YAN IJPEREN EN IET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
WIM PIE'S BELOONING.
Derde jaar.
Zaterdag 13" October 1888.
Nummer 41.
De partij der eerlijke lieden.
Kerk en Staat.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per G maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100.Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die Yoor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Aan 't adres van 't Nieuwsblad
in antwoord op zijn artikel: Eerlijke lieden
29 Sept. 88.
Deze vraag hebben wij reeds dikwijls
besproken, én wij meenen er nog te moeten
op weerkeeren.
Immers, volgens de clericale gazetschrij
vers, bestaan alleen eerlijke lieden in do
clericale rangenvolgens lien is de eerlijk
heid niet mogelijk zonder godsdienst.
Dat is eene zeer grove dwaling. Duizende
gevallen bewijzen het tegenovergestelde en
toonen zonneklaar dat de grootste deugnieten
bij de clericalen gevonden worden.
Ten bewijze
Peer Cautereels was pastoor te Hemixern,
bij Antwerpenhij was een minister van
den godsdiensteen van die door God zelf
aangeduide én voorbestemde mannen, een
gezalfde des Heeren, die de menschen lessen
van zedelijkheid en eerlijkheid moest geven.
Heeft hem dit alles belet eene stokoude
tn rijke weduwe dood arm te bestelen?
Heeft hem dat weerhouden den schat van
zijne eigene kerk te rooven, en daarmêe naar
Amerika te vluchten, in gezelschap van zijne
meid, die men zegde nog meer dan meid te
zijn?
Hij, dienaar des Heere», werd dief en
onzedelijk man.
Een ander voorbeeld
Langrand-Dumonceau, de grootste dief
welke ooit heeft bestaan, die duizenden
huisgezinnen, met ondersteuning en aan
beveling der geestelijken, die voor dit proper
werk betaald werden, tot den bedelkorf
bracht, was die een liberaal?
Werden hij en zijne ondernemingen, zijne
dieverijen, niet door Paus Pius IX gezegend
en werd hij niet verheven tot graaf van
het Roomsche rijk
En wie waren zijne deelgenooten
De leden dergroote aristocratische families
van het land, graven en baronnen, allen
steunpilaren der Kerk en volbloed kleri-
kalen.
Een derde voorbeeld
(Vervolg.)
De armendokter kwam, en beval dat zij
zoo spoedig mogelijk naar het gasthuis moest
overgebracht worden. Toen zij weder bij
kwam protesteerde zij daar hevig tegen, en
al smeekende vroeg zij wat er dan van hare
schaapjes van kinderen zou geworden.
"Vier weken was zij daar geweest, vier
weken die haar even zoovele jaren toegesche
nen hadden; vier lange, wanhopige weken,
gedurende welke hare twee lievelingen aan
hun lot waren overgelaten; zonder geld en
zonder vuur.
Den eersten dag, in eene opwelling van
medelijden, hadden de buren eene omhaling
gedaandeze had ruim acht franken opge
bracht, doch reeds den volgenden dag werd
hun gezegd dat zij daar voortaan niet meer
op rekenen mochten, want dat ze niets meer
konden geven. De tijden waren te slecht en
ieder had werk genoeg om zelf rond te
komen.
Ook hadden ze nog geschreven aan een
zwager van haar man. Deze was overgeko
men en had gezegd dat hij zich de kinderen
En de jonge nobele heer de Penarada als
wij ons zijn naam goed herinneren, die bij
Brugge in het kasteel van zijnen oom bin
nenbrak als een gemeene dief, en er alles
stool wat waarde had en niet te heet of te
zwaar was, en daarmêe naar Buenos-Ayres
vluchtte, waar hij, na andere schelmerijen
gepleegd te hebben, de lijken op de kerkho
ven ging opgraven, om ze te berooven van
hunne juweelen.
Was het ook geen klerikaal, opgevoed
onder de vleugels der geestelijkheid, in al
de lessen en voorschriften van den gods
dienst?
Zeker en vast
Een vierde voorbeeld
En 't Kint de Roodenbeke, die het baga
telleken wegkaapte van 22 mitlioen, was
dat ook geen clericaal? En zijne talrijke
kameraden, de edele jonkers, de jeunesse
do7 ée uit de aristocratische wereld, die er
eene eer op stelden de soirées van 't Kint
bij te wonen en mêe te smêeren van zijne
dieverijen, waren die ook allen niet opgevoed
in de godsdienstige geboden en voorschrif
ten?
Ongetwijfeld
En nu eene lijst clericale notarissen uit
on?e provicie. die onlangs nog gezondigd
hebben tegen het zevende gebod van God.
