VAN IJPIREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
DE PRINSES MARIA.
Tierde jaar.
Zaterdag 2" Februari 1889.
Nummer
De politieke onverscMlligheidsziekte.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centlemen per nummer.Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verk-oopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Püblicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle lioegenaatnde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Ons land verweert zich te midden de
moeilijkheden en de gevaren van een poli-
tieken en maatschappelijke» toestand, die
misschien nooit een voorgaande gehad heeft.
Het is droevig om zeggen, het meerendeel
der natie blijft in de onverschilligheid en de
gevoelloosheid gedompeld. Het politiek leven
is nietig ten onzentde openbare vergade
ringen zijn zeldzaam, kleurloos en niet be
zocht; de drukpers volgt meestal pijnlijk
den slenter van bet alledaagsehe en van de
platbroekerijDe geestesverzwakking is al
gemeen en niets kan nog de openbare aan
dacht prikkelen. Als wij daartegen opkomen
willen, als wij, b. v., voorstellen in het kie
zerskorps een leven te laten zijpelen, dan
roept men ons toe dat wij naar de volksmen-
ning streven en dat wij storing in 't land
brengen zullen.
Wij hebben de afzichtelijkste ongerechtig
heden kunnen laten voortduren, wij hebben
alle rechten, alle vrijheden zien inkorten,wij
hebben de stuiptrekkingen doorstaan uit
onzen maatschappelijken staat geboren, en
spijts dat alles heeft het Belgische volk zijne
verlamming niet kunnen verdrijven!
De drukpers is door schandelijke wetten
gemuilband geweest, de boekkeuring werd
heringevoerd door het verkoopingsver-
bod tegen zekere druksels, men heeft bij
drukkers, hoopen dagbladen, boekwerken
van propaganda in beslag genomen en hand
schriften van niet gedrukte artikels ver
beurd verklaard, die met loopende pen op
het papier geworpen waren
Wij hebben laten begaan, omdat die hate
lijke aanslagen tegen de vrijheid van druk
pers ons onverschillig laten
De vrijheid van gedachte werd met de
voeten getreden men heeft onze officieren
en soldaten, onder voorwendsel van dienst,
verplicht aan godsdienstige mommen
spelen deel te nemen.
De betooging van bet goeddunken is op
Eerste deel.
(1° Vervolg.)
Eenige oogenblikken nadien echter, open
de Geralda wederom de oogen l
Lief kind, lispelde zij, de dorst brandt
in mijn binnenste. Geef mij toch te drinken.
|ïJHet meisje sprong op en, met de grootste
smart rondblikkend, riep zij uit:
O drinken, zegt gij. Waar is er water,
waar, waar? Kunt gij een oogenblik zonder
steun blijven zitten, moeder? Ik ql, ik vlieg
naar de wallen van bet slot.
Nu zij alleen was, verzamelde de onge
lukkige bare laatste krachten, gelukte erin
weêr rechtop te zitten en stortte dikke
tranen.
Alleen! alleen! dacht zij, verbannen!
alleenmet het doodszweet op het voorhoofd:
alleen! Ver van mijn vaderland! Ver van
mijn geliefde zuiderzonneAlleenEn moe
ten stervenIk ben pas dertig jaar; andere
vrouwen bereiken het toppunt hunner schon-
heid. Ik, ik sterf: uitgeput, vervolgd, ver
vloekt, verbannen.... God, God in den hemel
daarboven, waarom hebt gij uw oog van
Geralda gewend! En gij, die eertijds mijne
liefde met lafheid en wreedheid hebt beloond
o wees vermaledijd! Bayeux, Bayeux! Trilt
uwen gekochten bisschopsstaf u niet van
schaamte en afgrijzen tusschen de vingeren?
alle manieren belemmerd geweest: door liet
verbod van openbare vergaderingen, door
het verbod aan de bedienden van zich in den
partijentwist te mengen, of eenige kandida
tuur te aanvaarden, juist alsof een bediende
geen burger meer was
Officieren, bedienden, ambtenaars zijn als
stommen onder het schrikbewind gebukt!
