te bezoldigen en dit ten profijte van den
Siaat.
Dat is 2 millioen en half, die door de
belastingschuldigden in de kas dersmoorrijke
kloosters moeten gestort worden binst deze
ongelukkige tijden van algemeene handels-
en nijverlieidsverkwijning.
Zij hebben eene leger-reserve gestemd, die
regelrecht strijdt tegen het grondbeginsel
door onze grondwet gewaarborgd A lie
Belgen zijn gelijk voor de wet - en die de
schreeuwende onrechtvaardigheid, welke het
stelsel der soldatenloting met zich sleept, nog
veel verergert.
Zij hebben de pastoors, de kapelanen, de
kloosters en kerkfabrieken met volle handen
laten putten in de openbare schatkist, zoo
danig dat die zwarte roofvogels haai' heel en
gansch ledig gescharreld hebben, dat er geen
enkelen duit meer voor openbare werken
van dringende noodzakelijkheid, overblijft,
en dat men aan de tallooze schaar arbeidlooze
werklieden geen uurken werk kan ver
schaffen.
Zij hebben al het mogelijke in het werk
gesteld om de rechtbanken te beletten hun
nen plicht te kwijten en zij hebben aan de
kristelijke burgemeesters toegelaten den hun
nen te verzuimen, ten minste in hetgeen de
wet op de kerkhoven betreftzij hebben de
lijken der vrijdenkers in den pishoek
laten rotten en de gemeenteoverheden, die ze
daar godvruchtiglijk deden begraven inge
volge de kerkelijke wetten, kwijtschelding
hunner veroordeeling geschonken.
Zij hebben om kies- en andere doelen
hunne vrienden allen genade geschonken, die
met de tribunalen, om gelijk welke redenen,
af te rekenen gehad hadden en zoo het gezag
der rechterlijke macht veel en ernstig ge
krenkt.
Zij hebben een ministerie van landbouw
tot stand gebracht om hunne onmacht in het
redden of ophelpen van den boerenstiel er
achter te kunnen schuil houden.
Zij hebben de belastingen, die, volgens
hen, nutteloos en volkomen nutteloos en
onwettig waren en waartegen zij zoo gewel
dig geschreeuwd hebben, behouden en nog
verhoogd.
Zij hebben gemengde, bijzondere, groote of
kleine commissie's benoemd, telkenmale dat
zij zich voor eene ernstige moeilijkheid of
voor eene te dragen verantwoordelijkheid
bevonden, waaruit altijd volgde dat de com
missie's gestadig beraadslagen en dat zij de
armen werkeloos op de borst mogen kruisen.
Zij hebben in alle besturen enkel en alleen
klerikalen benoemd.
Deze en nog duizend andere even onge
hoorde daden hebben onze meesters, gedu
rende de twee jaren dat zij in de ministeries
zetelen, begaan. Is het dan te verwonderen
dat hunne actiën zoo zeer gedaald zijn en dat
het land zoo moede is geworden van hun
hatelijk bestuur? Wanneer zulke bekrompen
partijgeest de drijfveer is van alle besluiten
en maatregelen, die van het staatsbestuur
uitgaan, dan kan het niet anders of het land
moet op den boord van eenen afgrond ge
bracht worden. De minste omstandigheden
zijn dan voldoende om de openbare rust, orde
en veiligheid in den kolk der volksopstanden
en muiterijen te doen verzwolgen worden,
om het rustigste en vredelievendste land der
wereld aan de omwentelingszucht ten prooi
te leveren en om alles het onderste boven te
keeren.
En wie zou loochenen durven dat de kle
rikalen in twee jaren ons voorspoedig lande-
ken tot dat uiterste gebracht hebben en dat
door hunnen bekrompen partijgeesten hunne
onbekwaamheid in bestuurzaken.
Arm Belgie!
De verantwoordelijkheid
van 'i Fïtinisierie in de onlusten.
Vooraleer ons eigenlijk artikel aan te van
gen, wenschenwij deze opmerking te maken:
In eene schets, over anderhalve maand in
ons blad verschenen, zegden wij dat het
Nieuwsblad eenmaal per maand vlaamsch-
gezind was, niet met artikels uit eigene pen
gevloeid, maar met ontleende artikels uit
het Fondsenblad van Gent. Verleden Zater
dag verwijt het Nieuwsblad ons een artikel
uit een ander vlaamsch blad, dat wij noem
den, overgenomen te hebben.
