ill vi
II
1
Iffillili;
Liberale Associatie.
Willems-Fonds.
Vlaamsche Ster.
Ongevallen.
Sint Maarten!
MAATSCHAPPIJ BURGERMACHTEN
DE YRIJE KRUISBOOGSCHUTTERS.
Dickebusch.
Poperinghe.
Reninghelst.
West-Rozebeke.
Verleden Zondag, om 8 ure 's avonds,
vergaderde de Liberale Associatie om tegen
het wetsontwerp Devolder protest aan te
teekenen. De ruime zaal was eivol en er
heerschte daar zooveel begeestering als op
de dagen van den grooten strijd.
De heer Voorzitter nam er het woord in
het vlaamsch om den waren toestand te doen
kennen, welken het wetsontwerp Devolder
aan het liberalism voorbereidt.
Al de hatelijkheid van dien aanslag tegen
de bekwaamste kiezers des lands heeft hij
meesterlijk aan het daglicht gebracht. Ook
werd zijne warme rede dapper toegejuicht.
Elkeen voelde maar al te zeer, hoezeer hij
waarheid sprak met dien ongelooflijken par
tijaanslag te bestrijden, welken het zegepra
lend klerikalism sinds lang voorbereidt en
ons op heden opdisschen komt. De daverende
salvo's, die hem meermaals onderbraken,
bewezen ten stelligste dat de gansche ver
gadering volkomen zijne zienswijze deelde en
bereid was bij te springen om dat japneuzen
doel te verijdelen.
Ziehier den vlaamschen tekst van het pro
test, waarvan de heer Voorzitter lezing gaf:
Aan de II. II. Voorzitter en Leden der
Kamer van Volks vertegenwoordigers.
Het ontwerp van kieshervorming doet in
het land eeno beweging ontstaan, waarvan
het onvoorzichtig ware geene rekening te
houden. Dat legt zich uit.
De wet van 24 Oogst 1883 heeft, om aan
nieuwe maatschappelijke noodwendigheden
voldoening te geven, de kader van het kie
zerskorps uitgebreid. Hare eerste zorg was
vooreerst do personen hot kiesrecht te schen
ken, die, zonder den cijns te betalen, door
hunne bediening, hun verstand, hun werk,
de bewezene diensten, het best in staat wa
ren er denkbeelden van vooruitgang, orde en
standvastigheid in te brengen. Vandaar de
bekwaamheidskiezers van rechtswege.
Denkende dat uie versterking onvol
doende was, voegde de wetgever bij deze
laatste eene tweede soort die, buiten allen
cijns en allen anderen titel, bewijzen leveren
zou van eene zekere geleerdheid. Vandaar
de bekwaamheidskiezers door examen.
Het is onze meening niet de waarde dezer
tweede soort te verminderen, maar wij aar
zelen niet te verklaren dat het den geest der
wet van 1883 tegenwerken is met de be
kwaamheidskiezers van rechtswege af te
schaffen; het is daarenboven een kosteloozen
hoon voor eene talrijke schaar burgers, die,
verre van zich berispelijk gemaakt to heb
ben, op al onzen eerbied recht hebbenten
slotte, het is eene echte rechtsontzegging
jegens personen, die, voor liet laud, eene
waarborg van orde zijn en een der meest
eerbiedwaardige bestanddeelen van het kie
zerskorps uitmaken. In één woord het wets
ontwerp, met hen, die door hunne diensten
uitgemunt hebben, op te offeren, bedrijft een
hoonende onrechtveerdigheid,wat eene zwar
te ondankbaarheid ismet de anderen af te
schaffen, hen, die de wet van 1883 het kies
recht toegestaan had, om reden van hun ver
stand of hun werk, verlaagt het't algemeen
peil van het kiezerskorps, wat eene uiterste
onvoorzichtigheid is.
De Liberale en Grondwettelijke Veree-
niging van IJperen en den omtrek weigert
te gelooven dat het Staatsbestuur, beter be
raden, zijn wetsontwerp opdringe, dat eigent-
lijk maar een schandige partijaanslag is. In
allen gevalle, zij doet eenen dringenden op
roep aan uwe vaderlandsliefde, hopende dat
gij dat ontwerp in zijn geheel verwerpen
zult, waarvan de aanneming geene eer aan
de wetgeving doen noch het geluk van het
land bewerken zou.
Daarenboven, en ais redelijk gevolg van
den hierboven uitgedrukten wensch, drukt
zij de hoop uit het grondbeginsel der be
kwaamheid te zien uilbreiden tot de kie
zingen van alle graden.