Een soldaat, in een socialistisch lokaal
gevonden, boet zijne euveldaad met een jaar
verblijf in die bel, met den naam van dis
cipline bestempeld
Dat alles duurt voort zonder opstand te
verwekken
De mannen der openbare veiligheid onder
scheiden zich op eene gansch bijzondere
wijze door liunne hatelijke willekeurigheid:
Zonder mandaat, zonder eenig recht dringt
een sergeant, met een politieagent aan de
sleppen, in eene volkszaal
De genaamde Gautbier, hoofd der openbare
veiligheid, leidt allen vreemdeling, wiens
reclitgeloovigheid niet blijkbaar genoeg is,
over de grenzenhij levert aan Bismarck's
wraak twee origelukkigen die op het grond
gebied van het gastvrije Belgie een toe
vluchtsoord gezocht hadden! Frarische en
Hollandsche staatkundige mannen worden
uit het land gejaagd. Falleur uit zijn vader
land gebannen, eet in een verafgelegen
vreemd land het bittere brood der verban
ning, ondanks de wetten heringevoerd
Overal strekkingsprocessen aan allen die
niet persona grata zijn in de oogen der hui
dige meesters
En die monsterachtige opeenliooping van
ongerechtigheden, misbruiken van macht en
dwingelandij kan geene ontploffing der
volksverbittering doen losbersten
De scholen zijn in massa gesloten of aan
den priester geleverd geweest; de onderwij
zers verjaagd en aan de ellende ter prooi
gelatenhun mager wachtgeld is niet be
taald. En de Belgen laten begaan Het va
derland is in gevaar, het leger ontoereikend,
de onbezette grenzen zullen vanaf den eersten
Ik was een schuldeloos meisje en gij hebt mij
verleid, bezoedeld! Een edel mensch, die mij
lijden en weenen vond, heeft mijne eer
gered, hij beeft uw kind gevoed en bemind;
uw kind, dat hij nog het zijne waant. En gij
hebt, o Bayeux, o lafaard, gij hebt dien man
zijn goed en zijne vrijheid ontroofd. Gij hebt
hem tot ballingschap gedoemd. Ha, moge de
God der rechtvaardigheid.... Doch zwijg,
mijn hart, hernam zij luidop, mijn laatste
oogenblik mag door geen wraakgedachte
verbitterd worden. Alles, alles zij vergeven
Weêr greep eene bezwijming haar aan en
zij zonk achterover op den grond. Het meisje
dat aangesneld kwam, zag haar vallen en
riep
Moedar, moeder, hier is water drink,
drink, het is zoo frisch en klaar.
Geraldina bracht het water, dat zij tus
schen hare beide banden hield, aan de lippen
harer moeder. Deze dronk en scheen er een
weinig door te bekomen. Zij legde haar hoofd
wederom in den schoot van haar kind en
sloot de oogen, terwijl hare borst hijgend
adem haalde.
Plotselijk schalden in het hout kreten van
Slaat doodSlaat doodMen hoorde
vrouwengegil en geschreeuw van mannen
verward door elkander, gevolgd door het
gehuil van eenen wolf. Manasses, gevolgd
door een tiental wapenknechten en lakeien,
verscheen aan de zijde van des hertogen slot
en sleurde met zich het ondier, dat hij daar
juist te dooden kwam. Zijne rechterhand
dag door de vreemde legerbenden overschre
den zijnHet land verroert zich niet!
De burgerrechten zijn het uitsluitelijk
voorrecht van 100,000 cijnskiezers: de volks
gezinde partij eischt voor het volk de kies
rechtenen het volk blijft beweegloos!
Meer nog, van tijd tot tijd is de belgische
grond met het bloed van zijne kinderen.be-
sproeid: 't Is te Boom, waar de gendarmen
storm loopen en dooden. 't Is te Oostende,
waar, voor eenige ellendige ponden visch,
men ongelukkige visschers neerschiet. 't
Is in de kolenstreken, waar de ballen stilte
opleggen aan bet geklaag van den honger en
de ellende.'t Is te Roux,waar de generaal
Vandersmissen met eene huiveringwekkende
en spotachtige wreedheid de wettige op-
eischingen vervangt door deze dri® woorden:
Laadl Legt aan -- Vuur!
En na die abominabele daden is de open
bare verontwaardiging stom
Waaraan liegt dien onrustwekkenden toe
stand der geesten Waarom die onverschil
ligheid voor al die aanslagen door het be
stuur gepleegd Waarom die algeheele
afwezigheid van politiek leven?
Men begrijpt dat de priesterpartij alle ver
standelijke werkzaamheid versmachtmen
begrijpt dat de geldelijke en landelijk® leen
roerigheid zonder tegenspraak over een ver
jaagd en stom slavenvolk heerschén wil....
Maar de ziel der natie is dan zoo zeer dood,
dat wij er nooit geene de minste sidderingen
meer van vaststellen kunnen
Gedurende zestig jaren heeft de bewarende
partij, telkens zij aan 't bewind was, zich op
den buit der plaatsen en der vette jaarwed
den geworpen: de besturende klerikalen heb
ben enkel begunstiging en neefjes bescher
ming bewerkt.
De mandaten zijn door heerschzuchtige en
arglistige nulliteiten ingepalmd, die van de
politiek eere ladder maken, langswaar zij
tot de eer en de groote winsten opklimmen.
De mannen van waarde en talent zijn ver
hield eene bebloede dagge, welke hij tot aan
de hecht in bet lijf van den wolf kwam te
planten.
