VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Eerste Jaar.
Zaterdag 6n Februari 1886.
Nummer 6.
AAN ONZE LEZERS.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 4 fr. per jaar voor de stad. 4 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 2 fr. 50. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers vo m artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
ber ichten van verkoopihgen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnalitei ten bevattende worden niet opgenomen.
Wij nemen de vrijheid de personen,
die tot nu ons blad ontvingen en geen
goesting hebben er zich op te abon-
neeren, te verzoeken dit nummer
terug te zenden aan den drukker
uitgever. Wie het niet doet zal als
abonnent ingeschreven worden.
Daar reeds zes nummers versche
nen zijn kan ons dunkens, iedereen
zich een gedacht geven van de ge
halte en het streven van ons blad.
Wat wij tot nu toe deden, zullen
wij altijd volhouden en immer, zoo
veel het in onze macht is, op de bres
springen voor het goede i'echt van
eiken burger.
Ieders ware belangen zullen wij
steeds verdedigen en daarom, hopen
wij dat elkeen onze pogingen naar
waarde schatten rugsteunen zal.
De Redactie.
Antwoord voor de vuist.
Wij lezen in het Nieuwsblad, van zater
dag 30 Januari 1886:
Het Weekblad stelt ons eene reeks vra-
gen, over de Katholieke Wacht.
Wij gelooven dat we nu eindelijk onzen
man zullen gevonden hebben. Te beter.
Wij zullen op de vragen van het Weekblad
antwoorden, als het Weekblad eerst wil
antwoorden op de vragen die wij reeds
drij of viermaal aan de Toekomst stelden,
en die wij hieronder herhalen:
1° Hoeveel leerlingen van de stads ge-
meenteschole, hebben er zich aangeboden
in den prijskamp van Oogst 1885, tusschen
de lagere scholen?
Hoevele van die leerlingen hebben in
gemelden prijskamp een bekwaamheidsdi-
ploma bekomen?
We draaien in eenen valschen kring, un
cercle vicieux. We hebben eerst onze vra
gen gesteld, 't Is kleingeestig van den kant
van 't Nieuwsblad niet te willen antwoor
den vooraleer wij gesproken hebben; kleine
jongens doen ook zulke kindertrekken: zeg
gij eerst 't uwe en ik zal dan 't mijne zeg
gen.
Wat we echter hierin zien is dithet
Nieuwsbladje peisde dat we niet gingen ant
woorden, en meende alzoo vrij te schieten en
geene uitleggingen te geven over de knoeie
rijen van sommigen in de Katholieke Wacht.
Niet dat we verwonderd zijn, dat het god
vruchtig professorsblad er niet een woordje
over gerept heeft; geenzins. Maar we zien
hier de neiging om er aan te ontsnappen, om
niets te zeggen. En het Nieuwsblad noch
Journal zullen, noch durven er iets over
reppen. Waarom? Wij dagen ze beide uit,
over hetgene er laatst in de Katholieke
Wacht voorgevallen is, zonder bedrog en
LEUGEN, MET WAARHEID EN RECHTZINNIGHEID,
te spreken. Maar onze uitdagipg zal, evenals
onze vragen, onbeantwoord blijven, want
sommige mannen uit de katholieke partij
zouden in zulk een afschuwelijk en schandig
daglicht gesteld worden, dat het veel beter
is daaraan niet meer te roeren, en algauw
den domper over geheel het boeltje te plaat
sen.
Wij verstaan niet waarom het professors-
blad zich naar ons keert, wanneer het van
onze zuster, de Toekomstgeen antwoord
krijgt. Wanneer twee lokale bladen over
eene lokale kwestie overhoop liggen, weten
wij niet waarom wij zouden moeten tusschen
komen, omdat een der strijders, al kwijlende,
ons toeroept: Zeg gij het in hare plaats!
Maar ziehier wat de Toekomst, van Zondag
laatst, over die zaak schrijft: Wat de prijs-
kampen betreft, geef ons eens een i ge ge-
ringe inlichtingjes, nopens de samenstel-
- ling, de onpartijdigheid en de regelmati-
ge werkzaamheden van den Jury? Kondig
daarbij eens de gestelde vragen af en dan
zullen wij u ook een antwoord geven, na
van onzen kant ook wat inlichtingen inge-
- wonnen te hebben. Hoort ge 't, vriend-
schap?
