VAN IJPEREN EN HIT ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad,
Vierde jaar.
Zaterdag 2n Maart 1889.
Nummer 9.
BERICHT.
Het Zwitserscli
stelsel of de gewapende Natie.
Progressistisck Congres.
De vooruitstrevend liberale landdag
Welkom
d
Abonnementsprijs voorop betaaibaar: 3 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annonceii: 15 cent. per drukregel. Rechter-
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100.Alle
berichten van verknopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
(he voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
enderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Verscheidene abonnenten vragen ons ofwel
'teerste, ofwel 't tweede, ofwel de versche
nen vervolgen van onzen boeienden histori-
schen roman: de Prinses Maria. Wij raden
nze lezers aan die vervolgen zorgvuldig te
1 ewaren, daar het werk tamelijk uitgebreid
is. Wij zijn verplicht onze provisie versche
nen nummers te bewaren voor onze nieuwe
inschrijvers, want wie een abonnement
op het Weekblad, krijgt gratis de versche
nen feuilletons, alsook de verschenen leesen
van hoenderteelt-, wel te verstaan zoolang
enog voorhanden zijn. De liefhebbers die-
n zich dus te haasten.
Het Bestuur.
De vooruitstrevende liberalen bestrijden
de loting, de plaatsvervanging, het kazerne
loven, de overgroote uitgaven en den alge-
meenen krijgsdienst uit al hunne macht. Wij
voegen er bij dat ze den soldatendienst bij
ons willen invoeren, zooals in Zwitserland,
*t is te zeggen, dat de gewapende natie een
gewichtig punt van hun programma is.
Zwitserland is in denzelfden toestand als
I elgie. Het is ook klein zooals wij, gelegen
tusschen Frankrijk en Duitschland, twee
reuzen, van landen twee veroverende
i ïogendheden die een aanvallend leger
i ïoeten hebben. België is onzijdig en heeft
zoo min als Zwitserland het gedacht zijne
geburen aan te vallen. Het heeft dus maar
een verdedigingsleger noodig, talrijk ge
noeg om den vijand te beletten de grenzen
over te komen.
Ziehier dus hoe in Zwitserland liet leger
ingericht is.
Het onderwijs is er verplichtend, zoodat
de Zwitsers bijna allen bekwaamheid be
zitten. Daarenboven zijn zij gereed den
soldatendienst op weinigen tijd aan te leeren
door de bijzondere opvoeding welke men
geniet in de scholen, in de gymnastische
kringen en in de schietingsmaatschappijen.
>e Zwitsersche burgers zijn ook bekend als
de beste schieters's zondags in bijna alle
gemeenten, vinden zij ook vermaak met
zich op het schieten ie oefenen. Er is geene
loting en geene plaatsvervanging. Al de
burgers zijn gelijk voor de krijgswet; arm
en rijk maakt er deel van het leger. De
afkeuring wordt er met onpartijdigheid
gedaan; al de gevallen van versteking zijn
door de wet juist bepaald er kan geene
onrechtvaardigheid gebeuren en bovendien
totalen de verstekelingen die de middelen
bezitten, eene zekere belasting. Het karzer-
neleven is er zacht en vroolijk; het duurt
maar van 6 tot 8 weken (45 dagen voor het
voetvolk, 50 voor liet geniekorps, 55 voor
de kanonniers, 60 voor de ruiterij). Wanneer
men het onderzoek afgelegd heeft, neemt
men zijne wapens en zijne uniforme mede te
zijnent.Dan wordt men slechts alle twee jaar,
gedurende 18 dagen teruggeroepen (10 voor
de ruiterij), zoolang men in het uitgelezene
deel des legers is, van 20 tot 32 jaar. Dus
heeft een zwitser op twaalf jaren, maar 91
dagen als voetganger, 140 als ruiter, 127 als
kanonnier en 114 als soldaat van het genie-
korps, gediend. De persoonlijke lasten zijn
alzoo verdragelij kook volbrengt ieder bur
ger met liefde en vlijt, zijne plichten jegens
het vaderland.
Dat werkzaam leger telt 216,000 soldaten
op eene bevolking van omtrent 3 millioen
inwoners; de kolonels (er zijn geene gene
raals in Zwitserland) verzekeren dat zij het
land er mede tegen eene' overrompeling
zullen beschermen.
Van 32 tot 45 jaar, maakt men deel van
de landwehr, die meer dan 200,000
mannen bevat, welke slechts alle vier jaar
7dagen teruggeroepen worden.Thans ismen
bezig den landsturm in te richten, waar
van de verstekelingen de jongelingen
van 17 tot 20 jaar, en de mannen van 45 tot
50 jaar zullen deel maken. De landwehr en
de landsturm trekken natuurlijk maar te
velde, wanneer het land van een dreigend ge
vaar te redden is. Het is ie verstaan dat de
dienst voor de officieren lastiger is; zij hebben
veel meer herhalingsoefeningen en moeten
voor al de graden examens afleggen.
Het Zwitsersch budjet van oorlog beloopt
slechts tot 17 millioen. Het onze bedraagt
er meer dan 50; en met zulke ontzaglijke
uitgave kunnen wij nog moeilijk een leger
van 100,000 man bijeen krijgen, een leger
waarover de generaals gedurig klagen.
