STADSNIEUWS.
Willems-Fonds.
Bekwaamheidskiezers.
Vlaamsche Ster.
Kiesexaam.
Achter de grendels.
VRIJE KRUISBOOGSCHUTTERS
MAATSCHAPPIJ BURGERWACHTEN
Burgerstand
Folklore Volkskunde.
al niet genoeg hunne plichten tegenover eene
instelling, als het Willems-Fonds, waar
van al het streven de verstandelijke verhef
fing van ons volk ten doel heeft. Op het
kiesgebied tot de onmacht gedwongen, beel
den zij zich al te gemakkelijk in, dat er bun
niets meer blijft te doen dan zich aan het lot
te onderwerpen totdat er betere tijden op
dagen. Zij zouden, integendeel, door het
inrichten van openbare voordrachten en
volksboekerijen overal aan de toomelooze
propaganda der geestelijkheid eene niet min
werkzame propaganda der liberale gedach
ten moeten tegenstellen en zoo met eene ge
duldige volherding de aankomst van een
nieuwen tijd voorbereiden.
Om dat doel te bereiken kunnen de libe
ralen niets beters verrichten dan het Wil
lems-Fonds op eene milde wijze de hand
leenen om zijne taak volledig en krachtdadig
te helpen volbrengen.
Wanneer een fransch dagblad zoo opent-
lijk bekent dat het enkel bij middel van het
vlaamsche woord en de vlaamsche lezing is,
dat men het vlaamsche volk ontslaven kan,
is er dan nog wel een enkel overtuigd libe
raal, die de pogingen van het Willems-
Fonds tegenwerken of verijdelen kan? Neen,
allen moeten het Willems-Fonds steunen,
aanmoedigen en helpen uitbreiden en het is
voor de liberale hoofdmannen eene ernstige
plicht hen te beschermen, die zich aan aller
lei ongenaamheden en stoffelijke nadeelen
blootstellen, om dat grootsche en heilzame
werk in gang te houden en al de vruchten te
doen afwerpen, die men er van verwachten
kan.
Zullen do liberalen dien plicht begrijpen?
Verleden zondag woonden wij de eerste
concert voordracht bij, door de IJpersche
Wülems-Fondsad&eeWng aan de leden en
hun huisgezin aangeboden. Wij zijn gelukkig
te kunnen vaststellen dat de bevolking onzer
stad nog immer evenveel smaak vindt in de
feesten door het Willems-Fonds gegeven.
De zaal was proppens vol. Vele dames en
ook vele bekwaamheidskiezers waren er
aanwezig en, zeggen wij het maar rechtuit,
iedereen heeft er eenige heel vermakelijke
uren beleefd.
Ook hoe zou het anders kunnen. Waar er
muzikanten optreden als de heeren J. T... en
A. Wauters en waar men zangers hoort als
E. Carpentier en G. Mailiard, daar geniet
men, is men verrukt en als in de genoeglijk
ste sferen getooverd. Tot den lieer Wauters
vooral zou men met den dichter mogen roe
pen
Weet gij, dat in uw akkoorden,
Als in wondre tooverwoorden,
Dan een taal zich hooren laat,
Die ons hevig kan ontroeren
En den geest aan de aarde ontvoeren,
Maar die 'thart alleen verstaat?
En de heer Mailiard wat heeft hij allen
tot berstens toe doen lachen met zijn nieuw
kluchtlied. Hij was oprecht onbetaalbaar.
Aide kunstenaren, en ze waren dien naatn
waard, die aan het concert hunne medewer
king verleenden, hebben de algemeenste en
luidruchtigste toejuichingen doen losbersten.
Zij werden gebisseerd en herbisseerd.
En nu de voordracht van den lieer Sabbe.
Ze was puik, overtuigend en hoewel al de
aanwezigen, en de dames ook al, eenige voor
1 en ongunstige waarheden te hooren kre
gen, waren allen toch heel tevreden zulke
leerrijke en tevens gemoedelijke en overtui
gende voordracht te kunnen bijwonen.
