kunst- en letternieuws.
L'HOSPIOE AGRIOOLE
w
1
Een beetje geschiedenis.
Burgerstand van Poperiuglie.
I a
A vendre ou a loner,
TE BELOMEN
EN YENTE
In het Nieuwsblad van 16 Juli 1887. nr
1124, kon men op de tweede bladzijde het
volgende lezen
Het Weekblad van verleden Zondag
wijdt zijne eerste bladzijde aan Jan Breidel
- en Pieter Deconinck. Het maakt van de
twee belden van 1302 de voorvechters van
de fransche omwenteling en 't stelt Van j
Maerlant vuor als een doortrapte liberaal
r, Daarvoor moet men de geschiedenis ken-
nen... of de krasse dwaasheid van zijne
lezers
Onmiddellijk daarna werd het aangewezen
artikel van het Weekbladals eend platte
vervalschinge der geschiedenisse uitge
kreten.
Het artikel welk het Nieuwsblad even
grof als onrechtvaardig beoordeelt, kwam
van mijnen vriend L. en ik zal trachten te
bewijzen dat dit artikel niets anders dan
waarheid bevatte.
Vooraleer echter daarmede aan te vangen,
wilde ik wel de kwade trouw van 'tNieuws
blad aantoonen. 't Is onvoldoende te zeggen,
dat het Weekblad van de twee helden van
1302 twee - voorvechters der groote Omwen
teling maakte; men moest zulke aantijging
bewijzen met den afgekondigden tekst uit het
Weekblad.
Van Maerlant werd in zijn waar daglicht
gesteld door den schrijver des artikels. In
dien het Nieuwsblad meent dat dit portret
onjuist geteekend was, hoefde het klerikaal
blad zulks te bewijzen. Indien het Van Maer
lant niet als een doortrapte liberaal aan
neemt, zou het ten minste kunnen zeggen
waarom, met de redeneering van L. te
weerleggen.
Maar neenDe stoutste wezels zuipen de
eiers, zegt het spreekwoord.
Verbeeld u dan een klerikale gazetschrij
ver, die het artikel van eenen tegenstrever
niet mag aannemen (omdat het tegen zijne
princiepen strijdt), maar in plaats van het
artikel te weerleggen, zich als een geleerde
bol uitgeeft en zijnen lezers verbluft, met te
antwoorden
Ofwel, gij kent de geschiedenis niet,
Ofwel, uwe lezers zijn krasse dwazen.
Grofheden zijn geen argumenten. Noch
tans het Nieuwsblad boogt er op. altijd te
pennetwisten met al de fatsoenlijkheid
welke men van eenen politieken tegenstre
ver elschen mag Men oordeele hierbij I
Ik wil L. niet verdedigen, met de lezers
van het Weekblad voor dwazen te doen door
gaan, alhoewel ik persoonlijk meen, dat het
Weekblad door verstandiger lieden dan het
Nieuwsblad gelezen wordt.
Doch L. kent de geschiedenis en schreef
waarheid, want het wordt door de volgende
opzoekingen gestaafd.
Het fransche volk maakte de omwenteling
van 1789 tegen Edeldom en Kerk. De ge
schiedenis leert ons, dat ook in 1302, het
vlaamsche volk te kampen had tegen de
edelen en de priesters; dat de Klauwaerl
der burgerij de kloeke vijand was van den
Leliaerl, den volksverdrukker en landverra
der. Volksverdrukkers en landverraders
waren destijds edelen en priesters.
- Le parti des Lelianen comptait peu de
bourgeois; c'étaient surtout des nobles et
les riches qui se rangeaient de ce cöté
(Histoire de Flandre, bladz. 56, door Julius
Van Praet).
De meeste edelen en bewindhebbers had-
•j den zich in alle gelegenheden voor het
fransch bestuur verklaard, en kregen daar-
om den naam van Leliaerts.(Leeuw van
Vlaanderen, hoofdstuk VI, door Hendrik
Conscience).
Het meestendeel van den anderen edel-
-> dom, dewelke t'huis bleven,waren fransch-
gezinden Jaarboeken van Brugge
Ziehier hoe een priester de Leliaerts heet
de aristocratieke bestierleden der ge-
meenten, die in den graaf sedert een tijd
den tegenkanter van hunne alleenheer-
schappij ontmoetten».(Onze Helden),bladz.
213, door Ad. Duclos).
Wie waren de hoofden der Leliaerts? Lees
het volgende
De Bisschop van Terenburg, als-
ook de abt van Duinen, de markgraaf
van Veurne, Baudewijn Reyfin, Balju, de
magistraten van de streke en de kasteleyn
van Bergen waren de hoofden van de land-
verraders. (Onze Helden, bladz. 213,
door Ad. Duclos).