't Is hier weèral 'ne valsche kring. De
Toekomst zal niet spreken, vooraleer het
Nieuwsbladje op hare vragen antwoordt.
Wanneer de Toekomst aldus spreekt, wendt
zij zich tot 'nen fits a papa. En die gast
moet het goed weten; maar hij zal het niet
loslaten, want dan zou iedereen luidop
schreeuwen, dat hij in vader's papieren en
zakken foefelt. Maar wat mogen die woorden
der Toekomst beteekenen: Onpartijdig
heid en regelmatige werkzaamheden van
den Jury Zou er daar ook al knoeierij
onder zijn? Let wel op, dat we vragend en
niet bevestigend schrijven. Nogtans overal
was de meerderheid der leden van den Jurij
katholiek.
De hoofdopziener zat in persoon de werk
zaamheden voor en de kantonale inspecteurs
hebben van de werkzaamheden geen kennis
gehad. Zij kenden zelfs de uitslagen der
beraadslagingen niet!
Zoo was het hier en elders. Is het dan te
verwonderen, dat wij zoolang hebben moeten
wachten, vooraleer iets met zekerheid te
kunnen voorhouden. Het katholiek Nieuws
blad deelde eene reeks uitslagen der wed
strijden mede, reeds op 17 of 24 October
1885, toen iedereen van de offlciëele liberale
ambtenaars, zoowel Inspecteurs als Onder
wijzers, NOG IN DE VOLLEDIGSTE ONWETEND
HEID over die kwestie waren. Meer nog;
in Nr 10 der Volksschool ^ktober 1885), op
fcet einde der maand Oktober 11. verschenen,
en dat ons door eenen vriend medegedeeld
werd, lezen wij op de binnenzijde van den
omslag: De offlciëele onderwijzers vragen
van alle kanten (Hoofdopzicht Kortrijk)
hoe het komt dat de aangenomen onder-
wijzers schriftelijk mededeeling ontvingen
- van den uitslag des prijskamps, en dat de
offlciëele, zelfs de kantonale Inspecteurs,
er geene kennis van kregen! De klachten
waren dus algemeen voor gansch het hoofd
opzicht van Kortrijk. En wanneer het
Nieuwsblad dit zoo vroeg mededeelde,mogen
wij wel zeggen dat zijne informatiën voort
kwamen uit eene administratieve onbeschei
denheid of indiscretie. En dit verwondert ons
ook niet, wanneer men de reeks opstellers
van het blad in oogenschouw neemt-
Nemen wij aan dat de gemeenteschool, dit
jaar, geene onderscheiding bekomen heeft,
(er waren er maar drie, volgens men zegt,
in geheel het ressort) maar 1° hoeveel leer
lingen van de school der Broêrtjes (die zoo
op 't onverwachts vertrokken zijn) en van
onze andere katholieke scholen, hebben er
zich in den prijskamp van Augusti 1885
aangeboden? En 2° hoeveel van die leerlingen
hebben in gemelden prijskamp een bekwaam
heids diploma (niet te verwarren met buizen)
bekomen?
Wij zijn geen offlciëele ambtenaar, die
door onze positie in staat gesteld zijn, met
cijfers voor den dag te komen, getrokken
uit statistieken, uit staten of memoriaals;
maar toch hebben wij in de dagbladen gele
zen, dat bijna de totaliteit der onderscheidin
gen, in den prijskamp van 1885 toegekend,
door leerlingen der offlciëele scholen behaald
wierd, en dat de drie vierden der meesters
met God uit de katholieke universiteiten.,
'k wil zeggen aangeboden of vrije scholen,
hunne leerlingen niet aangenomen hebben.
Dat was zeker omdat ze te sterk waren?
A.
Bloedzuigers en brooddieven.
