De Westvlaamse Cuttuurdagen
Kan het anders
RAXEXW£rniet'gt
Toen schreef Conscience
De Leeuw van Vlaanderen
miAPPE
Hun horloge loopt achter
Het nieuwe licht Helder - Wit Spaarzaam
aangename
konfortabele
stemming
MET EDELGAS
DE SINT NIKLAAS
DER GROTEN
WEST-VLAANDEREN
Brief uit Brussel
Om de goede werking van
uw nieren ie verzekeren moei
U veel water drinken. Maar
wat voor water Mijd de
watersoorten met zouten over
laden die onderweg neersla
gen in het organisme achter
laten en de waterorganen
verstoppen. Een zuiver water,
zonder spoor van kalk, brengt
in uw organisme geen vreem
de lichamen aan, maar ver
drijft veeleer zij die er al
zouden zijn SPA REINE.
115 JAAR QELEDEN...
7
«HET WEKELIJKS NIEUWS». Zaterdag 81 Nor. 1958. Blz. 2-
2X VAN 21 TOT 27 NOV.
dagen korten met 15 minuten.
WEERSPREUK
Tn November hard begin,
13 de winter zoet gewin.
7
avt&Ac&oeuwa4„
ZATERDAG 21 NOVEMBER
(Feest van Maria's Opdracht)
I. Ameiberga, Columbaan.
ja op te 8.11 u., onder te 16.41 u.
Volle Maan te 0.12 u.
194: geboorte van d>e Frans® let
terkundige Voltaire.
11: overlijden van de Duitse to
neelschrijver Heinrich von
Kleist.
.29: geboorte van de Nederlandse
dichter Petrus de Genestet.
J76: geboorte van de Noorse ro
manschrijver Olac Duun.
179: geboorte van de Vlaamse
schrijver v. volks- en jeugd
lectuur Cyriel Astaes.
25: overlijden van de Vlaamse
missionaris, Pater Vanderel-
de, geheten De manke
zwartrok
ZONDAG 22 NOVEMBER
26a Zondag na Pinksteren.
Grote Misdag voor Muzikanten.
IH. Cecilia, Philemon.
.jon op te 8.12 u., onder te 16.40 u.
1579: geboorte van de Nederlandse
dichter Johannes Stalpaert
vap der Wielen.
1700: overlijden van de Vlaamse
beeldhouwer Artus Quellinus
de jongere.
1767: geboorte van de Tiroolse vrij
heidsheld Andreas Hofer.
1812: geboorte van de Vlaamse ro
manschrijver Jan Renier
Snieders.
1842geboorte van de Franse dich
ter José M. de Heredia.
1S37: geboorte van de Vlaamse let
terkundige Corneel Van den
Oever.
MAANDAG 23 NOVEMBER
HH. Clemens I, Lucretia, Feilde,
Trudo van St Truiden.
Zon op te 8.14 u., onder te 16.38 u.
1837: geboorte van de Nederlandse
scheikundige J. D. van der
Waals, Nobelprijs 1919.
1869: geboorte van de Nederlandse
letterkundige Henri Borel.
1927: Pater Pro S. J. in Mexico ge
fusilleerd.
DINSDAG 24 NOVEMBER
HH. Joannes van het Kruis, Chry-
sogoon, Flora.
Zon op te 8.16 u., onder te 16.38 u.
1632: geboorte van de Nederlandse
wijsgeer Spinoza.
1747: geboorte van de Italiaanse
componist Felia Atessandri.
1914: overlijden van de Vlaamse
economist Lodewijk de Raet
1929: overlijden van de Franse
staatsman Clemenceau.
1036: overlijden van de Nederland
se romanschrijfster Marie
Gysen.
WOENSDAG 25 NOVEMBER
Misdag voor de Jonge Dochters.
Ste Catharina.
Zon op te 8.17 u., onder te 1637 u.
1382: overlijden van Filips van. Ar-
tevelde.
1562: geboorte van de Spaanse to
neelschrijver Lope de Vega.
1835: geboorte van de Amerikaan
se grootindustrieel Andrew
Carnegie.
1840: geboorte van de Vlaamse let
terkundige en voorman Hugo
Verrlest.
1872: overlijden van Kan. Glorieus,
stichter der congregatie van
de Broeders van O. L. Vr. van
Lourdes.
1892: overlijden van Mgr Lavige-
rie.
DONDERDAG 26 NOVEMBER
St Pieter van Alexandrië, St Jan
Berchmans, H. Silvester.
Zon op te 8.19 u., onder te 10-36 tl
1504: overlijden van Isabella van
Castilië.
1854: geboorte van de Vlaamse mu
sicus Wambach.
geboorte van de Nederlandse
letterkundige Herman Gor
ter.
1914: overlijden van de Vlaamse
schilder Frans van Leemput
ten.
VRIJDAG 27 NOVEMBER
HH. Acharius, Leonard, Vlrgillus,
Albrecht van Leuven, Astrid
Zon op te 8.20 u., onder te 16.35 u.
1864: geboorte van de Franse let
terkundige Pierre Mille.
1899: overlijden van Heer en de
Meester Guido Oezelle.
1918: overlijden van de dichter
Emile Verhaeren.
WEEKSPREUK
Zorg dat de kleine zorgen van
het leven u niet klein maken.
H. CLEMENS
Maandag 23 November
De H. Clemens was van Joodse
afkomst en werd na zijn bekering
tot het Christendom gezel en me
dearbeider van de H. Paulus. Hij:
was de derde Paus en regeerde de
H. Kerk van 91 tot 100. Het waren,
harde jaren voor het Pausdom.
Keizer Domicianus vervolgde de
christenen en daarbij kwamen nos?
scheuring en ketterij in de Kerk
zelve. De gelovigen van Corintha
weigerden zich aan de geestelijke
overheid te onderwerpen. Toen
richtte Paus Clemens een brief aan
de Corinthiërs, een der meest be
roemde geschriften der christelijke
oudheid. Vrede, rust en eendracht
keerden weer. Deze brief werd in
latere eeuwen nog in de kerken
Voorgelezen.