Daar is zekerlijk geen kwaad in gelegen,
wanneer men aan den keizer geeft wat den
keizer toekomt; maar het is geheel anders
als men handelt gelijk het Nieuwsblad, dat
in zijn eigenste Nr van verledene week een
artikel uit den Vooruit van Gent overneemt,
zonder het blad te noemen, waaruit het die
halve kolom geknipt heeft!! Heeft men dan
het recht anderen den steen te werpen?
Daarbij, om te bewijzen dat het Nieuws
blad nog ver is van in deze kwestie niemand
noodig te hebben, zullen wij zeggen dat het
dikwijls van andere gazetten gebruik maakt,
om zijne kolommen te vullen, zooals: Gazet-
te van ThieltGazette des campagnes
(Luik), Fondsenblad (Gent), Gazette van
KortrijkDe Vrijheid (Antwerpen), De
Brusselaar, Gazette van Ecloo, De Vla
ming (1! aan 5 SAN-tiemen).
Ziet ge wel, Nieuwsbladje, dat het beter
geweest ware over die zaak te zwijgen, want
gij zijt zelf nog al redelijk besnot! Doch wij
rekenen u dat niet ten kwade, ons herinne
rende dat La Fontaine eenmaal zegde:
On a SOUVENT besoin d'un plus petit que soi.
Ten tijde der onlusten in 't Walenland
schreven wij een oorspronkelijk artikel,
waarin wij trachtten te bewijzen dat, indien
de werkstaking in het Luiksche onvoorzien
was, toch dé muiterijen, in het Henegauw-
sche, konden voorzien en ontweken worden.
En in den Brugschen Beiaard een artikel
gevonden hebbende, dat nog met onze ziens
wijze overeenstemde, aarzelden wij niet het
over te nemen, om onze lezers te laten zien
dat wij alleen van dat gedacht niet waren.
Het Nieuwsblad heeft dezen keer geen drie
weken gewacht om te antwoorden, maar wel
twee volle maanden: vijgen na Paschen
in den echtsten zin des woords.
Op 3" April schreven wij dus
- Sedert 1830, heeft ons land nog geen
woeliger en ongelukkiger tijdstip doorleefd
-als heden ten dage. Van het begin af en
gedurende de huidige klerikale regeering,
is het alsof het volk in eene aanhoudende
- gisting verkeerde, die maar een voorwend-
- sel zoekt om in muiterij over te slaan. En
- nochtans, welke schoone beloften, voor de
algemeene kiezingen van 1884, deden ons
de klerikalen niet? De schoolstrijd zou op-
houden en eene nieuwe wet zou vrede en
- eendracht onder het volk brengen! Een
algemeene welstand zou voortvloeien uit
het wijs beleid eener katholieke regeering!
De lasten gingen afgeschaft en verminderd
- worden, daar ze toch door de rechterzijde
nutteloos beschouwd wierden!
- Bittere spot! Deze schoone beloften fop-
- ten een aantal kiezers, die in een oogen-
- blik van slecht gemutstheid ons land, ge-
bonden, den klerikalen overleverden.
- Wat hebben wij sedert 1884 gewonnen?
Niets? geen enkele regeering en de te-
genwoordige duurt nog maar twee jaren
heeft zooveel opstanden en muiterij binst
haar bestaan kunnen tellen. In Brussel ver-
- keert het volk, evenals te Antwerpen, in
eene gedurige gisting en opgewondendheid,
- en hoeveel onlusten hebben sedert eenigen
- tijd niet geteld te Cent, te Aalst, te Ronse,
te Flipsstad, te S' Niklaas en elders? Thans
in ons land aan eenen ongelooflijken schrik
ten prooi, ten gevolge der werkstakingen
- in het Luiksche en Henegouwsche, werk-
stakingen die ongelukkiglijk door buiten-
- sporigheden, brandstichting, moord en
- plundering gevolgd worden.
Zoover is het dus gekomen, dat eene
- klerikale regeering, voortspruitende uit de
- domheid van een zeker getal kiezers en
uit den invloed eener medeplichtige gees-
telijkheid, het vertrouwen des lands niet
- bezit; dat het haar mangelt aan zedelijk
- gezag en prestige en dat zij onbekwaam
x is, om in tijds, niet alleen een oproer te
- dempen, maar slechts vrede in de gemoe-
deren terug te brengen en vertrouwen in
haar gezag in te boezemen. De ondervin-
x ding der twee laatste jaren is voldoende
- om te bewijzen dat België onder een kle-
x rikaal Staatsbestuur niet kan noch zal
x gelukkig zijn, dat eene klerikale regeering
- voor ons land een driedubbel gevaar,
- onder zedelijk, verstandelijk en stoffelijk
- oogpunt, oplevert.