Eene schoone en statige jonkvrouw, in
een wit kleed gehuld dat met slijk en bloed
was bespat, kwam achteraan, ondersteund
door een paar dienstmaagden en met zorgen
omringd door een aantal pagen. Het was
prinses Maria. Zij zag er uiterst bleek en
aangedaan uit en leunde op den arm van
eenen jongen ridder met lange zwarte lok
ken, de hofzanger Jan van Heelu.
De prinses Maria was wel het ideaal der
vlaamscbe vrouwelijke schoonheid, zooals
de onsterfelijke Meester Rubens ze later wist
op bet doek te brengen. Zij was groot en
slank, prachtig en weelderig in al hare
vormen. Haar fier en edel hoofd, hield zij
rechtop, onder eenen overvloedigen schat
van ravenzwarte vlechten. Haar maagdelijk
gelaat was fijn besneden; een teeder roos lag
gewoonlijk over hare nu bleeke wangen;
hare oogen waren zachtblauw en schitte
rend: hare tanden blonken tusschen liare
vriendelijke lippen als een witte ader in
koraal rooden marmersteen; bare kin was
klein en rond en hare hals blank als de
vleugers der zwanen.
In de richting van het kasteel, over de
kruisbaan, trad zij nu voorwaarts.
Daar, verwenscht ondier! riep Manas
ses, den wolf ten gronde smijtend. Hij richtte
vervolgens de zieke in zijne armen op.
Geralda, beste vrouw, troostte hij, daar is
wijderd door eene enge maar machtige over-
heersching van eenigen, die onder hare le
den de mandaten, de winstgevende plaatsen
en de vetbetaalde ambten verdeelen.
Maar alles heeft zijn einde en de menigte
die alzoo gefopt werd, is beu geworden,....
zij heeft de gewoonte verloren zich met de
politieke strijden bezig te houden, omdat de
volksbelangen er nooit besproken werden en
nooit het voorwerp waren hunner bekom
meringen.
Moede van aan ikzucbtigen en dikwijls
aan konkelfoerers tot ladder te dienen en
van liet openbaar leven afkeerig, sluiten de
burgers zich in eene diepe ikzucht op en
houden zich enkel met hunne huiselijke zaken
onledigzij komen er zoo toe zich te ver
wonderen dat er hier en daar nog naïvcn
zijn die politiek maken Wat kan
dat alles u schelen. Zult gij er te
rijker om zijn Hoe kunt gij u om
dergelijke beestigheden kwellen
Dat zijn letterlijk en in gansch hunne
ruwheid, de tijpische zinsneden, die heden
den juisten toon geven van den algemeenen
afkeer voor de kwesties van vaderlandsch
belang.
Zoo verre ging de zorgeloosheid der Staats
besturen, dat zij zelfs hot verplichtend onder
wijs niet ingericht hebben. De onwetendheid
heeft nog diepe wortelen in bet land en het
getal ongeleerden is meer dan aanzienlijk.
En onder de geleerden, hoevelen zijn er
niet, die het eerste woord der Grondwet niet
kennen en die het minste begrip van hunne
burgerrechten niet hebben
Die algerneene onwetendheid legt ook ze
kerlijk de onverschilligheid der massa uit.
Een ander factor heeft wreedelijk mede
gewerkt om in de geesten den ijver voor het
openbaar welzijn uit te dooven. De strijd der
partijen, geen gezond en kloek voedsel heb
bende, heeft een kleingeestig en hatelijk
karakter aangenomen: De tegenstrever
is de vijand geworden dien men zonder
hulp. Maar wat is er? Geralda!
Geraldahem bebloed ziendeschrikte
vreeselijk, slaakte een schreeuw en viel
achterover.
De omstaanders van dit treurig schouw
spel voelden zich droevig aangedaan. Doch
Manasses verviel in geene weeklachten.
Mijn kind, sprak hij met bitterheid
doch kalm, aanschouw uwe moeder, zij
sterft. Hef de hand op, Geraldina, en zweer
bij haren doodstrijd, dat gansch uw leven
aan de wraak zal gewijd zijn. Zweer dat gij
later nooit eenen man uwe liefde zult schen
ken dan ten prijze van het bloed van den
valschen bisschop van Bayeux.
Het kind, zijn vader zoo ernstig driegend
ziende, stak plechtig de hand omhoog en
sprak
Vader, ik zweer het.
Doch Geralda, die dezen eed nog had be
grepen, ontwaakte voor liet laatst met een
zenuwschok en bracht de bibberende hand
op den mond van haar kind.
Manasses! stamelde zij, Vaarwel!...
Kind!... zijn kind!... zijn kinl!... Vaar....
wel
Hare stem werd door een doodssnik afge
broken en log viel zij weêr ten gronde.
Stom, en onder het storten van bittere
tranen, zonken vader en kind op het lijk der
ongelukkige neêr.
Wordt voortgezet.)
HET WEEKBLAD
s>-