Onder de vervolging door Ta-
janus, in het Jaar 100, werd Cle
mens met 2.000 christenen naar de
marmermijnen in de Krim verban
nen. Daar wachtte hen een vrese
lijk lot. Gebrandmerkt op liet voor
hoofd, met ketenen aan de voeten,
moesten ze In de duisternis zwoe
gen, in een verpeste lucht, in ge
zelschap van het uitschot erer
sla venmaatschappij, verstoken van
kleding, bedden of baden. Pau®
Clemens deelde hun hard lot niet
gelatenheid en ongeschokt Godsver
trouwen. Eens toen ze gebrek aan
water hadden, groef hij in de grond
en er ontsprong een bron.
Hij werd door de heidenen aan
geklaagd en met een zwaar anker
aan de hals ln zee geworpen.
Zijn lichaam werd door de chris
tenen uit het water gehaald en
door de H.H. Cyrillus en Methodius
naar Rome overgebracht, waai het
nu nog berust en vereerd wordt- in
de St-Clemenskerk.
De H. Clemens is te onzent de
atroon van Eppegem, Hoeilaart en
Vatermaal, de beschermeling van
inoenlaars en schippers. Hij wordt,
te Eppegem aanroepen tegen die
hoest en ln de Polders voor het
terugvinden van verdronkenen.
Reeds van overoude tijden blijkt
het dat er bijna elk jaar rond Sint-
Clemensdag stormen op onze kus
ten woeden. Op die dag verging ta
de golven het vroegere Scarphcut,
het tegenwoordige Blankenberg^.
(Vervolg van 1» Wad)
Terwijl dan de jury, die bestond
uit de HH. E. H. Frangois, Pr.
Van Eeckhout, Hanoulle, M. De-
noo en A. Dehaene, beraadslaagde,
sorgde het zeer zeker sympathiek
publiek, zoals deze jury en dhr
Storme het terecht had betiteld
even voordien, voor een hartver
sterkend intermezzo. Een jeugdige
massa geruggesteund door oude
ren, zong spontaan «Het Lied der
Vlaamse Zonen met uitgespro
ken geestdrift. Het scheen trou
wens de jury in hun beraadslaging
t# bespoedigen, want onmiddellijk
daarna maakte dhr Storme de be
slissing der juryleden bekend.
Werden gerangschikt in alpha-
betische orde:
SIMT NIKLAAS
komt reeds op 5 December
naar Edingen en verdeelt er de
24 mlllloan von de
KOLONIALE
LOTERIJ
1864:
45.410 loten van 200 fr. tot
een half miiiioen en bovendien
een lot van een miiiioen en
TWEE LOTEN VAN TWEE
EN EEN HALF MILLIOEN
(5515)
pa
W:
20 ZEELIEDEN VERDRON
KEN BIJ BOTS INC TUSSEN
2 SCHEPEN IN HET KANAAL
In het Kanaal, nabij Dunigeness,
kwam het tot een aanvaring tusse n
t 2745 ton grote Italiaanse vracht
schip «Vittoria Claudia» en het
7.24 ton groot Franse stoomsnh p
«Pérou». Het Italiaans schip Boni
nagenoeg ogenblikkelijk na de bet
sing in zoverre dat de zeelieden <ül«
in het ruim waren zelfs geen karas
zagen uit het schip te genaken. ®r
zijn slechte 5 overlevenden, wijil «tl
zeelieden omkwamen.
Het Franse schip liep weinig
eso sws&kv
I
DE GANSE KUST
STELT ZICH ONDER DE
HOEDE VAN HET H. HART
Op Zondag 22 November zullen te
Oostende grote pleohtojghieiden
piaats hebben tijdens dewelke gans
die kust -ander de hoede van het H.
Hart zal gesteld woiden door bet
Onbevlekt Hart van Maria.
Van alle kustplaatsen zullen ster
ke afvaardigingen deze feestelijke
toswij-dingsdag komen bijwonen.
Voor Oostende zelf wordt het een
grote dag van liefde tot t H. Kar-t.
In d-e voormiddag zullen in alle
kerken Eerwaarde paters van de
S. J. de betekenis van de d-ag toe
lachten.
Om 14.45 uur verzamelen alle
vaandels aan de ingang van de
hoofdkerk. Te 15 u. wordt door
Z. E. H. Deken Butaye een plechtig
taf gezongen. Daarna wijding van
de Bondsvlag van St Pietersparo-
dhie, grootse boetetocht doorheen
de stad en toewijding van de kust.
Te 16.30 u. gaat dan in de Kon.
Schouwburg een feestzitting door
met vlaggenparade, feestrede door
senator Alf. Verbist en opvoering
van het transformatiespel «Lour
des Dat spel wordt geschreven
ci-oo-r L. Devriendt en Willem Put
man en wordt vertolkt door twee
toekende toneelkrachten Magda
VWelynck en Jan Lenaers.
Mgr De Smedt, bisschop van
Bru-gge zal op deze dag te Oost
ende niet kunnen aanwezig zijn,
gezien zijn reis naar Rome.
Mgr Quaegebeur zal de kerkvorst
vervangen en tijdens een kansel
rede uitspreken.
1' Categorie, de koren:
«Arti VocaliBrugge
Peter Benoit Kring Izegem
Pro Ecclesia Kortrijk
Sint-Jozefskoor Kortrijk
Richten leper
Veremanskoor Brugge.
8' Categorie, de koren:
Hemellawerken Roeselare
De Kring XX Blankenberge
St-Lutgardiskoor Brugge
St-Niklaaskoor leper.
S' Categorie, de koren:
Andlele Kortrijk
Zangertjes v. St Maarten leper
Guarunkoor Bissegem
St-Amandskoor Kortrijk
Société Chorale S. S. Pierre et
PaulWaasten.
Wij kunnen doorgaans de zeker
onpartijdige uitspraak van de
jury-leden onderschrijven, wier
taak niet van de gemakkelijkste
was. Toch hadden we bv. het on
getwijfeld verdienstelijke dames
koor Arti Vocaliliever met
alle eerbied voor deze flink zin
gende dames in de tweede ca
tegorie gezien. Andersom mocht
naar onze bescheiden mening
Andleie gerust in tweede cate
gorie gerangschikt. Maar dit zijn
meningsverschillen, die wellicht op
eerder gevoelige argumenten be
rusten.
