Het Staatsblad.
Uit de zwijnenwereld
STADSNIEUWS.
Levende fakkels.
De Statie.
Toelating.
Gered.
Willems-Fonds.
Dekoratie.
Koormaatschappij
VRIJE KRUISBOOGSCHUTTERS
MAATSCHAPPIJ BURGERWACHTEN
Burgerstand
Kunst- en Letternieuws.
gewicht: sedert 1870, tijdstip waarop de
Paus zijne Siaten verloor, was er geen ge
kroond hoofd meer dat bij het Italiaansche
hof een bezoek had willen afleggen uit vrees
van den Paus te misdoen. Keizer Willem II
beeft aan dat vooroordeel een einde willen
stellen. Ilij heeft een bezoek gedaan aan den
Paus. Tot in den laatsten tijd leefde de Paus,
en nog vele met hem, met de hoop zijne Sta
ten terug te krijgen, doch na de gebeurtenis
van 11 October jl. valt daarop niet meer te
denken.
De Paus miek eene zinspeling op het ver
lies van zijne Staten en de keizer heeft ge
antwoord dat hij in de gast's zaken niets te
zien had en, wat meer is, dat hij de eenheid
van Italië als eene gedane zaak beschouwde.
De Paus zweeg: hij had verstaan
Toen de koning van Italië eenen heildronk
instelde aan den keizer van Duitschland,
sprak hij van Rome, hoofdstad van het gan-
sche ondeelbare Italië.
De Paus is zijne Staten kwijt en daarom is
hij niet min paus en niet min vrij dan wan
neer hij ze bezat; tot zooverre dat keizer
Willem II, wanneer hij van het bezoek dat
hij den paus gebracht had terugkeerde, al
lachend zeide: Ik ben in 't Vatikaan ge
weest en moet bekennen dat het er in 't ge
heel niet een gevang uitziet.
De kaloten doen al wat zij kunnen om de
natuurlijke gevolgen van het bezoek van
Willem II aan den koning van Italië te klei
neeren. Doch alwie wat klaar ziet, zal moe
ten bekennen dat sedert 1870 liet pausdom
niet meer zoo een gevoeligen slag kreeg.
De laatste hoop is den paus ontvlogen.
Eerst wende hij zich tot God. Men heeft
na al de missen jaren en jaren achtervolgens
vaderons -> gelezen opdat God de staten
had terug gegeven. Ziende dat God doof
bleef, en dat lezen niet hielp, staakte men
het gebed. Nu wierp de paus de oogen op de
menschen, op de koningen en dacht in den
keizer van Duitschland zijnen redder gevon
den te hebben. Deze komt te bewijzen dat de
paus kasteelen in de lucht gebouwd heeft.
Het ware nochtans de kaloten niet kennen
moesten wij denken dat zij het zullen opge
ven. Neen! zij zullen nog werken, maar wij
komen met vele redens voorzien dat zij nooit
zullen lukken. Meer dan ooit mogen wij met
de Italiaanders herhalen
Regem Ausonioe diligens, odi papam, ro-
gos, et viride clerum.
Wij stellen dus met volle vertrouwen de
jaargetallen 1870 en 1888 nevens elkander
als zijnde datums waarop het pausdom eenen
geweldigen en onherstelbaren schok kreeg.
Die getallen stellen twee stappen van den
menschelijken vooruitgang vast en
toonen hem klaar.
Maar om nog meer dan vooruitgang te
bespeuren moet men zich met den geest in de
middeleeuwen verplaatsen. Dan was het de
paus die koningen en keizers benoemde of
afstelde. Den dag van vandage bedelt hij
hunne tusschenkomst, zonder ze dan nog te
bekomen.
Wij verstaan dat het hard is; doch niets,
het pausdom zoo min als iets anders, kan de
natuurlijke ontwikkeling des menschdoms
tegenwerken. In den beginne heeft het kris-
tendom oneindig veel tot de ontwikkeling
des menschdoms bijgedragen doch tot. zeker
punt gekomen wilde het kristendom het
menschdom stil hondenHet pausdom wa
pende zich met zwaard en vuur en niette
genstaande ging het menschdom vooruit.
Tegenwoordig staat het pausdom zonder
stoffelijke dwangmiddelszijne priesters heb
ben heden slechts: geld, haat en vervolging
in 't duikerke voor wapen doch het wapen
zal hun ook, met den tijd ontvallen en het
vooruitstrevend menschdom zal over het
pausdom loopen zoo het zich blijft te midden
den weghouden of zoo zich bij den vooruit
gang niet voegt.