Indien men in ons land met eene bevol
king eens zoo groot (bijna 6 millioen) het
zwitsersch stelsel of de gewapende natie
invoerde, zouden wij meer dan 400,000
werkzamsoldaten hebben. De Duitschen
of de Franschen zonden in dat geval zich
wel wachten, hunnen optocht te verhinde
ren en te vertragen met een inrukking in
België. Zoo de veldoversten dat krijgsonder-
richt onvoldoende vinden, kan men het tot
2 en 3 maanden brengen. Een ernstig voor
bereidend onderwijs ter plaatse, in de ge
meente, 's zondags bijvoorbeeld, en eene
kleine verlenging der groote krijgsoefeningen
zouden ook kunnen ingesteld worden. Die
kleine verzwaring zou toch met meer ver
maak door de Belgen aangenomen worden,
dan een lang en hatelijk verblijf in de kazer
nen, hetgeen nutteloos is; want vele officie
ren hebben reeds bekend dat men den
soldatendienst op de 2 of 3 eerste maanden
aanleert, en dal men daarna den tijd onder
de wapens doorbrengt met paraden en
herhalingen, welke eindelijk met tegengoes-
ting en zonder aandacht bijgewoond worden.
Het tegenwoordig officierenkorps dat door
zijne hooge bekwaamheid vermaard is, moet
behouden worden. Vermits de koning vol
strekt een bestendig leger wil hebben, dat
altijd onder de wapens is, kan men eenige
regimenten vormen met vrijwilligers, die
van den soldatendienst eenen stiel of eene
loopbaan zullen maken. Volgens ons dient
een bestendig leger enkel tot paradede
orde moet door de politie en het gendar
menkorps gehandhaafd worden.
Laat ons dus de hervorming van de krijgs
wet niet uit het oog verliezen, willen wij
niet eens onverwachts, gansch onze manne
lijke bevolking voor lange jaren in de
kazernen opgesloten zien, zooals in Pruisen,
en ons land uitgeput vinden door afpersing
van ontelbare millioenon. Medeburgers, dus
opgepast
De afgevaardigden van bet Progressistisch
Congres vereenigden zich Zondag 24 Fe
bruari, in de zaal van den schouwburg du
Vaudeville, St-Huybrechts - gaanderij, te
Brussel. De zitting werd ten 1 uur geopend.
Een tamelijk talrijk publiek was in de zaal
aanwezig.
Aan het bureel namen plaats de heeren
Paul Janson, Féron, Furnémont, Houzeau,
Victor Lynen, Carl De Vos. Verder bemerkte
men al de kopstukken van de Association,
zooalsLavergne, Lambiotte, Carpentier,
Van Meenen, Robert, Arnould, Pergameni,
Flick, Grocq, enz.
De lieer Janson bedankte de afgevaardig
den voor hunne talrijke opkomst. De rede
naar legde aan de vergadering voor dat het
huidig congres zich uitsluitend bij de kwes
tie der krijgshervormingen zal houden.
De heer Cupérus, voorzitter van den
Turnbond, spreekt over de manier waarop
men de gewapende natie voorbereidt. Vol
gens hem zou het kind, van als het den eer
sten voet in de school zet, met den wapen
handel moeten bekend gemaakt worden.
De heer Schoutteten vertegenwoordigt de
minderheid der luiksche vooruitstrevers.
Volgens hem moeten de liberalen al hunne
pogingen wijden aan de afschaffing der loting
en aan de inrichting van den persoonlijken
dienst.
Het zwitsersch stelsel is volgens hem
onmogelijk in België.
Ten slotte zegt hij dat alleman soldaat
moet zijn.
De heer Lorand vat in eenige woorden
het stelsel samen, door hem in het blauw
vlugschrift uiteengezet. Dit stelsel is de
afschaffing van de loting, van de plaatsver
vanging en van de kazerne, met het invoe
ren van het zwitsersch legerstelsel, toegepast
op onzen volksaard. Drie maanden om den
soldaat te vormen en daarna gedurende een
zeker tijdverloop eene jaarlijksche terugroe
ping van eenige dagen om legeroefeningen
te doen. Ziedaar zijn stelsel. De terugroeping
zal gebeuren na het binnen doen van den
oogst.
De regionale legerinrichting heeft dit voor
deel dat men alsdan officieren zal hebben die
de taal hunner soldaten verstaan. (Langduri
ge toejuichingen).
De heer Gernay heeft elf jaren lang sol
daten gevormd ais onderofficier in België en
in den vreemde. Hij zegt dat men geen lan
gen tijd noodig heeft om een goed soldaat te
vormen.
De heer Frick stelt voor alleen te stem
men over de afschaffing van de loting en den
persoonlijken dienst. Over de verschillige
stelsels, hier uiteengedaan, zijn wij het niet
eens.
De heer Janson bestrijdt de zienswijze
van den heer Frick en wil doen stemmen
over het beginsel der gewapende natie.
De heer Lebrun spreekt als werkman.