Ons Inziens evenwel was het
Veremanskoor met Richten
de degelijkste, zowel uit standpunt
van inhoud als van expressie, en
eveneens inzake harmonie en
nuancering. Overigens dienen alle
koren zonder onderscheid geluk
gewenst om hun ongewone pres
taties.
Het mag gezegd worden dat
wellicht Westvlaanderen op het
gebied van goede koren in Vlaan
deren de kroon spant.
Verder heeft eens te meer deze
kunstprestatie bewezen in de over
heersend religieuze muziek, hoe
vroom Vlaanderen nog is.
En waar wij ons hadden ver
wacht aan een saai einde met
holle redevoeringen heeft echter
het sympathiek publiek, na een
bedankingswoord van dhr Storme,
een tweede maal gezorgd voor een
verrassing, door een dreunende
als overtuigende uitvoering van
de Vlaamse Leeuw die even
min op het officieel programma
was voorzien. Zou deze spontanië-
teit van het zingende Katholieke
Vlaanderen dhr Fosty en zijn
triestige epigonnen niet tot ernstig
nadenken moeten stemmen?...
In elk geval was dit festival op
elk gebied een succes en voor
Vlaanderen en voor leper een
hoopvolle mooie dag.
misf ©ver
Wesi-Europca
Legt verkeer lam en wordt
oorsaak van meerdere onge
vallen. - Drie doden en 20
gewonden in Italië
Een dichte mist hing Dinsdag jl.
over gans West-Europa en werd
een grote belemmering voor het
verkeer alsook voor de scheepvaart
en het luchtverkeer. Daarbij ook
nog oorzaak van talrijke ongeval
len. Engeland had er bijzonder on
der te lijden. Zuid-Engeland was
als in duisternis gehuld.
In Italië vielen veel verkeerson
gevallen voor tengevolge de dichte
mist, ln zoverre dat er 3 doden en
20 gewonden te betreuren waren.
In alle landen van West-Europa,
zo in België, Engeland, Frankrijk,
e.a. werd scheepvaart en luchtver
keer lamgelegd. Geen vliegtuigen
stegen op te Meisbroek, Orly, Lon
den, enz. Te Antwerpen werd de
uitvaart van de Albertville uit
gesteld.
In het station te Hasselt botsten
twee treinen op elkaar.. Hierbij
werd een persoon zwaar gewond en
drie andere licht.
Zwaar verkeerson
geluk ©p autosnel
weg Brugge-Gent
fe Beeraem
SCMÖBF
na lezing, ons blad in de handen
van een vriend of gebuur die
het nog niet heeft. U bewijst
er ons een dienst inee. Dank.
NOG 216 HAARDEN
VAN KONIJNENZIEKTE
IN WESTVLAANDEREN
Op einde October 1953 waren er
ten opzichte van de tamme konij
nen,216 haarden van kondjnenziek-
te ln 36 gemeenten van Westvlaan
deren.
De gemeenten Leke en Zande
waren het zwaarst getroffen. Onder
de wilde konijnen schijnt de ziekte
in de provincie geen verwoestingen
meer aan te richten.
Een dode, drie gewonden
o.w. een levensgevaarlijk
Dinsdagmorgen heeft zich ten ge
volge van de dichte mist die over
het land hing, een zwaar verkeers
ongeluk voorgedaan te Beernem.
Omstreeks 8.45 u. waren de melk-
voerders Wildemauwe Achiel, 35 j.,
wonende Scherpstraat, Beernem en
Van Poucke Jules, 50 jaar, schoon
broeder van eerstgenoemde, bezig
met het opladen van melk die ze
gingen afhalen bij de boeren en die
bestemd was voor de melkefij. De
wagen stond dicht bij de Miserie-
weg toen hij plotseling langs ach
ter werd aangereden door de
vrachtwagen bestuurd door de vis
handelaar Albert Van Helverdin-
ghe, 23 jaar, uit Nieuwpoort.
Van Helverdinghe werd hierbij op
ag gedood terwijl zijn
chel een schedelbreuk oi
slag gedood terwijl zijn broeder Mi-
ipliep.
demauwe en Van Poucke werden
Wil-
eveneens gewond. Het stoffelijk
overschot van de ongelukkige auto
bestuurder en de drie gewonden
werden naar de St-Andréaskliniek
te Beernem overgebracht. De toe
stand van Michel Van Helverdin
ghe is zorgwekkend.
Naar men vermoedt heeft Albert
Van Helverdinghe die uit de rich
ting van Gant kwam, de stilstaan
de vrachtwagen van de melkver-
voerders niet opgemerkt wegens de
dichte mist die over de baan hing.
Te Hazebrouck kwam aan het
licht dat jonge nietdeugen een
makkertje van 8 jaar oud aanzet
ten geld te stelen in zijn huis.
Met de gestolen 25.000 fr. maakte
de bendeleider dan goede sier,
kocht een karabijn maar hielp met
een z'n vaders herbergschulden be
talen. De rechter zal in deze zaak
een laatste woord spreken.
Te Pronnes-lez-Binche deed
zich esn mijninstorting voor met
als gevolg dat 5 mijnwerkers be
dolven werden. Een hunner kon
zich vrij maken en wist een kame
raad te redden; de drie anderen,
een Pool en twee Italianen, kwa
men om het leven.
(Vervolg van 1* blad)
Daar la maar één weg; wij heb
ben maar één kans om ons volk
nog te redden, nl.: wanneer wij
de kern van jonge gezonde gezin
nen, die dank zij onze schone
Jeugdbewegingen toch ook aan
groeit, door dik en door dun steu
nen en helpen uitbreiden.
We moeten onze jonge mensen
opvoeden voor het huwelijk en die
stevige princiepen meegeven die
aan de basis lagen van het gezins
leven van onze eigen ouders. Maar
we hoeven ook zulkdanige stoffe
lijke levensvoorwaarden te schep
pen dat die jonge vaders en moe
ders aan de bekoring van de mo
derne wereld die hen lokt om het
leven licht op te nemen het hoofd
kunnen bieden. We moeten hot
hen gemakkelijk maken om zo te
leven dat de anderen zien hoe het
normale gezin met schone trouwe
liefde nog mogelijk is en het geluk
waarborgt.
Het is de grootste weldaad die
we ons volk en ons land kunnen
bieden. We zullen ten slotte ver
hinderen dat mensen van het for
maat als Oswald Spruyt een nor
maal verschijnsel worden en onze
toekomst bepalen.