Wie van onze lezers heeft niet liooren
spreken van den scherreweg Gastelein, kle-
rikalen notaris en schepene te Meenen, die
meer dan vijf honderd kleine burgers en
boeren hunne centen heeft afgetroggeld, en
honderden huisgezinnen in de diepste ellende
heeft gedompeld
En dan nog den clericalen Buyssens,
notaris en burgemeester te Gullegem, die
meer dan een milhoen aan landbouwers en
burgers heeft ontfutseld.
En wie herinnert zich niet den klerikalen
Capelle, notaris te Watou, die onlangs nog
scherreweg heeft gespeeld en de zuur ge
spaarde penningen van honderden en hon
derden personen heeft ingezwolgen.
Ah, wilden wij, wij zouden deze lijst nog
zoude aantrekken. De buren hadden dus
genoeg gedaan; alles was nu in orde. Wel is
waar had de zwager niets meer van zich
laten hooren, doch dat konden zij zich niet
aantrekken.
Van dat geld hebben de kinderen eenige
dagen geleefd, ja, er zelfs nog oranjeappelen
van gekocht welke zij dinsdag's en vrijdag's
meèbrachten voor hunne zieke moeder, als
zij haar in het gasthuis kwamen bezoeken.
Steeds hielden zij tegen haar vol, dat zij
niet te beklagen waren en dat zij genoeg
zaam geholpen werden.
Op 't laatst geloofde de arme moeder het,
waardoor haar lijden een weinig verzacht
werd.
Het meisje, Maria, nauwelijs negen jaren
oud, zorgde voor alles. Zij waschte en kleed
de haar jonger broêrtje en bracht hem des
morgends naar de bewaarschool, met zijn
somber maal in een mandje.
Daarna kwam zij t'huis en maakte het
zolderkamertje schoon. Als dit gedaan was
ging zij uit om werk te zoeken.
Of zij daar in slaagde?
Overal werd zij voor het hoofd gestooten.
De meeste menschen aan wien zij om werk
vroeg lachten haar uit en anderen gaven
haar in het geheel geen antwoord.
Men raadde haar aan te gaan bedelen.
kunnen verlengen, maar wij gelooven dat
bovengemelde gevallen voldoende zijn om te
bewijzen dat de clericalen mogen zwijgen als
er van eerlijkheid gesproken wordt.
Zoo noodig zullen wij dit been nader af
knagen.
Intusschen zal het volk oordeelen.
Maandag ln October was het de herope
ning van onze gerechtshoven en tribunalen.
Het is in gebruik, dat te dier gelegenheid,
de hoofden van het parket bij het hof van
Cassatie en bij de hoven van beroep eene
redevocéing uitspreken, mercuriale ge
naamd.
De hoogste magistraat van ons land, de
heer Mestach de ter Kiele, Procureur-Gene
raal bij het hof van verbreking, heeft dit
jaar in ziine openingsrede gehandeld over
de betrekkingen tusschen Kerk en Staat,
en over de rechten van den Staat op de
eigendommen der geestelijkheid.
Die uitmuntende rechtsgeleerde heeft be
wezen, dat, in rechte, de staat de opper
macht bezit over de kerk en ten volle recht
heeft de voorwaarden van haar bestaante
regelen,- dat de kerk geene andere voor
rechten bezit dan die, welke de natie haar
toekent, voorrechten, die haar ten alle tijde
door de natie mogen en kunnen ontnomen
worden, dat de kerk geen recht heeft te
bezitten en dat hare eigendommen in rechte
aan den staat toekomen.
De verordening der Grondwettelijke Ver
gadering, die, in Frankrijk, ten jare 1789,
de goederen der kerk als nationale goederen
aansloeg, was dus rechtvaardig en billijk.
Aangezien den overgrooten rijkdom, de
macht, den onbeperkten hoogmoed der
geestelijkheid de talrijke misbruiken die
daaruit voortsproten, was die maatregel van
de dringendste noodzakelijkheid geworden
het was een werk van wijze staatkunde.
Ten andere, de geschiedenis is daar om te
bewijzen, dat zelfs de katholieke vorsten
zich ten alle tijde hebben moeten wapenen
tegen de gedurige uitbreiding der doode
hand.
Weer anderen verwezen haar naar het arm
bestuur.
Nergens kon zij werk bekomen. Zij wilde
niet bedelen en dacht eindelijk wel werk te
zullen vinden.
Zij dacht dit maar, de arme kleine!
