t t
VAN IJP1REN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Derde Jaar.
Politiek overzicht.
Kamer van Volksvertegenwoordigers.
School wedstrijden.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 f'r. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Anaoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers vojr artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd'. De annoncen voor België, ter ui:zondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de PublicitéMagdménastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegennam ic artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Italië heeft eindelijk volkomene voldoening
geschonken aan Frankrijk voor de woon-
schennis van het fransch consultaat te Flo-
rencië.
Nu de Prins Oscar van Zweden trouwt
met Ebba Munck, die oene eeredame is van
de koninklijke princes van Zweden. Prins
Oscar verliest door dit huwelijk alle recht
tot den koninklijken troon, omdat hij niet
trouwt met iemand van koninklijken bloede.
Te Rouen (Frankrijk) had men door
plakbrieven en bijzondere uitnoodigingen
aangekondigd dat pater Gamier eenige poli
tieke sermoenen zou geven. Om in de kerk
te kunnen geraken moet men van eene
kaart voorzien zijn en zoo kwam het
dat er wel twee duizend menschen voor de
kerk stonden. Het volk wierd kwaad, tierde
en schreeuwde, wierp steenen in de kerk
vensters tot zoo verre dat de soldaten en de
gendarmen er moesten tusschenkomen. Den
volgenden dag nieuw sermoen gevolgd van
nieuwe onlusten, tot zoo ver dat pater Gar-
nier er van door is moeten trekken.
Het gaat in Ierland in het geheel niet
goed. De gemoederen zijn er gedurig in gis
ting en geen wonder ook daar hooggeplaatste
personen gedurig ophitsende voordrachten
houden, zoo werd de Kamerheer O'Brien uit
het kot gelaten, waar hij drie maanden inge
zeten had en werd eenige dagen later weer
aangehouden.
Blarne, ook een Kamerheer, werd aange
houden met een roorasche priester, Max
Faden genaamd, beschuldigd van opstokende
redevoeringen gehouden te hebben.
De koningin Victoria van Engeland
begeeft zich naar San Remo en zal eenige
uren te Parijs vertoeven om den voorzitter
Carnot te groeten,
Het waren eerst Rusland, Duitschland,
Oostenrijk en Bujgarië die zich wapperden.
Turkijen roert zich nu ook; het volledigt
zijne versterkingen en roept zijne soldaten
bijeen. Het vreest voor eenen aanval in
Turksche Azië.
Duitschland heeft verboden nickelgeld
te slaan voor Bulgaria. Men zegt dat Enge
land de munt zal slaan.
Prins Ferdinand verlaat zijne hoofd
plaats om zich eenige weken te Philippopoli
opto houden. De Prins wil daardoor bewij
zen dat hij vrij is te gaan waar het hem
belieft.
IiOuise Miehiel was naar den Havre ge
gaan om er eene voordracht te houden. De
anarchist Lucus trok op het einde der voor
dracht, die zeer onstuimig was, een revolver,
loste twee scheuten op de spreekster. Zij is
erg gewond.
Er is nogmaals een geschil ontstaan te
Trien op de Fransch-Duitsche grens, tus-
schen eenen fransehen garde-chasse en een
douanier. Het fransch gouvernement heeft
een onderzoek bevolen.
Voorzitter Carnot zal in April aan
staande de steden Douaai. Rijsel, Roubaix en
Duinkerke bezoeken. Er zullen groote fees
ten gegeven worden.
Minister Beernaert legt een wetsontwerp
neder om de militaire pensioenen te ver
meerderen. Na bespreking van het budget
van oorlog wordt het gestemd.
In zitting van 18 Januari wordt het bud
get der gendarmerie besproken. Cartuyvels
vraagt dat het getal gendarmen zou ver
meerderd worden en Woeste spreekt over
het huwelijk der gendarmen. Het budget
wordt gestemd. Pontus legt een wetsontwerp
neder, dat eene pensioenkas opricht voor de
weduwen en weezen der gendarmen. Eenige
kamerheeren klagen over de exploitatie van
de buurtwegen en Peereboom boft er mede.
In zitting van 19 Januari wordt het bud
get van buitenlandsche zaken besproken.
In zitting van den 20 dezer ondersteunt
Woeste een verzoekschrift van de deser
teurs van 1879. De Volder belooft de zaak
te onderzoeken. Magis protesteert legen het
gezegde van Woeste en zegt dat de deser
teurs niet vervolgd zijn; maar dat, integen
deel, sedert 1884 de onderwijzers vervolgd
worden die den Koning getrouw gebleven
zijn. De bespreking van het budget van bui
tenlandsche zaken wordt hernomen en ge
stemd.