Het landverraad, waarop de heer Duclos
hier wijst, was het overloopen tot den vijand
door de Leliaerts, gedurende den veldslag
van Bulscamp, den 15 Oogst 1297.
Op weinige uitzonderingen na, was de
geheele adel Frankrijk innig genegen; wie
nog eenige vaderlandsliefde bezat, werd
met fransch goud omgekocht en zoo onl-
stond de partij der Leliaerts. Het eerste
openlijke feit der Leliaertspartij, was bet
overloopen naar bet fransche leger, te
midden den veldslag van Bulscamp
[Volksschool, Juli 1887, bladz. 233).
Om Vlaanderen in zijne klauwen te krij
gen liet de Fransche Koning, Philips de
Schoone (de oudste, zoon der Kerkeen
katholieke vor&t, vriend des pauzen) gecne
middelen onbeproefd Een dier middelen
was de vorming, onder den adel en de
wethouders van Vlaanderen, eener partij
Franschgezinden, door het volk Leliaerts
geheeten en waartegen zich, tot handha-
ving der eer en vrijheid, de Klauwaerts
- verhieven - de Klauwaerts her-
haalden het oude referein
(De Conine en Breidel of de Klauwaerts
in 1302, door Th. Sevens. Bijvoegsel aan
Burgerwelzijn van Brugge, Zaturdag 7 Mei
1887).
Ziehier wie de Leliaerts zijn voor Bruno
KervijnAinsi se declare, au milieu d'une
bataille, la defection d'une partie de la
noblesse llamande qu'avait corrompue l'or
de Philippe le Bela la bataille de Buls-
camp commence l'histoire de la faction des
Leliaerts. (Histoire de Flandre, IIe
deel, bladz. 59, door Bruno Kervyn).
Destijds lag het heil van Vlaanderen in
zijn verbond met Engeland. Philips de Schoo-
ne werkte onder duim bij den Paus Bonifaas
VIII, om dit verbond te doen schipbreuk
lijdenNous ne voulons point, zei de Paus,
que les conventions arrètées autrefois entre
le roi Edouard et le comte de Flandre puis-
sent empècher le mariage conclu entre les
rois de France et d'Angleterre et par suite
le rétablissement de la paix; c'est pourquoi,
en vertu de notre autorité apostolique,
nous les cassons et annulons complète-
ment. (Histoire de Flandre, II" deel,
bladz. 68, door Bruno Kervyn). Rymer I en
III, bladz. 199.
Zoo ziet men dat zelfs de Paus samen
spande met den machtigen franschen vorst
om Vlaanderen te helpen verdrukken.
Dewijl de toenmalige graaf, Gwij van
Dampierre, weinig lust had om zich aan deze
bul te onderwerpen, kwam de Paus ander
maal tusschen en wel volgender wijze
Et vous, mon ftls, sprak de Paus tot
Robrecht van Bethune, den zoon van Graaf
Gwij, considérez en vous même quels se-
ront tous les biens qui résulteront de la
paix, recherchez-la, et sachez que si vous
écoutez nos exhortations salutaires, nous
vous accorderons notre généreuse faveur;
s'il en était autrement, la désobéissance du
comte ne paraitrait a tous que le résultat
de son orgueil, et comme nous ne voulons
point que notre appui manque ou roi
dans le cours de sa justice, nous n'hési-
terons pas a employer notre autorité
apostolique comme nous le croirons le
plus utile a sa cause (Histoire de
Flandre, deel II, bladz. 70 en 71 door Bruno
Kervyn).
Men kan wel begrijpen dat Graaf Gwijde's
zaken van langs om slechter gingen na deze
apostolische tusschenkomst.
Leliaerts waren landverraders; zulks staaft
het volgende uit de geschiedenis van den
Guldensporenslag: Devant tousles cheva-
liers francais se place un chevalier flamand
du parti leliaert, Guillaume de Mosschere,
que Philippe le Bel a créé chatelain de
Courtray: Ce sol que foule l'armée du
comte d'Artois est l'héritage de ses pères.
II a accepté la mission de guider les étran-
gers dans cette plaine dont tous les sen-
tiers lui sont connus. En contribuant a la
ruine de ses concitoyens, il espère profiter
de leurs dépouilles (Histoire de Flan
dre, deel II, bladz. 102, door Br. Kervyn).
Hier volge nog eene getuigenis, uit een
schoolboek: - De franschgezinde partij, be-
staande uit edelheeren en burgers, werd
Leliaarts genoemd, als zijnde zij de lelie-
bloemen, Frankrijks wapen, toegedaan.
De gemeenten, neringen en ambachten
vereenigden ziclt in eene tegenovergestelde
gezindheid der Leliaarts. Zij hadden ver-
staan dat tnen Vlaanderen aan Frankrijk
wilde hechten, en alzoo de vrijheid inkor-
ten. Zij gaven zich den naam van Klau-
- waerts (Belgische Geschiedenis, 2e
uitgave, bladz. 59, door J. Hubertz, schuil
naam des heeren Brouwers).