Wij zullen uwe popingen ondersteunen, om
dat wij dan niet alleen meer een leger zullen
hebben om te schieten op dezen die brood
vragen.
Ten slotte stemt de vergadering met 287
stemmen de dagorde van het bureel: er wa
ren 12 onthoudingen en 2 tegenstemmers.
Overwegende dat het lot'ings-en plaats
vervangingsstelsel, door de vreemde over-
heersching in ons land ingevoerd, met onze
instellingen en onze nationale overleveringen
strijdig is, dat het ten nadeele der armsten
het grondwettig grondbeginsel der gelijk
heid van alle burgers krenkt en dat het de
onafh-mkelijkheid van Belgie aan alle ge
varen blootgesteld laat;
>1 Overwegende dat de overgroote getal
sterkte der legers die ons omringen, enkel
toelaat den tegenstand aan een mogelijken
inval te verzekeren door de vaderlands
lievende medehulp van al burgers voor de
verdediging des lands gewapend
Overwegende dat, op straf van het land
op slroo te helpen door de lange onderbre
king der beroepswerken en door een over-
grooten aangroei van de oorlogs begi'ooting,
om al de weerbare Belgen des noods onder
de wapens te kunnen roepen, het noodig is
dat de krijgs onderrichtingen hun in hunne
gemeente of in den omtrek hunner verblijf
plaats gegeven worden en dat die onder
richtingen vulledigd en opgeteerd wezen
binst korte tijdperken uitsluitelijk aan krijgs
oefeningen en krijgsbewegingen gewijd
Overwegende dat die legerinrichting,
versterkt door de bestendige officieren
en onder-officieren kaders en door eenen
kern vrijwilligers voor de bijzondere wapens
aangeworven, aan de nationale verdediging
eene macht verzekeren zal, door geen een
ander stelsel te bereiken
Gezien het Artikel 4 van zijn programma
op 30 Mei 1887 aangenomen, kondigd de
noodzakelijkheid af:
1° Van het onrechtveerdige lotings- en
plaatsvervangingsstelsel af te schaffen;
2° Van de krijgslasten persoonlijk en voor
allen gelijk te maken
3° Van het onderricht der gelichtte man
nen te vergemakkelijken door het inrichten
van voorbereidene oeffeningen
4° Van den duur van het eigentlijke sol
daat zijn tot den volstrekt noodigen tijd in te
krimpen om het krijgsonderricht der burgers
te volledigen en vast te stellen
5° Van de bestendigheid der officieren
kaders te behouden, van ernstige voordc?elen
te verzekeren aan de vrijwilligers en ge
lichte mannen voor de bijzondere korpsen
aangeworven en ook aan de bestendige ka
ders der onderofficieren.
Besluit De vooruitstrevend liberale
gezindheid eischt van het Staatsbestuur, van
de kamer van volksvertegenwoordigers en
van het senaat maat regelen, die de verdedi
ging van het land volkomen verzekeren door
de herinrichting van het huidig krijgsstelsel,
gelijkvormig de grondbeginselen door den
Landdag afgekondigd hij belast de bestuur
raad mot het Inrichten in de steden en op
den buiten eener krachtdadige propaganda
ten gunste dier beginselen.
Een nieuwe konfrater, Mercurius, is te
Antwerpen verschenen, 't Is een blad door
de grootste handelaars en nijveraars onzer
metropool uitgegeven, en dat voor de 3/4 met
bekendmakingen en aankondigingen gevuld
is. Het wordt op 8000 exemplaren getrok
ken en kosteloos verspreid te Antwerpen en
den buiten.
Een vierde des blads blijft voor de voort
brengselen onzer jongere letterkundigen be
schikbaar. Ook voor praktische artikels over
gezondheidsleer of andere nuttige kennissen.
Wij roepen onzen nieuwen konfrater
goedheil! en wenschen hem dewijl zijn
verschijnen toch met Nieuwjaar samenvalt
een lang leven
Hieronder eenig Letternieuws, dat we uit
zijne kolommen overnemen
Kunsten en Letteren.
HET
GOEDKOOPS VOLKSUITGAVEN.
Mercurius houdt er aan, reeds in zijn eerste
nummer, zijne lozers een goed nieuws aan te kon
digen.
Onophoudelijk, en niet zonder reden, wordt er
klaagd en gezaagd, dat het ons volk mangelt aan
eene goedkoope uitgave onzer Nederlandsche
schrijvers.
Terwijl in Duitschland, in Frankrijk, in Enge
land en waar weet ik nog? dagelijks duizenden
exemplaren worden verspreid van de meesterstuk
ken der wereldliteratuur, en deze soms voor een
ongelooflijk geiingen prijs verkrijgbaar zijn ge
steld, in ons vaderland, meenen wij, het eenige land
van den aardbol, dat eene letterkunde bezit, die
niet door bet volk gekend is.
Niet is misschien wat al te streng. Nu, ver zal
het er niet af zijn. Wie, die zelf niet letterkun
dige is, mag zich beroemen, vertrouwd te zijn met
de grootste schrijvers die 111 ons eigen taal bun
gedachten en gewaarwordingen neerschreven!