Aanvaard, enz. -
Dat protest is niet gestemd, het is met
donderend handgeklap aanvaard geweest en
als de kadodders onder die taliooze menigte
hunne spioenen hadden, welnu dezer ooren
zullen niet weinig getuit hebben.
Dat alles bewijst maar eens te meer dat het
IJpersch liberalism de zegepraal wil en
dat spijts klerikaal bedrog, het overwinnen
zal.
Op een voorstel van den heer P. Vermeu
len, die ook vlaamsch sprak, werden er be
dankingen gestemd aan de Brulselsehe libe-
len van alle schakeeringen, die eindelijk de
handen in één geslagen hebben en nu als een
man storm loopen zullen op de reeds wanke
lende klerikale sterkte. Dat voorstel ver
meerderde, zoo zulks mogelijk geweest ware,
nog de begeestering en die nieuwe bravo's
gaven ons de verzekering dat al de aanwezi
gen de pogingen goedkeuren, die de onwrik
bare eensgezindheid en samenwerking der
verschillige tinten van de liberale partij be
trachten, dat de IJpersche liberalen herzie-
ningsgezind zijn omdat zij niet achteruit
kruipen willen in plaats van vooruit te gaan
en eindelijk dat zij volle vertrouwen stellen
in de krachtdadigheid en den werkdadigen
geest, die den uitmuntenden Bestuurraad en
dezes Voorzitter bezielen.
En nu, allen ten strijde, opgerukt tegen
den gemeenschappelijken vijandMoedig,
koen en onverdroten gestreden en dan zullen
de japneuzen zich algauw in hunne donkere
krochten terugtrekken 'lijk een hond met
zijn steert tusschen de achterpooten.
Op iZondag, 20 11., gaf onze Willems-
Fonds-af ieeling hare eerste Concert-Voor
dracht van het loopende winterseizoen.
Zooals in elke Concert-Voordracht van het
Willems-Fonds, was de zaal van den Arend
proppens vol; ook mogen wij zeggen dat het
feest eenen ongehoorden bijval heeft genoten.
Wat het njuzikaal deel betreft, zangers en
muzikanten hebben eenen welverdienden lof
ingeoogst. En wie eene bijzondere melding
verdient, dat is wel de tienjarige Albert Van
Egroo, die zoo meesterlijk de piano hanleert,
die met een oprecht kunstenaarsgevoel de
Jodin [la Juive) van Halevy en de Wie
daar Qui Vive) van Ganz speelt.
En hier ook een woordje eer voor zijnen
leeraar, den heer Tactfoen, die fier mag zijn
over zijnen leerling.
Vooruit dan, Albert, oefen u met vlijt, de
toekomst is aan u; met een muzikaal gevoel
als het uwe, brengt men het ver als men
wil.
We vinden het onnoodig te spreken over
de heeren zangers Coffyn, Duflou en Mail-
liard; ons publiek kent ze en weet ze naar
waarde te schatten.
De cellospeler, de heer Wauters, leeraar te
Blankenberghe, is voor ons geen vreemdeling
meer. Verleden jaar speelde hij ook in eene
onzer concert-voordrachten, en de luidruch
tige bravo's, die hij zondag heeft ingeoogst,
bewijzen ten volle hoe meesterlijk hij zijn
speeltuig hanteert.
Als spreker trad op de heer Fredericq,
leeraar aan de Universiteit van Gent. Als
onderwerp had do spreker gekozen: Dekies-
fyervorming in Vlaanderen. Gedurende
ruim dertig minuten legde de spreker uit wat f
te verstaan is door de geëvenredigde verte
genwoordigingen en deed er het nadeel voor
beide partijen van uitschijnen.
De luidruchtige toejuichingen welke op de
voordracht volgdentoonden genoeg hoe
deze in den smaak van ons volk was.
Men verzekert ons dat de Afdeeling toe
komende maand eene tweede Concert-Voor
dracht zal geven.
Laat ons dus allen onze maatregelen nemen
om aan dat feest tegenwoordig te wezen.
Dergelijke feesten zijn niet alleen aange
naam, maar ook nuttig, en zijn allerbest
geschikt tot beschaving en ontvoogding van
ons Vlaamsche volk.
Wij vernemen met genoegen dat onze
moedige Vlaamsche Ster zich ijverig bereidt
tot het geven harer eerste vertooning van het
tooneeljaar 1880-1890, die vastgesteld is op
Zondag, 10 November aanstaande.