De luie renteniers.
Het Staatsblad van 30 October staat in
eenen trek voor 9576 fr. pensioen toe aan 9
kapelaans. Het gouvernement betaalt dus
aan die kerels alle dagen 3 franken. Vergeet
niet dat zij nu ten minste elk 2 fr. krijgen
voor eene golezene mis, dat zij 5 fr. daags
inkomen hebben. Ine mannen hebben wel
gelijk uit te roepen dat liet wraak roept
naar den hemel, in een tijdstip dut er zoo
veel armoede is.
In het begin van October heeft minister
Devolder aan de onderwijzers in beschik
baarheid eenen brief doen schrijven, waar
door hij hun beveelt aanstonds eene vraag
tot pensioen in te dienen voor al die welke
vijftig jaar oud zijn en dertig jaar dienst
tellen,- hij bedreigt die ongelukkigen, in ge
val van weigering met de afschaffing van
hun wachtgeld.
Een fransch dagblad dat over eenige
dagen dien willekeurigen maatregel aan
kondigde, maakte er daaromtrent de volgen
de bedenkingen over,':
Ziedaar dan de bekroning der hatelijke
wet van 1884. Onderwijzers die slechts 50
jaar tellen en door hunne ondervinding nog
langen tijd nuttige diensten aan het onder
richt konden bewijzen, worden in den bloei
des levens aan de deur gezet en voor altijd
in de onmogelijkheid gesteld nog iets nut
tigs voor de jeugd of de volksbeschaving te
doen. Zij hebben hunne beste krachten aan
eene ondankbare maar heilige taak verspild,
en nu zegt hun het Staatsbestuur omdat het
aldus aan eenen dommen dorpspastoor be
haagt gij hebt de jeugd te wel geleerdgij
hebt gevoelens van eigenwaarde en burger
deugd, van rechtvaardigheid en onafhanke
lijkheid in het hart der kinderen gelegd,
gij hebt hun aangewezen dat het wereldlijk
gezag in burgerlijke zaken meer te zeg
gen heeft dan de geestelijke macht; zulks
mocht gij volstrekt niet doen dat heeft den
invloed van M. pastoor bedreigd en daarom
moet gij de deur uit als een kwaadwillige,
die gij zijt. Wat, gij hebt de stoutheid begaan
te beweren dat M. pastoor niets te zeggen
heeft op het stadshuishij zal het u leeren
de armoede is daar voor u en de uwen, de
armoede en ontberingen en daarmede gaat gij
nu kennis maken om de euveldaad te boeten
die gij begaan hebt met staande te houden
dat M. pastoor niet heer en meester is.
Dit is de ware beteekenis van den brief
door Devolder aan de onderwijzers in be
schikbaarheid gezonden want denkt niet
dat wij overdrijven; het woord hwaad-
willighèid staat in den omzendbrief, die
luid als volgt; Indien de onderwijzer in deze
zaak blijken van kwaadwilligheid geeft,
zou de heer minister onderzoeken of het
wachtgeld van den belanghebbende niet
zou dienen afgeschaft te worden.
Dat beteekent in andere woorden: droog
brood of den bedelzak. Inderdaad, wij ken
nen onderwijzers die met eene vrouw en een
talrijk kroost thans moeten bestaan met een
dagelijks inkomen van 46 centiemen per
persoon en die met de toepassing van De-
volder's omzendbrief met moeite over de
helft dier som per dag zullen kunnen be
schikken. Dat is wel waarlijk den bedelzak.
En wat hier nog moet opgemerkt zijn is
dat Devolder volstrekt het recht niet heeft,
die onderwijzers te verplichten hun pensioen
te vragen. Volgens de bestaande bepalingen
over deze zaak kunnen de onderwijzers
enkel ambtshalve genoodzaakt worden hun
rus'geld 1e vragen wanneer zij den ouder
dom van 60 jaren bereikt hebben. Zoodat de
minister, om den haat der pastoors te bevre
digen eene wetsovertreding begaat en tal
rijke ongelukkigen in de ellende dompelt.
Zoo gaat het in ons armzalig land dat dooi
de tweedracht der liberalen ligt te spartelen
iii de banden welk het haatdragend en
uitbuitend klerikalismus steeds nauwer toe-
haalt.
Het blad voegt er bijhopen wij dat er in
de Kamers wel iemand zal gevonden worden
om de willekeurige en onwettige handel
wijze van m.eester Devolder aan de schand
paal te stellen en hem te dwingen de recht
vaardigheid en de wettelijkheid boven den
wil der pastoors te schatten.