Ziehier nog een beteekenisvol uittreksel:
La Flandre fut divisée en deux partis:
d'un cóté se trouvaient les gens de métier,
reconnaissants de la bienveillance que leur
témoignait Gui de Dampierre; de l'autre la
noblesse communale, qu'il avait affaiblie,
rangonnée et même décimée. C'est cette
aristocratie irritée qui fournit les partisans
de la France, auxquels le peuple donna le
surnom de Leliaerts. (Histoire de Bel-
giquedeel I, bl. 272, door Theodoor Juste).
In het volgende zal men nogmaals zien,
hoe de hoogere geestelijkheid met het Fran
sche Hof medewerkte, om Vlaanderen te
fnuikenLes biens des partisans de Gui
furent saisis en France et les habitants de
Tournai autorisés a courir sus aux Fla-
mands; enfin le roi convoqua ses hommes
d'armes et sa chevalerie, après avoir fait
lancer un interdit sur toute la Flandre par
l'arehevêque de Reims et l'évêque de Sen»
lis Histoire de Belgique, deel 1, bl.273,
hoor Th. Juste).
De Pauzen waren niet gierig op hunnen
banvloek, toen het Vlaanderen gold, want
toen nauwlijks twintig jaar later, de frans-
kiljonsche Lodewijk van Nevers wilde poot
spelen en te Brugge gekerkerd werd, schrijft
de geschiedenis: Lorsque la nouvelle de ces
événements parvini a la cour de France, ce
ne fut qu'un cri d'indignation sur l'invita-
tion du roi, un légat du Saint-Siège langa
l interdit sur la Flandre, a. l'exceplion des
villes de Gand et d'Audenarde Histoire
de Belgique, deel I, bl. 286, door Th. Juste).
Wie nog verder over de Leliaerts lezen
wil, neme Ypriana, deel IV, door Alt'. Van-
denpeereboom, bladz. 120, 121, 124, 125,
127, 133.... enz. Verder leze men nog in dit
zelfde deel Intrigues des Leliaerts op
bladz. 154 en 157.
Als slot knip ik het volgende uit Ypriana,
4' deel, bl. 120Les séduciions, dit Le
Glay (deel II, bl. 182) employees par le roi
puur corrompre les pnncipaux seigneurs
flamauds avaient réussi; le parti des Le-
liaerts s'était formé et constitué; il avait
alors pour chefs l'évêque de la Morinie et
l'abbé des Dunes; ce parti désirait la ruine
du comté et appelait de tous ses voeux la
domination francaise.
't Schijnt mij onnoodig verder te zoeken
om nog vaster te staven, hetgeen reeds door
zooveel schrijvers bevestigd wordt. Onder
deze zijn er eenige, welke het Nieuwsblad,
uit hoofde hunner opinie, niet mag verden
ken, zooals.pastoor Duclos en de heeren
Kervyn, Sevens en Brouwers.Nu zal het blad
zeker wel aannemen dat de verdrukkers van
Vlaanderland op het einde der 13e en in 't
begin der 14" eeuw, edelen, priesters en bis
schoppen, zelfs de paus,waren; dat de kloeke
Breidel en de vernuftige De Coninck, twee
helden uit het volk gesproten, tegen dezelfde
machtige klassen te kampen hadden, gelijk
later op het einde der 18e eeuw, het volk
tegen Edeldom en Kerk opstond. Zijn onze
volkshelden dan de voorloopers der Fransche
omwenteling niet geweest Dat de lezer oor
deele naar de geleverde uittreksels.
Wil men weten wie Breidel en De Coninck
waren voor den bisschop van Brugge? Toen
de oude Breidel-Commissie geldinzamelingen
deed, ten voordeele van het standbeeld der
twee helden, antwoordde Jan Faict toen men
zich te aanboodBreidel en De Coninck
waren twee révolutionairs en dewijl al de
revolutiën tegen de Kerk geschieden, geef ik
niets voor zulke mannen
't Is dus aanneemlijk dat de twee kloeke
Vlamingen geen kaloten waren!
Mijns dunkens, hadde het lied van J.Vuyl-
steke en L. Hinderyckx reeds bestaan, stellig
zouden Breidel en De Coninck gezongen heb
ben
Clauwaert en Geus
Is onze leus
Aanstaanden Zaturdag zal ik trachten te
toonen hoe lichtzinnig het Nieuwsblad het
schrijven mijns vriends L. beoordeeld heeft,
voor hetgeen Van Maerlant betreft. S.
