VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. Oe ondankbare Dochter, Derde jaar. Zaterdag 22n September 1888. Nummer 38. De macht der papen door cijfers bewezen. Isidoor Albert. Aan onze jeugd! Abonnementsprijs voorop betaalbaars 3 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100.Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. (Zesde vervolg en slot.) Wij gaan deze studie niet langer rekken, omdat het gedurig dezelfde rimram is, waar van alleenlijk de cijfers veranderen. Tot heden zagen wij dat er gedurende het jaar 1872 in het Bisdom Brugge alléén opge haald, of liever geschooid, wierd Voortplanting des geloofs, fr. 73136,86 Sint Pieterspenning, 83393,40 Zoogezegde H. Kindschheid, 48046,63 fr. 204576,89 Zegge: twee honderd en vier duizend, vijf honderd zes-en-zeventig franks, 89 centiemen In die ontzaggelijke som ligt er eene les voor de liberalen: als wij de milddadigheid der katholieken van op den keper beschou wen, voelen wij voor de welstellende en rijke liberalen den dringendsten plicht da vrijzin nige werken, maatschappijen dagbladen, enz. te ondersteunen. Volgen wij de klerika- len na en gebruiken wij ons te missen geld, niet om domme kiezers om te koopen, gelijk de papen doen, maar om het volk te verlichten en wanneer wij het tot daar zullen gebracht hebben, zal het den katho lieken fel moeilijk zijn aan verstandige en eerlijke kiezers eene stem, zelfs voor duizend franks, te koopen Wij hebben nog verscheidene zulke gewij de verslagen vóór ons liggen, maar in plaats van ze omstandig over te drukken zullen wij ze in eenige regelen samenvatten. In het jaar 1873 schooiden de Papen, in het bisdom Brugge, de volgende sommen voor de voortplanting des geloofs Aartspriesterdom Brugge, fr. 4222,56 Dekenij van Brugge (Noord), 2112,15 (Zuid), 1545,70 Avelghem, 3166,00 Dixmude, 6160,43 Ghistel, 1559,50 Kortrijk, 8651,96 TOONEELSPEL IN TWEE BEDRIJVEN, (Vervolg.) Zevende Tooneel. De vorigen, min Elodie. Juffer Geers. Eene weldoenster is den echten zin des woords. Emma. Moesteres, hoeveel leerlingen zijn er nu al voor de nieuwe avondschool? Juffer Geers. Zeven en twintig, maar stellig zullen wij op de twee dochters uit de Snep mogen re kenen. Emma. Vergauw's dochters Juffer Geers. Ja. Sophie. Een schoon getal reeds, niet waar? (Victorine, als bedelares, komt op het tooneel.) Achtste Tooneel. De vorigen, Victorine. Meenen, 8400,60 Oostende, 1199,00 Poperinghe, 3680,09 Roeselare, 4432,71 Thielt, 4140,42 Thourout, 4589,65 Veurne, 3068,26 IJper, 4760,45 Seminariën, 1007,61 Bisschoppelijke Collegiën, 1633,43 Gestichten, pensionnaten, 908,00 Bijzondere giften, 32664,94 Te zamen fr. 97903.43 Dat boekje is te Brugge gedagteekend, den 4n Maart 1874 en door kan. P. Bethune echt verklaard. In hetzelfd jaar 1873 werden in het bis dom Brugge, voor den Sint Pieterspenning, de volgende sommen afgebedeld Aartspriesterdom Brugge (16465,26 fr.), dekenij Brugge-noord (3676,05), d. Brugge- zuid "(2477,45), d. Avelghem (4171,66), d. Dixmude (2607,36), d. Ghistel (2566,55), d. Kortrijk (8741,77), d. Meenen (7221,02), d. Oostende (2392,00), d. Poperinghe (3835,72), d. Roeselare (5206,92), d. Thielt (7081,64), d. Thourout (4797,70), d. Veurne (4293,33), d. IJper (5898,59), Semenariën (441,45), Bis schoppelijke Collegiën (616,41), Gestichten, pensionnaten, enz. (151,47), Bijzondere gif ten (1048,00). Totaal der geschooide sommen; 83690 fr. 35 centiomen, goedgekeurd te Brugge den 30 Maart 1874, door den