VAN IJPERBN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
DE FAMILIE GRIJPZOUT.
Tweede Jaar.
Zaterdag 21" Mei 188T.
Nummer 21.
De nieuwe muurschilderingen in de
Hallezaal.
De Hel en het lot der werklieden.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncem 15 cent. per drukregel. Rechter-
liike eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. - Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
douerteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
(Derde vervolg en slot.)
Het verschil van beoordeeling des werks
van den hr. Delbeke, bij het IJpersch publiek
en bij andere kunstenaars, zijne patroons,
heeft in onzen gemeenteraad lange woordé
wisselingen doen ontstaan. In de zitting van
4 December '86, tijdens de bespreking vaji
het Gemeentebudjet, werd er opgekomen
tegen de nieuwe inschrijving eener som,
om die muurschilderingen voort te zetter}.
Nochtans verklaarde de hr. Burgmeester,
dat de 2° schilderij van den hr. Delbeke doejr
den heer minister de Moreau goedgekeurd
was, luidens het verslag der Kommissie vata
Monumenten. Verder gaf hij lezing van tw^e
brieven, zeer vleiend voor den hr. Delbekp,
en het gemeentebestuur van IJperen biddefe-
de den heere Delbeke toe te laten de overigje
muurschilderingen te beginnen en af te wer
ken. De eerste brie! droeg den datum van $n
December '86, en het handteeken van dé
hr. Paul De Vignede andere brief was gfe-
dagteekend 1 December 1886, en onderte
kend door de hh. Jozef Stallaert, Hermarfs,
Paul De Vigne, G. Van Camp, Markelbacb,
Jan Verbas, en Aug. Serrure. Daarbij herin
nerde de hr. Burgmeester de gunstige beoojr-
deeling van het werk door den heer V&n
IJzendijck, bouwmeester, destijds in IJperejn'
en van de Kommissie der Monumenten. jlk
weet, vervolgde spreker, dat die schildje-
ringen het publiek niet behagen; majar
anderzijds heb ik geene beknibbelingen
m gehoord, uitgaande van personen, die lin
- staat zijn over het werk te oordeelenl
Daarop gingen de poppen aan 't dansen. Wij
schrijven letterlijk over, uit het verslag d^er
zitting van 4 December
M. Ie Conseiller Van Daele est du nojn-
bre de ceux k qui les panneaux de Delbejke
ne plaisent pas. Ce nombre est grand, dit-
il. Ilcomprend assurément les neuf-dix'ië-
mes de la populationC'est au nom de cette
immense majorité que M. Van Daele criti-
[Achtste vervolg.)
Schimmel droeg daarenboven zilveren
ringetjes in zijne ooren, een zilveren ring,
eene zilveren engelsche horloge, die voor de
zes-en-twintigste maal den Berg bezocht had,
en met eene groote messingen ketting vast
hield.
Hij droeg eindelijk nog den last van 65
zomers. Onder dien last was zijn rug een
weinig gekromd, zoodat de panden van zijn
rok langs voren tipsgewijze afhingen.
Doch drukte die last op zijnen rug, op zijn
gemoed drukte hij voorzeker nietwant
Schimmel trok steeds het lachendste gezicht
der wereld.
Tenzij onder dien lach heel iets anders
huisde.... Wie kan 't weten?
Mijn beste heer, sprak plechtig de heer
X. Grijpzout en C">, beter kondet gij het,
Sappernu niet treffen. Ik stel u voor Confu
cius..., mijn zoon, M. Confucius, zegde ik,
alsmede zijn vriend en mijn vriend, wil zeg
gen, onzen vriend, M. Frans Van Haezen,
schilder in de kunsten, en eindelijk Schim
mel kom hier Schimmel die van heden
in uwen dienst over treedt. Houd u goed,
Schimmel... Hij kan alles, mijn beste heer,
en hij teekent Dr Schimmelniet waar
Schimmel? Hij heeft ongelukken gehad, mijn
beste heer. Daarom heb ik hem binnen
genomen. Hij kan van alles; zeg het maar,
que l'oeuvre tant admirée par les artistes
bruxellois, dont M. Ie Bourgmestre vient
de lire les rapports.
