redden. Ook de Heren Ma-
hieu en Siroux, die zieh speciaal
inspanden voor de wederopbouw
van het museum, werden in deze
hulde betrokken.
Dhr Victor Tourneur beklem
toonde op zijn beurt het hoog
staand historisch werk van Mer
ghelynck en wees er vooral op dat
in het zogenaamde Merghelynck-
fonds een allermerkwaardigste ge-
Door anderen was het feest even
wel met lede ogen tegemoet gezien
en werd er van verschillende zijden
gedreigd met herrie en geweld
daden. Provocerende strooibriefjes
kondigden het feest aan als Zang
feest van de Weerwraaken dies
meer. Bij de Burgemeester van
Brussel werden stukken ingebracht
als zou de Vlaamse Militanten-
Orde e.a. zware jongens opge
trommeld hebben om met geweld
de plechtigheid te storen.
Op Vrijdag 12 Juni nam Baron
Van.de Meulebroeck, Burgemeester
van Brussel, het ongelukkig besluit
het feest te verbieden, beslissing
die voordien reeds voorbarig was
afgekondigd door Le Soir
Door het Comité van de Dag
van het Vlaamse Liedwerd bij
communiqué
volgend
dit verbod
verstrekt:
De Burgemeester van Brussel
heeft het ongelukkig besluit geno
men dat de «Dag van het Vlaamse
Nooit hebben wij een klets in het
gezioht ontvangen die zo vernede
rend was; nooit een dolksteek die
zo het hart benaderde. Het moge
een slag zijn die lang blijft nazin
deren, een schop die ons eindelijk
eens voor goed wakker en weerbaar
maakt, want langer dulden zonder
terug te bijten en ons te handha
ven ware zelfmoord plegen.
We kennen allen het opzet van
«De Dag van het Vlaamse Lied».
De Vlamingen bijeenbrengen om er
hun overtuiging uit te zingen in
de eenvoudige schone liederen ge
vloeid uit het kunstenaarshart van
onze eigen Vlaamse meesters; hun
overtuiging omtrent het leven met
zijn vreugdige- en zijn schaduw
zijden, zijn arbeid en zijn rust, hun
gehechtheid aan Vlaanderen waar
in ze leven, werken en zichzelf wil
len blijven. Zingen maakt van ge
dachten krachten. Wie zingt ver
meil nat ae «.uag van neo viaamse Bterkt zijn geloof en zijn iiefde in
Lied», die op 14 Juni op de Grote het leve^ i?et land enJhet volk.
Dank zij het werk van Merghe- schiedkundige documentatie zit op-
lynck kunnen wij ons thans een geborgen.
beeld vormen van de sociale en I (Zie vervolg blz. 6)
Markt moest plaats hebben, te ver
bieden. Het comité heeft zich tot
het uiterste verzet; tegen deze be
treurenswaardige beslissing, die een
kaakslag betekent voor alle op
rechte Vlamingen. Ingevolge deze
beslissing zien wij ons verplicht
het voorgenomen feest uit té stellen.
Het comité laakt met afschuw
de gemene en lage methodes die
door sommige van onze eigen
Vlaamse mensen, hand in hand
met Waalse extremisten, werden
gebruikt om deze zuivere culturele
Vlaamse manifestatie in verden
king te brengen, en die het verbod
van de Burgemeester van Brussel
tot gevolg hadden.
Het comité doet ten slotte een
dringende oproep tot alle Vlamin
gen om zich te scharen rond het
opzet van de Dag van het Vlaam
se Lied
Begrijpelijker wijze bracht dit
verbod grote verontwaardiging en
beroering teweeg in het Vlaamse
land. Over de houding der herrie
schoppers laten wij nog volgende
beschouwingen volgen:
Nog zo heel lang niet geleden
schreven wij dat de Vlaamse strijd
niet uit is en maanden we dringend
aan: houdt de leeuw wakker! Zo gij
niet wilt dat Vlaanderen en de op
rechte, eerlijk-menende Vlamingen
onder de voeten gelopen en met een
kleine dienst begraven worden,
weest dan wakker van overtuiging
en bereid uw mening te verdedi
gen met hand en tand.