Volgens men ons verzekert zal het pro
gramma zeer aantrekkelijk zijn en is samen
gesteld uit de volgende stukken:
Meirozeken,
blijspel met zang in één bedrijf;
Jaakske met zijn fluitje,
blijspel met zang in twee bedrijven;
Eene vrouw
die karen man doet herbakken,
kluchtspel met zang in één bedrijf.
Inderdaad, met zulk programma en ver
tolkers zooals men er onder de Sterrelingen
vindt, bijgestaan door Mevrouw Bataille en
Mejutfer Pereira van Brussel, is er middel
om een vermakelijken avond door te bren
gen.
Verleden Maandag is een luitenant in bet
gymnasium dei' Rijschool gevallen met hei
beweenlijk gevolg dat de man met gebro
ken arm opgeraapt en paar zijn huis over
gebracht werd, waar hij nu verpleegd
wordt.
Maandag 11., om 7 ure 's morgens, kwam
de genaamde Spilleboudt, voermanswerk
man, bij de Sfeenen Brug met eenen tribaal,
waaraan bootnen hingen, aangereden, toen
hij op 't onverwachts eenen slag tegen het
rechterbeen Itreeg, dat heelemaal aan splin
ters vloog. De ongelukkige kermde bitterlijk
en werd naar zijne woonst overgebracht,
waar hij nu verpleegd wordt. Hij is ge
trouwd en vader van verscheidene kinderen.
Den 11" November aanstaande is het feest
dag van Sint Maarten die te IJperen, te
Kortrijk en op andere plaatsen in 't Zuiden
van Vlaanderen, als weldoener der kinderen
gevierd wordt.
Te dier gelegenheid kunnen wij niet nala
ten de aandacht der ouders te trekken op
het werkje Twee Santen in een folkloris-
tischen tabbaard, door M. Verkest, waarin
de schrijver alles opzoekt wat er met de
twee groote kinderheiligen, Sint Niklaas en
Sint Maarten, onder opzicht van leven, le
genden of Sagen, feestviering, vereering,
gebruiken, kinderrijmpjes, liedjes en gebede
kens, in verband staat. Dit alles is in eene
klare en eenvoudige taal gelijk het overi
gens bij zulk een werkje past verteld en
is dus voor kinderen vatbaar. Wij raden dan
de ouders aan, het aangename met iïet nut
tige te paren, en bij de geschenken of sui
keren mannekens, waarmede zij hunne lie
velingen gaan verrassen, het nuttig en
aangenaam werkje van den heer Verkest te
voegen. Voor groote lieden zelfs is het boekje
niet van belang ontbloot en kan gemakkelijk
een paar uurtjes uitspanning verschaffen.
Het boekje, netjes op geel getint papier
gedrukt, is ten bureele onzes blads verkrijg
baar.
van IJperen.
o
Schieting van Donderdag i7 October
Boedt Léon,
Ligy Albert,
Mailliard Gust.,
Swekels Léon,
Butaye Arthur,
Bogaert Alph.,
Froidure Eug.,
Vermeulen H.,
Maatschappij
20
25
25
25
25
120
25
20
25
25
20
115
25
25
20
25
20
115
20
25
25
15
25
110
25
20
20
25
20
110
20
20
20
20
25
105
20
20
25
20
20
105
20
25
20
20
0
105
Schieting van Maandag 21 Oct. 1889
Veranderlijk blazoen.
Iloog getal.
Rousseau, 20 25 25 25 90
Laag getal.
Froidure Eugène, 11 1 1 1 14
Schieting van Woensdag 23 October.
Gewoon blazoen.
Hoog getal.
Deweerdt Ch., 6 6 6 5 23
Laag getal.
Mahieu Louis, 1 1/2 1 1/2 2 2 1/2 7 1/2
Schieting van Donderdag 24 October.
Ligy Albert, 25 25 25 25 20 120
Boedt Léon, 25 25 25 25 20 120
Bogaert Alphonse, 20 25 20 25 25 115
Froidure Eugène, 25 20 25 20 20 110
Vermeulen Henri, 25 15 25 15 25 105
Vanryckelen G., 20 20 25 20 20 105
Van onzen correspondent: Die het gevaar
bemint loopt kans er door te vergaan. Dat
ondervond de kolenkoopman B... hier,
ongelukkiglijk maar al te zeer. Zijn paarden
knecht kwam met een voerkolen aangereden
toen de heer op den wagen springen wilde,
terwijl deze in beweging was.
