VAN IJPËREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Eerste Jaar. Zaterdag 30n October 1886. Nummer 44.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar.- 4 fr. per jaar voor de stad. 4 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 2 fr. 50. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eèrherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers vo.jr artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel..Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Beernaert en onze fïnantiën.
Het Staatsbestuur is, volgens het schijnt,
met onzen geldelijken toestand heel verlegen.
Ook men zou het om min zijn.Een overgroot
tekort staat voor de deur: twaalf of vijftien
niiljoentjesDie beweenlijke uitslag is niet
kunnen vermeden worden, niettegenstaande
al het hard werken van den heer Beernaert.
Onze munttoestand is onrustbarendmaat
regelen hadden moeten genomen geweest
zijn om de ontmunting van minstens een deel
van ons zilvergeld voor te bereidende
grrroote!? minister heeft ze verschoven om
de uitgaven, die er uit voortvloeien zullen, te
kunnen ontwijken. Hij heeft het algemeen
belang aan het schijnbaar evenwicht van
het budget geslachtofferd en dat schijnbaar
evenwicht zelve is nog niet kunnen verwe
zenlijkt worden.
Die droevige uitslag komt vooral daaruit
voort dat de minister de gunstige kansen die
hij in zijn bestuur ontmoette, niet wist te
benuttigen. Hij heeft de schoone gelegenheid
gehad, van een deel der openbare schuld te
kunnen omzetten. Hij heeft ministers opge
volgd, die de openbare werken ver gevorderd
haddenhij had dus de buitengewone uitga
ven veel kunnen inkrimpen en alle nieuwe
toevlucht tot het krediet afschaffen. Hij heeft
eindelijk eene gewillige meerderheid geno
ten, die hem toeliet het openbaar onderwijs
te vernietigen en gestadig en veel aan de be
grooting van 't openbaar onderwijs te kna
gen.
En spijts zooveel gunstige omstandigheden
blijft de toestand onzer schatkist zeer slecht.
Om zulks te verrechtveerdigen, zal men de
huidige, algemeene krisis inroepenmaar zij
is de eenige oorzaak daarvan niet. De onbe
kwaamheid van den weergaloozen minis
ter heeft er niet min aanleiding toe gegeven.
Hij heeft geen partij weten te trekken uit de
moeilijkheden waarin de suikernijverheid
gewikkeld was, om eene inrichting aan de
schatkist zeer nadeelig en welke het meeren-
deel der belanghebbenden slecht vinden, te
wijzigen.
Uit de kwestie der omzetting van de open
bare schuld, heeft hij ook geen voordeel
weten te trekken uit de gunstige gelegenheid,
die hem aangeboden werd. Hij heeft zijne
onverschoonbare mildheid jegens de Staats-
schuldeischers bewezen. Hij had kunnen, hij
had moeten, gezien de ijdele schatkist, hun
eene belangrijker opoffering opleggen en op
het kapitaal en op de intresten der titels,
welke hij hun aanbood. Maar in een kiesdoel,
heeft hij hun veel te gunstige voorwaarden
toegestaan. Het budget is alzoo met sommen
heiast, opwelke het gemakkelijk was ver
minderingen te bekomen. Het ware nog
maar een half kwaad, zoo die eerste misstap
het Staatsbestuur om zoo te zeggen niet ver
bond, niet verplichtte dezelfde dwalingen te
begaan in de omzetting van de vier ten hon
derd. Het zal hem heel moeilijk zijn om zich
niet aan de drie en half te houden voor de
uitschrijving der nieuwe titels. Het zal van
dan af niet ten volle van de vermindering
van intresten genieten kunnen. Op een
kapitaal van ruim een miljard zal het verlies
heel hoog klimmenliet zal tot verscheidene
miljoenen beloopen. Dat zal, vreezen wij, het
droevig gevolg zijn van den misstap, die ver
leden jaar gesteld geweest is.
Wij spreken over die omzetting als over
eene zaak, die straks moet tot een voltrok
ken feit overgaan. En nochtans men kan
zich afvragen of zij zal verwezentlijkt wor
den. Is het mogelijk dat zulke omzettingen
zich ras opvolgen op de Brusselsche markt?
Na deze,betrekkelijk de titels van den Grand-
Luxembourg, zullen de teruggaven plaats
hebben der Brusselsche leeningen. Zal het
Staatsbestuur onmiddellijk daarna eene ge
lijke overeenkomst kunnen sluiten, die op
miljoenen titels dragen zal? Daar is eene
hinderpaal, die het wel doen zal ernstig te
beschouwen, vooraleer tot de omwerking te
hesluiten.