M. Van Daele votera contre le nouveau
crédit qui serait proposé.
II ne peut se résigner k admirer l'oeuvre
de M. Delbeke, malgré le jugement favo?
n rable porté par MM. De Vigne et consorts!
L'honorable conseiller trouve d'ailleurs
étrange, trés insolite, que des artistes;
dont il est loin d'ailleurs de méconnaitre lé
talent, mais qui sont assurément sansman-
dat, adressent des rapports au Conseil
communal au moment de la discussion du
budjet. C'est la, dit-il, une manoeuvre qui
semble avoir été mise en jeu pour peser
sur la détermination du Conseil, et lui
imposer en quelque sorte la continuation
- des travaux. II proteste contre cette ma-
niêre d'agir.
Daarop volgde eene bespreking, waaraan
de hr. Burgmeester deelnam, met den heer
Schepene Cornette, die Delbeke's werk hoog
roemt, de raadsheeren de Stuers, Gaimant
en Schepene Bossaert, die een uittreksel vooi-
las uit het vertoog der Kommissie van Mc -
numenten, zoodat men in deze zitting niét
kon overeenkomen, en het vervolg van het
debat tot de naaste vergadering verschoven
werd. I
Raadsheer G. de Stuers had reeds in 1884
een verslag over de kwestie der muurschil
deringen opgemaakt; in de zitting van 11
December 1886stelde hij voor de voorzetting te
verdagen, om de volgende redenen1° De
twee paneelen zijn in den Vlaamschen stijl
niet, welke nochtans door den bouwtrant
onzer Halle gevraagd wordt, en het werk
behaagt den IJperschen lastbetalers niet: 2°
de verbintenis werd slechts voor twee pa
neelen, als proefstuk, genomen: 3° vooraleer
hand aan 't werk te slaan moest er een vol
komen opgemaakt plan bestaan van de ge-
heele versiering der overige Hallezalen,
langs den zuid-west, west- en noord-west-
kant 4° IJperen heeft intusschen nuttiger
en dringender werken uit te voeren5° de
twee proefpaneelen zijn niet vervaardigd in
die voorwaarden, welke het werk duurzaam
Schimmel... Zoo zal ik u maar zeggen, dat
hij kan letterzetten, schrijnwerken, medecij-
nen bereiden, blikslaan, copiëeren voor nota
rissen, stoeldraaien, schoolhouden, manden
maken, boekhouden,hovenieren... en... en...
Schimmel wat kunt gij nog?
Als 't u belieft, mijnheer, sprak Schimmel,
boog diep en lachte, als 't u belieft.
Iets wat voorzeker Schimmel het best
kennen moest, daar hij zulks meest gedaan
had, was honger lijden. Maar dat wilde de
schrijver der firma niet zeggen aan menschen
die van dat stieltje geen gedacht hebben.
M. Beatus bezag zijnen toekomstigen on-
derhoorige en scheen inderdaad zeer voldaan
over Schimmels armoedig en deemoedig
doch steeds lachend personaadje. De opvolger
gaf hem zijn kaartje, met bevel om morgen
op slag negen ure op het daaringemeld adres
te wezen.
Als 't u belieft, mijnheer, zei Schimmel
tweemaal buigend.
Ja, daarmêe ben ik van u af, Schimmel,
riep Confucius vader. Ik beken het gaarne;
gij hebt mij tien jaar lang trouw gediend,
en ik wil voor u zorgen.... wacht!...
Hij tastte in zijn vestzak en haalde er een
guinje te voorschijn uit, welke hij zich ech
ter haastte terug te stoppen en door een
vijffrankstuk te vervangen, hetwelk hij in
Schimmels hand duwde.
