VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
PolitiekNieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Eerste'Jaar.
Zaterdag 17R April 1886.
Nummer 16.
IJzeren weg.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 4 fr. per jaar voor de stad. 4 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 2 fr. 50. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers vo._>r artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicilé, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaarnde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of'personnaluei ten bevattende worden niet opgenomen.
Vertrekuren van IJperkn naar
Buitsniandsch nieuws.
De ministeriëele crisis in Nederland.
De eerste nederlandsche Kamer heeft de
overziening aanvaard van het kolon. ta
rief. Uit hoofde van de ministeriëele crisis
heeft zij de beraadslaging over de omzetting
der schuld verdaagd.
De Vereeniging der Orangisten in Enge
land heeft een manifest uitgegeven, waarbij
de broeders aangemaand worden om alle
noodige toebereidselen te doen voor de ver
dediging hunner beginselen en hunner be
langen. Dit manifest mag beschouwd worden
als eenen wezenlijken oproep tot de wapens.
De fransche klooster-zusters, die het plan
hadden zich te Roermond te vestigen en
voor het bouwen van een klooster reeds
gronden hadden aangekocht, hebben van dat
voornemen afgezien en zullen zich nu in
België vestigen.
De toestand in het Oosten.
De omzendbrief der turksche regeering,
rakende Griekenland, doet eenen krachtigen
oproep tot de mogendheden om de ontwape
ning van Griekenland te bekomen, en zegt
dat er een einde dient gesteld te worden aan
de krijgstoebereidselen, die zooveel geldmid
delen opslorpen en een gevaar voor den vre
de zijn. De turksche regeering bevestigt dat
hare inzichten vredelievend zijn, doch zij wil
onmiddelijk weten of zij aanvallend moet te
werk gaan, daar de tegenwoordige toestand
onuithoudbaar is.
De londensche Times gelooftdat het
oogenblik gekomen is om aan Griekenland
een ultimatum te zenden, waarbij het opge-
eischt wordt om zijne wapeningen binnen de
14 dagen te staken, zoo niet dan zou men
aan Turkije de handen vrij laten om zich van
de bedreigingen van Griekenland te ontslaan.
De grieksche Kamer heeft gisteren in eer
ste lezing al de wetsontwerpen gestemd, er
door de regeering aan onderworpen. Onder
deze komt Gene leening voor van 25 inillioen
frank. De onderhandelingen, aangeknoopt
met het doel om die leening te sluiten, wor
den voortgezet met kans van welslagen.
De mogendheden hebben aan de grieksche
regeering eene gezamenlijke nota doen over
handigen. Indien Griekenland weigert te
ontwapenen zullen de mogendheden met
hunne vloten de grieksche wateren insluiten.
Griekenland zou aldus maar enkel langs het
land tegen Turkije kunnen oorlog voeren en
de Turken zouden het alsdan gemakkelijk
hebben om het grieksche leger weerstand te
bieden.
Schets.
Onder de bladen, waarmede wij het meest
overhoop liggen, komt op de eerste plaats
het katholiek orgaan van het arrondisse
ment. Stel u gerust beste lezer, dat is een
ijpersch blad van 52 centimeters lengte en
38 centimeters breedte, dus een vierkante
oppervlakte van 1976 centimeters of herleid
in hectaren 0,h- "00001976.
Wat groeit of wast er op zulk eene uitge
strektheid
Wekelijks plant de opperhovenier K Lote
twee of drie perceelen vol met.... met.... iets,
dat niets beteekent: een echt mengelmoes dat
door knecht Plaatselijk beproeid werdt met
eene smaaklooze saus, uit T. Pot-Brekers
keukenboek.
Dat blad beeft eene specialiteit, namelijk:
de beschrijving der gebeurtenissen, of het
nieuws, te geven drie weken na het voorval.
De laatste onlusten in ons land barstten uit
te Luik op 18" Maart en men kon in het
goed ingelicht blad de volledige beschrijving
van het voorgevallene lezen den 4° April, dus
17 dagen NA het gebeurde. Moet men daar
voor niet rap ingelicht zijn? En wie weet,
hoeveel het overbrieven per telegraaf aan de
administratie van het blad kost!