Die hinderpaal was daar niet geweest,
hadde de minister de omzetting in de verleden
Kamerzitting doen afkondigenhij zou zich
niet laten voorgaan hebben door den ge
meenteraad der hoofdstad en de bijval der
omzetting was verzekerd.
Heden kan de goede uitslag ervan door
menig andere oorzaak belet worden. Dat er
eene nauwere aaneensluiting van 't kapitaal
opdage, dat de kwestie van 't Oosten eene
dreigender houding aanneme en de geldmarkt
zal te beroerd zijn om nog de uitvoering van
dat ontwerp aan te vangen. Wanneer derge
lijke misstappen begaan zijn, moet men dan
nog verwonderd staan dathetbudget in eenen
immer slechteren toestand.verkeert?
Eene laatste misgreep van 't klerikaal
ministerie moeten wij nog doen uitschijnen.
Het had moeten, in afwachting dat de gelde
lijke toestand des lands ernstiglijk verbeterd
was, bijna heel en gansch van alle uit
voering van openbare werken afzien. Het
liberaal ministerie had hem het voorbeeld
gegeven. Zoohaast de heer Graux den slech
ten toestand der openbare gelden ontwaard
had, heeft hij alle nieuwe uitgaaf bestreden.
Zijn opvolger had op die baan moeten voort
gaan langs die zijde ook had hij aanzien
lijke hesparingen kunnen doenmaar met
het oog op zijne volksgezindheid, heeft hij
verkozen de openbare werken te vermenig
vuldigen. Door het verwaarloozen van die
gezamentlijke voorzorgen, bevindt hij zich in
eene heel moeilijke gelegenheid. Hij is in den
pijnlijken toestand van eenen minister, die
zich ais den grrrooten hersteller der vader-
landsche gelden aangaf, en die deze, niette
genstaande alles, meer en meer in den be-
weenlijksten staat verkeeren ziet.
Van dergelijke finantieherstellers, verlos,
o Heer ons Vaderland.
Os Tramweg Uperen-Veurne.
Het Nieuwsblad en Journal (de twee ma
ken vast maar één) hebben over 14 dagen
in hunne zaturdagnummers, wat over den
tram IJperen-Veurne getaterd. Als bladen
die de waarheid reeds lang verloochend heb
ben, vertelden zij, voor wie het gelooven
wilde, dat het de schuld van onzen gemeen
teraad was indien die tram er nu nog niet
lag.
Die bladjes zijn van hun eerste niet dood!
Onze gemeenteraad trad in onderhandelingen
met de. Nationale maatschappij der Beurt
spoorwegen; hunne wederzijdsche brieven
lmeftjnze konfrater hot Progrès afgekon-
elk heeft kunnen bemerken, dat het
om 5>^iad nbcli aan bezorgdheid voor de
ij ($k' vSb belangen, nog aan ijver om de zaak
të bespoedigen, ontbrak. De klerikale gazet
ten liegen dus, als zij onzen Raad van wer
keloosheid beschuldigen.
De drie liberale gazetten hebben ten voor-
deele van den beurtspoorweg gesproken en
geschreven en dit hebben de klerikale bladjes
niet gedaan, 'tzij uit minachting voor de belan
gen oner stad 't zij uit moedwilligen partij
geest. Die heeren konden zeker niet lijden
dat er, ten voordeele van IJperen, nog eens
een werk zou tot stand komen, verkregen
door de vereenigde pogingen van onzen libe
ralen gemeenteraad met den Handelskring
Hebben onze Senatoor en Kamerheeren
wel een woordje geuit, in de wetgevende
zittingen, ten voordeele dier kwestieen in
dien zij die zaak dafir niet wilden aanraken,
hebben ze wel hunnen invloed of machtig
woord als zij er hebben hiertoe gebruikt
of aangewend? En onze prachtige collectie
provinciale raadsheeren wat hebben die wel
gezeid of gedaan in den provincieraad ten
voordeele des tramswegs? Politiek werk, ge
noeg! Maar stoffelijke belangen der stad IJ
peren? Foei, zij bekommeren er zich mede,
als om den buiknavel der II. Maagd!