Een schandaal van het slach van dit van
Citeaux en Soissons, is in de kolonie van
S Michiel-in-Priziac aan den dag gekomen.
Het parket van Pontivy heeft een onder
zoek ingesteld dat voor gevoïg had dat de
broeder Jacobus Plemer, in godsdienst
broeder Paidinus, aangehouden werd.
Die goede, die uitgelezene broeder oud
40 jaren, is te Queven geboren. Hij is be
schuldigd van aanslagen op de zeden.
Toe, klerikale bladen en andere verdedi
gers van tweepootige verkens, zegt maar
dat liet een soldaat of oen werkman is.
Er zullen immers sukkelaars zijn die u
gelooven zullen.
Men vertelt nog dat er ook eena dozijn
langrokken van Langonnet, onder eene der
gelijke beschuldiging gebukt gaan.
Hoevelen zullen er zich van in tijds uit de
voeten maken?
Dat zullen wij later weten.
Waarlijk de eerlijke en deftige broertjes
worden zoo raar als de vroolijke lijkbidders!
Als men te veel het stof uit de keel spoelt,
dan krijgt men een stuk in zijn kraag en
men wordt buiten mate kitteloorig. Voor
een vliegenpoot vecht men dat er stukken van
vliegen. Dat gebeurde Zondagavond ook in
eene herberg in de Klaverstraat.
Zekere Warlop kreeg er ruzie met den
genaamden Roet over het zingen van een
lied. Warlop, die, als hij eene vlieg op heeft,
niet lijden kan dat men hem scheel aankijkt,
miek van het stoofdeksel een waper. en sloeg
er mede op den knikker van Hoet dat dezes
hersenpan er zeer gehavend uitzag. Hoet, die
ook met geen klein bier verlegen is, greep
de brandende petroollamp en troefte er mede
op den bol van Warlop dat beiden seffens als
twee fakkels te blaken stonden. Zij trokken
nu allebei een gezicht als iemand dien men
vermoorden gaat en krinkelden te midden de
vlammen als versche palingen op eenen
rooster. Hoet gelukte er in zichzelven nogal
gauw te blusschen, maar Warlop verkeerde
in eenen deernisweerdigen toestand. Beide
werden naar het gasthuis overgebracht.
's Anderdaags vroeg Hoet aan eene non
hoe Warlop het stelde en daar deze hem
zegde dat hij op sterven lag, dacht hij: mijn
pap begint hier aan te branden; het is tijd
dat ik mij uit de voeten maak. In een oog
wenk was hij door het venster in de Meenen-
straat en, met zijnen langen gasthuisfrak en
zijne pullemuts aan, liep hij gelijk een haas
naar Frankrijk, waar hij zich nu vogelvrij
waant.
Men spreekt ernstig over de waarschijne-
lijke overeenkomst tusschen de Naamlooze
Maatschappij der ijzer weg en van West-
vlaanderen en het Staatsbestuur, voor het
aanleggen van het gebouw der reizigers en
van de nieuwe inrichtingen aan de statie
onzer stad.
Als het maar niet nogeens beloften en..
rotte appelen zijn
De heer Engel Van Eeckhout, gemeente
raadsheer onzer stad, is bemachtigd om, als
eeretitel, den graad van luitenant-kwartier
meester, dien hij in de Burgerwacht bekleed
heeft te behouden.
Mej. Baey, onzer stad, de jonge onderwij
zeresvan eene bewaarschool uit Doornijk,
slachtoffer van een revolverschot, bij onge
luk op haar gelost, is heden buiten alle
gevaar. Hare volledige genezing is enkel nog
eene kwestie van tijd.
Morgen, 4 November, geeft de stedelijke
afdeeling van het Willems-fonds hare eerste
concert-voordracht van het jaar 1888-1889,
met de welwillende medewerking der heeren
J. Sabbe, uit Brugge; A. Wauters uit Blan-
kenberghe, en E. Carpentier, uit Brugge.
Ziehier het programma van het feest:
1. Openingstuk voor piano: eerste wals,
door den heer T. (A. Durand-Durand.)
2. a) Romance, b) Op het ijs, voor cello,
uit te voeren door den heer A. Wauters.
(Goltermann.)
3. In 't zonnige Hoveken, Engelsche me
lodie, te zingen door den heer E. Carpentier.
4. Voordracht. Spreker: H.-J. Sabbe,
leeraar bij t Koninklijk Athenseum, te Brug
ge. Onderwerp: Multatuli.