Daar, Sappernu! dat is voor u, Schim
mel, en drink er mêe op m'n gezondheid.
De schrijver der firma werd eerst een
weinig bleek, vervolgens een weinig rood,
maken, daar de eerste muurschildering reeds
fel beschadigd is6° het is der stad onmoge
lijk zich verdere groote opofferingen te ge
troosten, indien het Staatsbestuur zich niet
verbindt voor de 4/5 der onkosten tusschen
te komen, gelijk het gedaan heeft in het be
kostigen van de decoratie der Halle-e n Sche
penzaal.
Na eene lange bespreking stelde de heer
Burgmeester de volgende vraagZal de hr.
Delbeke gelast worden onmiddelijk de
muurschilderingen voort te zetten?
Antwoorden ja: HH. Cornette, Beaucourt,
Gravet en Vanheule.
Antwoorden neenHII. Bossaert, de Stuers
Gaimant, Verschaeve en Van Daele.
Onthielden zich: HH. Poupart en Soenen,
verklarende niet geheel en gansch over de
kunstwaarde des werks ingelicht te zijn.
M. Delbeke zal dus niet onmiddelijk de
muurschilderingen mogen voortzetten. Maar
dan werd de vraag gesteldMoet op het bud
jet het krediet van 4000 fr. behouden wor
den tot voortzetting der decoratieschilderin -
gen van de Hallezaal?
Nieuw debat en nieuwe stemmingZes
leden zeggen ja. drie antwoorden neen en
twee onthouden zich.
Het wordt dan wel verstaan, dat er maar
van het krediet van 4000 fr. zal betaald
worden, na de goedkeuring door den Raad
van de schetsen, waaraan de hr. Delbeke
thans werkt. In den loop der bespreking had
de hr. Bossaert, schepene, den wensch uit
gedrukt, dat deze muurschilderingen door
andere kunstrechters zouden nagezien, on
derzocht en besproken worden. Daarop
schreef Dart moderne op het einde der
maand DecemberHet verlangen van den
heer Bossaert zal verwezenlijkt worden.
De Art moderne heeft vrijwillig het be-
sluit genomen eenige afgezanten, onder de
leden van zijnen opstellingsraad gekozen.
naar IJperen te zenden. Die afgezanten
zullen de paneelen nazien en er verslag
over geven in een der eerstkomende num-
- mers van dit blad. Mochten zij het olijf-
takje in de IJpersche ark aanbrengen!
maar nam het zilverstuk toch lachend en
buigend aan, want hij, Schimmel, dokter in
de rechten, en die schier alle bedrijven ken
de, honger lijden ook, was aan dergelijke
aalmoezen gewend. Hij zou het geld niet
opdrinken, maar er een nieuw hemd mêe
koopen, aangezien dit welk hij nu droeg hem
bij reepen om het onderlijf hing, en enkel
door het aanbrengen van een hemdsbortt in
cellulose en een idem hemdsband in de laat
ste veertien dagen Schimmel toegelaten had
ietwat toonbaar op te treden.
Want het dient geweten te worden dat de
meedoogende fabrikant in hoedendoozen
reiskoffers en mantelzakken, die Schimmel
had binnengenomen omdat hij ongelukken
had beleefd, hem sedert tien jaren het verba
zende maandgeld van 50 frank uitbetaalde.
De ongelukken van Schimmel hadden
hierin bestaan, dat hij wees op 21jarigen
leeftijd en zonder een stuiver fortuin, maar
met een diploma van advokaat, in de wereld
had gestaan. Daar hij een weinig hakkelde
en een zeer gewoon uitzicht had, had hem
de kans nooit met iets anders bedeeld dan
met het pleiten van pro-deo zaken. Schim
mel had dan naar een ander onderkomen
uitgezien, had van alles aangegaan en was
van alles met steeds rijzende ellende afgeko
men. Hij had gereisd, was in Rusland, hij
wist zelf noch hoe noch waarom, als njhilist
bij de kraag gevat en naar Siberië vervoerd.