KWAPENNINCK.
ONDERSCHEIDINGEN
UITGEREIKT
AAN POSTBEDIENDEN
De traditie getrouw, werd Zondag
door de Onderlinge Steun der
Postagenten van het 4" Gewestte
Brugge een hulde gebracht aan de
gesneuvelde postagenten, alsook
aan de personeelsleden die sedert
vele jaren verbonden zijn aan de
diensten van de Posterijen.
Tijdens de plechtigheden welke
volgden, werden meerdere onder
scheidingen uitgereikt, o.m.:
Burgerlijk Kruis 2' klasse: Ongè-
naede E., gep. best., Ichtegem.
Burgerlijke Medaille 1° klasse:
Ruysevelts A„ 4° gew. dir.; Erard
K.. opst., leper; Dedulle F., best.,
Diksmuide; Van Keirsbilck, Tielt;
Inghelram C., Koksijde; Bauwe-
linckx V-. Wevelgem; Demol A.,
Langemark; Moreel J., Ingelmun-
ster; Van Walleghem L„ Kortrijk I;
Landuyt M., Izegem; Vermote A.,
leper; Masschelin J., Menen; Van-
assche B., Kortrijk X; Espeel O.,
best., Moorslede; Vanoverberghe L.,
Avelgem; Reynaert J., Gistel; Le-
roy M., Moorslede; Mistiaen A., De
Panne; Moerman M., De Panne;
Van Isacker M„ Diksmuide; Alle-
meersch H., Ardoole; Lecluyse G.,
Kortrijk I.
Burgerlijke Medaille 3* klasse:
Mevr. Crevits J. - Doorn A., Diks
muide.
Aan alle vereremerkten onze
hartelijkste gelukwensen.
VLAAMSE PATER CAPUCIJN
VERMOORD IN PAKISTAN
E. P. Franclscus- Jozef (Hendrik
Van Buteele) uit Ronse, een Capu-
cijn-er-missionaris die in 1938 naar
de missie van Lahore vertrok (hui
dig Pakistan) en sinds de aanvang
van 1951 aldaar aan het hoofd stond
van de katholieke landbouwkolonie
van Maryabad, is in de avond van
2 November jl. verraderlijk met 'n
dolksteek in het hart vermoord, ter
wijl hij ln de kerk in geibed was
verdiept, overvallen door een 23-
jorige christen uit het dorp die hij
enkele dagen ervoor, wegens diens
slecht gedrag uit de kakxnde had
moeten verwijderen.
Mlsslenleuws
Priestermissiedag op 3 Dec.
Over geheel de wereld zal op
Donderdag 3 December ai-, ter ge
legenheid van het feest van Sint
Franclscus Xaverius, de Priester
missiedag worden gehouden.
In een rondschrijven tot de
Driesters en kloosterlingen van ons
and, hebben de Pauselijke Missie
werken verzocht, naar jaarlijke ge
woonte, deze dag bijzonder te be
leven in een ware nussiegeest.
Kerstnummer
Aansluitend bij de provinciale
culturele werking heeft het tijd
schrift West-Vlaanderen zopas
het laatste nummer uitgegeven
van de tweede Jaargang, een num
mer dat gewijd is aan de toege
paste kunsten.
De derde jaargang vangt aan
met een zeer verzorgd Kerstnum
mer, dat reeds op 15 December
zal verschijnen, en dat o.m. vol
gende bijdragen zal bevatten:
Naast een Inleidend artikel
Licht ln de Duisternisvan de
hand van Kan. J. Dochy, bevat
dit nummer een onuitgegeven no
velle van Staf Weyts, geïllustreerd
door Albert Setola. Dr Walther
Vanbeselaere, hoofdconservator v.
het Museum voor Schone Kunsten
te Antwerpen, en één van onze
beste Bruegelkenners, brengt ver
volgens een diepgaande studie
over het Kerstthema bij Jeroen
Bosch en Pieter Bruegel de Oude.
Gerrit van der Wiele schreef een
artikel over Toneel rond het
Kerstgebeuren, terwijl H. S. Van-
deviele handelt over enkele merk
waardige Westvlaamse Kerstkrib
ben. Een nieuw en niet minder
merkwaardig artikel ls de bijdra
ge van Prof. Max van Damme
over Hedendaagse Westvlaamse
Nieuwjaarsgrafiekwaarin het
werk behandelt wordt van Arno
Brys, Jan de Lee, Jef Boudens,
Luc de Jaegher, Albert Setola en
anderen.
Dit Kerstnummer wordt boven
dien uitstekend geïllustreerd met
nieuwe foto's en met tekeningen
en vignetten van bekende grafi
sche kunstenaars.
Van nu af reeds kan het, als
los nummer besteld worden aan
de prijs van 40 fr. Een jaarabon
nement 1954 (zes nummers) kost
slechts 150 fr. Administratieadres:
Polenpiein 5, Roeselare. Betalin
gen op giro: 9576, van Bank van
Roeselare (met vermelding: abon
nement op «West-Vlaanderen»),
NIEUWE VERKIEZINGEN
TE KOEKELARE
OP 13 DECEMBER
HERVORMINGEN BIJ DE
PRIESTERS-ARBEIDERS
In een aan de pers afgelegde ver
klaring hebben de Kardinalen van
Rijsel, Lyon en Parijs, gewezen op
de hervormingen welke zullen wor
den doorgevoerd Inzake de arbei
ders-priesters, o. m. de volgende:
De arbeiders-priesters moeten
speciaal gekozen worden door hun
Bisschoppen en een aan hun staat
aangepaste opleiding krijgen. En
kel gedurende een beperkte tijd
mogen zij handenarbeid verrichten.
Zij mogen geen enkele tijdelijke
verbintenis aangaan, waardoor zij
een syndicale of andere verantwoor
delijkheid zouden op zich nemen
aangezien zulks aan de leken moet
worden overgelaten. Tenslotte mo
gen ze niet afgezonderd leven, maar
moeten zij deel uitmaken van een
priestergemeenschap of van een pa
rochie.
ELFVOUDIGE BOTSING TE
ST KWINTENS-LENNIK
Twee Roesclaarnaars
erbij betrokken.
