VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Eerste Jaar.
Zaterdag 8n Mei 1886.
Nummer 19.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 4 fr. per jaar voor de stad. 4 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 2 fr. 50. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers vom artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van Verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Bt'issel.Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
IJzeren weg.
Vertrekuren van IJperen naar
Poperinghe, 6-50 9-09 10-00 12-07 r 3-00
Buiteniandsch Nieuws.
Frankrijk.
Volgens den Voltaire zijn er in Frankrijk
22,357 kunstschilders, die jaarlijks 15 vier
kante kilometers volschilderen.
Stanley, de beroemde afrikaansche na-
vorscher, bevindt zich voor dit oogenblik te
Parijs.
De keizer van Brazilië heeft Pasteur
tot grootkruis van de orde van de Roos be
noemd.
De departementsraad in het Noorden
heeft 5000 trank gestemd voor het Institut
Pasteur.
De kiezing van Parijs.
De kiezing van Parijs van Zondag laatst
houdt de republikeinsche dagbladen nog
steeds bezig. In het kamp der gematigden
even als in dat der radicalen legt ieder op
zijne wijze het groot getal der onthoudingen
uit; ieder ziet er een voordeel in voor zijne
eigene partij. Zoo werd altijd gedaan en zal
wel altijd gedaan worden. Wat belangrijker
is, dit is de indruk, veroorzaakt door de
nederlaag van den heer Roche, onder de
werkstakers van Decazeville. Hij was in
wezenlijkheid hun kandidaat, en zij hadden
er zich aan verwacht, dat Parijs hun eene
aanmoediging zou geven, door den dagblad
schrijver te kiezen, die veroordeeld werd
voor aanhitsing tot het voortzetten der
werkstaking.
De uitslag der stemming zal voor hen eene
diepe teleurstelling geweest zijn en de ont
moediging onder de mijnwerkers vermeer
deren. De ellende groeit overigens te Deca
zeville en omstreken met iederen dag aan
en weldra zullen de hulpmiddelen volledig
uitgeput zijn.
De geestelijke wet in Pruisen.
De pruisische Kamer der afgevaardigden
geeft eergisteren de beraadslaging der gees
telijke wet aangevangen. Prins von Bis
marck heeft het woord genomen om die te
verdedigen. Gisteren heeft de Kamer de
verzending van het wetsontwerp naar eene
commissie verworpen. De nationaal liberalen
en een gedeelte der progressisten hebben
tegen gestemd. De tweede lezing zal gevoi-
genlijk in volle zitting plaats grijpen.
Spanje.
Te Bayonne zijn 60,000 kardoezen in be
slag genomen, die bestemd waren voor de
Carlisten.
De toestand in het Oosten.
Men meldt uit Athene dat al de vertegen
woordigers der mogendheden woensdag het
Te Deum in de hoofdkerk hebben bijge
woond. Men heeft de koelheid opgemerkt
der groetenissen, gewisseld tusschen den
heer Delyannis en de vertegenwoordigers
van Engeland, Duitschland en Oostenrijk. De
groetenissen, gewisseld tusschen den voor
zitter van den griekschen ministerraad en
de gezanten van Frankrijk, Turkije, Italië
•n Rusland waren integendeel zeer hoffelijk.
De plechtigheid was maar koud. De verte
genwoordigers der mogendheden zijn niet
als naar gewoonte den koning in korps gaan
gelukwenschen.
Eene depeche uit Athene van 6 Mei, luidt .-
De vertegenwoordigers der mogendheden,
Frankrijk uitgezonderd, hebben na eene con-
ferencie gehouden in het italiaansch gezant
schap, eene nieuwe gezamenlijke nota onder
teekend, die om half elf uur des morgends
aan de regeering werd overhandigd. De
inhoud dier nota is nog niet gekendmen
gelooft echter dat zij aan de regeering eenen
korten tijd zal verleenen om stellige verzeke
ringen van ontwapening te geven.
Knechtentaai.
