STADSNIEUWS.
Maatschappij Burgerwachtei
C. Leerlingen, die de hoogere klasse (3e
studiejaar) gedoubleerd hebben: 9 benoe
mingen, waarvan 9 in de Waalsche, O in de
Vlaamsche scholen.
Te zamen: 90 benoemingen, waarvan 72
aan Waalsche, en slechts 18 aan Vlaamsche
Middelbare Scholen worden toegekend.
72 tegen 18, dat is juist 8 tegen 2, of 4
tegen 1
Terecht liet het Vlaamsch weekblad, dat
deze tafel afkondigde, de volgende overwe
ging op deze cijfers volgen:
Indien gezond verstand en goede trouw
voldoende waren, om eene zoo eenvoudige
vraag op te lossen, zou dan niet ieder wel
denkend mensch moeten erkennen, dat het
verfranschend onderwijs in de Vlaamsche
gewesten eene pest en eene dwaasheid is,
eene laakbare geldverspilling, en het zeker
ste middel om de Vlaamsche burgerij steeds
in eenen toestand van verstandelijke minder
heid te behouden? De heer Arnould zegde in
zitting der Kamer van Volksvertegenwoor
digers, op 12 December 1882: Pendant 50
ans le peuple fiamand a été soumis^ au
régime francais; et qu'est-ce que le régime
francais, malgré les millions dépensés a
produit? Absolument rien! Au point de
vue intellecluel la population flamande
s'est bien moins développée que d autres
parties du pays.
Bestaat er alzoogeheel Dietsch-België
door,behoefte aan een Middelbaar Onderwijs,
dat, evenals het Lagere, op de taal der leer
lingen gegrond weze, toch is er wellicht
geene stad, waar een dergelijk onderricht
zich met even onweerstaanbare kracht op
dringt, als te Antwerpen.
Men vergete niet, dat de overgroote
meerderheid der jongelieden, welke de be
volking van het Antwerpsch Athenaeum uit
maken, voorafgaandelijk een of ander der in
1877 ingerichte, thans in vollen bloei verkee-
rende Stedelijke Onderwijsgestichten bezocht
hebben. En welke is nu de grondslag van het
onderwijs in deze scholen? De officiële taal
is er de Nederlandschealle leesboeken,
met uitzondering van die alleen, welke voor
het Fransche taalonderricht bestemd zijn,
zijn Nederlandsche. Zie de verklaring door
den heer Burgemeester L. de Wael, in 1883,
in de Kamer van Volksvertegenwoordigers
afgelegd.
Is het nu niet natuurlijk, logisch,wensche-
lijk, ja, noodzakelijk, dat onze jeugd hare
studiën, in het Nederlandsch begonnen, ook
in deze taal voortzette?
Niet zonder reden rechtvaardigde de Waal
sche afgevaardigde Olin, in 1881, de bepa
lingen der nieuwe taalwet door de volgende
gewichtige verklaring: que la plupart des
parents qui confient leurs enfants aux sec-
tions moyennes des établissementsde l'Etat,
appartiennent des families flamandes
que leurs enfants ont eu comme éducation
première l'éducation flamande, qu ils ont
appris a penser et a parler en fiamand.
[Wordt voortgezet
Vuilblekkerij.
Eene kleine terechtwijzing-. Eene on
oplettendheid van den drukkersgast heeft het
eerste deel van Peuzelingzondag laatst af
gekondigd, onvatbaar gemaakt, 't Is niet om
8 u. dat M. Van Alleynnes de stad verlaten
had, maar wel om 3 ure namiddag en daar
hij slechts om 10 u. 's av. terugkwam, kon
hij dien zelfden achtermiddag om 5 u. in den
Sans Souci niet zijn. Wij wilden vooral op
het uur van vertrek en terugkeer steunen,
om beter de leugentaal van het eerlijk
Nieuwsblad te doen uitschijnen.
t Ziehier eene nieuwe leugen van het god
vruchtig en eerlijk bladOver 14 dagen kon
digde het een schrijven af, geteekend De
Vrije Vlamingen, waarin de Landbouwver
eeniging van het arrondissement IJperen,
beschuldigd werd uitsluitend fransche plak
brieven uit te hangen over den prijskamp
van het paardenras. Wij dachten dat het ko-
miteitder Landbouwvereeniging die leugens
zou te niet doen, in een antwoord aan het
lichtzinnig bladmaar, alles wel ingezien,
heeft het komiteit toch gelijk van niet te ant
woorden aan een blad dat zoo stout de waar
heid verkracht. Het Nieuwsblad is waarlijk
geen antwoord waard en zijnen wekelijk-
schen rimram is gansch onschadelijk.