Ten gevolge van de dichte mist
heeft zich Dinsdagmorgen op de
grote baan van Brussel naar Ninove
een zwaar verkeersongeval voorge
daan. Niet minder dan elf wagens
waren bij dit ongeval betrokken.
Aldaar kwam het tot een aanrijding
tussen de bestelwagen, bestuurd
door Omer De Coninck, woonachtig
te Aspelare, en de personenwagen,
bestuurd door André Callewaert,
wonende te Roeselare. De beide
voertuigen werden hierbij zwaar
beschadigd en de bestuurders lie
pen verwondingen op.
Nog negen andere wagens die
langs die plaats kwamen aangehold,
botsten op de geraakte wagens, o.m.
ook nog de auto van Leurauin Va
leer uit Roeselare en deze bestuurd
door Albert Beuls uit Moeskroen.
Hierdoor werden nog drie personen
gewond. Na verzorging konden alle
verwonden huiswaarts keren.
DE OPPOSITIE
HEEFT NIET TE KLAGEN
Het nieuwe zittingsjaar 1953-54
werd verleden Dinsdag in de Ka
mer en de Senaat geopend met de
herkiezing van de Hr Van Cau-
welaert en van de Hr Struye als
Voorzitters, mitsgaders van de
uittredende bureau's van belde
hoge vergaderingen. De oppositie
had zelfs niet eens de moeite ge
daan om eigen candidaten voor
te dragen, zodat alles van een
leien dakje liep. Alleen hadden de
socialisten nog met de lippen
uiting willen geven aan hun prin
cipieel verzet tegen de omstan
digheid dat de meerderheid het
voorzitterschap van de twee hoge
vergaderingen waarneemt.
Aisof de socialisten zelf anders
zouden handelen moesten ze daar
toe de gelegenheid hebben. De op
positie heeft trouwens niet te kla
gen, want ze ls nog ruim genoeg
vertegenwoordigd in de bureau's
van Kamer en Senaat Het lijdt
alleszins geen twijfel dat de
B.S.P. zonder de minste aarzeling
al deze posten alleen met haar
mannetjes zou bezetten, moest ze
de meerderheid hebben waarover
de C.V.P. thans beschikt.
TRICOLORE-COMEDIE
GAAT VOORT
Het nieuwe zittingsjaar werd
reeds gekenmerkt door de gebrui
kelijke incidenten. Voor de tralies
van het parlementsgebouw had
den Donderdag, bij de aanvang
van de bespreking over de Euro
pese Defensiegemeenschap, een
aantal vaandeldragers post gevat
om protest aan te tekenen uit
naam van verschillende vereni
gingen van gewezen politieke ge
vangenen.
En daar was namelijk reden toe.
Het protest gold deze keer de
omstandigheid dat Duitsland deel
neemt aan de Europese Defensie
gemeenschap.
Ja, ja. De politieke gevangenen
hebben er zich eindelijk reken
schap van gegeven welke adder
deze E.D.G. aan haar borst voedt
en nog voeden zal. En dat is ze
ker een manifestatie waard. Een
mens zou al voor minder uit zijn
hui3 komen.
De politiemannen van Jef van
de Meulebroeck hadden echter
lont geroken en verzochten de
onverschrokken vaandeldragers de
neutrale zone te verlaten, wat
prompt gebeurde.
Het was vanzelfsprekend een
communistisch volksvertegenwoor
diger die, bij motie van orde, de
Kamervoorzitter dadelijk verwij
ten maakte over deze evacuatie
van de neutrale zone. Maar de Hr
Van Ca'uwelaert waste, als Pila-
tus, zijn handen in onschuld en
wimpelde de gemaakte bezwaren
en de gebelgde vaderlandsliefde
van de communistische vertegen
woordiger af met een verzending
naar de burgemeester van Brus
sel die zijn politie immers ge
bruikt zoals hij wil, zonder dat
de Kamervoorzitter hiermede iets
heeft te zien.
Zoals men weet moet Koekelare
voor de derde maal een gemeente
raad verkiezen. Deze derde rende zal
doorgaan op 13 December e. k. Naar
we vernemen is de verkiezingsstrijd
intussen al ingezet met bierronden
en huisbezoeken.
Jozef Verstuyft, die zijn vrouw
vermoordde in de Lange Van
Bloerstraat te Antwerpen, om daar
na naar Duitsland te vluchten,
werd aldaar aangehouden en door
de Duitse overheid aan het Belgi
sche gerecht uitgeleverd.
In het Foch-fort, te Mittel-
hausbergen nabij Straatsburg, waar
munitie opgeslagen lag, begon het
met een ontploffing, gevolgd door
brand, maar weldra werd het een
opeenvolging van losbrandingen.
Uit het fort stegen meerdere vlam-
menbundels op. Het was onmoge
lijk de poorten van het fort te be
naderen. Het fort stortte ten slotte
in. Van de zes militairen die zich
in de vesting bevonden, bleef tot
nogtoe geen spoor te vinden; de
ongelukkigen zijn vermoedelijk ge
dood.
Te Kansas-City, U.S.A., werd
de doodstraf geëist tegen de twee
ontvoerders - moordenaars van de
kleine Greenlease.
ZWARE BRAND IN DE
CEVAERTFABRIEKEN
TE MORTSEL
Te Mortsel heeft een hevige brand
grote schade veroorzaakt in t cen
traal binnenbl-ok van de Gevaert-
fabrieken.. Het geteisterde gebouw
teld© drie verdiepingen en was in
beton gebouwd, ln het geteisterde
gebouw bevond zich o. m. de giet-
zaal der kleurenfllmen. Het verlies,
dat vele milioenen beloopt maar ge
dekt is door verzekering, zou lopen
over vele moderne machines, grote
hoeveelheden fotografisch papier,
materiaal, kantoormeubelen, enz...
Er is gelukkdglijk niemand ge
dood noch gewond tengevolge van
de brand. Ruim 10 uur moest de
brandweer het vuur bestrijden voor
aleer het meester te kunnen wor
den.
In deze goede winteravonden zitten
weer ergens mensen dit boek, het mees
terwerk van Hendrik Conscience, te le
zen. Een heel stuk Vlaamse geschiedenis
is er mede verbonden. Even vertellen dan!
