VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
DE PRINSES MARIA
Vierde jaar.
Zaterdag 26" October 1889.
Nummer 43.
Een snuifje voor onzen Controleur.
M. Frère-Orban en 't wetsontwerp
Devolder.
Congres van Mechelen.
STADSNIEUWS.
BERICHT.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncem 15 cent. per drukregel. Rechter
lik e eerherst «.Hingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderleekond toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De rekeningen der stad van 1888 zijn in
de laatste raadszitting goedgekeurd en ge
ven een overschot van meer dan 40 duizend
frank.
Dat heeft onzen controleur doen niezen;
want hijdie beloofd had het schijfken van
het liberale potje op te lichten, werd door
dien uitslag zoodanig bedwelmd dat hij niet
wist wat te zeggen. Inderdaad, als men na
gaat wplhe nuttige en kostelijke werken onze
liberale bestuurders deden uitvoeren, zooals:
ce waterleiding, de gedeeltelijke afbraak der
vestingen en liet vullen der stadsgrachten,
waardoor een aanzienlijk terrein bouwgrond
gewonnen werd; de prachtige hovingen, die
de VandenpeeieboomplaatsdeJanseniusstraat
en de Gerechtsplaats versieren, het bouwen
der zwemschool, enz., enz., zonder lasten-
verhooging te vragen of nieuwe leeningen
te doen, moet men bekennen dat zij de ka-
doddfrsbesturen der omliggende steden over
treffen, waar, tot overmaat van ongeluk, nog
niets voor 's volks welzijn gedaan wordt. Zij
weten hier op zuinige wijze alles te bered
deren, voor het welzijn, liet gemak en den
voorspoed der burgerij te zorgen en op den
hoop toe nog de stadskas goed gevuld te
houden.
Dat heeten de IJperlingen goed besturen
en, wat er de kaloten ook van zeggen, zij
houden aan hun liberaal bestuur meer nog
dan de duivel aan eene ziel.
Ter gelegenheid van het prachtig feest dat
men te Luik vierde, verleden Zondag, om de
honderdjarige verjaardag der Luiksche om
wenteling te herdenken, heeft M. Frère-
Orban eene redevpering uitgesproken, die in
de tegenwoordige omstandigheden eenen
diepen invloed zal uitoefenen. Daar wij over
te weinig plaats beschikken zullen wij sa-
Tweede deel.
(23® Vervolg
Hier Werd Philips onderbroken door de
zachte stem van een page, die eerbiedig aan
kondigde.-
Hare Majesteit de Koningin
He jonge page, die gesproken bad, was
niemand anders dan Geraldina. De koningin
had haar uit Brabant met zich gebracht, en
haar het knapengewaad laten behouden, in
hetwelk zij zich zoo gunslig had voorgedaan
°Phet feest aan het hof des hertogs. .De ko
ning had zich daartegen niet verzet, zijne af
gezonderdheid maakte, dat hij zich met het
jonge meisje, dat in den laatsten tijd tot eene
bloeiende maagd opgroeide, weinig inliet.
Toen Bayeux en Van Wezenmaal Maria's
naam hoorden noemen, ging als eene rilling
en door de leden, doch meesters in het
tichelen als zij waren, nam hun gelaat
«ene vriendelijke en eerbiedige plooi aan.
Goeden dag, mijne duurbare gade. Is de
nacht u zacht geweest vroeg de vorst.
Ikdanku, Sire; was Maria's antwoord,
menvatten wat de groote Staatsman van het
wetsontwerp Devolder zegt.
Het schijnt, zegt hij, dat de wet, door ons
in 1883 gemaakt een schreeuwend voorrecht
aan de bekwaamheidskiezers van rechtswege
toekent en daarom moeten zij wegMaar ais
de veronderstelling van bekwaamheid een
voorrecht is, dan is het stemrecht dat spruit
uit den cijns ook een voorrecht en dat voor
recht is gevaarlijker dan het eerste. Als men
dan het voorrecht wil afschaffen dan
moet men de cijnsstemmers ook afschaffen!