De opperschrijver uit overtuiging heeft
jongstleden Zaturdag in het katholiek or
gaan van het arrondissement getoond: Hoe
zulke knechten antwoorden, 't Is dus, vol
gens zijn toegeven, eene knechtentaai. He-
wel! Het woord strijdt met die waarde niet.
Bij het schrijven zijner bemerkingen - over
den grond en - over den vorm van ons
voorlaatst artikel, stond hij wellicht rood als
een hanekam terwijl hij mij, van verre, het
uitzicht moet gehad hebben van eenen Satan
in het wijwater der doopvont.
De man met zijne loutere katholieke
overtuiging houdt duivels veel van zijne
personaliteit (ootrnoedigen persoon op ande
re plaatsen) welke hij met geweld aan zijne
lezers wil opdringen, om hun te laten weten
WIE dat groot vernuft is, dat elke week in
zeker papier kakelt en legt!
Wees niet bevreesd, man, met uwe kleri
kale eer noch uit haat noch uit bate als
u dat plezier doet, teekent maar uwe proza
en wacht lijk zuster Anna.
Gij hebt zeker nog niet vergeten dat er
rnenschen zijn die de eer beschouwen, gelijk
men de sterren bekijkt.... van verre? En zul
ke personen schuwen wij.
Waarom krijgen wij scheldwoorden in
plaats van een artikel, waarin men op eene
kalme wijze aantoont welke onze dwalingen
zijn?
Het orgaan heeft ons eerst aangevallen
in een artikel Noch mossel noch visch, en'
zoo gingen de poppen aan 't dansen; intus-
schentijd zette de dappere penneridder het
op een loopen, maar sedert twee weken is hij
weer opgekomen met een nieuw arsenaal
argumenten, 't. t. z. scheldwoorden.
En het walgt hem alweer! Dat het u wel
bekome, en mochtet gij in eens al uwe gal
kwijt zijn op schoenpoetsers platte
knechten ratten die zich in 's lands
kasse vet knagen - leeg loopers en
tal van andere beminnelijkheden, welke gij
als galante schrijver met eer, ons als
slijk naar 't hoofd gooit.
De* half spottende, half jaloersche trant,
waarin de artikels van het Vuilblad ge
schreven zijn, rakende de op wachtgeld ge
stelde onderwijzers, toont ons wel den man,
die zich niet bekommert noch om ons,
noch om onzen naam, noch om alles wat
ons betreft. Zoo sprak hij eene vorige maal,
in gemoedelijke kalmte. Hij wil par force
een wachtgeld dat een ander druppeltje
voor druppeltje uitzweetin onzen zak
steken, en daarin eene afdoende reden vin
den om ons den mond te stoppen, wanneer
wij aanwijzen dat er in de bureelen van het
kleri&aa/ orgaan.» pla'broekerij. bestaat,
waardoor de K. Lote uit overtuiginge al
de rechts om keerts goedkeurt en toejuicht
van zijne meesters
Wij beklagen die deftige en achtbare
onderwijzers, die door eene schandalige wet
van hup brood beroofd wierden, en wien
men, om de verantwoordelijkheid niet te
moeten dragen, van vrije Belgen te laten van
honger sterven, eene al moes geeft, welke
hun door de katholieken, discipels van Chris
tus, God-van Liefde en Broederlijkheid, niet
gegund wordt.
Wat doen die mannen met hunne goede
gevoelens, die het waarachtig katholiek ge
loof, zoo weelderig in hunne herten ontkie
men deed?
Wij laten dus het Vuilblad in zijn proper
werkje voortgaan, en zullen bij ons afsterven
al het vergaarde wachtgeld overlaten aan
Broeder K. Lote in Chris to.
Volgens het schijnt, zoo schreven wij,
heeft Colaert het wetsontwerp Dumont en
Coterie maar gestemd, omdat de boeren het
vroegen en niet uit eigene overtuiging.