De eigenaar van het zolderkamertje was
een eerlijk man; hij had zich uit den handel
getrokken en rentenierde. Nooit zoo be
weerde hij had hij iemand voor eenen
cent schade gedaan; hij kon echter in geene
bijzonderheden treden en eischte zijne huur.
Den ln januari zouden reeds drie maanden
huur vervallen zijn. Wanneer op dien dag
de achterstond niet aangezuiverd wierd, zou
hij beslag laten leggen en den inboedel doen
verkoopen. Recht is recht, en de wet is er
om uitgevoerd te worden. Waar moest het
heen als men zoo teergevoelig wasl
Wimpie had de laatste korst brood naar
school medegenomen.
Er was niets meer in huis, alles was op.
Zij, de arme moeder, was juist dien morgen
uit het gasthuis gekomen.
Het was den 3in december, den laatsten
dag van het jaar.
Toen kleine Wimpie uit school kwam, keek
hij verwonderd op, zijn moetje te huis te
Het grootsche doel der vermaarde grond
wettelijke vergadering wasde instellin
gen en de zeden der geestelijkheid te
hervormen, een einde te stellen aan schan
delijke aftroggelarijen en allerlei andere
misbruiken, de hoogmoed der hocgere gees
telijkheid neer te slaan, het gezag der kerk
te beperken en haar alzoo hare ware zending
terug te geven.
De kerk moet geene aardsche goederen
bezitten; om waarlijk goed te stichten, de
Godsdienst moet zich bewegen en zich ont
wikkelen in een min stoffelijk midden, zegt
de achtbare magistraat.
Ziedaar eenen beknopten inhoud van die
meesterlijke rede die voorzeker in het land
eenen aanzienlijken indruk zal maken. Het
schijnt dat M. Woeste, die de zitting bij
woonde, in het geheel op zijn gemak niet
was; de slagen zijn des te gevoeliger als zij
van hoog komen. Onze ministers moeten ook
wel vieze smoelen getrokken hebben, zij die
aan het bestuur de ootmoedige slaven zijn
der bisschoppen, en er voor zending hebben,
onder allerlei voorwendsels, het geld der
lastenbetalers in de rijkgevulde schatkisten
van bisdommen en kloosters te stortenzij
die onlangs nog de millioenen van Bernard,
waarop de slaat het volste recht had, terug
naar het bisdom van Doornik zonden.
Op onze dagen, even als op het einde der
verledene eeuw kent de rijkdom, de hoog
moed en de onbeschaamdheid der geestelijk
heid geene palen meer.
Dank aan hunne millioenen, houden de
papen ons gelukkig land onder hun looden
juk gebogen: al onze nationale instellingen
worden vervalscht, de kiezers worden uit
gekocht en de zoogezegde volksvertegen
woordigerszijn niets meer dan de vertegen
woordigers der bisschoppen.
Moet het zoo voortgaan, ik weet niet wat
er van ons arm Belgie moet geworden. De
heer Mestach de ter Kiele, beeft met gezag
op het gevaar gewezen. Mochte, terwijl het
nog tijd is, de openbare denkwijze tegen al
die schandelijke misbruiken opstaan en ons
een bestuur geven, dat kracht genoeg bezitte
om einde en perk te sfellen aan de aanma
tigingen der geestelijkheid.
Dat de liberale partij toch eindelijk uit
vinden. Onmiddelijk ging hij naar haar toe
en omhelsde haar.
Moeder, zeide het ventje, Wim is zoet
geweest; wat krijgt Wim nu voor nieuwjaar?
Deze woorden sneden de moeder als een
vlijmend zwaard door het hart.
Toen haar man nog leefde had zij haar
jongste lieveling iels beloofd met nieuwjaar,
als hij wijs was en braaf naar school ging,
en het kind, hoe jong ook, was braaf ge
weest en vroeg thans, in zijne kinderlijke
onschuld, om zijne belooning.
Misschien; ik weet nog niet, antwoord
de zij
En tranen van aandoening parelden ia
hare oogen.
Op eens kreeg zij eene gedachte, en haas
tig op eene ladetafel toeloopendo, nam zij er
twee oude rokken uit, maakte er een pakje
van en liep de straat op. Zij ging naar den
Berg van Bermhertigheid. Lang moest zij
daar wachten, doch eindelijk was het hare
beurt.
Angstig en verlegen gaf zij het pakje aan
den bediende van den Berg over, die het met
een minachtend gebaar van zich afstiet, en
haar toevoegde
Daarop wordt niets gegevenWie
volgt?
Als vernietigd nam zij haar pakje weder
HET WEEKBLAD
o.