Nochtans willen wij voor eigene rekening
de leugens van het Nieuwsblad plat slaan.
Het Bulletijn der Landbouwvereeniging.
is tweetalig: fransch en vlaamsch.
Wat de plakbrieven betreft, eenige zijn in
het fransch gedrukt, en het overgroote deel,
misschien de 5/6, zijn in het Vlaamsch.
De fransche plakbrieven worden gehangen in
IJperen stad en in de eenige waalsche ge
meenten van het arrondissementde vlaam
sche plakbrieven worden in de vlaamsche
gemeenten in het Noorden Oostenen Wes
ten van het arrondissement verspreid. Zelfs
in IJperen stad, zijn het niet uitsluitend fran
sche plakbrieven, gelijk het Nieuwsblad het
zou laten veronderstellenwij hebben uit
sluitend vlaamsche plakbrieven (groot
formaat) bemerkt op den blinden muur, bij
de infanteriekazern, en bij de Donkere poort,
en andere tweetalige plakbrieven (klein for
maat) voor het feest van assche woensdag,
nogmaals bij de Donkere poort en op den ge
vel der Vleeschhalle. Zelfs in de herbergen
als Bronzen hoofd, Zwarten LeeuwGou
den Mortier, enz., zijn het uitsluitend
vlaamsche of tweetalige plakbrieven
der Landbouwvereeniging, die langs den
wand hangen.
Hoe wil een blad toch zoo stout liegen,
over eene zaak die elkeen onderzoeken kan,
aangezien die plakbrieven in 't openbaar
uithangen? Kijkt maar eens wel, Vrije
Vlamingen als gij bij de infanteriekarzern,
bij de Donkere poort of langs de Vleeschhalle
voorbijgaat, en gij zult zien dat er daar uit
sluitend vlaamsche of ten minste tweeta
lige plakbrieven hangen.
En nu, het historietje van den splinter en
den balk. Aan het portaal der St-Maartens-
kerk rechts van den hoofdingang, hing er
laatstmaal (en misschien hangt ze er nogj
eene soort van affiche de Carnaval om wel
de aandacht te trekken. Die affiche was in
't fransch alleen gedrukt, op groen pa
pier, en droeg in vuurroode letters van twee
decimeters lang, deze vlaamsche woor
den Sermon de charité, par etc1 Een
woordje uitleg, a. u. b.
De twee klerikale spioenen, die over 14
dagen zoo beteekenisvol aan de deurgepoetst
werden, in eene vergadering van vooruit
strevende liberalen, vertellen beiden, op hun
ne mode, hun wedervaren.. Zij meenen, met
rotsvaste overtuiging, dat zij daar mochten
blijven, omdat één hunner eene uitnoodiging
had!O, die brave jongens
M. Vermeulen had, ter stede, zijne uitnoo-
digingen persoonlijk doen bestellen, door
eenen boodschapper waarin hij trouw heeft.
Die uitnoodigingen waren dus allen voor li
beralen bestemd, en stellig niet voor twee
klerikale afspieders.
Indien nu een dier afloerders eene uitnoo
diging bezat, was het, gelijk M. Brunfaut
het zeer juist meende une convocation
ramasséeen met zulken titel mag men niet
hopen, ergens op eene eerlijke wijze|lbinnen
te geraken.
Daarbij de manier zelve, waarop zij hun
wedervaren vertellen, met wat onaangenaam
heden naar 't hoofd eeniger liberalen te gooi
en, bewijst genoeg met welke inzichten, zij
naar die vergadering gegaan waren, 't Was
om de waarheid te schrijven, meesmuilen zij
beiden.
Hola, kerels, maakt dat de ganzen wijs!
Hebt ge wel ooit waarheid gelezen in een
klerikaal blad. lezer? Ik ook niet.