Spreker schetste in broede trekken Let
leven van den te zeer miskenden menschen-
vriend, een leven dat een echte aaneenscha
keling van teleurstellingen, tegenspoeden en
z jlfopofferingen heeten mag. Ilij deed zien
wat er in alle landen ter eere van groote
wezens gedaan werd en tevens deed hij uit
schijnen met wat schuldige onverschillig
heid Nederland en het Nederlandsche volk
dien menschenvriend bij uitmuntendheid, dat
groot vernuft, die wecrgalooze wijsgeer, die
zich Multatuli dat isik heb veel geleden
heette, eenzaam, afgezonderd, vergeten en
miskend leven en sterven liet. De heer
Sabbe wist zoo gemoedelijk dien volksheld
af te malen dat iedereen, om zoo te zeggen,
voelde welke wrei de wonden dat hart, dat
enkel klopte om de menschenliefde onder
ling onder alle gezindheden, onder de aan
hangers van alle godsdiensten en onder al de
klassen der samenleving zonder onderscheid
te doen heerschen, toegebracht werd door
die afgebroken reeks teleurstellingen en mis
kenningen, welke hem altoos en overal te
beurt vielen. Menigwerf werd de weerga-
looze spreker door daverende salvo's onder
broken en deze hielden niet op binst de voor
lezing van een novelletje, door Multatuli,
waar een der roerendste en tevens kluchtig-
ste tafereeltjes in voorkomt, welke ooit uit
de pen der beroemdste schrijvers vloeiden.
Die uitgelezene voordracht zal de beste
uitslagen oplevereniedereen zal de werken
van Multatuli (Edward Dowes Decker) wil
len lezen en ze zullen duizendmaal gelijk
hebben.
In één woord het was een der schoonste
teeslen, die ons Willems-Fonds ooit gegeven
heeft. Die genotvolle en leerrijke uren, daar
doorgebracht, zullen een onuitwischbaren
indruk op al de aanwezigen nalaten.
Dank dus, innigen dank aan de heeren vari
het Willems-Fonds, aan de heeren mede
werkers van het feest en vooral aan den heer
spreker, J. Sabbe! Aan allen den besten
dankD.
De bekwaamheidskiezersbond Volksvlijt
bied op morgen, zondag, om 7 ure 's avonds
zijnen leien een prachtig feest aan. Sinds die
maatschappij zich een ruimer lokaal heeft
weten aan te schaffen is haar bloei veel toe
genomen,- tal van leden deden zich inschrij
ven en nog alle dagen bicden er zich nieuwe
aam Het luisterlijk feest van morgen zal er
nog velen uitlokken om van dien uitmunten
den bond deel te maken. Dat feest zal aan
vang nemen met een mooi concert waar
verscheidene gekende artiesten hunne wel
willende medewerking aan verleenen. Na
liet muziekfeest zal er eene prijsbolling voor
de daines plaats hebben. Menige kostelijke
prijs zal er te winnen zijn, dien tnen grooten-
deels aan de milde giften van den heer Voor
zitter te danken heeftde maatschappij doet
het overige. Na het concert zal er een puik
dansfeestje plaats hebben waar die jonge en
wakkere bekwaamheidskiezers een fermen
flikker zullen kunnen doen 'tznl een feest zijn
van likt mijn lipke
Dat men er zich opperbest vermake
Ziehier het programma van het concert:
PROGRAMME:
1. Ouverture pour piano,
par M. Willemot.
2. Abd-El-Kader, Ch. Wytsman.
air chanté par M. Coffyn.
3. Sonate pour violon, Leonard.
par M. Tasseel.
4 De BloemenkroonVan den Acker.
romance chantée par M. Duflou.
5. Cava.tine de Zaïra, fantaisie Baneux.
pour cornet a piston parV. Masschelein,
6 Le Songe d'tine nuit d'élé, chanté
par M. Willemot, Ambroise Thomas,
7. Le duo des chats, exécuté par
MM. Mailliard et Deweerdt.
Le piano sera tenu par M. Taccoen.
REDOUTE.
Vroolijkheid is ook goed brood, zeggen de
Stervelingen en ze treden reeds Zondag
18 dezer, met hunne tweede vertooning
van liet tooneeljaar op.
Drie muziekstukken, en drie tooneelstuk-
jes staan op het programmma
Openingstuk.
Napeleon en Bismarck,
blijspel met zang in een bedrijf, door P. Kints.
Muziekstuk.
De Violier,
blijspel met zang in een bedrijf,
door H. Van Peene.
Muziekstuk.
Past op de Meid,
blijspel met zang in een bedrijf, door P. Kints.