De kaloten zeggen De bekwaamheidskie
zers van rechtswege moeten maar hun exa
men afleggen. Welnu, de cijnsstemmers kun
nen ook hun examen doen
Oproep van Mijnheer Frère-Orban
tot de Overeenkomst
De Staatsminister heeft zijne redevoering
geëindigd met de volgende woorden
Wij vieren vandaag de honderste verjaar
dag der Luiksche omwenteling. Wij hebben
hier in ons midden de opvolgers en afgevaar
digden der goede steden van hot Luikerland
die de omwenteling deden. Wij tiebben nog
meerhier zijn vertegenwoordigers van
gansch het liberale land. Wij hebben achter
ons al de belgische liberalen die besloten
hebben hunne vrijheden te verdedigen en
hunne rechten niet te laten ontnemen i
Hewel, Mijne Heeren, zweren wij, alle
oneenigheden te vermijden, waardoor onze
vijanden aan het bewind gekomen zijn en er
nog zijnLaat aan elkeen zijne denkwijze,
maar laat ons zweren van alles te vermij
den wat ons verdeelt, om slechts te denken
aan hetgeen ons vereenigt en dat dezelfde
liefde voor het algemeen welzijn, in dezelfde
liefde voor den vooruitgang, het vurig en
gedurig verlangen van in de wetten het
recht te doen heerschen, vooral liet recht
ten voordeele der armen, der onterfden en
der ongelukkigen. Laat ons zweren van
nooit meer in gevaar te brengen de onschend
bare en onvreemdbare rechten van de men-
schelijke reden en geweten ten voordeele van
in dit gezegend oord moeten de slaap zacht
en de droomen steeds streelend zijn.
En no.htans ziet mijne geliefde echtge-
noote er bleek en bedroefd uit, hernam Phi
lips niet zonder eenig verholen verwijt.
O neenlaciite de koningin.
Veinzen wij, dacht zij.
De verandering van luchtgesteldheid en
van levenswijze werkt vaak afmattend op
vrouwelijke naturen, ging zij voort.
Inderdaad! bevestigde haar koninklijke
gemaal terwijl als eene wolk over zijn voor
hoofd trok. Doch hij hernam kalm en met
zachtheidStoor u toch zoozeer niet, Me
vrouw, aan de gebruiken van het fransche
hof. Ik wil dat mijne levensgezellin volledige
vrijheid van doen en laten geniete.
Ik dank u voor die goedheid Sire, zei
Maria. Maar wat is toch de lucht reeds
drukkend hier van 's morgens. Gerald schenk
mij eene verversching in, sprak zij tot den
knaap, als wou zij liet gesprek eene andere
wending geven.
Denk ook aan uw koning, lieve knaap,
sprak Philips.
Geraldina boog eerbiedig, schonk den wijn
indien, zij in twee gouden bekertjes, haren
vorstelijke meesters aanbood. Dan op een
teeken van Philips verwijderde zij zich.
Ide heerschappij der priesters die voor eeuwig
zou moeten verbrijzeld worden.
Verleden Zondag had een congres plaats
te Mechelen, waar de bekwaamheidskiezers
middelen gingen beramen om krachtdadig te
protesteeren tegen het hatelijk wetsontwerp
Devolder.
Meer dan t,wee honderd afgevaardigden uit
al de streken van het Vlaamsche land geko
men, woonden deze vergadering bij:
De bekwaamheidskiezers van IJperen wa
ren er vertegenwoordigd door twee hunner
bestuurleden.
9
Drie redenaars waren ingeschreven om
beurtelings al bet onrechtvaardige van het
wetsontwerp te doen uitschijnen en de nood
zakelijkheid der herziening van het art. 47
der Grondwet aan te toonen. Het waren de
heeren Pallemaers van Mechelen, Hardyns
van Genten Rens van St-Joos-ten-Noodo.
Een der atgevaardigden van IJperen ver
klaarde, in den naam zijner medebroeders,
ten volle de gedachten der heeren sprekers
bij te treden en, in eene welgepaste aan
spraak, toonde hij hoe de Vlamingen immer
voor het behoud hunner rechten gestreden
hadden en hoe noodig het was onzen mees
ters te toonen dat zij niet geneigd zijn zich on
der het juk der dwingelandij te buigen.
Na eenige woordenwisselingen onder de
verschillende Congresleden, werd het vol
gende protest gestemd
De liberale bekwaamheidskiezersbonden
van Vlaamsch België, vereenigd in congres
op 20 October 1889, teekenen krachtdadig
protest tegen het onrechtveerdig wetsont
werp Devolder, waardoor het verstandigst
element van de stembus wordt verwijderd.