Tot nu toe zijn het al katholieke arrondis
sementen, die eenen stoomtram door tus-
schenkomst der klerikale Nationale Maat
schappij, bekomen. Waarom steken onze
katholieke grooteJans, ook niet 'n beetje aan
den wagen?
Vele klerikalen zouden liever den tram
eenen omweg zien maken door de gronden en
eigendommen van M. Visart, katholieke
vertegenwoordiger van Veurne, en M. De-
smedt, idem van Brussel. Maar dat maakt
onze zaak niet; dan zouden wij tijd en geld
verliezenlanger op weg van hier naar Veur
ne, en grootere prijs, voor den koupon. En
zoo stom zijn we nog wel niet, om met onze
centen, in het voordeel van schatrijke kleri
kalen te werken
De katholieke gazetjes hebben dan weer
eene kwestie aangeraakt waarvan de schuld
op hunne politieke vrienden valt.
Iets en wat.
Het Nieuwsblad bekent, dat het van
geene klerikale krachs wil spreken, maar
een speldeprik geeft op de liberale, 't Is zoo
dat wij 't van eerst af aan gezegd hebben en
gekenmerkt door twee maten en twee ge
wichten.
Het Nieuwsblad zal echter ditmaal meer
doen eenen speldeprik geven, want T. Pot-
Breker verklaart dat het bind zich zal in
state zetten om de debatten van de gansche
proceduur te drukken als wij onzen
mond niet houden!
Wat geeft ons die proceduur? Zij laat ons
koud en onverschillig't gaat ons immers
niet aan. De publiciteit mag aan die zaken,
gelijk aan alle andere, gegeven worden, en
wij zouden bovendien niets uit ons gedacht
doen, hoort ge 't Nieuwsblad, om ze tegen
te houden en u medelijdend te stemmen.
Wij bekennen dat er zoo wel liberale als
klerikale falingen plaats hebben, alhoewel
deze laatste verre de eerste in getal en groot
te, overtreffen. Maar wat we bij het katho
liek orgaan - beknibbelden was dat dubbel
stelsel van polemiek. Inderdaad het bladje
spreekt van geene liberale falingen,... zoo
lang als er geene zijn, en vraagtBen ik niet
braaf en edelmoedig van op de liberale krachs
niets te schrijven?Waaruit zijne slimme le
zers natuurlijk opmaken dat er een oneindig
getal liberale Langrandistentrekken te mel
den zijn. Maar van 't oogenblik dat er iets
tegen ons te schrijven valt, neemt de heilige
gazet die schoone gelegenheid waar en prut
telt dubbelzinnig, wat ze niet openlijk durft
aan den dag brengen niet uit vrees, maar
om den schijn te hebben een gegeven woord
te houden.
Wij lachenudus vierkant uit Nieuwsblad.
Indien ge de proceduur niet drukt, 't is om
dat ge niet durft; en indien ge ze drukt, wij
zullen u dan onder den neus wrijven dat gij
uw gegeven woord niet gestand doet.
Maar als gij ze drukt, eene onvervalschte,
onpartijdige proceduur geven, hoort ge 't, en
niet doen gelijk voor de zaak Vandersinissen.
A propos over die zaak verscheen Zater
dag de tweede helft dier proceduur in 't
Nieuwsblad. Zij krielt nog al eens van on
waarheden, zooals de eerste helft. Wij willen
hier het hoofdartikel op Vandersmissen uit
ons laatste nr niet herhalen. Wij zouden het
niet beter doen, dan onze medewerker. Maar
wij wijzen op de partijdigheid van de katho
lieke bladenAlice Renaux, het slachtoffer
haars mans, wordt aangeduid met de woor
den afschuwelijks heks (2e bladz. 4e ko
lom), eerlooze vrouw. (2e bladz. 5" kolom),
en - onweerdige boeleerster (3e bladz. 1° ko
lom) terwijl men Vandersmissen medelijdend
heet ongelukkige, ongelukkige betich
te, ongelukkige veroordeelde, onbe
kende sukkelaar, slachtoffer, toege-
vige echtgenoot, enz.
Is het ook in naam der ofHcieele zedeleer
Nieuwsblad, dat gij eene vrouw, die voor
hare zonden zoo schrikkelijk boette, na hare
dood bezwaddert, en dat gij haren moorde
naar verontschuldigt en op een voetstuk
plaatst? Waar is uw eerbied voor 't gerecht
en voor het onderscheid tusschen geed en
kwaad?'t Is schandalig!