Eene vertooning, zooals men ziet, om erbij
te watertanden van verlangen. Daar zal men
eens hartelijk kunnen lachen en tevens de
aandoenlijkste tafereeltjes .zoo natuurlijk als
de wezentlijkheid zelve zien voor het oog
tooveren. Met genoegen zullen onze lezers
vernemen dat de Ster, als naar loffelijke
gewoonte, op geen muziekstukje zien zal om
de tusschenpoozen wat te vergeestigen. Geen
twijfel of de zaal zal wederom te klein zijn
om hen allen te bevatten, die aansnellen zul
len om van die puike vertooning te genieten.
Opallen dus naar de tooneelzaal om die
wakkere tooneelisten eens dapper toe te jui
chen.
De klerikalen verspillen hunnen tijd niet
en loopen zich reeds de beenen van 't lijf om
hen allen op te scheppen, die zij eenigzins
bekwaam weten om in Maart aanstaande
met goeden uitslag het kiesexaam af te leg
gen.
Dat exaam zal van groot belang zijn voor
de gemeentekiezingen in 1890, want zij, die
door dat exaam het kiezersdiploma bekomen,
zullen op de kiezerslijsten van Oogst 1889
ingeschreven zijn, als zij, wel te verstaan,
den vereischten ouderdom hebben. Die lijsten
zullen voor de kiezingen van 1890 dienen.
Het is dus dringend noodig dat de liberalen
de oogèn openen en zooveel mogelijk kandi-
ten kiezers vormen, die zich mat goeden
uitslag tot het exaam van Maart aanstaande
aanbieden kunnen. Heel waarschijnelijk zal,
binst den loop der aanstaande kamerzitting,
het bekwaamheidskorps ingekrimpt worden,
want de klerikalen krijgen kiekenvleesch als
ze aan de bekwaamheidskiezers van rechts
wege denken en ze sperlelen gelijk Lucifer
in een wijwatervat tot dat zij deze afgeschaft
krijgen.
Dat onze vrienden allen zonder uitzonde
ring op de bres springen en tegen die afschaf
fing protest aanteekenen met een legioen
kandidaten-kiezers tot het exaam aan te zet
ten en voor te bereiden.
Handen uit do mouwen en allen aan 't
werk
't Geldt hier de aloude IJpersche liberale
sterkte
Er wezen dus geen onverschilligen
De genaamde Warlop, die in zulken deer-
niswaardigen toestand naar het gasthuis
overgebracht werd, omdat Hoet hem de
petroollamp op het hoofd stuk geslagen had,
is reeds tengevolge zijner brandwonden
overleden. De weggevluchte Hoet is reeds
aangehouden en in 't droog gedraaid, 't Kan
wel gebeuren dat het nog lange zijn zal
vooraleer hij nog in den regen loopen mag.
T'erger voor hem.
Maatschappij
Schleling van Maandag 5 Novem. 1888
V er anderlij k blazoen.
Prijzen gegeven door den Hoofdman
Hoogst getal.
Froidure E.
25 25 25 25
100
Laagst getal.
Pinteion F.
10 1/2 111
13 1/2
Craye,
25 25 1 10 1/2
61 1/2
Casin,
20 8 1/2 15 2
45 1/2
Feneau,
10 1/2 1 11 9
31 1/2
Willems,
2 1 2 20
25
Dezutter,
10 1/2 112
15 1/2
Sohieting van Woensdag 7 November.
Hoogst getal.
Hennequin, 25 10 1/2 25 25 85 1/2
Laagst getal.
Feneau 1 1 1 101/2 13 1/2
van IJperen.
Schieting van Donderdag 8 Novem.
Naar de kartons.
Vermeulen Henri,
20
10
25
20
20
95
Bogaert Alphonse,
5
20
20
20
25
90
Ligy Albert,
20
20
20
10
20
90
Fxxfidure Eugène,
20
10
20
25
15
90
Boedt Léon,
10
10
20
20
20
80
Beke Emile,
5
15
20
25
15
80
Froidure Robert,
25
15
20
10
10
SO
van den 2 tot den 9 November 1888.
Oeboorten.
Mannelijk geslacht 4. Vrouwelijk id. 6.
Overlï.j dons.
Pieter Dhellin, kleermaker, 81 jaar, echtge-
genoot van Maria Vansteenkiste, Padde-
poelstraat.
Benedictus Ryckewaert, onderwijzer, 48
jaar, ongehuwd, IJper buiten.