1838. In de Koning van Spanjete
Antwerpen zit de 26-jarige Hendrik Con
science zijn Leeuw van Vlaanderen te
schrijven. Zijn derde boek. Een jaar ge
leden ver soil een zijn eerste. Terwille van
dit eerste werk werd hij door zijn Franse
vader, Pierre Conscience een man die
tevens tegen de avonturen van de kun
stenaar in de dop hardnekkig gekant
was aan de deur gezet. Hendrik heeft
echter trouwe vrienden. Daar is Jan De Torhout, Roeselare en Kortrijk, waar hij
Laet, de dichter en dromer, daar is Hen- later arrondissementscommissaris zal
drik Leys met zijn kunstkring, Prudent zijn. Te Wijnendale slingert nu nog een
van Duyse, Theodoor van Rijswijck. Al Ccnsciencelaan door het vrome land, naar
mannen die het ontvankelijk hart van 't oude slot toe. O&k Torhout heeft een
Conscience in lichterlaaie hebben gezet Conscienoeplaats. (De schrijver was er
voor het roemrijk verleden des volks, ook later veel op bezoek bij zijn dochter
voor het recht van 't eigen diet, voor de Maria, die gehuwd was met de dichter
ronkende praal van t schone woord en de Antheunis, vrederechter aldaar)
tranenvloed der amoureuze en heldhaftige De geschreven bronnen voor zijn studie
gevoelens van het overweldigende roman- zijn vooral de Excellente Cronike van
tisme der 19' eeuw. Vlaenderen een vijftiende eeuwse com-
Over het ontstaan van De Leeuw van pilatie van Vorsterman, en de Spiegel
Vlaanderenvertelt Conscience zelf in Historiaelvan een tijdgenoot van 1302,
Geschiedenis mijner Jeugddat het Lodewijk van Velthem, de flaminganti-
en geweend en gejuicht, en de vuisten ge
bald...
De Brugse romancier Maurits Sabbe
zegt: «Zo de Vlamingen thans weer het
bewustzijn van hun eigenaardigheid te
rugvinden en vol hoop en vertrouwen
weer aan het opbouwen van een eigen
cultuur zijn begonnen, dan is dit voor
een aanzienlijk deel het werk van Con-
science. Hij is in het epos van het Vlaams
verleden de vonken gaan halen, waar
mede hij in de harten der hedendaagse
Vlamingen het verlangen naar een scho-
Sporen. Conscience bezoekt Wijnendale, Er is geen houden aan... Tien maanden len zijn aanwezig: de natuur is daar om n«r toekomst deed oplaaien.
later is het boek af.
het gebeuren teder te omlijsten of con- Meer dan de opgeschroefde en verwar-
Zijn vrienden hebben de groei van het trasterend reliëf te schenken, de gewone de voorrede van De Leeuw van Vlaan-
boek op de voet gevolgd. Zij zijn één
geestdrift en werven 480 intekenaars aan,
ongeveer dubbel zoveel als voor Het
Intrigerende personnages van het roman- deren (die Conscience bij een volgende
tisch verhaal: de pelgrim, de verrader, de druk liet wegvallen) heeft het verhaal,
spion, de geheime zwarte edelman, de met zijn epischs breedte, zijn felgebor-
WonderjaarHet bock gaat van hand blozende maagd en de amoureuze ridder, stelde taferelen, zijn hartroerende ont-
tot hand, van huis tot huis. van geslacht Anders gezegd: al het goede en kwade om boezemingen het goede hart van het volk
tot geslacht. En het is tot op heden het de volksmens te boeien. Over Conscience's overtuigd. Van het volk dat bijna uitslui-
nreest populaire bock uit de Vlaamse let- taal werd reeds alles gezegd: die taal doet tend met het hart redeneert.
terkunde gebleven. De uitgaven zijn niet drakerig en poesjenellig aan
1- J1 1 -TT-l 1 1.IJ -11 TPv. 4 A/lU -in n rv n.nvi VU i 1- rv lv nl
Akkoord
Het volk werd door dit boek gewonnen
te tellen. Het boek werd vertaald in alle En toch is ze een mirakel. Want deze om leiders te steunen, die de strijd
Europese talen van betekenis, zelfs in het jonge man heeft in een paar jaar' tijd
De Keyser in 1836 een geweldige indruk plaatsen al te dichterlijk en bijgelovig
bij hem naliet. Het bood hem de stof aan doet. De beste bren voor gans het con-
voor een groot boek. Hij moest zich her- filet, met name de Annales Ganden-
pakken want zijn tweede Phantazij sesvan een onbekende Gentse minder
was een mislukking geweest. Hier vond broeder, door de Fransen zelf genoemd
hij wat hij zocht, zoals hijzelf getuigt: la reine des chroniques du temps heeft
een rijke stof tot het schilderen der Conscience niet gelezen.
Esperanto, en op onze dagen nog ver
schijnt De Leeuw van Vlaanderen ln
een gelouterde versie. De jeugd leest nog
eigenmachtig deze taal moeten veroveren
en opbouwen. Korte-m, De Leeuw van
aVlaanderen» is 100% romantiek. Smaal
schilderij de Slag bij Kortrijkvan N. sohe pastoor uit Brabant, die op enkele steeds dit werk. Uit een recent"enkwest in niet. het romantisme heeft nog niet uit-
1J'~" de hog,ere kiassen van ^e Rijksmiddelbare gediend, want de jeugd zal altijd roman-
School te Bruggeblijkt dat ongeveer 3 op tisch blijven. Met dit boek werd het
4 leerlingen dit boek gelezen hebben. En romantisme in onze letterkunde definitief
dat de vervoering voor het Vlaams verle- gevestigd, want Conscience's exempel
den nog even doortastend werkt als op heeft vele schrijvers bekoord. Tevens redevoeringen uit te galmen, wil opnieuw
«De Witte» van Ernest Claes, mocht ik f. meesterwerk een geest- ^et vuur in voor de integriteit van België,
onlangs ervaren bij het lezen van de op- driftige aandacht op voor t groot verle- Ma,ar Hit land wil hii eroot en eezond
prachtige taferelen, tot het opvoeren van Doch in Conscience steekt geen hlsto- stellen over De Leeuw van Vlaanderenden en in 't bijzonder voor de helden- - --
aanbonden tegen de volledige verfransing
van list Vlaamse Volk in de nieuwe staat
België. Om België van Hollandse ver
drukking te bevrijden was de jonge Con
science van 1830 vrijwilliger geworden.