Wanneer de onlusten te Luik losbarstten
op 18 Maart, was het te peizen dat Charle
roi en de nijverige centrums van het Hene
gouwsche in de beweging zouden volgen.
Hadde men dus, tegen alle mogelijkheid of
gebeurlijkheid, eene groote macht rond Char
leroi en Bergen geconcentreerd, stellig zou
den wij geen getuige geweest zijn der woeste
gewelddaden, moord en brand.
Er zijn immers zeven dagen verloopen tus-
schen het begin der onlusten te Luik en het
begin der muiterijen te Charleroi, en wij
mogen wel zeggen dat zeven dagen moeten
voldoende zijn om de noodige voorzorg maat
regels te nemen, welke het Staatsbestuur te
laat genomen heeft. Met het gemak, dat de
gemeenschapsmiddelen ons verschaffen, was
één dag voldoende, om de helft onzes legers
derwaarts te sturen; en indien de troepen
vroeger ter plaats geweest waren, zou de
schade, welke het gansche land nu moet
dragen, zeer klein geweest zijn; want het is
bewezen dat de mijnwerkers niet meer ge
brand noch geplunderd hebben, waar men
hen eene voldoende gewapende macht kon
tegenstellen.
Hier in lJperen zelf waren de troepen reeds
's namiddags (Vrijdag 26 Maart) in de kazern
met pak en zak gereed om te vertrekken, en
zij zijn slechts den Zaterdag, 27 Maart, om
4 ure 's morgens vertrokken, na verscheidene
uren aan de statie gewacht te hebben op den
bijzonderen trein van Oostende. Waar was
Vandenpeereboom dan met zijn materiaal
van den ijzeren weg? Dat is nu een voor
uitzicht!
En toen het le linie aankwam, was de
glasblazerij Baudoux al een dag en half
afgebrand. En nog waren onze soldaten de
eerste ter plaats onder de linietroepen.
Wat zegt ge daarvan, Nieuwsbladje.
Geef ons onloochenbare bewijzen. geen
bottigheden, hoort ge! dat onze da
tums onjuist zijn en wij zullen ons ongelijk
bekennen. Bewijzen zullen beter effekt ma
ken dan onheusche termen, waarmede gij
ons schrijven bejegent, zooals bij voorbeeld:
kluchtige proza, liberaal lateverstand,
afstammelingen van den aartsleugenaar
Voltaire (merci), dwaasheid, warme on-
noozelheia, liberale zinneloosheid, reesem
bottigheden,blinde die van kleuren spreekt
enz. Als men dat leest zou men niet denken,
dat het Nieuwsblad (niet te verwarren met
vuilblad) het monopool heeft des verstands,
der scherpzinnigheid, der wijsheid?
Wij durven hopen dat het vernuftig
Nieuwsblad zijne meening zal intrekken
wanneer het zal gelezen hebben, hoe de hr
Burgemeester van Charleroi, J. Audent;
die ter plaatse is en die ter plaatse was,
- over de tusschenkomste van het staats-
- bestuur oordeelt. Om de bekeering (van on-
- zen dooven konfrater) te vergemakkelijken,
x drukken wij hieronder eene brok uit de
- redevoering - van M. Audent, in de zitting
van den gemeenteraad van Charleroi op
maandag 10" mei 1886, uitgesproken- Zoo
- niets deze onmiddelijke en onverwachte
- uitbarsting scheen aan te duiden, waren
- wij nogtans ongerust over den toestand
- der stad Charleroi, welke van eene tal-
- rijke nijverige bevolking omringd is, en
slechts een klein garnizoen, tot het uiterste
- getal verminderd bezat, en niet de minste
x ruiterij had. Ons profijt trekkende uit het-
- geen te Luik voorgevallen was, gingen
- wij met een der achtbare volksvertegen-
- woordigers van Charleroi, op woensdag
- 24 maart, voor dat de minste betoo-
ging in het arrondissement uitge-
borsten was, bij den achtbaren Mi
nister, hoofd cles kabinets.