De kaakslag die wij zo juist ont
vingen in betrekking met De Dag
van het Vlaamse Liedonderlijnt
pijnlijk scherp deze woorden. De
Vlaamse strijd is niet uit. We heb
ben zelfs de indruk dat hij pas nu
in volle vreselijke hevigheid op
laait, nu er naast het front van de
franskiljons en de anti-klerikale
Vlaamshaters een tweede vuurlinie
bijgekomen is: die van het vuige
verraad in de eigen Vlaamse ge
lederen.
het leven, het land en het volk
'Daar was geen bijbedoeling mee
gemoeid, geen anti-vaderlandse ver
bittering, Op verre na niet!
Wel wisten we dat er anderen
waren die mét een nijdig oog heel
ohzè doening bekeken. Vlamingen
die in hun hart de angel van de
mistevredenheid, van de haat en
de tweespalt dragen en voeden.
(Zie vervolg bïz. 2)
Het te onhullen beeld van
«Blinde Rodenbach».
Zondag 21 Juni wordt voor Rum
beke een grote dag. Er werd met
ijver en zorg gewerkt en gewroet
opdat de onthullingsdag van het
standbeeld van Blinde Rodenbach
een dag zou worden, waardig van
de gevierde. Het laat dan ook geen
twijfel dat de inrichters een reuze-
sukses tegemoet gaan, want 'het
programma der feestelijkheden is
werkelijk puik samengesteld.
Hieronder geven wij ten andere
de volgorde der feestelijkheden zo
als zij door de inrichters voorzien
zijn:
Te 9.15 uur: Orgelmuziek door
Paul Barras, blinde orgelvirtuoos,
laureaat van het Lemmensgesticht
te Mechelen: Praelude en fuga in
mi bemol, van J. S. Bach.
Te 9.30 uur: Solemnele Hoogmis,
tot zielelafenis van alle overleden
Blinden en Doofstommen, opge
dragen door Z. E. H. Albrecht Ro
denbach, pastoor van Sint Pieters
Kapelle, achterkleinneef van Ale
xander Rodenbach.
De mis Missa Salvatori voor
drie stemmen, onuitgegeven werk
van Herman Roelstraete, wordt
gezongen door het Blindenkoor
van het Koninklijk Instituut voor
Blinden, Doven en Zwakzichtigen
te Brugge.
Gelegenheidssermoen door Eerw.
Heer Arnold Ghesquiere, algemeen
Proost en Secretaris van het Blin-
denwerk Licht en Liefdete
Brugge.
Onmiddellijk na de Mis: 10 mi
nuten orgelmuziek door Paul Bar
ras.
In de Gemeentelijke Feestzaal,
langs zuidzijde der kerk, V wijk,
Nr 81:
Te 11 uur: Academische Zitting
voorgezeten door Heer Frans Van
Cauwelaert, Voorzitter der Kamer
van Volksvertegenwoordigers.
Aanspraak door Z. Exc. Minis
ter De Taeye.
Feestrede door Senator Frank
I Baur, leraar aan de Rijksuniver-
i siteit te Gent.
I Liederen gezongen door het Blin-
I denkoor van Brugge: 1) Wiege-
i lied; - 2) Gekwetst ben ik van
binnen; - 3) Het Ros Beiaard.
Slotwoord door Mgr Quaegebeur,
namens Mgr De Smedt, Bisschop
van Brugge.
In de Bovenzaal van «'t Schaek»,
Kerkplaats, 5' wijk, Nr 174.
Te 13 uur: Lunch bij inschrij
ving.
Te 14.30 uur: Optocht. Verzame
ling aan de noordzijd i der kerk
en in de Roeselarestraat. Te vol
gen weg: Hoogstraat, Leynstraat,
Roeselarestr., Kerkplaats. Volg
orde van de stoet: Harmonie «Ste
Cecilia» van Rumbeke; - School
kinderen; - Groepen Blinden en
Doofstommen; - Plaatselijke Ver
enigingen met vlaggen; - Pom
piers, in uniform; - Gemeentebe
stuur van Rumbeke; - Sympathi
santen; - Leden der familie Ro
denbach; - Leden van Uitvoerend
en Erecomité.
Op de Kerkplaats, zuidkant der
kerk (op de eretribune: Overhe
den, Leden van Erecomité, Fami
lie Rodenbach en genodigden).
Te 15 uur: Onthulling van het
Standbeeld van Alexander Roden
bach door Ridder P. van Outryve
d'Ydewalle, Gouverneur van West
vlaanderen: - Nationaal lied;
Bloemenhulde en Koorzang.