5. Kluchtlied door den heer Mailliard.
6. Tarentelle, volksdans voor cello, uit te
voeren door den heer A. Wauters. (Dopper.)
7. Ik spreek van u zoo zelden, lied te
zingen door den heer E. Carpentier. (Gevaert.)
8. Kluchtlieddoor den heer Mailliard.
Opening der deuren 2 1/2 ure. Begin: 3
ure stipt.
Het burgerkruis van 2" klas is aan den
heer Platevoet, oud-lid van het Weldadig
heidsbureel en oud gemeenteraadslid van
Westouter toegekend als belooning der be-
wezene diensten, binst den loop van 35 jaren.
Woensdag, 7 dezer, om 8 ure 's avonds,
geeft de Koormaatschappij in haar lokaal
den Gouden Arend haar eerste wintercon-
cert.
Maatschappij
Schieting van Maandag 29 Octob. 1888
Prijzen gegeven door den Koning.
1. MM. Boedt L.
2. Bartier E.
3. Coutrez H.
Schieting van Woensdag 31 October.
Hoogst getal.
M. Feneau.
Laagst getal.
M. Pintelon Felix.
van IJperen.
Schieting van Donderdag 25 Octob.
Ligy Albert, 25
20
25
25
25
120
Gaimant Arthur, 20
25
20
25
25
115
Bogaert Alph., 25
20
20
25
25
115
Froidure Eugène, 25
20
25
20
25
115
Juncker Félix, 25
20
20
25
15
105
Froidure Robert, 20
25
25
20
15
105
Boedt Léon, 25
20
15
20
20
100
van den 26 October tot den 2 November 1888.
eis.
Mannelijk geslacht 5. Vrouwelijk id. 4.
Huwelijken.
Emiel Windels, bakker en Maria Pinte,
kantwerkster.
Hendrik Pinte, klakkenmaker en Maria
Lemeire, modewerkster.
Hendrik Rébéré, dienstknecht en Pharailde
Liefooghe, zonder beroep.
Hendrik Pauwels, dienstknecht en Leonia
Lemahieu, dienstmeid.
Overlij dene,
Isabella Lauwyck, kantwerkster, 77 jaar,
weduwe van Karei Maerten, Meenenstr.
Aloïsius Catteeu, hovenier, 27 jaar, onge
huwd, St Jacobs buiten.
Juliaan Santy, zonder beroep, 63 jaar,
ongehuwd, Thouroutstraat.
Pieter Spinnewyn, daglooner, 57 jaar, echt
genoot van Prudencia Deconinck, Mee-
nenstraat.
Eugenia Hugebaert, koeihoudster, 49 jaar,
echtgenoote van Ludovicus Grison, Boter-
straat.
August Strobbe, herbergier, 68 jaar, wedu-
waar van Sophia Dutilly, Boomgaardstr.
Kinderen beneden de Tjaren.
Mannelijk geslacht 1. Vrouwelijk id. 2.
Letterkundige maatschappij De Vriend
schap, teRoeselare. Uitslag der
prijskampen.
Dichtkunde: Opkomstbloei en onder
gang der gemeenten. - De uitgeloofde
prijs is niet toegewezen. Eene belooning van
100 frank is verleend aan het stuk ingzon-
den door den heer Eug. Toussaint, leeraar
te Brugge. Aanmoediging (50 frank) aan den
heer A. O. Vermeiren, onderwijzer te Lier,
en aan den heer Hippoliet Ledeganck, te
Brussel.
Geschiedenis Merkwaardige Gebeurtenis
voorgevallen in Vlaanderen tijdens de fran-
sche overheersching der jaren negentig.
De uitgeloofde prijs is niet toegewezen. Ee
ne belooning van 300 frank is vergund aan
het werk, geschreven door den heer Th.
Sevens, letterkundige, te Kortrijk.
I aalkunde Ongeboekte plaatsnamen in
West Vlaanderen. - Prijs (200 fr.), aan den
heer Aug. Van Speybroeck, priester te Brug
ge. Aanmoediging (50 fr.), aan den heer
Ant. Verwaetermeulen, te Brugge.
Blijspel, zonder vrouwrollen. Prijs
(200 fr.), aan den heer Sylvester, te Berchem
(Oudenaarde). Vereerende meldingen aan de
heeren Jul. Wytynck, te Gent, en Verman-
dere, te Avelgem.
Drama (uit het volksleven), zonder vrouw-
rollen, Prijs, aan den heer Tuerings, te
te Lier. De tweede prijs is niet toegekend.
LLLEUS»