En als, kort na 't verschijnen van De
Leeuw van VlaanderenHolland dreigt
een deel van het Belgisch grondgebied af
te scheuren, staat Conscience blakende
grote volksmenigten, tot het beschrijven ricus, alleen een romanticus''. Hij heeft jn een prijskamp door het Davidsfonds verering, die tot op heden de Vlaamse
van gevechten en veldslagen en tot het spoedig het geheel ln zich opgeinonen, tot
verheerlijken van de heldenmoed des een eigen tafereel herschapen. Hij begint
uitgeschreven.
Ook, en vooral door «De Leeuw van
jeugd richt en bezielt.
Doch de betekenis en de ver-dienste van
zien, een staat die de dualiteit van zijn
cultuur erkent, die de Vlaamse taal en
kunst alle recht laat wedervaren..
voorgeslachte. Liefde tot vaderland en dadelijk te schrijven. De barensweeën "zijn "ziïn v<ÏÏk Hij wilde wat wij heden nog willen: de
vrijheid zouden de toverroeden zijn waar- kort. Ietwat aarzelend vat hij het eerste X1iünderen* leer<3e GonSclenc€ zlJn volk boek Kggen op een .andertptei. Door Vlaming
mede Ik mijn gewrocht op elke bladzijde hoofdstuk aan: In den Jare 1300 stond
zou bezielen, en lk twijfelde niet of dit- bij Kortrijk... Nee, zo niet! Dan maar
lezen.
Het ware krenkend voor mijn toehoor
ders hun dit werk te resumeren: ze heb
ben het allen gelezen.
Van literair standpunt uit behoort het
0 een waardige en rechtvaardige
dit boek immers heeft Conscience het piaats verzekeren in het Belgisch vader-
maal zou het Vlaamse volk dit boek, te met de zon begonnen! Evenmin goed. Hij
zijner eer geschreven, met blijdschap en herpakte zijn eerste zin: In den jane
hoogschatting ontvangen. Verder leest hij 1300... of liever: «De pelgrim die ln den
Van Duyse's dichtstuk over Gwlj van jare 1300 door de dalen van Kortrijk helemaal tot het Romantisme. Hugo, La-
Dampiere en ln de Histoire de Belgique wandelde... Nog niet. Zo: In den jare der- martlne en Scott hebben hun woord mee-
van J. Delin, bij wie hij ln 1830 onderwij- tien honderd renden een tiental ridde-
aer was, leest hij hooggestemde bladzijden ren...
over de Vlaamse heldenmoed in 1302. Tot hij plots in zijn beelden en ideeën,
In de ban van deze impuls reist hij met in de stemmen die hem beroezen, de kla-
gesproken ln de literaire vorming van
Conscience. De koele en voorname Hol
landers uit deze tijd niet. Zijn verven zijn ,,'Sf
warm en stralend. Zijn boek heeft niets VCUK er een aezn-
Vlaams bewustzijn wakker geschud. Hij
leerde zijn volk weer Vlaams te zijn. Voor
De Leeuw van Vlaanderenwas de
Vlaamse Beweging alleen nog een bewe
ging van enkele vooraanstaanden. Door
De Leeuw van Vlaanderenwordt de
Vlaamse beweging een volksbeweging.
De Leeuw van Vlaanderenwerd de
Vlaamse Bijbel, het volksepos, zoals elk
vriend De Laet naar het oude Westvlaan- re weg vindt. En begint velen onder u van de objectieve moderne roman. Het
deren. HIJ bezoekt Brugge. Brugse archi- kennen het van bulten «De rode mor- verhaal gelijkt vaak op een pamflet: we
varissen waren, en zijn de romamschrij- genzon blonk twijfelachtig ln het Oosten heren aldoor de schrijver zelf aan het science
vers steeds ter wille. Deleplerre levert de en was nog met een kleed van nachtwol- woord, die zijn goede zaak verdedigt of woord...
jonge auteur een schat bijzonderheden ken omgeven... Natuurlyriek als idyllisch de vijanden van zijn volk doodverft. Al De Westvlaamse dichter Van Oye oor-
over de v-jd en het drama der Gulden begin. Ridders komen, de strijd ontbrandt, de elementen van de romantische verha- deelt: «Wie heeft niet getrild en gegloeid
huls.
Het slotwoord van De Leeuw van
Vlaanderen bevat heel zijn programma,
heel zijn methode. Deze imperatief ls
heden zo actueel als gisteren.
Gij Vlaming, die dit boek gelezen
hebt, overweeg bij de roemrijke daden,
welke het bevat, wat Vlaanderen eertijds
was, wat het nu is, en nog meer wat het
Pol De Mont getuigde in het jubeljaar gorden zal, indien gij de heilige voorbeel-
1902 dan ook voor deze daad van Con- ^en uwei vaderen vergeet.
In den beginne was het
F. R. BOSCHVOGEL.
Met dat alles is weer een» een
duidelijke demonstratie gegeven
van de tricolore-comedie en van
het feit dat de rode troebelwater,
vissers daarachter zitten om roet
te gooien ln het eten van de
E.D.G., de Westerse oorlogama.
chine tegen de tortelduifjes van
de communistische wereldvrede.
NIET ALLES KOEK EN El
Met dis Defensiegemeenschap
ls trouwens ook niet alles koek
en el. wat niemand zal verwonde
ren. Alleen zal menigeen in on»
land nog een koppel rare ogen
opentrekken wanneer hij nader
hand ziet welke rare gevolgen aan
dit verstrekkend verdedigingsor.
gaan verbonden zijn.
Er ls voorzeker geen enkele pan.
lementair ln ons land die er niet
licht gemoed overheen stapt dat
ons land een deel van zijn sou-
vereinitelt moet opgeven om tot
de E.D.G. toe t# treden. Als ver
troosting werkt voorzeker de over
tuiging dat de andere West-Euro-
pese landen ln hetzelfde geval
verkeren. Vanzelfsprekend is ech
ter ook de bedenking gerezen dat
dit prijsgeven van de eigen sou-
vereinlteit minder erg is voor gro
te landen dan wel voor klein»
landen zoals België en Nederland.