Doch dit stelsel heeft ook zijne voordeelen!
Zoo is men zeker geene aprilvisschen op te
slokken! Het publiek zegt wel - Zij blijven
ter plaatse gelijk de oesters maar dat is
geen medelijdend publiek!
Het onovertroffen blad... in onnoozelheld,
is soms vlaamschgezind, maai' niet met arti
kels uit eigene pen, uitsluitend en opzettelijk
door de redaktie, die tot één wezen ver
smolten is, voor het blad vervaardigdO,
neen. goede Vlaming,, wat men er u, over en
nopens onze moedertaal, voorlegt, zijn
slechts geleende boterhammen, uit de schap
raad van het Fondsenbladvan Gent! Ha!
het Fondsenbladziedaar den afgod, het
voorwerp der aanbidding van ons katholijk
vlaamschgezind orgaaneenmaal per
maandAfgoderijzonde tegen het eerste
gebod
Nergens kan men vervelender zagen, en
zaagt men met taaieren moed, (die toch bete
ren uitslag verdient), dan in het onderhavig
blad. Denk niet dat de zager, na dertig maal
hetzelfde over en weer getrokken te hebben,
voor acht dagen iets anders aanvangt!
Altijd misnoegd, altijd een zuur gezicht, al
tijd beknibbelen, altijd schelden tegen ande
ren, en nooit tevreden, vergenoegd,voldaan!
Ha, een lastig kind van 21 jaar! (dit is zijn
ouderdom).
Maar dit systeem is ook boven andere ver
kieslijk.... vooral voor de letterzetters! In
de drukkerij moet het zijn, gelijk bij de pho-
tografen waar de clichés bewaard blijven:
De getrouwe en weldenkende lezers, van dit
blad, die wat vlug van opvatting zijn (zij zijn
allemaal zóó) en met overtuiging, alles wat
het katholiek papier voorzet, opeten, moeten
al die clichés van buiten aframmelen gelijk
hun Vader ons.
En de keus is niet klein: 10 maal het
prieslerjubeleum van Zijne Heiligheid
Leo XIII, even veel inaal over de Ency-
kliek, dikwijls en op gestelde tijden over
de Bedevaart naar Lourdes (en de prijzen
der plaatsen) een dozijn heeren de Planten
en de Meststoffenten minste 30 maal de
Z. Margriete van IJperende Pélérinage
en Terre-Sainie, etc., enz.
Die gewijde clichés staan bij de recom-
mandatiën van breukbanden en zalf niet ten
achter!
Ja, soms zoekt men met een sterk ver
grootglas over de gansche papieruitgestrekt
heid van het blad om de officiële akten te
ontdekkenmaar vruchtelooze hope en
moeite, welke evenwel eenigzins vergoed
wórdt door de volledige afkondiging van
het kerkelijk nieuws en der sermoenen van
Pater Vetmanius, of de biddagen, novenen
en jubeleums te winnen.
Somwijlen komt er in de officiëele akten
(als er zijn) iets voor, dat min of meer de
katholieken van ons arrondissement betreft;
maar het blad met twee maten en twee ge
wichten zal niet afkondigen hoeveel prijzen
de officiëele scholen van geheel het land
meer gewonnen hebben in de prijskampen,
dan de broertjesscholen; of bij voorbeeld,
hoeveel van ons schoon en zuurgewonnen
geld, Beernaert wekelijks aan de nooit ver
zadigde en schatrijke geestelijkheid toesmijt;
maar als wij daarvan spreken dan roept het
orgaan Wel, wel toch: de kerkfabrieken
en kloosters verteren hun geld en het Staats
bestuur geeft maar zelden een onderstands-
geld van 600 arme frankskens aan eenen in
nood verkeerenden onderpastoorZiedaar
vooreerst hoe men eene halve dozijn lezers
kan bedotten met de waarheid niet te zeggen
of te verdraaien. Maar hebben de kloosters
hun geld wel eerlijk gewonnen met werken,
gelijk handelaars, werklieden, bedienden,
advokaten, enz., of hebben ze het op oneer
lijke wijze ontfutseld, door honderd sluwe
kunstgrepen, aan zieken op hun sterfbed,
aan oude simme kwezels, aan bijgeloovige
boerkens, om hunne hofsteden te belezen of
den duivel uit hunne zwijns te drijven?