Aanspraken: 1) Door Hr Frans
Van Cauwelaert, namens het Par
lement; - 2) Door Mgr Van Waey-
enbergh, namens de Leuvense Ho
geschool; - 3) Door de Burgemees
ter van Roeselare; - 4) Door d©
Heer V. Van Anderlecht, blinde
leraar aan het Koninklijk Insti
tuut voor Doofstommen, Blinden
en Gezichtszwakken te Sint-Lam-
brechts-Woluwe. (Deze aanspraak
wordt onmiddellijk door Broeder
Majorinus, Secretaris van N.A.V.
E.K.A.D.O.S., overgezet in geba
rentaal, ten gerieve der aanwezige
doofstommen; - 5) Door de Heer
Moncomble, Bestuurder van «l'Tn-
stitution des Jeunes Aveugles de
Paris speciaal afgevaardigd door
de Hr Minister van Volksgezond
heid van Frankrijk; - 6) Door Hr
Jarvis, namens «The National In-
stit.ut for thé Blind» van Londen;
- 7) Door de Heer Voorzitter van
het Huidecomité; 8) Door de Hr
Burgemeester van Rumbeke.
Op de Kerkplaats:
Te 16.30 u.: muziekconcert door
het Blindenmuziek van het Ko-
ninkliik Instituut voor Doofstom
men, Blinden en Gezichtszwakken
van St-Lambrechts-Woluwe.
In 't St-Elisabethsgesticht (Alex
ander Rodenbachstraat, 5° wi1k.
nr 75):
Te 18 u.: Onthulling van een ge
denkplaat. Bezoek aan het ge
sticht.
Op de Kerkplaats:
Te 20 u.: muziekconcert door de
Koninklijke Stadsharmonie van
Roeselare, onder leiding van de Hr
Georges Verdonck.
Zondag heeft Nieuwpoort nog een
nasmaak beleefd van de luister
rijke inhuldigingsfeesten van 2?
Pinksterdag. Daar Mgr De Smedt
op die dag niet kon aanwezig
zijn, werd van de inwijdings
plechtigheden van de nieuwe
openbare gebouwen een afzon
derlijk feest gemaakt, waarbij on
ze Bisschop terzelfdertijd een of
ficieel bezoek gebracht heeft aan
de stad en de twee parochies. De
gewoonte getrouw, had Nieuw
poort voor die gelegenheid zijn
feestelijkste uitzicht, wat opschik
en versiering betreft.
ONTVANGST
In de vroege morgen was
Oproer in Oost-Duitsland
Uit West-Berlijn werd Dinsdag
gemeld dat die morgen in Oost-
Berlijn nagenoeg 20.000 Ocst-Ber-
lijnse arbeiders een betoging heb
ben gehouden welke was gericht
tegen de Communistische regering
en tot voor de Regeringsgebouwen
doorging.
De betoging vond haar ontstaan
onder de vele arbeiders werkend
aan de opbouw van meerdere ge
bouwen gelegen langs de grete
Stalin-laan.
Opstappend naar de Regerings
gebouwen riepen zij langs de ge
volgde weg de aldaar arbeidende
werklieden op om mede te betogen
en zo groeiden zij aan tot een
20.000 man.
De eisen der betogers luidden:
loonsverhoging, prijsvermindering
en afschaffing van de arbeidsnor-
men (hun werd van regeringswege
opgelegd hun productiviteit met
10 te verhogen). Verder riepen
zij Algemene staking- Wij
willen geen slaven zijn» - «Wij
willen vrijheid - Wij willen geen
Volksleger- Alle Duitsers rond
een Conferentietafel- Wij wil
len vrij verkiezingen- enz.
De politie kwam de Dinsdag niet
tussen. Wel trachtten Communis
tische ambtenaren de betogers tot
kalmte te brengen en hen terug
naar het werk te doen gaan, maar
meerdere hunner werden neerge
slagen.
De politie zelf kwam niet tussen
om de betoging uiteen te drijven.
Vóór de Regeringsgebouwen rie
pen de betogers om Grotewohl en
Ulbricht, maar deze verschenen
niet, wel de Minister Selbmann.
Gedurende 5 minuten kon hij zich
niet verstaanbaar maken. Toen hij
uitriep dat hij zelf een arbeider
(Zie vervolg blz. 6.)
Mgr
De Smedt reeds naar de badplaats
gegaan, waar hij zelf de H. Mis ce
lebreerde. Onder deze plechtige H.
Mis sprak hij de gelovigen toe en
reikte hij zelf de H. Communie uit.