Over 14 dagen spotte het Nieuwsblad met
M. Vermeulen, omdat hij ging spreken in
eene vergadering van progressisten. Over 8
dagen wordt M.Vermeulen door het Nieuws
blad bedankt, omdat hij zich inschikkelijk
toonde voor twee klerikale pennelekkers.
Ja, knoopt dat nu aaneen, als ge kunt, en
oordeelt
Nog eene eerlijkheid uit den klerikalen
boel:
Het Nieuwsblad raapt eenige uitdrukkin
gen uit Ministeriëele schurkenstreken van
het Weekblad en huilebalkt maar gladweg
dat het komt van een onderwijzer, aan het
officieel onderwijs toebehoorende Wij aar
zelen geen oogenblik diedaad, met het woord
lafheid te bestempelen! Wie geeft u het
recht alzoo te spreken, eerlijk blad? Waarom
zegt gij niet aanstonds Mr A of B, X of Z
heeft dat geschreven, in plaats van verden
kingen en wraak te roepen op eene geheele
klas treffelijke lieden Wees zoo vervaard
niet, met altijd in 't algemeen te timmeren,
noem hem bij zijnen naam! Thonissen zal
't wel vergelden, jongen. Heet gij dat niet
slijk werpen van verre, achter den boomt
Het artikel zelf sloeg den waren toon aan:
de uitdrukking der verontwaardiging van
eenen man, die 't hart op de rechte plaats
draagt, en die wij zeggen het tot zijne
eer met afgrijzen het zielelijden der ver
volgde onderwijzers gadeslaat. Om zoo te
denken en te schrijven, Nieuwsblad, moet
men geen onderwijzer zijn elk eerlijk man
voelt aldus de verontwaardiging in zijn bin
nenste, en 't is met eene ware vreugde, dat
wij het toegezonden oorspronkelijk fransch
artikel voor onze vlaamsche lezers vertaald
hebben.
En nu een nader bewijs zijner deugdelijk
heid: Zondag morgend, onder de talrijke li
berale gazetten, die wij in ruiling van ons
blad ontvangen, waren er drie confraters
die gemeld artikel overgenomen hadden. Wij
wenschen dat het een toerken rond vlaamsch
België make.
In plaats van te zeggen, Nieuwsblad, dat
het maar over één slachtoffer der schoolwet
van 1884 handelde, zoudt gij beter de waar
heid eerbiedigen en zeggen dat er over vijf
ware schandalen gesproken werd, allen te
weeg gebracht door de gevloekte wet. Ver
der, wat uwe spotternij aangaat, op de nage
dachtenis van den ongelukkigen Dethise, een
slachtoffer der klerikale wet, wij zullen u op
tijd en stond met niet te loochenen bewijzen
bekstoppen. Uitgesteld is niet kwijt geschol
den!
Iets over leugentaal.
'k'Heb hier een been vast, en geen klein:
er valt te knagen, bliksems veel te knagen,
'k Zou mijn been voor geen twintig sergean
ten loslaten, vooraleer de laatste vezel er
van verteerd zij.
Ik knaag dus voort aan het been der leu
gentaal. Al de aanhalingen, spreuken,
spreekwoorden enz. zijn afgeknaagd ter
intentie der katholieke gazetschrijvers, die
nooit liegen maar altijd de waarheid zeggen.
Wel bekome hun mijn werk:
Leugentaal is '8 duivels taal. Alzoo ge
nomen zou een klerikaal schrij velaar moeten
schrik hebben, zich van 's duivels taal te
bedienen om hetgeen hij uit zijne pen laat
glijden door leugentaal te bederven. Graaf
Oxenstiern vergeleek de leugen met eenen
sneeuwbal die van den berg afrolt, langs den
weg grooter wordt, maar eindelijk in het
dal verdwijnt en smelt. Zóó is het lot der
klerikale leugens: 't schijnt iets kolossaal in
't begin en na eenigen tijd blijft er niets meer
van over, dan eene kleine knaging misschien
in 't geweten van den leugenachtigen schrij
ver,.. indien zulke lieden eene consciëntie
hebben, wel te verstaan
Theophrastus zegt daarom in denzelfden
zin: De leugen, door afgunst en nijd uilge
vonden heeft eerst eenige krachtmaar
't duurt niet lang vooraleer die kracht verlo
ren gaat. De vermaarde predikant Massil-
lon meende dan ook, dat leugen en dubbel
zinnigheid maar te vinden waren ia den
mond van zulke personen, die uit eigenbe
lang eenig voordeel betrachten. Indien die
meening waar is, zijn al de klerikale gazet
ridders, die gedurigliegen in 't voordeel hun
ner partij, allen even groote ik- of zelfzuch-
tigen, die als belooning voor hun proper
werkje, klinkend en blinkend belang in hun
nen zak voelen
Leugen is de eerste sport van de ladder
der ondeugd. Inderdaad, eene klerikale gazet
begint eerst met een leugentje, en indien het
goed geslikt wordt, geeft ze acht dagen later
een specimen van laster.