De feuilleton van het - katholiek orgaan
van het arrondissement bestaat in de pu
blicatie van a/rikaansche brieven met
G. Z. J. C. en J. M. J., getrokken uit de
Annalen der LI. Kindschheid. Dat is zeer
solied lectuur voor personen, nauwelijks de
kinderbroek ontwassen,of wel oor hen, die in
eenen voortdurenden staat van kindschheid
(synoniem van onnoozelheid) verkeeren.
Het gevoel van zelfstandigheid en eigen
waarde, kan wel in eigenwaan ontaarden,
vooral wanneer men een nietig iets, als bui
tengewoon iets wil opdringen. Ten bewijze,
liet volgend raadsel, van den poëtaster Dom
Ricus, uitliet - orgaan geknipt:
In heroerde tyden vraagt uien ov'ral rond
Gij raadt het niet, lezer?
Die buitengewone zaak is het groot, ge
leerd, zuiver, welgezind, beminnelijk, wel
gemanierd, beleefd, suikerzoet en onover
troffen
NIEUWSBLAD!
Aan wis de verantwoordelijkheid!
De afgrijzelijke koorts van plunderen en
brander, waarmeê een gedeelte der wer
kersbevolking te Luik en vooral in Hene
gouwen is aangetast geweest, schijnt nu
eindelijk tot bedaring te komen.
Rust begint te heerschen in die steden
en dorpen, waar rust en vrede een hoofd-
vereischte van voorspoed en welvaart zijn
prijsgegeven geworden.
Op aller lippen zweeft nu de vraag?
Konden die misdadige aanslagen niet in
de kiem uitgedoofd worden? Kon dit brand
stichten en plunderen niet verhinderd wor
den? Was het dan onmogelijk die beweging
te beletten zich uit te breiden over het volk
rijkste en werkzaamste gedeelte van het
Walenland
Het antwoord is verpletterend voor het
ministerie.
't Is niet te loochenen't Is zijne schuld,
zijne schuld alléén, dat de storm van Luik
naar Charleroi oversloeg om daar, in ge
heel Henegouwen met verdubbelde kracht
te woeden en puinen op te hoopen, die bin
nen jaren nog niet zullen hersteld zijn.
De onlusten waren ternauwernood in
Luik, te Jemeppe, te. Seraing losgebroken,
of door geheel het land ging de bange
vraag op: - Wat zal er te Charleroi gebeu
ren?
Men was het overal eens, om te zeggen.
Het is te vreezen dat de mijnwerkers uit
de kooldistrikten van Henegouwen naar
de gelegenheid zullen grijpen om het
- voorbeeld van diegenen van Luik te vol-
gen.
Men voegde erbij. Daar zullen de toonee-
len van wanorde nog erger zijn. De bevolking
is er brutaalder, hare zeden zijn wilder en
woester.
Overal werd die vrees uitgedrukt. Alléén
het ministerie bleef doof en blind en was
alleen vatbaar voor vertrouwen.
Op wie rustte nochtans de plicht elk
oogenblik te waken en gedurig een oog in
het zeil te houden
Op wie? tenzij de ministers die het uitvoe
rend bewind uitmaken.
De heer Jules Audent, burgemeester van
Charleroi en senator Balisaux, begaven zich
opzettelijk naar Brussel om het ministerie te
verwittigen.
Minister Beernaert beloofde hunne aan
merkingen in acht te nemen en ze aan den
minister van oorlog over te brengen.
Den 19 Maart grepen de eerste onlusten te
Luik plaats.
Den 25 begonnen zij te Fleurus, te Ran-
sart, te Chatelineau, in Henegouwen. Vier
en twintig uren later was de beweging
algemeen.
I)e ministers waren vol vertrouwen ge
bleven.