voor zitter van het genootschap R. Vandewalle- De Ghelcke. In het Bisdom Brugge werd er in 1873 voor de H. Kindschheid 57002,00 fr. aan de schooljeugd afgezogen, 52620,00 fr. in 1874 52443,00 fr. in 1875 en eindelijk 55165,00 fr. in 1876. In de opgegevene scholen, die tot dat werk medegeholpen hebben, treffen wij min stens een zestigtal arme en kostelooze scho len aan, slechts door kinderen van nooddruf tige ouders bijgewoond en die toch centjes te veel hebben voor eene aftroggelarijWij vinden er onder andere 39 speldewerkscho- len, waarvan 11 in het liberale IJperen zelf! Victorine. Mejuffers, men heeft mij gezegd dat het hier feest ismag ik u vermaken met een lied? Allen. Wel zeker, arm meisje? Victorine (tokkelt haar speeltuig). Van 's morgens vroeg tot 's aronds laat De vorigen, Elodie. (De bedelares doet hare ronde om eene almoes, aan Elodie gekomen deinst zij een paar stappen achteruil. Victorine. (ter zijde) O Godik bedrieg mij nietMijne tante Elodie Elodie (verschrikt). Ik bedrieg mij niet!... deze stem... Victo- nine. (Ze valt, ongesteld, in eenen leu ningstoel). Victorine. Juffers, helpt mij een weinig. (Allen ko men toegeloopen.) De afzonderlijke bewaarplaats of depot van de stoffelijke voorwerpen voor de dekenij IJperen, staat opgegeven bij Joufvrouw Valérie Verleure, Oude Kleerstraat, te IJper (Zie blz. 24 van 't verslag.) Op blz. 19 van 't verslag bemerken wij de Tafel der ontvangsten van de H. Kindsch heid in het Bisdom van Brugge, sedert 1845 toen men slechts 80 fr. kreeg, tot 1876 wanneer men reeds 55165 fr. 00 ophaalde. Het totaal beloopt tot 920123,00 fr Hewel, liberale vriendjes, comment trou- vez-vous le bouillon Van dezelfde blz. 19 schrijven wij letter lijk af: Voegen wy hier by dat de aelmoes- sen van de katholyke wereld voor de H. Kindschheid, in het jaer 1875, (in één jaar. a. u. b.) niet min dan fr. 2.378.270, 05 c. opgebragt hebben; eene som die nog nooit bereikt is geweest sedert dit Werk gesticht werd ten jare 1843. God zy ge- dankt Wij gelooven het wel, dat God daarvoor gedankt zijhij heeft er m'n zieltje, geen nadeel bij, want 't geld komt allemaal uit de zakken der rijke onnoozelaars en van de arme menschen, die ongelukkiglijk den moed niet hebben aan de schooiende drietippen een penningske te weigeren. Immers in den bui ten is er geld te krijgen voor elk werk, al ware het zelfs de ophaling der kapitalen voor Langrand-Dumonceau wanneer het de pastoor of zijne kapelaans zijn die de zaak optouw zetten! En de klerikale werken, waaraan zelfs de arme lieden verplicht zijn mede te doen omdat ze bang zijn voor den papenrok, noemen wij vlakweg ontfutseling, aftroggelarijDoch daarmede zijn we nog geen haartje verder. Werken wij ook, on dersteunen wij ook onze liberale inrichtin gen en vooral zorgen wij dat onze vrouwen en dochters niet verkwezeld worden. De paperij vreest meer eene liberale vrouw Jan vijf vrijzinnige kiezers: haar invloed is veel gevaarlijker voor de toekomst X. Victorine werptzich knielend voor hare tante). Tante, vergeef me wat ik moeder en u heb misdaan? Ik heb zooveel te lijden. (Mid delerwijl komt Elodie tot beterniï, en de meisjes staren dit tooneel stilzwijgend aan.) Ach! verstoot mij niet; ik was wel ondankbaar jegens u beiden. Zeg mij, waar is moeder, dat ik haar vergiffennis afsmeek? (Elodie slaat verschrikt op). Elodie (ter zijde.) Wat zal er hier gebeuren? Victorine. Tante, spreek, breng mij bij moeder, ik zal piet meer eigenzinnig zijn. Elodie