Wij legden hem onzen toestand bloot en
x toonden dat het hoogst noodig was, aan
- de lokale overheid van Charleroi, een korps
- ruiterij ten dienste te stellen, dat in staat
x was om door eene krachtige onderdruk-
- king de werkstaking te beletten, bij middel
- van uiteen drijving der onwettige groepen,
- die zoozeer muiterijen begunstigen. Uit
x deze onderhandeling brachten wij de
x verzekering mede dat wij op een regi-
x ment ruiterij mochten rekenen, en dat
- orders tegen alle gebeurlijkheid jgegeven
- waren aan den gouverneur van Hene-
- gauwen, met wien de burgmeester moest
- briefwisselen.
- 's Anderdaags, 25 Maart, waren wij te
Bergen bij den graaf d'Ursel, waar wij ge-
x roepen werden. Bij ons vertrek vertoonden
- zich de eerste verschijnsels der werksta-
king in het Gemeentebosch van Fleurus,
x dit was nog niet erg, en gedurende ons
x kort verblijf te Bergen krijgen wij geene
- enkele inlichting dat de toestand dreigen-
x der werd. En nochtans, 's avonds bij onze
- te huis komst te Charleroi, vernamen wij
hoe rap de gebeurtenissen vooruitgingen,
- dat de werkstaking zich uitbreidde en
eenen snellen loop scheen te neinen. De
- bijzondere korpsen der burgerwacht wa-
ren reeds opgeroepen geweest en de eerste
- voorzorgen genomen.
- Wij achten het onnoodig, M. II., U de
x geschiedenis te malen der gebeurtenissen
x sedert den avond van Donderdag 25 Maart
voorgevallen; gij hebt ze nog frisch in
- 't geheugen. De indruk zal er niet gemak-
x kelijk uitgewischt worden, bij het zicht
x eener ontroerde bevolking tegenover da-
- den van plundering en verdelging, eene
x misdaad van beschavingschennis.
x Andereu behoort het de daders en mede-
- plichtigen dezer gewelddaden te straffen,
x Anderen behoort het ook op te sporen
- welke de oorzaken dezer schrikkelijke ge-
x beurtenissen zijn, en welke middelen moe-
x ten genomen worden om zulke volksram-
- pen te voorkomen en te beletten.
- Er zijn sociale vraagstukken welke den
- voorrang verdienen, en dit waarmede het
Staatsbestuur zich nu moet bezighouden, is
wel het belangrijkste sedert de stichting
x onzer onafhankelijkheid, want het is innig
x verbonden aan de toekomst onzes lands.
x In deze moeilijke en ernstige omstandig-
heden, hebben wij binnen onzen werk-
- kring, alles gedaan wat mogelijk was om
- onze bevolking gerust te stellen en te be-
x schermen, x
De onpartijdige lezer zal uit deze verkla
ring de gevolgtrekking overnemen, welke de
Burgemeester zelf niet heeft willen trekken.
Zoo is het inderdaad; hadde Beernaert en
C10 voor het arrondissement Charleroi ge
daan, hetgeen M. Audent voor de stad gedaan
heeft met zijne burgerwacht (welke de ka
tholieke gazetten zoo gaarne bespotten) zijne
verantwoordelijkheid ware thans zoo groot
niet.
Men bemerke nog met welke Jesuiterij hij
door den gouverneur van Henegauwen tus-
schen steekt in plaats van zelf orders te ge
ven, en de noodige troepen in overeen
stemming met zijnen kollega Pontus der
waarts te zenden, want het was noodig daar
het minst tijdverlies noodlottig was; de
briefwisseling kon dus gemakkelijker met de
ministers plaats hebben, dan met hunne ver
tegenwoordigers die in vele gevallen zelf
naar Brussel om raad vroeg.
M. Audent Burgemeester van Charleroi,
sprak dus met kennis van zaken. Hoe zal
het Nieuwsblad, nu spreken? Wij laten hem
het woord en wachten lijk zuster Anna.
UIT BRUSSEL
Aan het WEEKBLAD van leperen.
Hoezeer de franskiljons er om ook zullen
treuren, toch heeft de betooging Rogier,
Zondag laatst, volkomen fiasco gemaakt.'
Ten eerste niemand lette er op, men waste
veel bezig met den uitslag der provintiale
herstemming.
Het bewind had het muziek der karabiniers
geschonken, dat een pasredoublé speelde.
Daarop volgden drie arme sukkelaars, oud
strijders van 't jaar 30, die alle drie een half
pluimpje op hadden. Zij hadden eerst in den
klaren gemanifesteerd bij Jef op de Laan.