Het garnizoen van Charleroi was slechts
200 jagers te voet, sterk. Een escadron
ruiterij van 78 mannen sterk was er bij
gevoegd.
't Is slechts in den nacht van den 25,
dat een dertigtal gendarmen te paard uit
West-Vlaanderen werden geroepen. Zoo
waren er 300 a 400 mannen om Charleroi
en de volkrijke omliggende gemeenten tegen
duizende en duizende muiters te bevrijden.
De burgerwacht van Charleroi snelde te
wapen, en verdedigde alleen de stad.
De 300 h 400 jagers te voet en lanciers
waren in aller haast naar Chatelineau en
Couillet gezonden.
Den 26 brak aan; eenige uren later stond
het kasteel en de glazenblazerij van den
heer Baudoux in brand.
't Was slechts in den nacht van 26 tot 27,
dat de eerste hulptroepen het bevel kregen
naar Charleroi te gaan.
Gedurende twee maal vier en twintig
uren mochten de muiters vrij en ongestoord
hun werk van vernieling doordrijven, ter
wijl uit alle gemeenten om hulp, om spoe
dige hulp werd gevraagd en gesmeekt.
Minister Beernaert, in zijne uitleggingen
in de Kamer, mag goed uitroepen:
Den 27, in den vroegen morgen, beschikte
generaal Van der Smissen over 12 bataillons
infanterie en 9 escadrons ruiterij!
Ware de helft dezer troepen den 25 aan
wezig geweest, de eerste bende muiters had
kunnen achtervolgd en belet worden van
koolmijn tot koolmijn, van glazenblazerij
tot glazenblazerij te gaan, om de werkers
te dwingen, onder bedreiging van moord,
Let werk te staken.
Onder de bescherming van het leger, had
den de werkers, die van geene werkstaking
wilden hooren, kunnen blijven voortwerken.
In vier en twintig uren zou de poging tot
opstand en muiterij met machteloosheid zijn
geslagen; zij zou zich niet kunnen uitbreiden
hebben.
Wanneer doeltreffende maatregelen wer
den genomen, was het te laat. 't Is op die
genen die ze vroeger moesten nemen op
het ministerie dat geheel de verantwoor
delijkheid van het gebeurde drukt.
Het was geen handvol lanciers het
waren er 78!! die naar Charleroi moesten
gezonden worden, wanneer Audent en Bali
saux naar Brussel kwamen om hulp te
vragen.
HET WEEKBLAD
Poperinglie, 6-50 9-09 10-00 12-07 3-00
4-00 6-25 9-05 9-5S.
Poperingbe-Hazebrouck. 6-50 12-07 6-25.
Houtliem, 5-30 8-20 11-16 5-20.
Komen, 5-30 - 8-05-8-20 -9-58 - 10-10 - 11-16
2-41 2-53 5-20 8-58.
Komen-Armentiers, 5-30 8-05 11-16 2-53
8-58.
Rousselare, 7-4510-45 12-20 4-10 6-30.
Langemarck-Ostende, 7-23 12-22 3-58 6-22.
Kortrijk, 5-30-8-20- 9-58-11-16 - 2-41 - 5-20.
Kortrijk-Brussel, 5-30 9-58 11-16 2-41 ,i-20.
Korti'ijk-Gent, 5-303-20 11-16 2 41, o-20.
Mijn eerste.
Als een ouder zijn bemind kind uitzond,
Naar de school, het vreemde of 't leger in
Spoorde hij gewis hem aan, om meer of min
Mijn eerste,
Hem bij tijde weg te sturen naar hun dorp.
's Zomers bij een zoele windje bibbert aan den tak
Mijn tweede.
's Winters bij de eerste koelte 'k krijg den krak
'k Sterve en 'k valle en 'k waaie en 'k rolie snel
Voor de straten op en neere tot, onthoudt het wel
Mijn tweede.
T'einden kracht en t'einden macht, o arern lot,
In het water valt en zinkt en in den dijk verrot.
Mijn heele.
Brengt 's Zondags vroeg en zonder gedruis
Geestig, droevig, alle beê, mijn eerste t'huis,
Rtcus,