In zitting van 24 Januari heeft Desme.lt
een wetsontwerp ontwikkeld over de even
redige vertegenwoordiging.
Er waren er voor en tegen, doch in aan
merking werd met de groote meerderheid
aangenomen. De Kamer bespreekt dan het
budget van justicie.
De Kamer heeft den 17 Januari hare be
zigheid hernomen.
Ruim veertien dagen geleden, kondigde
het Staatsblad de uitslagen af der wedstrij
den, welke plaats gehad hebben, tussehen
leerlingen der lagere g. méén te-vrije-en
aangenomene scholen.
De mededingende gemeente knechij.s-
scholen waren ten geialle van 2254; slechts
186 vrije en 560 aangenomene scholen namen
aan den wedstrijd deel.
In de gemeentescholen, waar ai, de leer
lingen DER HOOGSTE KLAS MOETEN MEDE
DINGEN, werden, op 11156 deelnemers. 5893
diplomas afgeleverd, 't. t. z. 53 per honderd.
In de vrije scholen, waar men de beste
leerlingen uitkipt om aan den wedstrijd
deel te nemen, waren er, op 1373 deelne
mers, 863 diplomas of 62 ten honderd.
In de aangenomene scholen heeft men
2412 leerlingen laten deelnemen, welke
samen 690 diplomas gewonnen h bben,
zijnde 28 °/0.
Deze cijfers, zei de Flandre Libéralezijn
verpletterend voor de vrije en aangenomene
scholen. Wij zullen liet trachten te bewijzen.
Reeds verleden jaar hebben wij op deze
plaats (zie Weekblad van 24n Sept. 1887),
protest aangeteekend tegen de partijdige
samenstelling der onderzoeksraden. Wij
meenden niet zoo goed proleet te zijn, toen
wij verscheidene artikels lazen in de Chro-
nique, Journal de Gand, Brugschen
Beiaard en andere bladen, die allen op
zekere feiten wezen, welke met de eerlijk
heid en rechtvaardigheid niet overeenkwa
men, en die, niet ten onrechte, de kleri
kale jurys deden verdenken van vooringe
nomenheid jegens de katholieke scholen en
van vijandschap jegens de officiëele onder
wijsgestichten.
Zulks komt met de menschelijke natuur
overeen. Men heeft zich schoon kwaad te
maken en protestbrieven te schrijven wan
neer men door een klerikaal Staatsbestuur
benoemd en bevorderd wordt, moet men,
om niet van ondankbaarheid verdacht te
worden, aan de klerikale partij eenigen
wederdienst bewijzen, en heele handvollen
diplomas uitreiken aan de leerlingen der
katholieke scholen. Deze diplomas maken
van hunnen drager eenen klerikalen kiezer,
en het gros van het leger van Christus
wordt alzoo met eenige soldaten vermeer
derd
De minister wilde het publiek om den
tuin leiden, wanneer hij, onder de juryleden,
eenen of twee ofliciëele onderwijzers be
noemde, die blootweg klerikalen waren,
gehecht aan gemeentelijke aangenomene
scholen. En dewijl die heeren aiiijd met zorg
gekuzen worden in eene andere provincië,
gaan ze natuurlijk in den onderzoeksraad
plaats nemen, zonder dat iemand zich om
hunne per'soonlijke denkwijze bekommert,
't Is grootelijks te verwonderen dat de jury-
raden, zóó partijdig samengesteld, voor de
werkelijkheid hebben moeien duim leggen,
de degelijkheid van hei offlciëel onderwijs
erkennen en aan de leerlingen der Staats
scholen de verdiende onderscheidingen heb
ben moeten overhandigen.
Wanneer men daarentegen nadenkt, dat
Je leerlingen der aangenomene scholen maar
28 onderscheidingen behaalden, ondanks
de allergunstigste stemming der juryleden
jegens het katholiek onderwijs, kunnen wij
besluiten dat het onderricht in die aangeno
mene scholen iets erbarmelijks moet zijn,
steeds onze voorbelioudingen makende op Je
verdiensten der bekroonde mededingers. Wij
zijn immers sinds lang gewoon, rii.iL blinde
lings aan de onnoozellieid der Klerikalen te
geloo\en, vooral wanneer, in min of meer
ruime male, het belang hunner partij op 't
spel staat
Blijft het eigenlijk vrij n i. r s ijs Het
groot getal behaalde on-.ierse lenling-m (62
geeft dit onderwijs eenen setifju van dege
lijkheid. Doch kteren \v:j een.- .je kaarten
om.