In de voormiddag kwam hij naai
de stad, waar hij in de pastorij ver
welkomd werd door Z. E. H. Pas
toor Van den Abeele.
Ondertussen had een lange haag
schoolkinderen zich opgesteld langs
de Willem de Roolaan, waarachter
de menigte zijn sympathieke Bis
schop afwachtte. Bij zijn optocht
naar de kerk, begeleid door de gees
telijkheid en de kerkraad, ging de
voorliefde van Mgr zoals steeds
naar de lieve kleintjes. Zelfs die op
moeders arm kregen elk een
kruisje.
PLECHTIGE MIS
Een plechtige Mis, gecelebreerd
door Z. E. H. Pastoor, met ponti
ficale assistentie van de Bisschop,
was de aanvang van de grootse
plechtigheden. Alhoewel heel wat
stoelen bijgebracht waren, bood die
ruime kerk nog geen plaats genoeg
aan al de aanwezigen, zodat er heel
wat moesten rechtstaan. Die plech
tige Hoogmis werd muzikaal opge
luisterd door een schola en de leer
lingen van het College. Tijdens de
Mis sprak Mgr, in groot ornaat,
de gelovigen toe. Hij ontwikkelde
het thema van onze edele dienst
baarheid tegenover onze hemelse
koning, waardoor wij de heilige
vrijheid bezitten en de vreugde van
te weten dat wij met God verbon
den zijn.
RECEPTIE
Na de Mis trok Mgr naar het
stadhuis doorheen een nieuwe
nieuwsgierige menigte, die haar ge
negenheid en dankbaarheid tegen
over haar vriendelijke kerkvoogd
niet kon verbergen. Men zag waar
lijk op ieders gezicht dat hij reeds
aller harten voor zich gewonnen
had. Ondertussen weerklonken vro
lijke beiaardtonen.
In het stadhuis werd hij begroet
door de gemeenteraad, die aan hem
voorgesteld werd.
In de raadzaal greep dan een
plechtige receptie plaats, in aanwe
zigheid van de gemeenteraad, dc,
geestelijke en burgerlijke stedelijke
overheden en de kerkraad.
In een toespraak verwelkomde
Burgemeester Gheeraert de hoge
gast, terwijl hij zijn dank uitsprak
voor die grote eer en dat genoegen.
In hem begroette hij niet alleen de
prins der kerk, maar ook de vader,
die door zijn goedheid het hart dei-
bevolking wist te winnen. Onze be
volking is niet steeds gelukkig ge
weest in de loop der jaren. Véél
lijden en vernieling zijn over deze
stad gekomen, waaronder de kerk
wel nog het meest geleden heeft.
Ook veel mensenlevens werden
weggemaaid. Maar Nieuwpoort
heeft een moedig volk en na meer
dan 30 jaar rijst nu een nieuwe to
ren op. Ten slotte dankte hij de
plaatselijke geestelijkheid voor de
verstandhouding, die er steeds ge
heerst heeft mét het stadsbestuur.
In zijn wederwoord danklc Mgi
voor de doorvoelde verwelkoming
en de hartelijke ontvangst, waarbij
hij zijn vreugde uitdrukte om dit
bezoek. Nieuwpoort noemde hij een
stad, ver gekend om zijn tragedie
in een verre geschiedenis.
Hij drukte zijn bewondering en
sympathie uit voor een stad als de
ze, die wil leven. Met ware vreugde
zou hij die inzegeningen doen. In
de vismijn immers ligt het resul
taat van dat stoere visserswerk,
waarvoor hij veel eerbied koestert.
Hier bracht hij hulde aan de na
gedachtenis van de vele slachtof
fers, die hun leven lieten bij dat
werk. Klokken zijn er om vreugde
te brengen en zelfs om lijden en
droefenis te verzachten en ten
slotte wijst de toren de hoogte in,
als symbool van een hoog ideaal.
Hij besloot dan met Gods zeger
(Zie vervolg blz 2'
Een drietal beelden uit deze Inzegeningsplechtigheden. Boven: Na
de wijding van de vismijn, zegent Mgr de visserssloepen die aan de
kaai gemeerd liggen. Onder linksMgr neemt de stoet in ogen
schouw van op de pui van I:et stadhuis, met aan zijn rechterzijde
Dhr Burgemeester Gheeraert en aan zijn linkerzijde Dhr Braet, eer
ste schepcne. Onder rechts: Aan do ..et van de nieuwgebouwde
Uokketvreu zegent Mgr de iweowe gebouwen.