Ziedaar den zin onzer woorden. Dit schijnt
men in 66 der Boterstraat te betwijfelen:
door ons bedoelde woorden werden, geloo-
ven wij, in het Justitiepaleis uitgesproken;
maar de hoofdopsteller van iiet - katholiek
orgaan van het arrondissement die er zich
op beroemt in Colaert's rechten arm te liggen,
weet wel dat het geen gebruik is, dat mees
ters zich zonder achterhouding aan knech
ten openbarenalhoewel deze somwijlen
denken: It n'y a pas de grand homme
pour son valet de chambre. En zou die
groote vriendschap en betrekking met den
poperingschen député verder gaan dan een
bloot ontvangen van orders, een onvoor
waardelijk goedkeuren... aan zooveel per
drukregel?
Wiens brood men eet
Diens woord men spreekt.
Pater Struye, die den treffelijken onder
wijzer van Rousbrugghe zoo deerlijk en on-
rechtveerdig op het lijf viel, heeft op zijne
beurt eene wreef gekregen, welke hij lang
zal gevoelen, indien bij nog voor de waar
heid vatbaar is. Wij bewonderen de koelbloe
digheid van den heer Pauwels, die zich zoo
waardig en kalm toont tegen de aantijgin
gen van zijnen beschuldiger, onder den dek
mantel der parlementaire onschendbaarheid.
Hen kansen tegen ééne dat K. Lote, de
schrijver uit overtuiginge reeds order
gekregen heeft P. Struye zoo wit te wasschen
als een lainmeken en M. Pauwels nog meer
op het lijf te vallen, zwarter te maken en op
zijn wachtgeld te zagen Het wachtgeld
vooral; dat zal niet ontbreken.
De klerikaien aan 't werk.
Afschaffing van de belastingen!
Dat was de kreet van alle klerikale kies-
dravers voor de stemmingen van 1884.
Daarmede zouden zij het land redden en
ons gezegend Belgie in een luilekkerland
herscheppenMaar
Nu zijn zij sinds twee volle jaren aan 't
bewind, de groote hervormers, de redders
van handel en nijverheid, de ophelpers van
landbouw en.... groensel winkels!
En hebben zij 's lands belastingen vermin
derd
Neen
Hebben zij hunne beloften gehouden?
Geen enkele
Hebben zij iets gedaan voor het land, voor
het volk?
NietsNiets
Maar.... iets toch hebben zij voor het land
gedaan; iets, waarvan zij in al hunne rede
voeringen van vóór de kiezingen geen enkel
woordje gerept hadden iets, waarvan zij in
geen enkel hunner talrijke manifesten ge
waagden zij hebben de belastingen ver
meerderd
Door bet verminderen der staats- en pro
vinciehulpgelden zijn meer dan duizend
gemeenten genoodzaakt geweest hare ge
meentelasten merkelijk te verhoogen. Wie
zal die betalen Een feit is dus ontegenspre
kelijk de klerikaien hebben de belastingen
vermeerderd; zij hadden het tegendeel
beloofdderhalve mogen wij luidop zeggen
dat zij het volk bedrogen hebben. En dat
enkel om de wraakzucht der priesters te
koelen en dezer hoogmoed te streelen.
Een ministerie, dat onder den pantoffel
der priesters gebogen zit, is geen ministerie.
De belgen willen niet geregeerd worden
door priesterslaven maar wel door mannen
die durven en kunnen!
En dat zullen de aanstaande kiezingen
bewijzen.
De klerikale krach van Walou.
De gemeente Watou, evenals Gulleghem,
Meenen en nog menige andere plaats, heeft
ook haren klerikaien krach.
Sinds ongeveer een veertigtal jaren, resi
deert aldaar zekere Jan Capelle, de klerikale
burgemeester en provincieraadsheer, in hoe
danigheid van Notaris. Hij was en is nog het
troetelkind der geestelijken in 't bijzonder en
der klerikaien in 't algemeen. Door eene ja
renlange reeks schijnbaar goede zaken mis
leid, en dank aan den invloed der priesters,
die geene gelegenheden lieten voorbijgaan
om Jan Capelle te bevoordeeligen, schonken
de inwoners van watou en van gansch het
arrondissement Veurne hem hun volle ver
trouwen. Langs alle kanten daagden zaken
voor hem op en alwie door erfenis, door wer
ken en sparen eenige franken bijeen kon
krijgen ijlde er mede naar zijn kantoor en
vertrouwde ze aan den braven katholieken
heer. Buiten Capelle's doodvijanden en de
dischgenooten is er niemand op Watou, die
er geen geld heeft.