Het wetsvoorstel Dumont en coterie is
door de Kamer in aanmerking genomen ge
worden. Moest het nu gestemd worden, het
geen bijna zeker is, dan zal de prijs van het
vleesch opslaan, en de duurte zal onder de
levensmiddelen komen. Zullen onze boeren
eenig voordeel uit dat alles trekken Neen
de inkomrechten op het vreemde vee zullen
tot ongeveer 3 millioen beloopendie franks-
kens zullen in de Staatskas gaan en welhaast
in den zak der geestelijkheid, onder vorm
van toelagen, hulpgelden, giften, enz aan
kerjigïi, kloosters en katholijke scholen.
En, dit nog onaangeroerd latende, vragen
wij bns af, als het nu het gepast oogenblik
is, om den prijs der levensmiddelen te ver-
hoogen? In de Borinage heerscht armoede,
te Molenbeek zijn duizenden werklieden
zonder broodwinning, zonder geld, in onze
streken wordt de nood onder de werkende
klas dagelijks uitgebreider. En 't is juist dit
oogenblik dat de klerikalen kiezen om eene
belasting op het vleesch te leggen, 't Is on
gehoord als schaamteloosheid en als gemis
aan gezonde rede.
Volgens statistieken, opgemaakt voor de
arrondissementen Bergen en Verviers, blijkt
dat een werkman, er jaarlijks 12 of 13 kilo
grammen vleesch verbruikt. Met het oog op
de gezondheidsleer is die hoeveelheid onvol
doende.
Wat zal er gebeuren met de duurte van
het vleesch, door het heffen van inkomrech
ten op het vee? De werklieden zullen, nog
min als te voren, een stukje vleesch in den
pot kunnen steken, de gezondheid zal er na
tuurlijk door lijden en bijgevolg zal er eene
vermindering van werkkracht uit voort
vloeien. Die hatelijke wet zal dus de langza
me ontzenuwing, de verkwijning en den
ondergang der werkende klassen bespoedi
gen. Heerlijk doel, voorwaar
En waarom dit alles? Ha, dat is klucht
spel
Eenige postulanten-representanten hadden
allerlei dingen beloofd aan hunne kiezers
vóór 1884 en onder andere, inkomrechten op
het vreemde graan en vee. De boeren dier
arrondissementen gaven geloof aan de hoog
dravende redeneeringen dezer wijsneuzen,
en in een oogenblik van slechte luim,
misschien wel om eens te probeeren
zonden zij, pijpekoppen, (alias katholijke
vertegenwoordigers) naar de Kamer.
Er was hier zake van het gegeven woord
gestand te doen iets waarop een kleri
kaal nochtans niet geijkt is ware het niet
dat de veelbelovers benauwd waren in 1886
of 1888 niet hernoemd te worden. En dat
vooruitzicht alléén ware genoeg om aan
dergelijke kerels 'nen schurkentrek te doen
begaan En men denke nu als het zoo is of
niet
Evenwel, waren al de kaloten niet t'ak-
koord. De eene vroegen eene belasting op
brood en vleesch de andere eischten de
reserve, en, in broederlijke toegevendheid
voor elkanders gebreken, zegden de klucht
spelers: Wilt gij voor mijnen dada stem
men, ik zal het doen voor den uwen!
En 't was gebeld voor de kaartjes!
We zullen dus de belastingen krijgen op
ossen, zwijnen en schapen, op die dieren met
welker vleesch wij ons voeden, en na die
dierenvleeschbelasting zal men, als onver
mijdelijk gevolg, een corollaire met de
bloedbelasting, de belasting op menschen-
vleesch, met de reserve, in een woord, voor
uit treden. Of we het niet beter begrijpen:
vrije Belgen met schapen gelijk stellen 't Is
het geval, hier dien paapmannen toe te roe
pen, gelijk éénmaal Jan I tot de Lierenaars
O, gij schapenkoppen! Prik.
Eene nieuwe manier van lasten te
leggen.
Voor de kiezingen van Juni 1884,'briesch-
te de geheele katholieke kliek tegen de toen
maals bestaande belastingen. Allen waren
even onnuttig als onnoodigen moesten bijge
volg en gingen verdwijnen. De lasten op den
tabak, op de suiker, op den alkooi enz., enz.
alle werden tegen de liberale regeering van
alsdan,benuttigd en met goed gevolg.