Zij drukken eenparig den wensch uit dat
zoodra mogelijk artikel 47 van de grondwet
worde gewijzigd, dat in plaats van het be-
kwaamheidskiezerskorps te verminken, in-
tegendeeel aan dat verlichte korps het recht
Ik moet u nog een aangenaam nieuws
kond doen, sprak Philips tot Maria. Op voor
stel van onzen kamerheer, heb ik een land
genoot mijner beminde, den tempelridder
Van Wezsnmael, tot onzen raadsheer be
noemd. Nader eens, ridder.
In katachtige houding zich plooiend onder
den strengen blik der koningin trad de tem
pelier nader.
Uw tot den dood gehoorzame vassaal,
mijn koning, fleemde hij.
Neen, verbeterde Philips, gij zijl; de
vassaal van hertog Jan I, die niemands vas
saal wil heeten. Gij kent hem, niet waar
vroeg hij aan zijne vrouw.
Maria wilde spreken verontwaardigd te
gen den ellendeling uitvaren, doch de inge
vingen der voorzichtigheid deden de woor
den op hare lippen blijven.
O, ja, hare majesteit kent haren die
naar sedert jaren zei Van Wezemael met na
druk. Hare Majesteit kent menig te mijnen
voordeele pleitend feit uit mijne levensge
schiedenis....Hier boog hij eerbiedig voor
haar enfluisterde en ik uit de in.
Dat hij ook het laagste verraad bekwaam
was wist zij genoeg om niet in huichelarij
voor den godtergenden broeder te willen on-
worde erkend, deel te nemen aan de keus
der wetgevende Kamerleden.
Die maatregel aanzien zij enkel als over
gangsmiddel tot eene grondiger hervorming
die op kiesterrein aan al de Belgische burgers
de volstrekte gelijkheid zou verzekeren. Hun
eenparig verlangen is dat zonder vertoeven
het verplicht en kosteloos onderwijs worde
ingevoerd, om voor het opkomende geslacht
't algemeen stemrechtend praktisch mogelijk
te maken. Zij gelasten 't comiteit der liberale
bekwaamheidskiezersbonden, vertoogschrif
ten in dien zin aan de wetgevende macht te
sturen en de richting van den wettelijken
tegenstand in handen te nemen, om de revo-
lutionnaire werking van het huidig gouver
nement te keer te gaan.
Wij vernemen den dood van M. Moerman
d'Harlebeke, kalote kamerlid van Gent. Hij
was 61 jaar oud en heeft als volksvertegen
woordiger niets merkwaardig verricht. Laat
ons hopen dat het arrondissement van Gent
een liberale volksvertegenwoordiger kieze en
dan mag het ministerie Beernaert optrekken
I)e liberale Associatie van IJperen
verzoekt de liberale bekwaamheids
kiezers (door exaami van de stad te
willen bijeenkomen in de groote zaal
van den Gouden ArendVrijdag 1"
November 1889, ten 8 ure 's avonds.
De Voorzitter,
Th. Gornette.
De d. d. Secretaris
Em. Verschaeve.
derdoen. Alsof zij zijn fluisteren niet had ge
hoord, verborg zij de gelegenheid die haar
hart bestormde en zei lachend met schijn
bare aanmoediging:
Inderdaad, ik ken den ridder zeer, zeer
wel, en..,.
En keurt de koningin mijne keus goed?
vroeg Philips.
De koningin mag niets afkeuren wat
haar vorstelijk gemaal goedvindt.
Maar is de ridder dan niet
Het oordeel mijner koningin kan niet
ongunstig zijn, sprak de tempelier.
Sire, dat lijdt volstrekt geen twijfel,
voegde Bayeux erbij.
Maria glimlachte met bitterheid.
Zeker niet, zei zij. De ridder is mij be
kend als de dapperste, de eerlijkste, voor-
beeldigste edelman van Brabant.
Dacht de koning aan iets hnders Die uit
bundige lof in Maria's mond, die steeds met
zooveel ingetoogenheid sprak, kwam hem
geenszins verdacht voor.
Mijne koningin is te goed voor mij,
dankte Van Wezemaal met een satanieschen
glimlach.
Het doet mij oneindig genoegen, zei
Philips in gedachten weggezonken.
(Wordt voortgezet.)
HET V/EEKBLAD
i$a>ea«(S®©®3H5ïsa=