Vandaar ontvlucht, was hij als matroos op
een engelsch schip naar het vaderland terug
gekeerd, en zoo kwam het, dat zekeren dag
Wij vinden het gewaagd den olijftak hier
te willen aanbrengenalhoewel wij die
heeren voor hunne bereidwilligheid zeer
bedanken; maar wij denken dat het publiek
't zij gegrond of ongegrond in zijne ziens
wijze de zege zal behalen.
M. S. V.
Wie onder onze lezers kent niet ouders,
die bij 't minste dat hun kinderen uitrichten,
ja zelfs, als zij nog maar iets willen doen,
seffens hun kinderen bedreigen met al wat
erg, zelfs wi'eed is en een wezenlijk genoegen
schaffen in het opsommen van al die gewel
dige straffen en behagen vinden in den schrik
van hun kroost
Ieder mensch kent zulke slechte ouders,
die men echter niet verwarren mag met de
zwakke moeders; zij zijn meestal zoo een
beetje welke hun kinderen ook bedreigen
met eene oorveeg, ja met hun den a nek te
zullen breken en die eigenlijk niets anders
doen dan hun kleinen in 't geneept doen la
chen, omdat zij weten dat liet maar bedrei
gingen zijn, en zich zelve veel kwaad bloed
maken.
Aan zulke ouders ik spreek van de
eersten, van de slechten gelijken de pries
ters.
Luistert naar 10 predikatiën onzer katho
lieke herders en ten minste zeven zullen
eindigen met eene vreeselijke beschrijving
van de helsche pijnen of doorspekt zijn met
zinspelingen op de groote lepels met bran
denden pek van Lucifer en op de gloeiende
tangen waarmede zijne helpers de tongen
der verdoemden uitrukken. Brrr
Deze voorliefde tot het doen knarsetanden,
rooken, branden hunner geliefde christe
nen hunner teerbeminde broeders tee
kent goed het afschuwelijk karakter van den
katholieken godsdienst en de schrikverwek
kende inzichten zijner kaalkruinige herders.
En onder de aanhoorders dezer Feere-
Babou-redevoeringen welke niet hun re
gelmatig uilken vangen, zijn er, spijtig
de heer X. Grijpzout en Cle, langs den Dok
wandelend, een ruwe hand op zijne schouder
voelde leggen en zich volgenderwijze hoorde
aanspreken:
O, die hoogvereerde heer Grijpzout!
als 't u belieft, herkent gij nog Schimmel,
uw oud speel- en schoolmakker van het
Schuddeveld? Hier staat hij.
De fabrikant wilde loochenen dat hij ooit
een Schimmel gekend had, maar voor de
onbetwijfelbare waarheid deinsde hij terug.
Hij zegde, dat hij veel zaken had en nog
binnen tien minuten op het Pakhuis moest
wezen, met welke hij de eer had M. Schim
mei te groeten.
Doch zoo gemakkelijk was hij van den
rechtsgeleerden matroos niet af. Schimmel
wist hem eiken dag hier of daar te ontmoe
ten en vond telkens middel hem aan te spre
ken. Dat zulks niet toefde het hoofd der
firma te vervelen, laat zich verstaan. Om
Schimmel onschadelijk te maken, nam hij
hem als pakjesdrager aan 1 frank daags in
huis, en de nogtans goedbegaafde dokter in
de rechten moest nu vaststellen, dat er voor
sommige lieden in de wereld meer te verdienen
is als dragers van pakjes dan wel als dra
gers van een diploma. Veel ouders, zoo dacht
hij, zouden daar kunnen nut uit trekken,
indien ik hen die thesis mocht ontwikkeien,
natuurlijk mits daghuur.
[Wordt voortgezet
HET WEEKBLAD