De kiezers hechten geloof aan de woorden
dier kiesdravers en zij lieten zich foppen. Zij
stemden eene groote katholieke meerderheid
in beide Kamers en wachtten op de lasten-
afschaffing.
Maar ongelukkiglijk wachten zij nog.
Geene lasten werden verminderd, verre
van afgeschaft. Integendeel, nieuwe kwamen
de reeds bestaande nog verzwaren.
De teleurgestelde kiezers zagen, wel is
waar, gansch het officieel onderwijs, het
eenige dat de vereischte waarborg oplevert,
vernietigen onder voorwendsel van besparin
gen. En wat voor besparingen werden er
gedaan
Om armzalige 390.000 franks, nog verre
van een half millioentje te sparen ontzegden
onze meesters het onderwijs aan omtrent
vijftig duizend kinderen. Zij verplichten
daarbij de gemeenten meer dan een mil
lioen franks, wachtgeld te betalen aan ge
trouwe bedienden, die niets beters vroegen
dan te mogen werkzaam blijven en aan hun
Vaderland nuttig. Maar die zonder reden en
uit haat en wraakzucht moesten aan de deur
gezet worden.
Men legt, om zoo te zeggen, al de school
kosten ten laste der gemeenten en deze moe
ten zoo eene vermeerdering van uitgaven
verduren, die tot ruim twee millioenen en
half beloopen.
Als wij zeggen de gemeenten dan is het
niemand anders dan gij, boeren en nering-
doenders, die de gemelde twee millioenen en
half betalen zult. En dat zonder daarom eene
enkele centiem te min voor Mijnheer Staat
te betalen.
Zoo legt de Staat, dat is Beernaert en C"
ons twee millioenen en half nieuwe lasten
op, die den schijn aannemen van geene las
ten te zijn, maar die toch van uit onze zak
ken in de schatkist van den Staat zullen
overgaan. Het zijn bedekte lasten, die al de
gemeenten arm zullen maken en die volko
men waardig mogen heeten van de jezuiten
Beernaert, Thonissen en hunne gezellen.
Gave God dat de oogen der kiezers aldra
mochten opengaan, opdat deze een einde aan
het jezuiten beheer kunnen stellen.
Het zij zoo
Een ware beschermer van den landbouw
Een liberaal eigenaar uit de omstreken
van Gembloers heeft, op den dag dat zijne
pachters hem de huur hunner hofsteden
kwamen betalen, hun allen, vrijwillig en
zonder er toe gevraagd te zijn, tien ten hon
derd afslag toegestaan en laten opstrijken.
Dat is een voorbeeld, dat verdient nagevolgd
te worden. Het is de bescherming van den
landbouw in den echten zin des woord en
die door iedereen moet goedgekeurd en toe
gejuicht worden.
Boertjes, dat ware andere troef in uwe
kaart, he? Zend een smeekschrift in dien zin
naar onze schatrijke senateurs om eens te
zien, hoe die landbouwvrienden het ont
halen zullen. Dan ten minste zult gij uwe
ware vrienden en verdedigers kennen en ook
zij, die het wel met u schijnen te meenen
met het vooruitzicht u gemakkelijk hooge
onbetaalbare pachtprijzen af te persen. Wij
weten wel en gij nog beter dan wij, wie van
dit laatste slacht zijn zou.
UIT BRUGGE.
De weldaden van een klerikaal bestuur.
Brugge, de stad der kloosters, telde op 31
December laatstleden 12379 behoeftigen op
de registers van het Bureel van Weldadig
heid ingeschreven! De totale bevolking dier
zalige stad beloopt tot omtrent 45.000 inwo
ners, zoodat de armen er meer dan
het vierde deel der bevolking uit
maken! Gelukkige Bruggelingen.
Klerikaal onderwijs.
In het verpaapste nest van Ylaandere
HET WEEKBLAD
iii» y iX»-«sss~tiii