De gemeentescholen zijn verphciii AL de
leerlingen hunner bon:
ki is naar den
kampstrijd te sturen. De gewone of middel
matige leerlingen weien vooraf, dat ze nieis
zullen hebben, en toch moeten ze marchèe-
ren In de vrije scholen integendeel, kiest
men de vijf of zes beste leerlingen der
hoogste allocling uit, welke men opzettelijk
voorden wedstrijd gedurende eenige maan
den voorbereidt, en die dus in v.eordeëliger
voorwaarden, dan hunne mededingers der
ofliciëele scholen, optreden.
Dit gebeurt zoo elk jaar.
Doch, hetgeen verleden jaar voorviel is nog
veel sterker, en het bewijst dat de katholie
ke scholen in 't geheim bericht worden van
de inzichten des ministers en der kalote
inspektoors.
In den loop van 't schooljaar 1886-1887,
werd er aangekondigd dat de leerlingen, die
reeds in eenen voorgaanden kampstrijd be
kroond werden, voortaan niet meer als
mededingers in de volgende wedstrijden zou
den mogen optreden.
De officiëele onderwijzers, die, zoolang als
ze kunnen, hunne beste leerlingen zoeken op
school te houden, zagen nu de onmogelijk
heid in, hunne goede leerlingen eene tweede
maal te laten mededingen en lieten ze dus,
op aandringen der ouders, de school verla
ten, 'tzij om een ambacht te leeren, 't zij om
hunne studiën elders voort te zetten.
Doch de broertjes- en andere vrije scholen
(alsof ze iets van 't spel wisten) hielden hunne
reeds bekroonde leerlingen, en verzekerden
zelfs dat ze, ondanks 's ministers bevel,
andermaal als mededingers zouden optreden.
Waarlijk, omstreeks de maand Juli, eenige
dagen vóór den wedstrijd, kwam er een
ministerieel besluit, dat van dit voorgevoel
een feit maakte: reeds vroeger bekroonde
leerlingen werden opnieuw toegelaten als
medekampersDe vrije scholen zegepraal
den
Is zulks niet schandalig? Elders, te Door
nik namelijk, is men tegen die handelwijze
opgekomen en heeft men aan de Inspectië
een proteslschrift overhandigd. Maar in do
meeste plaatsen zijn de officiëele onderwij
zers niet vrij; zij worden bespied; al hunne
woorden worden opgevangen en over gedra
gen; en als or nog een vrij man is, die, gelijk
verleden jaar, de stem durft verheffen om
tegen de gepleegde knoeierijen in de kamp
strijden op te komen, de katholieke bladen
vallen hem op den rug en eischen van den
minister eene straf voor den onbevreesden
schrijver, die enkel gelijkheid en rechtvaar
digheid vroeg.
Een ijpersch klerikaal blad had de laffe
eer, zulken man bij den minister aan te kla
gen, en de klerikale minister had de laffe
eer, dien man over zijne koene houding te
laken! Wie verdiende hier den palm der
ridderlijkheid, óf het ijpersch blad óf de
minister?
Er is nog eono derde oorzaak, waarom de
vrije scholen, in betere voorwaarden dan de
officiëele, kunnen optreden.
In de ofliciëele scholen der
ten blijven de leerjongens
jaar op school, (zelfs in de
zóó, want op öjarigen ouderdom, aanvaard,
kan een leerling op 12jarigen ouderdom, de
drie graden van het programma doorloopen
hebben). Andere leerlingen verlaten, na
hunne eerste communie, de school, om de
lessen der middelbare school of van het
Koninklijk Atheneum der nabijgclegcne stad
te volgen. In die voorwaarden heeft de lan
delijke onderwijzer slechts eene zeer beperkte
keus, om eene min of meer goede hoogste
nfdeeling samen te stellen.
Het broerljesonclerwlls vooral in de
kleine steden is zoodanig ingericht, dat
liet de leerlingen, die volledig het schoolpro
gramma willen doorloopen, tot op 15jarigen
ouderdom behoudt.
Inderdaad, de meeste dier vrije scholen
hebben de pretentie zich met de middelbare
school af te meten, en breiden derwijze hun
onderricht uit, alsof zij het programma der
lagere Hoofdschool toepassen. Is het dan te
verwonderen dat hunne leerlingen reeds
jongelingen van 14 en 15 jaar wat ster
ker zijn dan de kinderen der gemeentescho
len, dikwijls mannetjes van 10 en 11 jaar?
En eindelijk, voeg daar ten hunnen voor-
deele bij, dat zij de goede kans hebben,
door eenen jurij onderzocht te worden,
waarvan de meerderheid der leden het vrij
onderwijs rechtzinnig verkleefd zijn 1
buitengemeen-
slechts tot 12
stad is het ook
HET