De gekende wijsgeer en zedepreker Vau-
venargues zeiHet gebeurt wel eens, dat
wij ons van onze eigene leugens overtuigen,
om geene logenstraffing te krijgen, en zoo
bedriegen wij ons zeiven, met andere te wil
len bedriegen. De klerikale bladen zijn zoo
danig hieraan gewoon dat ze in dit geval
hunnen eigen toestand niet meer beseffen.
Daarvan zijn honderden voorbeelden te vin
den in die soort van argumenten, welke zoo
overvloedig in de katholieke gazetten gevon
den worden,om de boertjes endeonnoozelaars
'nen bril op te zetten.
De leugen, zei Marmontel, is een afschu
welijk, vuil en oneerlijk ding. Welke
strenge veroordeeling zou Marmontel niet
uitgesproken hebben, bij het zien alléén eener
klerikale gazet, waar het krielt Van leugens,
en waar de waarheid hoogst zelden geduld
wordt?
Niets is schandelijker, getuigde de wel
sprekende Cicero dan het goedkeuren eener
leugen, dewijl er niets schooner is dan de
waarheid te kennen. Welk een vonnis voor
die groote klerikale kopstukken, die stilzwij
gend de leugentaal, door hunne knechten in
de katholieke bladen uitgestort, goedkeuren!
Maar welke schande voor den Paus, de On-
faalbaarheid op aarde, onder zijne brave
klerikale belgische krantenschrijvers zulke
overgroote leugenaars en lasteraars te tel
len! Moest ik Paus zijn, ik zou eene nieuwe
Encykliek uitgeven, om de eerlijkheid en
den eereiienst der Waarheid bij de katholie
ke gazel schrijvers verplichtend te maken,
gelijk de paaschbiecht
Bonaparte zei op zekeren dag: 't Ware
een aardig boek, een boek zonder leugens. -
Aan mij nu. - 't Ware geene kalotegazet, in
dien ze niet vol l'lïugens stonde.
Ik denk evenwel dat de klerikale penne-
likkers liegen uit gewoonte, zonder te weten
dat liegen kwaad is. 't Is waarschijnelijk een
rechtstreeksch uitvloeisel van hunne ver
fijnde goede en kristelijke opvoeding. De
gewoonte van liegen drinken zij in, met de
konferentiën en sermoenen, waarvan zij zoo
menigvuldige staaltjes krijgen, vooraleer ze
de kinderbroek ontwassen zijn. De pastoors
en kapelhaantjes kunnen immers liegen ge
lijk tandentrekkersRiep de godvruchtige
bisschop Fléchier niet uit, van eenen slech
ten priester leugenaar sprekendeO
God der waarheid! Gij hebt dit verstand voor
de leugentaal niet gemaaktBoileau be
schuldigt ook de priesters, van den God der
Waarheid eenen Godderleugentaaljte maken,
en in Racine vinden wij:
Assis dans la chaire empestée
Oü le Mensonge règne et repand son
poison.
Zoo wil ik aannemen ter verontschuldiging
der klerikale gazetschrijvers, dat ze maar
liegen omdat zij het alzoo van jongs af leer
den.
Zij liegen dus uit gewoonte, uit instinkt,
zonder te weten waarom 't is eene tweede
natuur. Om dezelfde reden steekt de wesp
met haren brandenden angel, bijt de slang
met hare vergiftigde tanden. Die beesten, al
hoewel zij kwaad doen, zijn het onbewust:
Zij steken en bijten uit gewoonte, 't is bij
hen ook eene tweede natuur.
Dit heen wil ik heden niet glad knagen
zal er nog eenige vezeltjes op laten tot
naaste week. Dan is er op nieuw te peuzel
voor Beentjesknager.