Dat kwam hem duur te staan, wa
viel onder de wielen en werd in een de*11^
weerdigen toestand opgeraapt. fll!"
De voet, het been en een deel van
onderbuik waren heelemaal vermorzeld
lijder verkeert in e men zeer i-edenkeirtT'
toestand en men vreest dat hij er het ie/"
zal bij inschieten. T8il
De beenhouwer W. K..., in de Gassel
straat, moet toch lekkere hespen hebbt'
want 't is nu drie Zondagen achtereen d
telkens de hesp gestolen wordt die tot i
verkoop aan zijne vensters hangt.
Men schrijft onsDe paardenknecht
boer D..., moet nu wel bekennen dat hi'
die met paard en wagen uitrijdt, niet veel
kijken mag, waar de vogels vliegen, war
hij is hier aan een ongeluk gekomen voor
dat hij den tijd had zulks te denken.
De man viel op den grond en een wij)
verpletterde hem bijna den hoofdschedel
Uit eene afzichtelijke wonde verloor hij vetj
bloed en men was genoodzaakt, na hem dt
eerste zorgen te hebben toegediend, din
ongelukkige huiswaarts te brengen, vaar
hij nu op goeden voet van genezing is.
De jonge knaap V... wilde hier overeen
groot hekken klimmen, maar nauwelijks
was hij er op of het afsluitsel viel om, met
het ongelukkig gevolg dat de knaap er onder
lag en met een gebroken been opgeraapt
werd.
Hier meenen de zwartrokken oprecht dat
hun alles toegelaten is en dat zij rnaar te ge
bieden hebben, opdat iedereen hunne zweet
voeten kome kussen. De verkooper van't
Weekblad was te nauwernood op da ge.
meente verschenen, waar de nummers, die
de heldendaden van den welgekenden drietip
afschilderden, als uitgevochten werden, of
menheere de langrok zat hem op de hielee
om hem te beletten zijnen verkoop voort te
zetten. Ongelukkiglijk is onze verkooper van
geene twee waterdibben gemaakt en hij
durft den eersten den besten drietip op de
rechte plaats zetten. Toen de gerokte hans
worst ondervond dat hij bij den verkooper
op doovemans deur klopte en dat noch
schoone woorden noch bedreigingen hielpen,
dat al zijne woorden zalf strijken was opeen
houten been, dan volgde hij onzen verkooper
in huizen en herbergen, en toen hij zag hoe
veel er waren die liet Weekblad kochten,
spartelde hij als een versche paling op een
gloeienden rooster om die personen wijs te
maken dat zij ons blad niet lezen mochten
op straffe van doodzonde. Eenigen die van
't goe jaar zijn lieten hun zulken kartonnen
neus ordraaien, gaven hun gekocht nummer
af en de goede herder lacht dans als een ka-
pucien, die in de armen van een mooi katoen
ligt als hij het blad in zijne macht kreeg en
het in stukken scheuren kon. Jamaar, daar
de West-Rozebekenaars ook van 't jaar blok
niet zijn en allichte weten waar de hond ge
bonden licht, behielden verre het grootste
getal hun nummer, wenschten den langrok
goede reis en den wind van achter en gingen
op hun duizend gemakskens het nieuws uit
Rozebeke lezen. Dat was de man-gods teveel
en hij zou andere middels beramen. Hij
meende het' poeier uitgevonden te hebben
met zijne beenen in de armen t nemen en
naar de gendarmerij te loopen g lijk een
hond meteen buize aan zijn steert. Daar viel
bij binnen als iemand, die gansch Rozebeke
h eft zien vermoorden en eischtede tusschen-
komst der gendarmen om onzen verkooper
zijne waar af te nemen.
De he. r brigadier die meende dat Piet)1'
Pek in persoon op de parochie verschenen
was kwam eens eventjes zien en toen hij d'
gansche toedracht der zaak kende, kocht hij
het laatste beschikbaar nummer. De verb®
gen paap stond natuurlijk daarop te kijk®"
als iemand, die den Effeltoren ingeslikt hee
en de vent trok dan naar zijn huis, waar Ml
it gezelschap zijner meid aan zijne heih?
gramschap den vollen teugel laten en z0°
zuur zien mocht als een vat azijn, al* s
zijn geluk hier en hiernamaals uitmake
kan. Amen
"«'■"'■VV IJMI
tM
y
iw a u i)