Wij lezen in het Morgenblad
Wij vernemen dat mej. Louisa De Hem
gelast is met de titelplaat te teekenen van
het werkKaf en hoorn, door M. K. H. de
Quéker. Het zal eene aanbeveling te meer
zijn voor dit reeds zoo aanbevelingswaardig
boek. Men schrijft in bij den drukker De
Bremaecker-Wants, Vlaamsche steenweg,
116, Brussel, en ten bureele van dit blad,
ten prijze van 2 fr.
Wij vernemen ook nog, dat het tafereel
van mej. De Hem, getiteld De Huishoudster
aangenomen is voor het aanstaande salon
van Brussel. Hec schijnt dat de talentvolle
jeugdige schilderes haar naam gunstig weet
staande te houden. Wij komen later op die
schilderij terug, wanneer het saion open is.
Men weet dat de jurij van aanneming uiter
mate streng is geweest. K.
Vakantiereizen. UExcursion kon
digt ons zijne aantrekkelijke reizen aan der
maand Augusti.
Den 27 Augusti, allerschoonste reizen naar
Schotland, te beginnen van 420 fr. voor 12
dagen.
Verders, kleine aangename reizen van
slechts eenige dagen, in Belgie, de oevers
der Maas, naar Dinant, Spa, Grotte van Han,
naar het Groot-Hertogdom Luxemburg, naar
Trier, in Holland, de Rhijnoevers en de Moe-
sel, van af 55 fr.
Eindelijk de reis naar de Pyrenëen, Nor-
mandië, Bretagne, Oostenrijk, Berlijn, Con-
stantinopel en Athene.
De personen die kosteloos de programmas
dezer reizen willen bekomen, gelieven er de
aanvraag van te doen aan M. Ch. Parmen-
tier, bestuurder der Excursion, 109, Bou
levard Anspach, Brussel,
van den 21 Juli tot den 4 Augusti 1887.
Mannelijk geslacht 12. Vrouwelijk id. 5.
Dutlou Emilius Cornelius, 27 j. schoenmaker,
en Thayman Maria Ludovica, 29 j. kleer
maakster.
O verlij tlens
Vankemmel Euiiiianus Cornelius, 26 jaar,
priester.
Vanexem Eugenia Rosalia, 44 j. winkelier
ster, echtgenoote van Degrauwe Romanus
Augustus.
Quaghebeur Joanna Clara Cornelia, 47 jaar,
landbouwster, echtgenoote van Quaghe
beur Petrus Livinus.
Cordenier Paulina Amelia, 79 j. herbergier
ster, ongehuwd.
Milleville Sophia Felicita, 87 j. zonder be
roep, weduwe van Alleman Josephns Li
vinus.
Peutevinck Maria Theresia Barbara Josephi-
na, 85 j. zonder beroep, weduwe van De-
roo Joannes Gregorius.
Weens Amelia Antonia, 76 j. huishoudster,
echtgenoote van Scherrier Carolus Jose-
phus.
Kinderen beneden de 7 jaren.
Mannelijk geslacht, 1. Vrouwelijk, 2.
55
H
!S3
P3
19,75
15,75
14,00
00,00
00,00
8,00
3,300
3
5,200
26,00
800
000
000
5500
14,626
21,75
15,52
14,25
00,00
18,75
10,25
360
S 5
Tarwe
Rogge
Haver
Erwten
Boontjes
Aardappels
Boter
a Locre,
pouvant servir de maison de compagne,
Fort joli site, étables, écuries, remise etc.
avec 5k.62a.84cs. terre, pature, jardin pota-
ger et jardin d'agrément; 1500 m. de la
frontière et a une lieue de Bailleul (Nord).
Entrée enjouissance 1 Octobre 1887.
S'adresser a la Commission des Hospices
Civils d'Ypres.
bij H. Coppin-Degrave, tot IJperen,
allerbeste stokerij draf, voor koeien en
zwijns, bestaande uit 2/3 rogge en 1/3 turk-
sche tarwe. Met comptante betaling.
chez H. Coppin-Degrave, a Ypres,
Dreche de dislillerié de le qualité,pour
bestiaux, composée de 2/3 de seigle et'1/3 de
maïs. Paiement au cornptant.
t0t c
Ghij, rudders, dwingers, maect u van cant.
Geboorten.
Huwelijken.
i-s
M
r*
H
co
co
3
bC
3
O
co
00
3
tO
3
middenprijs
per 100 kilo
O
O «f
Ail c
U es
X
middenprijs
per 100 kil.
4>
>- »4
0 O O O O O O
p O O O O O co
b 1- O O O w
01 o"
r—
5^*
55
W
55
H
55
O
ROYAL REMY'S stvfsel
wordnooit als in pakken
ofdoozen met fabriekmerk
Leeuwenkop,
I geleverd.
De verbruikers zijn dus
verzocht alle losse styf-
sel te weigeren die men
hun als "ROYAL REMY»
zou willen verkoopen.
-
\V®V 0vA® cY' c, yi'