Men begrijpt dan ook dat sommi
gen tegen de E.D.G. gewetensbe
zwaren aanvoeren welke zij on-
overkomelijk achten en hun goed
keuring blijven weigeren, hóewei
hun houding de eindstemming niet
kan beïnyloeden.
HUN HORLOGE
LOOPT ACHTER
De in het vooruitzicht gesteldi
aaneensluiting van de West-Euro-
pese legers brengt onder meer
mede dat Belgische soldaten voor-
taan deel zullen uitmaken van
Duitse divisies, en omgekeerd dat
Duitse soldaten in ons land zul
len kunnen legeren en er oefe
ningen houden.
Dit is nu eenmaal de tol dis
men moet betalen voor een mili
tair samengaan en een omstan
digheid die niet kon worden om
zeild.
Maar nu ls het Intussen gebl».
ken dat slechts een klein aantal
van onze landgenoten zich esn
duidelijk beeld hebben gevormd
van dergelijke aan de E.D.G. ver
bonden gevolgen. Zij hebben da
besprekingen over de Westerss
aaneensluiting over hunne hoof
den laten heengaan, alsof deze al-
leen de Marsbewoners interesseer
den, en staan nu met een bedon
derd gezicht wanneer men hun
een dezer gevolgen in concrete
en tastbare vorm voor ogen houdt.
Daarom doet ze vrij potsierlijk
aan deze manifestatie van opge-
commandeerde vaderlanders tegen
de deelneming van Duitsland aan
de E.D.G., bijna zo potsierlijk als
de pelgrimagie van de Fostielen
naar Diksmuide.
Het is nu wat Iaat om te gaan
betogen tegen de E.D.G. waarover
men al uittentreuren moegepraat
en uitverteld is. De schrandere
vaderlanders hadden al eerder
kunnen weten dat Duitsland «a-
mengaat met de Westersen, onder
de sedert jaar en dag door Spaak
verleende benedictie. Men vraagt
zich alleen af of die oude getrou
wen nu geen vaderlandse appel
flauwte gaan krijgen wanneer zij
vernemen dat hun kindskinderen
eerstdaags in het Duits kunnen
gecommandeerd worden of samen
met de sales boches oefeningen
houden op onze bloedeigen vader
landse bodem.
Het is erg als uw horloge achter
loopt. En wij leven zo vlug dat
een achterstand van enige jaren
al een catastrofe wordt.
Maar ja, het was voor de Fos
tielen nog erger. Hunne regula
teur liep wel meer dan 30 jaar
achter, want ze hebben eerst in
1953 hulde gebracht aan de Vlaam
se IJzerhelden. Het is werkelijk
dringend nodig dat al onze mis-
t.entialisten en andere vaderlandss
Jachthoornblazers eens en voor
goed hun armbandhorloges en hun
Westminters en hun parketklok-
ken afstellen op het Juiste uur.
ICK SEGH ADIEU...»
Het begin van het nieuwe par
lementaire jaar werd ook geken
merkt door het verlangen, uitge
sproken door verschillende sena
toren, om vaarwel te zeggen aan
het politieke leven.
Het besluit van de Hr Duvieu-
sart om zich niet opnieuw kandi
daat te stellen bij de eerstvolgen
de verkiezingen, schijnt onherroe
pelijk vast te staan. Ook graaf de
Ia Barre d'Ergnelinnes en brug-
la Barre d'Erguelinnes en burg-
zich terugtrekken uit het politieke
leven.
Naar verluidt zou ln het Vlaam
se land senator Baur er aan den
ken eveneens vaarwel te zeggen
aan het politieke leven.
PAS.
ONZE DOOD
In deze maand van dodenverering,
in dit jaargetijde van 'n schijnïaar
stervende natuur en van veel darter»
dagen (het zonnelicht dat verdwijnt
achter een grauwe hemel), mogen w»
ook wel eens aan onze eigen dood
denken. t
De dood spaart noch rijk, nocï
arm, noch geleerde, noch ongeleerde:
niemand ontsnapt!... Sint Paulus
zegt het met kracht: Het staat vast
dat de mens sterven zal...».
Sterven moeten wij allen!... Wan
neer?... Waar?... Een natuurlijke o'
geweldige dood... Een .angzame. een
plotselinge dood?... Uur en omstan
digheden zijn onbekpnd.
WIJ dragen ln ons de doodskleur-
Elke dag komen wij een stap dichter
bij de dood... Elke dag sterven awal
100.000 mensen. Daar kan lik oof
bij zijn vandaag...
BIJ de dood scheidt de ziel van he]
lichaam. Het lichaam sterft af... het
wordt een lijk. omdat, het de ziel nW
meer dienen kan. De ziel. daaren
tegen, blijft, leeft voort, omdat zi!
het lichaam kan missen om te be
staan. ZIJ treedt de eeuwigheid tin
nen met goede en kwade werken:
zij verschijnt onmiddellijk vddr d»
eeuwige Rechter... om rekenschap
gevent... -
Al'le menselijke grootheid... «IjJ
aardse geneugten ontvallen dan d»
mens: de lijkwade vervangt de ko
ningsmantel: enige roeten gionrts W
bruikleen vervangen het uftgestifiW
rijksgebied
Even arm als hij ter wereld kW*®-
daalt de mens ter aarde.
Het zielloos lichaam, dat de tem
pel van de H. Geest, geweest is (d*
beenderen der Heiligen zijn t"1'
kwieën, zoals hun klederen vn 5C'
dere voorwerpn), wordt aan de Sf]
wijde aarde toevertrouwd... onder
zegen der H, Kerk. die bij de do®
bidt: «Gedenk, o mens, dat gij f,a
zljt en tot stof zu t wederkeren. -';
Het lichaam wordt de mens ontrek
en wordt, het aas der wormen. He»
lichaam vergaat tot stof!
Dat is het lot, dat leder v«(i
wacht. Ons broze lichaam mag W°»'
onze hoofdbekommernis ln dit i'™]
zijn. De ziel, die eeuwig is, dus gw -
dood (geen einde) kent, moeten
vóór afies verzorgen en lelden- »aa
ens eeuwig einddoel. M
Denken wij aan onze dood.
vrees-, maar met betrouwen op
barmhartigheid, die ook op uij
van onze dfjQtf hUlD ea *rspht.™t
Schcnkftp,
ik ft