't Was nog de beste betooging voor die oude
gebeenten, algemeen gekend onder den naam
van de striepslikkers
Dan volgde het vaandel der Ligue Wal
lonne en nog twee fransche maatschappijen
en eindelijk (stupete gentes!) het vaandel
der Noordstar en een plankje met den naam
der Vereenigde Vrienden van Schaarbeek.
De leden dier maatschappijen, zeker we
tende voor welke onvaderlandsche daad zij
hun vaandel leenden, waren thuis gebleven.
Maar wij vragen ons af, hoe die maatschap
pijen zulk een zotte treek kunnen of laten
uitmeten?
Daabmee was het al. Een vijftigtal jongens
en wallebakken en u-i-t, uit, 't was uit.
Wees dan al groot man en doe groote
daden, als daar zijn:
1° Conscience broodrooven omdat hij
vlaamsch schreef;
2° In 't jaar 45 de hongerige Vlamingen
willen omverschieten
3" Zeggen dat het vlaamsch element uit
België moest verdwijnen, om dit aan Frank
rijk te hechten.
O Rogier, o groot man! Een standbeeld in
peperkoek voor hem!
De maar loopt dat de heer Bodewijk
Steens, gemeenteraadslid, schepene van on
derwijs der hoofdstad zal benoemd worden.
De heer Steens is een alleszins bekwaam en
ernstig man, die met kalm gemoed en wils
kracht bet bestuur van onderwijs ter harte
zou nemen.
Als Vlaming mogen wij van hem het beste
verhopen. Het is een man, die redeneert en
oordeelt, die voor geene goede nieuwigheid
zou terugschrikken en niet steeds tusschen
water en olie zou willen zwemmen zooah
zijn voorganger.
Deze was wel de flauwste schepene van
onderwijs, die Brussel ooit gehad heeft.
Volgens alle waarschijnlijkheid zal het er
den 13" Juni te Brussel spoken. Ook de 8
Juni zou wel de gemoederen wat heet kun
nen maken. Men is Zondag reeds met een
opstootje begonnen. De vaïtlantejeunesse
der Ré forme, samengesteld uit melkbaarden
van 10 tot 15 jaar, heeft veel pret in die
huilebalkerijen. Waarlijk ik ben beschaamd
progressist en revisionnist te zijn, als ik zie
met welke elementen men onze politiek wil
opdringen Die kwekkende papbekken doen
ons meer kwaad dan goed. 't Schijnt dat de
doctrinairs nu ook zulk eene vaillante jeu
nesse opkweeken. De kwekkers der Refor-
me jouwen de mannen der Ligue uit. Indien
ik ligueur was schopte ik die blancbecs over
eind in de gruppel, eu zoo een kwekker der
Ligue de verstandige progressisten te na
komt mag hij op 't zelfde rekenen.
Wat domme politiek voor de slimme
hoofdstad, hé? F.
BaSotleering van 30 ü/lei.
De uitslag der balloteering te Brussel is
van natuur om alle liberalen, die de overeen
komst der beide liberale gezindheden wen-
schen te bevredigen. In de beide kampen
waren de mannen talrijk, die den naam van
verzoeningsgezinden verdienen, omdat zij de
herkiezing vroegen van alle uittredende le
den zonder onderscheid van schakeering.
Deze hebben in hunne taak volkomen ge
slaagd, want van de tien uittredende leden
zijn er zeven herkozen geweest en hadde
men nog 20 kiezers meer kunnen overtuigen
al de uittredende waren herkozen.
En nogtans het was geene gemakkelijke
taak van daar de meerderheid der kiezers te
overtuigen dat men nooit de oveenkomst der
beide schakeeringen bekomen zal, zoolang
het kiezerskorps die overeenkomst niet aan
twee uitersten gezagvol oplegt met onder de
twee lijsten immer die mannen te kiezen, die
het meest waarborgen leveren voor het alge
meen belang en welzijn.
Zulke onderneming kon onmogelijk van
den eersten keer volkomen gelukken en zelfs
had niemand durven hopen dat zij eenen uit
slag geven zou, zooals wij zondag 11. beleefd
hebben.
Dat is onloochenbaar het klaarste bewijs
dat de Brusselsche kiezers naar die overeen
komst haken in den vollen zin des woords.
De overige balloteeringen zijn ook zeer
guastig voor de liberale partij uitgevallen'