Weinigen kregen over ongeveer een jaar
vent de la chose en gelukten er met veel
moeite in hun geld of een deel ervan terug
te krijgen. Doch meestallen lieten zich door
zijne christelijkheid overreden en lieten hun
gansche vermogen, het brood voor hunne
oude dagen, in zijne handen.
Maar dat kon niet blijven duren; die voor
hem zoo ongunstige geruchten namen immer
toe en sinds een drietal maanden was Capel
le en zijn kantoor als bestormd door de tal-
looze schuldeischers. Doch alles was vruch
teloos. Niemand kreeg nog een looden duit.
I)e notaris gaf en bekwam zijn ontslag, sloot
zijn kantoor en stelde een paar advokaten
aan om zijne schuldeischers bijeen te roepen
en met hen in der minne overeen te komen.
Dinsdag laatst had eene eerste bijeenkomst
plaats. Het toeval liet ons toe ze bij te wonen.
Eene overgroote menigte was daar. Ouder
lingen, die, na jaren zwoegens, nu op hun
gemak hunne oude dagen sleten en die hun
heel vermogcntje erbij verliezen; men zag ze
daar neerslachtig, moedeloos en met tranen
in de oogen. Weezen, die eene kleine erfenis
voor latere levensomstandigheden veil hiel
den, schieten er alles bij in en kwamen daar
met bleek gelaat en benepen hart de zeker
heid van hunne ruïne bestatigen. Weduwen,
die, oud en versleten, nog een voorschotje
geld bezaten en die het aan Capelle toever
trouwden, zaten daar te weenen en te kla
gen, dat het hart er u van zou verscheurd
hebben. Honderd anderen vloekten en ver-
wenschten bij het liooren dat al hun geld
door dien krach verzwolgen was.
Het was een bedroevend schouwspel, dat
het versteendsle hart zou doen breken en
wegsmelten hebben. Daar hoorde men niets
dan eentonig gefluister, iets dat u eene kou
de rilling over het lijf joeg en de grootste
onheilen vermoeden deed.
Heel de gemeente Watou is tot de armoede
gebracht en in het gansche arrondissement
vindt men overal huisgezinnen die, om zoo te
zeggen, tot den bedelstaf gedoemd zijn door
dien volbloeden klerikaal, dien schijnheiligen
pilaarbijter.
Ook is het volk erg op hem verbitterd en
terecht. Volgens het schijnt plaatst men
langs alle kanten spotbeelden en overal stij
gen onheilspellende bedreigingen tegen dien
klerikaal uit de zoo laffelijk bedrogene ge
moederen op. Men zögt zelfs dat de gendar
merie en de veldwachters voor zijn huis moe
ten de wacht houden, om alle wederwraak
te beletten en bloedige tafereelen te vermij
den.
Het zijn te harde lessen voor hen, die zich
betrouwen op de zeemzoete woorden en de
schijnbare eerlijkheid van die klerikale vein-
HET WEEKBLAD
4.00 6-25 9-05 9-5S.
Poperinghe-Haïebrouck, 6-50 12-07 6-25.
Houthtm, 5-30 8-20 11-16 5-20.
Komen, 5-30"— 8-05 8-20 —9-58 10-10 11-16
2-41 2-53 5-20 8-58.
Komen-Ai mentiers, 5-30 8-05 11-16 2-53
8-58.
Rousselar©, 7-4510-45 12-20 4-10 6-30.
Langemarek-Ostende, 7-23 12-22 3-58 6-22.
Kortrijk, 5-30 8-20— 9-58 11-16 2-41 5-20.
Iiortrijk-Brussel, 5-30 9-58 11-16 2-41 5-20.
Kortrijk Gent, 5-30— 3-20 11-16 2 41, 5-20.