K. K.
De afgevaardigden der klerikale krinj,
en vereenigingen des lands, zullen in c
loop van dezen zomer te IJperen bijeenl
men. Tot het behoorlijk ontvangen d
doorluchtige heeren worden er veel kw,
tieren langs den kazernkant in gereedh
gebracht.
(Medegedeeld)
Willems-Fonds.
Wij vernemen dat kapitein Vande Ve
eerlang alhier eene voordracht over c
Congo geven zal, op aanvraag onzer Afd
ling van het Willems-Fonds. Een schi
vooruitzicht voor de talrijke leden, met
onderwerp dat hoogst bevallen zal
Liberale Vereenigïng.
Wij deelen geen verslag dier vergader
mede, omdat het Weekblad geene uitnoc
ging daartoe ontvangen heeft.
Zijn wij misschien te liberaal ei
vrij van schrijven en denken
Concert.
Jl. Zondag gaven de heeren onderoffl
ren, kaporalen en brigadiers onzer burg
wacht een concert, waarop hunne dames
de dames der heeren officieren uitgenood
waren. Het was een meer dan mooi muzi
feest, dat allerbest gelukt is.
Muziekstukken, romancen, kluchtliedei
enz., alles was lief en met talent uitgevoi
Ook hoe kon het anders; waar er viool
Iers als de heeren A. en E. Gaimant, pia:
ten als de heer Th. Moreaux, zangers al
heeren Dumon, Dewanckele, Thiebault, I
mery, Mailliard en Deweerdt optreden, ir
alles wel bevallen en de moeielijksten
vredigen. Aan die heeren artiesten, die
waarlijk overtroffen hebben, onzen oprt
ten dank voor hunne bereidwillige meden
king in dit aangenaam avondfeest.
De heeren inrichters ook aanvaarden
hartelijk dankwoord voor de moeite, dit
zich gegeven hebben om dat puik concert
stand te brengen en te doen goed uitval
Zij hebben waarlijk takt en zij kennen
om alles goed in te richten.
Het was onder alle opzichten een wej
lijk mooi en aangenaam feest, dat vee
gauw voorbij was en dat alle uitgenoodig
bij het heengaan zeggen deed: 't is jam:
dat zulke feestjes zich zoo zelden voord
en dat wij wederom een jaar lang naar
naaste concert moeten verlangen. -
Voordracht.
Zondag 20 Februari, ten 3 ure namidi
in den Café du Commerce, Hondstr
binnen Ieperen, zal den heer Vermeulen
afgevaardigde bij het voorloopig kom
van het vooruitstrevende liberalen con
van 1887, eene tweede voordracht geven
Dagorde
1° Nut der drukpers in het verspre
onzer gedachten.
2° Eendracht door en voor den strijd.
3° Het kongres van 1887.
Schieting van Donderdag 3 Febr. IS
Hoog getal.
Vandermarliere Louis 20 25 25 25 20
Thiebault Ferdinand 20 25 15 25 25
Bogaert Alphonse 20 25 20 25 20
Froidure Eugène
Mailliard Gustave
Ligy Felix
Ligy Albert
25 20 20 25 20
25 25 15 25 20
20 25 25 20 20
25 25 20 20 20
Joos Alphonse
Gaimant Arthur
Froidure Robert
Swekels Léon
Boedt Léon
25 25 25 15 20
25 20 15 20 25
20 20 20 25 20
20 20 25 20 20
25 20 25 20 15
Verpachting.
Zaterdag, 5 Februari, heeft te Brugj
openbare aanbesteding plaats gehad vat
visschersrecht in de vaart van IJper
den IJzer.
Ziehier den naam der personen die aa
hebben gedaanmet het bedrag hu
soumissie:
Cantonnement van IJper-Kaai tt
Boesinghe-Sas.
D. Van Hinderdaele, meester laar
zenmaker bij de Rijschool, fr. 51
Ch. Mailliard,
H. Heylbroeck,
Van Eecke, gemeente-ontvanger te
Boesinghe,
A. Ygodt,
Cantonnement van Boesinghe-Sa
tot de Finteele.
Petrus Deloffre,
Petrus De Cap,
Head. Leroy
4!
31
li
fr