ter zijde). Dat is verschrikkelijk Victorine. Ge zwijgt... gij wilt mij niet meer herken nen, niet waar? O tante Elodie! tante Elodie! hoe die ik u miskend(Zij weent). Elodie. Ik bemin u nog als vroeger, kom, Victo rine, in mijne armen. Victorine (werpt zich in hare armen). Ik ben wederom gelukkig. Dank, tante Elodie! (na eene poos) Zal moeder mij ook willen vergiffennis schenken? Elodie. Moeder heeft u gezegend en vergiffenis geschonken. De klerikale overbeersching schijnt nog eenige jaren te moeten duren. Wie weet of dat ongeluk voor ons niet in geluk verande ren zal. Van nu tot dan zullen wij onze ge lederen hervormd hebben en het land zal intusschen maar al te wel gevoelen welk overgroot kwaad een klerikaal bestuur doen kan en met welke ijdele beloften het gefopt geweest is. Het is eene harde les, wel is waar, maar misschien was zij eene noodza kelijkheid geworden. De liberale jeugd heeft eene schoone rol te vervullen in den strijd dien wij te leveren hebben zullenwant het is aan haar dat de toekomst is. Acht jaren, in de politieke geschiedenis van Belgie is eene groote tijdruimte en in dien tijd kunnen leemten ontstaan onder de leiders der vrijzinnige partij Zal men dan, onder de liberale jonkheJen, bekwame mannen vinden om die leemten aan te vullen, die ontbrekende leiders te vervangen en de rol te hernemen, die zij te vervullen hadden Hernemen is niet genoeg zeggenmen zal moeten nog beter werk verrichten dan zij, want de liberale gezindheid moet aan het be wind komen met het vast besluit in de wet geving den vooruitgang te verwezentlijken, die de liberale gedachten zullen gedaan heb ben, zonder te verwaarloozen uit de onder vinding der bedrevene misslagen nut te trekken. Zal onze jeugd, bij vier jaren genoegzaam getoond hebben, dat zij voor het werkzame deel, voor het bestuur rijp is? Rondborstig gesproken, neen, als zij voort gaat met in vadsigheid te leven, zooals zij het maar al te dikwijls doet. Ja, zekerlijk ja, als zij er toe besluit al de krachtdadigheid, waarmede zij behebt is, te gebruiken om zich in het toekomende voor te bereiden en ook om in alle omstan digheden aan het land te toonen welk on- Victorine. Ah! God dank, ik voel geene smarten meer. Zeg mij waar is moeder, dat ik haar omhels. {Elodie slaat hare oogen ten gronde). Gij zwijgt! Is zij ziek? Elodie (ter zijde), O dat is vreeset jkl Elodie. Ne...en, Victorine, maar daar (met de oogen hemelwaartswaar alle lijden en strijden gedaan is. Victorine. (Valt met eenen rouwen kreet en opge heven handen op de knien.) Dood! dood! mijne moeder dood God! ge straft mij zwaar. Lichtzinnige dochter/ Wat blijft er mij nog op aarde? Elodie Victorine oprichtende). Bedaar, Victorinenam God uwe moeder van deze aarde, toch liet hij u nog uwe tante, die u bemint en u nooit zal verlaten. (Naar de meisjes wijzend). Hierbij ziet ge niets dan zusters, die met u het pad der deugd zullen bewandelen. Victorine. O dank, goede tante, ik verdien zulks niet Elodie (tot de meisjes Vriendinnen, vandaag is het een dubble feest! de inhuldiging der nieuwe liberale school; de terugkomst eener verdwaalde dochter. Gordijn. HET WEEKBLAD DOOR Moet ik alomme dwalen. Vergeef me dat ik zing op straat: 't Is om mijn brood te halen... Geen sprankel heil valt mij ten deel Ik doe slechts nieis dan weenen, O, geeft mij, iets, al is 't niet veel, 't Jaagt mijne smarten henen, j ls' IVegende Tooneel. TT~3>

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1888 | | pagina 1