Aloïsius Vallaeys, dienstknecht, 27 jaar,
ongehuwd, lange Thouroutstraat.
Maria Vanhoutte, zonder beroep, 70 jaar,
echtgenoote van Desiderius Verfaillie,
Elverdinghestraat.
Justina Vandenbulcke, kantwerkster, 61 j.,
echtgenoote van Willem Payez, Mondstr.
Etienne Meirschaert, gepensioneerde briga
dier der douanen, 71 jaar, echtgenoot van
Anna Vergeyle, IJper buiten.
Juliana Deconinck, zonder beroep, 76 jaar,
ongehuwd, Groot Markt.
Barbara Fremout, dienstmeid, 74 jaar, on
gehuwd, Thouroutstraat.
Edmondus Warlop, schoenmaker, 22 jaar,
ongehuwd, Meenenstraat.
Helena Cleenwerk, scholierster, 8 jaar, Kla
verstraat.
Rosalia Labaere, kleermaakster, 68 jaar,
echtgenoote van Ludovicus Bezitter,
Meenenstraat.
Kinderen beneden do jaren.
Mannelijk geslacht 0. Vrouwelijk id. 2.
Wij houden woord en geven heden een
tweede vertelsel, getrokken uit Volkskunde,
le jaargang, 8" aflevering, hl. 175 en volgen
de. Bij deze gelegenheid meenen wij te mo
gen verzekeren dat Ons goede Vlaamsche
Volk, werk in drie deelen door Pol de Mont
en Em. K. de Bom, zeer waarschijnelijk om
streeks midden December het licht zien zal.
Wij verwachten met onheduld het eerste
deel.
Van de schoone Schildersdochter,
van de booze Zwarte Griet en van
de Kokodeike.
Daar was zoo eens een schilder, en die
werkte in het paleis van den Koning. Op
zekeren dag vergat hij 's avonds zijn snuif
doos meê naar huis te nemen: op deze stond
het portret geschilderd van een wonderschoon
meisken. Nu gebeurde het, dat de Koning
daar juist voorbij kwam gewandeld, en
nauw had de vorst de beeltenis gezien, of
zijn hart schoot in brand en daar was hij nu
immers 'lijk een zot op het lieve kind verliefd!
Toen 's anderendaags de schilder terug
naar het paleis kwam, vroeg de Koning hem,
wie dat meiske toch was, die zoo op éénen
oogslag al zijn zinnen betooverd had?
Koning, het is mijn dochter! luidde
het antwoord.
O, voer haar dadelijk naar hier riep
de koning uit; zij wordt mijne vrouw, en
ik schenk haar de helft van mijn rijk!
Zoo blij als een kermisvogel ja, ge kunt
dat wel denkende schoonvader van den
koningspoedde de schilder zich naar huis.
Terstond werden aanstalten gemaaakt
voor het vertrek van de aanstaande vorstin.
In haar schitterendst gewaad ging zij hove-
waarts, vergezeld van haar meid, een oud
wijf, die Zwarte Griet heette. Haar schoot
hondje, Kokodeike (1), dat zij heel gaarne
zag, mocht ook mee naar het Hof gaan.
Maar als beide vrouwen en het hondje nu
al een heel eind wegs hadden atgelegd, ston
den zij vlak daar vóór eene brug. Eensklaps
greep Zwarte Griet het meisje vast, trok
haar kleêren uit en wierp haar in 't water.
Maar Kokodeike wilde zijn jufvrouwke niet
verlaten, en, liever dan te blijven leven,
sprong hij haar achterna.
Tegen den avond kwam Griet alleen in
het paleis, en toonde zich aan den koning.
Op het zicht van dat oübakken, gerimpeld
gezicht, ontstak deze in toorn, want hij
dacht, dat de schilder hem voor den zot had
gehouden, en hij liet hem in de boeien slaan.
Ook op Griet wilde hij zijn colère uitwer
ken en haar doen opsluiten, maar het wijf
zei (zeker om tijd te winnen?)
Wacht eens 'nen keer tot morgenGij
i-m
w
(i) Kokodeike, Adjendodderhen, Hansken van Ti
ckelen, Mijnheer van Tintelentee, M. van Bruinkas
teelSmidje Verholen, Bitsel-Fritsel, enz., enz., dat
zijn wel degelijk namen, zooals de verbeelding van
het volk alleen er scheppen kan.