Het Nieuwsblad spreekt van het bezoek
des heeren Pecher, voorzitter, aan den moor
denaar in de gevangenis van Bergen. Weet
het klerikaal blad dan niet, dat zulks eenige
dagen nadien in het officieel staatsblad gelo
genstraft werd? Eerbied voor de waarheid.
Wij lezen nog in dat eerbiedvol blad voor
de magistratuurImmers de Procureur ge-
neraal Van Maldeghem heeft al degezwoor-
nen afgewezen, welke verdacht waren tot
de katholieke partij tebehooren. Parbleu!
En stonden de twee klerikale advokaten van
Vandersmissen daar met hunnen mond vol
tanden? Waarom hebben zij de liberale ge-
zwoornen niet afgewezen? Hun recht bestaat
immers nevens dit van het openbaar ministe
rie en zou men denken, dat er toch wel ie
mand onder 't Nieuwsblad steekt, om dit te
weten en geen ezelarijen te laten drukken
Het Nieuwsblad spreekt van eene toelage
van 3000 fr., welke de stad voor het Onder
wijs en niet voor de aardwerken ont
vangen heeft. Men weet dat deze werken
tijdelijk gestaakt worden, daar ons klerikaal
gouvernement wil niet tusschenkomen, om
een beetje onze stad schooner en gezonder te
maken. Ware het maar voor eene klerikale
stad, onze ministers zouden wel iets geven;
maar daar het voor het liberaal IJperen is',
zijn er geene hulpgelden te krijgen. Intus-
schen, werkt men niet voort, de werklieden
verdienen geen brood, en krijgen armoede,
dit al te maal door de schuld van het katho'
iiek ministerie. De katholieke gazetten geven
dat 'nen anderen draai, maar de werkmen-
schen zullen het toch niet gelooven.
Klerikale krach van Watou.
Donderdag, 21 dezer, heeft de gansche
bevolking van Watou en van 't omliggende
zich naar de hoofdplaats van 't kanton bege
ven, waar een deel der onroerende goederen
van den gewezen notaris Capelle, oud-burge
meester van Watou, te koop geveild waren.
Het dorp Rousbrugge, gewoonlijk doodstil,
scheen stormenderhand ingenomen, zooveel
volk was er. In de herberg den Gouden
Arend, waar de verkooping plaats had, was
hst bijna onmogelijk binnen te geraken en
het te veel volk verspreidde zich in gansch
het dorp. Men hoorde niets dan schimp-
scheutjes op den rampzaligedie zooveel
eerlijke lieden in droefheid gedompeld heeft;
hadde hij de verkooping bijgewoond, zooals
het gerucht geloopen had, hij had voorzeker
een slecht kwaart uurs beleefd, zoodanig
waren de gemoederen opgehitst. Nog nooit
hoorde men eenen stroom verwenschingen,
die meer voedsel gegeven werd. De opge
wondenheid steeg ten top en duurde gansch
den avond.
De verkooping geschiedde ten voordeele
der Kortrijksche Bankdieop de onroeren
de goederen van Capelle, te Leysele.Beveren,
Stavele en Watou gelegen, eene som van
175 duizend franks geleend had. Die goede
ren bestaan uit hoisteden, weiden en lande
rijen. Er waren dertig koopen. Op de plak
brieven dezer verkooping stond er: Openbare
verhooping in den vorm van vrijwilligs
verhooping
De notaris Floor, vooraleer de verkooping
te beginnen, heeft zorg gedragen het volk te
verwittigen dat alles verkocht ging zijn
tegen betaling in klinkende munt "en dat
de aanwezige personen niet peizen moesten
dat zij konden betalen met het geld, dat zij
te goed hebben. Die verklaring, 'hoe zonder
ling ook, was heel welsprekend; zij was
waarlijk niet onnoodig en schetste den toe
stand op eene meesterlijke wijze.
Men had aangekondigd dat de verkooping
in eene enkele zitting geschieden zou. De
bestemde tijd is nochtans heel en gansch aan
den instel, de voorloopige toewijzing gewijd
geweest, zonder dat de beslissende overslag
plaats had; deze is tot Donderdag aanstaande
verschoven. Daarenboven men kon niets ver-
koopen, vermits de notaris, op aanvraag van
eenen opbieder, zelve openbaarlijk bekennen
moest dat hij geene juiste aanduidingen
JTËr wl5Ê¥blTïT